Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 NİSAN 2003 ÇARŞAMBA 10 DIŞ HABERLER dishab(S cumhurtyet.com.tr 'Saddam'ın yakınları kaçmafb7 • BAĞDAT(AA)-Irak, Saddam Hüseyin'üı aile yakınlannın yurtdışına kaçtıgı iddialannı yalanlayarak "gerek Irak liderinin, gerekse ailesınin yazgısının Irak halkınınkıne bağlı olduğunu" bildirdi. Devlet Başkanlığı'ndan yapılan, "Saddam Hüseyin'in ailesinin kaçtığı söylentısi, daha önce Pentagon tarafından dile getirilen bir yalanın tekrandır. Irak liderinin ailesi, daha büyük ve geniş Irak ailesinin bir parçasıdır" denıldi. Saddam 'ın eşlennden Sacide ve kızlannın Irak'tan aynldığı iddia edilmişti. Arnett, Ingiltere bildirecekiçin • LONDRA(AA)-Irak devlet televizyonuna demeç verdigi için önceki gün NBC'deki işinden atılan ünlü savaş muhabiri Peter Arnett, Ingiliz Daily Mirror gazetesi tarafından dün işe alındı. Arnett, Daily Mirror'da dün "Bu savaş yürümüyor" başlığıyla yazdığı yazıda, "Bağdat'ta olup bitenin gerçeğini yazdım ve bunun için özür dilemeyeceğim" dedi. Arnett, "Işten atıldığım için hâlâ şok ve dehşet içindeyim" dedi. Arnett, Irak televizyonuna çıktığı için gelen büyük tepkiler üzerine önceki gün ABD kamuoyundan özür dilemişti. Bulgap askeri Irak'a gidiyop • SOFYA(AA)-Irak savaşında ABD'ye siyasi ve iojistik destek veren ülkelerden Bulgaristan. ABD'nin isteği üzerine oluşturduğu askeri birliğinı hafta sonuna kadar bölgeye yollaya- cak. Kimyasal ve nük- leer silahlara karşı savunma uzmanlanndan oluşan 97 kişilik bırliğin hangi ülkede görev yapacağı, "ABD'nin ricası üzerine" açıklanmadı. Bulgaristan Savunma Bakanhğı, ABD'den gelen talep üzerine, 150 kişilik bir askeri birlik oluşturmuş, ancak mevcudu daha sonra 97'ye indirilmişti. Parlamento, birlikte görev alan uzmanlara günlük 100 ABD Dolan ücret ödenmesine karar vermişti. Kübalı korsan yakalandı • KEY WEST (AA) - Küba havayollanna ait yolcu uçağını kaçıran hava korsanının yakala- narak, gözaltına ahndığı bildirildi. Küba'nın Gençlik adasından ABD'ye kaçınlmaya çalışılan uçak, yakıtı yeterli olmadığı için Havana'ya inmişti.Havanadan yakıt aldıktan sonra korsan tarafindan el bombası tehdidi ile kaçınlan Antonov-24 tip» uçak, içinde 31 kişi olduğu halde Florida'daki Uluslararası Key West Havaalanı'na inmişti. Key West polis sözcüsü Steve Torrence, yaptığı açıklamada, etrafı kuşatılan korsanın uçak- tan çıktığı sırada kollannda küçük bir çocuğu taşıdığını ve çocuğu yere bıraktıktan sonra Amerikan Federal Sonışturma Bürosu (FBI) tarafından gözaltına alındığını belirtti. Washington'ın planına göre Irak'taki 'yeni rejime' ait 23 bakanlığın başına ABD'liler gelecek Bağdat'aAmerikalıbakanDış Haberier Servisi - Irak'ta savaş son- rasında kurulacak yeni rejimle ilgili giz- li planJannı geliştiren Washington'ın, ye- ni yönetimdeki bakanJıklann başına Ame- rikalı yetkilileri getireceği öne sürüldü. Ingiltere 'de yayımlanan The Guardian gazetesinde yer alan habere göre, Ku- veyt'te hazırlanan planda, Irak lideri Sad- dam Hüseyin'den sonra kurulacak re- jimde 23 bakanın yer alması öngörülü- yor. Planda, bakanlıklann başında Ame- rikalı yetkililerin olacağı ve her bir ba- kanın yanında, yine ABD tarafından ata- nacak 4 Iraklı danışmanın bulunacağı ifadeleri yer alıyor. Hükümetin, Saddam Hüseyin'in düşü- • Plamn Kuveyt'te hazırlandığını yazan Ingiliz The Guardian gazetesi, Amerikalı yetkililerin Çelebi konusunda anlaşamadığını belirtti. sürüldü. Gazete, bu konuda en etkili ki- şinin de Savunma Bakan Yardımcısı Pa- ul Wolfowttz olduğunu belirtti. En çok tartışılan ismin Wölfowitz tara- fından önerilen, Irak UlusaJ Kongresı lider- lerinden AhmedÇelebi olduğu kaydedilen haberde, Savunma Bakanı Donald Rums- feld tarafından desteklenen Çelebi'nin ba- zı yakın adamlan ve yeğeninin de hükümet- te yer almaya hazırlandığı ifade edildi. Ga- zete Çelebi'nin, geçici yönetimde başba- kan olmayı düşündüğünü, ancak plana gö- rühnesinden hemen sonra kurulacağını belirten habere göre, kentler sırayla, alın- dıkça, Orgeneral Tommy Franks tarafın- dan geçici hükümete devredilecek. En etkili isim Wotfo\\itz Bağdat rejiminin düşeceğı beklentile- riyle birlikte. geçici hükümetin üyelerinin Kuveyt'te toplanmaya başladığma dikkat çekilen haberde, ABD'nin, hükümetin yapısıyla ilgili bütün karar mekanizma- sını elinde tuttuğunun belirgin olduğu öne re maliye bakanhğında bir göreve getiril- mesinin öngürüldüğünü kaydetti. Planın. Bush yönetiminde anlaşmazh- ğa neden olduğuna da dikkat çekilirken, .ABD Dışişleri Bakanhğı ile Merkezi Ha- ber Alma Teşkilatı CIA'nın, Çelebi konu- sunda kaygıları olduğu vurgulandı. ABD Dışişlen Bakanı Cofin PoweD'ın geçen hafta Kongre'de yaptığı, "ABDor- dusunun, yeni Irakyönetiminin kontrolü- nü eüne alacağı" yönündekı açıklaması- na yer veren gazete, bu planın, Irak 'ın ye- niden yapılandınlmasına. Birleşmiş Mil- letler'in öncelik etmesini isteyen tngilte- re'yı ve Başbakan Tony Blair'i rahatsız edeceğine işaret etti. Irak'a karşı, BM'yi hiçe sayarak yasadışı bir savaş başlatan Washington, bütün dünyayı eleştirdi ABD'den kara mizah gîbi rapor Raporun Türkiye ile ilgili bölümünde, hükümetin genel olarak insan haklanna saygilı olduğu, ancak çözülmesi gereken ciddi sorunlar bulunduğu belirtildi. ABD'de bazı eyaletlerde yürürlükte olan ölüm cezasını Türkiye'nin kaldırmasma vurgu yapılmaması dikkat çekti. SERKANDE>ÜRTÂŞ ANKARA - ABD Dışişlen Ba- kanhğı, çeşitli ülkelerdeki insan haklan durumunu belirlemek için heryıl yayımlandığı insan Hakla- n Raporu'nu açıkladı. ABD yönetiminin bu raporu, Irak'ta yasadışı bir savaşı yürütür- ken açıİdaması garipseniyor. Irak'a hiçbir uluslararası yasallık ilkesi- ne uymayan bir savaş başlatan, bu savaş sırasında başta Cenevre Söz- leşmesi olmak üzere hiçbir söz- leşmeyi dikkate almayan ABD, Türkiye'deki insan haklannı 64 sayfahkraporundaeleştiıdi. ABD'li yetkililer, raporla ilgili çelişkileri açıklamaktagüçlükçektıler. ABD Başkanı George W. Bush yönetı- minin insan haklan konusundakı inandıncılığını yıtirme sürecı Af- ganistan'da yapılan 'SonsuzOzgür- lûk" operasyonu ile başlamıştı. Türk hükümetinin 2002 yılında insan haklanna genel olarak say- gı duyduğu, ancak bazı ciddi so- runlann çözülemediğı belirtilen raporun giriş bölümünde şu ifa- delereyer verildi: "Güvenlik güçleri aşm gûç ve işkence nedenhle olanlar da da- hfl obııak üzereyasadışı şekflde öl- dfirmeleri sürdürdüler. PoHs ve jandartnanın gözaltı ve sorgula- malar sırasında sanıkiara işken- ce uyguladıldanna iüşkin rapor- larverakh." "İfadevebasuıözgürlüğünün a- nniandınlması ciddi birsorun ola- fganistan'da operasyonun vüriirülnıesinden esiriere gösterilen tutuma kadar birçok alanda sözleşmeleri ihlal eden ABD yönetimi, aynı politikasını Irak'ta sürdürüyor. Son olarak aralaruıda sivillerin de bulunduğu Iraklı esirlerin Guantanamoya gönderileceği haberieri çok tepki çekti. Pentagon, dün bu haberleri yalanladı. (Fotoğraf: AP) rak kaMT denilen raporda, gaze- tecilerin oto-sansüruygulamak du- rumunda kaldıklan belirtildi ve u Hükümet,birarayagebneveder- nek kurma hakiannı da yasakla- dı" ifadeleri kullanıldı. Bush ölçütleri Raporda dikkatı çeken bir unsur da Türkiye'de yıllarca tartışıldık- tan sonra kaldınlan ölüm cezası- na sadece bir cümle aynlmış olma- sı. ABD'de hâlâ bazı eyaletlerdeuy- gulanan ölüm cezasının uygulan- masına Bush'un karşı olmadığı bı- liniyor. Türkiye açısından büyük önem taşıyan bu ilerlemeye yete- rince önem verilmemesi raporun "evrensel insan haklanölçütJerine göre degil ABD yönetiminin öknit- lerine göre hazırtandığını" göste- riyor. Raporda yer alan bazı baş- lıklarşöyle: İnsan haklanna saygı: Bu baş- lık altında işkence, kayıplar, key- fi tutuklama ve gözaltına alma, adil yargılama incelendi. Işkence- nin yaygın olduğu, kayıp sayısının azaİmakla birlikte sorunun tama- men çözülmediği belirtildi. Sivilözgürtükleresavgı: Ifade ve basın özgürlüğü, bir araya gelme ve dernek kurma özgürlüğü, dini özgürlükler konulan ele alındı. Bu özgürlüklerin hemen hepsinin ana- yasal düzenlemelerle güvence al- tına alındığını ancak uygulama- nın yetersiz olduğunun belirlen- diği raporda, üniversitelerdeld ya- saklara vurgu yapıldı. Diyanetin ça- hşmalannı anlatan, ordu ve üst yargının köktendiciliğin önüne geçmek için kampanya düzenledi- ği belirtilen raporda, MGK'nin ta- rikatlar üzerindeki yasaklann art- tınlmasına çahştığı bildirildi. Irk. cinsiyetve dik davalı aynm- alık: Kadın, çocuk, özürlüler, azın- lıklarla ilgili gelişmeler ele alındı. Raporda, "Kadma şkJdet.birsorun olarak kahrken kocalann kanlan- nı dö>me(eriyajgın ve ciddi birso- run okhı" dendi. Namus cinayet- lerinin sürdüğüne dikkat çekilirken, Güneydoğu'da genç kızlann ıste- medikleri kişilerle evlendinlme- mek için gerçekleştirdikleri intıhar sa>isında son 10 yılda yüzde 50 ar- tış olduğu belirtildi. Raporda, devletin etnik azınlık- lan tanımadığı belirtilirken, ülke- deki milyonlarca kişinin kendile- rini Kürt olarak gördüklen ve Kürt- çe konuştuklan kaydedildi. •BATI TV'LERJ GERİADIM ATTI' Timedergisinden El Cezire'yeövgü NEW YORK Amerikan Time dergisi, savaşta, her türlü imkâna sahip Amenkan televiz- yonlanyla rekabet eden, çoğu zaman onlann ısmar- lama verdikleri haberleri ortaya çıkaran El Cezire televizyonunun başanlannı övenbiryazıya- yımladı. Time"in be- lirrtiğine göre, başta FOX News olmak üzere ABD te- levizyonlan ve BBC, geçen hafta Şiilerin Basra'da ayaklandıklan yo- lunda haberier yayımlar- ken, kent içinde muhabiri bulunan El Cezire, sokak- lann gayet sakin olduğu- nu ve yer yer Saddam le- hinde gösteriler yapıldığı- nı dünyaya gösterdi. tt Bu- nun üzerine Batı televtz- y4merikan Time dergisi, ABD televizyonlannın verdifi birçok haberin El Cezire tarafından çürütüldüğünü yazdı. yonlan geri adım atmak zorunda kaldılar" diyen Time, "4 gün sonra Ame- rikan televizyonlannın, 'müttefikler Cmmü Kasr'ı aldılar" balonunu uçurdu- ğunu". ancak El Cezire'nin kentte direniş olduğunu haber\erdiğini yazdı. Dergi muha- biriyle konuşan Araplar, "CNN ekrana hepuz- manlan çıkar- üyor. Arap ka- nallan ise sava- şıbizzat\aşayan halkla röportaj yapıyor" diye konuştu. TtirkkrTVyaktı Haberde, tek yanlı yayın yaptığı gerekçesiyle CNN'i protesto etmek isteyen Türk öğrenci ve öğretim üyele- rinin bir televizyonu yaktık- lan da belirtildi. Yurtdışında çalışan Irakhlar Amerikan ve İngiliz askerierine karşı savaşmak için ülkeierine dönüvor. (REUTERS) Ürdün'den Irak'a tersine göç AıVEVIAN (AA) - Körfez Savaşı nedeniyle Irak'tan Ürdün'e bekle- nen göç, işgalcilere karşı savaşmak isteyen Iraklılann harekeriyle tersi- ne dönmeye başladı. Ürdün'de çalışan ve Amman'da- ki El Mahatta otobüs terminalinde toplanan Iraklılann, 5 C'rdün Dina- n karşılığında Irak sınınna kadar gittikleri öğrenildi. Irak'a cihat için gittiklerini söyleyen bir Iraklı, "As- hnda ABD ve İngiltere've teşekkür etmemiz lazjm. Sakünlanyla Irak halkının biriigini sağladılarn dedi. Bir yıldır Ürdün"de çalışan Bas- ralı NaükKaam, "Aüemi saMinma- ya gidryorum. 2 Jozımvar. Onlariçin ve ülkem için cihat edeceğinı" diye konuştu. 27 yaşındakı Bağdatlı .\li Muhammed. Amerikalılan ülkele- rinden kovmak için Irak'a gittikle- rini söylerken, 24 yaşındakı AHHa- zal, "Ülkem için savaşmak istiyo- rum. Yeter ki cepbe>e gjdejim. N'a- sıl olursa olsun, bıçakla bile olsa sa- vaşacağım" ifadesini kullandı. Ah- med Miişeri ve 1991'deki Körfez Savaşı'nda bir elini kaybeden 15 yaşındaki oğlu Kazun Ahmed, sa- vaşa baba-oğul canlı bomba olarak katılmak istediklerini belirtti. Dört yıl askerlik yaptığını bildi- ren 32 yaşındakı tyad Abdülemir ise "Biz Saddam Hüseyin'in kurt- lanyız ve ülkemizi sonuna kadar sa- vunacagK" diye konuştu. Mesajını bakan okudu Saddam televizyona çıkmadı Dış Haberier Senisi - Irak lideri Saddam Hüseyin'in dün Irak televizyonundan halka yapacağı çağn kendisi yerine Enformasyon bakanı tarafından halka duyuruldu. Irak Devlet Başkanı nın teievizyona neden çıkmadığı merak konusu olurken ABDTı yetkililer olayın "akla ilginç sorular getirdiği" yorumlannı yaptılar. Saddam Hüseyin, kak devlet televizyonunda Enformasyon Bakanı Muhammed Said Essahaf tarafından okunan yazılı mesajındajrak halkını cihada çağırdı. Saddam mesajmda "Uğursuz saldırganlann inancın kalesine yaptığı saldın, tslam toprağına, dine, senete, onura ve ruha yapılan saldındır" dedi. Irak lideri, mesajında. "Vurun onlara, mücadele edin. Kazananlar sizler olacaksınız, onlar yenilecek. Cihad bir görevdir. Allah sizden bunu isriyor. Şehit olanlar cennette ödüllendirilecek. Bu fırsatı değerlendirin kardeşlerim" dedi. ABD ^ilginç" dedi Şavaşın başlamasından bu yana 2 kez televizyondan halka seslenen Saddam Hüseyin'in bu kez televizyonda görünmeyip. yazılı mesajını Enformasyon Bakanfna okutmasınm nedeni bilinmiyor. ABD Sa\'unma Bakanı Donald Rumsfeld dün Pentagon da yaptığı konuşmasmda Saddam'ın televiz> f onu çıkmayışının "ilginç" olduğunu belirtirken Beyaz Saray Sözcüsü An Fleischer da olayın akla ilginç sorular getirdiğini söyledi.Irak'ta iktidarda bulunan Baas Partisi, Irak'a yönelik saldınyı kınayarak. Araplan cihada çağırdı. "Irak savaşçılannın cephelerdeki fedakarlıklarının" övüldüğü çağrıda , Araplara, "korkak Arap lider ve yöneticilerine karşı ayaklanmaları" çağnsında bulunuldu. Suriye bizi bilir' İsrail'den Esad'a uyarı Dış Haberier Servisi - Israil Sa\ıınma Bakanı Şaul Mofaz, Suriye Devlet Başkanı Beşir Esad'ı, Israil'in askeri gücü konusunda uyardı. Mofaz, iki ülke arasında ilişkilerin gerginleştiği bir dönemde yaptığı açıklamada. "Beşir Esad, askeri güç dahil İsrail'in bütün alanlardaki gücünii bilhor" dedi. Mofaz. Beşir Esad'ın, Lübnan gazetesi El Safir'e yaptığı "İsrail var okluça bu devlete karşı tehdit de devam edecektir" açıklamasına karşılık olarak "ABD öndertiğnıin de dikkati çektiği üzere, Suriye'nin Irak'a >*ardım ettiğbıin ortaya çıkügı bir zamanda böyle bir açıklama yapüması durumu ciddUeştiriyor" dedi. İsrail ve ABD yönetimi Suriye'yi teröre destek vermekle suçluyor. - İsrail ordusundan üst oüzey bir yetkili dün yaptığı açıklamada, "Suriye Irak'a ait kimyasal ve biyolojik savaş başhkb fiize saknyor olabiör" demişti. ORUMSUZ... / \ BD'nin insan haklanndan sonunlu Dışişlen Bakan Yardımcısı Lorne Craner: ABD'nin askeri müdahaklerinin, bu ülkelerdeki insan haklarında hilcşme görülmesine katkıda bulunduğuna inanıyorum. Geçmişten Panama, Kuveyt ve Afganistan gibi ülkeleri örnck olarak verebûirim. Bu ülkelerde yaşayanlara sorsanız, insan haklannın Amerikan müdahalesinden sonra daha iyi düzeye gefdiği şekiinde cevap vereceklerini düşünüyorum.