Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA
+
CUMHURİYET 17ŞUBAT2004SALI
OLAYLAR VE GORUŞLER
EVET/HAYIR
OKTAY AKBAL
Belgelerle Dünden
Bugiine!..
"Osmanlı Imparatorluğu'nun Çöküş Belgele-
n"nı okuyorum Seha Meray'la Osman Olcay'ın
gunumuz Turkçesıne aktardıklan başarılı bır çalış-
ma Bır belge, oyle bır belge kı, gunumuzun kımı
sorunlanna da çozum getınyor1
Kıtapta once Mondros Sılah Bırakışması aynn-
tılarıyla verılmış Sora da Sevr Antlaşması, madde
madde ele alınıp yorumlanmış Gerçek yorumla-
mayı bu belgelerı okuyanlar yapacaklar Ben, şu
gunlerde bu ılgınç çalışmayı yenıden gozden ge-
çırdım Okurlanma da onemlı bolumlennı kısaca sun-
makta yarar gördum
Sevr Antlaşması'nın metnı Osmanlı Hukume-
tı'ne sunulmuş Ogünun yonetımı, yanı Damat Fe-
nt Paşa Hukumetı, 18 Temmuz 1920'de bu konu-
dakı goruşlerını uzunca bır yazıyla Muttefik Dev-
letler'ın temsılcılerıne bıldırmış!
"Barış ancak eşıt haklar ılkesının koruyuculuğu
altında uluslararasında guvenlık, karşılıklı saygı ve
dayanışma duygulan uzerınde kurulabılıyor Bu
duşunce uyannca, en buyük bır ölçulu davranış
örneğı verdığıne tam bır ınanç ıçınde olan Os-
manlı Hukumetı'nın Banş Konferansı'nda da ay-
nı adalet ve hak duygusu ıle duygulanmış olarak
bunu kabul edeceğınden kuşkusu yoktur "
ABD Başkanı Wilson'un 14 maddesındekı 'ın-
sanca bır barış yaratmak' dıleğıne ınanan Turkler
daha anlayışlı, daha lyı nıyetlı, daha dengelı bır ant-
laşma umut etmektedır1
Mondros'ta Muttefikler'ın
ısteklerı kabul edılmıştır Ama daha çok odun ver-
mek ıstemeyen Osmanlı Hukumetı, VVılson llkele-
n'ne sığınmaktadır!
Turkıye, savaş sorumluluğunu kabul etmekte,
yenılmış olduğu ıçın, hukuk kurallannın sınırlan ıçın-
de, yenenlerın ıradesını kabul etmekzorundadır Yi-
ne de Devlet olarak "temel haklannın tanınmasını
ve bunlara saygı gostenlmesını" ıstemektedır.
Muttefıkler, Osmanlf nın suçluluğunu, sorumlu-
luğunu kabul eden davranışına kısa ve ozlu bırya-
nıt verırler Bu yanıtta savaştan üstun çıkan Avru-
pa devletlerının, Ingıltere, Fransa, ABD ve Italya'nın
Osmanlı'ya karşı tutumu, duşmanca davranışı el-
le tutulurcasına bellı olmaktadır.
Osmanlı Hukumetı'nın banşçı yaklaşımına, br ege-
men devlet olarak butunluğunü korumak ısteğıne
karşı, Muttefik Devletler adına venlen yanıttan ba-
zı bolumlerı okurlanma sunmak ıstıyorum Hanı bır
soz vardır, 'Dune bak bugunü daha lyı anlarsın' öz-
deyışını de anımsatarak
1
"Osmanlı Devletı'nın sorumluluğu o kadarge-
nıştırkı, bu sorumluluk, Muttefikler'ın Osmanlı or-
dulanna karşı elde ettıklen utkunun gerektırdığı öz-
venlerte ölçulemez Buyuk bır ulaşım yolunu ka-
patarak, bır yandan Rusya ve Romanya'nın, öte
yandan bunlann batısındakı Muttefikler'ın ulaşımı-
nı kesmekle Turkıye, en az ıkı yıl savaşın uzama-
sına ve Muttefikler'ın mılyonlara varan ınsan ya-
şamıyla, yüzlerce mılyahık kayba uğramalanna yol
açmıştır Turkıye'nın vermekzorunda olduğu taz-
mınat kendısının ödeyebıleceğını çok aşmaktadır.
Muttefıkler, Turklenn otekı uluslar üzenndekı ege-
menlıklenne artık sonsuzluğa kadarson vermekza-
manının geldığını açıkça gormektedırter"
"Muttefik Devletler Antlaşma'nın Trakya ve Iz-
mır'ın Osmanlı egemenlığınden aynlmasını kapsa-
yan maddelennde hıçbır değışıklığe razı olamaz-
lar Zıra bu ıkı bölum topraklarda Turkler azınlık-
tadır "
"Antlaşma, hatta Istanbul'da Turklenn çoğun-
luk oluşturduğu şuphelı olduğu halde sözu edılen
kentı, Osmanlı başkentı olmak uzere, olduğu gıbı
tutmaya kadar varmaktadır Bu karan Müttefikler
Turklenn eskı ıktıdahannı kotuye kullanmış olma-
lanndan dolayı çok buyuk bır duraksama ıçınde al-
mışlardır "
"Eğer Osmanlı Hukumetı Antlaşma'yı ımzadan
kaçınırsa ve ustelık ımzadan sonra Anadolu'da
soz geçırmesını yenıden kurmak ve Antlaşma 'nın
yurütülmesını sağlamak konusunda guçsuz bulu-
nursa, Müttefikler, Antlaşma'nın maddelenneuy-
gun olarak bu karan yenıden ıncelemek ve bu kez
Turklerı Avrupa'dan sonsuzluğa dek kovmak du-
rumuna gırebıleceklerdır"
Işte Batı'nın bızlere neyı, nelen uygun gordukle-
n
1
Helebıryenılmeyehm, guçsuz duşmeyelım, et-
kımızı yıtırmeyelım, karşımıza dıkılecek sorular, so-
runlar bunlardır Ne yapıp edıp Turklen dışlamak,
gerekırse zorla Avrupa'dan atmak!. 'Sevr Antlaş-
ması' ıle ılgılı belgeler unutulmaması gereken ta-
nhsel yapraklardır Yenı kuşaklar, Sevrnedır, Lozan
nedır, lyıce bılıp oğrenmelıdır Ulus bılıncı, daha
doğrusu ınsanhk bılıncı, bunu gerektınr Dünu bıl-
meyen bugunu hıç anlayabılır mı'?
Meray'la Olcay'ın buyuk çalışmalarla bızlere sun-
duğu Sevr ıle, Lozan'la, Montro ıle ılgılı belgeler bız-
len uyanık olmaya, yenı tuzaklara duşmemek ıçın
hep uyanık olmaya çağırıyor
T.C.
İSTANBUL ÜNtVTRSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ
AYDINLANMA SÖYLEŞİLERİ
2003-2004 DÖNEMt
NO.5(PaneI)
Konu
DEMOKRATİK EĞİTİM-
TEOKRATİK EĞİTİM
Sunuş ve Yönetim
Doç. Dr. Tonguç GÖRKER
Konuşmacüar
Prof.DrAeclaARAT - Dr.Erdal ATABEK
Gün: 18 Şubat 2004 Çarşamba
Saat: 14 30
\er: IU Fen Fakultesı (Veznecıler)
Ord Prof Dr Cemıl BILSEL
Konferans Salonu
Aydınlık yannlar ozlemı ıçındekı
tüm yurttaşlarunız davetlıdır
Gırış ucretsızdır
İletişim Içın: t.l. Basın Halkla tüşkiler. Feride Akım.
Tel: 0212 440 00 00 (10252)
îzmir İktisat Kongresi 81 Yaşında
Dr. thsan TAYHANİ Mamsa, CelalBa\ar
T
anhsel nıtelıktekı Birin-
ci İktisat Kongresi, Ga-
û Mustafa Kemal Pa-
şa'ıun acı ve tatlı, kar-
maşık duvgular ıçerı-
sınde bulunduğu bır sureçte toplan-
mıştır O, on uç gunluk zorunlu bır
gecıkmeden sonra 14 Ocak 1923 'te
yıtırdığı annesırun Karşı^aka'dakı
mezan başındadır ve dudakların-
dan şu sozler dokulmektedır u
An-
nemin mezan onünde ve Tann'run
huzurunda söz\eriyonım, egemen-
hğin korunması için annemin \aru-
na ghmekte asla tereddutetmev ece-
ğnn~" \nnesının mezannı zı\ aret-
ten ıkı gun sonra, 29 Ocak 1923'te
yıne toplumda yenı "aiktipi"ne or-
nek oluşturmak uzere Uşakizade
Muammer Bey'ın kızı Latife Ha-
nın'lakıyılanbırnıkâh Gehnınyu-
zunun açık olması ve muftunun kar-
şısında oturması ıle kıyılan gele-
neksel dmsel nıkâh
Nıkâhtan beş gun sonra eşıyle
bırhkte Akhısar Balıkesır, Balya ve
Edremıt'ı kapsay an kısa bır yurt ge-
zısıve Dctısat Kongresi nın açılışı ne-
denıyle tzmır'e gen donuş
Aynı gunlerde Lozan'da bulunan
Ismet tnonu başkanlığındakı Turk
delegasyonu ıse ozellıkle ekonomık
bağımsızlığımız ıçın genlımlı bır
uğraş vermektedır Emperyalıstguç-
ler, Ankara Hukumetı'nın onune
Osmanh'dan kaynaklanan 600 - 700
yıllık hesapları çıkannca da ekono-
mık konularda uzlaşma sağlanama-
mış ve goruşmeler Gazı'nın bılgı-
sı dahılınde 4 Şubat 1923 tanhın-
de kesıntıye uğramıştır Anılan olav -
lar dızısı kongreyı daha da anlamlı
kılmaktadır
Gazı Paşa'nın 81 vıl once bugun
17 Şubat 1923 tanhınde Izmır'de
toplanan Turkiye tktisat Kongresi
açüış konuşması, bır durum sapta-
ması nıtelığınde olup gelecekte u> -
gulanacak ekonomı polıtıkalannm
aynntılannı ıçermektedır Ancak,
konuşmada sık sık "ekonomi''nın
uluslar tanhındekı onemıne dıkkat
çekılmekte ve toplumun onune bır
"ulusalekonomr hedefı konulmak-
tadır Mustafa Kemal soz konusu
konuşmasında ekonomının onemı-
ru şu sozlerle vurgular "Tarih,ulus-
lann genleme ve yıkılma nedenkn-
Unıversıtesı
ni araşbnrken birçok sryasal aske-
ri ve sosyal nedenkr bulmakta ve
saymaktadır. Kuşku \ok ki butun
bu nedenler sosyal gerçekler olarak
toplumun uzerinde etkih'dirler. Bir
ulusun doğrudan doğruya yaşann-
sı ik ügüi olan, o ulusun ekonomik
durumudur. Tarihin ve deneyimin
suzgecinden arta kalan bu gerçek, bi-
ziın ulusal yaşanomızda ve ulusal
tarihimizde butunuyle kendisini,
gostermiştir."
O yaklaşık dort yıl suren sılahlı
bır mucadelenın galıbıdır ve em-
per> alıst devletlenn maşası konu-
mundakı Yunanlılan Anadolu'dan
kovmuştur Oburlerını de yurdu-
muzdan çıkarmak ıçın zorlamakta-
dır Ne var kı. ekonomık bağımsız-
lık elde edılmedığı surece benzer
dunımlarla yuz yuze kalınacağının
da bılıncmdedır Açılış konuşma-
sında v enlmek ıstenen bır başka ıle-
tı (mesaj) de vatandaşlann yazgıcı
bır anlayıştan annmış olarak çalış-
malan, uretmelen ve bır ulku (ıde-
al) etrafinda kenetlenmelen gerek-
tığıdır Mustafa Kemal, kapsamlı
konuşmasında Osmanlı Devletı'nın
çokuş nedenlennı ırdelev ıp ekono-
mı\e ılışkın daha pek çok değer-
lendırme vaptıktan sonra ulaşmak
ıstedığı hedefı de >alın olarak şu
sozlerle behrtmıştır "YeniTürldye
Devieti, iktisadi bir devlet olacak-
ür_" "Yeni Turkiye Devieti. temel-
lerini sunguyle değiL sungunun da-
hi dayandığı iktjsatla kurulacaktır_"
"Ekonomi ber şe> dentektir."
Kemalıst kadro, Mustafa Kemal'ın
yukandakı ekonomık projeksıyonu
doğrultusunda hareket etmış, tkti-
sat Kongresf nde somutlaşan ve on
plana çıkan goruşun de etkısıvle
1923 -1929 arası -halkçıhğa dava-
nan liberalizmle yan devlet muda-
halecfliği'' \e 1930'dan sonra da kar-
ma ekonomiye dayalı planlı kalkın-
rnavı esas alan "Thmh devtetçilik'' u> -
gulamasıyla ekonomik devrim su-
reci'nı başlatmıştır Cumhunyetın
ılk yıllannda > aşama geçınlen bu u\ -
gulamalann evreler halınde ırde-
lenmesı kuşkusuz başka >azılann
konusudur Ancak, bu sureçte Ana-
dolu'da bırer bırer bacalann \iik-
seldığını bugun yn\e\ı\e bıtıreme-
dığımız, talan edılen ve haraç me-
zat satılan KlT'lenn pek çoğunun te-
melının atıldığını sanayı urunlenn-
dekı artış. Batı Avrupa'da yuzde
19'larda seyrederken -1929 durrya
ekonomık bunalımına karşm- bız-
de yuzde 96'lara >rne o donemde
ulaştığını her şeyden ote başlar düc,
ahnlar açık ve onurlu bır bıçımde Os-
manlı'dan mıras kalan Du\un-u
Umumıve borçlarının odendığmı
(son taksıt 1954 \ ılında odenmıştır)
vurgulamakla \etınelım
Bir türlü toplanamayan 4.
İktisat Kongresi ve bugûnler:
Anımsanacağıgıbı57 hukumet,
2001 Şubat avında tktisat Kongre-
sı'nın 78 >ıldonumunedenı\le\ı-
ne tzmır'de bır "İktisatKongresT du-
zenlevecektı Bu amaçla on hazır-
lık çalışmaları yapılmış, daha son-
ra anlaşılması guç bır bıçımde top-
lantıdan butunuvle \azgeçılmıştı
Sonrakı yıllarda hıç sozu edılmemış,
bır sure once de bu kez, 59 huku-
met tarafından gerçekleştınlmesı
duşunulen 4. tktisat Kongresi'nın
tzmır'dekı toplantı bınasınm van-
gın geçırdığı gerekçesıyle ma\ıs
a\ ına ertelendığı açıklanmıştır
Sozu edılen bu a\ ak suru\ıışlen-
nın gulunçluğunu brr yana bıraka-
lım kongre toplansa bıle. toplumun
onune -uzun \ıllardır uygulanan-
IMF, Dunya Bankası ve ÇUŞ'ların
perde arkasındakı AB reçetelennden
başka ne gıbı bır ekonomık ızlence
konulabılecektır kı
Gelen geçen hukumetler, ulke
ekonomısını felakete surukJeven ız-
lencelen, ode\ olarak algılayıp ek-
sıksız u\ gulamaktan başka bır ka> -
gı taşımamaktadılar
Yıne, durgunluktan kaynaklanan
enflas) on duşuşunu -pı> asa gerçek-
lenru goz ardı ederek- u> gulanmak-
ta olan ekonomı ızlencelennın bu-
yvk bır başansı olarak sunma ga\-
retlennı, Turkı\e ekonomısını dun-
\ anm beşıncı altıncı ekonomısı du-
ze\ ıne çıkaracağız dı> e so> ledık-
len masallan bır \ana bırakıp sa>ı-
sal gerçeklere donelım ATO'nun
"Borç Ekonomisinın 20 Y dnk Sey-
ri" araştırmasına gore Turkıye
1983-2003 donemınde 243 mıhar
dolan dış, 811 mılvar dolan da ıç
borç olmak uzere toplam 1 tnhon
55 mırv ar dolar borcun altına gırmış
aynı donemde 81 mılyar dolar dış.
235 mılyar dolan da ıç borç olmak
uzere 316 mılvar dolar faız odemış-
tır Yme Turkj\e OECD ulkelen
ıçınde gelır dağılımı en dengesız ve
kışı başına duşen ulusal gelırı en
duşuk ulkedır En zengınler ıçensın-
de yer alan yuzde 20, ulusal gelınn
yansını en yoksul yuzde 20 ıse sa-
dece \aızde 5'ını almaktadır Ulke-
mızde 12 2mıl>onkışı.uluslarara-
sı standartlara göre açlık sırunnda
yaşıyor Yoksul tanımına gırenlenn
sayısı 26 mılyona ulaşmış bulunu-
yor De\ let tstatıstık Ensötusu'nun
>anıltıcı teknığının dışına çıkıldı-
ğında ulkedekı ışsızlenn gerçek sa-
yısının 9 mıl\ona dayandığı goru-
lu\or Yatmmveuretımunutulmuş,
makınelenn sessızlığe burunmesı
1930'Iann aksıne "musikT olarak
algılanırolmuştur (Buyuk Ataturk
Nazıllı Dokuma Fabnkası'nın açı-
lış torenınde makıne tıkırtılannı
"musüa"\e benzermıştı)
Sonuç
" 1838TicaretAnlaşması" >ıırur-
luğe gınp verlı sana\ ı dışa karşı re-
kabet olanaklannı yıtınnce, done-
mın > azarlarından Lutfı Efendı,
"Çah süpurgesi. agaç kaşık ve tah-
ta taraklara kadar muhtaç olduğu-
muz eşvanın cumlesı vabancı mem-
leketlerden gehp ve ucuzluğu cihe-
tince revaç bulup senetimin ecne-
biler suluk gibi çekmektc»" demış
ve bır sure sonra Batılılar valnızca
hammadde almaya başlamış daha
sonra da jetınmeyerek hammadde
kavnaklanru gasp etmek uzere ey-
lemlı olarak Osmanlı'nın uzenne
çullanmışlardı
1
Ulkemızde blıtten oyuncağa, ha-
lıdan lastığe kadar her uretım kolu,
A\nıpa ve Çın mallannın tehdıdı
alnndav sa, fumalar ardı ardına ka-
pılanna kılıt vuruyorlarsa, ulkenın
hammadde kaynaİdannı de\ let yu-
tu\ orsa, Lutfu Efendi'nın yukanya
aldığımız y argısı bugun de aynen ge-
çerlılıfıru koruvor demektır
Ekonomik çokuntu tebdidi, gen-
cılık dedığımız ırtıca da dahıl, fum
tehdıtlenn onune geçmış, gıderek on-
lan bu\ııtup beslejen venmlı bır
zemın olmuştur Yok mudur, ulke-
nın \ e toplumun onune "llusal Eko-
nomi" hedefi ko\ acak bır Ataturk-
çu yığıt
9
Evet. ne zaman uyanaca-
ğız' Ne zaman'
7
Yeni Yasanm 1. Maddesi ile Anayasanın 44. Maddesi...
PENCERE
Fernih ATBAŞOGLU Yargıtay 20 Hukuk Daıresı Başkam
1-Ana>asanın44 maddesi Toprak Mulkıyetı
başlığı altında şoyledır
Devlet, toprağuı verimti olarak işletilmesini ko-
rumak ve gelişrirmek. erozyonla ka^bedilmesini
önlemek ve topraksız olan \e>-a yeter toprağı bu-
hınmav-an çiftçttikle uğraşan kövluve toprak sağ-
lamak amacıvla gerekli tedbirleri alır. Kanun, bu
amaçla, değışık tanm bolgekri ve çeşhieriııe gore
toprağuı genişligini tespit edebilir. Topraksız olan
veyaveteri toprağıbulunmavançıftçtve toprak sağ-
lanmaa, üretimin duşurulmesu ormanlaruı kuçul-
mesi ve diğer toprak ve yerato servederinin azal-
ması sonucunu doğuramaz.
Bu amaçla dağıolan topraklar bolunemez, mı-
ras hükümleri dışmda başkalanna devTedUeınez
ve ancak dağıolan çiftçUerle mirasçılan tarafin-
dan işjetilebilir. Bu şardann ka>tı haUnde. dağıo-
lan toprağın devletçe geri alınmasına iltşkin esas-
lar kanunla düzenlenir.
Madde nıetnıne gore: (Devlet, toprağuı verimli
olarak işletilmesini korumak ve geüştirmek, eroz-
yonla kaybedilmesini onlemek için gerekli tedbir-
leri ahr. Bu hukum karşısında kızılağaçlann ve
aşılı kestanelıklenn orman sayılmaması, doğrudan
ıkı yonuyle bu maddeye a) kındır
A- Bu ağaçlar kesıldığı takdırde erozyon başla-
yacaktır Oysa devlet 44 madde uyannca eroz-
yonla toprak kaybedilmesini onlemekle gorevh-
dır
B-Yıne bılımsel ve hukuksal da> anağı olmayan.
kızılağaç ve kestanelıkler orman sayılmayıp ke-
sıldığı takdırde başlayacak erozyon nedenıyle top-
rağuı venmlı olarak ışletılmesı olanaksız hale ge-
lecektir Bu ıkı olgu karşısında bu yasanın anaya-
sanın 44 maddesıne a> kınlığı tartışmasızdır
2- Anayasanm 168. maddesi ile oluşan avkınlık:
Madde 168: Tabö servetler vv kaynaklar devie-
tin hukum ve tasamıfu altındadır. Bunlann aran-
masıve işletilmesi hakkı devleteaıtm*. Devlet bu hak-
kını belli bır sure ıçın. gerçek ve tüzeuaşilere dev-
redebüir. Hangi tabu servet ve kaynağm arama ve
tşletmesinin. devietin ve gerçek ve tuzeUdşflerle or-
tak olarak veva doğrudan gerçek ve tüzelkişfler
eliyle yapdması, kanunun açık iznine bağbdır. Bu
durumda gerçek ve tuzelkışilerin uvması gereken
şardar vedevletçe \apılacak go/eönı. denetün usul
ve esaslan ve mue>~videler kanunda gosterilir.
Madde metnınden anlaşıldığı gıbı
Tabu servetler ve kaynaklar dev letın hukum ve
tasamıfu altındadır Bunlann aranması \ e ışletıl-
mesı dev lete aıttır
Ormanlar tabıı senettır Bunlar dev letın hu-
kum \e tasamıfu altındadır Ormanlar dev letın
hukum \e tasarrufu altındakı doğal servetın en
onemlısıdır
Kızılağaç ve aşılı kestanelenn orman sayılma-
ması, oncelıkle bu tabu servetın, adeta ozelleştı-
nlmesıdır Ormanlar dev letın hukum ve tasamı-
fu altından çıkanlıp tabıı serv etın >ok edılmesı kı-
şılere bağışlanması yolu açılmaktadır
Bu nedenle yasa 168 madde} e de avkındır
Anayasanuı 169. maddesi ile oluşan av kınlık:
Madde 169: Devlet,ormanlaruı korunmasıvesa-
halannuı genişletinmesi için gerekli kanunlan ko-
var vetedbirleri ahr. Vanan ormanlann yerinde >e-
ni orman vetiştirilir. Bu yeıierde başka çeşit tanm
ve hav~vancılık v'apılamaz. Butun ormanlann go-
zetımı devlete aittır. Devlet ormanlannuı mulkrve-
ti devrolunamaz. Devlet ormanlan kanuna gore,
devletçe > önetilir ve işletilir. Bu ormanlar zamana-
şunı ile mulk edinilemezve kamu yaran dışında ir-
tifak hakkına konu olamaz.
Ormanlara zarar verebilecek hiçbir faaüvet ve
evieme musaade edilemez. Ormanlann tahnp edfl-
mesine \vi açan srvası propaganda sapdanıay; mun-
hasıran orman suçlan için genel ve ozel af çıkan-
lamaz. Ormanlan yakmak, ormanı >«k etmek ve-
ya daraltmak amaa ile işlenen suçlar genel ve ozel
af kapsamına ahnamaz.
Orman olarak muhafazasında bilinı ve fen ba-
lamından hıçbır varar gonılmeven, aksıne tanm
alanlanna donuşturulmesınde kesın varar olduğu
tespit edilen yerler Ue 31.12.1981 tarihinden once
bilim ve fen bakunuıdan orman nıteliğini tam ola-
rak kavbetnuş olan tarta, bağ. mev velik, zeytinlik
gibi çeşıtii tanm alanlannda veva havvancüıkta
kullanümasında varar olduğu tespit edilen arazi-
ler. şehır. kasaba ve kov yapılannın toplu olarak bu-
lunduğu veıier dışında.orman sınıriannda daralt-
nıa yapüamaz.
Madde metnıne gore
A- Dev let, ormanlannın korunması \ e sahala-
rının genışletılmesı ıçın gerekli kanunlan kov ar \ e
tedbırlen alır Yanan ormanlann >ennde venı or-
man yetıştınlır bu yerlerde başka çeşıt tanm ve
hayvancılık >apılamaz Butun ormanlann gozetı-
mı dev lete aıttır
Anayasanın bu açık hukmune rağmen kızılağaç
ve kestanelıklenn orman sayılmaması halınde bın-
lerce ağaç kesılerek ormanlar daraltılacaklardır O> -
sa, dev letın gorevı, orman alanlannı daraltmak
değıl. genışletmektır Bu goreve rağmen orman-
lann daralnlması volunda yasa çıkanlması kabul
edilemez
B- "Butûn ormanlann gözetimi devlete aittir."
hukmiı karşısında. devlet kızılağaç ve kestanetik-
leri orman savmavan yasa ile bu tur ağaçlann bu-
lunduğu tunı ormanlann denetimsiz kesimine ızin
vererek kesım.taşımavesattşınıdevietin gözetimin-
den çıkarmaktadır.
C- Yuıe, 169 maddenın 2 fıkrasında (Devlet
ormanlannın mulkıyetı devrolunamaz,
Devlet ormanlan devletçe yonetılır ve ışletılır
Bu ormanlar zamanaşımı ıle mulk eduıılemez ve
kamu yaran dışında ırtıfak hakkına konu olamaz)
Hukmu konulmuştur
Anayasa metnınde açıkça ıfade edıldığı gıbı
u
Dev1etormanlannın mulkiyeti dev roJunamaz"*
hukmune rağmen kızılağaç \e aşılı kestanelıkler
orman ağacı sayılmamakla bu tur ağaçlann bulun-
duğu kesımler kışılenn kullanımına terk edılerek
bu alanlann mulkıyetı bu volla kışılere devredıl-
mış olacaktır
Yeni yasanın 13. maddesi ile ana\asanm
169. maddesi arasında oluşan a\ kınlık
Yeni yasanın 13. maddesinin son fıkrasında (lo-
zılağaçlıklar ile aşılı kestanelıklenn sahıplerinin
her turhı yapacak ve yakacak ihtivaçlan ile pazar
satışlan için vapacaklan kesimler keşif. damga ve
nakthe işlerine tabi ohnayıp, koy muhtarhğmca
düzenlenecek belge ile yapılır) hukmu getirilmiş-
tir. Ovsa, 6831 savıh vasanın 26 ile 44. maddelerin-
de orman emvalımn nasıl kesıleceğu kovlenn ıhti-
yaçlannın nasıl karşılanacağı. kesım ve nakıl ışlem-
lennın nasıl yapılacağı belırlenmış ve bu gorevi
devlet kurumlan usttenmiştir.
Anayasanın 169. maddesİBde (Butun ormanla-
nn gozeomı devlete aittir. Devletormanlannın mul-
kiyeti devroiunamaz.Devletormanlan kanuna go-
re devletçe yonetihr ve işletilir.
Ormanlara zarar verebilecek hiçbir faaüyet ve
eyteme musaade edilemez) hukmu uyannca dev -
letçe yapılan vonetım ve ışletme (Orman Bakan-
lığı Orman Genel Mudurluğu v e bunlara bağlı Bol-
ge Mudurluklen tşletmeMudurluklenve Orman
Bolge Şeflıklen elıyie) yukanda değmdığım ya-
sa hukumlenne gore yunıtulmektedır
Şımdı butun bu kurumlar ve vetkılı kışıler or-
tadan kaldınlıp yok edılerek (rum yetkıler ve go-
rev ler koy muhtarlanna venlmektedır) kı bu. yu-
kanda değındığım 169 maddeye açıkça aykındır
Zıra dev let vonetım \ e ışletmede devre dışı bıra-
kılmıştır
Bu yasa ıle Orman Yonetımımn tum yetkılen
elınden alınarak (kızılağaçlıklar ıle aşılı kestane-
lıkJennkesımı pazarataşınması ve satışı konusun-
da) koy muhtarlan belge duzenlemek uzere yet-
kılı kılınmıştır
6831 sayılı y asanın değınılen maddelennde yer
alan ızın ve denetım hakkınm Orman Yonetımın-
den alınması Devlet duzenine, kamu yaranna ay-
kın olduğu gibi, yasanın bu maddeierine de tama-
men ters duşmektedir. Bu konuda devietin resmi
kurumlan yenne koy muhtaıiannıngorevlendıril-
mesi ve yetkılı kılrnması, yetkı nonnlannın çığ-
nenmesı olduğu gıbı, bu yoldakı tasarruflarda
'haksızhk ve olumsuzhûV olgulannı da gundeme
getırecektır
Ormanlarda ağaç kesımı, uretım. tuketım, na-
kıl-yenıleme ıstatıstık ışlemlen ormancılık ısta-
tıstık v e ışletmecılık bılımı ıle gerçekJeşebılır Bu-
nu da ayn dallarda yetışmış uzman orman muhen-
dıslen v e orman bılım adamlan gerçekleşhrebılır
Bu kadar onemlı konular ve ışlemler bu yolda
hıçbır kanyen-bınkımı olmayan kışılere bırakılır
ve yetkıler uzman devlet elemanlannın elınden
alınırsa bu y ıne Turkıye ormanlannın bır çıkma-
za gırmesıne \ e zaman ıçınde mahv ma neden ola-
bılu- Değındığım konulan kapsayan vetkılenn
muhtarlarda toplanması devietin bu ışte yetkılı ve
gorev lı kurumunu dışta bırakmaktan ote, yetkı hı-
yerarşısıru de hıçe sayan v e hıçbır hukukı yonu ol-
mayan (hukuk, yasa. hıyerarşı dışı) kaos yarata-
cak bır olgudur
Bu maddelenn varhğrnı koruması ve uygulan-
ması halınde uvgulamada keyfılık. cıddı olum-
suzluklar gerçekleşecek, ormanlann tahnbı ve yok
ohnası kaçınılmaz hale gelecektır
Ulkemızde zaten her gun başka yollarla tahnp
edılen v e yok edılen ormanlara bırde bu darbe vu-
rulursa. yakın tanhte Turkıvemız çolleşme tehlı-
kesı ıle karşı karşıya kalacaktır kı bunun sonım-
luluğunu, vebahnı hıç kımse taşıyamaz Turkıve
topraklannın gelecek kuşaklara vaşama olanağı ta-
nıyabılmesı ıçın kalan ormanlann korunması zo-
runlu olduğu gıbı anayasaya aykınlığı bu kadaraçık
ve tartışmasız olan bu değışıkhğın kesınlıkle ger-
çekleşmemesı gerekır
Gelecek kuşaklara yaşanabılecek suyu, yeşılı.
oksıjenı olan bır ulke bırakmak, bugun yasayan her
bıreyın ve ozellıkle ulkevı vonetenlenn ana gore-
vı olduğu asla unutulmamalıdır Sıyası duşunce ve
vaatlenn gereğı olduğu kanısını uyandıran bu ya-
sa değışıklığının ıptalı gerektığı ınancını taşımak-
tayım Anayasanın ana espnsı değındığım mad-
deler ve Turkıye Cumhunvetı Devletı ıle Buyuk
Turk Ulusu nun temel çıkarlan' bu yasanın ıpta-
lını zonmlu kılmaktadır
Star Gazetesi ve
Star TV'ye Ne Oldu?..
Ulkemızde -dıncı kesım dışında- dort buyük
medya grubu vardı:
Doğan Grubu
Sabah Grubu
Akşam Grubu
Uzan Grubu
AKP ıktıdan dorduncu gruba resmen el koydu,
başına kendı adamlannı oturftu
•
Olayın kaç boyutu var?
Iktıdar TMSF (Tasarruf Mevduatı Sıgorta Fonu)
eliyle Uzan Grubu'nun 219 şırketıne el koydu, da-
ha başka deyışle şırketlenn tümunü devletleştırdı,
bu ışlemde Star basın-yayın grubunu da ele ge-
çırmış oldu
Olayın serbest pıyasa boyutu var
Hukuk boyutu var
Rejım boyutu var
Fıkır ozguriuğu boyutu var
Demokrası boyutu var
Tum boyutlarda olumsuzluk var
•
Serbest pıyasa ekonomısı -namı dığer lıberal
ekonomı- dunyasında duzen nedır? Işadamları,
şırketler, holdıngler, gruplar serbest pıyasada ya-
nşırtar, aralarında rekabet geçerlıdır, devlet bu ışe
mudahale etmez, batan batar, çıkan çıkar, şırket-
ler arasında anlaşmazlık oluşursa yargı devreye
gırer, serbest pıyasa ekonomısınde bır başka yol
yordam duşunulemez
Pekı, bugun Turkıye'de serbest pıyasa ekono-
mısı geçerlı mı?
Değıl
Devlet 23 bankayı kamulaştırmıştı, yetmedı, şım-
dı Uzan Grubu'nun 219 şırketıne bırden el koyan
AKP ıktıdannın gozu bır suredır Star televızyonu ve
Star gazetesındeydı
Helal olsun'
Bugun her kım Turkıye'de lıberal ekonomıden ya
da serbest pıyasadan söz açıyorsa yalancıdır
1
Işın ılgınç yanı sozum ona lıberal geçınen med-
yanın olay karşısında sus pus oturmasıdır
•
AKP ıktıdan bu operasyonu nasıl yaptı? .
Olayın hukuk boyutu ne?
AKP ıktıdarı Uzan Grubu ve Star televızyonuyla
Star gazetesıne el koyabılmek ıçın gerekli kanunu
ıkı ay once çıkardı
1
Ikı ay once çıkardığı kanunu ışletıp bır buçuk ay
sonrakı yerel seçım sath-ı maılınde dort buyuk
medya grubundan muhalefet edenı vurdu
Genç Partı muhalefetını boşlukta bıraktı
Curetın, gozu karalığın, ustalığın boylesıne an-
cak şapka çıkanlır
1
Ne var kı bu yontem ve kapsamda hukuk dev-
letını ve demokrasıyı arayıp bulmak olanaksızdır
•
Ortalıkta ne serbest pıyasa ekonomısı var
Ne basın yayın ozguriuğu
Ne de hukuk devletı
Bır ulkede yargının ışlevını sıyasal ıktıdar ustle-
nırse rejımın adı ne olur^
Ikı ay once ozel amaçla çıkardığı kanunu kulla-
narak sıyası rakıbını vuran ıktıdar, ustelık 'dıncılık'
ve 'takıyyecılık'\e suçlanıyorsa, ulke rejım tenlıke-
sıyle karşı karşıyadır
Bınmışız bır alamete
Gıdıyoruz nereye?
K\CUMHURİYET KÎTAP KULÜBÜ
ŞUBAT AYIETKİIÜKLERİ (4)
Ayın Kitap Söyleşisi"
"Sessizlik ve Sırdır Ötesi
IŞIL ÖZGENTÜRK
(17 Şubat 2004 Salı Saat: 18.00)
Kitap Imzası: Işıl ÖZGENTÜRK
Yer: Cumhurrv et Kitap Kulübü
(Fransız Konsoloslugu'nun Yanı)
İstiklal Cad. Zambak Sok. No: 4 D: 1-2
Beyoğlu/İstanbul
Etkintikler Koop-C tarafından düzenlenmektedır.
Ucretsn ve herkese açıktır.
Kafetervamız Pazar dahıl hergun saat lû 00 - 21 (X) arası açıktır
K\•lı
CUMHURİYET KİTAP KULÜBÜ
ŞUBAT AYI ETKİNÜKLERİ (5)
Cumartesi Söyleşileri
Türkiye'de Müzik
Karmaşası"
SELMİ ANDAK
(21 Şubat 2004 Cumartesi Saat: 15.00)
CDİmzası: Selmi ANDAK
Yer: Cumhurivet Kitap Kulübü
(Fransız Konsoloslugu'nun Yanı)
İstiklal Cad. Zambak Sok. No: 4 D: 1-2
Bevoğlu/İstanbul
Etkınhkler Koop-C tarafından düzenlenmektedır.
L cretsız ıe herkese açıktır.
Kafetenarruz Pazar dahıl her gun ^aat 10 00 - 21 00 arası açıktır