Katalog

SAYFA CUMHURİYET 7 NfSAN 2003 PAZARTESİ 10 DIŞ HABERLER dishab(g cumhuriyetcom.tr Hovvard: Savaş çok iyi gidiyor! • CANBERRA (AA) - Avustralya Başbakanı John Hovvard, koalisyon güçlerinin Bağdat'a akın etmelerine karşın Irak savaşmm sonunun yaklaştığını söylemek için erken olduğunu kayderti. Howard. "Çok iyi gidiyor ve Iraklılar, sistematik, alışılmış askeri direnişi yapmjyor gibi görünüyor" dedi. Howard, yakın bir zamanda ABD'ye giderek Başkan George Bush ile savaş sonrası Irak'ı görüşeceğini belirtti. Bölgede 2 bin askeri bulunan Avustralya, savaş sona erer ermez, Körfez'de tanm ihraç malJan için kârlı pazan kaybetmek istemiyor. Kongo DC'de 1000 ölü • JdGALİ(ATP)-BM, Afrika ülkesi Kongo DC'de perşembe günü meydana gelen etnik şiddet olaylaruıda en az 1000 kışinin öldüğünü açıkladı. Kongo DC'deki BM misyonu tarafindan Kigalı'deki AFP bürosuna gönderilen bildiride, çatışmanın kuzeydoğudaki Ituri bölgesinde meydana geldiği kaydedildi. Korkunç katliamuı, dört yıldan uzun süredir savaşan taraflann çatışmalara son vermek ve ulusal birlik hükümeti kurmak için anlaşmaya varmasının ardından meydana geldiği belirtiliyor. HindJstan'da yeni nükJeer fiize • YENİDELHİ(AA). Hindistan'ın nükleer fiize başlığı taşıyabilen, uzun menzilli Agni III tipi füze geliştirdiği bildırildi. Savunma Bakanı George Fernandes, Agni III tipi füzeyi yıl sonunda denemeyi planladıldannı belirterek uzun menzilli fiize geliştirmeye. "caydııma politikası kapsamında gerek duyduklannı" söyledi. Fernandes, Hintçede ateş anlamına gelen nükleer başlıklı Agni I ve II tipi fiizelerin yeni versiyonlanrun üretildiğini de kaydetti. Cinciç'in katil zanlıları Lahey'e • BELGRAD(AA) Sırbistan-Karadağ'da eski Yugoslavya Devlet Başkanı Slobodan Miloşeviç döneminde görev yapan ve Sırbistan Başbakanı Zoran Cinciç'in suikastında parmağı olduğu iddiasıyla tutuklanan iki eski istihbarat görevlisinin, uluslararası savaş suçlan mahkemesine gönderilmesinin planlandığı bildırildi. Dışişleri Bakanı Goran Svilanoviç, tutuklanan eski istihbarat şefi Joviça Stanisiç ve yardımcısı Franko Simatoviç'in halen sorgulandığını, savaş suçu işledikleri iddiasından dolayı Hollanda'nın Lahey kentindeki mahkemeye gönderilebileceklerini i f ade etti. BM'yi saf dışı bırakmak isteyen ABD, yann yeni yönetimi kurmak için harekete geçiyor İşgalbaşkentiÜmmü KasrDıj HaberlerServisi-Savaş sonrası Irak'ta BM'yi saf dışı bırakma telaşına kapılan ABD, başkent Bağdat'ı ele geçirememe- lerine karşın. yann yeni yönetimin ilk aya- ğını Ümmü Kasr'da kurmak için harekete geçeceklerini açıkladı. tngiltere'de yayımlanan The Observer gazetesı, ABD'nin Irak'ta yönetim konu- sunda aceleci bir tutum içinde olduğunu ve salı gününe (yann) kadar geçici hükü- metin temelini oluşturmaya başlayacağı- nı öne sürdü. Savaşın tüm şiddetiyle sürdüğü Irak'ta yeni yönetimi kurma çalışmalanna baş- lama karan, geçen hafta ABD Sa\ T unma Bakanı Donald Rumsfeid tarafindan ya- zılan bir notanın ardından geldi. Rums- feid. ABD'nin savaş sona ermeden, dene- tim altına aldığı bölgelerde otorite kurma- ya başlamasını istemişti. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) yetkilileri, The Observer'a verdikleri de- • Başkent Bağdat'taki direnişi kıramayan ABD ordusu, yeni bir çekirdek yönetimin ilk adımlarının atılmaya başlanacağını açıkladı. Doğrudan Pentagon'a bağlı olacak yönetimin başına getirilecek olan emekli general Garner bugün Kuveyt'te ilk kez basın karşısına çıkacak. meçte, Amerikan yönetiminin Rumsfeid planınıgerçekleştirmeye kararh olduğunu ve "konudışr olarak tanımladıklan BM'nin savaş sonrası Irak'ta bir rol üstlenmesıne hiç gerek görmediklerini belirttiler. Ulusal Güvenlik Danışmanı Condole- ezza Rice da öncekı gün BM'nin Irak'ta önemli bir görev üstlenmesinin söz konu- su olmadığını bildirmişti. Doha'daki ABD yetidlilerine göre, yeni bir çekirdek yönetimin ilk adımlan işgal- ci güçlerin denetimine geçen Ümmü Kasr lünanında atılmaya başlanacak. Bağdat'ın düşmesi beklenmeden kurulacak yeni yö- netimin Pentagon'un Yeniden Yapılandır- ma ve tnsani Yardım Bürosu tarafından ve Amerikalı eski general JayGarner başkan- lığında oluşturulacağı ve Pentagon'a bağ- lı olacağı kaydediliyor. Rumsfeld'e muhalefet The Observer'a konuşan ABD yetkili- si, "Yapmaya başJavacağmuz şey, Irak'ta- ki savaşın bitmcsini bile beklemeden, Üm- mü Kasr gibi nispeten daha sakin yertere yerieşmek ve yeniden yapuandırma büro- sunu Irak'a taşımaya başlamak. Bunun, Irak'ta sivil bir yönetim kurulması yönün- de ilk adım olduğunu söylemek doğru bir değeriendirme olur" dedi. Pentagon'un bu acil karan, .ABD Dışiş- leri Bakanı Colin Pövvell'a Irak'ta savaş sonrası BM'ye rol verilmesi yönünde bas- ki yapan Avrupalılan geri püskürtme ça- bası olarak nitelendiriliyor. Rumsfeid'in planı, ABD yönetimi için- de de muhalefetle karşılanıyor. Powell, sa- vaş. sonrası Irak'ta BM'ye de rol verilme- sinden ve Pentagon'daki şahinlere bağlı bir yönetim yerine savaş kesin olarak ka- zanıldıktan sonra Iraklı sivillerin merke- zinde olacağı bir yönetimin kurulmasına yardımcı olmaktan yana. General Garner'ın bugün Kuveyt'te ilk kez basın karşısına çıkması beklenıyor. Öte yandan, ABD insani yardım kuru- luşlan, Irak'ta yapılacak yardım çalışma- lannın yönetiminin orduya verilmesini sert biçimde protesto etti. BM de Irak'ta çalışacak kendi yardım gö- revlilerine, ordudan ve askeri personelden kesinlikJe uzak durmalannı istedi. BUSH-BLAIR BULUŞMASI Belfast'ta Irak doruğuDış Haberler Servisi - ABD Başkan) George Bush ve Ingıltere Başbakanı Tony Blair. Irak savaşını görüş- mek üzere Kuzey Irlan- da'nın başkenti Belfast'ta bugün bir araya geliyor. tki liderin yann devam edecek olan üçüncü görüşmesinde Ortadoğu ve Kuzey Irlanda sorunlannı da ele almalan bekleniyor. Bush'un, karşıtlarının muhtemel tepkileri nede- niyle Londra yerine Bel- fast'ta olmasını tercih ettiği bu- luşma nedeniyle, Kuzey Irlanda da güvenlik önlem- lerinin arttınldı- ğı, polis ve asker- lerden oluşan gü- venlik güçlerinin bölgede kuş uçurtmadığı be- lirtildi. lngiliz basuıı- na göre, iki lide- rin gündeminde- ki ilk madde Irak'taki geliş- meler ve Irak'ta savaştan sonra kurulacak yönetimin aynntılan olacak. Ortado- ğu banşı konusunun ele alı- nacağı görüşmede, Kuzey Irlanda sorununun da değer- lendirileceği belirtildi. Bu konudaki görüşmelere Ir- landa Başbakanı Berrie Abern'ün de katılacağı bil- dirildi. Zirve öncesüıde Bla- irüzerindeki baskılar da iyi- ce arttı. lngiliz kabinesinin Ingiltere'nin yürüttüğü Irak savaşının görüşüleceği buluşmada Ortadoğu ve Kuzey Irlanda sorunlan da ele alınacak. Galler Bakanı Peter Hain, savaş sonrası Irak'ta yöne- timin oluşturulması sırasın- da BM'nin görevde bulun- ması şartuu yüksek sesle di- le getirdi. Blair'in geçen hafta Avam Kamarası'nda muhalefet partilerinin liderlerinden bu konuda gelebüecek sorular- dan kaçmaya özen gösterdi- ğini belirten lngiliz basını, Blair'e bu konuda rest çe- ken isimler arasında kabine- nin eski mensuplarından ChrisSmithinde bulunduğunu yaz- dı. BMyetkilileri- nin yönetim kapa- sitesinin tarüşıldı- ğını, ancak ne olursa olsun atıla- cak her adımın BM'nin onayını ahnası gerektiği- ni bıldiren Smith, "Bıı kararlar iş- gaki güçlerin ala- büecekleri karar- lar dcgildir" dedi ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı CondoteezzaRi- ce' ın da Rus yönetiminden yetkililerle Irak hakkında temaslarda bulunmak üze- re dün Moskova'ya gitti. Interfax 'ın haberine göre Condoleezza Rice'ın bugün Rusya Dışişleri Bakanı Igor Ivanov, Savunma Bakanı Sergey Ivanov ve Güvenlik Konseyi Başkanı Vladnnir Ruşayloile göriişmesi öngö- rülüyor. Jtfâğdat cehennemgibi... Başkent Bağdat'tan kaçış sürerken geride kalanlann yaşam koşullan, sakhnlann yanı sıra son zamanlarda ortaya çıkan su ve elektrik kesintileriyle iyice zoriaşd. Bağdat'ın güney, güneybatı ve kuzeyinde Irak askerleriyle Amerikan birlikleri arasında şiddedi çatişmalar yaşanıyor. Can derdine düşen halk kenti terk ederken kaianlar da silahlanıp işgaJcüere karşı kpyuyor. Kürtierle Amerikan birfiJderi de Musul yakınlanndaki Şayhan kentini eie geçinnek için Irak askeriyle savaşıyor (üstte)(Fotoğraflar: AP 'REUTERS) GKRY'nin önlem paketi Kuzeylilere cumhurbaşkanlığı hariç seçme ve seçilme hakkı tanıyor Rumlardaıı Türklere azınlık 1îiiklan REŞATAKAR LEFKOŞA -Güney Kıbns Rum Yönetimi'nin, Avrupa Birliği'nin de (AB) desteğini alarak hazırla- dığı, Kıbnslı Türklere yönelik ön- lemler paketinin bugün son kez Rum Ulusal Konseyi'nde görüşül- mesi ve 16 Nisan'dan önce açık- lanması bekleniyor. Alithia gazetesinin ele geçirdi- ği önlemler paketi, Kıbnslı Türk- lere Ermeni ve Marunilergibi bir- çok konuda azınlık haklan veriyor. Bu haklar arasında Rum Temsil- ciler Meclisi seçimlerine katılma ve oy kullanma hakla da yer alı- yor. Önlemler paketi şöyle: 1. Türk bölgelerinde üretilen ürünlerin ve ldşisel mallann Rum denetimindeki bölgelerde dolaşı- mı kolaylaştınlacak. Türk bölge- lerinde üretilen ürünlerin. AB pa- zan ve 3. ülke pazarlannda. Kıb- ns yasalan ve AB müktesebatına uygun olarak dolaşunı için düzen- lemeler yapılacak. Kıbnslı Türk- lerin Rum kesiminde dolaşunı ko- laylaştınlacak. Turistlerin Gü- ney'den Kuzey'e geçişine getiri- len sınırlamalar gevşetilecek. 2. Kıbnslı Türklerin, Rum iş- verenler tarafından diğer Kıbns- lı çalişanlarla aynı koşullarda ça- GüVdenAvrupaBirliği'ne uyan LEFKOŞA (Cumhurryet) - Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı AbduDah Gfil'ün, 16 Nisan'da yapılacak Avrupa Birliği (AB) zirvesi öncesüıde üye ülkelerin dışişleri bakanlanna gönderdiği mektubun içeriği Rum basınınca açıklandı. Fileleftheros gazetesi "Gül'ün mektubunu açüdryoruz™ Kıbns Cumhuriyeti adını istemiyor" başlığıyla manşetten verdiği haberde, Gül'ün AB üyesi 15 ülke dışişleri bakanına gönderdiği mektubun geniş yankı yarattığına dikkat çekri. Ankara'nın, son anda Kıbns Cumhuriyeti'ne darbe vurmaya çalıştığını yazan gazete, "Kıbns'uı, AB üyefiğmin geriye dönüşti ohnamasma karşın Ankara baa ojıınlanyia karmaşa yaratmaya çahşıyor" iddiasmda bulundu. Gül'ün, Güney Kıbns'Ia ilgili üyelik sözleşmesinde "Kıbns Cumhuriyeti" yerine "Kıbns" adından söz edilmesi önerisinde bulunduğunu belirten Fileleftheros gazetesi, aksi halde Ankara'nın sert önlemler alacağını duyurdu. Gül mektubunda, Annan planının Kıbns'ta yeni bir oluşumdan söz ettiğini anımsatarak özlü bir ilkeden sapma olmamasını istedi. Rum basınına göre, Gül'ün mektubu sonrasında harekete geçen Yunan hükümeti, Türk girişimini etkisiz hale getirmek için yoğun çaba harcıyor. lıştınlmalan kolaylaştınlacak. 3. Güneyde yaşayan Türklerin, milletvekili ve yerel seçimlerde seçme haklannı kullanmalan için kanna seçim listelerine dahil edil- meleri sağlanabilir. Pile ve Bo- damya (Dereliköy) gibi karma köylerde, Kıbnslı Türkler için ay- n yerel yönetim öngören cumhu- riyetin ilgili yasalan uygulana- cak. Bir Kıbnslı Türk'ün temsil- ciler meclisine seçilmesine izin ve- rilebilir. Kıbnslı Türkler Cum- hurbaşkanlığı 'na aday olamaya- cak. Meclisteki Ermeni, Maruni ve Latin temsilcileri örneği. öz- gür bölgelerde ölü bölgede (Pile) yaşayan Kıbnslı Türklerin kayıt- İannı yapürabilecekleri ayn seçim listesı oîabilir. Belediyelerle işbirliği Kıbnslı Türklerin AB parla- mentosu seçimlerine katılması; Avrupa Parlamentosu seçımleri için seçim listesi bürün Kıbns halkı için (Rum-Türk ve diğerle- ri) ve bütün Kıbns için birleşik bir listedır. Kuzey'de, AB ülkelerin- de ve diğer dış ülkelerde yaşayan Kıbnslı Türklerin birleşik seçim listesine kaydolmalan için kolay- lıklar yer alacak. Kuzey'deki ye- rel makamlann "anajasava göre seçümenüş!" olmasına karşın Lef- koşa ve Magosa belediyeleriyle işbirliği formülü bulunacak. 4. Kuzey"deki bilim adamlan, sanatçılar vb. KKTC adını kullan- madan özel kişilikleriyle ulusla- rarası toplantılara katılabilecek. Türk ve Rum sivil toplum örgüt- leri arasında temaslar güçlendiri- lecek. Kıbrıslı Türk kayıplara 1963-1967 ve 1974'teöldürülen sivillere karşı Rum kayıplar ve savaşlarda ölenler gibi eşit mu- amele yapıbnasına çalışılacak. Insancıl ve diğer konular hakkın- da Rum-Türk ve Banş Gücü tem- silcilerinin oluşturacağı üçlü ko- mite oluşturulması önerilecek. 5. Türkçenin temel düzeyde ve orta eğitimde öğretilmesi gibi birçok öneri yer alıyor. Türkçe dersini Türk eğitimcilerin verme- si yönünde çaba harcanacak. Rumca öğrenmek isteyen Kıbns- lı Türk öğrencilere ders verile- bilmesi için uygun yerler buluna- cak. Kuzey'dekı üniversitelerin yasadışı olduğu vurgulanırken bu gibi kuruluşlann yetenekli me- zunlanna pozitif aynmcılık ya- pılması öneriliyor. Bu kurumlar- dan mezun olan Türklerin istih- dam edilebilmeleri için düzenle- meleryapılması planlanryor. Türk- lerin AB araştırma programlan- na katılmalan da kolaylaştınlacak. 6. Kıbnslı Türklere seyahat, kimlik. doğum belgeleri vb. res- mi e\Taklar verilmesi kolaylaştı- nlacak. Türk sporculann, Kıbns ulusal kişileri yolu ile uluslarara- sı atletizm örgütlerine katılmala- n kolaylaştınlacak. Rum yayın kuruluşu RtK'in Türkçe prog- ramları arttınlacak. Basra Cesetler Iranlüara aitçıktı • Tahran, Ingilizlerin Basra'da bulduğu insan kalıntılannm Iran-Irak savaşmdan kalma olduğunu açıkladı. TAHRAN (Ajanslar) - lngiliz askerlerinin Irak'ın güneyindeki Basra kentı yakınında bulduğu 200 kadar insan kahntısının tran-Irak savaşında ölen tranlı askerlere aıt olduğu öne sürüldü. Cumhuri tslamı gazetesinin haberine göre, Iran-Irak savaşında kaybolan Iranlı askerleri arama komitesi başkanı Tuğgeneral Mirfaysal Bagırzade, lngiliz askerlennın bulduğu insan kalıntılannın 1980-1988 yıllanndaki Iran-Irak savaşuıda ölen tranlı askerlere aıt olduğunu söyledi. Bagırzade, Iranlı askerlere ait bu kalıntılann daha önce Iran ve Iraklı yetkılılerin yaptıklan aramalarda bulunduğunu, bu cesetlenn tesliminın ABD'nin Irak'a saldınsının başlamasıyla yapılamadığını belirtti. Bagırzade. Kızılhaç'tan yükümlülüklennı yerine getirmesıni ve cesetleri tran'ın Irak sınınndaki Şelemçe sınır kapısından teslım edilmesini istediklerinı söyledi. tngilizler önceki gün Basra yakınında terk edilmiş bir depoda tabutlar ve plastik torbalar içinde 200 kadar insan kalınhsı bulduklannı açıklamıştı İşgal güçlen. bu cesetlenn Saddam Hüseyin tarafından infaz edilmiş Iraklılara ait olduğunu iddia etmişti. SAVAŞ DARBESI OPEC tehlikede Ekonomi Servisi - Irak petrol endüstrisinin özelleştirilmesinin. Petrol Ihraç Eden Ülkeler Örgürü'ne (OPEC) ağır darbe vuracağı uyansı yapılıyor. Savaş sonrasında Irak'm OPEC'ten aynlarak "kota tanımaksızın B üretim yapması olasüığına değinen analistler, bunun OPEC'in "sonu" olacağını belirtiyorlar. ABD'nm Irak'a yönelik savaş sonrası planlan arasında "kritik'' yeri olan petrol endüstrisinin özelleştirilmesi, yankı yaratıyor. "Eğer Irak petrol endüstrisi özefleştirihne OPECi unurun. öJûr* yorumunu yapan Londra Küresel Enerji Çalışmalan Merkezi analisti Leo Droflas. Irak'ın sa\-aş sonrasında "üretebfldiği kadar çok petrol üretip yeniden >apıJandırma gideıierini olabildigince çabuk finanse etmek isteyeceği''ni belırtıyor. Drollas. böyle bir yol izlenmesuıin OPEC'in ham petrol üretim ve fiyatlannı düzenlemekte kullandığı modelin de sonu olacağına dikkat çekiyor. Mayın tehdidi Körfezde gemi an Dış Haberler Servisi - ABD ve lngiliz birlildennin, körfeze mayın döşediğinden şüphelenilen, Irak donanmastna ait bir gemiyi ele geçırdıği ve ikinci bir gemiyi de bulmaya çalıştıkJan bildinldi. Körfeze döşenen mayuılann, dünya ham petrol ihracının yüzde 40'ınuı gerçekleştiğı bölge için ciddi bir tehdit oluşturduğu kaydedildi. ABD Donanması 5. Filosu'ndan Yüzbaşı Garrett Kasper, "nıüttefiklerin bir diğer Irak gemisinin peşinde olduğunu, EI Şuruuk adlı geminin ele geçirilmesinin. körfezde nakliye faabyetlerine vöneb'k endişelerin giderünıesüıe yardımcı olacağını'' söyledi. Kasper, El Şuruuk'un, körfezin kuzeyinde ele geçirildiğini ifade ederken gemide mayın bulunup bulunmadığına ilişkin açıklama yapmadı. Kasper, peşinde olunan diğer Irak gemisi El Fatih El Mubeen'in de bölgeye mayın döşeyebileceğini kaydetti.