Katalog

SAYFA CUMHURİYET 4 EYLÜL 2004 CUMARTESİ J V U L 1 U-li. kultur@cumhuriyet.com.tr-I-TE I \ L J 1 J 1 L l l kultur@cumhuriyet.com.tr Öncü sokak müzisyeni Moondog, bundan tam beş yıl önce yaşama veda etmişti Büyükşehirdebir Viking...MURATBEŞER Moondog adına herhangi bir caz ansiklope- disinde rastlayama-zsınız. Medyanın pazarla- macı zihniyetli caz sosyetesinin arşıvlerinde de bulunmaz plaklan. Oysa o geçen yüzyılın en önemli öncü müzisyenlerine ilham vermış bir sokak müzisyeni ve sıra dışı bir yaşamın sahibıdır. 26 Mayıs 1916'da Kansas'ta doğdu (gerçek adı Louis Hardin). Babası başpisko- pos idi. Ailecek Wyoming'e göçtüler. Çiftlik- te yaşıyorlardı; matematik okuyan genç Lo- uis, iJJc davu] setine beş yaşında iken sahip ol- du. 1929'da HurleA' yüksekokulunda davul okurken bir dinamit patlamasında gözlenni yitirdi. Bu şartJarda bir yandan lovva ve Mıs- souri körler okulunu bitirdi, öte yandan alışıl- dık kompozisyonlara kafa tutan şeyler kara- ladı. 1942'de Memphıs'te oicul kazanana dek Arkansas'ta yaşadı; müzik teorisi araştırma- lan yaptı. Bir yıl sonra Ne\v York'a geldi; Ar- rur Rodzinski ve Leonard Bernstein ile tanış- tı. 1947'deToscanini'nınelınıöptüğügün Mo- ondog adını kullanmaya başladı. New York so- kakJan, gündüzleri dıkildiği, gecelen kıvnlıp uyuduğu mekânlar oldu. Müzığını doğrudan teatral ve modal temalar etrafinda yoğunlaş- tırdı; karmaşık kontrpuan teknıkJen, öncü mi- nımal motıfler ve postmodern kompozısyon- lar geliştirmeye başladı. Yaptığı gülünç felse- fi beyitlerle sokak seslerini bırleştıren caz kompozisyonlan, CTıarlie Parker ve Benny Goodmangibi efsanelerin dikkatını çekti. Çar- pıcı söz dağarcığı ve Vikingli görüntüsü ile o kadar ünlüydü ki o zamanın New York Ti- mes'ında çıkan bır Hilton ılanında adres ola- rak "Moondog'un karşısmda" ıfadesı kulla- nılmıştı. Ama dönemın New York Fılarmonı Orkestrası Şefi Arthur Rodzinski dahil, hıç- bir arkadaşı onu "itibarlı yaşam"a ikna ede- memişfi. Moondog, 6O'lı yıllarda New York sokak- lannda yaşıyor, Viking savaşçısı kıyafetiyle 54. sokağın köşesindeki altıncı bulvarda şiir ve kompozisyonlannı satıyordu. 0 yıllardaki ya- şam tarzı onu müziğin ve sanatın farklı türle- rine ilgi duyan kesimlerin karşısında kült fi- gür haline getırmişti. Gelıştırdığı kendine aıt bir müzik dilinde her dönemden ve tarzdan bes- -/ VJ. oondog 'un 60 lı yıllardakiyaşam tarzı onu, müzik ve sanatın farklı tülerine ilgi duyan kesimlerin kaşısında kült birjıgür haline getirmişti. Geliştirdiği kendine ait bir müzik dilinde her dönemden ve tarzdan beslenen bir sözcük dağarcığı vardı; gelenekselin içinden yenilikçi olanı çıkarmıştı. Sevenleri gözlerindeki ışığı kaybetmiş bu yarı derviş, yarı deli adamı bir sanat devhmcisi olarak görüyorlar; her ağzını açışında mutlak bilgelik akan cümleler kurduğuna inanıyordu. lenen bir sözcük dağarcığı var- dı; gelenekselin içinden yenı- lıkçi olanı çıkarmıştı. Seven- leri gözlerindeki ışığı kaybet- miş bu yan dervış, yan deli ada- mı bır sanat de\nmcısı olarak görüyorlar; her ağzını açışında mutlak bilgelik akan cümle- ler kurduğuna inanıyordu. 1974'te hayranı orgcu Paul Jordan tarafın- dan bir konser için Frankfurt'a davet edildıkten sonra, buraya yerleşmeye karar verdı. Derhal Hamburg'da bir sokağı kendine mekân edınen, şıir satarak yaşamını sürdüren Moondog, sa- natını sonradan görüp "ata topraklan" ola- rak kabul ettiği bu coğrafyanın kültürü ile şe- kıllendirdi. Ilk 1956-57 kayıtlan, Prestige fir- ması taraftndan basıldı. Buradaki Queen Elı- zabeth sırenine karşı çaldığı bambu flüt kay- dına düet dedi. Yaşamın içinden çı- kardığı seslerle yapılmış içten müzi- ği, metropoldeki işçi sınıfinın ve kal- dınmlan arşınlayan ışsizlerin du- yarlılığını yansıttı. Gündüzleri mil- leti korkuyla kanşık büyüleyen, geceleri ise terk edilmiş bır evde, kartlann üzenne körler alfabesı ile melodi yazarak geçiren Moondog, yazdığı melodileri öğrencilere satarak geçinıyordu. Ta ki karşısına DonaGo- ebel çıkana dek. Moondog'un yaşamının sonuna kadar gönüllü yardımcılığını üst- lenen Ilona, onu ailesuıin yaşadı- ğı büyük bahçelı eve yerleştirdi ve her türlü kamusal işinı üzerine aldı. Ak saçlan, uzun sakallı bu mağrur adamın bundan sonra yaşamı önemh değışıkliklere uğradı; bu yar- dımcı, onu daha venmlı kılınca, miğ- fenni ve Viking kıyafetını çekyatın altına kaldırdı ve yılda iki albüm or- talaması ile çalışmaya başladı. Bu dö- nem ışlennde çokça ıronı vardı; su- luluktan uzaktı. Kullandığı çetrefil dil. kulağa gizli bir kod gibı geliyor; mesajın alıcısı kodu notalara çeviri- yordu. Bu kodlanmış müziğin zeki icracısı, parmaklannı delıklı kartlar- da hızlıca gezdirerek tonlan mınlda- nıyor; politik şiirleri ve toplum- sal bılincı bir araya getiriyordu. Yaşarken tutucu çevrelerde değe- ri bilinmedi; Amerikan yeni mü- zik çevresi, öldüğü yıl hatırladı onu ve adına düzenlenen bır gala- da Brooklyn Senfoni Orkestrası eserlennı çaldı; geceye çok sevdi- ği Philip Glass ve Steve Reich davet edildi. Ölümü bir anlamda değennin anlaşıl- ması adına yeniden doğuşu oldu. Moondog, 8 Eylül 1999'da 83 yaşında iken Almanya'da yaşama veda etti. Acaba ölümü- nün beşincı yıldönümünde, son nefesini ver- diğı bahçedeki mezannın başında kaç kişi top- lanacak? muratbeser@studyoimge.com Ceza'nın ikinci solo çahşması çıkü "MedCedr" albümü ile adından sıkça söz ettiren genç yıldız Ceza, ikinci solo çaiışması olan "Rapstar"! yıne Hammer Müzik ile çıkardı. Albüme bu ısım, son dö- nemlerde artan Popstar, Popidol tarzı yanşmalara tep- Ja olarak konulmuş. Candan Erçetin'in "Şehir", Bur- cuGüneş'in "Sahiklen''veMercanDede'nın "Ab-iı\a- fi" adlı şarkılannda düet çalışmalan yapan Ceza, 22 par- çalık "Rapstar" albümünde rap dünyasının öne çıkan isimlerini ağırlıyor. Albümdekı parçalardan "Bu Rap Muharebe'de Fuat'ı, "Sinekler ve Beatler" adlı parça- da Sahtiyan ile Ceza'nın kız kardeşi Ayben'i, "Ta- mam"da Fjarde Varlden'ı, "Neyim Var Jd"de Sagopa Kajmer'i, "Rudeboy vs.BadBoy"da Fuchs'u dınlemek mümkün. Rap müziğı için alışılmışın dışındakı altya- pılan zorlayan şarkılan ile Ceza, yıne rap yapma ye- teneğinı konuşturuyor "Rapstar"da. tnce elenmiş sık dokunmuş şarkı sözleri, bazen rap camiasına atıflarda bulunuyor, bazen de Ceza'nın duygusal dünyasının ku- rallan içinde "yamuk yapanlara" dokundurmalarda bulunuyor. Toplumsal sorunlara ve kişisel bunalımla- ra değinen şarkılann ana teması evTensel banş. Sonuç: Ceza'dan beklenen kalitede bir çalışma. (O2I2) 2*3 S* 7« MÜZÎK DÜNYASINDAN KISA KISA... Miles Davis 1963 -1964 BULUNMAZ TİYATRO İSTANIUL hüseyin hilmi bulunmaz Sinema TEKK. ADIKOY Tlf: 0216.346 01 41 Bahariye S^kı; GüJü Sok. No.?9 KADIKÖY'Dt İLKDEFA SADICIllanlannız İçin 0212.293 89 78 1.30-14.00-16.30-19.00-21.30 212 293 24 66 12 00 14 15 16 30 18 45 2100 îertKmfcç ŞAFAK MOVTEPLÖ 212 216 37 90 1115 13 15 15 15 1715 19 00 2100 2122190960 1115 13'5 15 15 1"15 1915 21 15 2163461481 1115 1315 1515 T 1 5 19 "S 2' 15 10 EYLUL'den itibaren BEYOÖLU BEYOĞLU BEYOĞLU SINEPOP MAÇKA CINEBONUS TAKSIM SHOP4MILES TEŞVIKIYE AFM ŞIŞLI MOVIEPLEX NIŞANTAŞI MOVIEPLEX MECIDIYEKOY ODEON CINEPLEX ETILEfl AFM UPTOWN ET/LER AFM AKMERKEZ ETILER MOVIEPLEX LEVENT K.M. SINEMA TÛRSAK ORTAKOY FERIYE EURIMAGES ISTINYE CINEMALL ÇEMBERLITAŞ MOVIEPLEX 8AKIRKOY AVŞAR ATAKÖY ATRIUM BEYLIKDUZU AFM MIGROS ALTUNIZADE CAPITOL SPECTRUM 14 KADIKOY BROADVVAY KADIKOY TEPE CINEMAXX UMRANIVE AFM CARREFOUR ŞAŞKINBAKKAL BEKO C.C. SUADIYE MOV1EPLEX ANKARA CINEBONUS ANKARA KAVAKLIDERE ANKARA KI2ILIRMAK ANKARA TEPECINEMAXX ANKARA ODEON CINEPLE* CMIR KIPA CINECfTY IZMIR BALÇOVA AGORA SINEMALARINDA. İlanlannız İgn.- 0212.293 89 78 •Basçı Chris Squire'ın Yes'ten önceki topluluğu The Syn'in, 196O'lı yıllardan kalma kayıtlan, bir albüm olarak yayımlanıyor. • Daha önce çıkardığı üç albümle zirveyi yakalayan şarkıcı Macy Gray, en iyilerinin toplandığı best of albümünü bu ay çıkanyor. • Nick Cave & The Bad Seeds'in ıkı CD'den oluşan 13. stüdyo albümü "Abattoir Blues/The Lyre Of Orpheus" eylül sonu piyasada. • Bob Dylan'ın kendı yaşamını ve 40 yıllık İcanyerini kaleme aldığı kitabı, 12Ekim'de yurtdışında yayımlanacak. • The Strokes 'The End Has No End'şarkısına, 1973 Eno- Fripp çahşması "No Puss>footingw in kapağından esinlenen bir Idip çekiyor. • Saksofoncu Micbaei Brecker, Berklee Müzik Kolejı'nın 2004 ödüllerinde, özel bir onur ödülüne layık görüldü. • Yedi CD'den oluşan kurulu "Miles Davis - Seven Steps: The Complete Columbia Recordings 1963-64" adh albüm 28 Eylül'de piyasada. • Amerikan post rock topluluğu Mogwai, önümüzdeki aylarda radyo kayıtlanndan oluşan toplama bir albüm çıkaracak. • Saksofoncu Ilhan Erşahin, Orhan Gencebay'ın şarkılannın remikslenni Amerika'da yayımlayacak. • John Lennon'ın başkalannm şarkı lannı yorumladığı albümü *Rock'nRoIl",27 Ekim'de tngiltere'de piyasaya sürülüyor. Cenç topluluktan güncel bir Etnik Sentetik 'ten yeni albüm 1998 yılında kurulan ve kendilenne özgü serbest elektronik müzik çalışmalanyla dikkat çeken topluluk Etnik Sentetik, "Selülozik'' adlı ilk çalışmasını çıkardı. Şimdiye kadar Kemancı, Babylon, Manhattan, Dulcinea, Godet, Saklıkent, Limon gibi canlı müzik duraklannda konserler veren Etnik Sentetik topluluğunun "Selülozik'' admı verdiği albüm Hades Records etiketli. Albüm Etnik Sentetik'in 1998'denberi süren canlı performans ve srüdyo çalışmalanrun güncel bir yorumJaması. Albüm, topluluğun fanatikJerinin çok sevdiği "Hiç SevTnedin" ve "Oriental" parçalannı da kapsıyor. 1995 yılında kurulan topluluk, vokal, synthesizer ve sampler'da Sami Banıh, vokal ve synthesizer'da Mahmut Akyalçuı, davul, darbuka ve gitarda da Hakan Çağlar'dan oluşuyor. J SANATA BAKIŞ SELMİANDAK Megahit 2004 İçinde bulunduğumuz 2004 yaz mevsiminde ka- muoyunun ve toplumun en fazla ilgılendiği etkin- likler arasında iki olay başı çekiyor Atina 2004 Olim- piyatlan i\e ülkemizin ve yabancı ülkelerin deği- şik yörelerinde yapılmakta olan çeşitli gösteriler, dinletiler, daha ziyade magazin ve medya nitelik- li etkinlikler vd. Ne var ki Atina Olimpiyatlan ger- çek anlamda ve değerde sportif bir olay ise aynı değeri karşıt etkinliklere veremiyor ve çoğunluğu- nu gerçek sanatsal bir olay olarak göremiyoruz... Ancak bu karanlık ve olumsuz havaya rağmen ay- dınlık ve olumlu nitelıkte sayabileceğimiz sanat olayları da yok değil... Bunlar özellikle müzik ve ti- yatro ile plastik alanda sergilerdir diyebiliriz. Işte bu olumlu olaylardan bir örnek de: "Megahrt 2004" adı altında 3. Uluslararası Akdeniz Şarkı Yanş- ması'dır. Dünyaca tanınmış "Uluslararası Festivaller Or- ganizasyonu Federasyonu'nun (FIDOF) katkısını ve desteğını geçen yıl "En lyi Müzik Festivali" se- çilerek alan Megahit 2004'e bu yıl Serhat Hacı- paşalıoğlu nun End Prodüksiyon organizasyo- nu tarafından çağn alan 15 Akdeniz ülkesi katıla- caktır... Merkezi ABD Los Angeles'ta bulunan Fl- DOF'un başkanı dünyaca tanfnmış Prof. Arman- do Moreno, Genel Sekreter Mario Moreno, ikin- ci başkanı ülkemizden müzik sanatçısı Figen Çak- mak ve yönetim kurulu üyesi olarak ülkemizden Selmi Andak görev üstlenmişlerdir. "Megahit 2004" 6-11 Eylül tarihleri arasında Fethiye'de ger- çekleşecektir. Müzik yanşması finali 11 Eylül 2004 gecesi yapılacak ve Show TV'den naklen yayın- lanacak, daha sonra 14 ülke televızyonunda bant- tan ızlenebilecek. Megahit 2004 Yanşması'na ka- tılacak 15 ülke: Israil, Portekiz, Slovenya, Italya, Mı- sır, Lübnan, Bosna-Hersek, Matta, Yunanistan, Sırbistan-Karadağ, Fransa, Arnavutluk, Hırvatis- tan, Türkiye, Ispanya... 11 ülke tüm finali banttan yayınlıyor. Yanşmanın sunuculan ve konuk sanat- çılan: Serhat Hacıpaşalıoğlu, Deniz Seki, Azra Akın... Yarışmaya Türkiye adına Pop Star yanş- masının 2. ve 3'üncüsü olan Burçin ve Tamer "Suskun Aşkım " adlı bir düet ile katılıyor. Pop Star yarışmacılannın tamamı 9 Eylül akşamı Fethiye Meydanı'nda halka açık ücretsiz konser verecek- ler. Yanşmanın final gecesinde sunuculuğu Serhat Hacıpaşalıoğlu yapacak, Deniz Seki ve 2002 yılı dünya güzeli Azra Akın konuk sanatçı olarak ka- tılacaklar. 7 Eylül Salı akşamı tüm yabancı yanş- macılar ve konuk sanatçılar Fethiye ölüdeniz kı- yısında halka açık ücretsiz konser verecekler. Bu yılki TV ve basın katılımında yoğun programlar ile magazin dünyamızın tanınmış isimlerinden Ke- nan Erçetingöz He birlikte ulusal TV'lenn maga- zin programlanna kadar toplam 25 kişilik medya gaıbu Fethiye'ye gidecek. Yanşmanın Türk med- yasındaki tanıtımı 11 Eylül gönü Number One TV ve No.1 FM'de Cem Ceminay Show ile başlaya- rak Shovv TV'de yanşma ve katılanlar konusunda bilgi verecekler. Yanşmaya katılacak 15 ülke ge- rekli hazırlıklan yapmış ve şarkılar ile şarkıcılannı seçmiş bulunuyorlar. Katılımcı ülkelerin şarkılan- nın bulunduğu Megahit 2004 albümü yanşma son- rası elde edilebılecektir. */ Demet - Korkum Yok (Topkapı Müzik) »/ Sinem - Yaz Yağrnuru (Topkapı Müzik) • Melih Görgün - Yolun Gülle Dolsun (Topkapı Müzik) */ Ibrahım Erkal - Gönül Lımanı (UIus Müzik) • Mutluluğun Resmi (Kalan Müzik) ^ Ceza - Rapstar (Hammer Müzik) • Oojami - L'rban Dervish (Hubble Bubble) • Capital Ice Cream (EMI) • Sarah Brightman - Live From Las Vegas (EMI) • The Lıbertines - The Libertines (Rough Trade - Equinox) • Roger Sanchez - Release Yourself Vol. 3 (Defected - Equinox) • Mesut Cemil - Volume 2 & 3 (Golden Horn - Equinox) • Mesut Cemıl - Volume 1 (Golden Horn - Equinox) %/ Panjabi Mc - Bevvare (Squance - Equinox) t/ Ibrahım Sadn - Sensiz Yanm (Asia) • Aynı Mahallenin Çocuklan (MVS) Beken ve ilk Kürtçe rock albüm Üniversite yıllannda amatör olarak müzik hayahna atılan ve Kürtçe rock yapan genç müzisyen Rojhan Beken'ın ılk albümü "Lawo", Kalan Müzik tarafindan yayımlandı. "Lawo" ılk Kürtçe rock solo albüm niteliğini taşıyor. Şarkı söylemenin yanında, gitar çalan ve vokal yapan Rojhan, rock müziği yorumcusu Haluk Levent'le 13 yıllık bir dostlukla birlikte aynı zamanda Levent'e beste vermiş ve vokal yapmış. Albümün yapılmasına yönelik büyük bir destek veren Levent'in "Lawo''da Beken'le birlikte yaptığı ortak bir çalışma da var: "Jana Dile Mİı / Yüreğinıiıı Acısı". 7.5 aylık bir sürenin ürünü olan albümün tüm elektrik gıtar kayıtlan Italya'da yapılmış. Diğer kayıtlann Stüdyo Sound'da yapıldığı albümde dokuz parça Rojhan'a ait, üçü ise anonim Kürtçe ezgılerden oluşuyor. Aşk temalı şarkılann yoğunlukta olduğu albümde, Mardinli olmasına rağmen pek göremediği kente duyduğu sevgıyı ve özlemi anlatan "YVelate Mm" ile oğlunu kaybeden bir annenin çığlıklannın yansıdığı gazete habennden etkılenılerek yazılan "Lawo" parçası dikkat çekiyor.