Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
8OCAK 2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
JCjJVUl ı UIVJJ. ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13
bsizlik Fonu'nda
9 katrilyon lira
• ANKARA (ANKA)-İş-
szOik Sıgortası Ponu'nun
ttp»lam varlığı 2003 sonu
ıtbsanyla 9 katrilyon liraya
yıLdaşn. Fon \ö>netim kuru-
İma göre, sigorta kapsa-
rnnda. 1 Termnuz 2000'de
pim tahsılatına. 2002 "nin
rraJt ayından ıti'baren ise iş-
szlık ödemelerine başlayan
forıa bugüne kadar kaydedi-
lea toplam ginş 9 katrilyon
138.5 trilyon. fondan yapı-
laı harcama ıse 209.5 tril-
\ın lira olarak gerçekleşti.
Rrylece fon. 2003 sonu iti-
hınyla net 8 katrilyon 929
tnJyonluk bir varlığa ulaştı
Mahsup otomatik
olarak ahnacak
• ANKARA (AA) - Mükel-
kflerin geçen yıl ödediklen
ek îvlotorlu Taşıtlar Vergisi,
2)O4'te ödeveceklen vergi-
den mahsup edilecek. Ye-
ğenbey Vergı Dairesi yetki-
lıleri, taşıtlann satılmama-
rnış olması dunımunda
mahsup işlemlerinin, mü-
kellef vergi daıresine gel-
meden bilgisayarda otoma-
tik olarak yapıldığını belirt-
tıier. Öte yandan Maliye
Bakanlığı, bu yıl ışyeri kira-
smdan elde edılen 56 milyar
lıranm vergısınin olduğunu.
k^nut kırasından elde edilen
1 8 milyar lira için ıse vergı
bulunmadığını açıkladı
Enflasyon sepeti
güncelleniyor
• ANKARA (Cumhuriyet
Bûrosn) - Devlet tstatıstik
Enstitusü (DİE) Başkanı
Ömer Demır. 2005 yılında
kullanılmaya başlanacak
olan enflasyon sepetinin
gıincelleme çalışmalanna
önümuzdeki aydan itibaren
başlayacaklanru açıkladı.
Demir, 2003 yılı Hane Hal-
kı Işgücü Anketi çalışmala-
nnın tamamlandığını hatır-
latarak sq>ete girecek
mallann ağırlıklannın bu
anketın sonuçlarına göre şe-
kılleneceğinı ıfade etti.
İndirim halka
uçağı sevdirdi
• ERZURUM(A\)-Do-
ğu Anadolu Bölgesi'nde,
bılet fıyatlannın düşmesiy-
le birlikte uçağa olan talep
önemli ölçüde arttı. Onur
Aır yetkilılennın verdiği
bılgıye göre. daha önce oto-
büs yolculuğunu tercih
eden Erzurumlulann yakla-
şık yüzde 80"ı artık uçakla
yolculuk ediyor.
Kursu bîtfrene
Saray Halı'da iş
• KAYSERİ (AA) - Turki-
ye İş K.unımu Kayseri II
Müdurlüğü ile Saray Halı
AŞ'nin ortaklaşa düzenle-
diğı. İş Gücü Yetiştirme
Kursu'nu başanyla bitıren
ve işletmede ışe başlayacak
olan 67 kursıyere sertifıka-
lan verildi Kaysen Valisi
Nihat Canpolat, kurslan ba-
şanyla tamamlayan 1.400
kişinm Saray Halı AŞ tara-
fından istihdam edildiğinı
kaydetti. Genel Müdür Na-
dir Yürüktümer ise İstih-
dam Garantili Meslek Edın-
dirme Programf na, 355
mılyon dolarlık kaynak
sağlandığıru ifade etti.
Turizm 2003te
rekor kırdı
• ANKARA (ATSTCA)-
Türk turizm sektörü, Irak
Savaşı ve bombalı saldınla-
ra rağmen 2003 yılını re-
korla tamamladı Turizm
Bakanlığı'na göre. aralıkta
Türkiye'ye gelen yabancı
ziyaretçilerin sayısı yüzde
13 7 artarak 636.3 bine
ulaştı Yılın tümündeki
tunst sayısı, yüzde 5'ten
fazla artarak 13 milyon 958
binle rekor düzeye çıktı.
Ev döşemek
Avrupa'dan ucuz
• ANKARA (AA) - Avru-
pa'da satm alma gücü pari-
tesıne göre. mobilya sektö-
riinde en pahalı ülke Ingil-
tere, yer döşemeleri, diğer
mobilya ve mefruşatta Nor-
veç. zücacıyede ise tsveç
oldu Türkiye'dekı fiyatlar.
Avrupa ortalamasımn ol-
dukça altında kaldı.
DIE'nin verilenne göre,
Türkiye"dekı mobilya fiyat-
lan A\Tupa ortalamasımn
\TJzde 50, yer döşemeleri.
dığer mobilya ve mefruşat-
ta iiizde 59 altında.
AKP, Aycel-Aria birleşmesi için yapılacak katkıyı 600 milyon dolara çıkarmaya hazırlanıyor
Telekom'a ağır yükANKARA (CumhuriyetBü-
rosu)-AKP, Meclis'e getirdığı
yasa teklifiyle, Türk Tele-
kom'un Aria-Aycell birleşme-
sine yapacağı katkıyı 300 mil-
yon dolardan 600 milyon dola-
ra kadar çıkarmaya hazırlanı-
yor. Getirilen teklifle Türk Te-
lekom'un, birleşecek şirkete
yapacağı nakit katkının yanı sı-
ra, Aycell'in borçlarını üstlen-
mesi de öngörülüyor. Cumhu-
riyet'ın daha önce yayımladığı
taslak birleşme belgelerine gö-
re, Türk Telekom'un birleşe-
cek şirkete 300 milyon dolar-
lık katkı sağlayacağı. GSM
1800 faaliyetlerinı en gelişmiş
şekilde yürütebilmesi için de
yeterli sayıda hat tahsis edece-
ği ve kendi tesislenni kullandı-
racağı ortaya çıkmıştı. Buna
arıa
HaZİne'yİ tasfiye gİrİŞİmİ AKP'nin Meclis'e yolladığı yasa
teklifıne göre Hazine'nin Türk Telekom'daki yönetim, denetimye temsil
yetkisi Ulaştırma Bakanlığı'na devrediliyor. Yüzde 70'i rehinli Îş-Tim
ile birleşecek Aycell'in borçlan Telekom'un sırtına yükleniyor. Telekom
aynca birleşecek şirkete hat sağlayacak, tesislerini kullandıracak.
karşılık, Aycell ile birleşecek
Aria'nın sahibi Iş-Tim'in his-
selerinin yüzde 70"i ile banka
hesaplan ve ticari ışletmesinin
tamamının rehinli bulunduğu
anlaşılmıştı.
Başbakan Recep Tayyip Er-
doğan" ın Italya Başbakanı Sfl-
vio Berlusconi'ye yaptığı
"Aria-Aycefl birleşmejesti" çı-
ğınndan çıkıyor. Meclis'e dün
gönderilen ve bugün Plan ve
Bütçe Komisyonu'nda görüşü-
lecek yasa önerisinde "Türk
Telekom, Aycefl Habeıieşme ve
Pazariama Hizmetleri AŞ'yi
borçtan anndırarak birleşme
neticesinde ortaya çıkan öden-
miş toplam lisans ücretinin en
fazla yüzde 10'unu da ödemek
suretrvie bünyesinde birieşflen
şirketin yüzde 40"ına sahip
ohır" ibaresi yer alıyor.
Bu hükme göre Türk Tele-
kom, birleşecek şirkete 3 mil-
yar dolan Ana, 3 milyar dola-
n da Aycell'den gelmek üzere
toplam 6 milyar dolarlık lisans
ücretinin yüzde 10'u kadar, ya-
nı 600 milyon dolar katkıda bu-
lunabilecek. Getirilen yasal
düzenlemeyle, Hazine'nin Te-
lekom'daki yetkileri de tırpan-
lanıyor. Buna göre Hazine'nin
Telekom'daki tüm yönetim,
denetim ve temsil yetkisi Ulaş-
tırma Bakanhğı'na verilecek.
Telekom'daki "attm hjssenin"
temsiü de Hazine'den alınarak
Ulaştırma Bakanlığı' na devre-
dilecek.
Hazine'nin Telekom'da dev-
re dışı bırakılması, Tele-
kom'un siyasileştirilmesi" ola-
rak değerİendirilirken düzen-
lemenin IMF'yle sorun çıka-
rabileceği de belirtiliyor. Yasa
teklifinde yer alan hükümde.
mülkiyet, kârpayı ve mali hak-
kı saklı kalmak şartıyla "Hazi-
ne Müsteşarhğf nın Türk Tele-
kom'daki pay sahiptiğme daya-
nan oy, yönetim, temsil, dene-
thngibihakve yetkileri Iflaşür-
ma Bakanhğı taraûndan kul-
uunhr" ibaresi yer alıyor.
AKP milletvekilleri Ahmet
Koca, İbrahim Yıbnaz ve
Mahmut Göksu taraftndan ha-
zırlanan "TelgrafveTelefon Ya-
sası'nda Değişiklik Yapdmasv-
na Dair Yasa Onerisi", Aycell-
Aria birleşmesinde, Türk Tica-
ret Yasası'nın birleşme süreci
ve usulü hakkındaki hükümle-
rinin uygulanmayacağını ve
şirketlerin genel kurullan tara-
findan onaylandığı tarihteki bi-
lançolannın esas alınmasını da
hükme bağlıyor.
İktidar zam için kaynak buldıri!)
AKP tasarrufu
bilimdenyapti
MAHMUT GÜRER
ANK\R4 - Emekli maaşlanna yaptığı zammın ardın-
dan kaynak arayışına giren AKP, kaynağı "bihmsel
araşürmalan keserek" bulma yoluna gitti. Maliye Ba-
kanlığı tarafından yayımlanan genelgeyle ünıversıte-
lere, 2003 yılında bilımsel çalışmalar için ayırdıklan
paraya el konulduğu duyuruldu. Buna göre üniversi-
teler 2003 yılında başlayıp sona erdiremedikleri pro-
jelerin kaynaklannı da Maliye Bakanhğı'na teslim
edecek. Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nusret
Aras. hükümetin işine geldıği zaman "ünh"ersiteler
özerk olmah" çağnsı yaptığına dikkat çekerek "Hü-
kümet yapögı YOK yasasuida, ünrversiteler kendi yağ-
lanyla kav rulsun diyordu. Bu kesinti bizim döner ser-
mayemiz yani özkajnağımızdır'' dedı. Başbakan'ın
emekli maaşlannı ödemek için keseceklerini belirttiği
gereksiz harcamalann ıçinde, üniversitelerin "büunsel
araşürma için ayTrdıklan" kaynağın da olduğu ortaya
çıktı. Maliye Bakanlığı tarafından önceki gün üniver-
sitelerin bütçe dairesi başkanlıklanna göndenlen
"acele" damgah genelgede. "araşOrma projesi getirle-
rine'" 2003 Yılı Bütçe Yasası'na dayanılarak el konul-
duğu belirtıldı. AÜ Rektörü Aras, Cumhuriyet'e yap-
tığı açıklamada, sadece Ankara Üniversitesi'nin bi-
limsel araştırmalar için döner sermayeden ayırdığı 8
trilyon liranın üzerinde parasına el konulduğunu söy-
ledi. Bu parayla yaklaşık 600 proje yapmayı planla-
dıklannı anlatan Aras, "Bu 2004 yıhnda hiçbir araşür-
ma yapamayacağımız gibu kalanlan da tamamlaya-
mayacağunız anlamuıa geür" diye konuştu. Uygula-
manın Türkıye'nin dünya bilim liginde küme düşme-
sine neden olacağını söyleyen Aras, "Türk ünhersite-
lerinde 120 trilyon liralık kaynak gitti diyebiliriz. Bu
hemen hemen 8-9 bin canşmanın durması anlamına
geüyor" dedi. Kocaeli Üniversitesi Rektörü Prof. Baki
Komsuoğlu da, kaynaklanm üniversitelerin kendi dö-
ner sermayelennden kazandığını anımsatarak "Uygu-
lama ortahğı allak bullak eder, ünhersitenin ne akade-
mik, ne de mali özerkliği kahr" diye konuştu.
KaraŞahin'deortak üretim hayrtığı
TUSAŞ Havaahk \v Uzay Sanayii (T\I) ve Sikorsky, Türldye'yi Sikorsky
Kara Şahin heiikopterlerinin ana üretim üssü ve dünya çapmda ihracat
merkezi yapmak amacıyia görüşmelere başladL TAI'den vapılan açıkla-
mada, önümuzdeki birkaç ay içinde TAI ve Sikorsky'nin dört fazdan olu-
şan, TAI'nin yüksek imaiat w katkı oranı ile hetikopterlerin tüm modei-
lerinin nihai montajıyla sonuçlanacak ortak üretim ha^rlıklannın ta-
mamlanmasının ümit edfldiği bebrtikü. Türkiye'den yılda 20-40 adet he-
Kkopter ihracaü yapıknasının bektendiği programa iUşkin teknik çahş-
malann iki şirket arasında şubat ayında başlayacağı açüdandL
Zam rahatsızlığı
IMF
harekete
geçti
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Emekli maaşlan
ve asgari ücrete ilişkin ça-
lışmalardan rahatsız olan
IMF heyeti, 7gözden geçir-
me çalışmalarını hafta ba-
şında başlatma karan aldı.
Yapılan zamlar sonrasın-
da oluşan 3.6 katrilyon lira-
lık ıînansman ihtiyacını ana
gündem maddesi olarak be-
lirleyen heyetin pazartesi
günü başlayacak olan çalış-
malan ekonomi bürokrasi-
sirün hesaplannı da bozdu.
Yetkililer, emekli maaşlan
konusunda IMF'ye karşı
"emrivaki'' bir tutum ızle-
diklerini ve fonu kaynak pa-
ketinın kesinleşmesinin ar-
dından bilgilendirecekleri-
ni belirtiyorlardı. Türki-
ye'nin yerine getirmesi ge-
reken bazı önkoşullar şöyle
sıralanıyor:
• Doğrudan Nerginin 2.
paketinin yaşama geçiril-
mesi.
• Mahkeme öncesi uz-
laşma yöntemiyle iflasa gi-
dilmesine ilişkin olan iflas
hükümlerinin uygulaması-
nın yapılması.
• Kamu sektörü perso-
nel sisteminin memurlar ve
kamu yöneticileri için etik
yasası çıkanlması.
• KİT yönerişimiyle il-
gilı yasanın çıkanhnası.
Hükümetin yüzde 21 olarak açıkladığı zammın maaşlara yansıması yüzde 15.5 olacak
Emekliye zam aldatmacasıFATMAKOŞAR
AKP hükümetinın, SSK ve Bağ-Kur
emeklileri için övünerek açıkladığı
2004 için "yüzde2l'Kkzammın" ma-
aşlara yansıması yüzde 15.5 düzeyin-
de kalacak.
Hükümetin açıklamasına göre emek-
lilere yılın ilk 6 ayı için yüzde 10, ikin-
ci 6 ayı için de yüzde 11 oranında zam
yapılacak. Buna göre, emekli maaşlan-
na yüzde 21 artış yapılmış olacak. Oysa
yine ilk 6 için yüzde 10, ikinci 6 için
yüzde 11 zam uygulaması yapıldığı var-
sayıldığında bunun maaşlara getireceği
artış yüzde 21 olmayacak. Söz konusu
zammın maaşlara yansımasının düşük
kalacağını gösteren tablo şöyle:
t/ Maaşı 100 birim olan bir emekhnin
ilk 6 ayda yüzde 10'luk artışla maaşı 110
bırime çıkacak. Emeklinin 6 aylık za-
man dıliminde eline geçecek para top-
lam 660 binm.
v' Ikincı 6 ayda aynı emekhnin, 110
birime çıkan maaşına yüzde 11 artış ya-
pıldığında, aylığı 121 birime çıkacak.
İkinci 6 ayda da eline geçecek toplam
para 726 birim olacak.
*/ Bu hesaba göre, 2004 yılının gene-
linde, şu anda maaşı 100 birim olan bir
emeklinin eline geçecek toplam para,
hükümetin zam uygulamasıyla 13 86 bi-
rim olacak.
\/ Hükümet zam yapmasaydı, aylık
maaşı 100 birim olan emekli, 2004 yılı
için 1200 binm maaş alacaktı.
• Hükümetin zammı emeklinin eli-
ne geçen para tam 186 birimlik artışa
denk geliyor.
• 186 birimlik artış, zaten 1200 birim
maaş alan bir emeklı için yüzde 15.5
zam demek.
Hükümetin açıkladığı gibi emeklilere
yapılan zam oranı yüzde 21 olsaydı, şu
anda 100 birim alan bir emeklinin 2004
yılı genehnde eline daha çok para geç-
mesi gerekırdı. Buna göre, emekli top-
lam 1452 birim maaş alacaktı.
Sosyal destek' için kararname
Bu arada hükümetin. sosyal destek
ödemesinin 30 milyon lira civanndaki
kalan bölümünün maaşlara eklenmesi
için kararname çıkarmaması durumun-
da, emeklinin zammı sıfırlanmış olacak.
Başbakan, sosyal destek ödemesinin de-
vam eden bölümünün de maaş kapsa-
mına almdığını söylemışti. Buna göre,
ödemenin "sosyal destek" nıteliği kaldı-
nlacak ve yüzde 10'luk zam uygulana-
cak. Böylece en düşük SSK emekli ma-
aşı 364 milyon 887 bın liraya, Bağ-
Kur'da da 309 milyon 417 bin liraya çı-
kacak. Emekliler buna sevindi, ancak
uygulamada da en düşük aylıklann bu
düzeye çıkması için hükümetin hızla bir
kararname çıkarması gerekiyor. Çünkü
20-30 milyon lira düzeyinde olan sosyal
destek ödemesi 1 Ocak 2004 itibanyla
yasanın öngördüğü biçimde sona erdi.
Yeni düzenleme yapılmaması durumun-
da, emeklinin 30 milyon lira civannda
sosyal destek ödemesi eline geçmeye-
cek. Bu da maaşa yansıması yine 30-40
milyon lira civannda olan emekli zam-
mını alıp götürecek.
Eczacıbaşı^ Avrupah
sanayiciler örgütünde
Teknosa 41. mağazasnn
Metrociy'de açü
Ekonomi Senisi - Eczacı-
İ başı Holding Yönetim Kuru-
I lu Başkanı Biilent Eczacıbaşı,
Avrupa Sanayiciler Yuvarlak
Masası (ERT) üyeliğine geti-
rildi. Profilo Holding Yö-
netim Kurulu Başkanı
Jak Kamhi'den sonra
üyeliğe davet edilen
ikinci Türk sanayici
olan Bülent Eczacıba-
şı, Türkiye Genişleme
Iş Konseyi'nin baş-
kanlığmı üstlendi. 1 Ocak'tan
itibaren ERT bünyesinde faali-
yet gösterecek olan konseyin
çalışmalannın Türk sanayiinin
gelişimine büyük destek sağla-
yacağını belirten Eczacıbaşı
Holding Yönetim Kurulu Baş-
kam Eczacıbaşı, çalışmalannın
aynca, Türkiye'nin AB'ye
üyelik sürecinde ve doğrudan
yabancı sermaye yatınmlannı
arttıımak bakımından önemli
açıhmlar getıreceğini söyledi.
Ekonomi Senisi - Enflasyonun
TÜFE 'de yüzde 18.4 olarak belir-
lenmesini gerçekçi bulduğunu
söyleyen Demir Sabancı, ancak
bunun fiyatlarda düşüş anlamına
gehnediğini belirtti.
Teknosa, sahip olduğu bin met-
rekarelık satış alanı. dünya mar-
kalannın en yeni ürünleri ile Tür-
kiye'nin en büyük elektronik ma-
ğazasını Metrocity'de açtı.Açıhş-
takonuşan Sabancı, enflasyonun
düşüş trendinde olduğunu ve bu-
nun fiyatlarda artış hızındaki ya-
vaşlamayla yansıtıldığını belirt-
ti. 41. mağazayı açtıklannı be-
lirten Sabancı, 3 sene önce kuru-
lan şirketin bir markası ve 70
ürünü olan Teknosa'nın bu-
gün 1 OO'ü aşkın marka ve
2 bini aşkın ürün çeşidi-
ne sahip olduğunu vur-
guladı. Sabancı bu yıl
içinde mağaza sayılan-
nı 60'a çıkarmayı he-
deflediklerini söyledi
İŞÇMNEVRENİNDEN
ŞÜKRAN SONER
Yatırım Yok
Işçi ve Bağ-Kur emeklilerinin sadaka gibi zammtnın
dün gündemde olan kaynak açıklamalannı izlediniz
mi? Bilindiği üzere bu zamlar da benzerleri gibi Baş-
bakan'ın lütfu gibi pazarlandı. Bütçede karşılıklan yok.
Gülünç oranlara düşürülmüş yatınmlardan aktarım
esas alınmış. Böylece bütçenin yatınm paylan yokla-
ra indirgenmiş bulunuyor. Yatınm kalemleri bütçeden
görünüp bloke edilerek fiilen kullandınlmıyor.
Halkımız kamu yatınmlannın yıllardır en aza indirge-
nip bu iktidar döneminde fiilen ortadan kaldınlması-
nın anlamını sorgulayamıyor.
Kamu yatınmı yerine özel sektör yatınmlannın teş-
vik edilecegi, işsizliğe bu yolla çözüm üretileceği tezi
gerçek bir palavra ve yurturmaca. En iyimser yorum-
larla bu yıl ekonomide çizilen pembe tablolann ger-
çekleşeceğini, özel sektör yatınmlannın ve yabancı
sermaye akışının umulan düzeylere ulaşabileceğini
varsayalım...
Kamu küçültülürken, kamuda çalışanlann sayısı on
binlerle düşürulürken, alternatif gösterilen özel sektör
işgücü yapısının niteliğinde öncelikle uçurumu geriye
püskürtme söz konusu. Kamuda sendıkal düzende
gelişmiş haklar, ücret ve çalışma koşullannı kazanmış
işçiler sokağa atılıyor. Onlar ya da yenileri özel sektör-
de iş bulduklannda, iş yasasının esnekleşme hüküm-
lerinin kuralsız, kölelik düzeninde çalıştırma olarak kul-
lanıldığı koşullarla baş başa kalıyorlar. Türkçesi kamu-
da işini kaybeden babanın yerine özel sektörde aynı
aileden 4-5 kışiye iş yaratılsa, aileye giren toplam pa-
raya ulaşılamıyor...
özel sektör çalışanlannın yansından fazlası kayıtsız,
sigortasız, vergisi ödenmeksizin keyfi, kaçak çalıştın-
lıyorlar. Sigortalı şanslı sayılanlann ise çok büyük ço-
ğunluğu asgari ücretle, iş yasasından dogan haklan-
nın çoğunu kullanamaz konumda, fazla mesaisiz çok
uzun süreli çalıştırma, sosyal haklanndan yarariana-
mama konumundalar. Işsizler ordusunun büyüklüğü
şantaj, ucuz, keyfi çalıştınna, giderek acımasız, sınır
tanımaz boyutlar kazanıyor.
Kamuda yatınmlann durmasının zaran sadece eme-
ğin sömürülmesi, işçi haklannın aşağı çekilmesi, Tür-
kiye'nin ucuz emek, ağır işçilik cenneti olması ile sı-
nırlı değil. Kamu kaynaklannın yok edilmesi, sosyal
devlet işlevinin tüketilmesi ile ılgili boyutlan belki de da-
ha ürkütücü. ömek mi istiyorsunuz?
Cumhuriyet'in birikimi dev kamu işletmelerinde, ko-
mik komik yatınmlardan kaçınıldığı için, devlete, büt-
çeye, bizim vergilerimizden toplanan kıt kaynaklanmı-
za akıl almaz zararlar veriliyor. Yapılmayan, ana yatın-
mın yanında küçücük değerde ek yatınmlar nedeniy-
le, esirgenen paranın onlarca değil yüzlerce, binlerce
katı zarariara yol açılıyor. Sorun çok bol srfıriı maliyet-
li yatınmlann atıl kalması, üretımın verimlı yapılamama-
sı ile sınırlı da değil. Çarklann dönmesinde esirgenen
yatınm kalemleri, zaranna üretim, yapılamayan üretim
karşılığı ücret ve harcamalar nedeni ile de katlanıyor.
örneğin bir makine parçası alınamadığı için üretim
duruyor, tabii ki harcama kalemlerinin tümü aynen iş-
liyor. Oysa sadece madenler, demiryollan, denizyolla-
nnda kaosla yaratılan zarariar yıllık bütçe dengelerini
olumlu yönde baştan sona değiştirebilır.
Kamuda yatınmlardan, üretimden vazgeçme, yaşa-
mın her alanında sosyal devlet işlevinin bir bir kınlma-
sını getiriyor. Propagandası çok aldatıcı: "Devtef ka-
saplık yapmasın, süt sağmasın, basma dokumasın,
şeker üretmesin, ormancılık yapmasın, sıgara üret-
mesin, maden çalıştırmasın..." Üreticinin desteklen-
memesi, yoksul halkın en yaşamsal ürünlere ucuz fi-
yatla ulaşamaması acı sonuçlan bıryana. Tohum, güb-
re, damızlık gibi tanmın olmazsa olmaz gırdilerinde
köylünün ortada kalması ile çöken üretim, tanm ülke-
si Türkiye'yi en temel ürünlerde ithalatçı ülke konumu-
na getirdi. Halkını açlıkla karşı karşıya bıraktı.
"Ideolojik saldın olarak KlT'leryok edilmek isteni-
yor. Bu nedenle özellikle 1980 sonrası gerçeklergöz
ardı edilerek bu iş hep yapılıyor. Erdoğan Hükümeti
de bu konuda daha gözü kara, acımasız bir politika
iztiyor." özeti olup bitenin sadece bir boyutunu açık-
lıyor. Bir de kamunun kaçamayacağı sosyal devlete
ilişkin alanlar var Başta sağlık, eğitim, devletin kaça-
mayacağı hizmetlere ilişkin alanlarda yatınmın dur-
ması ne demek? Eğrtimde çok büyük yatınmlan işe ya-
ramaz halde bırakan, kalite için gereken kalemlerin
esirgenmesinin, geleceğimiz üzerinde onanlamaz ağır
bedeli?
Bilim kurumlan, sağlık kurumlannın kapılanna kilit
vurulamıyor. Dev cari giderleri ile bütçede önemli pay-
lan var. Kamu hastanesinin çalıştınlamayan ya da sa-
tm alınmayan araçlan yerine özel sağlık kurumlanna
akıl almaz paralar aktanlıyor. Erdoğan Hükümeti, TTB,
sağlık uzmanlık örgütlerinin uyanlannı, haykırışlannı
yok sayarak, özel sağlık hizmetleri verenleri zengin et-
me adına, bütçede kara delikleri dev boyutlarda bü-
yüyecek projeleri uygulamaya sokuyor...
Sadaka gibi işçi, Bağ-Kur emekli zamlannın karşı-
lığının bile, bütçedeki güdük yatınm kalemlerinden
karşılanmasının anlamını biraz anlatabildim mi acaba?
soner a cumhuriyetcom.tr
Özşahin: 2006'da sıkıntı yaşanacak
Elektrikte yine
'karanlık' senaryo
ANKARA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Dünya
Bankası'nın Türkiye'de
elektrik arzı fazlası bu-
lunduğu yönünde hükü-
mete sunduğu rapora
karşın, Türkiye Elektrik
ÎJetişimAŞ(tEİAŞ) ge-
nel müdürü tlhami Öz-
şahin, "Elektrik talebi
önümuzdeki lOydda,yıl-
da ortalama yüzde 9.5
büyüyecek. 2006yıh son-
rasında talebin karşüan-
masmda süanüJar yaşa-
nacakür" dedi.
TEAŞ ile bu şirketin
bölünmesiyle kurulan
TElAŞ, TETAŞ veTE-
ÜAŞ ve bunlara bağlı 5
ortaİdığın hesaplan dün
TBMM KÎT Komisyo-
nu'nda görüşüldü. Ko-
misyonda, AKP millet-
vekili ve söz konusu şir-
ketlerle ilgili oluşturulan
alt komisyonun başkanı
Afif Demirkıran "Ülke
bir an önce yaünmlara
başlanmazsa elektrik
açığı doğduğunda, 'de-
nize düşen yılana sanlır'
misali pahalı olan doğal-
gaza sanlacak" dedi.De-
mirkıran, ülkenin doğal-
gaz harici yatınmlara
ağırhk vermesi gerekti-
ğini söyleyerek "Ancak
1.7 katrilyon lirahk DSİ
bütçesi ile hangi yaünm
yapılacak*1
itirafirıdabu-
İundu. CHP'li Ferit
Mevlüt Aslanoğlu ise.
" Yetküilerin pahalı ener-
ji anlaşmalannı kesecek
yerde yaünmlara yol aç-
üklanna" dikkari çekri.
Aslanoğlu, "Bu işin ba-
şındakiler önce planb-
yorlar sonra da 'mecbu-
riyetten bu duruma düş-
tük" dhtrlar" dedi.