Katalog

28 TEMMUZ 2003 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA ROPORTAJ ABDÜLCANBAZ PETROL SAVAŞLARI TURHAN SELÇUK •><n.'ıN &İB.A*AP AijıftETıHİN EMÎRJYLE K Akdeniz kıyısındaİsa'dan önceki 7.yüzyıldanİsa'dan sonraki13.yüıyıla dek uzanan 2 binydlık birtarih Syedra'danSedre'ye fw.toizsom.0uni -w- jrvntler. ınsanlar My< gıbidir... Dogar. M£ büyür ve ölür... m ^ k Kentler ya doğa JL- J ^ . tarafından öldürülür ya da kentlenn ölümü ınsanoğlunun elinden olur. . Anadolu, ölü kentlerle doludur.. Bır bakıma, ınsanlık tarihini yaratan v e devrıni tamamlayınca tanh sahnesınden çekilen kentlenn mekânıdır Anadolu... Kentlenn ömrü, insanlannki gıbi kısacık değildir... Syedra, tsa'dan önceki 7 yüzyıl ile isa'dan sonraki 13. yüzyıl arasında yaşamıştır... Yaklaşık 2 bın yıllık yaşamında kim bilir neler gönnüş neler geçırmiştır ama.. artık Syedra'yı bılen yoktur; varsa da parmakla sayılacak kadardır... Alanya'yı bılırsinız... Alanya'dan doğuya. Gazıpaşa'ya doğru 20 kilometre kadar gıdince, kahverengıye çalan tanhi bır yön tabelasında herhangi bır ören yeri olarak yenn; almıştır Syedra... Bu artık boş ve yalnız antık kentın altında Akdeniz. ardında Toroslar uzanır... "Asartepe" dıyor yöre halkı... Zırvesı 400 metreye ulaşan yayvan tepeye... Tepeden bakınca Akdeniz'ın mavisı, beyaz bulutlarla sonsuzluğa gıdıyor Kent, tepeden kıyıya dek yayılıyor. Lıman, ardında iz bu-akmadan, denizdekı küçük kayalıklarda yatıyor. Kıyıyı, yol boyu ve yamaçlara doğru muz bahçelen süslüyor. Ağustos böceklennın müzığı eşliğınde mavi ve yeşılın bıtmeyen dansı sürüyor Syedra'da.. Alanvalı korsanlar Syedra "da ılk kazı çalışması 1995'te Alanya Müze Müdürü Dr. İsmafl Karamut baskanhğındakı ekıp tarafından yapılmış... Syedra ne kadar eskı ıse kazılması da o kadar yeni... Tarihın karanlığından gün ışığına çıkacak çok şey var... Küçük bır seramik parçasından kentın kuruluşu isa'dan önceki 7. yüzyıla tarıhleruyor... Bilınen ılk adı "Syedreon", isa'dan sonraki ılk yıllarda Roma Imparatoru Tîberius dönemınde kuüanıhyor... Bu bölge, antikçağın Kilikya ıle Pamfılya bölgelen arasındaki sunn oluşturuyor. Syedra, Pamfilya'nın sınır kentı oluyor. Surlarla çevrilı kentte yaklaşık 5 bin kışi yaşıyor Ama başlan, hemen yanı başlan Alanya'dakı korsanlarladertte... Syedrahlar, dertlerine derman bulmak ıçın kalkıp Anadolu'daki kehanet merkezlennden birine gıdıyorlar... Aldıklan nasihati taşa kazıyorlar: "Sizler, kentinizin ortasuıa kana susamış, adam öldûren Ares'in heykelini dikiniz ve onu Thyrsos sopalan ile dövünüz, bu arada Hernıes onu zincuie tutsak alsın, diğer taraftan adaletin yöneticisi Dfke, Ares hakkuıda kârar versin ama.. Ares merhamet dfleyen bir görüntüde oisun; çûnkû o ancak bu şekilde banşçı olacakür ve sizinle birlikte düşman ruhlu ûısanlan topraklanıuzdan kovacak ve böylece çok öztenen huzur olacakür. Ama siz de aynı zamanda güçlü ve yorucu bir mücadele \ermelisiniz. Korsanlan kovalayın ve onlan çözülmeyen iplerle bagjavın. hayduüara korkunç cezalar vermekten çekinme> in. ancak bu şekilde ber tflrlü zarardan kurtulabilirsiniz.** Syedra'nın sütunlu caddesl Yazıt bulunmuş ama Ares, Dike. Hermes yontulan henüz ortada yok... Kazı çalışmalanndaki en önemlı buluntu. anacaddeyi ortaya çıkarmak olmuş. . 10 metre genişlığinde ve 250 metre uzunluğundakı cadde ıki bölüm. Caddenin üst kısnu ahşap çatıyla kapalı bır alan olmalı... Âlt kısmı ıse çok sayıda granıt sütundan oluşuyor... Granit de olsa zamana yenik düşen sütunlar yerde yatıyor... Caddeye "Süfunlu Cadde" denıyor... Üstü kapalı kısım dükkânlann izinı taşıyor... Caddenın çevresinde, bütün görkemiyle hamam ve gymnasyum'un kalıntılan duruyor... Sarnıç, tapınak, agora, tıyatro kalıntılannı tepedeki akropolün kalrntısı tamamlıyor. Hem yağmur hem de sel sulannı, sarnıçlarda toplayan ve şehre dağıtan su sistemi bugün bile görülebilıyor... Artık yaşamayan kentteki eskı yaşamlar ise silık yazıtlarda kendını göstenyor: "Çocuk boksörler sunfinda zafer kazanan Saturos.^ "Çocuk pankreas göreşleri sınjfinda zafer kazanan.^" "Yetişkin erkekler arasındaki güreşte zafer kazanan Sidetos_." Korsanlar, Syedralılann olduğu kadar Romalılann da basının derdi... Romalı General Pompeius Magnus, büyük bir donanmayla korsanlann peşıne düştüğünde Syedra'da konaklıyor... epeden bahlınca Akdeniz 'in mavisive yeşiliyle olağanüstü ancak yalnız kalmış antik kent Syedra... Ve tsa'dan sonra 194 yılında Roma'da Septimius Severus ıle Pescennius Niger arasında ıktidar savaşı yaşanırken, kentler de bır tarafı rutmak zorundakalıyor... Syedralılar, Severus'un yanında yer alıyor... Severus, ıkridan kazanınca Syedra halk ve beledıye meclıslenne bir mektup göndenyor... Syedra'nın sesslz bekleylşl Alanya Müzesi'nde sergılenen yazıtta Severus, Syedralılara hem sevgılerinı iletıyor hem de gelecektekı ıktidar kavgalan ıçin gözdağı vermekten gen durmuyor: "Şehrinize yönelen haydutiar ve dinsizlerin saldınlan karşısuıda kendinizi konunak için gösterdiğüıiz direnişe, senin yol gösterdiğini ögrendiğirnde ve bu sizJeri bu iradenizden dola>ı övdüğûmde, sizlere bu körûlüğü yapan hak ettiği cezayı buldu. enceresinden bakıldığında Syedra antik kentini gören küçük bir Sedre köşkü ve Akdeniz'in güzelliğini yüksekten seyreden Syedra kenti... Aynea bahsettiğiniz yûzbaşılar da sizin tarafimza geçmiş olduklanndan seninle birlikte cezaya çarptınlmaksızm gidebüirler. A\nca durum öyle gerektirdjğı için geçmişte anavatanından sürülmüş olan vatandaşlaruıız, şimdi durum değişikliğinden geri dönüp sizkrie birlikte bu olayı kutiayıp, kurbanlar kesebiJirler ve sider böylece sizleri ünlendiren kahramanlıklanruzı ö\ ebilir ve sizler de öteden beri mevcut olan Romahlara yönelik i>i niyetinizi daha kuv^edi bir şeldlde Mirgulamış olursunuz.'" Alanya Müze Müdürlüğü, Syedra'yı bugüne dek ancak üç dönem kazabılmış... Para bulunabilse, kazılara devam edılebılse. Syedra'nın yaban otlarınrn köklenne kanşmış bu-çok gızemı açığa çıkacak... Ama para yok... Antikçağda, bölgede kendi sıkkesını basmış ılk kent Syedra, şımdılerde sessız ve çaresız para beklıyor . Blzans dönemlnden bir mağara Erken Hınstiyanlık dönemınde bir mağara. fresklerle süslenmış... Bu nedenle buraya "Vaftiz Mağarası" denıyor... Bizans döneminde > apılan kilise ıse bir köşe taşı olarak duruyor... Dıle kolay, yaklaşık 2 bin yıllık bir tarih .. Fenıkelilerden korsanlara, Romalılardan Selçuklulara bırçok devn yaşamış bır kent burası... Sedre Çayı, Asartepe'run doğusundaİd vadıden Akdeniz'e dökülüyor. . Syedra adı tarih ıçinde Sedre'ye dönüşmüş, Toroslar'dan kopup gelen bir çay olmuş, akıp gıdıyor.. Sedre çayı ile Syedra'nın arasındaki düzlüğe Selçuklu, av köşkü yaptırmış.. Anadolu Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat 13. yüzyıl başında Alanya'yı aldığında ve ımar edıp kışlık başkent yaprığında, Syedra tarihtekı ömrünü tamamlamış .. Niyesı belh değil... Şımdi Akdeniz'e bakan kat kat koca bir Syedra kentı \'ar, bır de Syedra'ya bakan ıkı katlı küçük bır Sedre Köşkü... Ikısı de bomboş... Syedra'dan Sedre'ye koca bir boşluk... Kazılar engelleniyor Rantçdarın gözleri HasankeyfteA.\KARA (Cumhurhet Bürosu) - Hasankeyf Kazı Kurulu Başkanı Prof. Dr. Oluş Ank antik kent üzerinde "para dönmeye başlamasuun ardından" kazı çalışmasının durakladığıru belırterek "Herkes kendini arkeolog sanryor" dedı. Ank, Kültür ve Turizm Bakanhğı tarafından venleceğı açıklanan ödeneğin onaylanmayışı yüzünden hâlâ kendılenne göndenlmedığını behrterek "Kazı mevsiminin sona errnesi durumunda her şeyi baştan almak zorunda kalabifiriz" dedı. Başbakan Recep TayyipErdoğan'ın Batman'ın Hasankeyf ılçesuun Ilısu Barajı yapımında sular altında kabnayacağını açıklamasına karşın antık kentteki kazı çahşmalanyla ılgili sonın gidenlmedi. Projeyi yürüten Çanakkale Üniversitesı Fen-Edebiyat Fakültesı Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Cyesı Prof. Dr. Ank, projeye para aktanmının ODTÜ Rektörlüğü aracıhğıyla yapıldığını belirterek, Vali ve Kültür- Turizm Bakanhğı bürokratlan ıle özel ilişkileri bulunan öğrerım üyelennın çalışmalann tümünü kendilerine mal etmeye çalıştığını savundu. Kimsenın umursamadığı dönemde 1985"te , . Hasankeyf'ı 'asankeyf i kurtarma çalışmalannı 1985'te başlattığını söyleyen Kazı Kurulu Başkanı Prof. Dr. Oluş Ank "Ne zaman ki Hasankeyfte para döneceği anlaşıldı herkesin ilgisi buraya çevrildi" diye konuştu. A nk, "Birinci kurtarma çalışmalannı başlattığını anımsatan Ank, yıllarca çok olumsuz koşullarda çalışmalannı yürüttüğünü vurgularken "Ne zamanki Hasankejf te para döneceği anlaşıldj. Herkesin ilgisi buraya çevrüdi'' dıye konuştu. Hasankeyfte 18 yıldır projenın tüm gereklerinin yapıldığını belırten Ank, "Birinci amaç Hasankeyf'i turizm merkezi yapmak değil, Dısu Barajı sularmuı alündan kurtarmakn. Bana burasuu turizm merkezi yap deselerdi ben kaalanmı ona göre yapardun'' dedi. 'Vall karısıyor' Ank, çalışmalara Batman Vahsi EfkanAla nın da kanşmaya çalıştığuu söyledı. Ala'nın kendisıne "Bir kazı bu kadar sürer mi? Çabuk bitir" gibı talımatlar verdığıni belirten Ank. "Bana 'Bu kadar uzun kazı olmaz. Ben tunzmcıyım, bılınm' gjbi şeyler söylüyor. Hasankeyf en az Efes kadar büyük Kaolann tamamlanması için en az 30 yd gereklL Efes 150 >ilda gûn yüzüne çıkankü" dıye konuştu. Maflaralar çatlak Valı Ala'nın "apart otel yapacagmı" dedığı mağaralann yıkılmak üzere olduğunu \iırgulayan Ank. "O mağaralar birilerinin üzerine yıkıhrsa hesabmı kinı verecek. Dağ baştan başa çaüak. Kayalar sürekh dağdan aşağıya yu\ ı arlamyor'' dıye konuştu. Ank, kazı çahşmalannda Osmanlı ve Selçuklu dönemlenne ancak ulaşabıldıklerini belırterek "Buradaki kazılarda hâlâ İslami döneme ait eserlerdeviz. Alt katmanlara daha inemedik. Romahlar burayı tran'a karşı son üs olarak kullannuş. Alt tabakalarda Bizans ve Roma dönenûne ait eserleri bekliyonız. Eğer bu uygarhklann külrürkrinin ortaya çıkmasını istemrvorlarsa kazı çahşmalarmı sona erdireum" dıye konuştu. Hasankeyf i turizm merkezi yapmak değil, Ilısu Barajı sulannın altmdan kurtarmaktı. Bana burasını turizm merkezi yap deselerdi ben kazılanmı ona göre yapardım" dedi. TC SAMSUN İŞ MAHKEMESİ HÂKİMLİĞİ'NDEN Dosya No: 2000472 Es. Davacı Necati Yavuzel vekih Av Hıkmet Pekel tarafından davalılar Özbırlik Otomorı\ AŞ ve di- ğerlen aleyhıne açılan tespit davasııun > apılan yar- gılaması sırasında davahlardan Özbırlik Otomotiv AŞ'ye dava dılekçesi \e durusma günü teblığ edi- lemediğinden ılanen tebhgat yapılmasına karar ve- nlmıştir Dava dilekçesinde davalı Necati Yavuzel'ın da- valı işveren Özbırlik Otomotiv AŞ'de asgan ücret- le 1980 yılından 1995 yıhna kadar asgan ücretle bekçı olarak çalıştığını 1980-1984 yıllan arasında sigorta pnmlerınin yannldığını, 11 yıllık sıgortası- nı ödemedığıni bu nedenle ödenmemış olan 1985 yılından, 1995 yılının Nısan ayına kadar hizmet akti ile çalıştığı sürelennin tespitıne karar verildı- ğını talep etmış olup, dava bu dava dılekçesi ve duruşma günü olan 28 10 2003 tarıhı ılanen davalı Özbırlik Otomotiv AŞ'ye tebliğ yenne ılan edılrrüş olup. ılan tanhınden itıbaren 15 gün ıçinde davalı- ya teblıgatın yapılmış sayılacağı ılanen duyurulur Basın: 14295