Katalog

Cumhuriyel İmtiyaz Sahibi: CUMHURIYET VAKFI admaİLHANSELÇUK Genel Yavin Yönetnieni: İbrahim I^tıhbarat Cengiz \ ıldırım • Ekonomı Oz- Yayın Kurulu İlhanSelçuk(Baş- \nkaraTetrbilcbi Mustafa Balba> AtaniıkBul\an\o l25.Kat:4. Muessese Mudurü YlldlZ # YaZlİŞİen Müdürü Safim lem\üzak#Kultür Eeemen Berköz#Spor kan).EmreKongar(Danışman), Bakanlıkiar Tel 4195020("hatı Faks 419502"»bmrTemsıkısr Abv>,L,n ACn r ,m İM\,<,-av \l,,km,>f Abdülkadir \ ücelman • Makaleler: Sami Ka- Orhan Erinc, Hikmet Cetin- ScrdarKızık.H ZıvaBh 1352 S 2'Tel 4411220. Faks 4418^45ş AJpasian # Sorumlu Müdür Mehmet Sucu # Haber Merkezı Müdürü: Hakan Kara :SamiKa- Orhan Erinç, Hikmet Çetin- SerdarKızık,H ZıvaBh 1352 S 2 ?Tel 4411220. Faks 441^45 raören • Düzeltme Abdullah \ azıcı • Bıl- kaya, Şiikran Soner. İbrahim #Ada/ıaTemsılcısf Çetin Yçeno$u.tnonıiCd 119 S \ol I Tel gı-Belge EdibeBuğra# VunHaberlen \Ieh- Yıidız, Orhan Bursalı. Musta- ",63 12 11. Faks 363 12 15 AntalyaTemsılcısı Ahmet Oruçoğlu met Faraç > Avrupa TemMİcısı Güra> Öz fa Balbay. Hakan Kara. Cumhun»dCâd80 5Tel 0242248W5'F±\ 243d5(# Erol Erkut • Bılgı Işlem Ahmet Korulsan • Sa- ti} Fazilet Ku/a eiKİ Mudur \ ri 1 Mtı>ı Tih> M«lluWfen#Müdür>ri Pazmamaı Hakan \ou # \lLChi \rd 'Fınıns \e Operas;.onı Erhan Özdemö^PazarlamaDırektonı Taiay Tosnn Tei \a\ımla\an: "lenıCj^ Haber AjarfaiBdSın\e Yauncılı* A.S. TurkocaâCad iv41 («üaloelu J43-4îiUnbul P'C 246-Sui.eu "'4435 U; rd'(l»2i:ı5;:05OM:Mhaıı FaU (0:i2 51<»'<>^ B«sla:Merl.«üa?cwDeı? ıBa5imVa-,ijıc]İJkSan.»-eTıc 4Ş &Htara>BuJıan No :? 26 EYLÜL 2003 Imsak: 5 20 Guneş: Ögle-13 03 Ikındı: 16.23 Akşam: 19 05 Yatsr 20.26 meydan okuyor • Haber Merkezi - Podyumun siyah incisi İngiliz süpermodel Naomi Campbell, yine podyumda firtına gibi esti. İngiltere Moda Haftası kapsamında düzenlenen defilede Jasper Conran'ın kreasyonlannı sergileyen Campbell suryeni metal parçalardan oluşan bikinisiyle bolca alkış aldı. Önümüzdeki ^czonun ilkbahar - yaz tasanmlanyla podyuma çıkan ingiliz süper ydlartn kendisinden hiçbir şey çalamadığını bir kez daha kanıtladı. • Haber Merkezi - Lütfi Kırdar Kongre Merkezi'nde devam eden "sınır ötesi" temalı "Art Istanbul 2003 Uluslararası Çağdaş Sanat Buluşması"na yurtdışından ve Tûrkiye'den 80 galerinin yanı sıra 44 sanatçı bireysel olarak katılıyor. 28 Eylül'e kadar sürecek etkinlikte ressam Yakut Ayverdi'nin eserleri de yer alıyor. Ayveren, aynı atölyeyi paylaştığı Ayşegül Kora, Gülay Sersevil ve Selva Sunam ile Ekvator Sanat Galerisi standında yer alan son çalışmalannda evrenin ve yurdun nasıl bir zenginlik oluşturduğunu ve yaşanmaya değer olduğunu vurguluyor. Çocuklarını döverek öldürdü • LAS VEGAS (AA) - ABDnın Las Vegas kentinde, Sylvia Ewıng adındaki kadının, 2 çocuğunu beysbol sopasıyla döverek öldürdüğü bildirildi. Polis yetkilisi Tom Monahan. 40 yaşındaki kadınm, yeni satın aldığı beysbol sopasıyla. 4 yaşındaki kızı Julie'yi ve 8 yaşındaki oğlu Phillip'i döverek öldürdüğünü ve daha sonra kendisini bir kamyonun altına atarak intihar girişiminde bulunduğunu söyledi. Monahan, kadınm ağır yaralandığını ve cinayetle suçlanacağını belirtti. İngiliz Gülleri elde kaldı • ANKARA (AA) - Madonna"nın ilk çocuk romanı "ingiliz Gülleri-English Roses", ilk haftasında ingiltere'de sadece 8 bin 270 adet sattı. Internetteki "peoplenews" sitesinin haberine göre, kitap satışlannın yüksek olduğu ingiltere için oldukça düşük bir satış grafiği izleyen Madonna, "Harry Potter'" serisinin oldukça gerisinde kaldı. Eleştırmenleri mutlu etmeyen "ingiliz Gülleri". Madonna'nın "yeni meslektaşlan" tarafindan da eleştiriliyor. Yazar Michael Rosen, Madonna'nın dilinin "sert bir öğretmen edasında" olduğunu söyledi. Maydanoz ve limonun önemi • ERZURUM (AA) - Sofralarda bulundurulması önerilen maydanoz ve limonun, sindırimi kolaylaştınp, alınan gıdalardakı vitamınin enerjiye dönüşmesini sağladığı bildirildi. Atatürk Üniversitesi (AÜ) Ziraat Fakültesi Gıda Bölümü Başkanı Prof. Dr. Fevzi Keleş, maydanoz ve limonun A ve C vitamininin kaynağı olduğunu, doğal kullanıldığı için de bu vitaminleri olduğu gibi vücuda aktardığını söyledi. Sarhoş, alkolü suçladı • ANKARA (AA) - Peru'da verdiği konser sırasında 'Teşekkürler Brezilya" diyerek müzikseverleri şaşırtan Kanadalı ünlü söz yazan ve şarkıcı Alanis Morissette alkolü suçladı. Morissette, düzenlediği basuı toplantısında, konserden önce alkol aldığını ve konseri bitirirken dinleyicilere yaptığı konuşmada "Teşekkürler Brezilya" dediğini hatırlamadığını söyledi. Morissette, "Sanınm sarhoştum'" diyerek kendisini affettirmeye çalıştı. 36 yıldır çalışan Türk Eğitim Vakfı 7 bin başarılı ve yetenekli öğrenciye burs olanağı sağlıyor Mutluyannlaryakın G eleceği paylaşmak istiyoruz' sloganıyla yola çıkan TEV, 100 kişilik bir kontenjanı yetiştirme yurdunda kalan veya zarar görmüş çocuklar için ayırdı. Vakfın amacı Türkiye'ye katkıda bulunacak bireylerin eğitim şansını arttırmak... EYTÜMKAY4 Maddi olanaklan kısıtlı, başanlı ve yetenekli gençlere sağladığı burs ola- naklan ve ülke genelinde kazandırdı- ğı eğitim kurumlanyla 36 yıldır faali- yet gösteren Türk Eğitim Vakfi (TEV), geçen eğitim-öğretim yılında koydu- ğu "7 binöğrendye burs" hedefıni ya- kaladı. "Geleceği paylaşmak istiyoruz" slo- ganıyla yola çıkan TEy bu yıl 2 bin 326'sı ilk ve ortaöğrenim, 4 bin 644'ü üniversite, 17'simaster, 13'üdoktora öğrencisi olmak üzere toplam 7 bin öğ- renciye burs olanağı sağlıyor Vakıf aynca 100 kişilik bir kontenjanı da yetiştirme yurdunda kalan ya da do- ğal afetler nedeniyle zarar görmüş ço- cuklar için ayırdı. Vakıf Genel Müdürü Ünal Somun- cu, TEV'in bıreyleri bilgiyi üreten \e kullanan konuma getirmek için çahş- tığını belırterek "TEVinmisyoaubaş- ta muhtaç ailelerin başanh, yetenekli çocuklan olmak üzere ülkemize ve in- sanbğa katkıda bulunacak bireylerin eğitim şansiannı artürmak" dedı. Somuncu, Türkiye'deki ezberci eği- tim sisteminin bir an önce değiştiril- mesi gerektiğinin altını çizerek şöy- le konuştu: "Eğttnn, ulusal \e partilerüstü olma- hdır. Oğrencilere genel bilgiler yanın- da yeteneklerine uygun bir eğitim ve- rilmelidir. Bir ülke için sosval «elişim sana>i kadar hafta belki daha da faz- la önenı taşır. Sosval gelişinu sağla> a- bilmenin yolu ise eğitim ve sağbk alan- larmda Ueriemedir." Lider yetiştiriyoruz TE\' Genel Müdür Yardımcısı Gü- sdBOaliseTEVinçokönemli vebü- yük bir aıle olduğunu anlatarak "Tür- ki>e'ye Hder yetiştiren bir valanz. Tür- kiye'yiçağdaş yannlara taşıyacak, öğ- renci merkezli,proje tabanb bir eğitim anlayışına sahibiz" dedi. Bilal, "Bizim isteğimiz. çocuklan- nuzm Avrupa okuDannda olduğu gi- bi Türkiye'de de okullanndan eleştir- me becerisini kazanmış olarak mezun olabilmesi" şeklinde konuştu. Bilal, günümüze değin yaptıklan çalışmala- n da şöyle özetledı: tt Sadece bursvermh oruz. Bursiyer- lerimizi davet edip bir dizi toplantdar yapnor. bügi ahş^vrişinde bulunuvoruz. PsikoJojikdcsteğm yanı ara gereken her durumda destek oluyoruz. Bu kimi za- man ev arama kimi zaman da eşya te- mini olabili\t»r." Otomobile inat... Bu yıl 14'üncüsü düzenlenen ve Paris'i iki tekerleklilerle dolduran Bisiklet Haftası ilginç görüntülere sahne oluyor. Teması 'Bisiklet: Kenti Yeniden Kazanmak' olarak belirienen haftada bisikletseverler Eyfel Kulesi'nde bir araya geldi. Şehir turu atmak için buluşan bisikletçilerden biri de 1870 yapımı Grand Bi'siyle Eyfel'e gelen Jean - Luc Bergeidi. Antika bisikleti gören Parisliler fotoğraf çekmeyi ihmal etmedi. Bisikletçiler, ünlü Champs Elysses bulvanndan araç trafiğine inerek ite kaka ilerleyen otomobillere nispet yapıyor. (AP) DUNYA KALP GUNUN'DE KADINLARA UYARI Kalp hastalıklan kadınlan öldürüyor I •"Vî I araştırn • kaln ha İstanbul Haber Servisi - Türk Kalp Vakfi Başkanı Çe- tin Yıldınmakın. kadınlar için kalp ve damar hastalıklarının "alarm verdiğini" belırterek, "Türk halkını uyanyoruz. Yap»- lan son araşürmalara göre kalp hastalıklan ve felcin neden oldu- ğu ölümler. nıenıe kanserinin ne- den olduğu ölümlerden 18 kat, AJDS'e bağh ölümlerden ise8 kat daha faziadır" dedı Dünya Kalp Günü etkinliklen kapsa- mında, Türk Kalp Vakfi (TKV)veAst- ra Zeneca llaç Fır- ması işbırliğınde. "tnsanhk diişmanı" olarak tanımlanan kalp ve damar has- tahklarına \urgu yapmak ve toplumu bu hastahklara kar- şı bilinçlendirmek amacıyla dün bir toplantı düzenlendi. Swisso- tel'de gerçekleştirilen toplantıda, Dünya Kalp Günü'nün bu yılki te- ması olarak belirienen "Kadınlar- da Kalp Sağbğı" konusuna dik- kat çekildi. Toplantıda konuşan Yıldınma- kın, kadınlann kalp ve damar has- talıkJanna yakalanma riskinin bi- linenın aksine erkeklere oranla Yapılan son araştırmalara göre, kalp hastalıklan ve felcin neden olduğu ölümlerin. meme kanserinin neden olduğu ölümlerden 18 kat daha fazla olduğu ortaya çıktı. daha fazla olduğunu söyledi. Yıl- dınmakın, Avrupa"da her yıl 4 mılyonun üzennde ınsanın kalp ve damar hastalıklanndan dola- yı yaşamını yıtirdığini v e ölenle- rın yüzde 55'ini kadın, yüzde 43'ünü ise erkeklenn oluşturdu- ğunu kaydetti. Kadınlarda kalp hastalıkları- nın ölüme en çok yol açan me- me kanserinin dahi önüne geçti- ğıni belirten Yıldın- makın, "Kadınlar için kalp ve damar hastalıklan alarm veriyor. Türk halkı- nı uyanyoruz. Yapı- ian son araştırmaîa- ra görekalp hastalık- lan vefelcin neden ol- duğu ölümler, meme kanserinin neden ol- duğu ölümlerden 18 kat, AIDSe bağh ölümlerden ise 8 kat daha fazla- dır" dedı. Kalp hastalıklanndan yılda 8.5 milyon kadının hayatı- nı kaybettiğini v e bu rakamın tüm dünyada bir yılda ölen kadınla- nn üçte birini oluşturduğunu be- lirten Yıldınmakın, "Erkeklerin ylizde 8.4'ü kalp krizi nedeniyle yaşamını yitirirken, bu oran ka- dınlarda yüzde 11 "dir" diye ko- nuştu. TİK K E N T BİLGİSAYAR ORTAMINDA GEZİLECEK Efes'e sanal sohık SÖYLEŞİ ATTİÛİLHAN 'Sabun Köpüğü'nden, Gazete!.. MEHMET SUCU ) izansh Philon "Babil'in asma D bahçekrini, Oh'mpos'taki Zeus Heyketini, Rodos Kolossusu'nu, yüksek piramitlerin kudreth işçiliğini ve Mausoleusin nıezannı gördünı. Ama bulutlara doğru yükselen Efes'teki tapnıağı gördüğünıde, diğerlerinin tümünün gölgede kaldığnu hissettim" dıye yazmıştı. Dünyanın yedi hankasından biri sayılan Efes'teki Artemis Tapınağı antik dünyanın mermerden inşa edılmiş ilk mabedi olarak bıliniyor. Büyüklüğü, 105 x 50 m. ve ön cephesi diğer Artemis (Ana Tannça) tapınaklan gibi batıya dönük olan tapınaktan bugün geriye sadece temel kalıntılan kalriuş. Bizanslı Philon a bu denli hayran bırakan tapınağın bulundugu kent yeniden yaşam buluyor. Kentte bulunan ve Imparator Hadrianus adına, yaptınlan anıt tapınak başta olmak üzere Hadrianus Kapısı, Celcus Kütüphanesi, agora, tiyatro, Trajan Çeşmesi ve Memmius Arutı sanal ortamda yeniden yapılıyor. Merkezi Ankara'da bulunan Meteksan Sistem tarihi Efes'i bilgisayar ortamında yeniden inşa ediyor. Proje tamamlandığında tapınağı gezen turistler bir yandan yıkınrılan dolaşırken diğer yandan da el bilgisayarlannda yerleşimin eski halini 3 boyutlu olarak izleyebilecek. Hadrianus Kapısı'ndan içeri girip kentin sokaklannda dolaşırken sütunlann tamamlanmış halini görmek, binalann içine girmek Her yıl binlerce hırist çeken Efes sanal ortamda yeniden inşa edi- Gyor. Turisticr Efes'in eski haü- ni arnk 3 bovııt- lugezecek. mümkün olacak. Korint biçimli Hadrianus Tapınağı'nın frizlerindeki Efes'in kuruluş efsanesini yakından izleyebilecekler. Meteksan Sistem'e bağh bir kuruluş olan Mobilsoft tarafından geliştirilen proje sonuçlandığında belki de ilk kez bir tarihi açık hava müzesi aynı anda hem gerçek hem de sanal ortamda gezilebiliyor olacak. (Muhabir Yazı Müdürû'ne, biraz da şaşkın, demiş- ti ki: "-.. direksiyondaki kadın, Amerikalı bir yüzba- şıymış! Önce hık mık ettiler, sonra kaza gecesi, uçak- la Napoli'ye gönderikliğini öğrendim: Kaçmış yâ- ni!..". Başka bir muhabir, kaza kurbanı hakkında, bilgi toplamakta idi; onun getirdiği malûmat, daha da ilginç:"-... adam Rus, 'Beyaz Ruslar'dan, esas Is- tanbul'da kuyumcu; Izmir'e geleli çok olmamış! Avu- katıyla konuştum, dava açacaklar!.." Neresinden bakılsa, 'olay' çetrefîl görünüyor; o sabah Yazı Müdürü, gazetesinin üçüncü sayfasında şehir haberleri arasında, bu tek sütunluk haberi gö- rüyor O akşam saatinde, hayli tenha olması gere- ken; şehrin Basmane tarafındaki bir bulvannda; özel biraraba, öteki kaldınma geçen yolcuya çarpıp, ölü- müne neden olmuş! Dikkatini çeken, yolcunun Rus olması; direksiyondaki kadın, Amerikalı bir kadın yüzbaşı çıkınca, tek sütuna verilecek haber mi bu; adeta film! Yazı Müdürü ile Istihbarat Şefi, kafa kafaya ver- miş, olay'ın üzerine gidiyorlar: En 'tecrübeli' iki mu- habir görevlendirildi, bir de foto muhabiri; hem şo- för ciheti kurcalanıyor, hem kaza kurbanı tarafı; el- de edilen ilk sonuçlara bakılırsa, izledikleri pist yan- lışa benzemez, besbelli 'patlayacak' bu haber, fakat.. sözü uzatmak gereksiz; casus filmlerine yakışır bir cinayet haberini, söke söke çtkarmaya çabalayan ga- zetenin hızı; yayına çeyrek kala, sivil bir istihbarat görevfisinin beklenmedik ziyaretiyle kesilecektir "...aferin beyler, gözünüzden sinek kaçmıyor! Si- zi tebrik ederim! Ne yazık ki, yüksek güvenlik sebe- biyle, hazırladığınız dosyayı sizden rica ediyoruz...") Akıl' yerirte 'çıkar' devreye glrince... Olay, 40 yıl 'mukaddem' Izmir'de yaşanmıştır; sö- züm, bu vesileyle, öteki 'o/ay'a bağlanacak; o ge- ce'Demokrat Izmir'ın Istihbaratsalonu'nda, NâciAğ- biy (Sadullah) bizden esirgemediği gazetecilık dersle- nnden bınni venyorcfu: "-...eleştiri, yorum, itiraz vs. 'haber'in salçasıdır; yâni kendisi değîl, sonraki iş, tâ- li çalışma; önce yemeği pişirip kotaracaksın, hem de kendi başına ve bağımsız olarak; fevkalâde zor, fa- kat zevkli ve heyecan verici olan budur! Gençler, ku- laklanna çalınan her rivâyet için, -mutfağa bile uğ- ramaksmız- felanı feşmekânı konuşturup, haber yaptıklannı sanıyorlar..." O zaman, işlerin nereye varacağını. tam kestırememı- şiz: Nâci Bey'in (Sadullah) abarttığını duşünmüştük; oysa 'emektar' bir muhabirin, geçenlerde açıkladığı 'iş- ten çıkanlma' nedeni, ne kadar yanıldığımızın kanrtı; yal- nız onun mu, bu işlerin altında, 'çapanoğlu' olduğunun da! "...yeni yazı müdürü çekti bir kenara, bana dedi ki, sen 'derin haber' üretiyorsun, derdin bu; bu tür haberi, ne biz istiyoruz, ne de okun kadro'yu genç- leştireceğiz!" Oysa ıpucu yok değıldi: Sedat Simavi Bey, Hürriyet'i çıkanrken, Yazı Işlen'ne taiimat vermış derler: "-...yazdığınız haberi, ev kadınlan, patlıcan kızar- trken okuyabilmelidir!" Doğru mu yanlış mı, orasını bi- lemem ama, bu mantık, Uzak Ban'da geliştinlen hol- ding media'sının, sloganı bıle olabılir: aslında ülke ve halk için, ne önemliyse, 'bilerek atla'; gazetenı 'sabun köpüğünden, üretebiliyor musun, senden iyisiyok: fe- na halde taraf tutacaksın. ama gızlıce! Işın tuhafı. bunu da 'taklıt' olarak yapıyoruz: 'Sistem' gazeteden radyoya, sinemadan teievızyona, vahim bir yozlaşma ıçindedır, meraklısı on yıllar önce, onun habe- rinı de -üstelık ABD'den- aldığını hatırlayacaktır: Orson Welles, unlü "Crtizane Kane/Yurttaş Kane" filmıni çe- kerken gerçekte VVillam Hearstadındaki 'basınkralı'ru yeriyordu, çünkü daha o zaman basın, 'fikıiyat'tan -do- layısıyla 'cıddiyetten- kopup; 'akıl' yenne 'çıkar'm em- rine girmeye başlamıştı; günümüzde nereye vardığını anlamakdazordeğil: 'sermaye', dahası 'ecnebi'nmde- netimdekı 'sermaye', media'ya el koymuştur; kırk yıl once 'yüksek devlet ç//can'gerekçesıyleönü kesilen 'ha- ber'; artık düpedüz ve çığ şeklıyle 'çıkar' nedeniyle, dev- reye sokulmuyor: yo pardon, bazan sokuluyorya, deh- şetengız surette abartılarak: ıkısi de yanlış, ikisi de hak- sız, ıkısı de gazetecilığin ahlâkına aykın! Klm o yanlıj diyen? Serge Halimi, çarpıcı makalesinde, ne güzel sapta- mış: "...malûm, derler ki 'eğer bir köpek. biradamı ısırır- sa, bu haber sayılmaz, zıra olağan bir şeydir; ama bir adam bir köpeğı ısınrsa, o başka, işte o haberdir'; yer- yüzündeki bütün gazetecilik okullarında öğretilen bir şeydir bu; öğretilirde, medıa'daki uygulama tam mıdır? Hayır! Her yaz sıcaklardan yakınma. hafta sonlan trafik tıkanıklığı şikâyeti, kışları kar felâkef vs; ne radyo antenlerinden eksik olur, ne de gazete sütunlarından! Tam tersine, sıradan insanlann, sıra- dan yaşantıfarı; her gün katlanmak zorunda kaldık- ları sömürü ve onunla aralarındaki savaş, asla yer bulamaz!..." (Le Monde Dıplamatique, Ağustos 2003, s. 11) Kim o yanlış diyen? Alnını kanşlanm! e-mail:tilahan / isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212726019 88