Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET 29 TEMMUZ 2004 PERŞEft
HABERLER
51JNX1DABUGÜN
SlRJIEV
titent Ecevirten
İİpenmemiz Gereken
G«rz Han m,n (Sururi)herzamangülen vebü-
yJe/eı gozier çakrrek çakmak olmuştu öfkevle
- lısanlann /ıfeünebakamazoldum. Bütün Bod-
run ± E c e v r t ıçin karpanya açmıştım, kendim oy
verreUe yeti -ımedırr. herkesi de ikna ettim So-
nLç.re t>uyuk bir hayal kınklığıydı, artık kimiieriy-
le 3<2 göze gelnemeye çalışıyorum
3ira- "AcaGa.'Karaoğlan'anağmelerdüzmüs
kanpaiya açmış olar bizlerle alay ediyor 'Bu va-
nılıılırcan sonra hâlâ neden ahkâm kesiyorsunuz
1
den&k-nJ ıstiyor?" diye düşündüm.
- Ço(. haklısmız demekfe yetındim, bir de bizim
yajrtKİa-ımızı düşününce!...
Büert Ecev-rt va da zır zamanlar kimsenin dilin-
de. cuşurrnecığ, şu a-daıseçokazkişininanım-
sacığ aJı yla Karaoğlan" bizlerin en büyük düs kı-
nklğıorntjştu. *
Cysaona ne umutla- bağlamıştık
19£7,1ı nda Ismet Paşa'nın Meclis'e soktuğu bu
gerç şar gazeteci, 1960 konjonktürünün yarattıöı
yen crtamda boy gösleren ortanın solu hareketi-
nı amş daha ıleri götürmüş, yılların kurdu Cumhu-
riye'm kurucufarından bmet Inönü'yü bile geride
bıra<nış, şair ve aydın kişiliğjyle ödünsüz ilkelerin
polnıkaJannı savunarak darbecilere karşı çıkıp qe-
nış topluluklann gönlürde taht kurmuştu
• • •
Isnet Paşa'nın /erinı aJan Ecevif. CHP'yi sosyal
derrokrat bır partiye dönüştürmekle kalmam/ş onu
bır halk hareket ıne çevırmiş, bütün bir ülkeyi sefer-
beretrneyi becermişti.
Genç Türk demokrasisinin başlangıçta hep sa-
ğın yerıgıl&rine tanık olan yaşamında, sosyal de-
mok'asınin sandıkta da tutuculuğu yenebileceâi-
nin kanıtı olmuştu Bülent Bey.
Hepime ona hayrandık ve ondan makûs talihi ven-
mesjii bekliyorduk.
y
Bizde bu umutların uyanmasını sağlamak politi-
kacı olarak onun görevivdi amaacabaumudun bu
kadar büyuk olmasının nedeni yalnızca o muydu
yoksa başka etkerıler de rol oynuyor muydu?
Sanskntçe bilen. mükemmel Ingilizcesi ile her-
kesın ıftihar ettiği, kendi dılını kullanmakta üstat olan
buyuk topluluklara seslenebilen bu adamın salt ki-
şısel yetenekleri mı onu büyük bir umuda dörtüş-
turmuştü, yoksa toplumsal beklentilerin yarattıâı bir
ortak hısteri de söz konusu muydu?
Kuşkusuz "nası/" sorbsunun yerine "kim"\ yer-
leştirmeyı yeğleyen bir toplumduk.
O kadar ki, tarihimizin en büyük başansının sim-
gesı Musfcrfa Kemal i bıle bu bağlamda doğru an-
layamıyor. olayı yalnız bır kişinin karizmasına baö-
layarak kendı başanmızı bile doğru dürüst ırdele-
yemiyorduk.
•••
Gırtlağına kadarpopüiizm ve klientalizm bataâı-
na batmış bır ortamda. polıtikayı ekonomik sos-
yal ve uluslararası konjonktürden bağımsız 'iyi ni-
yetli yapıcı bir iradenın ürünü sayan düşünce'bir kez
"uyanıp", "doğru yolu bulmuş" kitlelerin oyuyla
ıktıdan aldıktan sonra nasıl bır gerçekleşebilir proa-
rama, bunları gerçekleştırecek hangi kadrolara ih-
tıyacı olduğunu düşünmeyen soyut bir solun ne-
lerte karşılaşacağını hiç düşünmüyor, aydınlar ile oe-
nış topluluklan hiç değilse bir süre için aynı hede-
fe yönlendirmeyi başaran kişinin kadrosunu sorau-
lamıyor, hele hele onda böyle bir kadrolaşmayı
oluşturup ehliyetli bir kaptan olarak yönetecek bi-
nkım ve yeteneğın olup olmadığına hiç bakrnıyor-
du.
Herkes için ayrı anlamlartaşıyan "ilericihaklılık!"
nasıl olsa bütün sorunlan çözer sanılıyordu
1974'teki haklı Kıbrıs çıkarmasının yarattıâı or-
tam da buna eklenince sosyal demokrasi büyük rü-
yaya dalıyor, Bülent Bey, siyasal yaşamının en bü-
yuk başansını en büyük yanılgılarından birine dö-
nüştürerek Kıbrıs'ı oyatahvil etme girişimine atılır-
ken herkes ona alkış tutuyordu.
Kısacası Atatürk efsanesınin büyüsüne kapılmıs
olan ve o olayı da doğru dürüst irdeleme zahme-
tıne katlanmayan durmadan kurtuluşu yeni
Atatürk'lerde arayan bir toplum, Bülent Bey'de
anakronik bir ikinci Atatürk arıyordu
Bülent Bey olayının bana öğrettiği en önemli şey
pohtıkanın kadrolardan, nesnel koşullardan baöım-
sız olarak iyi nıyetli bir iradenin ürünü olarak sonuc
vermeyeceğiydi.
v
Karaoğlan söylences/ni yaratan yalnızca Bülent
Bey'ın kışisel yetenekleri değil toplumsal koşullar
ve aldanışlardı da. *
Sonra efsane sönünce bütün sorumluluöunu
Bulent Bey'in sırtına yük/eyenler. ortaya salt kişisel
sorumlulukla bezenmiş bir tablo koyarken yeni a\-
danışların da zeminini hazırlıyoriar.
Yeni bir düş kınklığı yaşamak istemiyorsak eöer
Bülent Ecevit'in başan ve başarısrzlığındaki kolek-
tıf sorumluluğu iyi irdelememiz gerekir.
TBMM Başkanı da katıldı
Yılmaz, Kütahya'da
toprağa verildi
KÜTAHYA (Cmnhu-
riyet)-Ankara'da önceki
gün yaşamını yitiren
AKP Kütahya Millet\-e-
kıliHaHtbrahimYümaz
memleketi Kütahya'da
dün toprağa verildi.
Merkez Ulucami'de-
ki cenaze törenine
TBMMBaşkanjBüJent
Armç, Devlet Bakam Be-
şir Atalay, Sağlık Baka-
ru RecepAkdağ. Ulaştır-
raa Bakanı Binali V'ıldı-
rnn, Bayındırhlc ve Iskân
Bakanı Zeki Ergezen,
ÇevTe ve Orman Baka-
nı Osman Pepe, AKP
Genel Başkan Yardımcı-
sı MuratMercan, Grup
Başkanvekilj SaBh Ka-
pusuz, Kütahya Valisi
Osman Aydm, Denizli
Valisi GaziŞimşek,Be-
lediye Başkanı Musta-
faIça, bazı millet\ekil-
leri, Yılmaz'ın yakınla-
n ve vurttaşlar katıldı.
Cami bahçesinde ga-
zetecilere açıklama ya-
pan -Annç. Y'ıünaz'ın he-
nüz 50 yaşında olduğu-
nu ifade ederek "Büjiik
bir üzüntü içindeyim.
Kütahya'da, pariamen-
toda hizmederi var. Biz
ona Aflah'tan rahmeder
diliyoruz. Kiitahyamız,
millerv ekiö arkadaşian-
mız tarafından parla-
mentoda en i\i şekilde
temsil edilecek" dedı.
Cenaze namazının ar-
dından Yılmaz'ın Türk
bayrağına sanlı cenaze-
si, Meydan Mahalle-
si'ndeb Musala Mezar-
lığı 'nda toprağa verildi.
ra
po™na
onalima4yıM15İ
l±nerjıde yap-işlet-zarar etIŞIKKANSÜ
ANKARA- Sayıştay'ın TBMM'ye
sunduğu "Enerji Raporu"na göre,
yap-işlet-de\Tet ve yap-/işlet santral-
lannın kamuya olan zararı 2.3 milyar
dolara ulaştı. Herhangi bir planlama
yapılmaksızın, firmalar tarafından
önerilen bölgelere santral kurulması-
na izın \ erilmesi sonucunda bazı böl-
gelerde talebin çok üzerinde enerji
üretecek santrallar kurulduğu belır-
tilen Sayıştay raporunda. hiç fizibı-
lite raporu istenmeden sadece firma-
lann belirlediği tanfeler üzennden
proje kabulü yapıldığı kaydedildi.
Sayıştay'ın son yıllarda enerji ala-
rundakı projelerin değerlendınldıği
• Herhangi bir planlama yapılmaksızın, firmalar tarafından önerilen bölgelere santral
kurulmasına izin verilmesi sonucunda bazı bölgelerde talebin çok üzerinde enerji üretecek
santrallar kuruldu. Bazı firmalardan hiç fizibilite raporu istenmeden sadece firmalann belirlediği
tarifeler üzerinden proje kabulü yapılarak sözleşmeler imzalandı.
alındığı tarihte Türkiye kurulu gücü- şı nedeniyle yaptıklan ek üretim için300'ü aşlon sayfalık "Enerji Rapo-
ru"nun sunum bölümünde, "2002 y>
b sonundan itibaren şirkederin fizibi-
Kte raporiannda önerdikleri tarifeler
üzerinden elektrik satnıaJan haBnde
ve firmaJann net nakit akışlan nega-
tife inmemek koşujuyla >apılan he-
saplamalarda santraflaru) ortalama4
VTM işletmedönemJerinde uğraıulan
kamu zaranmn 23 mihar Anıeri-
kan dolan tivarmda okhığu tespit edfl-
nüştn"" denıldi.
Yap-işlet projelerinde tekliflerin
g
nün yüzde 25'ini oluşturacak yılhk 47
milyar kwh kapasiteli beş santralla
ılgıli olarak De^ let Planlama Teşkı-
lah'nın görüşünün alınmadjğı vurgu-
lanan Sayıştay raporunda. "Teküfle-
rin aknmasmdan sonrasantrallannku-
rulugûçferh le iiretim kapasitekrinin
arrrmJmasi sonucunda şirketlere 2
milyar 562 mihon 313 bin 406 Ame-
rikan dolan ek ciro olanağı sağlan-
mışür" görüşüne yer verildi.
TEAŞ'ın şirketlenn kapasıte artı-
y p
sabit ve yatrnm giderini tarife yoluy-
la ödememesi gerektiğine dikkat çe-
kilen raporda. "Aksîne bir uygulama
yapılnıası hafinde TEAŞ taraündan beş
şirkete işierme döneminde 1 mihar
106 mihon 159 bin883 Amerikan Do-
lan tutannda fazla ödemede bulunul-
muşolacaktır" uyansı yapıldı. Dene-
me işletme süresinin 60 günden 20 gü-
ne indirilmesı sonucu Izmir, Adapa-
zan ile Gebze santrallannı kuran şir-
ketlere toplam 48 milyon 798 bin 168
havai fİ5
ek ve am a t
ör pamsütçüle™, gösterilenyle ka^.land,
e mitin^î karşılamaANK4RA (Cumburiyet Bürosu) -
Susurluk da\asında "cürüm işlemek
üzere çete oluşturma" suçlamasıyla 6
yıl ağır hapse mahkûm olan eski MÎT'çi
korkut Eken cezasını tamamlayarak
dün tahhye oldu. Eken'i, Ayaş Kapa-
lı Cezaevi'nden çıkışuıda, Milli Yol
dergısinin organize ettiği kalabalık bir
grupla ailesı ve yakmlan karşıladı.
Eken'i karşılamak için günler ön-
cesinden internetteki vveb sitesinden
duyurular yapan Milli
Yolcular ile yakınlan,
sabahın erken saatle-
rinden itibaren Ayaş
Cezaevi önünde toplan-
dı. Eken'i cezaevi çıkı-
şında karşılayanlar ara-
sında, oğullan Kora>
-
ve Güraj-Eken in yanı
sıraBBP Genel Başka-
nı Muhsin Yazıcıoğlu.
eski MHP milletvekili
Ökkeş ŞendiDer. emek-
li subay ve astsubaylar-
la Şehit Aileleri Der-
neği yer aldı. Milli Yol-
cu grup, cezaevi önün-
de kordon oluşrurarak
karşılama törenini organize etti. Ha-
vai fişek gösterisinin ardından ama-
tör paraşütçüler, Atatürk ve Korkut
Eken'in porrre resimlerinin yer aldı-
ğı posterleri yere indirdi. Elazığ Be-
lediyesi'nin mehter takımı, organı-
zasyon boyunca konser verdi.
Eken cezevinden çıkışrnda kendisi-
ni karşılamaya gelenlere hıtaben üstü
açık biraracın üzerinden konuşma yap-
• Kendisini
karşılayanlam hitap
edenEken, 'TBMM'de
milli iradeyerine
AB 'nitt iradesinin
hâkim kıhnmaya
çalışıldığını' ifade etti
Eken, "AB'yeuyum ve
kiiltürel zenginlik
saçmalığı arkasına
stğınılarak PKK'nin
AB tarafından dile
getirilen taleplerinin
karşılandığım " söyledL
tı. Eken, ömriinü devlete hizmetle ge-
çirdiğini, yasalara uygun şekilde baş-
ta PKK ohnak üzere terör örgütlerine
karşı mücadele ettiğini ileri sürdü.
Eken, " Vatan hainlerinin veişbirKkçi-
lerinin bizieri pasifize ermek maksa-
dryla vüriirfüğü ifüra kampanyalan so-
nunda mahkûm ediJdim" dedi.
PKK mihtanlanna dönük "evedönüş"
yasası çıkanlması. eski DEP millerv e-
kıllerinin "AB'ye uyum" gerekçesiy-
« ^ _ _ _ _ le serbest bırakılması-
nı da eleştiren Eken,
şunlan söyledi:
"AB'ye u>nm ^e kül-
türel zenginlik saçmaü-
ğı arkasına sıgmılarak
PKK'nin AB rarafin-
dan dile getirilen talep-
lerini karşılamak üzere
yöresel ağızlan Kürtçe
adı alrında devlet tele-
vizyonlannda yayımla-
ma>u. bu maksaüa kurs-
lar açılmasına, dolayı-
sıyla bölge halkımn asi-
milasvonuna zemin ha-
arlaıiıyor. TB.M>f'de
^~~~™"^~" miüi irade vçrineAB'nin
iradesi hâkim kıhnmaya çahşıbyor. Bü-
tün bunlan yaparken önlerinde yegâ-
ne engel olarak gördükleri kahrâman
ordumuz \ıpraülma>a ve pasifizeedil-
meye çanşıhyor."
Eken. cezaevinden çıktıktan sonra
konvoy eşliğinde Ankara'ya geldi. Ilk
olarak Anıtkabir'i ziyaret eden Eken,
ardından Çankaya Sancak Mahalle-
si'ndeki evine gitti.
Eken'i karşılamaya geienler, "Teröre verdiğimiz şehit ve gazileri unutma>-acağu", "Şe-
hider ölmez. \atan bölünmez", "Yarbay çıkrvor. hasret bıthor" sloganlan atoJar. (AA)
ABD kökenli e-posta şirketinin vekillerin haberleşme hizmetine talip olması tartışma yarattı
Meclis'te 'izlenme' korkusuB11£NTSARIOĞLL
AJN'KARA. - Dünyannı en ta-
nınmış "e-posta"şirketlennden
Hotmail'in Türkçe hazırladığı
sa\falarla millervekillerinin ha-
berleşme hizmetine talip olma-
sı tartışmaya neden oldu. ABD
kökenli maıl şirketinin "9 ay
ücretsizhizmef promosyonuy-
la başlattığı uygulama, "nıillet-
vekillerinin haberleşme güven-
hgj" açısmdan sorgulamyor.
170 milyon kullanıcısı bulu-
nan e-posta platformu MSN
Hotmail'i Türkçe içerikle düzen-
leyen Microsoft fırması, mail
adreslerinin tarutımına milletve-
• Dünyanın en tamnmış 'e-posta' şirketlerinden Hotmail, Türkçe sunduğu hizmeti
milletvekillerine tanıtmak için TBMM'ye ücretsiz özel adresler gönderdi. Ancak
ABD kökenli şirketin uygulaması, 'millervekillerinin haberleşme güvenliği'
konusunda tartışmaya neden oldu.
killerinden başladı. Microsoft,
Türkçe Hotmail ile 2 Gigabayt
bellek, 20 Megabayt ek dosya
kapasitesi, daha gelişmiş virüs
koruması gibı hızmetleri sunu-
yor. Türkiye'deki internet kul-
İanıcılanna özel olarak gelişti-
rilen Hotmail kartlan ilk ola-
rak milletvekillerine gönderil-
di. Millervekillerinin isimleriy-
le hazırlanan "hotmaiLcom.tr"
uzantılı e-posta adresleri, 9 ay-
hk ücretsiz kullanıma açıldı.
Bunun için tüm milletvekilleri-
ne üç adet Hotmail kartı ve kul-
lanım şifreleri sunuldu.
Bazı millervekilleri, tüm e-
postalan tek bır adrese yönlen-
dirme olanağı da tanıyan uygu-
lamadan kaygı duyarken çok
sayıda milletvekili henüz bu ad-
resleri kullanmaya başlamadı.
TBMM hkmetlerinin yeniden
yapılandrnlmasıyla ilgili çalış-
maya başkanlık eden Ağn mil-
letvekili MelikÖzmen de "ha-
berleşme güvenBği'' konusun-
da uyanda bulundu. Özmen, şu
görüşleri dile getirdi:
"Gerek mailler. gerek telefon
naberieşmeleri, hepsi izlenmeye
müsait güvenh' ounayan organ-
lar. Özelükle yabancı uzanüh,
Türk menşeli obnayan mail ad-
resleri dışardan gelecek elekt-
roniksaldınlara daha açık. Bu-
nun için herkesin. dile getirdik-
leri görüşleri her yerde konuşa-
bilmeleri. ha>adannı da buna
göre tanzim ermeleri gerekir.
Hele bir de millervekilleri gflbi
tophıma açık kimseler, kurmuş
olduklan her rürlü ihşkide açık,
şeffaf venet olmabdır. Haberleş-
me güvenngi de buna bağh."
Kendisimn genel olarak
tbmm.gov.tr uzantıh adresi kul-
landığım, ancak başka e-posta
adresleri de bulunduğunu be-
lirten Melik Özmen
"TBMM'denaknğım adresebi-
le terör örgütünden tutun da
porno sitesine kadar her tür şey
gelebflrvor. Bu haberleşmeorgaih
lanyla güvenliğimizi sağlama-
nın tekyolu şeffafhk'' görüşünü
dile getirdi.
Türlc-İs Temsllcis! Büyüklcucak:
'Hak-İş'in baskısının
ardında hükümet var'
istanbul iı Başkanı özitt:
'AKP hakkında kapatma
davası açümalıdır*
İstanbul Haber Servisi - Türk-lş
1. Bölge Temsilcisi FamkBüyük-
kucak, "Hak-İş Konfederasyo-
nu'nun, sırOrusrvasiikridarad^a-
yarak üyeleri üzerinde baskı kur-
ma\a ve bu yoOa örgütJenmeye ça-
bşt^uu" ileri sürdü.
Büyükkucak, Türk-îş'e bağlı Or-
man-Iş İstanbul Şube Başkanı Do-
ğaoEryıbnaz'la birlikte Gümüşsu-
yu'ndaki Türk-lş 1. Bölge Temsil-
cüiği'nde basın toplantısı düzenle-
di. "Üyelerinin Hak-İş'e bağlı sen-
dikalara üyeobnaya zoriandığmı ve
bunun için mesai saaüerüıde işçüe-
rin, devtefin araçlarryia noteriere ta-
şındığmı" ileri süren Büyükkucak, '<
"Hak-tşKonfederasyonu'nun siya-
si iktidardan güç alarak büjümeye
çahştığmı" söyledi. Büyükkucak,
"özeffikle orman işkolunda geçici
orman işcuerinin kadro vaat edile-
rek Hak-İş'e yönkndirildigini'' be-
lirterek bunun sendikal ahlaka sığ-
mayacağını kaydetti.
Büyükkucak, "Hak-İş Konfede-
rasyonu,özeflBde tanm,ormanve be-
lediyeişkoOarmdasutınıişv^renko- :
numunda olan siyasi iktidara daya-
yarak üyeferimiz üzerindebaskı kur-
maya ve bu yolla örgütienmeve ça-
hşmaktadır" dedi.
L
İstanbul Haber Servisi - Işçi Par-
tisi (ÎP) istanbul II Başkanı luran
Örifij AKP Isparta Milletvekili Re-
cep ÖzeTin "80 viflık pisBgi temiz-
leyeceğiz'' sözleriyle ilgili olarak,
"80 yüük Cumhuriyet, bu zihniyeti
temizieyecektir'' dedi.
Özlü, partisinin il merkezinde
yaptığı basm açıklamasında, AKP
mületvekili Özel'in, Ispartaya bağ-
lı Çukur Köyü'nde yaptığı konuş-
manın, Cumhuriyete karşı açık bir
savaş ilanı olduğunu söyledi. 28
Mart seçimleri öncesinde Niğde'de
AKP adaylannın "İktidarla el eie
84ydhkkaranhğason
n
yazılı mını-
büslerinin dolaştığını anımsatanÖz-
lü, Özel'in dokunulmazlığının kal-
dınlarak hakkında cezai işlem baş-
lanlması gerektiğini belirtti. AKP ik-
tidannm "80yıl"la ilgili bir kavga-
sı olduğunu ifade eden Özlü, "20yıl
denmiyor, 130 ytf da denmiyor. Te-
miziemek ve ortadan kakürmak is-
tedikteri tarih, Cumhurtverin ilan
tarihL Cumhuriyeti vıkma partisi
rolü oynayanvesuçodağj haline gd-
mişAKP hakkındaderhal kapatma
davası açdmahdır. Yargıtaj Cum-
huriyetBaşsavcıhgı, Cumhurhet y>
lacıhğma daha fazla seyirci kala-
maz" dedi.
Amerikan Dolan tutann fazla öden
yapıldığına değinen raporda, yap- i
let-devret ve yap-işlet modeli kaps.
mında gerçekleştirilen santrallarla i
gili şu saptamalara yer verildi:
Planlama yapılmadı
tf Arz-talep dengesi göz önüne alı
narak santrallann kurulacaklan yer
lerle ilgili olarak bakanlık tarafinda]
herhangi bir planlama yapılmaksı
zın, firmalar tarafından öneriler böl
gelere santral kurulmasına izin veril
mesı sonucunda bazı bölgelerde ta-
lebin çok üzerinde enerji üretecek
santrallarkurulmuş. bu da yeni iletim
hatlannın yapılmasını zorunlu kıl-
mışür. Dolayısıyla gerek-
siz iletim hatlan yapıl-
mak suretiyle malıyetler
artmış, kayıp-kaçak oran-
lan vükselmiştir.
^ Bazı firmalardan fi-
zibilite raporu istenmeden
sadece firmalann belirle-
diği tarifeler üzerinden
proje kabulü yapılarak
sözleşme imzalanmıştır.
^ Fizibilite raporlan
hakkında bağlı kuruluşlar
tarafından verilen yatı-
nmJann ekonomik olma-
dığı ve hedeflenen üreti-
min gerçekleşririlemeye-
ceği yönündeki önemli
uyanlar Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanlıgı tara-
fından dikkate alrnmaya-
rak firmalarla sözleşme
imzalanmış ve uygulama-
da ciddi boyutlarda so-
runlann yaşanmasına ne-
den olunmuştur.
Flyat yüKseltHdl
• Şirketlerden taahhüt
edilen ürerimin gerçekleş-
memesi halinde (eksik üre-
tim) tüm riskin firmalan-
na ait olduğuna dair taah-
hürname alınmış olması-
na rağmen tesis işletmeye
alındıktan sonra sözleş-
melere konulan hükümler
doğrultusunda şirketlerin
üretim miktarlan düşürül-
müş ve düşük üretim mik-
tarlanna göre tarifeler re-
vizç edilerek birim fiyat
yükseltilmişrir.
• Uygulama, imfiyaz
sözleşmeleri tıpkı fizibi-
lite raporlannda olduğu
gibi defalarca değiştiril-
miş ve her değişiklikte,
projelerin toplam yarınm
tutarlan ve elektrik satış
tarifeleri yükseltihniş, iş-
letme süreleri uzatılmış,
erken üretim, eksik ve faz-
la üretim fiyatlan değiş-
tirirmiştir. Bu tür değişik-
likler tamamen şirketlerin
talepleri doğrultusunda
ve firmalann Iehine ol-
muş, kamu yaran açısm-
dan yapılması zorunlu
olan hiçbir değişiklik ya-
pılmamış, bu da kamu ke-
siminin riskinin artması-
na yol açmıştır.
^ Sözleşmelerde, fir-
malannyılhk üretimprog-
ramlan uyannca fazla üre
tim yapmalan halinde o
yıl fazla enerjiye ihtiyaç
olmasa dahi ilgili kuru-
luşun (TEAŞ- TETAŞ)
fazla üretim almakzonın-
da olduğuna dair hüküm-
lerin yer ahnası sonucun-
da (özellikle 2001 ve 2002
yıllannda enerji arz faz-
lılığı olduğu halde TE-
TAŞ fazla üretimi almak
zorundakalmışhr) arz faz-
lasuıın yaşandığı dönem-
de devlet eliyle ve eko-
nomik olarak daha ucuza
elektrik üreten santralla-
nn kapasitelerinin düşü-
rülmesi ve maliyeti daha
yüksek olan enerjinin söz
konusu firmalardan aun-
ması gibi bir olumsuzlu-
ğa yol açılmıştır.
Firmalar korundu
*^ Sözleşmelerde ek-
sik üretim hususunda da
firmalar Iehine hükümler
yer almaktadır. Örneğin,
4 doğalgaz santralmın
sözleşmelerine firmala-
nn ilk 3-6 yıllık dönem-
de eksik üretimyapmalan
halinde cezai müeyyide
uygulanamayacağına dair
hükümler konuknusrnr.