Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8 EYLÜL 2004 ÇARŞAMBA 8 HABERLERIN DEVAMI TURKİYE Istanbul Edıme Kocaelı Çanakkale lzmi r Manısa Aydın Denızli Zonguldak B B B B B B B B PB 27 27 26 28 31 32 33 32 23 Sinop PB 25 Adana Samsun PB 25 Mersın Trabzon _Y 25 Diyarbakır A Giresun Y 24 Şanhurfa Ankara PB 23 Mardin Eskişehir PB 25 Siırt Konya B 25 Hakkân B 30 Sıvas PB 23 Van B 27 Antalya A 35 Kars PB 24 Yurdun kuzeydoğu kesımlerı parçalı yer yer çokbulutlu. Doğu Karadenız saganak ve gokguruttulu saga- nak yağışlı. dığer yer- ler az bulutlu ve açık geçecek Havasıcak- lığı tum yurtta bıraz ar- tacak. Ruzgâr kuzey ve doğu yönlerden or- ta yer yer kuvvetlı o larakesecek. DIŞ MERKEZLER Oslo Helsınkı Stockholm Londra Amsterdam Brüksel Parıs Bonn B B PB B A A A A 18 15 14 24 24 23 27 24 Münıh A 25 Zürıh Beriın Budapeşte Madrid Viyana Belgrad Sofya Roma Atına A A Y A B A PB PB 22 25 27 23 26 24 28 28 B 25 Şam Moskova Aşkabat Astana Taşkent Bakû Bişkek Tıflıs Kahire Y A PB B Y Y Y A 14 35 27 30 27 24 13 33 A 38 oslı bulutlu ulutlu ^ Çok bulutlu ı Yağmufu Sulu kar ı Gok gurultükj G U N C E L CÜPsEYT ARCAYL'REK • Baştarafı 1. Sayfada sürüyor. Veıtıeugen, komisyon raporunda "olumlu sürp- rizler olacak" diyor. Merak kamçılayan bu cüm- lede nelerin saklı olduğunu soranlara "olumlu" di- ye yanıt verebiliyor. Lakin bu adam ilginç bir adam. Son sayfasına kadar katilin kim olduğunu saklama becerisini gösteren polisiye roman yazarlan kadar sırlan us- taca saklayan bir bürokrat. Dün Sabah'taki haber, AB ülkeleri ve komisyo- nun müzakerelerin başlaması konusunda fikir- birliği içinde olduklarını, ancakkkk evet ancak; "müzakerelerin beraberinde 'siyasal izleme' sü- recinin devam etmesini öngördüklehni" yazıyor. Buradaki Verheugen ise açık beyanlarında, "ka- rar ne olursa olstın reform sürecine devam etme- mizi" istiyor ve -sızan veya sızdırılan habertere göre- açık beyanlannda yeni bir istek listesi yok derken, kapalı kapılararkasındageriye kalan ek- siklerimizi sıralıyor: "Dini özgürlükler-azınlıklann mal edinmesi-kadm haklart ve töre cinayetleri- Güneydoğu'nun durumu ve köye dönüş-ifade öz- güıiüğü-işkence-uygulamadaki aksaklıklar". Böylece bir olasıhk beliriyor AB, hertıangi bir koşul yerine getirilmedi diye müzakereleri askıya alabilir. AB'nin üzerinde duyarlılıkla durduğu kadın hak- larından söz edilirken Verheugen tamamen kaçak güreşiyor. Zinanın suç sayılması girişimleri Avru- pa'da kıvılcım olmaktan çıktı, alevleniyor. Verheugen daha iki gün önce sözcüsü Jean Cristoph Filori aracıltğıyla bu hükümetin, iktida- rın kulağını çekti. Zina tasarısının "Türkiye'nin imajını zedeleyeceğini" açıklattı. Ankara'da ağız değiştirdi Verheugen. AB Ko- misyonu'nun TCY'de değişiklik gerçekleşmeden yorum yapmasının doğru olmayacağını söyledi. Zinanın hiçbir AB üyesi ülkede suç sayılmadığı- na da değinen Verheugen, burada hele yasa bir çıksın, AB normları çerçevesinde değerlendiririz, demeye başladı. Bu denli hızlı çark etmek, ancak Türk siyaset- çilerinde, ancak dünkü inanışlarından takıyye ya- parak vazgeçtiği izlenimi veren AKP'li politikacı- larda, tabii en başta RTE'de görüldü; meğer kı- vırganlık (dön baba dönelim) virüsü bizimkiler- den Verheugen'e bulaşmış! • • • Doğal olarak bir yetkilinin, hele Batılı bir yük- sek bürokratın iki gün arayla ağız değiştirmesi in- sanda kimi kuşkular uyandırıyor. Bir gazetenin Verheugen'in zinanın suç sayılmaması gerektiği- ni Recep Bey'le Abdullah Bey'e söylediği habe- ri doğruysa, akla düşen bir başka olasılıkta ger- çek payı büyük: Komser buradaki görüşmelerde bizim yüksek zevattan -beklendiği gibi- zinanın yasayagirme- yeceğine ilişkin güvence alrnış olabilir. Zinayı Türk insanı için değil, ama AB istemedi- ği, AB ülkelerinde ters yorumlara yol açtığı için karşı çıkan medyatik yalakalar taaa Brüksel'den çala kalem aman zina, ne olur zina yasaya girme diye sütunlarca döktürüyorlar. Yat AB, kalk AB! Iktidarı, medyası: "Kapıldım gidiyorum bahtımın rüzgânna "şarkısını dudakla- rından, kalemlerinden düşürmüyor. • • • Zina konusunda pasif (dingin) kalmaktan ne umuyorsa; ana muhalefet de garip bir tutum için- de. Genel Başkan Baykal'ın partiyi bağlayan söy- leminegöre; CHR "zinayıyasaklamayı iktidann is- tiyor olmasını anlayışla karşılıyor, oy vermiyor, a- ma -AKP istemi doğrultusunda- iktidara yasayı, zinayı sabote etmemeye söz veriyor". Bunun an- lamı mı efendim? Açık değil mi: iktidann ıstediği bir göz Allah verdi iki göz! Baykal'la Verheugen veya Verheugen'le Bay- kal diyelim, aynı ağzı kullanıyorlar; Baykal zina- ya oy vermeyerek susmak, bir çeşit kabul etmek- tir demeye gelen birtavır alacağını söylerken; AB Komisyoncusu zina olayında "bu iktidara baskı yapmanın uygun olmayacağını düşünüyor". Böyle bir muhalefetle bu iktidann sırtı zor yere gelir. Diyarbakır'da saldırı İki güvenlik görevlisi şehit DİYARBAKIR (Cumhuriyet Bürosu) - AB Komisyonu üyesi Günter Verheugen'in Diyarbakır'a yaptığı önemli ziyaret sırasın- da. kentte terör dehşeti PKK fidye için adam kacırdı DtYARBAKIR (AA)-PKKKONG- RAGEL'inDiyarba- kır'ın Lice ilçesinde 2 ayn şirkette çahşan Celal Yüdınm, Şa- hin Turgut ve Yü- maz Kaymak adlı 3 işçiyi 28 Ağustos'ta kaçırdığı bildirildi. Yetkililer, teröristle- rin, iki şirketten de fidye istediklerini ifade ettiler. Bu arada Lice kır- salında yapüan ope- rasyonda kafası ke- silmiş bir kadın terö- ristin cesedi bulundu. yaşandı. Dıyarbakır- Şanlıurfa karayolu üze- rindekı 500 Evler Polıs Noktası dün PKK KONGRA GEL mili- tanlannca tarandı. Yara- lanan polis memuru Fa- tih Zorlu ve bekçi Se- yithan Teldn tüm mü- dahalelere karşın yaşa- mnıı yitirdi. ÎHD Diyar- bakır Şube Başkanı Se- lahattin Demirtaş yap- tığı açıklamayla saldın- yı kınayarak "Kimden gelirse gelsin, hangi amaçla olursa olsun, şiddetin karşısında olacağımızı duyuruyo- ruz" dedi. Baydemlrden ziyaret Diyarbakır Büyükşe- hir Belediye Başkanı Osman Baydemir. 4 belediye başkanı ile şe- hit olan Tekin'in evine taziye ziyaretinde bu- lundu. Baydemir olayla- rın son bulmasını istedi. Müzakerelerin siyasi reformlara endekslenmesi görüşüne olumlu yaklaşıyor Hükümet AB formülüne sıcakANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - AB Komisyonu'nun Türkiye ile müzakereleri "siyasi izleme" sü- reciyle birlikte başlatma görüşünün, hükümet tarafindan olumlu karşılan- dığı öğrenildi. Müzakerelerin başla- tılması durumunda ilerlemeyi Türki- ye'nin siyasi knterler alanında re- form ve uygulama performansına endekslemeyi öngören öneriye hü- kümetin olumlu bakışını gösteren ılk tepki Dışişleri Bakanı Abdullah GüTünaçıklamalan oldu. Gül, "Re- formlarımız müzakereier başla- dıktan hatta tam iive olduktan sonra da devam edecek" diyerek bunun işaretini verdi. Verheugen nabız yokluyor AB Komisyonu'nun Genışleme- den Sorumlu Üyesi Günter Verhe- ugen'in Ankara temaslannda nabız yokladığı, siyasi tzleme sürecıyle bir- likte müzakereleri başlatma görüşü diplomatlar arasında farklı değerlen- dirmelere neden oldu. Komisyonun AB liderlerine yapacağı tavsiyede y- er \ ermesı beklenen görüş hakkında "dikkatli olunması" gerektiğini sa- vunanlar, oluşturulması tasarlanan mekanizmanm. siyasi knterler ala- nında çeşitli bahanelerle müzakere sürecininin sonuçlandırılmasını ge- ciktirebileceğini dıle getirdiler. Ko- misyon görüşünün "yadırganacak bir yanı olmadığını" düşünen dip- lomatlar ise, ötekı aday ülkeler ıçın de müzakereier sürerken benzer ra- porlar hazırlandığını, müzakerelere başlandıktan sonra bunun sonuçlan- dırılmasınınTürkıye'mn performan- sına bağlı olacagını ifade ettiler. AB Komisyonu kaynaklan ise. si- yasi izleme sürecinin AB ıçındeTür- kiye'ye eleştırel bakan, demokratik- leşme ve insan haklankonusunda ye- tersiz bulan çevreleri ikna edebilece- ğini öne sürüyorlar. 100 bln sayfatık mevzuat Aday ülkelenn, üyelik aşamasına geçmek için sonuçlandırmalan gere- ken müzakere süreci, aralannda ba- lıkçılık, ulaşım, eğitim, kültür ve böl- gesel politikalann da bulunduğu 31 ana başlıkta AB'nin mevzuat ve uy- gulamalanna uyumun sağlanmasını öngörüyor. Bu mevzuat, lOObinsay- fa turuyor. Türkiye ile müzakereleri sıvasi knterler alanında reform ve uygulamalara endekslemeyi düşünen AB Komisyonu'nun, bu çerçevede nasıl birmekanizma geliştireceğinin netlik kazanmadığı belirtiliyor. Diplomatik kaynaklar, AB'nin uy- gulamalanna baİaldığında, yasal bir çerçevenin zorunlu olmadığını, AB Komısyonu'nun siyasi knterler ala- nnıda genleme gösteren aday ülkele- re karşı tepki olarak pratikte de mü- zakere sürecini yavaşlatabildiğini kaydediyorlar. Müzakere sürecinde öngörülen mali yardımın kesilmesi de komisyonun elindeki enetkin yap- tınmlardan birini oluşturuyor. Lice'ye bağb Tuzla köyünde köylülerle görüşen Günter Verheugen'e tandırda pişirüen ekmek ikram edildi. (Fotoğraflar: AA) Kürtlere daha fazla hak istedi Güneydoğu 'nun ekonotnik vesosyal ihüyaçlannın karşüanmasının önemine işaret eden Verheugen, Kürtlerin kültürel haklannın da arttınlması gerektiğini söyledi MAHMUT ORAL DtYARBAKIR - AB'nin ge- nişlemeden sorumlu üyesi Gün- ter Verheugen, dün Diyarba- kır'da 1995 yılında boşaltılan Li- ce'ye bağlı Tuzla köyünde, ko- nuyu AtHM'ye taşıyan köylü- lerle görüştü. Verheugen, Kürt- lere kültürel ve sosyal haklann arttınbnası gerektiğini belirtti. Diyarbakır Emniyet Müdürlü- ğü'ne ait helıkopterle Tuzla kö- yü yakuıındaki Abah Karako- lu'na inen Verheugen, köy mey- danında muhtar TahsinYüdız \ e Lice Kaymakamı İsmail Hoşum ile sohbet etti. Yıldız, köylerinin I995'te askerler tarafindan ya- kıldığını belirterek "Köy mey- danında kadın ve erkekleri topladılar. Sonra köyü yaktılar ve başınız sağ olsun dediler. Üç gün süre verdiler. Biz de Ada- na ve Diyarbakır'a göç ettik" dedi. I995'te 56 hane olan köye 30 ailenin geri döndüğünü, bun- lardan 7'sinin çadırda, 6'sının yı- kık halde olan okulda yaşadığını Talabani-Verheugen-Baydemir aynı uçakta lrakKürdistanYurtseverler Birliği (IKYB) lideri Celal Tala- bani'nın Diyarbakır'dan Ankara'ya gittiği THY'nın tarifeli uçağında AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Günter Verheugen ve Diyarbakır Büyükşehır Belediye Başkanı Osman Baydemir'in de olduğu öğrenildi. Verheugen dün yaptığı açıklamalarda, Türkiye'de yaşayan Kürt kökenli yurttaşlara yönelik kültürel haklann arttırdmasını istemişti. lann verilmesi. Bir diğer husus ise, Güneydoğu bölgesinin eko- nomik ve sosyal ihfiyaçlannın karşılanmasıdır. Hükümete bu konuda kararlı davranmaları için teşvikte bulunu\oruz."" Hükümetin köylere gen dönüş ve koşullann iyileştirilmesi için gerekenleri yapmasını isteyen Verheugen, "Bölgede siyasi is- tikrar olmadan. ekonomik ve sosyal sorunların çözülmesi mümkün olmayacaktır. Politik istikrar, ancak belli bir pers- pektiften bakarak çözülebilir. Illüzyona kapılnıanıalı insan- lar. Bu sorunu çözmenin en iyi volu Türkive'nin modernizas- anlatanYıldız." Vaühğe duk ancak bize yardımda bu- lunulmadı. 2001; de AİHM'-ye başvurduk. Biz ev, su okul. ba- rış ve huzur istiyoruz. AB'ye girmekistiyoruz'" diye konuştu. Daha sonra köyü gezen Verhe- ugen, basın toplantısında şunla- n söyledi: "Çıkarılması gere- ken ders şudur: Öyle bir poli- tika çıkarılmahdır ki insanlar barış, huzur içinde yaşamalı- dırlar. AB Türkiye'de, Güney- doğu'nun kalkınmasına çok büyük önem atfediyor. Bu bağ- lamda ahnması gereken iki si- yasi önlem var. Bir tanesi Kürt halkına kültürel ve sosval hak- yon ve demokratik sürecini desteklemektir" diye konuştu. Bir gazetecinin, bölgedeki ka- mu yöneticileri, yurttaş xe sivil toplum örgütlerinin yoğun AB isteğiyle ilgili sorusuna Verhe- ugen, şu yanıtı verdi: "Dün si- vil toplum örgütleriyle yaptığı- mız toplantıda psikolojik bir yük bindi omuzlanma. İnsan- ların çok büyük umutlarının olduğunu gördüm. Bu beni bi- raz korkuttu. Çünkü, bu ka- dar büyük umutlan ve beklen- tileri karşılayıp karşılayama- yacağımızdan emin değilim." Diyarbakır"da bir polis nokta- suıa düzenlenen saldınyla ilgili olarak da Verheugen, "Bu olay bize aynı zamanda bölgedeki şiddet olaylarının tamamen ortadan kalkmadığını da gös- teriyor. Bu aşın güçlerin barış sürecini hiçbir şekilde etkile- memesini arzu ediyoruz" dedi. Verheugen daha sonra Diyar- bakır Barosu ve Kadın Merke- zı'ni (KA- MER) ziyaret etti. NEÇtRVAN BARZANİ, ANKARA'DA ^KBY BAŞBAKANF SIFATIYLA TEMASLARDA BULUNDU Barzani'ye PKK uyarısı ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Irak'ın kuzeyındekı Kürt gruplann temsilcilerinden Ne- çirvan Barzani, "Kürdistan BölgeselYönetimi Başbakanr' sıfatını kullanarak Ankara'da te- maslarda bulundu. Dışişleri Ba- kanı Abdullah Gül tarafindan kabul edilmesinin ardından yap- tığı açıklamada, "Türkiye ile 13 yıllık ikili ilişkilerimizi her alanda geliştirme konusunu ele aldık" dıyen Barzani, bölge- de açacaklan havaalanına Tür- kiye'denuçak seferlerinin başla- tılması için destek istedi. Ankara'dan son dönemde ge- len "PKK ile mücadelede sab- rımız taşıyor" açıklamalannın ardından, Irak'ın kuzeyindeki Kürt gruplann temsilcileri Celal Talabani ile Jîarzani danışma- larda bulunmak üzere Ankara'ya geldiler. Türkiye'nin resmi ola- rak tanımamasına karşın, Barza- ni temaslannda "Kürdistan BölgeselYönetimi (KBY) Baş- bakam" sıfatıyla hareket etti. Gül ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada da KBY'ye \nrgu yapan Barzani, "Türkiye ile 13 yıllık ikili ilişkilerimizi her alanda geliştirme konusu- nu ele aldık" diye konuştu. Dı- şişleri Bakanhğı kaynaklan ise Barzani'nin Irak Kürdistan De- mokratik Partısi (IKDP) siyasi bürosu temsilcisi olarak kabul edildiğini açıkladılar. Osman Öcalan vurgusu Edinilen bilgilere göre Barza- ni'nin Dışişleri Bakanlığı'ndaki temaslannda PKK konusu ele alındı. Osman Öcalan ve ekibi- nin ılımlı olduğunu anlatmaya çahşan Barzani'ye, bölgedeki PKK varlığına son veriknesi için mücadele edilmesi uyansında bulunuldu. PKK'yı değişse de düşman olarak gördükleri mesa- jrnı veren Barzani, gazetecilerin sorulan üzerine, "Bağdat hü- kümeti, terörle mücadele ko- nusunda kararlı. Ancak I- rak'ın içinden geçtiği bir sü- reç var. Bu sürede terör orada olmaya devam edecek" dedi. Türkiye'den uçuş Irak'ın kuzeyinde inşa edil- mekte olan havaalanının birkaç ay içinde faaliyete geçmesini u- mut ettiklerini belirten Barzani, Türkiye'den bazı havayolu şir- ketlerinin buraya uçuş için gö- rüşmelerde bulunduğunu kay- detti. Dışişleri kaynaklan ise, Türkiye'den bir hava koridoru açıhnası konusunda kendilerine bir talep gelmediğini kaydettiler. Talabani: Türk şoförlere eskort sağlarız IKYB lideri Celal Talabani, Esenboğa Havaalam'nda gaze- tecilerin sorulan üzerine yaptı- ğı açıklamada. Türk şoförlerin Musul yolu yerine Süleymaniye ve Kerkük yollannı tercih etme- leri durumunda, kendilerine Bağdat'a kadar eskort edebile- ceklerini. ancak bunun için bir düzenlemeye ihtiyaç olduğunu bildirdi. Talabani, bu eskortun kendıleri, Irak ulusal güçleri ve Irak polisi tarafindan sağlanabi- leceğini kaydetti. CHP'li Koç'tan eleştiri: Verheugen tek taraflı düşünüyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - CHP Grup Başkanvekili Haluk Koç, Verheugen'in Diyarbakır ziyaretini eleştirdi. Koç, Diyarba- kır'ın Misak-ı Millı sınırlan içinde olduğunu, ancak Türkiye Cumhunyetı'nin Ankara'dan idare edildiğini söyledi. Koç, Verheugen'in Diyarbakır'da olduğu saatlerde, bir bekçi ile bir polisin şehit düştügüne dikkat çekerek "Kendisinin bu konuda da bir şey söyleme- sini beklerdik" dedi. Aynmcılık yapılarak, bazı noktalar körüklenerek hiçbir yere vanla- mayacağını belirten Koç, "Kürt'ü, Laz'ı, Çerkez'i ile Türkiye bir bütündür" diye ko- nuştu. Avrupa'nın kendi içinde tezatlan oldu- ğunu \nrgulayan Koç, "Verheugen'in tek ta- raflı düşünmemesini öneriyorum" dedi. Arınç: çoğunluğun eşlt üyesiyiz Parlamenterden etnik köken sorusu ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türki- ye "yi ziyaret eden NATO Parlamenter Asamb- İesi üyeleri, TBMM Başkanı Bülent Annç'tan brifıng aldı. Annç, parlamentodaki millerve- killerinin etnik kökenini soran Slo\ak parla- menter Josef Banas a. "Hepimiz çoğunlu- ğun eşit haklara sahip üyeleriyiz" karşıhğı- nı verdi. Parlamenterler Asamblesi üyelerini Meclis'te kabul eden Annç, Meclis'in AB'ye uyum için 2 yılda 460 yasa çıkardığını belirtti. Türkiye'nin, NATO'ya her zaman gerekli desteği verdiğini vurgulayan Annç, daha sonra parlamenterlerin sorulannı yanıtladı. Slovak parlamenter Banas'm, 550 milletvekili içinde ulusal azınlık olarak saydığı "Azeri, Gürcü, Kürt" kökenlilerden kaç kişi olduğunu sordu. Annç soruya şu yamtı verdi: "Sizin söylediği- niz anlamda Türkiye'de ne anayasada ne kanunlarda ne de başka bir yazüı metinde azınlık tanımı yoktur. Türkiye Cumhuriye- ti'ne vatandaşhk bağıyla bağlı herkes eşit düzeyde hak sahibidir, birinin diğerinden ayrıcahğı yoktur. Etnik kökeni farkh mil- lervekilleri vardır; bunlar bir azınlık olarak değil, çoğunluğun eşit haklanna sahip üye- leri olarak seçmenlerini temsil ediyorlar." Türklye'nfn AB yolu çok uztın' Bolkensteinyine olumsuz konuştu Dış Haberler Servisi - AB Komisyonu'nun Hollandalı üyesi Frits Bolkenstein, Türki- ye'nin üyeliğe kabul edilmesi halinde LTcray- na ve Belarus'un da birliğe dahil olması ge- rektiğini söyledi. Ukrayna ve Belarus'un Tür- kiye'den daha Avrupalı olduğunu savunarak Türkiye'nin üyeliği konusundaki olumsuz tav- rını yineleyen Bolkenstein, Türkiye'nin üyelik için uzun bir sürece ihtiyacı olduğunu ve üye- lik günü geldiğinde başka bir kimliğe sahip ohnası gerektiğini de söyledi. ABD'li tarihçi Bernard Lewis'in bu yüzyılrn sonunda Avnı- pa'da tslamın egemen olacağma dair sözlerini hatrrlatan AB Komisyonu'nun Hollandalı üyesi, "Eğer Lewis hakh çıkarsa 1683'te Türkleri Viyana'nın kapılarından geri döndürnıemiz de boşa gidecektir" dedi. Sözcüsü açıklama yaptı AB Komisyonu üyesinin bu sözlennin yankı uyandınnası üzerine sözcüsü Jonathon Todd açıklama yaparak Bolkenstein'in Türkiye'nin üyeliğine karşı oünadığrnı söyledi. Todd, Bol- kenstein'in Türkiye'nin üyeliği konusunda Avrupa Komisyonu'nun yapacağı değerlen- dirmeyi etkılemek istemediğini de belirtti.