Katalog

17 MAYIS 2004 PAZARTESÎ CUMHURİYET SAYFA KULTUR kulturft cumhuriyet.com.tr 15 Ürgüp'te karikatür yarışması < • NEVŞEHÎR (AA) - Nevşehir'in Ürgüp ilçesinde belediyenin düzenlediği '4. Kapadokya Urgüp Karikatür Yanşmasına başvurular başladı. Bu yılki konusu 'hoşgörii' olarak belirlenen yanşmaya son başvuru tarihi 18 Haziran. Seçicı kurulunu karikatür sanatçısı Semih Balcıoğlu, Hürriyet gazetesi yazarı Doğan Hızlan, Kesişim îletişim Hizmetleri ve Yayıncılık Koordinatörü Ülkü Karaosmanoğlu, Sabah gazetesi yazan Emre Aköz ve Türkiye Gazeteciler Cemıyeti Genel Sekreteri Turgay Olcayto'nun oluşrurduğu yanşmada dereceye girenler 13 Ağustos'ta Crgüp'te düzenlenecek törenle ödüllendirilecek. Hadosan'ın sponsorluğunda gerçekleştirilecek yanşmada birinciye 1000, ikinciye 750, üçüncüye de 500 dolar ödül verilecek. Karikatür sanatçısı Semih Balcıoğlu'nun çabalanyla gelenekselleşen karikatür yanşmasının, gelecek yıl uluslararası düzeyde yapılacağı bildirildı. Zeynep Üçbaşaran Avrupa'da • Kültür Senisi - Piyanıst Zeynep Cçbaşaran, bugün Isveç'in Stockholm şehrindeki müzik müzesi 'Musikmuseet'te, 19 Mayıs'ta Norveç'in Oslo şehrindeki 'Frogner Menighetshus' salonunda birer piyano resitalı verecek. Stockholm ve Oslo'daki Türkiye büyükelçilikJerinin desteğiyle gerçekleştirilen resitallerde Üçbaşaran Scarlatti, Mozart, Adnan Saygun, Vılla-Lobos, Muczynski ve Liszt'in yapıtlannı seslendirecek. Atatürk'ün taş plakları • ANKARA (ANKA) - Tangodan türküye, klasik müzikten sanat müzığine kadar Atatürk'ün sevdiği pek çok yapıtın yer aldığı 70 taş plak, kapalı kutular içinde CD olmayı bekliyor. Aralannda Verdi'nin 'Fantastik Part 1 ve 2', Dramalı Udi Hasan Bey'in 'Kadın Kıyma Canıma-Tango', Gramofon Musiki Heyeti'nin 'Zeybek ve Bahriyeli Çiftetellisi', Beethoven'in 'Romance in for violin and orkhestra part 1 ve orkhestra part 2", Selahattın Pınar'm 'Hâlâ Yaşıyor ve Aşkınla Yanan' adlı şarkılannın da bulunduğu plaklar, Devlet Demiryollan (DDY) Müzesi'nde sergilenen. Atatürk'ün 1935 yılına kadar seyahatlerinde kullandığı vagonun içinde korunuyor. Harbiye'de 'Bahar Konserleri' • KüJtür Senisi - Fil Yapım tarafından bu yıl beşincisi düzenlenen Harbıye Açıkhava Tiyatrosu 'Bahar Konserleri' pek çok tanınmış sanatçıyı konuk edecek. Bu kapsamda geçen yıl 'Kelimeler Yetse' albümüyle beğenı toplayan Şebnem Ferah 21 Mayıs'ta. 4 yıl aradan sonra Açık Hava'da olacak. Aynca tstanbul, Ankara. tzmir ve Bursa'da gerçekleştirilen \ - e çok beğenilen 'Birbırleri'nin Şarkılan'yla Büient Ortaçgil & Teoman' konserlerinin devamı niteliğindeki bir konser de 26 Mayıs'ta gerçekleşecek. Son albümü 'Orijinal-Alt Yazıh' ile ilgi gören Feridun Düzağaç Mayıs'ta müzikseverlerle buluşacak.. Yıldız Tilbe'nin 2 Haziran'da Açık Hava'da vereceği konserde sanatçıya Ali Ekber Çiçek, Yavuz Top ve Ali Kızıltuğ eşlik edecek. (0 212 283 75 80) Tiirk bestecileri konseri • Kültür Servisi - Mimar Sınan Güzel Sanatlar Ünıversitesı Devlet Konservaruvan Opera Anasanat Dalı öğrencıleri bugün saat 20.00'de üniversite oditoryumunda bir konser verecek. Konserde A. Adnan Saygun'dan Istemihan Taviloğlu'na birçok Türk bestecinin yapıtlan seslendirilecek. Prof. Mesut Iktu'nun yıl boyunca verdiği ve Türk bestecilerinin tanıtıldığı derslerin ürünü olarak hazırlanan konserde, piyanoda Ar. Gör. EvTen Büyükburç yer alacak. (0 212 259 37 70) Es Yaymlan'mn ilk yayınları • Kültür Servisi - Sadece sinema üzerine yayıncılık yapmak üzere kurulan Es Yayınlan. Ado Kyrou'nun 'Sinema Seyircisınin EI Kitabı', Ralph S. Singleton'ın 'Amerikan Film Terünleri Sözlügü'. Şenol Erdoğan'ın 'Fransız Sineması', Nigar Pösteki'nin '1990 Sonrası Türk Sineması' ve Neşe Kaplan'ın 'Aile Sineması Yıllan: 1960' adlı kitaplanyla yayın yaşamına başladı. Sinemada akımlar. sinema tekniği, ülkeler sineması. yönetmenler dizısi \e Türk sineması üzerine yayımladıklan bazı kitaplar çeşıtli üniversitelerin sinema bölümlennde ders kitabı olarak kabul edildi. Önümüzdeki günlerde, yayınevinin Kadıköy'dekı binasında bir de yerli ve yabancı sinema kitaplan ve dergilerden oluşan evrensel sinema kitaphğı açılması amaçlanıyor. (0 216 414 59~12) 28 CACRIS1MLAR AYŞE EMEL MESCİ Büyük Düşman'ın, Sosyalist blokun dağılmasmdan sonra inanılmaz bir propaganda dalgasıyla pompalanan neo-liberal kabarmadaki geri çekilişin başlangıcı belki ileride bu görüntülerle birlikte anılacak. Şu anda yaşananlar, neo-liberal ideolojik hegemonyanın sona ermeye, iflasın en aşağıya, kitle iletişimi bağlamındaki görüntü savaşlanna dek inmeye başladığının göstergesi aslında. Bir devir daha kapanıyor. Yerine ne gelecek? Bu sorunun yanıtı da bizim yakın geleceğimizin hikâyesi olacak herhalde. Kıyamet alametleriKutsal metinler çağuıın kıyamet alametle- ri sözlerde gizliydi. Çünkü her şeyden önce Söz vardı ve her şey 'OI!' denmesiyle. yani 4 adının konmasıyla' olmuşru. Metinlerin kut- sallığı, kısmen de metin olmalanndan, yani Söz'ü kayıt altına almalanndan kaynaklanı- yordu. Sözlü gelenek okyanusunun ortasında- ki uygarlık adacıklannın ıdeolojılerini yazı- ya. yazılı metne dayandırmalan o çağda cid- di bir iletişim devrimiydi. Kendi kültürümüz içinde de örneklenni buldugumuz, özellikle yaşlı kuşaklann yazılı olan her şeye karşı gös- terdikleri neredeyse dindarca saygı bu uzun sürecin günümüze kadar yansıyan gösterge- lerinden biridır. Görüntü gerçeğin yerini alınca Modern zamanlann kıyamet alametleri ıse görüntülerde gizlidir. Tarih öncesinde ve ta- rihin erken dönemlerinde gösteren gösterilen ilişkisi çok daha doğrudan. hatta iç içe geç- miş, sınırlann kanştığı bir durumu ifade eder- di. Resim sanatı büyüsel bir değer de taşırdı. Ritüellerde ımleyen ve imlenen aynlığı pek bilinmezdı. Modern zamanlarda ise, Jacques Lacan'ın tüm zamanlar için ve dil baglamında kullan- dığı ifadeyı (simge şeyin ölümüdür) biraz uyarlayarak söyleyecek olursak. görüntü ger- çeğin yerini aldı. Yani iletişim ağı ıçine, me- talaşmış haber dolaşımı içine sokulmayan hıç- bir gerçek göriinürlük kazanamaz. dolayısıy- la geniş kitleler nezdınde 'var olamaz' hale gel- dı. Reklamcılığın. tanırımın, pazarlamanın çok ağır bastığı bir iletişim kültürü çagında yaşı- yoruz. Ignacio Ramonet, bu çağın kültürünü şöyle tanımhyor: "Ortaya çıkan ekonomik ve teknolojik dev- rimler nedeniyleiletişim alaıu haberieşmeyi ve kültürü kendi içine alıp eritme, böylelikle de küresel ve evrensel tek bir alan varatma eğili- minde: Bu, Amerikan esinli, tüm gezegen öl- çeğinde bir tür kitlesel iletişim kültürüdür. Ve her çağda, her egemen kültür eğiliminin yap- Napalm bonıbardımaıundan kaçan Metnamlı çocuklann görüntüsü hanzalardan silinmedi tığı gibi, bugün de içinde yaşadığunız dönemin vazgeçilmez, kaçınıbnaz, mutfak ve degişmez (değişse bile kendi içinde, kendi mantığma gö- re dönüşerek değişen) olduğu konusunda yo- ğun bir propagandayapıbyor. Oysa nasd ki eko- nomik, siyasal ve toplumsal bağlamlarda' kü- resel leşme süreci nin kıyameti tüm alametie- riyle belirginleşiyor (ve dünya hem korkutu- cu hem de umutlan yeşertici bir noktaya doğ- ru adım adon sürükleniyorsa), kapitaüânin bu son safhasuun doğrudan ürünü olan kitle ile- tişim kültüriinün ve pazaıiama agıriıkh sanat üretiminin de kendi içinde giderek yükselen alarm zilleri çaldığını söylemek mümkün." Medyalık savaş Modern zamanlarda kıyamet alametleri gö- rüntülerde gizlidir. demiştik. Vietnam savaşı- nın ABD açısından iyıce kangrenleştiği ve savaşa karşı dünya çapındaki tepkinin doruk noktasına çıktığı günlere yansıyan bir kare bunun simgesi haline gelmişti: Yan yanmış bedenleriyle napalm bombar- dımanından kaçmaya çalışan Vietnamlı çocuk- lann fotoğrafı. Vietnam savaşında görüntüle- rin üstlendiği rolün bilincine varmış görünen ABD. Irak savaşını yönetirken kurduğu haber ve görüntü tekeliyle bu karşı-etkiyi kırmaya, hatta mümkünse kendi yanına çekmeye çalış- mıştı. Dünyanın bugüne kadar gördüğü 'en temiz sa\ f aş' yaşanmış, Saddam yanlısı -dolayısıy- la insan sayılmasına gerek bulunmayan- on bin- lerce (belki yüz bınlerce) Iraklı tamamen 'kan- sız' televızyon görüntüleri eşliğınde bir şekil- de 'halkdühermişti 1 Bılgı çağına girmiştik ya hani, ışçi sınıfı- nın filan önemı kalmamıştı, artık her şey 'be- vaz yakalılar'ındı. üretimin filan bir önemi yoktu artık, önemli olan pazarlamaydı, ileti- şimdi, reklamdı. borsaydı, vb. vb... Aynı mantıkla savaşta da önemli olan aşa- ğıda ölenler değil, yukanda süzülen teknolo- ji harikası uçaklardan görülen ve de teleyiz- yon ekranlanna yansıtılan yeryüzüydü. Öte- ki gerçek değildi zaten, çünkü görüknüyor- du. Bir devlr kapanıyor Üstelik bu propaganda savaşını iyice pe- kiştirmek için tuhaf terimler icat ederek kad- rolu gazetecı transferleri yapmışlar, sırtlan- na 'Yankf kıyafetleri geçirip ilerleyen muzaf- fer birliklerin epey gerisinden bu 'temiz savaş'ı izleyip kendi kamuoylannı bilgilendirmeleri- ni sağlamışlardı. Ama Irak'taki son işkence görüntüleri ABD'nin iletişim ve propaganda alanlannda üstünlüğü yitirmeye başladığının ilk işaretle- rini verdi. Görüntülerin arduıdaki gerçeği, iş- kenceyi, insanlık suçunu, bunun 'demokrasi şamphonluğu'yla olan ılişki ve çelışkisüıi bir kenara bırakıyorum. Bızım kuşak 1968 'den be- ri haykınyor bunu zaten. Bence bu görüntüler ABD açısından çok dü- şündürücü. Kendi silahlanyla, 'Idtle iletişim kühürü'yle vııruldular bu kez. Tam bir 'inya- met alametf: Büyük Düşman'ın. Sosyalist blokun dağılmasmdan sonra inanılmaz bir propaganda dalgasıyla pompalanan neo-libe- ral kabarmadaki geri çekilişin başlangıcı bel- ki ileride bu görüntülerle birlikte anılacak. Şu anda yaşananlar. neo-liberal ideolojik hegemonyanın sona ermeye, iflasın en aşağı- ya. kitle iletişimi bağlamındaki görüntü savaş- lanna dek inmeye başladığının göstergesi as- lında. Bir devır daha kapanıyor. Yerine ne ge- lecek? Bu sorunun yanıtı da bizim yakın ge- leceğimizin hikâyesi olacak herhalde. Bu ka- panan devirde piyasa eksenlı sanat anlayışla- nnda gözlemlenen 'Joyamet alametleri'nı ise bir sonraki yazıda ele alacağım. aemelmesci<« vahoo.fr 14. Uluslararası Istanbul Tryatro Festivalibugün 'Metapolis'le başltyor Tiyatroyabahar geldiKültür Servisi - Istanbul Kültür ve Sanat Vakfı 'nın (İKSV) düzenlediği 14. Uhıslararası tstanbul Ti- .vatroFesthalL bugün Fre- deric Flamand'ın yönet- tiği 'Metapolis' adlı dans gösterisiyle başlıyor. "Metapolis', bugüne ka- dar Hanover Expo. Ve- nedik Bienali gibı dün- yanın bellı başlı sanat merkezlerini ve fesrivai- lerini dolaşan bir topluluk olan CharleroiDanses im- zası taşıyor. Geçen günlerde mımar- lığın Nobel'i sayılan Uluslararası Pritzker Mi- marlık Ödülü'nü alan Irak asıllı Zaha Hadid'in sahne tasanmıyla oluşturulan bir - dans ve enstalasyon buluş- ması olan oyun, kent-insan ilişkisine odaklamyor. İki ayn sanat dalı olan dans ve mimarlığı bir araya getiren 'Me- tapoüs'te Flamand ve Hadid bir uzay kenti \izyonu yaratarak Me- tapolis'i, yani kentin ötesini oluş- turuyorlar. Oyun bugün ve yann Istanbul Kültür ve Sanat Vakfi'nın (tKS\r ) düzenlediği ve 25 tor seyirchle buluşacağı 14. Liuslararası Istanbul Tiyatro FesrİAah' 4 Haziran'da sona erecek Açüışuı yapılacağı dans gösterisi '.Metapolis', Irak asüü Zaha Hadid'in tasanmıyla oluşturulan bir dans ve cnstalasvon buluşması. saat 20.30"da AKM Büyük Sa- lon'da izlenebilecek. Festival kapsamındaki bir diğer oyun da bir Yıldız Kenter proje- si olan 'OscarvePembetiMeleği'. On yaşındaki lösemı hastası Os- car ile ona her gününü on yıl sa- yarak dolu dolu yaşamayı öğreten hasta bakıcısının öyküsü... Yaşama sanatının inceliklerı. duyarlı ilişkiler, özlemler. küçük bir çocuk ve yaşlı bir kadın ara- sında gelişen sevgi... Usta oyun- cu YıkhzKenter'in tek kişilik o\aı- nu, salı. çarşamba ve perşembe günü saat 20.30'da Kenter Tiyat- rosu'nda Istanbullu tiyat- rose\erlerle ilk kez bu- luşacak. Japonya'da Türk Yılı Festival programında yer alan ortak yapımlar- dan ilkı yann saat 18.30'daAKMAzizNe- sin Sahnesi'nde sahnele- necek. Oyunun adı 'Pro- je Emanet'... Bir Özen Yula yapımı olan çahş- ma. yazann 'Yakındo- ğu'da Emanet' üçleme- sinin ikinci oyunu. Japan Performing Arts Center ile ortak yapım olan oyua 2003'te'Japonva'da Türk Yıh' nedeniyle Toga Bahar Festivali'nde sah- nelendı. 'Yakındoğu'da Emanet', iç sa- vaş sırasında intihar eden bir ada- mın ağzından anlatılan ve seyir- ciye emanet edilen bir hayat hikâ- yesi... Oyun çarşamba günü saat 20.30'da da aynı sahnede görüle- bilecek. (wnM-.biletix.com) Tarih vakfrmn sergisi 20 ili geziyor Hikâyenıi dinler ıııisiıı? Kültür Servisi - Tanh Vakfı 1995'teki Fotoğraflaıia Insan Haklan sergisinden sonra ınsan haklan konusunda bir sergi daha düzenliyor: •Hikâyenıi Dinler mi- sin? Tanıkhklarla Türkive'de İnsan Hak- lan ve Shil Toplum'. Sergi 32 canlı tanıkla son 50-60 yılda Türkiye "dekı insan haklan mücadelesini önyargısız bir anlatımla görselleştuiyor. seylrctyle yüz yüze... Kişilerin 32 modül ve 228 sayfadan oluşan, 2.10 m.'lik insan boyunda. toplam 350 m2'lik bir alan oluşturan panolarla sembolize edildıği. herpanoda deneyim- leri anlatılan ınsanlann gerçek boyutlar- da maketinin bulunduğu sergide, mecazı anlamda da geçmişlerinı arkalanna alan kişileryaşadıklannı, mücadelelerini seyir- cıyle yüz yüze anlatıyorlar. Sergıyi. CanDündar'ınyönettiği 'Ön- ce tnsan! Türkiye'de Shil Toplumun, tn- san Haldarnun ve Örgütlerin Öyküsü 'ad- lı belgesel film tamamlıyor. Izmir, Bursa, Edirne, Van ve Diyarba- kır duraklannı geride bırakan serginin sonraki duraklan Mardin, Antalya. Mer- sin. Antakya, Gaziantep. Samsun, Trab- zon. Çanakkale, Muğla, Denizli, Konya, Kayserı, Ankara. Zonguldak, Istanbul. (0 212 233 21 61)