Katalog

SAYFA CUMHURİYET 14 ŞUBAT 2004 CUMARTESİ HABERLER DÜNYADABUGUN ALİ StRMEN Baskı Siyaseti New York goruşmelennı ve yapılan yorumları sız de ılgıyle ızlıyorsunuzdur Ben de oyle Kımı zaman buyuk bır ılgı, kımı za- man da gulumsemeyle önceuzuncabırdelegetartışmasıyaşandı Denk- taş çekılmelı mıydı'? Mumtaz Soysal heyete dahıl edılmese daha mı lyı olurdu? Ne garıp, Turkıye'de delege tartışmaları rejım de- ğışıklıklenne bıle yol açıyor Tarıh bılgınızı kanştınncaanımsayacaksınız, salta- natın kaldınlmasına yol açan olay, Lozan'a gonderı- lecek heyete kımlerın katılacağı tartışmasıdır Şoyle bır bılgılerımızı tazeleyelım Sıvas Heyet-ı Temsılıyesı ıle Istanbul Hukumetı Temsılcısı Salıh Paşa arasında, 20-22 Ekım 1919'da Amasya Mulakatı sırasında yapılan goruşmelerde karara bağlanan ve beşıncı protokole yazılan hu- suslardan bırı de olası bır barış goruşmesıne her ıkı tarafın gondereceğı temsılcılerdı Aradan uç yıl geçecek, koprulenn attından çok sular akacak, Ankara Hukumetı zafen kazanacak ve Lozan oncesıne gelınecektı Sadrazam Tevfik Paşa olayları kavrayamadığın- dan Mustafa Kemal Paşa ya Hamıt Bey elıyie 17 Ekırn 1922'de bır mesaj ıletıp gondenlecek temsılcı- lenn ıkı tarafça ortaklaşa saptanmasını ısteyecektı Osmanlı Sartanatı'nın son buyuk yanlışı olacaktı bu O gune kadar Ankara'da esmeyen saltanat karşı- tı ruzgâr, fırtına halınde ortaya çıkacak ve 1 Kasım'ı 2 Kasım'a bağlayan gece, Mustafa Kemal Paşa'nın da usta manevraları ve ıkna metotlanyla bır Mechs kararıyla saltanata son verılecektır Goruyorsunuz basıt bır delege krızı nerelere ka- dar varabılıyor • • • Kımı pek engın deneyım ve bılgılennı sergıleyen yo- rumcuları ızlerken benı en fazla gulumseten olgular- dan bırı de bu hazretlenn baskı polıtıkasına çok bel bağlamaları llk bakışta pek yadırganacak yonu yok bu beklen- tılerın öyle ya' Osmanlı'nın son ıkı yuzyılı, Cumhu- rıyetın ılk donemlerı dışında kalan parçası, hep uze- nmıze uygulanan ve ne yazık kı kımı ıstısnaı haller sayılmaz ıse sonuç veren baskılaria geçmıştır Şımdı de kımı yorumculann Turk tarafının ustaca manevralan sonucunda, karşı tarafın koşeye sıkış- tığını duşunmekte dolayısıyla adıl ve kalıcı bır barış yolunda mızıkçılık edenlere yanı bu defa karşı tara- fa baskı uygulanmasını beklemekteler Ne boş bır beklentı Her şeyden once, banşın, gerçekten kalıcı o\ma- sı ıçın elden geldığınce adıl olması gerekır ama, bu kural devletlerın muzakere masalanna oturdukların- da veya oturanlan yonlendırdıktennde, pazariıktan ken- dı çıkanna en fazla yararı elde etmek ıstemelennı en- gellemez Kıbrıs konusunda masada olan taraflara baskı yapacak olanlar baskıyı en adıl sonucu elde etmek ıçın değıl, kendı çıkariarına ve kafalanndakı polıtıka ıle gonullerındekı hantaya en uygun sonucu almak ıçın uygulartar • • • Baskı polıtıkasının bır altın kuralı da baskının en haksız tarafa değıl ona karşı en duyariı olup en faz- la ondan etkılenecek olana uygulanmasıdır Bu kuralı bırı Kıbns ıle ılgılı olan ıkı omekle açıkla- yalım ABD'de, ıkıncı başkanlık donemıne hazırlanan Cum- hurıyetçı Richard Nıxon 1970 başlanndan rtıbaren bır uyuşturucu ıle mucadele kampanyasını başlattı ve bu çerçevede, Turkıye'ye haşhaş ekımını yasaklama- sı ıçın buyuk baskı uygulamaya koyuldu Oysa dunyadakı uyuşturucuya yonelık haşhaş ure- tımının yalnızca yuzde 9'unu uretmekteydı Turkıye ve de haşhaşımız ılaç sanayıınde çok aranan nıte- lıkteydı Bu durumda Çın Hındı "Altın Üçgenı" ıle yoğun uyuşturucu trafığının onemlı odaklarından bın olan Latın Amerıka ulkelerını es geçıp baskıyı Turkıye'ye yoğunlaştırmanın anlamını kavramak guçtu Oysa anlaşılmayacak bır şey yoktu Kissıngerda- ha sonra, bu baskının Turkıye uzennde yoğunlaşmış olmasını, Ankara'nın baskıya en açık konumda ol- masına bağlayacaktı Anımsayacağınız gıbı, Turkıye bu donemde bır de ara rejıme gırdı ve haşhaş ekımını yasaklamayı vaat etmış olan Nihat Erim başbakan oldu Ikıncı ornek Bülent Ecevit, Kıbrıs'takı Nikos Sampson dar- besınden sonra adaya mudahaleye karar verdığı za- man, ABD vazgeçırmek ıçın çok baskı yaptı Özel temsılcı Joseph Sısco, 19 Temmuz'u 20'ye bağlayan gecenın ılen saatlenne kadar, Ankara'ya yo- ğun bır baskı uyguladı Taa kı, Ecevit kendısıne, "Çok geç, bırtıklenmız Kıbns yolunda" dıyene kadar Sısco hemen topariandı, bu kez Yunan tarafına kar- şılık vermemesı ıçın baskı yapmak uzere, ozel uça- ğıyla Atına ya uçtu Turk bırlıklerı Kıbrıs'a adım attıklarında, Sısco, Atı- na'da Albaylar Cuntası yonetıcılerını "ıkna etmeye" calışıyordu Olayları ırdelerken baskı polıtıkasının bu altın ku- ralını da unutmamakta sayısız yarariar var Er: uygulama doğru değil Emniyet, mescit açan müdürden rahatsız A.NKAKA (Cumhuri- yet Burosu) - Emniyet Genel Mudurluğu, gore- ve gelır gelmez mescit açıp, ozel kalemde go- revlı kadın memurları başka bır bınme gonde- ren Rıze Emniyet Mu- duru İbrahim Kaya'nın tutumundan "rahatsK" olduğunu açıklamakla yetındı Emniyet Genel Mudur Yardımcısı \e Sozcusu Ramazan Er, îbrahım Kava nın mescit açmasının doğru olmadı- ğını belırttı Ramazan Er duzenle- dığı haftalık basın top- lantısında gazetecılenn "mestitaçanemniyetmü- UunT ıle ılgılı sorula- nyla karşılaştı Er,gaze- tecılenn, Rıze Emniyet Muduru tbrahım Ka- ya'mn gorev e başlar baş- lamaz mudurluğe mes- cit yaptırdığını, kadın personelı ozel kalemden gorevden aldığını ve hac- ca gırtığıne daır basında haberler çıktığını anım- satması uzenne, emni- yet mensuplannın uyma- sı gereken 300'den fazla yasanın bulunduğunu soyledı Er, "Emniyet Müdü- ru'nun guvenhk hizmeti veren bir bınmde mescit yaptirması doğru mudur değü midır?" sorusuna "Uygulama doğru değfl- dir" demekle yetındı - REFAHYOL döneminde Keçeli'nin yazdığı 'Alevi Din Dersi' kitabını reddedenler bugün AKP saflannda AKP'nin 'Alevilik'oyunuMİYASE İLKMJR 12 Eylul donemınde Mıllı Eğıtım Bakanlığı nın ortaoğretım mufredat programına koyduğu zorunlu dın ders- lennde Alevı ınancının dışlandığı ge- rekçesıyle Me\ ı dın dersı kıtabı yaza- rak Talım Terbıye Kurulu'na gonderen ŞaidrKeçefi nın başv-urusunu reddeden- lerden kûrul Başkanı Dr Veli Kıhç ha- len aynı gore\ ını surdururken gerek- çelı karan hazırlayan Huseyin Tuğcu ıse AKP h TBMM Başkanı BuJent Annç'ın danışmanlığını yapıyor Av Şakır Keçelı 'run haârladığı "AJe- viDin Dersleri" kıtabının okutulması- nı reddeden Mıllı Eğıtım Bakanlığı Tahm Terbıye Kurulu nun 27 1 1998 tanh 932 sayılı gerekçelı karannda kıtabın vazannın Sunnı kokenh olma- • Şakır Keçeli'nin yazdığı kıtabı reddeden Talım Terbıye Kurulu Başkanı Dr Velı Kılıç halen bu gorevını surdururken gerekçelı karan yazan Huseyın Tuğcu, TBMM Başkanı Bulent Annç'ın danışmanlığını yapıyor 1998 yılında gerekçelı kararda Alevılığın Sunnıhkten farklı olmadığını savunan, kıtabın yazanna hakaret dolu ıfadeler kullanan Tuğcu tazmınata mahkûm olmuştu sı, Alevılığın gerçekte Hanefılıkten farklı olmadığı vurgulanıyor Hz. Hu- seyin'ı katleden Yezid'ı eleştırmenın yanlış olduğu ve kıtapta Mkhelange- lo'nun Tann'yı resmeden tablosuna yer venlmesının Islam anlayışına, do- layısıyla bılıme de ters duştuğu ıfade edılıyor Kendısı AJe\ ı kokenlı olan, "Genç Erenler" adlı bır dergı çıkararak Ale- vüığı, Sunnı Islama yakınlaştırmaya ça- lışan Huseyın Tuğcu, hazırladığı gerek- çelı kararda soz konusu kıtabın \aza- n ve ayru zamanda Bektaşı Babası olan Şakır Keçelf ye hakaret dolu şu ıfade- lere yer venyor "Küavuzu karga olanın burnu pislik- ten çıkmaz demışler. (Sayfa 14) Yazar Şaldr Keçeli böyle uyduruk sozlerin yalancılıgm. sahtekârtığın ce- zasını dbette bır gun Mlahın huzu- runda ahırette verecektir. Aklı varsa tovbe etmelidır. (Sayfa 44) Ehtiyetsiz,tiyakatsızkişüenn kendi- lerinin bilgisizliğiıu. cahilhğinı sergile- nıelen abesle iştıgaldir. Adama, ma- demkı ynzme bilmrvordun deruze niye aüadın, diye boyie sorarlar. (Sayfa 15)" Yazar Şakır Keçelı, gerekçelı karar- da kendısıne hakaret edıldığı gerek- çesıyle Talım Terbıye Kurulu Başka- nı Dr Velı Kılıç hakkında tazmınat da- \ ası açtı Kılıç, kendısının sadece ust yazıdan sorumlu olduğunu, karar met- nını okumadan ımzaladığını \ e bu bo- lumlenn Tuğcu tarafindan yazıldığını one surdu Sonuçlanan mahkeme ka- ranna gore Velı Kılıç ceza almazken Huseyın Tuğcu 300 mılyon TL tazmı- nat odemeye mahkûm edıldı Alevı Dın Derslen kıtabının yazan A\ Şakır Keçelı, AKP hukumetının zorunlu dın derslennde Alevı ınancı- na da yer \ enlmesı ıçın başlattığı ça- lışmalanna da Alevı ınancını asımıle edeceğı gerekçesıyle karşı çıkılması gerektığını belırttı Keçelı şunlan soy- ledı "Benim REF\HYOL döneminde böytebirldtabıhazıriamavelYfEB'ebaş- vurma gerekçem farkbydı. Yıllardır Sunni inancı farklı ınançlara mensup oğrencitereınatiadayatanlanngostere- ceği tepkryi merak ettim. Benim orta oğretimde okuyan bir çocuğum olma- dığı için da\a açma şansun yoktu. \n- cak bovie bır >olla MEB'ı da\a edebi- lirdım. Kıtabı o nedenle ha/ırladım. Yoksa din derslerinin Ale>1iiği de kap- saması gjbi bir amacım \oktu. Kaldı ki Alevilerin \-apmasigereken zorunlu din dersJerine toptan karşı çıkmalandır.'1 OndÜI: Erdoğan gereksiz alınganlık yapıyor \NKARA (Cumhuriyet Burosu) - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın oncekı gun kendısuıı zıyaret eden Uluslararası Af Orgutu Genel Sekreten Irene Han a Surt te okuduğu şıır nedenıyle aldığı mahkûmıyet konusunda "kendisine yeterince sahip çıkdmadiğı'' sıtemınde bulunması, ınsan haklan savunuculannm tepkısıne yol açtı fnsan haklan orgutlen Başbakan'ın zıyaretı kendı lehıne çe\irmek ıçın manevTada bulunduğunu belırttıler Turkıye Insan Haklan Vakfı Başkanı Yavuz Önen "Tanıanıen tutarsız bir vaklaşım. Bir yandan dış mudahaleleri kabul edrvor, bir yandan dayargının bagınLsızhğını savnnuyor" dedı Turkıye tnsan HakJan Kurumu Başkanı Nevzat Helvacı, AÎHM'ye yaptığı başvuruyu ılgı gostenhîıedığı gerekçesıyle gen çektığını soyleyen Erdoğan 'ın bır ne\ı "•> ¥ argı organma kustuğunu" belırttı Helvacı, "Bö\1ebir küskünlük olabiür mi? Eğer kendi davasmda da VTirutnıevi durdurma karan verilecek bir durum olsaydı, herhakJe verirlerdi. Sanki \tHSl tarafh bir \'argı organı gibi nitelenryor ki, bu doğru bir >aklaşım degildir*' dıye konuştu tnsan Haklan Derneğı (IHD) Genel Başkanı Husnü Öndul de Erdoğan ın "gereksiz ahnganhklarda" bulunduğunu belırttı tCNEÜ FIRÇA ZAFER TEMOÇİN Partinin programını eleştirdi Şirin LDP'den Mfa etti ANKARA (Cumhuriyet Burosu) - Istan- bul mılletvekılı Emin Şirin ge- nel başkam ol- duğu Lıberal Demokrat Par- tı'den(LDP)ay- nldı Boylece LDP'nın Mec- hs'tekı tek san- dalyesı de duştu Emın Şınn, partinin adı ve programı konusunda Merkez Karar Yonetım Kurulu uyelenyle anlaş- mazlık yaşadığını, değı- şıklık onensının reddedıl- mesı uzenne ıstıfa karan al- dığını bıldırdı LDP'nın programının "tercümebir tiberanzm" ongorduğunu belırten Şınn, "Tıirkiye gerçeklerrvle hiç u\ma\-an bır program var. Sosyal devlet tamamen reddedili- yor. Sıkrvonetim halinde bile askere gorev verihne- meaöngomhryor.MaiEği- tim Bakanhğı'nın 3-5 kişi- ye indirgenmesi isteniyor. Emin Şirin. Bu,uhranihilist bır überal anla- yış" dedı Kendısının hukukdevletıve demokrası teme- lınde bır lıbera- hzmdenyana ol- duğunu, partinin adının da "pa- zarlanabilir ol- madığuu" soy- leyen Şınn, "Hur Demok- rat Parti ve> ı a Hurnvetçi Demokrat Partı gibı bir isim onerdını. Liberal bir hukuk dcvieti ilkesryle ay- m zamanda ekonomi ve sosyal devlet konusunda reaİist davTanacak bir sis- temaokonerdun. 1 dolara bile ozeDeştirme yapahm diyorlar. Meselabenpeşkeş ozelleştirmesini liberalist bir anlayış olarak gormü- yorum. VIKYK uyeleri bir dernek anlayişryla hareket ediyor. Ben de sız dernek havasında devam edın' de- dim.Boy1ebir siyaseti ma- kul gormüyorum" goru- şunu dıle getırdı 37. kuruluş yıldönümünü kutlayan DİSK, laikliğe sahip çıkılması için çağn yaptı: Gericilîğe izin vermeyeceğîz DİSK Cene Başkanı SuleymaD Çelcbi Istanbul Haber Servisi- Turkı- ye De\Timcı Işçı Sendıkalan Kon- federasyonu (DlSK) Yonetım Ku- rulu, konfederasyonun tanhsel bı- nkım \e sınıf sorumluluğu ıçın- de mucadelesmı surdurmekte ka- rarlı olduğunu vurguladı DlSK, konfederasyonun 37 ku- ruluş yıldonumu dolayısıyla yapı- lan yazılı açıklama yaptı Açıkla- mada, DtSK'ın, Turkıye ışçı sını- finın demokrası, ozgurluk, bağun- sızlık \ e banş mucadelesının bay- rağı olarak çahşmalannı 37 yıldır surdurduğu anırmatılarak "DtSK'in işçi suunnın içinden doğ- duğu" belırtılerek, "konfederas- yonun işçi sınınnın duyduğu güven veinançlabugünlere ulaşüğı" ıfa- • AKP ıktıdannı uluslararası ve ulusal sermayenın çıkarlanna gore hareket etmekle eleştıren DİSK, "tanhsel bınkrm ve smıf sorumluluğu ıçınde mucadelesmı surdureceğını" vurguladı de edıldı DtSK'ın, "tutarh,karar- h, inançh ve ilkeh" anlayışla müca- dele verdiği, işçi sınıfty la butunkş- miş bir örgüt olduğu "kaydedılen açıklamada, "konfederasyonun her karannın arkasında taban- dan tavanaişleyen denıokratik bir orgüt yapısının bulunduğu" be- hrtılerek, şoyle dev^m edıldı "Bu- gün içüıde buhınduğumuz koşul- lar belki geçmişe oranla farkhdır. ancak hiç de kolay değildir. Parla- mentonun çoğunhığunu etinde bu- lundurantekparü iktidan mev cut- tur. Söz konusu iktidar, tümûyle uluslararası ve ulusal sermayenin talep ve çıkarlanna göre hareket etmektedir. Yasalar, uy gulamalar ya IMF, ya da ulusal sermaye or- gütterinin isteklerine göre biçim- lendirümektedir." DtSK'ın açıklamasında "ikti- dann kamu çahşanlannı hedefine aldığı'' savunularak, ozetle şu go- ruşlere yer venldı u Kamu rejiminde yapılması planlanan değişikliklerJe, kamu emekçüerinin buyuk kısmı işsizfik. gûvencesiztik tehdidiyle karşı kar- şıya bırakılmaktadu-. Kamu hiz- mederi, devktin anayasal yükûm- lühıkleri, artık emeğjyle vaşamını sfirdurenler için ulaştlmaz halege- tirUmektedir." 28 Mart'ta yapılacak yerel se- çımlere de ışaret edılen DtSK'ın açıklamasında, seçımlenn, gele- ceğımız ıçm bır donum noktası hahne geldığı, tum emekçılenn, da- ha ıyı bır yaşam ısteyen herkesın, sermayenın \ e maskelenmış gen- cılığın, manç aynmcılığı uzenne ınşa edıbnış bır sıyasetın ulkemı- zı tumuyle teslım almasma ızın vermemesı ıstendı \ e laık, sosyal hukuk devletı anlayışına sahip çıkılması gerektığı vurgulandı IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@cumhuriyet.com.tr Kıbnslı arkadaşım Ulkû Sağır New York'ta sağlanan anlaşmayı bırlıkte değerlendınrken şunlan soyledı "Bu ımzalann atılmasına gıden surecın dönum noktalanndan bınsı, Kıbnslı Turklenn geçen sene başlattıklan ço- zum yanlısı gostenlerdır Kıbnslı Turk- ler, yıllardırkendılenne dayatılan ço- zumsuzluge ısyan etmışlerdı Annan Planı temelınde bır çözümun kendı çıkarlanna yakın olduğunu kavrayan bır karahılık gostermışlerdı Nıtekım aralık seçımlennde butun olumsuz koşullara rağmen Denktaş/n destek- ledığı çozum karşıtı cephe ıktıdanyı- tırmıştı " Yıllardır çozumsuzluğun acısını çe- ken Kıbrıslı arkadaşlanm hâlâ ıhtıyat- lılıklarını koruyorlardı Her an, ışı yo- kuşa surecek çozum karşıtlannın bır yerden surece çomak sokabılecek- lerı endışesını dıle getırmeyı surduru- yoriardı Rahatlamışlardı Beklenenın aksıne Denktaş ın masada çozum yonunde tutum alması onlan mem- Türkiye îçin Yeni Bir Dönem nunetmıştı Şımdı yenı bırsureçbaş- ladığını kabul edıyorlardı, ama yıne de tam sevınemıyortardı • • • Kofi Annan Planı ortaya çıktığı an- dan bu yana yapılan tartışmalan anım- sayalım Teknolojı çok gelıştı, beş da- kıka ıçınde ınternetten gazete arşıv- lenne gırerek neler soylendığını bel- geleyebılınz. Bunu "Ben demışbm, sen de tam tersını soylemıştın" demek ıçın hatırlatmıyorum Siyaseti gerçekler uzennden yapmadığımızı hatıriatmak ıçın belırtıyorum "Annan, Rum aja- nıdır, Kıbns'takımuhalefetAvrupa'dan para alarak Kıbns'ı satıyor" gıbı an- lamsız yaftalaria bır kampanya yu- rutmenın bır gereğı yoktu Turkıye nın ve Kıbnslı Turklenn çı- karları bır çozumden geçıyordu Ço- zumde uzlaşmak ıçın yola çıkmayı gerektınyordu Uzlaşmak demek kar- şılıklı odun vermektı Bu odunler ve- nlmedenhıçbıryeregıtmekmumkun değıldı Geçmıştendersçıkarabılınz Şunu gorelım, Kıbrıslı Rumlar da, Turklerde Annan Planı'ndantaman- lamıyla memnun değıller Bu da gos- tenyor kı, plan bırortalama tutturma- ya çalışmış • • • Şımdı, yıne mutlaka çozum karşıt- ları ışın çozumunu engelleyecek tez- ler ortaya atmaya devam edecekler Şımdı "olmazsa olmaz"\ar devreye sokulacak Aynı şeyı Rumlar da ya- pabılırler Onlann da kendılenne go- re "olmazsa olmazlan var Pekı ne olacak? Bu tartışmalan ve muzake- relerı adım adım ızleyen Bırleşmış Mılletler Genel Sekreten yıne bır or- talama arayarak bır formul gelıştır- meye çalışacak Kıbns'ın ıkı tarafının bırlıkte Avru- pa Bırlığı uyesı olması ve ortak bır savunma ve sıyası bırlık ıçınde yer alabılmelen, sozu edılen bırçok soru- nun çozumunu de kolaylaştıracak Örneğın guvenlık konusu, 1970'lenn bakış açısına ve o gunun dunyasının reflekslenne gore değıl, gunumuz ger- çeklenne gore ele alınacak Avrupa ortak ordusunun gelıştırılmesıne da- yalı yenı bır savunma anlayışı ıçınde Kıbns da yer alacak Dahabunaben- zer bır dızı onemlı gelışmeler yaşana- cak Soğuk savaş donemının korku- lanyla bugunun sorulanna cevap bu- lunamaz New York'ta ımza edılen metın ta- bıı kı her şeyı çozmuyor Alınacak çok yol olduğu da bır gerçek Şunu ka- bul etmelıyız, bu sonuç, Kıbnslı Turk- lenn olduğu gıbı Turkıye'nın de ba- şarısıdır New York'a gıderken Denk- taş'ın tutumunu hatırlayın Sankı laf olsun dıye gıder bır hava ıçındeydı Gazete manşetlenne yansıyan açık- lamalan, kesınlıkle boyte btr goruşme- yı surdurmeyecek gıbıydı Acaba bu- tun bunlan rol olarak mı yaptı"? Kım bılır Ancak çozum yonunde bır ıra- de ortaya koydu Bu ırade onun ko- şullara adapte olabılecek sıyası kıv- raklığını da gozler onune serdı Şımdı artık çozum ıçın kollan sıva- mak gerekıyor New York'takı karar- lılık gostenlırse neden 40-50 yıllık bu sorun çozulemesın Her gelışmeye ıyı tarafından da kotu tarafından da bakmak mumkun Bu gelışmeye ıyı tarafından bakmak daha kolay Hıç- bır şey olmaz, "Bu ış çozulemez ve Turkıye dünyadan bu nedenle dışlan- maya devam eder ve ıç kavgalarıçın- de gen bır ülke olarak kalmaya de- vam eder" ınancını yıkablecek onem- lı bır adım atıldı Turkıye ılenyı goren, sıyası gelışme- len yonlendıren bır karaıirlık goster- dı Bu, ılensı ıçın umut venyor