Katalog

SAYFA CUMHURİYET 14 ŞUBAT 2004 CUMARTESİ DIZI TlP, hem parlamento içinde hem de dışında sağ partiler tarafmdan saldınya uğradı Önü kesilmeye çalışılan partiDr. TARIK ZİYLA EKTNCİ -2- ^T7İP Anayasa Mahkemesi'nde, genellikle, / demokrasının gelışıp yaygınlaşmasını / engelleyen kanunlarla ınsan haklannı, düşünce, anlatırn ve örgütlenme özgürlüklenni sınırlayan, işçi ve emekçilerin ekonomik, demokratik ve sendikal haklannı koruyup geliştirmeyi engelleyen kanunlar ya da kanun maddeleri aleyhine iptal davalan açmıştır. TİP kapatılıncaya kadar attığı her adımda, yaptığı hereylemde 1961 Anayasası'nı rehberalmış, Meclis çahşmalannda ve açtığı davalarda Anayasa maddelenne yeni yorumlar getırerek Anayasal düzeni gelıştırmeye çalışmıştır. Ülkenın demokratikleşmesi ıçın gösterdiği duyarlılık ve sarf ettıği çabalar nedeniyle, TÎP, demokrasi ve sosyalizm arasındaki bağı kuramayan kimi sol çevreler tarafindan, sosyalist de\Tİmi amaçlamayan, parlamentarist bir parti olarak suçlanmıştır. Meclis çalısmaları TÎP 1965 tarihh milletvekili genel seçimlerinde 15 milletvekıli kazanarak parlamentoda bir grup kurmuştur. 1966 Senato kısmı seçimlennde de bir senatörlük sağlayarak TBMM grubunu 16 üyeye çıkarmıştır. TİP'in grup çahşmalan Genel Yönetım Kurulu'nun aldığı kararlar doğrultusunda Meclis içinde olduğu kadar, yurt sathında da bağımsız, demokratik ve hukuk devletı için mücadele doğrultusunda yürütülmüştür. TİP üyesi milletvekillennin Meclis Genel Kurulu ile komısyonlarda açıkladıklan düşünceler ve yaptıklan eleştınler toplumda olumlu yankılar görmüştür. Yasama etkınliklen bağlamında işçi ve emekçilerle, topraksız ve az topraklı köylüler yaranna önemli kanun teklifieri venlmıştır. tş ICanunu, Sendıkalar Kanunu, Toprak ve Tanm Reformu Kanunu, ilkokul _mm__^^^___^^^^_ öğrencilerine rÎP 1 9 6 5 ögrenım ıçın . gerekli araç ve tarihll gereçlenn devlet g e n e l tarafindan ücretsız Seçimlerde 15 sağlanmasını milletvekili kazanarak parlamentoda bir grup kurmuştur. TÎP'in grup çahşmalan Genel Yönetim Kurulu'nun aldığı kararlar doğrultusunda Meclis içinde olduğu kadar, yurt sathında da bağımsız, demokratik ve hukuk devleti için mücadele doğrultusunda yürütülmüştür. öngören kanun vb., pek çok kanun teklifı hazırlanarak Meclis Başkanlığı'na sunulmuştur. TtP Meclis grubu, parlamentodaki denetleme görevını de başanlı bir şekılde yapmıştır. Grup üyelerinin yönelttikleri sözlü soru önergelerinin tartışılmasında ve yazılı soru önergelerinde yapılan açıklamalarla hukuk dışı uygulamalar sergilenmiş ve ilgıli bakanlar uyanlmıştır. TtP grubu adma genel görüşme, Meclis soruşturması, ^ — — Meclis araştırması ve gensoru önergeleri ile de Meclis içı denetleme kurumu etkin biçımde işletilmiştir. Çoğunluk oylanyla reddedilmekle birlikte, bu önergelenn görüşülmesi aşamasında yapılan açıklamalara hükümet üyelennin hukuk dışı eylemlen sergilenmiş ve ıktıdara zor anlar yaşatılmıştır. TİP'ln önünü kesme çabaları TİP, sosyalist parti hüviyetinı kazandığı andan itibaren, yaşamın her alanında ve her konuda düzen partilerinden farklı bir yaklaşım sergilemekteydi. TİP"in ülke sorunlanna değişık biçımde yaklaşımı ve bu sorunlara gerçekçı çözümler önensi kamuoyunun aksıne. düzen parrilerinde rahatsızlık yaratmış ve olumsuz tepkilere yol açmıştır. Bu nedenle TİP, hem parlamento içinde hem de parlamento dışında, başta dönemin iktidar partisi AP olmak üzere, sağ partiler tarafindan sık sık fiziki saldınlara hedef olmuş ve çahşmalan sabote edilmiştir. Sağ partiler. ellenndeki bütün imkânlarla TİP'ı saf dışı etmek için fiili ve hukuki saldınlar yürütürken, CHP ise farklı bir yöntemle TİP'in önünü kesmeye çalışıyordu. TİP, parlamento çahşmalanyla, toplumda olumlu bir imaj sağladığı andan itibaren, CHP ideolojik yöntemlerle bu gelişmeyi engellemeye girişmiş ve geliştirdiği 'ortanın solu potitikasT ile TÎP'i marjinal bir alana itmeye çalışmış ve geriletmek ıstemiştir. Böylece. ikı ateş altında kalan TİP. aynca gelişen demokratik ortamdan yararlanılarak yayımlanan yabancı kaynaklı sol lıteratürün etkisi altında oluşan aşın sol hareketın saldınlanna da hedef olmuş ve çalışma koşullan daha da ağırlaşmışh. Yarın: Dış politika etkinlikleri 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. J 9 1 10. 11. 12. 13. 14. 15. TİP'in 1965'teÎ seçilen milletvekilleri: Ali Karcı Rıza Kuas Tarık Ziya Ekinci Yahya Kanbolat Mehmet Ali Aybar Çetin Atlan Sadun Aren Cemal Hakkı Selek Adil Kurtel Yunus Koçak Yusuf Ziya Bahadınlı Muzaffer Karan Şaban Erik Kemal Nebioğlu Behice Boran Adana Ankara Diyarbakır Hatay Istanbul Istanbul Istanbul Izmir Kars Konya Yozgat Denizli Malatya Tekirdağ Urfa Derleyen: Uğur Cankoçak Demokrasi anlayışı rürkiye İşçi Partisi'nin demokrasi anlayışına göre demokratik rejımde toplumun yönetici, yüriitücü ve itici gücü, Türk işçi sınıfı ile emekçi halk kitleleridir. Bu sınıf ve tabakalann politik teşkilatı olan Türkiye İşçi Partisi ıktidara demokratik seçim yolu ile gelir, insanın insan tarafindan sömürülmesini reddederek, temel hak ve hürriyetlerine bağlı ve saygılı olarak iktidarda kalır ve seçimle iktidardan gider. TİP milkrvekilleri grup toplantısında (1965). ÜRKÎYE İŞÇİ PARTİSİ 15 MİLLETVEKİLİYLE GERÇEK MUHALEFETİ SERGİLEDİ Siyasal gündemi belirledi KEMAL NEBİOĞLU 13 Şubat 1961 Pazartesi günü... Türkiye İşçi Parti- si "nin (TİP) kurulduğu gün. Partinin adı geçtikçe ıçim- de derin bir sızlama hıssede- nm. evlat acısma benzeyen. 13 Şubat 1967 Pazartesi günü... Türkiye De\Tİmci İş- çi Sendikalan Konfederas- yonu'nun (DİSK) kuruldu- ğu gün. DİSK.. Nice tuzak- lardan, nice badirelerden son- ra hâlâ ayakta. Hâlâ emekçi- lerinyaşam savaşlannda, hak- lar ve özgürlükler mücadele- sinde en ön safta. Tanhsel iş- levinde dikkatlı, ama tavizsiz polıtikasıyla dımdik. TÎP"in adı geçtiğinde düşünmeliyiz. Türkiye İşçi Par- tisi, 1965 genel seçimlerinde, egemen güçle- rin Adalet Partisi ile diğer sağdaki partilerin saldınlanna rağmen kullanılan oylann yüz- de 3'ten fazlasuu almışh. Bu oy oraru 1966 senato araseçimlerinde yüz- de 5'in üzerine çıkmıştı. 1965 seçimlerinde TİP'in aldığı oyun yansından biraz fazla oy alan Milliyetçi Hareket Partisi, oylannı 90'İı yıllarda arttıra arttıra yüzde 20'lere dayamış- ken, sosyalist partilerin aynı yıllarda aldıkla- n oy yüzde 1 'i ancak aşıyordu. Bugün bunun değerlendirmesi yapıhnadı, yönetimlerde gö- rev alanlar özeleştiri diye bir müessesenin \arhğını hatırlamalıdırlar. Türkiye İşçi Parti- si 'nin. bütün taşlı sopalı saldınlara rağmen bir sosyalist parti olarak kısa sayılacak bir süre içinde aldığı oylann nedenleri bugün araştı- nlmalı. Bunlar dikkate ahnmadan yapılacak sol çahşmalann bundan ileriye gitmesini bek- lemek ham hayalden başka ne olabilır? Kalın çizgileri ve izlediği yolu ile Türkiye îşçi Partisi 'ni hatırlamaya çalışırsak: - TİP sosyalist solda tekti. Bu birliği sür- dürebildiği dönemde Mehmet AB Aybar par- tinin genel başkanı ve gerçek lideriydi. - Dış güçlerin büyük uğraşlanna rağmen ge- TtP 2. Kongresi Malatya'da yapıldı (1966). lişme engellenememıştı. - Yıkım içerden geldi. Muhalefet haksızdı ve bu haksızlığı yıllar sonra belgelendi. - Partide içe dönük demokrasi Aybar' ın başkanlığı döneminde. muhaliflerin bütün söylemlerine rağmen işliyordu. Bunun en gü- zel bir örneğini, 1969 genel seçimler öncesi yaşamıştık. Partide adaylann saptanması ön- seçünler yolu ile yapılıyordu. İstanbul ilinde aday saptamasına ilişkin görüşmelerde ben ve Rjza Kuas, parti üst yönetimindeki muhale- fetin Aybar'a yönelik haksız, haksız olduğu kadar da yüacı da\Tanışlan dolayısıyla genel başkanın önseçime girmesinin hatalı olacağı- nı belirtmemize rağmen onun tepkisini ve "öncelikle ben önseçime girmetiviın* diye di- retmesini unutmam mümkün değil. Önseçimlerde Genel Başkan Aybar en çok oyu alırken, muhalifleri ilk ona bile gıreme- mişlerdi. - O dönemde Türkiye îşçi Partisi. ülkede si- yasal gündemin belirlenmesinde etkindi. Es- ki başbakanlardan, bugünün bir partinin lide- rinin, TİP'le ilgıli şu sözleri elbette ilginçti 1 "Ben muhalefet olarak 35 milletvekili ile tnönü'nün ve 1S miDetvekiliileTürkiye İşçi Par- tisi'nin muhalefetini biKrim." - TÎP seçimden seçime değil, her an halkın içindeydi. Köy köy, ma- halle mahalle dolaşan ve solu anlatan, partinin amaçlannı halka indir- meye çalışan, inançlı ki- şilerin ocağı idi. Bugün ülkemizde, sos- yal demokrat ya da sos- yalist partilerin çalışma- lannı incelediğinizde, kı- milerinin henüz, duvar- dan yere inemediklerini görürsünüz. Hemen he- men tümüne yakını se- çimden seçime halkın ara- sındadır. Gerçekte ise se- çimde yaptıklan çalışma- yı hemen hemen her gün sürdürmelen gerekir. Bu çalışmayı ne yazık kı geçmişte Refah Partisi, günümüzde ise AKP yapmaktadır, hem de bilgisayarlı bir donanımla. - Türkiye îşçi Partisi'nin, emekçi halkın yaşamsal konulannı ele almada ve onlan sa- vunmada gösterdiği direnci bugünkü sol par- tilerde görmekpek mümkün değil. Emekçi hal- kımız için işsızhk bugün felaket hahni aldı. Cumhuriyetın üstündekı bulutlar ne kadar korkutucu ise, iş bekleyen genç emekçilerin. yıkılan umutlan. tükenmez sabırlan o kadar tehlikelı.. Nerede sosyalist partiler, sosyal demokrat partiler? Ülkemizin bugününde bu partilerin yöneticilerine bir saat uyku bile haram... Buyöneticilerin, "Oturarakbaşanya ulaşan tek yaraük tavuktur" atalarsözünü duyduklannı hiç sanmıyorum. - Türkiye İşçi Partisi, döneminde tekti. Bölünmesinde, kapatılmaya hızla sürüklen- mesinde emekçilerin sorumluluğu yoktu. Yönetimi ele geçirmek ısteyen okumuşlann hırslarına karşı emekçilerin partiye yeteri kadar sahıp çıkmamalanndan söz edilebilir. Bugün ülkemizde Türkiye İşçi Partisi iktidar- da değilse, bunun hesabının görülmesi gerekir. Dün 13 Şubat, Türkiye İşçi Partisi'nin kurul- duğu gündü. İçimde kanayan bir yara var, ev- lat acısma benzeyen. CUMARTESİ YA/TTARI ATAOL BEHRAMOĞLU Solda Gerçek Birliğe Doğru mu? Bu yazının başlığı şöyle de olabilirdi: "Sol Birie- şeceğine Daha da Parçalanıyor." Bırçok kışi böyle düşünüyor ve haksız da değiller. SHP öncütüğündeki (adının önünde yer alan srfa- tın "demokratik" ya da "sol" olması çok da önemli değil) "birtik", önümüzdeki seçimlerın gerektirdiği an- lamda gerçek bir sol, demokratik vb. birlik sayıla- maz... Amaç AKP'ye karşı sonuç alıcı bir güç birliği oluşturmaksa, içinde CHP'nın yer almadığı böyle bir ortaklık, olsa olsa. daha uzak bir geleceğe yöne- lik bazı siyasal amaçlar bakımından anlam taşıyabı- lir... önümüzdeki yerel seçimler bakımından anlamı ise, hıç değilse şimdılık, bırleşmeden çok bölünme- yı derinleştiren bir hareket olmasıdır... Bu nedenle, yazıma seçtığim başlık birçok kişi- yi haklı olarak yadırgatabilir... Doğrusunu söylemek gerekirse, bugün (12 Şu- bat Perşembe) Cumhuriyet'te gördüğüm küçük bir haberın öncesine kadar, lyimserliğimi tümüyle yitirmemiş olsam da, ben de, birleşmeden çok parçalanmaya eğilımli bir solla seçimlere yaklaş- makta olduğumuzu düşünüyordum... Sözünü ettiğim haberi Ankara'dan arkadaşımız T. Köse bildiriyor. Haberden, YTP'nin seçimde 'alan' boşaltacağını; "çatı formülüne" (seçimlere CHP çatısı altında katılmaya) "sıcakbakmayan" bu partinin Izmir ve Gazıantep'te CHP, Eskişehir'de DSP adaylarmı, Ankara'da "SHP liden Karayalçın "ı desteklemeye hazırtandığını öğreniyoruz.. Buna karşılık, aynı haberde SHP'nin Istanbul'da (YTP'li) E. Karakaş ın adaylığına itiraz etmediği, fa- kat YTP'den aynlıp demokratik güç birliği adayı ol- masının ıstendiği, aksi durumda sözü edilen birli- ğin başka bir aday çikarabıleceği, SHP'nin Izmir'de de aday arayışında olduğu belirtiliyor... CHP (ve zaten DSP) ise, bütün bu oldubittilerin dışında... Oldukça karışık bir denklem... • • • Karışık, ama azıcık dıkkatle bakıldığında bir yak- laşım farklılığı görülebılıyor... Bu, YTP'nin tutumun- dakı farklılıktır... Izleyebıldığım kadanyla, yerel seçim- lerde beledıye başkanı adayı olarak YTP'den bir tek Ercan Karakaş adından söz edildi. Bu adaylık ko- nusunda da, ortak bir zemınde görüşüp anlaşma ola- nağı bulunabılse, YTP'nin de Karakaş'ın da ısrarlı ola- caklarını sanmam... Sözünü ettiğim bu haber, yazı- mın yayımlanışından önce yalanlanmayacak olursa (reel sıyasetortamındaherşeyolabilirçünkü), YTP'nin solda birlik konusunda şu anda en doğru konumda bulunduğunu söyleyebılınm... • • • YTP, yine görebildiğim ve izleyebildiğim kadany- la, yakın zamana kadar çok belirgin bir tavır için- de görünmedi. Solda bırlikten yana olduğunu be- lirtmekle yetindi. Ismail Cem'in Deniz Baykal'a, yanıtsız kalmış bir mektubundan söz edildi. Bunun dışında YTP, sözgelimi bir SHP gibı, etken bir ça- ba içinde değil gibıydi... Sanırım konuyla ilgili bir- çok kişi gibı ben de, YTP'nin nasıl bir tavır alaca- ğını meraklabekliyordum... Sözünü ettiğim haber- dekı bilgılerden, bu partinin. soldakı partiler ara- sında aynm gözetmeksizın, kazanması en çok ola- sı adayları desteklemeye hazırlandığı anlaşılıyor... YTP bu arada kendı kimhğini korumaya da özen gösteriyor... önümüzdeki seçimler bakımından sa- dece YTP'nin değil. soldakı tüm partilerin benim- semesi gereken tutumun bu olduğunu düşünüyo- rum... Sözü edilen kentlerin herhangı birindeyaşı- yor olsam, oyumu yukarda adı edilen başkan aday- larına, hangi sol partiden olduklannı düşünmeksi- zin ve duraksamaksızın verırdim. Birçok kişinın, partizanca bir tutum içinde olmayan tüm sağdu- yulu seçmenlerın de böyle düşünüp davranacağı- nı bılmek için müneccım olmaya ya da kamuoyu araştırması yapılmasına gerek yok... Tüm sol ve sos- yal demokrat seçmenin oyunu almaya en yakın ki- şılikler olduklan için bu kişılerin karşısına yıne sol- dan aday çıkarmak ise, daha önce de yazmıştım, "reelpolitika''nin ne kadar gereği sayılırsasayılsın, ihanet olacaktır... • • • Türkiye'de sol düşünce, solun artık bittiğini dü- şünen, aslında kendıleri bıtmış olan eski solcu-ye- ni liberal ve bazıları neo-faşıst çevrelerın düşünce- lerinin tam tersine, her an çok büyük çıkışlar ya- pabilir. Sorun, liderlerın liderlık kapasitesinde, sol- cu kimliği koruyarak esnek olabilme becerisinde- dir... Önümüzdeki yerel seçimler soldaki liderlerin böyle bir liderlık kapasitesine sahip olup olmadık- lannı göstermek bakımından da bir sınav değeri ta- şıyacak... Köprüleri atacak söz ve davranışlardan kaçınarak, partizanlıkyapmaksızın sosyal demok- rasi ve solun tüm ortak değerierini kucaklayarak, başkaca antiemperyalist-laik-yurtsever çevrelerle gerçekçi birliktelikler oluşturarak yerel seçimlerde AKP'ye büyük bir ders vermek için vakit hâlâ çok geç değil... Eko (Soft) Turizmin Türkiye'deki En Güzel Örneği ongenCOUNTRY HOTEL www.ongencountry.com Yeşilyurt Köyü. Küçükku\u/ÇANAKKALE Tel: 0286 - 752 24 34-35 Faks: 0 286 752 24 36