Katalog

20 AĞUSTOS 2003 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab(a cumhuriyet.com.tr 11 Örgütün merkezine düzenlenen saldında, Özel Temsilci De Mello'yla birlikte en az 20 kişi öldü Bağdafta BM'yebomba Son yıllarda BM'yi hedef alan en kanlı saldırıda, yaklaşık yüz kişi yaralandı. Amerikan CNN televizyonu, saldırının El Kaide'nin işi olabileceğini belirtti. El Kaide 'yeni saldınlar yolda' mesajı vermişti. Dış Haberler Servisi - Irak' ın başkenti Bağdafta, Birleşmiş Milletler karargâhı olarak kul- lanılan Kanal Oteli binasına dün bomba yüklü bir kamyonla sal- dın düzenlendi. Irak'ta eski Dev- let Başkanı Yardımcısı Taha Ya- sin Ranıazan ın Musul *da yaka- landığının açıklanmasından bir- kaç saat sonra BM karargâhın- da meydana gelen patlamada, BM'nin Irak Temsilcisi Sergio VTeira De Mello ile birlikte en az 20 kişi öldü, yaklaşık 100 kişi yaralandı. Patlama meydana geldiği sırada bi- nada 200 kişinin bulunduğu sapta- nırken enkaz altında hâlâ çok sayıda ölü ve yaralı oldugu belirtildi. Yara- lılar arasında yabancılann yanı sıra çok sayıda Iraklının da bulunduğu, kur- tarma çahşmalannın sürdüğü belirti- liyor. Bağdat'ın iyi korunan yerlerin- den olan Kanal Oteli'ndeki patlama, yerel saatle 16.30da (TSl 15.30) mey- BM'nin merkez binası olarak kullandıgı Kanal Oteli"ne dalan san bir kamvoyn ortahğı kan gölüne çevirdi. Üçte biri vıkılan binanın enkazmda kurtarma çahşnıaları sürüyor. Ölenler arasında De Mello'nun Özel Kalem Müdiirü de var. (Fotoğraf: REUTERS) dana geldı. Intihar saldınsı olduğu tahmın edilen saldın sırasında, 300 ka- dar BMgörevlisinin çalıştığı binanın ön kısmı çöktü. Üçte biri yıkilan bı- nadan yoğun duman yükseldi. Kor- don altına alınan olay yerinde 6 heli- kopter devriye uçuşuna başladı. Ya- rahlann bir kısmı helikopterlerle, bir kısmı da kamyonlarla taşındı. De Mello ile ilgili ilk gelen haber- ler çelişkiliydi. llerleyen saatlerde, enkaz altında kalan De Mello'nun öldüğü açıklandı. Patlamanın De Mello'nun ikinci kattaki bürosu ya- kınlannda meydana gelmesi nede- niyle, büronun tavanının çöktüğü belirtiliyor. Saldında, De Mello'nun bürosunun özellikle hedef seçilmiş olabileceği yorumlan da yapılıyor. Saldında de Mello'nun özel kalem müdürü de öldü. BM'nin gıda kar- şıhğı petrol programmın genel mü- dürü Benon Sevan ise yaralananlar arasında. Çok sayıda gazeteci vardj Sevan' ın patlama anında bir basın toplantısı yapmakta olduğu, bu yüz- den binada çok sayıda gazeteci bu- lunduğu öğrenildi. Patlamanın etkisının Kanal Oteli 'nin 1.5 kilometre uzağına kadar ulaştığı ve bu alandaki bınalann camlannın kı- nldığı belirtildi. Çe\Te sakinle- rinden biri "Bomba padadığın- da evimiz savaşın ilk başladığı günkü bonıbardımanda olduğu gibi sarsıldT diye konuştu. BM niçin hedef? BM karargâhı olarak kullanı- lan ve kent merkezinin batısın- da kalan Kanal Oteli binası, Bag- dat'ın işgal güçlerince ele geçi- rilmesinin ardından yağmalan- mıştı. Saddam Hüseyin döne- minde silah denetçileri bu bina- lan kullanıyordu. BM'nin diğer kuruluşlan da bina kompleksi- nin içinde yer alıyordu. BM'nin saldın hedefi olarak seçilmesi, ABD tarafindan sunu- lan ve örgütün Irak'ta daha faz- la rol üstlenmesini öngören ta- sanyla ilişkilendiriliyor. Örgüt, tasanyla birlikte ABD desteğiy- le kurulan Geçici Hükümet Kon- seyi'ni ülkenın meşru yönerimi olarak tanımıştı. Patlamanın ar- dından, Erbil'deki BM temsilci- liğı ve ofislerinde güvenlik ön- lemleri yoğunlaştınldı. BM yet- kılileri, gazetecilenn görüşme taleplerine olumsuz yanıt verir- ken, özel güvenlik görevlileri BM bi- nalanna kimse yaklaştınlmıyor. Amerikan CNN televizyona açık- lamada bulunan Brookings Enstitü- sü Ortadoğu uzmanlanndan Ken- neth Poüack, "El Kaide'nin Irak'asc- dığını ve amacının ABD'yi şoke et- mek olduğunu" söyledi. Pollack, "sakknıun El Kaide'nin işi olabile- ceği konusunda ciddi şüpbeîerbulun- duğunu* ıfade etti. Saldınyı sert bir dille kınayan ülkeler, buna rağmen çabalann süreceği mesajını verdi ıe olchıBütün dünya• ABD Başkanı Bush, saldınyı öğrenince, golf oyununu yanda keserek açıklama yaptı. BM Genel Sekreteri Annan da tatilini yanda keserek New York'a geri döndü. Dış Haberler Servisi - Sal- dınyı öğrendiğinde golf oy- namakta olan ABD Başkanı George Bush'un oyununu ya- nda keserek bilgi almak üze- re Texas eyaletindeki Craw- ford'da bulunan çiftliğine döndügü bildirildi. Bush, Cravvford'da yaptı- ğı açıklamada. saldınyı kına- dı ve sorumlulan yargılana- na dek terörle mücadeleyi sürdüreceklerini belirtti. BM Genel Sekreten Kofı Annan. saldın nedeniyle *şo- keolduğunu" söyledi. Avru- pa'da tatilde bulunan Annan, New York'a geri döndü. BM Güvenlik Konseyi. saldınyı kınarken BM sözcüsü Fred Eckhard, patlamanın "insa- ni trajedj" olduğunu söyledi. BM Güvenlik Konseyi'nin dönem başkanı Suriye'nin BM Temsilci Yardımcısı Faysal Mekdad. "Böylete- rör saldınlan, uluslararası topluluğun Irak halkına yar- dım etmek için harcadığı ça- balan güçlendirme isteğine zarar veremez" dedi. Rusya Dışişleri Bakanlı- ğı 'ndan yapılan açıklamada da "Bu barbarca ve haklı gö- rülemez evlemin amacı, Irak'ta savaş sonrasmda za- ten zor olan istikrar süreci- ni baltalamaktır" denildi. Polonya'da temaslarda bu- lunan Japonya Başbakanı Juıüçiro Koizumi vePolon- ya Dışişleri Bakanhğı ile Al- manya Dışişleri Bakanlığı saldınyı kınadılar. GüTden Annan'a mesaj Dışişleri Bakanlığı tara- fından yapılan açıklamada, saldınnın açık bir terör ey- lemi olduğu belirtilerek, Irak ve bölgenin istikrara kavuş- mamasını kendilerine amaç edinmiş olanlann, bu kez de BM nezdinde bütün ulusla- rarası toplumu doğrudan kar- şılanna aldığı ifade edildi. Aynca Dışişleri Bakanı Ab- duOahGül'ün hükümet adı- na Annan'a yazılı bir mesaj gönderdiği de bildirildi. De Mello öldü Hep cephede çalıştı Saldında ölen BM'nin Özel Temsilcisi Sergio Vîeira De MeDo, örgütün "zor görevlerin adamı" olarak bilinen ve cephede çalışan bir elemanıydı. Brezilyalı diplomat daha önce Kosova, Doğu Timor ve Ruanda'da bulunmuştu. Birleşmiş Millletler Genel Sekreteri Kofî Annan, De Mello'yu (55) temmuzda, 6 ayfık bir süre için Irak özel temsilciliği görevine atamışh. Mello'nun bu görevi sona erince, BM insan haklan yüksek komiserliği görevine geri dönmesi beklenıyordu. , BreZ üyayasiianetti~ Dindar Yahudileri taşıyan otobüste meydana gelen patlamada 20 kışı öldü Patlama Bağdafta, savaşın ilk günündeki gibi bir ctki yararn. (AP) EN KALABALIK SAATTJ Olay anında BM binasında bulanan bir çalışan, patlamanın karargâhın en kalabalık olduğu saatte gerçekleştiğini söylüyor. Fuad VTctor, "tçerde çok sayıda kişi vardı, çünkü daha kimse eve gitmemişti" diyordu. Patlama anında kafeteryada oturan bir başka BM çalışanı Alke Yakub, "Her şey başımıza düştü. Arkadaşlanmı bulamıyorum. Çok endişeliyim" sözleriyle anlattı yaşananlan. Yine BM'de çalışan Fayez Sarhan, san renkli kamyonetin binaya çarpışını gördüğünü söylüyor. BM sözcüsü Saİim Lone, patlama anında bılgisayannın başındaydı. Lone patlama anını şöyle anlatıyor: "Büvük bir patlama oldu. Bilgisayann başındaydım. Cam patladı, çaü aşağı indi. Koridora koştum. Herkes yaralanmışn, çok körü yaralanmışü, yüzlerinde kan vardı." De Mello'nun Lübnanlı danışmanı Gassan Selami, teması kaybetmeden önce yaptığı açıklamada De Mello'nun bacaklannın üstünde demir bir kiriş bulunduğunu ve hareket edemediğini söylediğini belirterek şunlan söylemişti: "İlkbaşta onu pencereden gördüm ve bana gülümsedi. Defalarca telefonla konuştuk, ancakbir saattir telefona cevap vermiyor." Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Sflva, vatandaşı De Mello için 3 gün yas ilan etti. New York'taki BM merkezinde de BM bayrağı yanya indirilirken, bina dışındaki direklerde asılı bulunan 191 ülkenin bayraklan da saygı gösterisi olarak toplatıldı. Intihar saldırısı Kudüs^ü kana buladı Dış Haberler Servisi - Bağdafta BM merkezine düzenlenen bombalı saldı- nnın ardından dün gece Kudüs'te bir otobüse düzenlenen intihar saldın- suıda. aralannda çok sayıda çocuğun da bulunduğu en az 20 kişi öldü, ba- zılannın durumu ağır olmak üzere 100'den fazla kişi yaralandı. Bağdat'taki ve Kudüs'teki intihar saldınlannın El Kaide'nin "yeni sal- dınlaryolda" mesajının ardından gel- mesi dikkat çekti. Israil, saldınnın ar- dından Filistinli yetkililerle sürdürü- len güvenlik görüşmelerini dondurdu. tsrail, Kudüs'te yerel saatle 21.00'de meydana gelen saldınmn bir intihar komandosu tarafindan düzenlendiğini belirtti. Saldınyı, Israil askerlerince geçen haflta öldürülen üst düzey bir yetkilisinin intikamını alacağını açık- layan tslami Cihad üstlendi. Önce sal- dınyla ilgisi olmadığını duyuran Ha- mas da daha sonra saldınyı üstlendi. Saldınnın, Ağlama Duvan'ndan dö- nen Yahudileri taşıyan jki otobüsten • Bağdat'ta BM merkezindeki patlamanın ardından Kudüs'te düzenlenen intihar saldınsında ölenler arasında çok sayıda çocuk da var. 100den fazla kişinin yaralandığı saldınnın sorumluluğunu Islami Cihad üstlendi. birinde gerçekleştigi bildirildi. Polis, in- düs'ün ışlek caddelerinden geçerken meydana geldiğinı söylediler. Patla- mada bir otobüsün tamamen harap ol- duğu, diğerinin ise camlannın kınldı- tiharkomandosunun dindar Yahudi kı- lığuıa girmiş olabileceğini düşnüyor. Görgü tanıkları, patlamanın otobüs Ku- tVurtarma görevHleri, şoke olmuş çocukian olayyerindeB uzaklaşrırdıfar. ğı belirtildi. Yüzleri kan içinde ağla- şan çocuklar dahil saldınnın şoke et- tiği yolcular sağlık göre\Iileri tarafin- dan ambulanslarla olay yerinden uzak- Iaştınidı. Güvenlik görüşmeleri donduruidu Israilli bir hükümet yetkilisi, sal- dından sonra, Israil güvenlik güçle- rinin Batı Şeria kentlerinden çekihne- si konulannın da ele ahndığı güven- lik görüşmelerinin dondurulduğunu belirtti. Saldınnın. ABD'nindestek- lediği ve tökezleyen "yol haritası" sürecini tamamen sona erdirmesin- den endişe ediliyor. Filistinli milletvekili Saib Erakat bombalı saldınyı kınadı. Hamas'ın lideri Abdulaziz Rantisi, önce ateş- kese bağlı olduklannı belirtti. Ancak örgüt daha sonra saldınyı üstlendi ve eylemin Batı Şeria'nın El Halil ken- tinden 25 yaşındaki Raid Abdülhamid Mesk ısımli bir öğretmen olduğunu açıkladı. « AÇIKÇA ŞÜKRÜ StNA GUREL 'Değişen' faşîzmin Yükselişi AKP ikinci yıldönümunü kutlarken, biryandan "de- ğişim" mesajlan veri\or, öte yandan da dış bağ- lantılannı sağlamlaştırnak uğruna, ulusal kaygılar- la hareket edenleri de yıne dışanya, "nasyonal sos- yalizm tehlikesi var" diye "jurnalleme"ye yelteni- yor. AKP'nin "demokratikleşme", "AB ile bütün- leşme" diye hazırladığı "paket"lere sarmaladığı asıl niyetlerine aldırmayan, tam tersine bunları des- teklemek için bin dereden su getiren Yeni Tanzi- matçı -ama aslında düpedüz çıkarcı- "medya", bu iktidarın "sponsorluğu"nu yapıyor. Beklenen şu: AKP iktidan kamusal olan ne varsa hepsini haraç-mezat satarken, laik de- mokratik Cumhuriyetin temellerini dinamrtler- ken, ulus devletimizi ortadan kaldınr ve bir ulu- su, cemaatJerden, tarikatlardan kurulu bir in- san topluluğuna dönüştürürken, Türk halkı ya- pılanlan "demokratikleşme" olarak algılasın. Bu "Cumhuriyeti tasfiye" sürecine karşı duranlar da, 1930'lann Almanya'sına egemen olan ve dünya üstünlüğü peşinde, ülkesini ateşe atan Hitlerfaşizminin partisinin adıyla iç ve dış çağ- nşımlaryaratsın. Böylece, aslında yeni faşizm, demokrat, buna karşı duranlar ise demokrasi karşrtı gibi görünsün Şu 'Nasyonal Sosyalizm' Konusu Hitler'in partisinin adı, "Nasyonal Sosyalist Al- man Işçi Partisi" idi. Ne sosyalizmle, ne de AJ- man işçi sınıfı ile bir ilgisi vardı. "Nasyonal"liği- ne gelince: Hitler ve yandaşlannın ideolojisinin te- melinde Alman ırkının üstünlüğü inancı vardı. Bunun için, azınlıklar, Aimanya'daki bütün sorun- ların kaynağı olarak hedef alınıyor, Doğu Avrupa ve Sovyet topraklan da "aryan" Alman ırkının hizmet- kârı olabilecek "aşağılık ırk" Slavlann elinden alı- nıp, Almanlar doğal "Yaşam Alanı"na kavuşturul- sun diye dış politika yürütülüyordu. Başka serma- ye gruplannı -özellikle azınlıklan- tasfiye ede- rek kendi tekelini kurma peşindeki büyük Al- man sermayesi de NAZİ Partisinin baş destek- çisi durumuna seve seve soyunuyordu. Işte "Alman usulü" faşizm buydu... Çoğu zaman düşünüldüğü gibi Hitler ve parti- si, iktidan zorla ele geçirmedi iktidara giden yolda "zorlayarak", çoğu kez şiddet kullanarak, her türlü fırsattan yararlanarak ilerledi, ama so- nunda seçim kazanarak iktidara geldi. Alman Meclisi'ndeki sayısal üstünlüğünü kullanarak ön- ce muhalefeti, sonra Cumhurbaşkanını, sonra da Meclis dışındaki muhalefeti, sendikalan, krt- le örgütlerini susturdu. Kısa süre içinde, "de- mokratık"yoüardan, anayasa değişmiş, Meclis Hitler'in parmağını oynatmasıyla yasa çıkanr ha- le gelmiş, üniversitelerdeki tasfiye ve kadrolaş- ma tamamlanmış ve Aimanya'daki bütün sivil toplum örgütleri -kanarya sevenler derneğin- den sendikalara; gençlik örgütlerinden serma- ye örgütlerine kadar hepsi- NAZİ Partisinin yan örgütlerine dönüştürülmüşlerdi. Yenilenen faşizm Eğer uluslararası alanda, hukuk tanımadan, ulus- lararası örgütlere önem vermeden, "Ben yapıyo- rum, siz de beğeneceksiniz" diyerek "dünya üs- tünlüğü" sağlamaya kalkışan bir güç, üstelik bu- nu "demokrasi" için yaptığını söylüyorsa... Içerde bir iktidar, "sayısal çoğunluk bende" diyerek, bir toplumsal uzlaşma aramadan anayasayı değişti- rebiliyor, sürece adeta tek başına direnen saygın ve haklı Cumhurbaşkanı'nı nasıl etkisiz kılacağının planlannı yapıyor, bütün sivil toplum örgütleri ikti- dar partisinin peşine takılmak için seferber oluyor, üniversitelerde tasfiye ve kadrolaşma gerçekleşti- rilsin diye zorlamalara girişiliyor ve bütün bunlara tekelci sermaye ile uzantısı "medya " alkış tutuyor- sa, faşizm kendisini çağa uydurmuş demektir. Artık oyun o kadar açık oynanıyor ki, AKP ikti- dan Cumhurbaşkanı'nı hedef alırken, ülkede ilgi- lendiği ne varsa hepsine sahip olmak isteyen ya- n-medya, yarı-sermaye grubu birtakım çevreler, AKP iktidannın "neo-faşist" doğrultudaki çabala- nnı destekleyip, ulusal olan kim varsa hedef hali- ne getiriyor. Işte bunun için, şu "nasyonal sosyalizm" sözü, bizdeki kırpık bıyıklı ağızlara da pek yakışıyor... ABD ÎLE BM TARTIŞIYOR Güvenlikten kim sorumlu?.. NEWYORK(AA)- BM Irak Özel Temsilcisi Sergio Vieira De Mello'nun da aralannda bulunduğu 20 kişinin hayatına mal olan Bağdat'taki saldından sonra Birleşmiş Milletler ile ABD makamlan arasında "güvenlikten kim sorumlu" tartışması başladı. BM Sözcüsü Fred Eckhard, "Irak'ta güvenlikten kesin olarak işgal gücünün sorumlu olduğunu" belirtirken. Amerikalı yetkililer, "Bağdat'taki BM merkezinin korunması konusunda kendilerine BM'den açık bir talep gehnediğuıi'' öne sürdüler. Amerikan televizyonianna açıklamada bulunan Amerikan kaynaklan, . "tşgal gücünün asayiş ve güvenlikten genel olarak sorumlu olduğunu, BM'den talep gelmedigi için de özel bir tedbire baş>ıırulmadıgının ifade ettiler. Bu arada Bağdat'taki BM merkezinin bulunduğu Kanal Oteli'nin sadece ön tarafında güvenlik önlemi bulunduğu, giriş-çıkış kontroilerinin bu kesimde yapıldığı, oysa De Mello'nun yaşamma mal olan saldınnın, özel temsilcinin ofisinin de bulunduğu binanın arka bölümüne yönelik olarak düzenlendiği kaydedildı. Saldınnın, son yıllarda BM'yi hedef alan en kanlı saldın olduğu bildirildi. BM yetkilileri, üst düzeyli bir BM yetkilisinin en son 1940'larda öldürüldüğünü söyledile*. «