Katalog

20OCAK2004SAJJ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab « cumhuriyet.com.tr 11 Japon öncü birliği Irak'ta • IRAK/KUVETT SINIRI(AA)-Japon askerlerinin, dün Kuveyt sınınnı geçerek Irak'a girdiği bildirildi. ABD liderliğindeki koalisyon güçlerinde görev yapacak Japon askerlerinın öncü birliği, 12 cip ve askeri araçla Irak'a girdi. Japon askerleri, Samawa kentinde konuşlanarak imar ve insani yardım çalışmalan yapacak. Fransdap Türkiye'yi istiyor • P4RİS (AA) - Fransa"da yayımlanan Le Figaro gazetesinin magazin ekınde çıkan bir araştırma, Fransızrlann yüzde 50'sinin Türkiye'nin AB üyelığine destek verdiğini ortaya koydu. Sofres kamuoyu araştırma merkezi tarafindan yapıları ankete göre, karşı çıkanlann oranı yüzde 43 olarak belirlenırken kararsızlar yüzde 7'de kaldı. Komşu seçhninde ırkçılık • LONDRA(AA)- Ingiltere'deki beyazlann yüzde 40ımn, Asyalı ya da sıyahla komşu olmak istemediği kaydedildi. Sonuçlan The Guardian gazetesınde yayımlanan bir kamuoyu yoklamasına göre, halkın büyük bölümü göçmenlik ve iltica konulannda çok a^ bilgiye sahıp olmasına rağmen bu konuyu kavTamak ıçin büyük bir isteksizlik ve direniş gösteriyor. MORI tarafindan yapılan araştırmanın sonuçlan, halkın yüzde 39'unun, sadece kendi etnik grubunun olduğu bir bölgede yaşamak istediğini ortaya koydu. Bu oran, beyazlar arasında yüzde 41 'e kadar yükselirken etnik azınlıklar arasındaysa yüzde 26 olarak görüldü. Irak'taki sivil ölümlere AB soruşturması • BRÜKSEL (AA) - Iki Ingıliz parlamenteri, Irak'ta A\Tupah askerlerin kanştığı olaylarda bazı sivillerin ölmesi konusunu Avrupa Parlamentosu' nun soruşturmasını istedi. Avrupa Milletvekili Jill Evans ve Ayam Kamarası Cyesi Adam Price, Irak'ta sivillerin öldüğü olaylara Ingiliz, Danimarkalı ve Hollandalı askerlerin kanştığını söylediler. Jill Evans, "Bu tek tek üye ülkelerin sorunu değil. AB'nin dış politikasıyla ilgili bir şey" dedi. Milletvekili Price da "'Bu, tamamen Avrupa'nın sorunu, dolayısıyla Avrupa Parlamentosu konuya el atmalı" dedi. Otobüs nehpe uçtu: 19 ölü • AMRİTSAR (AA) - Hindistan'ın kuzeyinde, biryolcu otobüsünün dağ yolunda dönemeci alamayarak nehre uçması sonucu 19 kişi öldü. Polis. otobüsün yaklaşık 500 metre yükseklikten Ravi nehrine düştüğünü bildirdi. Ölenler arasında 9 kadınla bir bebeğin bulunduğu belirtildi. Erdoğan, 28 Ocak'taki görüşmesi sırasında Bush'a Irak konusunda net mesajlar verecek 'Irak'azararveriyorsımuz'• Türkiye. etnik temelde bir federasyona ilerleyen Irak'taki gelişmelerden duyduğu rahatsızlığı Başbakan'ın ziyareti sırasında ABD Başkam'na doğrudan iletmeyi öngörüyor. SERKAN DEMİRTAŞ BARZANİDEN KERKÜK ÜLTİMATOMU ANKARA-Türkıye, Irak'ta- ki gelişmelerden duyduğu ra- hatsızlığı giderek daha da artan bir tonla iletmeyi sürdürüyor. Genelkurmay Başkanlığı'nın "kanlı süreç" uyansının ardın- dan Türkiye. benzer düşüncelerinı Baş- bakan RecepTayyip Erdoğan aracılığıy- la ABD Başkanı George Bush'a iletme- yi öngörüyor. Irak'ın geleceğinın belir- lenmesine ilişkin gidişatı "kötü" olarak tanımlayan Türkiye. ABD'nin Irak'ın geleceğine ve Irak halkına "büyükzarar" verdiğini kaydediyor. Dışişleri Bakanlığf ndan üst düzey bir yetkili, Türkiye'nin Irak'ın ıçişlerine ka- nşmak gibi bir niyetinin olmadığını an- cak Kürt gruplannın tutumlannın bölge- sel bir sıkıntıya neden olduğunu kaydet- tı. "Bölgesel bir sıkıntı yaratüırsa bölge- Dış Haberier Servisi - Iraklı Kürt liderler, Kerkük kenri konusunda söylemlerini giderek sertleştiriyor. Kürdistan Demokratik Partisi lideri Mesud Barzanl "genişletilmiş özerkfik" garantisi almadıklan sürece ABD'nin geçiş hükümeti planına destek vermeyeceklerini bildirdi ve "isyan çıkabinr" uyansı yaptı. Barzani, Washington Post gazetesine önceki gün verdiği demeçte, genış özerklik ve Kerkük'ün kontrolünün kendilerine bırakılması taleplerinin Geçici Hükümet Konseyi tarafindan 1 Mart'a kadar kabul edilmesini istedi. IKDP lideri, aksı takdirde Kürtlerin Irak'ın geçici anayasasını imzalamayacağı tehdidinde bulundu. "Durumun kontroUerinden çıkabüeceş" uyansı da yapan Barzani, "Insanlannuzı kendi bölgemizin dışına gönderme gücüne sahiptik. Biz bundan kaçındık. Ancak bazı şeyler Lstediğimiz gibi gftmezse, belki durum bizim kontrofâmüzden çıkar ve insanlar, meseleyi halletme işini kendi elierine ahrlar" dedi. Amerikalı yetkililerin, Kerkük'ün Kürt bölgesinin bir parçası olmaması gerektiğini ifade ettıklerini yazan gazete, konseyın Arap üyeleri ile Suriye, Iran ve Türkiye'nin, Kürtlerin bu emellerine karşı çıktığını da hatırlattı ve Genelkurmay Ikinci Başkanı Orgeneral Dker Başbuğ'un, "Irak'taetnik temele dayalı federal bir yapı olursa «elecek çok zor ve kanta olacak'" yönündeki sözlerine yer verdi. mer'in Washington temaslan- nın sonrasına rastlaması açısın- dan da önemli. Türkiye böylece Irak'ta ege- menliğin devri gibi kririk konu- larda alınan kararlan ük elden öğ- renmış olacak. Dışişleri yetkili- si. ABD'nın egemenliği 30 Ha- ziran'da Iraklılara devrine ilişkin olarak "Neyi, kime tesfim edecek- ler? Bu çok önemli. Gerçekten tüm Irak halkmı temsil eden Irak- lılara mı devredecekler? Bu olur- sa tabii ki Ki olur" dedi. nin de söz hakkı doğar, büyük yanlış için- deler" dıyen yetkili, IKDP lideri Mesud Barzani'nin tehdıdine ise "Bunu ABD düşünsün" yanıtını verdi. 'ABD cesaretlendiriyor' Ankara'daki genel kanı, Kürt gruplann ABD tarafindan cesaretlendirildiği. Dı- şişleri yetkilisi, VVashington'dan yapılan resmi açıklamalarla özellikle Kuzey Irak'taki Amerikalı askeri yetkililerin tu- tumlannın çelıştiğini belirtirken "Irak'a büyük zarar veriyorlar. Kürt gruplar geç- mişte de çok kez yan yolda bırakılmışlar- dı. Bütün bu olaylardan hep Irak halkı za- rar gördii, ceza onJara kesildi. Biz' Kan dö- külür' derken Bız gıderiz, kan dökeriz" demiyoruz. 'Irak halkı. birbırinin kanını döker' diyoruz" dedi. Ankara, ABD'nin Irak'taki yanlışlan- nın Erdoğan tarafindan Bush'a iletılme- sinin yararlı olacağı görüşünde. Irak'ta- ki ABD'lı yetkili PaulBremer'ın Türki- ye'nin Bağdat Büyükelçilıği ıle temas kurmaması, iki ülke arasında Irak konu- sundaki iletişimsizliğin en somut örneği olarak görülüyor. Erdoğan'ın Bush'la görüşmesi. Bre- Kerkük'te nüfus sayımı Ankara'nın en önemli kaygı- lanndan bin etnik temele daya- lı bir federasyonun kurulması. Kürt gruplannın Kerkük'ü de kendi bölgelerine katma girişimlerinin yoğunlaşması da kaygılan güçlendiriyor. ABD'nin yaptığı nüfus sayımına göre Kerkük'teki nüfusun yüzde 35'i Kürt, yüzde 35 ı Arap, yüzde 26'sı Türkmen ve yüzde 4'ü ıse diğer etnik gruplan oluş- ruruyor. Yetkili, "Bunuböyİehesaplamış- lar ama şehir mecüsinde yüzde 4'lük ke- sime 7 sandalye veriyorlar" dıyerek tep- kısinı ortaya koydu. Yetkili Irak'taki ge- lişmelerden sadece Türkiye ve diğer böl- ge ülkelerinin değil Birleşmiş Mılletler Ge- nel Sekreteri Kofi Annanın da rahatsız olduğunu vurguladı. Et)c JCrt»jjork Tımts Kürt liderler etnik gerilimi besliyor • Ortadoğu uzmanı Hiltermann, gazeteye yaptığı açıklamada "ABD'nin durumu kontrol etmeye çalıştığını ancak durumun kontrolden çıkabileceğini" söyledi. Dış Haberier Servisi - Amenkan New York Times gazetesi, Irak'ın kuzeyindeki Kürt gruplann liderlennin geniş yönetim yetkisi elde etmek için yürüttükleri kampanyanın, bölgedekı etnik gerilimi beslediği yorumunu yaptı. Kürtlerin siyasi haklar ve zararlannın tazmınine ilişkin taleplerinin, bir anda ABD'li yetkililerin önündeki en kririk sorun halıne geldiğine dikkat çekilen haberde, Kürt liderlenn Kerkük'te daha geniş yönetim yetkisi ıçin yürüttükleri kampanya ve ailelerin malvarlıklannın yeniden düzenlenmesıne ilişkin iddialannın "patiamaya hazır etnik gerilimleri beslediği'' ifadesi lcullanıldı. Kürt liderlenn, "Kürt bölgesinin ekonomik bağımstdığı için Kerkük'teki petrole ve tarım alanlanna ihthaç duyduklaruu" \oırgulayan gazete, hiçbir grubun, Kerkük'ün kontrolünün Kürtlere geçmesini istemediğinı anımsattı. 'Kerkük'ü alamazlar' Uluslararası Kriz Grubu adlı kuruluşun Ortadoğu uzmanı Joost R. Hiltermann'ın görüşlerine yer verilen haberde. Hiltermann'ın, "Amerikahlann durumu kontrol etme> e çalışnklan ancak durumun gerçekten kontrolden çıkabileceğr uyansına dikkat çekıldı. Hiltermann. "Kürtler temel bir karar vermek zorunda. ABD'yle devam edecekler mi etmeyecekler mi? Eğer devam edeceklerse destek alacaklar ancak istedikleri her şeyi -açıkça söylemek gerekirse Kerkük'ü- değü"dedı. ıştede çok kez yan yolda bırakılmışlar- Erdoğan ın Bush la goruşmesı. Bre- olduğunu vurguladı. Washington, Irak'taki sürecin meşru sayılması çabalanna katkı istiyor BIVPye Bağdat baslosıDış Haberier Servis-Irak'ta ABD'nin iktidan devri süre- ciyle ılgıli olarak Birleşmiş Milletler (BM) ile Irak Ge- çici Hükümet Konseyi (GHK) ve ABD işgal yöne- timı yetkilıleri arasındaki mü- zakereler dün New York'ta başladı. BM kaynaklanndan verilen bilgiye göre Genel Sekreter Kofı Annan önce, Irak GHK Başkanı Adnan Paçacı. Ab- dülaziz El Hakim ve Mesud Barzani ıle, ardından da ko- alisyon geçici otoritesi lide- ri Paul Bremer ve diğer yet- kilılerle görüştü. Ardından taraflar bir araya geldiler. BM'deki diplomatik kay- naklar, Bağdat'ta geçici hü- kümet kurulması konusun- daki çabalara katılması için Washington'un BM'ye bas- kı yaptığını söylüyor. ABD. BM'nin Irak'taki sürecin or- ganize edilmesı ve meşru sa- yılması çabalanna katkıda bulunmasını istiyor. BM ise öncelikle örgüte verilecek ro- lün netleştirilmesini istiyor. Öte yandan, ABD ıle bır- likte GHK üyelerinin de , BM Genel Sekreten Kofi Annan üzerinde, "bugünkü koşullar altuıda Irak'ta ser- best seçimler yapılamayaca- ğı konusunda açıklama yap- ması" ıçin baskı oluştur'duk- lan belirtiliyor. BM'den teknik heyet Irak Geçici Hükümet Kon- seyi'nin (GHK) dün sabah ya- pılan üçlü görüşmede Kofı An- nan "dan Irak'a en kısa sürede teknik bir heyet göndermesı- ni istediğı açıklandı. BM'dedü- zenlenen üçlü görüşmeler son- rasında yaptığı basın toplantı- sında konuşan Irak GHK Baş- kanı Adnan Paçacı. "GHK ola- rak yönetimin 1 Temmuz'da geçici hükümete de\Tedilme- si konusunda anlaşmaya var- dıklarını" bildirdi. Paçacı, bir soru üzerine. Kuzey Irak'taki Kürt bölgesinin statüsünün ge- çiş döneminde aynı kalacağını ve nihai statünün gelecekte be- lirleneceğıni açıkladı. Annan da yaptığı basın toplantısında, Paçacı'nın söyledığı hususlan doğrulayarak, gidecek olan tek- nik heyetin seçimlerin mayıs ayında yapılıp yapılamayacağı olasılığını araştıracağını ifade ettı. Iraklı dıni lider Ayetullah Ali Sistani'nin .ABD planının de- mokratik olmadığını belirtme- sinden sonra Irak'ın özellikle I raklı dini lider Sistani'nin ABD planının demokratik olmadığı yolundaki sözlerinden sonra Bağdat'ta on binlerce Şiı yürüyüş yaptı. güney kesimlerinde plan aley- hıne gösteriler yapılmaya baş- ladı. Görüşmeler öncesinde, Bağ- dat'ta on binlerce Şıi yürüyüş yaparak, seçımle belirlenmiş bir hükümetın işbaşına gelme- sı talebını yinelediler. Göste- riye kahlanlar, Sistani ile diğer Şıı liderlerin resimlerini ve se- çim çağnsı yapan pankartlar taşıdılar. SAVAŞ EStRİ 50 YIL SONRA TERHİS OLDU - 50 yıl boyunca Kuzey Kore'de savaş esiri olarak kaldıktan sonra geçen a>' ülkesine dönen Güney Koreli Jun \bng-iL dün düzenlenen bir törenle 72 yaşında ordudan terhis oldu. Kendisi için düzenlenen veda törenine kanlan Jun, törende göz>aşlannı rutamadı. 1994% ten bu yana Kuzey Kore'den 30'un üzerinde Güneyti sa>aş esirinin kaçtığu halen 300'den fazla esirin ise Kuzey'de bfllunduğu belirtilhor. (REUTERS) BLACKSEAFOR'un ilk siyasi danışma toplantısı Ankara'da başladı Karadeniz'de işbirliği masada ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye, Bulganstan. Romanya. Gürcistan, Rusya ve Ukrayna deniz kuvvetleri arasında kurulan BLACK- SEAFOR (Karadeniz Denız İşbirli- ği Görev Grubu) danışmalar amacıy- la Ankara'da toplandı. Karadeniz'de güvenlik ala- runda daha etkin işbirliği ve güven arthncı önlemlerin ele alındığı görüşmede, yenı kü- resel tehditlerle mücadele konusu da masaya yannldı. Türk tarafinın Dışişleri Ba- kanlığı Müsteşan Büyükel- çi Nabi Şensoy başkanlığın- da Genelkurmay Başkanlı- ğı ve Deniz Kuwetleri Ko- mutanlığı yetkılilerinın tem- sil ettiği toplantı, bugün de sürecek. 2001 yılında Istanbul'da imzalanan BLACKSE- AFOR anlaşması, taraf ülkelerin tümünün onaylamasının ardından 2 Kasım 2003 yılında yürürlüğe girmişti. BLACKSE.\FÖR anlaş- ması çerçevesinde Ankara da yapı- lan toplantı, ilk siyasi danışma top- lantısı niteliğını taşıyor. BLACK- SEAFOR'un işbirliği mekanizma- lan arasında arama-kurtarma ope- rasyonlan, insani yardım, çe%Te ko- ruma harekâtlan, mayın temizleme faaliyetleri bulunuyor. CLINTON: HZ. MUHAMMED SİZİN GİBİ OLMAZDI CtDDE (AA) - Eski ABD Başkanı Bfll CKnton, Suudi Arabistan yönetiminin, "değişim dalgasuıa" direnemeyeceğini belirterek reformlan hızlandırma çağnsında bulundu. Clinton, Cidde Ekonomik Forumu'nda yaptığı konuşmada. 1400 yıl önce otomobil olsaydı, Hz. Muhammed "eşinin araba sürmesine izin verir. Suudi Arabistan'ı dünyamn ilk otomobil üreten ülkesi haline getirir ve eşini otomobil endüstrisinin başina getirirdi" dedi. Clintonın bu sözleri kadınlann araba kullanmasına izin verilmeyen Suudi Arabistan'da yapılan foruma katılan ve konferans salonunda erkeklerden bir perdeyle aynlmış olarak oturan kadın delegelerden büyük alkış aldı. Suudi Arabistan'ın inanç ve kültüründen taviz vermeden siyasi katılımı genişletmenin yollannı bulması gerektiğini ve Suudilerin uzun dönemli politikalannı değişimle mücadeleye dayandıramayacağını belirten Clinton, "Çünkü değişim dalgasına karşı koyamazsınız*' dedi. UŞERREFANK4R.4 'DA Pakistan y la köktendind teröre karşı ortakhk • Köktendincilerin suikast girişiminden kurtulan Pervez Müşerref in Ankara ziyareti sırasında iki ülke arasında terörle mücadele ve ekonomi alanında anlaşmalann imzalanması bekleniyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref resmi ziyaret için dün akşam Türkiye'ye geldi. Ülkesinde köktendınci gruplann suikast ginşimlennden yara almadan kurtulan Pervez Müşerref'e Ankara güçlü desteğini ilermeye hazırlanıyor. Ziyaret sırasında iki ülke arasında terörle mücadele ve ekonomi alanında çeşitli anlaşmalann imzalanması bekleniyor Temaslanna bugün Anıtkabir ziyareti ıle başlayacak olan Müşerref, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafindan Çankaya Köşkü'nde törenle karşılanacak. Öğleden sonra TBMM Genel Kurulu'nda millervekillerine seslenecek olan Müşerref. ardından Başbakan Recep Ta»ip Erdoğan'ı kabuledecek. Pakistan Devlet Başkanı Müşerref ile bugün yapılacak görüşmelerde. ikili ilişkilerin yanı sıra Afganıstan, Irak ve bölgesel konulann ağırlıklı yer tutması bekleniyor. Görüşmelerde, terorizmle mücadele de öncelikli gündem maddelerinden olacak. Kasım ayında Istanbul'u hedef alan intihar saldınlannı gerçekleştirenlerin Pakistan'daki radikal dinci gruplarla bağlantılan ortaya çıkanlmıştı. İki ülkenın dinci terörle mücadele konusunda daha etkın işbirliği üzerinde duracaklan belirtiliyor. tşadamlanyla da buluşacak Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile Pervez Müşerref başkanlığında Cankaya Köşkü'nde yapılacak görüşmelerin ardından iki ülke arasında terörle mücadele ve ekonomi alanında çeşitli anlaşmalann imzalanması bekleniyor. Ankara temaslannın ardından tstanbul'u da ziyaret edecek olan Pervez Müşerref, işadamlanyla bir araya gelerek Pakistan'a yatınm yapmalan çağnsında bulunacak. Müşerref, perşembe günü tstanbul'dan Davos'a hareket edecek. ATEMl'DEN UYARI Tahran 'da boykot sesleri Dış Haberier Servisi - İran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi'nin partisi Militan Mollalar Birliği. reformcu milletvekillerinin reddine ilişkin acil önlemler alınmaması durumunda. seçimleri boykot etme tehdidinde bulundu. Hatemi ve Meclis Başkanı Mehdi Kerrubi'nin katılımıyla önceki gün yapılan parti toplantısının ardından açıklanan bildiride. "Yasal siyasi partiler arasında özgür rekabeti yasaklayan sorunun çözülmemesi durumunda, Birliğin meclis seçimlerinde yer almasımn bir anlamı yoktur" denildi. Hatemi'nin partisinden Hamaney''e teşekkür Birlik, Iran'ın ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney'e de Anayasa Koruyucular Konseyi'nin (AKK) karannın gözden geçirilmesi tavsiyesinde bulunduğu için teşekkür etti. AKK, 2 hafta önce. reformcu yaklaşık 4 bin milletvekili adayının 20 Şubat'ta yapılacak seçimlerde aday olmalannı yasaklamıştı. Karan protesto eden vekillerse, o günden itibaren meclis salonunda başlattıklan oturma eyleminı bu hafta sonu açlık grevine çe\irmişlerdi.