Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11NİSAN2003CUMA 10 DIŞ HABERLER dishab(« cumhuriyet.com.tr öncelikler belirlendi Rumsfeld'in hedeflistesi • ABD Savunma Bakanı, Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesinin ardından yapılacak işler listesi çıkardı. Petrol alanlannın güvence altına alınması hedefler arasında yer alırken kitle imha silahlannın aranması sürüyor. Dış Haberler Servisi - Amerikan AP ajansı. ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld'in "kesin zafer" elde edilinceye dek önüne koyduğu hedeflen şöyle sıraladı. • ABD. Bağdat ve diğer ele geçmemış kentlerde denetim sağlayana dek savaşacak. • Irak Iideri Saddam Hüseyin. devlet ve ordu yönetiminde etkin oğullan Uday ile Kusay. dığer üst düzey yönetıciler ölü veya diri yakalanacak, bunlarla gereldi teslim anlaşması temin edılecek. • 1991'dekı Körfez Savaşı dahil, ABD'lı ve diğer "koafisyon" ülkelerinden tutsaklar bulunacak. • Kuzeyde petrol alanlan güvence altına alınacak. • Olası kitle imha sılahlan tamamen tehlikesiz duruma sokulacak. • Irak sınırlan güvence altına alınacak. Irak iktidannın üst düzey yetkililerinin kaçması engellenecek. • Irakın kitle imha silahlannı ne ölçüde elde ettiğı, buna hangi uluslann yardım ettiği saptanacak. • Kitle imha silahlan programlanru bilen bilim adamlan tespit edilecek. • Irak'ta "etkin teröristier" ölü veya diri yakalanacak. bunlann kitle imha silahlanna enşimi engellenecek. • Irak'taki Baas Partisi üyeleri, sakladıklan silahlanyla birlikte ortaya çıkanlacak. • Irak'ın Özel Istihbarat Güvenlik Örgütü. Fedailer, Cumhuriyet Muhanzlan'nın kayıtlan saptanacak. bunlara el konulacak. • Irak hükümetinin yurtiçi ve yurtdışı malvarlığı belirlenecek ve bunlar Irak halkına ıade edilecek. • "Özgürlüğüne kavuşturulan" Iraklılarla, sürgünden dönenlerle birlikte geçici hükümet ve sonraki esas hükümet için hemen çalışmaya başlanacak. Dünya basımndan: Yeni dönem zorlu olacak Dış Haberier Servisi - Irak'ın başkenti Bağdat'ın ele geçırilmesine yer veren yabancı gazeteler, savaşın hâlâ sürdüğüne dikkat çekerken asıl önemli görevin bundan sonra başladığını vurguladı.Amerikan VVashington Post gazetesi, Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in heykelinin devrilmesını "muhteşem görüntükr" olarak nitelerken "Irak rejimi sürdükçe zafer tanıamlanmayacak" ifadesıni kullandı. Ne\v York Times, Iraklıların, ülkenin yönetimini tam olarak alana kadar "askeri bir polis gürii" kurulmasını önerdi. tngıliz Independent gazetesi, "Saddam'ın devrinşi" başlığmı attı. Daily Telegraph, Bağdat halkının gelişmeleri "çılgmca" kutladığını yazarken The Guardian. "Saddam Hüseyin devrildi ve 30 yılhk zalim yönetim sona erdi" ifadesine yer verdi.ltalya'dan La Repubblica, "Zafer ve zortaklan" başhğını kullandı.Alman Bıld gazetesi. "Saddam Hüseyin'in heykefleri Hitler, Stalın, Mao ve Miloşeviç'inkiler gibi devrfldi" dedi. 'ABD bir avuç kukla mı getirecek?' Frankfurter Allgemeine, "Rejimin bu kadar cabuk düsmesi, demokrasinin çabuk geleceği sonucunu getirmez" ifadesini kullandı. Fransız Le Figaro, "Bağdat düştü" derken Le Soir gazetesiyse, "Diktatörün sonu" ifadesini kullandı. Rus Izvestia'da. "ABD, yeni bir hükümet mi yoksa bir avuç kukla mı getirecek" sorusuna yer verildı.Iranın reform yanhsı Yase No gazetesi. Iraklılann Saddam Hüseyin'i özlemeyeceğini vurgularken Sunye'nın resmı El Baas gazetesi, "Irak'taki tüm yöneticiler, partiler ve örgütler geçmişi unutarak yabancılann miidahalesi olmadan ülkede demokratik ve çoğuku bir rejim kunnak için raLşmabdıriar" dedi. Saddam'm 24 yıllık baskıcı rejiminden işgal güçlerinin eline geçen başkentte kargaşa hâkim Bağdat kaosun pençesindeDış Haberler Servisi - Irak'ın başkenti Bağdat, 24 yıl sonra ilk kez dün, Saddam Hüseyin rejimi altında uyanmadı. Ancak baskıcı birrejimden ve savaştan kurtulmak henüz başkentliler için banş anla- mına gelmiyor. Saldınlann 21. gününde işgal- ci güçlerin elıne geçen Bağdat'ta dün kargaşa hâkımdı. Halk, yö- netimın önde gelenlerine ait evle- ri yağmalarken kentin dış kesim- lerinde Amerikan piyadeleri ıle milisler arasında şiddetlı çatışma- lar çıktı. ABD'li komutanlar ve siyasi liderler. "önümüzdeşiddet- ti çabşmalar var" uyansında bu- Iunuyor. Bagdat'ın kuzeybatisındaki Ada- mıyya semtinde bulunan cami çev- resınde Amerikan askerleriyle Irak- lılar arasında çıkan çatışmaiarda, 1 Amerikan deniz piyadesinin öl- düğü, 20'den fazlasının yaralandı- ğı bıldirildi.BBC muhabiri, Ame- rikan askerlerinin Saddam'm ca- mide olduğunu varsayarak binayı aramaya kalktığım bıldirdi. Ken- tin Dura bölgesindeki çatışmaiar- da da aralannda sıvillerin de oldu- ğu 21 kişinin öldüğü belırtıldı. Ambulansa ateş açıldı Belçikalı bir doktor. AFP'ye yaptığı açıklamada. Amerikan askerlerinin, 3 ya- ralıyı taşıyan ambulansa ateş açtığını, bu- nun sonucunda yaralılardan 2'sinin öldü- ğünü, ambulans şoforü ile yardımcısının yaralandığını behrtti. Aralannda Saddam Hüseyin'in oğlu Uday'ınki de bulunan Iraklı üst düzey yetkilılere ait villalar, Almanya Büyükel- çiliğı ve Fransız Kültür Merkezi'nin yağ- malandığı bildirildi. Kenttekı AFP muha- bın, Amenkan askerlerinin yağmalama ey- Başkenti işgal eden Amerikan büükleri kentin bütününde kontrolü sağlayabilmek için kapı kapı arama yapıyor. (Fotoğraf: AP) lediklerini söyledi.lemlerine karşı harekete geçmediğini, Başbakan Yardımcısı Tank Aziz, Saddam Hüseyin'in kızı Hala ve Saddam"ın üvey kardeşi Vatban'ın evlerinin yağmalandı- ğını behrtti. Gazeteciler sonıyor Saddam Hüseyin'in heykelinin devnl- diği Firdevs Meydanı yakınlannda bulu- nan yabancı basın mensuplan, "Irak hü- kümetinin kurmakiçin milyarlarca dolar harcadığı Irak ordusu, Bağdat'ta Ameri- kan askerlerine karşı neden direnmedi", "\eden Irak'ın Kuveyt ile sınır kapısı sa- yüan Ümmü Kasr'da direnişgünlerce sür- dü, Irakordusu Necefve Kerbela'da. halk ve mflislerie birlikte günlerceAmerikan ve tngjlizaskerleriyleçarpıştr sorulanna ce- vap anyor.Amerikalı askeri yetkılıler, Irak'ta Saddam Hüseyin rejiminin henüz tamamen yıkılmadıgını, Saddam 'ın Cum- huriyet Muhanzlan'nınkuzeydeki Musul ve Tikrit çe\Tesinde toplandığını söyle- di. Teğmen Mark Kitchens, Cumhuriyet Muhafizlan'nın bazı unsurlannın bırleş- meye başlayarak yeniden mevzilenmek- te olduğunu, Musul ve Tikrit civanndakı bu faaliyetleri hava saldınlanyla engel- İntihar saldınsı Bağdat'taki ıntıhar saldınsında en az 1 ABD askerinin öldüğü bildirildi. Irak'ta- ki .ABD askeri yetkililerinden Matt Ba- ker, Reuters Ajansı'na verdiği demeçte "Bazı ABD askerlerinin öldüğünü". ancak kaç kışi olduğunu bılmedığini söy- ledi. CNN, Filistin Oteli yakınlannda meydana gelen bombalı intihar saldınsın- da kontrol noktasında görev yapan 4 ABD deniz piyadesinin yaralandığını duyurmuştu. Saddam sırra kadem bastı Dış Haberier Servisi - Irak lıden Saddam Hüseyin'ın nerede olduğuna ilişkin belirsizlik sürerken Irak Ulusal Kongresi (IUK) Iideri Ahmed Çelebi, Hüseyin'in. oğullanndan Kusay ile ABD bombardımanından sağ kurtulduğunu ve Bağdat dışına çıkmayı başardığını öne sürdü. Rusya ise Irak liderinin Bağdat'taki büyükelçılik bınasma sığındığı yönündeki haberleri yalanladı. CNN'e Saddam Hüseyin'le ilgıli açıklama yapan Çelebi. "Oldürülmüş olduklarma dair bizde bilgi yok. Bildiğimiz. oğlu Kusay ile Bakubah kentinin Dryala bölgesindeki bazı evlerde kakhklan" dıye konuştu. Bakubah kentı, başkent Bağdat "ın kuzeydoğusunda bulunuyor. Öte yandan Moskova, Saddam Hüseyin'in Bağdat Büyükelçilığı'ne sığındığı yönündeki iddıalan kesin bir dille yalanlayarak ABD'den elçilik binasında kalan diplomatlannın güvenliğıni sağlamasını istedı. Lübnan parlamentosu sözcüsü Nabih Berri Hüseyin'in Rusya Büyükelçıliği'ne sığınmış olabileceğini söylemişti. MERİKAN ASKERİ YÖNETEMEZ' ŞiilerdenABD'ye iç savaş uyansı KİMLİK KONTROLÜ - Amerikan ve İnginz askerleri, Bağdat'ta kimlik kontrolü yapıyor. Bağdat'ta basın mensuplannın kaldığı Filistin ve Sheraton otellerinin gnişlerinde önceki akşamdan bu yana ikişer Amenkan askeri duruyor. (Fotoğraf: AP) ABD, örgütün sadece insani yardım konulannda rol almasını istiyor: BM bir iki karar alabilirDış HaberlerServisi- Irak ta Saddam Hü- seyin rejiminin devrildiğini ilan eden ABD yönetiminın, sürecın bundan sonraki aşama- İannda Birleşmiş Milletler'e (BM) nasıl bir rol vereceği tarrışmalan sürerken ABD Dı- şişleri Bakam Cotin PoweD Washington'm "baskın rol oynayacağı' 1 mesajını verdi. Colin Powell. Irak'ta geçici yönetimin be- lirlenmesinde ABD'nin temel rolü üstlene- ceğini, BM'nin daha çok insani yardımlar ve yeniden yapılandırma gibı konularda yo- ğunlaşacağım ve bu konuda "birikikarar ala- bileceğini'' belirtti. Powell, "Koalisyon güç- leri Irak'ta siyasi bir risk akta ve hayatmı tehlikeye atü. Saddam sonrası süre- cin birşekfl alması için bir süreliğine baskın rol oy- nayacağız, ancak Irak'ın yeniden yapılandınlması ve insani yardnn gibi ko- nularda uluslararası top- lumun katkıda bulunaca- ğmı düsünüyoruz" dedi. Irak'ta yeni yönetimin oluşturulmasında BM'nin olası rolüyle il- gili olarak Powell, "Ba- zılannın, 'Koahsyon güçleri Irak'ta her şeyi yaptı ve bu ülkeyi kur- • Dışişleri Bakanı, siyasi riskleri kendilerinin aldığmı ve hayatlannı tehlikeye attıklannı vurgulayarak bir dönem etkin olacaklarmı açıkladı. Dış HaberierServisi-Irak Is- lam De\Timı Yüksek Konse- yı (ilDYK) Başkanı Ayetul- lah Muhammed Bekir El He- kim, "Irak'ta Amerikan as- keri yönetimine direnecekle- rmiHashington'm Irak'ta bir Anıerikalı generali yönetime getirmeye çalışması haJinde iç sa\aş olabüeceginr söyledi. MuhafazakârCumhuri Is- lami gazetesinın haberine gö- re El Hekim, Irak'ta bir ABD generalinin yönetimine kar- şı olduklannı belirterek "Ge- lecekteki Irak hükümeti de- mokratik yollarla seçilmeli. dD\"K, ülkenin geleceğine karar vermek için Irak hal- kının oy kuDanmasmj bekJe- yecek. \\ashington yönetimi- nin Irak'ta askeri yönetim kurmada ısrar etmesi iç sa- vaşayolaçabflir'" dedi. Irak'ta demokratik bir hükümetin kurulmasına yardımcı olmak için üzerlerine düşeni yap- maya çalışacaklannı bildi- ren El Hekım, "Yabancıla- nn taleplerini kabul edeme- yi/. Başkalanmn Irak hükü- metinin geleceğine karar ver- meye müdahale etme hakkı yoktur" diye konuştu. El He- kım, Iraklı muhalif gruplann ve farklı tabakalara mensup insanlann temsilcilerinin, de- mokratik ve ulusal hükümet- ten yana olduklannı söyledi. IİDYK aynca, yann Irak Ulusal Kongresi Iideri Ahmet Çelebi'nin inisiyatifıyle Na- sıriye'de gerçekleştırilecek olan muhalifgruplar toplan- tısma katılmayacağını açık- ladı. Orgütün Londra tem- silcisi HamidElBavati. "Na- sırrye'deki toplantıya katıl- mayacağız. Bunun, General Jay Garner'm Irakyönetimi- nin bir parçası olduğu anla- mına geldiğini düşünüyoruz ve hiçbir şekilde bu projenin bir parçasıofanayacağR" dedi. tardı. Çok teşekkürler, şimdi bir kenara çekilin. şu andan itibaren Güvenhk Kon- seyi burada her şeyi yapacak' şekündeki önerileri haksızdır. Ancak Irak'ta geçici bir yönetimin betirienmesi ile petrol ihra- caü ve 'gıda karşılığı petrol' programı çer- çevesinde insani yardımlann sağlanması konulannda BM'nin bir veya iki karan ge- reldi olabilir" dedi. İngiltere Başbakanı Tony Blair, Rusya Diplomatlar şaşkın Saddam Hüseyin rejiminin işgal güçlennın başkent Bağdat'a girmesiyle sona ermesi, Irak'uı büyükelçi ve diplomatlanmn durumunu belirsizleştirdi. Bazı diplomatlar içi kâğıtla dolu kutulan yakarken bazılan da "kim için çalışnklannı bümedilderi" açıklaması yapnlar. Irak'm BM Daimi Temsilcisi Muhammed El Duri'nin, New York'tan aynlarak Paris'e, arduıdan da Hollanda'ya geçtigi bildirildi. Irak'ın Tokyo ve Brasilia Büyükelçilik yetkililerinin, kutular dolusu kâğıdı yaktıjdan bildirildi. Stockholm'deki büyükelçilik sözcüsüyse. yeni veya eski yönetimden hiçbir talimat almadüdannı, belirsizliğin sürdüğünü söyledi. Avusturya'nın başkenti Viyana'daki Iraklı diplomatlar da ülkelennde kimuı yönetimde olduğunu bümediklerini söylerken yamızca "beUedUderini" kaydettiler. Pekin Büyükelçiliği'nden bir yetkili ise faaliyetlerinin normal olarak sürdürüldüğünü belirtti. Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Fransa Cumhurbaşkam Jacques Chirac'ı telefon- la arayarak, Irak'ın geleceği konusunu gö- riiştü. Blair'inChirac'a, "Irak'm geleceği ile ilgili süreçte BM'ye hayati derecede önemli bir rol düştüğünü" söyledıği kaydedıldi. Rusya ve Çin: BM öncü rol oynamaJı Iran Dışişleri Bakanı Kemal Harrazi ıle Rusya Dışişleri Bakanı İgor İvanov, "BM'nin, Irak'ta Sad- dam Hüseyin rejiminden sonra öncü rol alması ge- rektigini'' bildirdiler. Çin de, Irak'ın savaş sonrası yeniden inşasın- da BM'nin öncü rol oy- namasını istiyor. Avustral- ya Başbakanı Johh Ho- ward ise, ülkesinin, brak'ta sa\aştan sonra ku- rulacak hükümette yer alacağını söyledi. Ho- vvard, Amerikalı emekli Korgeneral JayGamer'ın başkanlık edeceği yeni yönetimde yer alma karan aldıklannı belirtti. ±ARİS GELİŞMELERDEN MEMNUN Chirac artık galibin yanında Dış Haberler Servisi- Ame- nkan ve Ingıliz işgal güçleri- nin Bağdat'ı ele geçirmesi- nin ardından dünya liderleri Saddam Hüseyin rejiminin de\Tİlmesinden memnun ol- duklannı dile getiriyor. Irak'a saldın başlayana ka- dar, BM Güvenlik Konse- yi'nde Almanya ve Rusya ile birlikte savaş karşıtı cephenin başuu çeken Fransa'nın Cum- hurbaşkam Jacques Chirac, dün Saddam Hüseyin rejimi- nin devrilmesını sevınçle kar- şıladığını belirtti. Chirac'ın ofisindan yapılan açıklama- da, "Bütündemokrasilergibi Fransa da Saddam diktatörlü- ğünün düşmesmden memnun- dur veçaoşmalann bir an ön- ce bitmesini istemektedir" de- nildi. Dışişleri Bakanı Donü- nique de Mllepin de "Rejimin devrflmesryie karanhk bir dö- nemin sona erdiğuıi" belirtti. Daha önce banş cephesinde yer alan, oysa şimdi rejimin devrilmesinden memnunluk duyduğunu açıklayan Chirac. zor duruma düştü. Chirac'ın, bu açıklamasıyla kendisıne kazanan tarafta yer bulmaya çalışhğı gözleniyor. Chirac'ın bundan sonra ABD ile bozu- lan ilişkileri düzeltmeye çalı- şacağı belirtiliyor. îspanya Başbakanı JoseMa- ria Aznar, "Berlin Du\an'nın çöküşü gibi, Bağdat duvan da çöktü" dedi. Savaşa karşı çıkan Belçika'nın Dışişleri Bakanı LouisMkhd,ABD ve ingilte- re'nin ağır bir insani ve fizik- sel yıkım pahasına zafer ka- zandığını söyleyerek bu sonu- ca diplomasiyle de ulaşılaca- ğına hâiâ inandığını söyledi. Isveç Dışişleri Bakanı .\n- na Lindh de rejimin devril- mesinden memnun olduklan- nı söyleyerek "Ancak silah denetimiyle de a>ııı sonuç el- de edilebilirdi" dedi