Katalog

-3EYLUL20O4CUMA CUMHURİYET SAYFA JrlAJDİiJtiJLJlirl dishab(S cumhuriyet.corn.tr 11 Başkanlık seçimine doğru Washington yönetimi İran ve Suriye'yi sıkıştırmaya başladı Bushhedefbüyüttü Savaş ve yaptırım Suriye'ye çiftesalvo 1 • ABD, Suriye'nin < Lübnan'dan çekilmesi ' içinBM'ye başvururken Israil de intihar saldınlannın , sorumlusu olarak gördüğü bu ülkeyi vurmakla tehdit etti. îsrail, Filistinli militanlann kaldığını öne sürdüğü iki apartmanı yıktı. Dış Haberter Servisi - Su- riye'yi terörü desteklemekle suçlayan ABD ve Israil, bu ül- keye karşı aynı anda çift kol- dan saldınya geçti. Israil, ge- çen salı Ber Şeba'da Hamas örgütü tarafindan düzenlenen çifte intihar saldınsından so- rumlu tuttuğu Suriye'yi, vur- makla tehdit etti. ABD ise, Bırleşmış Milletler (BM) Gü- venlik Konseyi'ne Lübnan'da- ki Suriye askerlerinin çekil- mesi çağnsı yapan bir karar tasansı sundu. ABD'nin Fransa'yla birlik- te sunduğu karar tasansı, Lüb- nan'ın egemenlik, toprak bü- tünlüğü, siyasi birlik ve ba- ğımsızlığına saygı duyulma- sı çağnsı yapıyor ve ülkede- ki Suriye askerlerinin derhal çekihnesini istiyor. Suriye dün, tasannın hak- sızlık olduğunu savundu. Dı- şişleri Bakanı Faruk el Şa- ra'nın Lübnan Dışişlen Baka- nı ve Arap Birliği Genel Sek- reteri'yle bu girişimin haksız olduğu konusunda uzlaşma- ya vanldığı belirtildi. Suriye: Lübnan isterse Suriye'nin BM Temsilcisi Faysal Mikdad da şunlan söy- ledi: "Konsey bu konuyu tar- üşmakiçinmeşruiyetinereden buluyor? Karar, Lübnan'a aittir. Lübnan ne zaman ister- se, o zaman çekUeceğJz." ABD'nin diplomatik saldı- nsının ardından, Israil Savun- ma Bakan Yardımcm Zeev Boim, 16 kişinin öldüğü inti- har saldınlanndan sorumlu tuttuğu Suriye'yi vurma teh- didinde bulundu. Boim, "Su- riyefflerin aşdmaması gereken sınırlar olduğunu anlaması için, hedefleri ve zamanı iyi seçmek şaruyla operasyonlar düzenlenebiBr" dedi. Öte yandan, önceki gece Han Yunus kampına Israil he- likopterierininfiizeatması so- nucu 5 Filistinli yaralandı. Kampı basan Israil askerleri de Filistinli militanlar tarafin- dan kullanıldığını iddia ettik- leri 2 apartmanı yıktı, 10 adet çok kath binayı da boşalttı. Türkiyeden destek Dış Haberter Servisi - ABD Iran'a baskısını yoğunlaştınrken, Türkiye'nin Iran Büyükelçisi Halit Bozkurt Aran, "nükleer enerjinin barışçı kullanımının îran'ın tartışılmaz hakkı" olduğunu söyledi. Iran'da yayımlanan Tehran Times gazetesi, Iran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Başkanı Alaeddin Burucerdi ile Aran'ın görüşmesine yer verdi. Burucerdi, îran'ın, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na nükleer faaliyetlerine ilişkin bilgi vermesinin, ABD'nin yanhş bilgilendirme kampanyasına karşı alınan önlemlerden bazılan olduğunu belirtti. Haberde, Aran'ın, "Ankara'nın, nükleer enerjinin barışçı kullanımını îran'ın kaçınılmaz hakkı olarak gordüğünü" söyledigine dikkat çekildi. Cumhuriyetçiler, başkanlığı yeniden kazanmak için eski silaha sanldı MilliyetçipazarlamaZÜLAL KALKANDELEN Dış Haberler Servisi -New York'ta devam eden Cumhuriyetçi Parti Ku- rultayı'nda üçüncü günün sonunda or- taya çıkan şu: George VV. Bush. se- çimi kazanmak için "Amerikan Or- dulannm Kararhve KorkusuzKomu- tanı" kimliğini Amerikan halkının kafasında yaratıp vazgeçilmez kılmak zonında. Bunu başarmak için en bü- yük yardımcısı ise 11 Eylül 2001'den , bu yana yükselmeye başlayıp Irak savaşı ile şahlanan Amerikan milli- yetçiliği. Ekonomik göstergelerin hiç de iç açıcı olmadığı, Irak'ta her gün Ame- rikan askerlerinin ölmeye devam et- • New York'taki kongrenin üçüncü gününde partisinin, Başkan Bush'u, "ABD ordulannın kararh ve korkusuz komutanı" olarak parlatmayı seçtiği ortaya çıktı. tiği bir ortamda, ancak uluslararası terör tehdidüıin yarattığı korkunun etkisi altında kalan halk, savaş yan- hsı bir başkanı tercih edecektir. He- sap bu. Cheney, Kerry'ye yüklendi Nitekim başkan yardımcıhgına ye- niden aday gösterilen Dick Cheney de adaylığı kabul konuşmasında, De- mokrat başkan adayı Senatör John Kerry'yi komutan ve lider olabilme bakımından yetersizlikle eleştirerek Bush'u "savaş döneminin güçlü ko- mutanı" olarak resmetti. Kerry'nin savaş protestocusu ola- rak Amerikan ordusunu suçladığı- nı ve orduyu sadece Birleşmiş Mil- letler gücü eşliğinde kullanacağını söyleyerek yanlış bir dış politika iz- leyeceğini kanıtladığını belirten Dick Cheney, George W. Bush'un ulus- lararası terörle mücadele ederek Amerikan halkını koruyacağı gü- vencesini verdi. Cheney, Amerikan askerlerinin özgürleştirdiği Irak'ta hastaneler, okullar inşa edilmeye başlandığını anlatarak "John Kerry ise sanki El Kaide örgütü bizhn yumuşak tara- nnuzdan daha çok etldlenecekıniş gibi savaşı duygusal değerlendiri- yor" dedi. Sürpriz demokrat Kurultayın üçüncü gününün yıl- dızı ise Demokrat Parti Georgia Se- natörü Zell Miller'dı. "Demokrat Partfnin büüıci" olarak anons edilen Miller. şu ana kadar kurultayda John Kerry hakkında yapılan en ağır eleş- tirileri dile getirdi ve tam anlamıyla Cumhuriyetçilerin kalbini fethetti. Miller, "Ailem partimden önce geür. Aikmi koruyacak en iyi başkan Ge- orge W. Bush'tur" diye konuştu. Yaptırım tehdidi Iran y a da gözdağı • ABD, tran'ın nükleer silah geliştirmenin eşiğinde olduğu gerekçesiyle BM'nin bu ülkeye yaptınm uygulamasını istedi. Dış Haberler Servisi - ABD Dı- şişleri Bakanı Colin PüvvelL Geor- ge Bush yönetiminin, İran'ın nük- leer silah başhğı elde etmeye yete- cek kadar uranyum zenginleştir- menin eşiğinde olduğunu ve BM'den, Iran'a yaptınm uygula- masını istedığini bildirdi. Povvell, BM Güvenlik Konse- yi'nin Iran'a ekonomik, siyasi ve diplomatik yaptınm uygulamasını istediklerini, îran'ın nükleer silah geliştirmeye doğru adım attığına inandıklannı kaydetti. Powell; Almanya, Ingiltere, Fran- sa ve diğer BM Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) üyesi ülke- lerle Iran konusunda danışmalar- da bulunacağını kaydetti. ABD Dı- şişleri Bakanı'nın açıklaması, IA- EA'nın üye ülkelere îran'ın nükle- er programıyla ilgilı durum hakkın- da dağıttığı raporun ardından gel- di. IAEA uzmanlan ise son rapo- run bu yönde bir kanıt içermediği- ni, aksine Iran lehine vurgular ba- rındırdığını savundular. Viyana'da görevli bir IAEA yetkilisi, rapor- da îran'ın kritik sorulara verdiği cevaplann da bulunduğunu ve bu- nun olumlu olduğunu belirterek, ABD'nin nasıl olup da Güvenlik Konseyi'ni devreye sokmaya kal- kıştığını anlamadığını vurguladı. Tahran'dan itiraz Iran da raporun, kendi durumu- nu aydınlatma ve programın banş- çıl niteliğini göstermede önemli bir adım olduğunu belirtti. Dışışleri Bakanı Sözcüsü Hamid RızaAsdî, "Zamanla, nükleerprog- ram ve etkinliklerimian banşçıl ve uluslararası hukuka aykın ohnayan ıüteliği daha net olarakortaya çüa- yor" dedi. îran'ın, 4 adet nükleer silah ya- pabilecek kadar uranyum zengin- leştume aşamasında olduğunu ile- n süren ABD yönetimi, 13 Eylül'de yapılacak IAEA toplantısı önce- sinde bu yöndeki vurgulannı yoğun- laştırdı. ABD, Mart 2003'ten bu yana yapılan 6 IAEA toplantısın- da da, Iran konusunu Güvenlik Konseyi'ne götürme girişiminde bulunmuş, ancak Avrupa ülkeleri- nin muhalefetiyle karşılaşmıştı. } ERMENİLERE SÖZ VERDl \Kerry: Soyknmı •tanıyacağım! \ • Demokratlann başkan adayı, "Sizi I temin ederim ki başkan olarak, \ Ermeni soykınrmnın inkânna karşı I savaşmayı sürdüreceğim" dedi. WASHINGTON(AA) -ABD'de Demokrat Parti başkan adayı John Kerry, başkan seçilirse, yeni Amerikan yönetimi olarak 24 Nisan 2005 tarihinde sözde "Ermeni soykmmı"nı tanıyacağım bildirdi. Massachusserts eyaletinde. Amerika Ermeni Ulusal Kongresi (ANCA) adlı Ermeni diyasporası grubunun düzenlediği müzik festivali Armenstock'a davet edilen Kerry, seçim kampanyası dolayısıyla katılamadığı bu festivale bir mektup gönderdi. Demokrat Parti Massachussetts Milletvekili Barney Frank tarafindan, Armenstock festivali katılımcılanna okunan mektubunda Kerry, "Sizi temin ederim ki, başkan olarak, Ermeni soy kınmının inkârma karşı savaşmayı sürdüreceğim. Benim yönetimim, 24 Nisan 2005'i, bu vahşetin 90'mcı yüdönümü olarak tamyacaktır ve insanuğa karşı bu suçun, gelecek soykuımlan önlemesinde knOanıhnası için çahşacakür. Soykmmı sona erdirme yönündeki ahlaki sorumlunıkta ııyfaşma olamaz" dedi. Fransa, Irak'ta iki yurttaşının öldürülmesi olasılığma karşm yasayı uyguladı Türbanyasağı yürürlükteDış Haberter Servisi - Fransa'da okuüarda dini sembollerin taşın- masuıı yasaklayan kanun, uygula- manın iptali için tslamcı teröristle- rin Irak'ta rehin tuttuklan iki Fran- sız gazetecinin öldürühne tehdidi- ne karşın dün yürürlüğe girdi. Re- hinelerin serbest bırakılması için yoğun bir diplomasi yürüten ve Ür- dün'ün başkenti Amman'da bulu- nan Fransa Dışişlen Bakanı Mfcha- el Barnier. iki Fransız gazetecinin sağ olduğunu ve onlara iyi da\Ta- nıldığını söyledi. Gazetecilerin ser- best bırakıhnası için Bağdat'ta bu- lunan Fransız Müslüman din adam- lan da gazetecilerin hayatta ve iyi durumda olduklannı büdirdi. Fransa'da geçen martta çıkanlan ve okullarda dini sembollerin ta- şınmasını yasaklayan yasa dün yü- rürlüğe girdi. Fransa Milli Eğitim Bakanlığı uygulamanın ilk günün- de sorun yaşanmadığını açıkladı. Pa- ris yakınlanndaki Mantesla-Jolie banliyösünde 8 Müslüman kız öğ- renci okula girişte başlannı açma- yı kabul ederken Strasbourg kentin- de ise iki liseli kız yasaga karşın oku- la türbanlanyla girdi. Yetkililer tür- ban takmakta ısrar eden öğrencile- Fransa'da öğrenciler okullanna türbanlannı çıkararak girdiler. (Fotoğraf. AP) rin derslere sokulmayacağını söy- ledi. Bakanlık yetkilisi Hanife Şe- rifi daha önce türbanlannı çıkar- mayacaklannı söyleyen genç kız- lann bile ilk gün türbanlannı çıka- rarak okula geldiklerini belirtti. Fransa'dan yoğun temas Fransa'da laiklik yasasının iptal edihnesi için iki Fransız gazeteci- yi kaçrran Islamcı militanlann is-_ teğine boyun eğmeyen Fransız hü- kümeti rehinelerin serbest bırakıl- masına yönelik girişimlerini de sür- dürüyor. Bölgedeki ülkelerde te- maslarda bulunan Fransa Dışişlen Bakanı Michael Barnier, iki Fran- sız gazetecinin sağ olduğunu ve on- lara iyi davranıldığını söyledi. Ür- dün'ün başkenti Amman'da bulu- nan Bamier, gazeteciler Georges Malbrunot ve Christian Ches- not'nun serbest bırakılması için Irak'ta çalışmalarda bulunan Müs- lüman heyetle bir araya geldikten sonra yaptığı açıklamada, gazete- cilerin sağ olduğu ve onlara iyi dav- ranıldığı bilgisıni aldığını ifade et- ti. Irak'ta kaçınlan gazetecilerin serbest bırakılması için Bağdat'ta bulunan Fransız Müslüman din adamlan da rehinelerin iyi olduğu- nu duyurdu. Bağdat'ta bir açıklama yapan Müslüman Birliği Başkanı Muhammed BeharL "Onlann ha- yatta vehi okhığuna dair kanıtedin- dik. Yakında serbest bıraküacakla- nndan emin ve iyimseriz'1 diye ko- nuştu. Rehinelerin hayatını kurtar- mayı hedeflediklerini belirten Be- hari, dini özgürlükler konusunu ise daha sonra tartışacaklannı söyledi. Bu arada, Fransa'da yayımlanan Le Figaro gazetesinüı editörü Jean de Belot. gazetecileri elinde tutan Irak Islam Ordusu'nun, rehineleri Iraklı muhalif Sünni gruba teslim ettiklerini belirtti. Bunun rehinele- rin bu-akıhnası yolunda olumlu bir gelişme olduğunu kaydeden de Be- lot, ancak gazeteciler güvenli bir yere geçinceye dek ihtiyath ohna- ya de\am edeceklennı ifade etti. BIÇAK SIRT1 EROL MANİSALI Ordunun Politikada İşi Varmı?Yok mu? - Asker tabii ki siyasetin dışında olmalı. Ama bu durum hangi koşullarda sağlanır? - Fransa gibi, isveç gibi toplumsal ve toplumcu demokrasi işliyorsa.. parlamentersistem içindesos- yal sınıflar parlamentodaki yerlerini almışlarsa ordu- nun politikada işi ne? Tabii ki dışanda kalmalı. - Işçi, köylü, işveren dengeli bir biçimde sistem- deki yerlerini almışlarsa ordunun politikaya girme- si demokrasiyi bozar. - Bu "siyasalpaylaşım", beraberinde "iktisadi ve sosyal paylaşımı" getiriyorsa ordu dış güvenlikten başka bir şey düşünmemelidir. - Ülkede siyasi, iktisadi, sosyal ve kültürel faali- yetler "o ülkenin kendi çıkarian doğrultusunda" iş- letilebiliyorsa ordu dışarıda durmalıdır. Bütün bu koşullarda asker tabii ki siyasetin dı- şında kalacaktır. Asker sadece, ülkenin ulusal gü- venliğini sağlamakla yetinecek ve bundan öteye hiç- bir şeyi aklından dahi geçiremeyecektir. Ya madatyonun öbür yüzü? - Ama ülkede siyaset ve demokrasi adı altında büyük bir karmaşa yaşanıyorsa; küçük bir oligar- şik çevre dış güçleri arkasına alıp ülkeyi yönetiyor- sa.. - Ülke "gayri milli ve ulusalcı" olarak iki cephe- ye bölünmüşse.. - Gayri milli cephe, "kendi özel çıkarian ve he- saplannın doğnjltusunda dış güçlerie kader birli- ği yapmaya" başlamışsa.. - Ülke dışarıdaki güç odaklarına tek yanlı bağla- nıyorsa.. - Ülkede toplumcu ve toplumsal demokrasinin çalıştınlmaması için daha önceki yararlı anayasa- lar "faşist ve emperyalist iç ve dış odaklar tarafin- dan" törpülenmiş ve budanmışsa.. - Ülkede Avrupa'da olduğu gibi, işçi sendikala- nnın, memursendikalannın ve çiftçilerin siyasal ör- gütlenme ve partileşmeleri engelleniyorsa.. - Parti içi demokrasi çaltşmıyor, bu yönde kanun- lar özellikle çıkanlmıyorsa.. - O ülkede 80 yıldır devam eden Cumhuriyet'e ve kurulmak istenen çağdaş düzene karşı, "Batı em- peryalizmine geçiş için" ciddi girişimler fıilen yapı- lıyorsa.. - Ülke iş çevreleriyle, siyasi partileri ile, işçi sen- dikalan ile, üniversiteleri ile "gayri milli ve milli ola- rak aynştınlmış" ve karşı karşıya getirilmişse.. - Bölücü bazı çevreler ülkenin bütünlüğüne kar- şı "emperyalist dış odaklaha işbihiği içinde" bulu- nuyorlarsa.. - O ülkenin bulunduğu coğrafya bir ateş çembe- ri gibi ülkenin etrafını sarmışsa.. - Gayri milli cephe emperyalizmin tarafında yer alırken ülkenin geleceği tehlike içine atılıyorsa: Kısacası, iki Türkiye ortaya çıkmaya başlamış ise: Ordu'nun "Ben taraf değilim, ben bu cephe- leşmede yokum.. ne haliniz varsa görûn" diyebil- me lüksü var mıdır? Cumhuriyetin ve Gazi Mustafa Kemal'in Ordu- su'nun böyle birtarafsız misyonu bulunmamakta- dır. Keşke Türkiye'de de bir Fransa gibi, bir İsveç gibi iç dengelerin sağlanmasına kimse çomak sok- masa da ordu da kışlasından hiç dışarı çıkmasa... Ordu kimin tarafında... - Ordu gerçek demokrasinin, yani toplumsal ve toplumcu politikalann tarafında olmak durumunda- dır. - Ordu Türkiye üzerinde bölücü ve sömürgeci hesaplar yapan dış odaklann bu faaliyetlerini, "içer- de engellemek" zorundadır. - Ordu, bu dış çevrelerle işbirliği yapan iç odak- lann "karşısında olmak" zorundadır. - Ordu, dış ekonomik ilişkilerdeTürk köylüsünün, işçisinin, memurunun ve ulusal sanayiinin yanında olmalıdır. - Ordu Cumhuriyet'in ve çağdaş uygariık ölçüt- lerinin destekçisi olmak zorundadır. - Ordu çok doğal olarak, Türkiye'nin tarafında ve gayri millilere karşı durmak zorundadır. Ve bütün bu zorunluluklar arasında tam bir tutar- lılık ve bütünleşme vardır. - Kendi tarafınızda ulusalcı bakıyorsanız "halk- çı" olabilirsiniz, "Cumhuriyetçi" olabilirsiniz, "de- mokrat" olabilirsiniz. - Uluslararası iktisadi, siyasi, askeri ve kültürel iliş- kilerde "tek yanlılığı değil de karşılıklılık ve denge politikasını savunuyorsanız" uygar ve çağdaş bir toplum olabilirsiniz; - Bir yandan "AB'ye gümrük birliği ile tek yanlı bağlanmayı görmezlikten gelip, ben demokratım, ben çağdaşım veya ben Cumhuriyet'ten yanayım" diyemezsiniz. - Islami kuralların toplumsal yaşamda uygulan- masına karşı çıkarken, "Islami Cumhuriyeti Batı emperyalizminin desteklediğini göz ardı edersek" kendi kendimizi aldatmış oluruz. Çünkü "bu odak- lann içerde güç kazanmasını sağlayanlar" dışarda- ki çevrelerdir. Bataklığı kurutmadan sivrisineklerle baş edemezsiniz. Türkiye'de gerçek demokrasi kurulup işleyince- ye kadar ordu, taraf olmak zorundadır. Çünkü "bi- çimsel demokrasiyi maşa gibi kullananlar, oligar- şik birdüzen içinde Türkiye'yi dış odaklann birar- ka bahçesi haline getirmeye çalışıyoriar". www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisalj Felluce'de 20 kisi öldü ABD uçaklan yine sivilleri vurdu Dış Haberter Servisi- ABD savaş uçaklannın Irak'ın Felluce kentinde 2 evi bombalaması so- nucu içlerinde çocuk, ka- dın ve yaşlılann da bulun- duğu 20 h-aklı öldü, çok sayıda kişi yaralandı. Fel- luce Hastanesi yetkilile- ri, önceki gece gerçek- leştirilen bombardıman- da 20 kişinin öldüğünü, 9 kişinin yaralandığını belirttiler. Ölenler ara- sında üç çocuğun olabi- leceği, ancak cesetlerpa- ramparça olduğu için bu- nu doğrulamanın zor ol- duğu kaydedildi. Felluce- li bir gazeteci, patlama- nın çok şiddetli olduğu- nu ve ceset parçalannın 50 metrelik bir alana ya- yıldığını söyledi. Bombardımanın ardın- dan olay yerinde 2 bü- yük krater oluştuğu, ölü ve yaralılann iş makine- lerinin yardımıyla çıka- nldığı belirtildi.