Katalog

<4 EKİM 2004 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA kultur(«cumhuriyet.com.tr 15 ÇAĞRIŞIMLAR AYŞE EMEL MESCİ İstanbul Senlonk Süiti' • Kültür Servisi - Istannul Büyükşehir Belediyesi işbirliğiyle Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda. İstanbul'un kurtuluşu Oğuzhan Balcı'nın 'İstanbul Senfotıik Süiti' seslendirilerek kutlanacak. 6 Ekim günü saat 20.00"de Cemal Reşit Rey Senfoni Orkestrası ve Korosu'nun vereceği konseri şef Emin Güven Yaşlıçam yönetecek. ÎBB Kültür Işleri Daıre Başkanhğı ve CRR Konser Salonu Genel Sanat Yönetmenliği işbirliğiyle düzenlenen konsere, Hülya Kazan (soprano), Arda Aydoğan (bas) solist olarak katılacakJar. Genel Sanat Yönetmeni Arda Aydoğan'ın şiparişi üzerine yapılan yapıt, tstanbul'un kurtuluş gününün daha görkemli bır kutlamayla bir şölene dönüştürülmesi amacıyla bestelendi. (0 212 292 30 9H) Gauguin dehası Madnid'de • MADRİD (AFP) - Cnlü Fransız ressam François Gauguin'in yapıtlan Madrid'de bulunan Thyssen- Bornemısza Müzesi'nde 'Gauguin ve Sembolizm" (Gauguin and Symbolısm) başlığı altında sergılenmeye başlandı. Ocak ayına kadar açık kalacak sergide, ünlü ressamın aralannda 'Vısion Afler the Sermon' ve 'Life and Death'in de bulunduğu, dünya çapında 65 müzeden ve 40 özel koleksiyondan toplanan 186 yapıtı sergilenecek. 6 bölümden oluşan ve 1884- 1891 yıllan arasındaki çalışmalannı kapsayan sergi, sanatçının Tahiti'ye yerleşmeden önceki yaşamını ve Van Gogh, Degas ve Cezanne ile ilişkilennı aynntılı bu- şeklide anlatıyor. Sergı sorumlusu Tomas Lorens, Gauguin'in empresyonizmden (ızlenimcilik) 20. yüzyıl avantgarde resme geçişin en önemli temsılcisı olduğunu belirtirken sanatçının modern Avrupa sanatına büyük katkılan bulunduğuna da dıkkat çekti. Son Bond filmine erteleme • AISKARA (AA) - Sınemanın ünlü casusu 007 James Bond'un hayTanlan onu beyazperdede yeniden görmek için iki yıl daha bekleyecek. Son Bond Pierce Brosnan'la yollannı ayırdıktan sonra yeni bir isim bulamayan yapımcılar sonunda 21. Bond filminın gelecek yıl başlayacak çekimlerini 2006'ya erteledı. Internettekı Variety ve Hollywoodreporter sitelerinde yer alan habere göre filmin yapımcılan Metro Goldvvyn Mayer ve EON Productıons şirketlerinin yetkilileri erteleme gerekçelerine henüz fılme yönetmen bulunamamasını gösterdiler. Paul McGuigan ve Matthevv Vaughn'un adı yönetmen adaylan içinde geçerken Brosnan'ın yenne aralannda şarkıcı Robbie Williams, Clive Owen, Enc Bana, Hugh Jackman. Orlando Bloom, Jude Law ve Rupert Everett'ın da bulunduğu 15 ünlü isimdüşünülüyor. Bu arada, Pierce Brosnan'ın bir röportajında Bond rolünün artık kendisı ıçın tarih olduğu yönündeki sözlerinin yanlış anlaşıldığını açıklaması, yapımcılara yeniden yeşil ışık yaktığı şeklinde yorumlandı. Yapı Kredi'den lilmgezgini' • Kültür Servisi - Yapı Kredi. üniversitelilerin ortak ilgı alanı olan sinema dahnda düzenledigi çeşitli etkinlikler ile öğrencileri desteklemeye devam ediyor. Bu amaçla bahar döneminde tstanbul. Ankara ve Izmir'deki üniversitelerde ilki gerçekleştirilen 'fihngezgini' Üniversitelerarası Gezici Film Şenliği. bugün tekrar başlayacak ve 26 Kasım'a kadar devam edecek. Yapı Kredi 'filmgezgini' ile gösterimdeyken büyük ilgi toplamış, 8 filmi eşzamanh olarak Adana Çukurova, Mersin, Konya Selçuk, Malatya Inönü, Isparta Süleyman Demirel, Elazığ Fırat, Kayseri Erciyes ve Diyarbakır Dicle üniversitelerinde öğrencilerle buluşturacak. 'Filmgezgini' kapsamında öğrenciler, 'Garfield', 'Temmuz'da' (Im Juli), 'Okul', 'Azınlık Raporu' (Minority Report), 'Paramparça Aşklar ve Köpekler' (Ameros Perros), '28 Gün Sonra' (28 Days Later), 'Tannkent' (City of God), 'Ruhlann Kaçışı" (Spirited Away) gibi ödüllü filmleri izleyebilecekler. Tiyatro'daDüşZamanıII Her toplumun kendine ait bir Düş Zama- nı vardır. Kimi zaman göçler, savaşlar, tıca- ret vb. karşılaşmalar sonucunda farklı coğ- rafyalann Düş Zamanları benzer renklere bürünür. Yeri gelir, kimi mitolojik imgeler veya kahramanlar yerel çerçeveleri çok aşan evrensel nitelikler kazamr. Ama moderni- tenin 'ulus' adı verilen icadından çok daha derinlere kök salmış, aslında modern ulus- lann da dayandığı o karmaşık katmanlann oluşumunda, kültür topluluklannın şekil- lenmesinde en belirleyici rollerden birini efsane ile tarihin iç içe geçtiği bu dönemler ve onlarla ilişkilenen kurucu (sözlü ve've- ya yazılı) metinler, hem oyun alanını hem de kutsal alanı kapsayan gelenekler üstlenir. Yeniden yorumlanan tarih Efsane ile tarihin iç içe geçtiği o zaman kesitinde neyin 'gerçek'. neyin "kurmaca" olduğu önemıni yitirir, anlatı öne çıkar, üre- tildıği çağın 'hakikat'ini yansıtır. Çünkü Düş Zamanı bır kez ortaya çıkıp değışme- den kalmaz. Zaman'ın şafağında belirdik- ten sonra her yeni kuşakla birlikte bir nakil ve yeniden yorumlanma süreci yaşar. Yazgıya karşı giriştikleri umutsuz müca- delede can veren antık tragedya kahraman- lannı izleyen seyirciler, onlann macerala- nnda kendı içlerindeki gizil insani kaynak- lann en uç sınırlannı keşfeder, dolayısıyla kendilerini aşmalannı (yani yeniden doğ- malannı) sağlayan bir tür ölüm-dirim ritü- elini paylaşırlardı. Düş Zamanı da her yeniden yorumlanışın- da ölüp başka bir çağın koşullanna göre sanki yeniden doğar, dırilirken kültür kat- lanna nüfuz ettiği toplumu da yeniler. Onun tutuculaşmasını engelleyen de yapısının bu yönünü öne çıkaran yaklaşımlardır zaten. Çağımızın farklılıktan korkan, her alanda standart ürün sunan'arayan süpermarketleş- miş tüketim toplumu. düzen içi sınır ihlal- lerine çok daha kapalı, bu anlamda çok da- ha tutucudur aslında. Tragedyanın Şafakları 1990 Avignon Festivali'nde Güngör Dil- nıen'ın 'Kurban'ını Halk Oyunculan'yla birlikte Fransızca olarak sahnelemiştik ('L'Olîrande'). Oyun 1991 'de Paris'te ser- gilendikten ve Zürih Festivali'ne katıldık- tan sonra, Paris VIII Üniversitesi'nin Tiyat- ro Bölumü'nün daveti üzerine bu üniversi- tede de oynanmıştı. Daha sonra benden oyu- nun yönetmeni olarak aynı bölümün öğren- cilerine bir konferans vermem istendi. Ben de tiyatro tarihine Avrupa-merkezci bakışı eleştiren, Batı'nın tiyatroyu mutlaka Antik A nadolu'nun Yunan"dan başlatan yaklaşımı yerine, fark- lı coğrafyaların teatral bırikıminın çoğullu- ğuna dikkat çekmeyi amaçlayan ve bu bağ- lamda Tazıye örneğini öne çıkaran bir kon- ferans verdım. 'Tragedyanın Şafakları' İşin konferans faslı bitip de sohbete geçilin- ce. Tiyatro Bölümü Başkanı Philippe Tan- celin Batı tiyatrosunda en azından Anto- nin Artaud'dan ben çözüm aranan bır tıka- nıklık yaşandığını belirttıkten sonra. Ba- tı'nın 'Kurban'da sergilenen Anadolu kül- tür birikimi gibi farklı zenginlik kaynakla- nnı değerlendirmeye aslında ıhtıyacı oldu- ğunu söyledi. Tabii böyle bir değerlendırme çabası, salt biçimsel yönelişlerin, yüzeyde kalan par- lak görüntülerin ötesine geçtiği oranda an- lam kazamr. Çünkü 'Düş Zamanı' ancak çağının süzgecinden geçirilerek yeniden yo- rumlandığında kültürel dokuya nüfuz ede- cek sonuçlar verebılır. Yeniden yorumlama- da iki temel yön ağır basar: 1- Efsane ile ta- rıhın kesıştığı noktadan başlayarak yüzyıl- lar boyunca oluşmuş birikim hakkında bil- giye ve bu bılgiyi tasnif edebilecek bir yön- teme, bakış açısına sahip olmak; 2- Este- tık sanatsal bağlamda mevcut sınırlan tek- rara, dolayısıyla pazara sadece dışı yeni bır ürün sunmaya değil. mevcut tüketim este- tiğini kıran, sınırlan ihlal eden, kültür do- kusunu yenileyen bir üretime yönelmek. Metin And: Düş Zamanı'nın anlatıcısı Türkıye'nin bu anlamda en büyük şans- lanndan biri Prof. Metin And gibi bır 'Düş Zamanı anlatıcısı'na sahıp olmasıdır. Ana- dolu'nun 'yaşayan oyun arkeolojisi'nı yıl- lardır iğneyle kuyu kazarak gün ışığına çı- karan ve "koruma altına alan' Metin And'ın bu çalışmalannın kültür tarihımiz açısından çok önemli bir işlevi daha vardır: Bır vandan Tanzimat'tan beri körü körüne 'yaşayan oyun arkeolojisi'nı yıllardır iğneyle kuyu kazarak gün ışığma çıkaran ve 'koruma altına alan' Metin And'ın bu çalışmalannın kültür tarihimiz açısından çok önemli bir işlevi daha vardır: Bir yandan Tanzimat'tan beri körü körüne Batı hayranlığı yüzünden koptuğumuz derin kültür katmanlanyla, ortak çağrışım zeminleriyle bağlann nasıl yeniden kurulabileceğinin ipuçlannı verir. diğer yandan kökenlerden çağdaş sahne sanatına uzanan bir yol açmak isteyenlere ışık tutar. Batı hayranlığı yüzünden koptuğumuz de- rın kültür katmanlanyla. ortak çağrışım ze- minleriyle bağlann nasıl yeniden kurulabi- leceğinin ipuçlannı verir. diğer yandan kö- kenlerden çağdaş sahne sanatına uzanan bir yol açmak isteyenlere ışık tutar. Yapı Kre- di Yayınlan'nın çok tıtiz bır çalışmayla ye- niden bastığı Oyun ve Bügü ile Taziye ad- lı kitaplan. Türk sanatçısına. özellikle de ti- yatrocusuna yapılmış bir çağrı gibidir: sa- natı, estetiği. kültürü yenileyici bir Odysse- ia'ya. bir 'ölme-dirilme' ritüeline çağrı... Metin And'ın Türk tiyatrosu açısından 'ku- rucu metin' özelliğı taşıyan bu başyapıtla- n Türkiye'de 'Düş Zamanf nın peşine dü- şecek sanatçının vazgeçemeyeceği kılavuz- lardır. Unutmayalım, tiyatroda gerçek köken- lere uzanan gelenekler devrimcidir. Yeter ki bugüne dair bir sözünüz, kalıplan kırma- ya, mevcut sınırlan ihlal etmeye niyetiniz olsun... 14. Akbank Caz Festivali 6 Ekim günü Aya îrini'debaşlıyor îstanbul'da cazlı günlerKültür Servisi - 14. Akbank Caz Festivali, The New York Vbices'in 6 Ekim günü saat 20.30'da Aya Irini'de vereceği konserle başlayacak. Müthiş caz yorumları ve vokal sanatındaki üstün performanslanyla tanınan topluluk, Peter Eldrige (vokal), Darmon Meader (vokal), Kim Nazarian (vokal), Lauren Kinhan (vokal), Andy Ezrin (piyano). Paul Nowinski (bas) ve Marcelle Pellitieri'den (davul) oluşuyor. Birçok cazcı katılacak Aynı gün saat 21.30da ise hiphopun Japonya'da yayılma ve popülerleşme sürecini başlatan Nobukazu Takemura Babylon'da müzikseverlerle buluşacak. Kullandığı özgün teknikler ve farklı türleri ustaca harmanlamasıyla benzerlerinden ayn bir yol çizen Takemura'ya konserde görsel performansta Kiku (Kikuko Ninaka) eşlik edecek. Cemal Reşit Rey Konser Salonu, Babylon, Yeni Melek Gösteri Merkezi ve Akbank 14. Akbank Caz Festivali The New York Vbices'in 6 Ekim günü saat 20.30'da Aya îrini'de vereceği konserle başlayacak. Topluluk müthiş caz yorumlan ve vokal sanatındaki başanlı performanslanyla tanınıyor. Festival kapsamında birçok cazcı sanatseverlerle buluşacak. Kültür Merkezi'nde gerçekleşecek olan festivale Gonzalo Rubalcaba, Nguyen Le, McCoy Tyner Trio, Dino Saluzzi Trio, Miroslav Vitous Quartet, The Mingus Big Band, Cicago Lnderground Trio, Jane Bunnett and The Spirit of Havana, Aydın Esen Trio, Selen Gülün Trio, Elvan Aracı Quartet, Baba Zula Special Project, Han Bennink - Benjamin Herman - Ernst Glerum Trio, Misha Mengelberg, Amina Claudine Myers Trio, Charlie Mariano- Daniel Hunıair- Ali Haurand Trio, Septeto Roberto Rodriguez, Onur Türkmen, Me Caz-i Jazz Group, Olcay Saral Trio, Sarp Maden ve Reğent Bölükbaşı Duo gibi yurtiçinden ve yurtdışından birçok caz sanatçısı ve topluluk katılıyor. Film gösterimleri ve atölyelerinde yapılacak festival kapsamında Akbank Kültür Sanat Merkezi'nde her akşam saat 18.00-19.30 arasında Türk cazının genç vetenekleri cazseverlerle buluşacak. }o 212 252 35 00) FESTİVAL 10 EKİM'E DEK SÜRECEK Eskişehir'de müzik rüzgârı CAN HACIOĞLU ESKtŞEHİR- '10. Uluslarara- sıEskişehir Festivali', 'Carmina Burana' konseriyle önceki akşam başladı. 10 Ekim'de sona erecek festivali düzenleyen Eskişehir Kentsel Gelişim Vakfı ve Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Prof. Dr. Yümaz Büyükerşen, "Eskişe- hir'de Avrupa Birliği'ne girme- den Avrupalı olu- nabileceğini Eski- şehirüler ile birlik- te ispatlamava çalı- şıyoruz" dedi. Anadolu üniversi- tesi Spor Salonu'nda yapılan açılış konse- rinde Kültür ve Tu- rizm Bakanlığı Dev- let Çoksesli Korosu ile festival vurmalı çalgılar grubu, Fer- han ve Ferzan Ön- der piyano ikilisiyle, soprano Pervin Ça- kar sahneye çıktı. Konseri şef Na- ci Özgüç yönetti. Koronun şefliği- ni ise Ibrahim Yazıcı yaptı. Festival 10 yaşında Törende 10. yıl önce festivali başlatan Zeytinoğlu, Eğitim, Bilim ve Kültür Vakfı Başkanı Yavuz Zeytinoğlu ile bugün festivali sür- düren Eskişehir Kentsel Gelişim Vakfı v e Eskişehir Büyükşehir Be- lediye Başkanı festivale sponsor- luk yapan 20 kuruluş temsilcileri- ne teşekkür plaketı verdiler. Festi- valin açılışında aynca festivalın 10 yıllık tarihini anlatan sinevizyon gösterisi de yapıldı. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer mesajında özetle "Yüzyıllar boyunca toplumsal yaşama yön veren, onu zenginleştiren en önemli kültürel olgulardan olan sanat, evrensel boyut kazanarak uygarlığın gelişme sürecinde be- lirleyici rol oynamıştır. Bir kültür ve sanat kenri plma yolunda hız- la ilerleyen ve bu konumuyla Anadolu'daki diğer kentlerimiz için de örnek oluşturan Eski- şehir'de kamu- özel sektör daya- nışmasıyla ger- çekleştirilen fes- tival, çağdaş Türk insanını evrensel sanatın seçkin yapıtları ve sanatçüanyla buluşturmakta- dır" dedi. Zeytinoğlu ise yaptığı konuşma- da Atatürk'ün Cumhunyet kurulduktan sonra 10 yılda yaptıklarının yanında kendi- lerinin festival için yaptıklannın anlamı olamayacağını belirterek "Bu yıl festivalimizin 10. yıhna girdiğimizde 10 yılın muhasebe- sini yaparsak, 10 yılda gösterile- ri 105 bin civannda izleyici izle- miş. Eskişehir'e 850'i yabancı ol- mak üzere 3 bine yakın sanatçı gelmiş. Açılış konserlerinde izleyicile- rin artması nedeniyle, her geçen yıl konulan sandalyeler. konser veren sanatçüara yaklaşıvor. Sa- natçüar ile izleyiciler iç içe. Bu da festivalin giderek ilgi gördüğü- nün göstergesidir" diye konuştu.