Katalog

SAYFA CUMHURİYET 30 ARALIK 2004 PERŞEMBE 14 KULTUR kultur@ cumhuriyet.com.tr Ozel Tiyatrolara Destek Değerlendirme Kurulu'nun verdiği ödenek tartışmalara yol açtı YıL festivallerle renklendi ECE BAKTIAYA Perdenin arkasından %/ Bu yıl 40. sanat yılını iki ödülle kutlayan usta tiyatro sanatçısı Mazlum Kiper. lstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolan Genel Sanat Yönetmeni Nurullah Ttoncer'in görevden alınması sonucu Şehir Tiyatrolan'nın başına getirildi. • Moliere'in 'Tartuffe' adlı komedisi genç tiyatro yönetmeni Serdar Biliş'ın modern uyarlaması ile Londra'da sahnelendi. • Akatlar Kültür Merkezi, düzenlediği 'Tiyatrolar Buluşması' ile Türkiye'nin dört bir yanından gelen tiyatro topluluklannı ağırladı. • Ali Poyrazoğlu ve Tiyatrosu 1.5 ay içindeki 8 gösterisinin her birinin 200 biletini Aziz Nesin Vakfı yaranna satışa sundu. • Şişli Cumhuriyet Başsavcılığı 10.10.2004 tarih ve 200436532 sayısıyla kurumda halen stajyer sanatçı kadrosunda görev yapan Mehmet Atak'ın verdiği dilekçe üzerine Şehir Tiyatrolan'nın şimdiki ve önceki dönem yöneticileri hakkında soruşturma başlattı. • ITIUNESCO (Uluslararası Tiyatro Enstitüsü) Japonya Merkezi'nin on altıncısını düzenlediği oyunculara yönelik Uluslararası Geleneksel No tiyatrosu seminerine ilk defa bir tiyatro eleştirmeni ve dramaturg Emre Erdem, ITI Japonya Başkanı Nagayama Takeomi ve Yöneticisi Yoko Odagari tarafından şeref konuğu olarak davet edildi. Erdem geçtiğimiz günlerde Tiyatro Eğitim Komitesi yönetim kuruluna Türkiye'den tiyatro eleştirmeni olarak seçildi. • Bugüne dek özel tiyatro sahibi olamayan Izmir'de Karşıyaka Vapur Iskelesi üzerinde 400 kişilik bir tiyatro salonu açıldı. • Sıvas Devlet Tiyatrosu ilk kez bir Shakespeare oyunu sahneledi. 'Romeo ve Juliet'i Ankara Devlet Tiyatrosu'ndan konuk yönetmen Cemil Özbayer yönetiyor. • Hatay Amatör Sanatçılar Derneği (HASAD) oyunculan önümüzdeki yıl komedi türündeki bir oyunu Suriye'de sahneleyecek. Topluluk oyunu Arapça olarak oynayacak. • Tiyatro Pera'da geçirdiği kaza sonucu hayatını kaybeden Eren Uluergüven'in adı, Tiyatro Pera Sahnesi'ne verildi. • Diyarbakır'da sanat merkezi açıldı. • Kültür ve Turizm Bakanlığı, 20032004 yılı sanat sezonunda salon kirası, onanmı için özel tiyatrolara 429 milyar lira yardım yaptı. • Bu yıl ITIUNESCO Tiyatro Günü Bildirisi'ni Mısırlı oyun yazan Fathia El Assal, ITIUNESCO Türkiye Merkezi Tiyatro Günü Bildirisi'ni Zeynep Oral yazdı. • Başkent yeni bir tiyatro sahnesi kazandı. Sinema salonundan tiyatro sahnesine dönüştürülen Akün Sahnesi, Mustafa Avkıran'ın yönettiği 'Ayaktakımı Arasında' adlı oyun ile perde açtı. • Tarsus Şehir Tiyatrosu açıldı. • Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolan, 600 kişilik yeni bir sahne kazandı. • lstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolan 90. yılını; 1934 yılından bu yana perdelerini küçük seyircilere açan ve o günden bu yana çalışmalannı aralıksız sürdüren Çocuk Eğitim Birimi de 70. yılını kutladı. • Izmit Şehir Tiyatrosu'nun Genel Sanat Yönetmeni Yücel Erten'den görevinden alındı. • Sabahattin Ali'nin romanı 'Kürk Mantolu Madonna ilk kez Avrupa'daki az sayıdaki ödenekli Türk tiyatrolanndan biri olan Tiyatrom tarafından sahnelendi. • Geçen yıl ilk kez gösteri sanatmda götürü usulü çalışanlann grevi nedeniyle yapılamayan dünyanın en büyük tiyatro şölenlerinden 'Avignon Uluslararası Tiyatro Festivali' bu yıl yeniden yaşama döndü. TİYATRO 2004'ün tiyatroseverler için en güzel tarafı festivallerdi hiç kuşkusuz... Festival deyince de akla ilk gelen, Uluslararası tstanbul Tiyatro Festivali... Istanbul Kültür ve Sanat Vakfı'nca on dördüncüsü düzenlenen festival, dünya tiyatrosunun ünlü topluluklannı konuk etmenin yanı sıra bu yıl yeni bir uygulamayla yeni Türk yapımlannı 'ilk' kez buluşturdu izleyiciyle. 'Yeni Buluşmalar' ve 'Ortak Yapımlar' ile tiyatro ve dansa yeni isimlerle yeni renkler kattı. Festival, ChaıieroiDanses/Plan K'nin 'Metapolis' adlı dans gösterisiyle açıldı. Cheek By JowlTheatre Nationale de LilleParis Odeon Tiyatrosu ortak yapımı 'OtheüV, Schaubühne Berlin Tiyatrosu'nun 'Nora', Ultima Vez Dans Tiyatrosu'nun 'Bhısh' adlı çalışmaları, festivalin diğer yabancı yapımlanydı. luslararası lstanbul Tiyatro Festivali gösterimlerini 20 bine yakın tiyatrosever izledi. Festivalde en fazla ilgi gören oyun, 2 bin 500 kişi tarafından izlenen, Belçika 'nın ve dünyanın önemli dans tiyatrosu topluluklanndan biri olan Ultima Vez 'in koreograf Vim Wanderkeybus 'un yorumuyla sunduğu 'Blush' oldu. n'nca Çehov'un ölümünün 100. ölüm yıldönümü nedeniyle sahnelenen 'Çok Yaşa Komedi' bunlardan bazılan... 2004'ün gündemi en meşgul eden konulanndan biri, televizyonlarda yayımlanan gelinkaynana programlanydı. Gelinlikaynanah, BBG'li yanşmalan taşlayan 'Oyun Nasıl Oynanmah' adlı oyun Devlet Tiyatrolan'nda sahnelendi. Böylelikle tiyatro bir kez daha 'ayna'oldubize... Tartışmalı ödenek Yılın sonuna doğru gündeme gelen bir diğer konu ise Özel Tiyatrolara Destek Değerlendirme Kurulu'nun, 43 profesyonel, 15 amatör ve 9 geleneksel tiyatro topluluğuna toplam 1 trilyon lira dağıtmasıydı. En büyük katkıyı Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu, Kent Oyunculan, Dostlar Tiyatrosu, AŞT, Oyun Atölyesi ve Ortaoyuncular gibi belli başlı tiyatro topluluklan alırken amatör gruplar ve çocuk oyunlan da unutulmadı. Bu yıl tiyatro başına verilen en yüksek miktar 44 milyar 625 milyon lira, en düşük miktar ise 2 milyar lira olarak açıklandı. Geçen yıl kurul tarafından dağıtılan toplam miktar 1.5 trilyon liraydı. Değerlendirme kurulunca yapılan bu dağılım tartışmalara yol açtı. 25 oyun. 55 gösterl 14. Uluslararası lstanbul Tiyatro Festivali bu yıl saydığımız dünyaca ünlü bu dört tiyatro ve dans tiyatrosu topluluklan dışında toplam 25 oyun ve 55 gösteriyle, 12 ayn yerde îstanbullu tiyatroseverlere tiyatronun büyüsünü yaşattı. Festival gösterimlerini 20 bine yakın tiyatrosever izlerken festivalde en fazla ilgi gören oyun, 2 bin 500 kişi tarafından izlenen, Belçika'nın ve dünyanın önemli dans tiyatrosu topluluklanndan biri olan Ultima Vez' in koreograf Vîm Wanderkeybus'un yorumuyla sundugu 'Bİush' oldu. Uluslararası lstanbul Tiyatro Festivali'nin her yıl verdiği onur ödülleri, bu yıl yurtdışından, Yunan tiyatrosunun önde gelen ismi Teodoros Terzopoulos'a ve Türk tiyatrosunun duayenlerinden MüşfikKenter'e verildi. Festivale dünya basınının da ilgisi büyüktü. Yılın bir diğer rengi de 9. Ankara Uluslararası Tiyatro Festivali'ydi. Festivalin teması ise "Yaşanıın aynasıdır tiyatro"ydu... 40 tiyatro topluluğunun 50'nin üzerinde oyun sahnelediği festivalde, gelenekselleşen 'Tiyatro Emek' ödülünü Sevda Şener, 'Tiyatro Onur' ödülünü ise Yıldız Kenter aldı. 27 Mart28 Nisan tarihleri arasında düzenlenen 6. Devlet Tiyatrolan Sabancı Uluslararası Tiyatro Festivali'ne yurtiçinden 10 tiyatro topluluğunun yanı sıra Japonya, Almanya, Sırbistan Karadağ. Rusya ve Avustralya'dan da birer tiyatro topluluğu katıldı. '5. Uluslararası Karadeniz'e Kıyısı Olan Ülkeler Tiyatro Festivali' 11 ülkenin tiyatro topluluğunu ağırladı.Devlet Tiyatrolan 20042005 sanat sezonunun ilk yansında 6'sı yeni 14 değişik oyunla buluşturdu seyircisini. Orhan Asena'mn 'Sığınü', Henrik Ibsen'in 'Bir Halk Düşmanı', 'Sersemler Evi', 'Otopark Cinayetleri'. 'Lütfen KızunlaEvlenirnüsiniz?', 'Boyacı', 'Bernarda Alba'nın Evi', 'Sevgi Çem beri', 'Memurin Fasb' adlı oyunlar, sezonun sahnelenen ilk oyunlan arasmdaydı... lstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolan, 2004 yılında 90. yıl kutlamalarına ve bu nedenle düzenlediği etkinliklere ağırlık verdi. 20042005 yılı repertuvan, '90. Yıl Oyunlan' başlıgıyla Şehir Tiyatrolan'nın kilometre taşlan olan önemli oyunlan içeriyordu. Şehir Tiyatrolan bu yıl aynca Tarihi Galata Köprüsü'nde Uluslararası lstanbul MekânTi^ yatro Festivali'ni düzenledi. Festival, Tataristan, Makedonya, Bosna Hersek, Almanya, Suriye, Altay Cumhuriyeti, Mısır, SırbistanKaradağ, Özbekistan ve Kıbns'tan katılan tiyatro topluluklanna ev sa3 hipliği yaptı. Sersemler Evi 2004, çeşitli tiyatrolarda sahnelenen 'klasik' oyunlarla da dikkat çekti. Oyun Atölyesi'nde sahnelenen 'Cimri' ve 'OtheDo', lstanbul Devlet Tiyatrola Tîyatronraı güleıı' yüzleri... lstanbul Şehir Tiyatrolan' nca sahnelenen 'Yedi Kocalı Hürmüz' adh müzikali Kemal Kocatürk yönetiyor. ÎUti 198081 tiyatro sezonunda ve tanlar') alırken Seçici Kurul Özel lü Eroi Keskin ile Yudıray Şahinrilen MSM Ismail Dümbüllü Ödü Ödülü'nün 40. sanat yılını kutlayan ler'e ('SahZKareÜeri'); Onur Ödülü'nün 24.'sü bu yıl, Hümeyra^ya Ankara Sanat Tiyatrosu'na verilme lü ise Osman Şengezer'e verildi. verildi. Ödül daha önce Münir Oz si kararlaşnnldı. 7. lstanbul Ülker Kukla Festiva İkl 'en lyl' aynı yönetmenln kuLFerhan Şensoy, Altan Erbulak, li kapsamında verilen onur ödülü Işd Suna Pekuysal, Genco ErkaL, Altan Erkekti gibi sanatçılara verilmişti. Kasapoğlu'nun oldu. 'tsmet Küntay Tiyatro Ödulle14. Altan Erbulak Tiyatro Ödü ri'nde En lyi Oyun Ödülü Özen Yapı Kredi Sigorta'nın bu yıl 8.'sini düzenlediği Afife Tiyatro lü bu yıl ilk kez iki oyuncuya ve Yula'nın lstanbul Büyükşehir BeÖdülleri'nde Muhsin Ertuğrul Özel rildi: SunaKeskm ve HadiÇaman. lediyesi Şehir Tiyatrolan'nda sahTürk Kadınlar Birhği'nin düzen nelenen, 'Gayri Resmi Hurrem' ile Ödülü Özdemir Nutku'nun, her yıl başarüı bir kadın oyuncuya verilen lediği Bedia Muvahhit Ödülü bu Izmit Büyükşehir Belediyesi Şehir Nisa Serezli Aşkıner Ödülü Işık yıl LjupçoGorgievski'nin yönetti Tiyatrosu'nda Emre KoyuncuoğYenersu'nun oldu. Ük kez sahnele ği 'Medea' adlı oyunda koroyu can hı'nun sahneye koyduğu 'Kırmızı nen en başanlı yerli oyunun yaza landıran oyuncular, Vıtdan Türkbaş, Yorgunlan' adlı iki oyununa; En Betül Kızılok Bavti, Çiğdem Gürel, nna verilen Cevat Fehmi Başkut SeBn tşcan, Senan Kara, Özgur Ta lyi Kadın Oyuncu Ödülü, Tiyatro Özel Ödülü'ne 'Gayri Resmi Hur nık, Ece Onur ve Derya ÇetineTe Kedi yapımı olan, Tank Günerrem' oyunuyla Özen sel' in yazdığı, Hakan AmYub, genç kuşaktan baner'in yönettiği '\knmBar• Yapı Kredi Sigorta'nın bu yıl 8.'sini dak Su' adlı oyundaki roşanlı bir sanatçıya vedüzenlediği Afife Tiyatro Ödulleri'nde lüyle Ayda Aksd'e; En lyi rilen Tiyatroda Yeni Erkek Oyuncu Ödülü 'KırKuşak Özel Ödülü'ne Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü Özdemir mızı Yorgunlan'ndaki ro'Inishmoreiu Yüzbaşı' Nutku'nun, her yıl başanlı bir kadın lüyle A. YaşarÖz'e; En tyi oyunundaki yorumuyoyuncuya verilen Nisa Serezli Aşkıner Yönetmen Ödülü, Şehir Tila Engin Hepileri değer Ödülü Işık Yenersu'nun oldu. yatrolan'nın 'Gı^ameş' adgörüldü. Bu yıl ilk kez """""™" lı oyunundaki yorumuyla çeviri ya da uyarlama Ragıp Yavuz'a verildi. dalında verilen Yapı Kredi Sigor verildi. Tiyatro... Dergisi'nin verdiği 'Tita Özel Ödülü'nün sahibi ise Zey'4. Lkm SeHm Naşit Özcan Tiyat\atro Ödüüeri'nde 2004 Yılın Yanep Avcı oldu. ro Ödulleri'nde 'Tiyatroda Bir Ömür' Onur Ödülleri dahnda, Erol pımı 'GayriResmi Hurrem' (îstanKasapoğlu'na onur ödülü Keskin 'Usta Erkek Oyuncu', Lale bul Şehir Tiyatrolan), yılın yapımOraloğhı 'Usta Kadın Oyuncu', Yt cısıAyşenflŞamhoğlu ('GayriResŞanat Kurumu'nun 1964 yılından ğit Sertdemir 'Genç Oyun Yazan' mi Hurrem), yıhn erkek oyuncusu bu yana verdiği Sanat Kurumu Ti seçildi. 'Teşvik ve Takdir Ödülleri Selçuk Yöntem ('Fernando Krapp yatro Ödulleri'nde En lyi Oyun Ya özverili çalışmalan ve büyük bir Bana Mektup Yaznıış' Prodüksizan Behiç Ak ('TekKişilik Şehir'), dayanışma örnegi göstermeleri ne yon Tiyatrosu) seçihrken yıhn kaEn lyi Yönetmen Mahir Günşiray deniyle 'Semaver Kumpanya'; pro dın oyuncusu Tllbe Saran ('Fer('Unutmak'), Övgüye Değer Yönet fesyonelliğe doğru adım attıklan nando Krapp Bana Mektup Yazmen AktfYeşfflü^('GitGdDolap'), için 'BoğaziçiGösteriSanatian Top mış'), yıhn yerli oyun yazan Ozen En lyi Kadın Oyuncu Tülay Günal luluğu' ve 'Müjdat Gezen Sanat Yula ('Gayn Resmi Hurrem'), yı('Şevtanlar'lveMiraçEronatCBah Merkezi Oyunculan' değer görül lın çevirmeni MehmetErgen ('Infehmoretu Yüzbaşı' / Kent Oyunculaçemdeki Ayf) seçildi. En lyi Erkek dü. Oyuncu Ödülü ise ErdalKüçükköSadri Alışık Tiyatro ve Sinema n) olarak belirlendi. mürcü ('Şeyh Bedreddin Odisea Ödülleri kapsamında En lyi Kadın Isviçre Hastanesi' nin en iyi oyun Evine Dön') ve Erdem Akakçe'ye Oyuncu Ödülü Rozet Hubeş ile Şeb ödülü ise Ash Öngören'in 'Yel mi ('Yaşasın Savaş') verildi. En lyi Çe nemKöstem'e ('Gayri ResmiHur Değirmen mi?' adlı oyununa verilvıri Ödülü'nü Cevat Çapan ('Şey rem'); En lyi Erkek Oyuncu Ödü di. Bu yıl da sahnenin 'en iyi'leri verilen ödüllerle belirlendi 6 TİYATRODA YAPRAK DÖKÜMÜ Müzikallerin yıldızı parladı... Bir zamanlann vazgeçilmezi olan müzikallerin yeniden yıldızı parladı bu yıl... Yılın en önemli yapımlanndan biri Şener Şen'in rahatsızlığı nedeniyle sahnelenmesi bir süre ertelenen 'Mucizeler Komedisi'ydı. Işıl Kasapoğlu'nun yönettiği oyunun koreografisi Beyhan Murphy imzası taşıyor. Şener Şen, Meltem Cumbul/Özlem Tekin, Mirkelam, Güven Kıraç, Pamela Spence, Şevket Çoruh, Semaver Kumpanya oyunculan ve dans grubunun rol aldığı oyunun maliyeti ise 1 milyon dolar. Yapımcı MustafaOğuz'un 10 yıldır üzerine çahştığı bu dev yapım, özel efektler, kostümler ve çevre düzeni ile dikkat çekiyor. Oyunda, Türkiye'de hiç görülmemiş yenilikler sunan müzikal, hayatın büyük ve küçük mucizeleri üzerine... Sadık Şendü' in 'Yedi Kocalı Hurmüz' adlı müzikali ise îstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolan'nca sahnelendi. Kemal Kocatürk'ün yönettiği müzikalde Oya Başar,AtacanArseven,MustafaArslan, Iskender Bağcüar, Nej at Birecik, Asker Ali, Selçuk Soğukçay, Perihan Savaş ve Nilgün Kasapbaşoğlu rol aldı. Tiyatro Kedi de Alexandre Dumas Fils'nin unutulmaz klasiği 'Kamelyalı Kadın'ı çağdaş bir müzikal olarak yorumladı. Müzikalde; Deniz Türkali, Kartal Kaan, Selen Öztürk, Onuryay Evrentan, Serhan Sösler, Beste Tok ve Muharrem Özcan rol aldı. Tiyatro eleştirmeniyazar Susan Sontag ve sinematiyatromuzun usta oyuncusu İsmet Ay. ^ Nuran Oktar (sinema ve tiyatro oyuncusu) • Feridun Karakaya (sinema ve tiyatro oyuncusu) • Arda Kanpolat (sinema ve tiyatro) ^ Engin Inal ^ Erol Durak (sinema ve tiyatro) • İsmail Hakkı Sunat ^ Eren Uluergüven • Peter Palitzsch