Katalog

27NİSAN2003PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER dishabo cumhuriyet.com.tr 11 Papa'dan Castro'ya çağrı • VATÎKAN(AA)- Katolik dünyasının ruhanı lideri Papa tkıncı Jean Paul'ün, Küba Devlet Başkanı Fidel Castro'ya bir mektup göndererek idam mahkûmJan ıçüı af çılcanlmasını istediği bildirildı. Küba'da, bir feribotu kaçıran 3 deniz korsanına ölüm cezası verildi. TBMM'de Kıbrıs atışması • AINKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM Dışişlen Komisyonu'nu ziyaret eden KKTC'li milletvekillerinin Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'a sert eleştiriler yöneltmesi CHP'nin tepkisine yol açtı. TBMM Dışişleri Komisyonu'nu bu hafta CTP Mılletvekilı Ferdi Sabit Soyer ve TKP Mılletvekili Mehmet Karagül ziyaret etti. KKTC'li muhalif milletvekillen şunlan söyledı: "Denktaş muhalefete baskı yapıyor. Derin devJet Denktaş'a çalışıyor. 450 mılyon dolar gönderilecek. Bu parayla arahktaki seçimi Denktaş'ın kazanmasını istiyorlar. Şu ana kadar 1700 sahte vatandaş yazdılar. 1 Mayıs 2004'e kadar Annan Planı'nı kabul etmezsenız Türk toplumunu tutamazsınız. Aralıkta Denktaş gidecek." Bu sözler CHP milletvekillerinin sert tepkisine yol açtı. Milletvekili Ufuk Özkan, "Ulusal bilinci oluşmamış insanlann tepkisi bu" dedi. Yaknan-Leahy göpüşmesi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Aytaç Yalman, Avustralya Kara Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Peter Francis Leahy ve beraberindekı heyeti kabul ettı. Çanakkale Savaşı anısına düzenlenen törenlere kahlmak amacıyla 4 gün önce Türkiye'ye gelen Avustralyalı komutan ve beraberindeki heyet dün Ankara'ya geldi. Leahy, Yalman 'ı ziyaret ederek bir süre görüştü. Amerikan usulü cezalandırma • BAĞDAT(AA)- Bağdat'taki Norveçli bir gazeteci, Amerikan askerlerinin "hırsızlık yapacaklanndan" şüphelenilen 4 Iraklıyı sokakta çınlçıplak yürüttüğünü söyledi. Oslo'da yayımlanan Dagbladet gazetesinden Lıne Fransson'a göre, Amerikalı Teğmen Eric Canaday, emrindeki askerlerin, silah çalmak istemekle suçlanan 4 Iraklının elbiselenni çıkardığını ve yaktığını doğruladı. Canaday'tn, askerlerin bu fikrı bölge sakinlerinden aldığını söylediğı belırtıldı. Fransson, Fraklıiann göğsüne Arapça "hırsız" yazıldığını da belirttı. KKTC'deki eski evlerine giden Rumlar, resimlerinin bile özenle korunduğunu görünce sevince boğuluyor Zambaklarve fotoğraflar...• Kuzey'de sevgiyle karşılanan Rumlar, eski evlerinin bahçelerinden topladıklan zambaklarla ve aile fotoğraflanyla geri dönüyor, 'Sizi yanlış tanımışız" diyorlar. zün var. Onlara düğiin fotoğrafjnı ve bahçede- ki limonlardan götürii- yorum. En lasa sürede onlan da getireceğtan" dıyor ve duygularını şöyle anlauyor Nilafon: "Eviınde oruranlar Baftan gefanişler. tkri- de BaTa grtmek ister- lerse, bizde evimize dö- neriz. Istemezierse onla- nzorlaçıkannaytz. Bir- Ektekahveiçipsohbetei- tiğiıniz bu insanlar ba- na çokiyi davrandı. Ço- cukken onlan tanıma fırsatıın olmadı, ama şimdi gördüğüm Ugi ve insanbk karştsında çok duyguluyum." Mariya Bibi ise Güzelyurt'ta (Omorfo) babasının evı- ni bulmuş... REŞATAKAR LEFKOŞA KKTC'nin serbest do- laşım izni vermesının ardından Rumlar Ku- zey'e geçmeye devam ediyor. îlk 4 gûnde Ku- zey'i ziyaret edenlenn sayısı 20 binin üzenne çıİctı. Kuzeye geçen Rumlannçoğu 1974'te terk ettikleri evlerini zı- yaret ediyor... Kuşku- suz 29 yılhk hasretın yanı sıra büyük bir he- yecan ve endışeyle yak- laşıyorlar eski konutla- nna. Kısa bir süre son- ra heyecan doruğa ula- şıyor ve kaygının yeri- ni mutluluk alıyor... Çünkü onlan kapıda gü- ler yüzlü insanlar kar- şılıyor, ikramda bulu- nuyor, hatta zaman za- man kucaklaşarak bır- likte ağladıklan görü- lüyor! Böylesi bir man- zara karşısında, yıllar- dır "Barbar Türkler" yalanıyla aldahldıkla- nru anlıyorlar... Çiçeklerle karşılan- manın dışında, paha bi- çilmez hediyelerle dö- nüyorlar Güney Kıb- ns'a; aile fotoğraflany- la... Ailelerinin 29 yıl- dır Türkler taraftndan özenle saklanan fotoğ- raflan ortaya çıkıyor ve onlara armağan olarak veriliyor... Lapta'daki evinı 3.5 yaşındayken terk eden Savas Nildfo- ri şimdi 32 yaşında. "Geldim, gördüm ve mutiu dönüyorum. Ba- bamlaannenıe sürpri- 'Al, bu senin' "Bahçede yeni açmış zambaklann arasından geçerek kapıyi çakhğnn- da güleryüzlü insanlar- la karşılaştım' 1 diyor ve anlatıyor: "İnsanlarçok cana yakm. Bana ve ar- kadaşuna kahve ikram ettiler. Birden gözüm duvardakifotoğraiafliş- ti... Babam Omıros muydu acaba? Sorma- ya firsat bulamadan fo- toğrafi indirerek "Al bu senın" dediler. Baba- mın gençlik fotoğrafinı kucakladnn ve çok dırv- gulandım." Güneye, es- ki evının bahçesinden topladığı bir demet zambakla dönen Mari- ya, çözüm olmasını ve yeniden Güzelyurt'ta yaşamayı arzuluyor. Mariya Güneye, Kuzey'deki evinden aldığı babasının fotoğrafi ve bahçesinden topladığı zambaklarda döndü. (REŞ AT AKAR) Kuzey, serbest geçişlerin ardından bir girişimde daha bulunacak KKTC'nin 2. adıım ticaret SERKANDEMtKTAŞ ANKARA-KKTC'nin Ku- zey-Güney arasında serbest geçiş karan almasının ardın- dan taraflar arasındakı ilişki- len normalleştirmek yönün- de yeni bir adım atacagı kay- dedihyor. KKTC Cumhur- başkanı RaufDenktaş' ın 2-4 Nisan günlerindeki önerileri arasında yer alan "ticaretin nonnaUeştirilmesi" kapsa- mında, izin alınarak yapılan sınırlı ticaretin geliştinlmesi öngörülüyor. Çözüm çabala- nna olumlu katkısı bulunma- sı beklenen kararlann yaşa- ma geçmesi ve dünyadan olumlu tepkiler alması, Gü- ney Kıbns Rum Yönetimi 'nin (G'KRY) ikili işbirliğine da- ha fazla katkıda bulunması yolunu açabilır KKTC 'nin 21 Nisan'da al- dığı kararla başlatılan serbest geçiş uygulamasının çözüm çabalaruıa olumlu katkısı ola- cağı değerlendiriliyor. KKTC, yeni bir adım daha atarak top- lumlararası ilışkileri güçlen- direcek bir gelişmeye hazır- lanıyor. Taraflar arasındaki ticareti normalleştırmeyi amaçlayan adımın, aynntıla- nn netleştirilmesinin ardın- dan açıklanacağı belirtihyor. Mevcut durumda Kuzey-Gü- ney arasındaki ticaret ıstis- nai durumlan içeriyor ve izin- le gerçekleştinlebiliyor. KKTC'nin sınırlamalan kal- dırmayı planladığı belirtili- yor. KKTC'nin serbest geçiş ve ticaret adımlannı atarak GKRY'nin gelecek ay açık- lamayı planladığı "Kıbrıs TürkJerine dönükyardnn pa- ketinin" önemını de azalttı- ğı değerlendirmeleri yapılıyor. Paket, AB ile katılım anlaş- ması imzalayan Kıbns Cum- huriyeti'nin Kıbns Türk yurt- taşlanna dönük iyileştırme çabalanru içeriyor. Ancak bu paketin çözüm çabalarına olumlu bir katkısı olmayaca- ğı belirtiliyor KKTC Başba- kanı Deniş Eroğlu, Rumlann hafta sonlan KKTC'de gece- lemelenne izin verilmesini hükümetin gündemine götü- receğini söyledi. KKTC ile Rum kesimi arasındaki ser- best geçişler sürerken uygu- lamanın 4. gününde, KKTC'ye geçen Rum sayısı 13bin408oldu. RUMLAR ATAKTA Ambargo hafifliyor LEFKOŞA (Cumhuriyet) - Kıbns'ta serbest dolaşımın başlaması sonrasında bınlerce Rum'un akın akın Kuzey'e geçmesi ve alışveriş yapması Güney Kıbns Rum Yönetimi'ni (GKRY) zor durumda bıraktı. AB üyeliği sonrasında seyahat ve ticaret özgürlüğünü engelleyemeyeceğini anlayan GKRY'nın gelecek hafta bir dizı ekonomık önlemi uygulamaya koyması bekleniyor. önlemler arasında, 1974'tenberi KKTC'ye uygulanan ekonomik ambargonun büyük ölçüde kaldırüması, böylece Türk ve Rumlar arasında serbest ticaretin başlatılması bekleniyor. Rum basınına göre, KKTC'de üretilen ve kalite standartlanna uyan her şey, Güney üzerinden AB ülkelerine ihraç edilebileceği gibi Kuzey'e giden Rumlar da 90 milyon TL. tutannda eşyayı Güney'e gümrüksüz sokabilecek. Mayınlar temiztenecek Simerini gazetesine göre, gelecek çarşamba açıklanacak Türklere yönelik önlemler pakerine ek olarak, BM'den yeni geçiş kapılannın açılması talep edilecek ve ara bölgedeki ., mayınlar BM gözetiminde temizlenecek. ÖnJemler arasında serbest dolaşunın öncelik taşıdığına dikkat çeken Simerini gazetesi "Tûriderde smır kapısmda kasko yapöntrak Gûney'e geçebaecek" dedi. Seçimin gah'bini yoksuDuk ve dışborçyükü beklrvor. Favorikr arasındaki Peronist Parti adayı Menem'in l.turu geçemejecegi büdirilhor. (RELTERS) Arjantin'de bugün başkanlık seçimleri yapılıyor Sandıktan IMF çıkacak GÜLŞAHKAR4DAĞ IMF'nın gelişmekte olan ülkelerde yürüttüğü ekono- mik deneylerin Latin Ame- rika'daki u kurban kobayı" Arjantin, 2001'dekı ekono- mik krizin yaratrığı kaosun ardından ilk kez seçimle ik- tidannı değiştırecek. Bugün yapılacak seçimlere, toplum- sal kargaşanın ardından iktı- dan devralan dör- düncü isim olan Devlet Başkanı Edu- ardo Duhalde katıl- mıyor. 36 milyon nüfus- lu Arjantın'de 25.5 milyon seçmen bu- lunuyor. 18 aday arasından 3 ismin öne çıktığı, ancak bunlann hıçbirinuı ilk turu geçemeyeceği belirtiliyor. Eski devletbaşkanlanndan Carios Menem (72), Nestor Kirchner (53) ve "serbest pi- yasacı" aday Ricardo Lopez Murphy (55) yoklamaiarda yüzde 15-20 gibi oranlan ya- kalayarak öne çıkan isimler. Ilk turda başkan seçilebılmek ıçin ise oyların en az yüzde 45'ini ahrıak ya da en yakın rakıbıne yüzde 10 fark atarak yüzde 40 oranına ulaşmak gerekiyor. 25 Mayıs'ta4 yıl- lığına ıktidara gelecek başkan ilk turda seçilemezse, 18 Ma- yıs'ta 2. tur yapılacak. Eko- nomik veriler ise seçimin ga- libi kim olursa olsun sandık- tan çıkanın, hükümeti yeni anlasma için aylarcapeşinden koşturan IMF olacağını gös- teriyor. Yeni hükümeti, 132 mil- yar dolar dış borç, yüzde 38'lik işsizlik oranı, çökmüş bankacıhk sistemi ve onda • Krizin sorumlulanndan IMF, geçen ocakta koşullu bir anlaşma yaptı. Ağustosta bitecek anlaşmanın yenilenmesi için fonun bazı isteklerinin yerine getirilmesi gerekiyor. biri yok olmuş ulusal geli- riyle IMF'ye teslim olmuş bir ekonomi bekliyor. 2001'de Türkıye'nin he- men ardından ekonomık kriz yaşayan Arjantin. karagaşa- ya sürüklendi. Dış borcunu ödeyemeyen hükümetin ban- kalardaki mevduatı dondur- masıyla başlayan gerginlik, iş- sizlik ve yoksullukla birle- şince eylemler ve yağmalar başgösterdi. Aralık ayında 21 ldşı ölürken Başkan Feman- do de la Rua ıstıfa ettı. Rua'nın ardından iki hükü- met, 4 başkan değiştiren ül- kede protestolar 2002 Nisan ayına kadar sürdü. Arjantin bugün gelinen dip sevr ryeden çıksa da, ana sorun- lann hâlâ çözülemedi. Sana- yı üretimi martta, geçen yı- lın aynı dönemine göre yüz- de 21.4 arttı. Mevduatlann serbest bırakılmasıyla da tü- ketimde canlanma beklenti- si arttı. Ancak halkın yan- dan fazlası yoksulluk sının- nın altında yaşıyor. Krizin ar- dından tanhinın en büyük küçülmesini yaşayan ülke, GSYÎH'sinin yüzde 10.9'unu kaybetti. Uzmanlar, 2002 sonlannda yaşanan ~ ^ ^ ~ büyümeyi toparlan- madan çok "kaybolanı yaka- lama çabası" olarak değer- lendiriyor. Ekonominin iyileş- mesi için zarar gören banka- cılık sisteminin de ayağa kal- dırüması gerekiyor. IMF ıle ocakta yapılan an- laşmanın süresi ağustosta bi- tiyor. Yeni anlaşma ıçin, da- ha da fazla yoksullaşma ge- tirecek istekler arasında, ka- mu hizmetlerinde verginin artnnlması da bulunuyor. Du- halde'nin mahkemelerce ip- tal edılen elektrik ve doğal- gaz vergilenru artnrma giri- şüni yeni hükümetin sorun- lan arasında yer alacak. Bir cephanelikte meydana gelen patlamada çok sayıda sivil öldü Bağdat cehenneme döndü Dış Haberier Servisi - Irak'ın başkentı Bağdat'ın güneyındekı Zeferaniye sem- tinde ABD askerlerinin dene- timındekı bir cephanelikte meydana gelen patlamalar sonucu aralannda çocukla- nn da bulunduğu çok sayıda sivil öldü. Ölü sayısı kesin olarak belirlenemezken Re- uters ajansına göre 40, AFP'ye göre 14 bşi yaşamı- nı yitırdi. Patlamanın ardın- dan Amenkan askerlerine ateş açıldı. ABD'h subaylar, Irak'a ait bomba, roket gibi süahlann bulunduğu cephaneliğe fir- latılan 4 işaret fişeğinden çı- kan ateşin amonyak kutula- nnın üzerine düşmesiyle pat- lamalann başladığını söyle- di. Komutan FrankMcChry, •'Birikri cephaneliğe yanıcı madde nrlafü ve paüamalar meydana geldi'' dedi. Katar'daki Merkez Komu- tanlığı'ndan yapılan açıkla- madasya, bazı kişilerin cep- haneliğe saldırdığı, bir ABD askerinin yaralandığı, saldır- ganlardan bırinin cephaneh- ğe yanıcı madde atması so- nucu patlamalann başladığı Padamada, aralannda bebeklerin de bulunduğu yaklaşık 5i) kişi yaralandı. (REUTERS) öne sürüldü. Patlamalar so- nucu çok sayıda kışı çöken ev- lerin altında kalarak öldü ya dayaralandı. Sabah erken sa- atlerde başlayan patlamalar etkisini yıtirerek 7 saat sür- dü. Bir cankurtaranda görev- h sağlık çalışanı Reuters mu- habirine 40 kişinin öldüğünü söyledi. Roket isabet etmesi sonucu evi yıkılan Tamer Ka- leL, eşi. babası, erkek karde- şi ve 11 akrabasının öldüğü- nü söyledi. Nasn"Abdürrah- man, bir evden 6 ceset çıkar- dıklannı söyledi. Öflceli halkAmerikan asker- lerinı taşladı ve üzerlenne ateş açtı. 500 Iraklı da protesto gösterisi yaptı. ABD karşıtı sloganlar atan Iraklılar, kam- yon, otobüs ve otomobülere binerek konvoy halinde öfke- lerini gösterdi. Öte yandan Amerikalı as- kerlerin, Irak'ın Musul ken- tinde bulunan Kürt peşmer- geleri dünden itibaren silah- sızlandırmaya başladığı, kar- şı çıkmaya çalışanlara karşı helikopter destekli güç gös- terisi yapüğı ileri sürüldü. Bir Amerikah yüzbaşının, bir peşmerge komutanına, "Eğer adamlarmı çekmezsen, rüyanda bilegörmeye cesaret edemej'eceğaı kadarsilah gü- cüyle karşı karşrya kalacak- suı" dediği dikkat çekri. Iraklı yetkilinin, iltica hakkı karşılığında konuşmayı önerdiği ileri sürüldü Aûz Ingütere'den sığınma istedi Dış Haberier Servisi - Irak Başbakan Yardımcısı Tank Aziz'in, önemh bılgiler aktarma- sı karşılığında Ingiltere'ye sı- ğınma isteğinde bulunduğu, an- cak bu talebınin içışleri bakan- lığı tarafindan reddedildiği ile- ri sürüldü. Ingilİ2 The Sun ga- zetesi, Aziz'in, pazarlık ettiği ABD'li yetkililere, yeni bir kim- lik edinmesı ve Ingiltere'ye ka- bul edilmesı karşılığında önem- li bilgiler verebileceğini söyle- dığını iddia etti. Gazete, îngil- tere tçişleri Bakanlığı'nın, 67 yaşındaki Aziz'in ülkede ika- metine izin verilmesinin pazar- lık konusu olmadığını bildirdi- ğini kaydettı. Bakanlık sözcüsünün, *ln- san haklannı ihlal eden bir kişi- ye sığuıma hakkı tanuıacağuu söyiemek son derece saçma" sözlerine yer veren gazete, In- giliz hükümetının aslında, 1951 'de imzalanan mültecıler- le ilgıli sözleşmedekı savaş suç- lannı ışleyenler dışuıda herke- sin sığınma başvurusunu değer- lendirmek zorunda olduğunu hatırlattı. Haberde, CIA'nın, Aziz'in, Saddam Hüse>in ve kitle ımha sılahlan konusunda çok şey bildığine ınandığı behr- tildi. ABD Savunma Bakanı Do- nald Rumsfeld, ı Tank Aziz'in sorgulandığını belırtti. Rums- feld, bu sorgulamalardan birine tanık olduğunu da söyleyerek, "Sorgulamalardan birsonuc çı- lap çıkmavacagını söviemekiçin benüz çok erken" dedi.