Katalog

8 MART 2003 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA 8 MART DUNYA KADINLAR GUNU Irak savaşını durdurmak için mücadele eden kadınlar, Meclis'e ilettikleri taleplerinin peşini bırakmıyor Kaduılarhaldaniçin seferber• Bu 8 Mart'ta "Irak'ta Savaşa Hayır! Kadırdann Acil Taleplerine Evet" çağnsında bnlunan KA-DER ve birçok kadın kuruluşu, taleplerinin savaş rüzgârlannın tozu dumanı altında göz ardı edilmesine izin vermemek için herkesi "Kadın Haklan Seferberliği" başlatmaya davet ediyorlar. ZEYNEPORAL Bu yıl, 8 Mart Dünya Kadın Gü- nü'nün, farklı bir açıhmı var. Dün- yada ve Türkiye'de, soluğunu her hücremizde duyduğumuz savaşı dur- durmak için, kadınlar seferber ol- du. Savaşın ve savaş sonrası orta- mın, kadın ve kız çocuklara uygu- lanan şiddeti bin kat arttırdığı ve ka- dınların ekonomik-sosyal-politik haklan uğruna mücadelesini yok et- tiğinin bilincinde olarak, kadınlar, hak arayışlan, sorunlanna çözüm ara- yışlan ile savaşa karşı duruşlannı bütünledi. Özellikle Türkiye'de ka- dınlar, bu karşı duruşta ve TBMM'de saldın tezkeresinin geçmemesinde et- kin bir rol oynadı. Ülkemizde demokrasiyi geliştir- mek, politik karar mekanizmalann- da kadınlann etkin temsil edilmesi- ni sağlamak için yola çıkmış KA- DER, bu 8 Mart'ta, kamuoyuna ve TBMM'ye "Irak'ta Savaşa Hayır! Kadınlann Acil Taleplerine Evet!" çağnsında bulunuyor. Hem hükü- metin yeni bir savaş tezkeresi sun- masını önlemek, TBMM'nin almış olduğu kararda direnmesini sağla- mak, hem de kadınlann acil ve önem- li sorunlannın çözümü için hükü- mete ve TBMM'ye sunduklan is- Oıriarın haberi yok • Yiırt Haberferi Servisi - Şanlıurfa'nın Siverek ılcesınde belediye ve Çok Amaçlı Toplum Merkezi (ÇATOM) tarafından düzenlenen ankette 315 kadına "8 Mart kadınlar açısından neyi ifade eder" sorusunu da yöneltildi. Kadınlann yüzde 59'u bir anlam ifade etmediğini, yüzde 35'i "bölgede kadınlar tarafından bilinmesinin bir değer taşımadığını" belirtirken, geriye kalanı konuşmak istemedi. Trabzon Kadınlar Pazan'nda soğuk ve yağmura karşın ekmek parası kazanmaya çalışan kadınlar da bugünün 8 Mart Dünya Kadınlar Günü oldugunu bilmiyor. Anlamlı proje • GAZİANTEP (AA)- Kadınlann meme kanseri konusunda bilgilenmesi ve erken tanı olanaklanndan yararlanmalan amacıyla, Dünya kadınlar Günü'nde, "Pembe Kurdele" isimli proje hayata geçirüecek. Gaziantep Üniversitesi Rektörü Prof. Hüseyin Filiz, yaptığı açıklamada, projenin Türkiye Meme Vakii, Siemens, Eczacıbaşı, Fuji Fihn ve Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Ana Bilim Dah'nın katılımıyla gerçekleştirilecegini söyledi. Füiz, "Türkiye genelinde toplam 2 bin kadının ücretsiz mamografî çekımının yapılması hedeflenmektedir. Bu projenin amacı; toplumu ve özellikle kadınlanmızı meme kanseri ve erken tanı gibi konularda bilgilendirmek ve gelecekte bu hastalıkla mücadelede ışık tutacak bir rapor hazırlamaktır" dedi. Bakanlardan çağm • BERIİN (AA) - Alman hükümetindeki kadın bakanlar, dünyada kadınlara yönelik baskılann ortadan kalkması için çaba harcanması ve banş çağnsında bulundular. Alman kadın bakanlar, Irak krizinin banşçı yoldan çözülmesi için her türlü çabanın harcanması gerektığını belirttiler. Savaşlarda 20. yüzyılın başlanna kadar ölenlerin ve yaralananlann yüzde 90'ı askerken, 20. yüzyıhn sonlanna doğru savaş kurbanlannın yüzde 80'inin sivillerden oluştuğuna dikkat çekilen açıklamada, kadınlara tecavüz edilmesinin ve kötü muamele yapılmasının, savaşlar sırasında "stratejik silah" olarak kullanıldığı ifade edıldı. 1) Necati Abacı, 2) ibrahim Tapa 3) Cumhur Gazioğlu SORUNLAR ÇİZCİLERE YANSIDI KarikatüreülerDeraeği,vurtvediûıyakadın]aruun sorunlannın çizgiye yansıüldığı çahşmalardan oluşan karikatür sergisini Karikatürcüler Derneği Sergi Salonu'nda mizahseverlerin beğenisine sundu. Necati Abacu Tan Oral, Güngör Kabakçıoğlu, Nuray Çiftçi, Erdoğan BaşoL, Erdoğan Bozok, Eray Özbek, İzel Rozental, Ferit AVCL, Sema Ündeğer, Nermin Ozkan, Raşit Yakah, Gürbüz Doğan Ekşioğlu, Tonguç Yaşar. İbrahim Ersaraç ve Cafer Zoriu gibi birçok karikatüristin.çalışmalannın yer aldığı sergi 30 Mart'a kadar görülebilir. (0212513 60 61) teklerin hızla yaşama geçirilmesi mücadelesini sürdürüyor. Talepler Yalnız KA-DER"in değil, daha birçok kadın kuruluşlarının AKP hükümetine ve muhalefetteki CHP'ye daha önce de ilettikleri acil ve önemli istekleri şöyle: 1- Kadın Sorunlan Genel Müdür- lüğü Teşkilat Yasası hâlâ bekletil- mekte.Kurum Başbakanlıka bağ- lanmalı ve yasa. kadın hareketiyle di- yalog içinde, uluslararası anlaşma- larda belirtilen politikalann ve uy- gulamalann koordinasyonu görevi verilerek ve ilgili her bakanhkta ve illerde benzeri birimlerin kurulma- smı içerecek biçimde acilen çıkanl- malıdır. Kurumun bütçesi, görevinin önemi gereği güçlendirilmelidir. 2- Medenı Yasa'nın yürürlükle il- gili 10. maddesi değiştirilerek yasa- nın mevcut tüm evlilikler için geçer- lı olması sağlanmahdır. AKP geçen yasama döneminde kadın kuruluş- lanna verdiği sözü tutmalıdır. 3- Kadınlara yönelik şiddetin ön- lenmesi ve şiddet mağdurlannın des- teklenmesi amacıyla 2003 bütçesin- de gerekli fonlar aynlmalıdır. 4- Yeni TBMM içtüzüğü ile bir Kadın-Erkek Eşitliği Daimi Komis- yonu kurulmalıdır 5- 2004 yerel seçimlerinde uygu- lanmak üzere, Siyasi Partiler ve Se- çim Yasalan hızla değiştirilerek, en az yüzde 30 cinsiyet kotası getiril- melidir. 6- Türkiye'nin altına ifnza attığı, hem AKP'nin hem de CHP'nin se- çim bildirgelerinde yer alan "BM'nin Kadınlara Karşı Her Türlü Aynm- cılığın Önlenmesi Sözleşmesi'nin ya- şama geçirilmesi" için hızla 4 yıllık "Eşitük için Eylem Planı" hazırlan- malıdır. Seferberlik "Bu taleplerle ilgili olarak ne hü- kümet ne de muhalefet şimdiye ka- dar herhangi bir adım atnıadı" di- yor KA-DER. Oysa Meclis'e gir- meden önce ne sözler verilmişti! Işte bu nedenle, başta TBMM ol- mak üzere duyarlı herkesi ve tüm kadınlan, kadınlann acil taleplerinin savaş rüzgârlannın tozu dumanı al- tında göz ardı edilmesine izin ver- memek için 8 Mart 2003'ten itiba- ren bir "Kadın Haklan SeferberüğT başlatmaya davet ediyorlar. Benden duyurması... 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü'nün bu yılki sloganı 'Savaşa karşı mücadele' Banş dolubir dünya istiyoruztSTANBUL/ANKARA (Cumhuri- yet) - 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, Amerika'nın h-ak'a yünelik savaş ha- zırlıklannın gölgesinde kutlanıyor. Bu nedenle Dünya Emekçi Kaduılar Günü'nün bu yılki sloganı "Savaşa karşı mücadele''. îstanbul'da Abi- de-i Hürriyet Meydanı'nda gerçek- leştirilecek miting ve çeşitlı kentler- de düzenlenecek etkinliklerde kadın- lar, "Savaşsız bir dünya, çocuklar öl- dürübnesin" istemlerini haykıracak- lar. Sosyal Demokrası Vakfi da bu yıl "SODEV Ödülü"nü "Türkiye Banş Girişimi"ne verecek. SODEV'den yapılan açıklamada, "SODEV Ödülü'nün, her türlü sonın ve anlaşmazhklann banşçıl yöntem- lerle çözülmesini savunan, banşı baş- b başma bir insani değerve amaç edi- nen, bu doğrultuda etkin çanşmalar yapan Türkiye Banş Girişimi'ne ve- rilmesi kararlaşünlmışür" denildi. Ödül, vakfin 9. kuruluş yılı \e Dün- ya Kadınlar Günü'nü kutlamak ama- cıyla bugün Pera Palas'ta düzenlene- cek törende SODEV Başkanı Ercan Karakaş tarafından verilecek. Sezer: Herkese görev düşüyor Ulusal Eğitime Destek Kampan- yası'na öncülük eden Cumhurbaş- kanı AhmetNecdetSezerin eşı Sem- ra Sezer, Çağdaş Yaşamı Destekle- me Derneği'nin, 8 Mart Dünya Ka- dınlar Günü dolayısıyla Yunus Em- re Kültür Merkezi 'nde düzenlediği, okuma-yazma öğrenen kursiyerle- re belgelerinin dağıtıldığı törene ka- tıldı. Eğitim olanaklanndan yarar- lanamayan kadınlann sayısının er- keklere oranla daha fazla olmasının üzücü bir gerçek oldugunu dıle ge- tıren Sezer, kadınlann, hak ve sorum- luluklannın bilincinde olarak, top- lumsal yaşama etkin biçimde katıl- malannın sağlanmasının herkesin görevi oldugunu vurguladı. ÖDP Ankara ll Başkanlığı'ndan bir grup kadın, dün Irak'ın Ankara Büyükelçisi Talib AbidSalih'i ziya- ret ederek Iraklı kadınlara destek mektubu sundu. Irak Büyükelçiliğı önünde toplanan grup, burada ba- sın açıklaması yaptı. Dünya Kadın- lar Günü'nün bu yıl bölge ve dün- yanın sonu belli olmayan bir kaosa sürüklendiği ortamda kutlandığı ifa- de edilen açıklamada, "Biz kadın- lar ne canlanmızı ne de geleceğimi- Şimdi tango zamanı Çağdaş Yaşamı Destekkme Derneği'nin açnğı tophım merkezinde haklannı öğrenen kadmtar, 8 Mart'ı en anlamh kutiayanlardan. Geçen yıl cesurca tütülerini giyerek "Fmdıkkıran Balesi"ni sahneye koyan kadınlar, şimdi de tangoyİa alkıs toplamaya hazırlanıyor. Uzun süredir eğitim alan kadınlar, "Artk kendimize güveniyoruz ve her şeyi yapabfleceğimizi bfliyoruz" diyoriar. Bugün AKM'de sahneye çıkacak olan kadınlar, avnca kadının toplumdaki yerini anlatan oyunlara. şiir ve türkülere de yer verecek. (Fotoğraf: GÜRSU KUNT) zi dolarla degişmeyi reddediyonız" denildi. Büyükelçı Salıh'e ıletilen mektupta. "Kadın dayamşmasıve gü- cünün, dünyanın en zenginlerinin en yoksullara karşı yürüttüğü bu haksız savaşı durdurabilecegine ina- nrvoruz" denildi. İstanbul'da miting Istanbul'da Abide-i Hürriyet Mey- danı'nda bugün saat 12.00'de başla- yacak olan 8 Mart mitinginin ardın- dan saat 19.00"da Taksim Tramvay Durağı'nda buluşacak olan kaduılar, Mıs Sokak"ta ışık söndürme eylerni gerçekleştırecek. CHP Istanbul tl Ör- gütü de saat 12.00'te il merkezinden Taksim Anıtı'na yürüyecek. Türk Kadınlar Birliği Pendik Şu- besi tarafindan gerçekleştınlecek olan "Cumhuriyetimizin 80. Yıhnda Türk Kadmı" paneli, Pendik Atatürk Kül- tür Merkezi'nde 14.00'teyapılacak. Oğuzkaan Koleji Klasik Türk Mü- ziği Veliler Korosu da Taksim Ata- türk Kültür MerkezTnde saat 16.00'da "Banş ve Sevda" şarkılan söyleye- cek. Bahçelie\ lerBelediyesi ıse Şeb- nem Ktsaparmak' ın da katılacağı bir dizi etkınlik düzenleyecek. Etkinlik saat 14.00'te başlayacak. Çağdaş Yaşamı Destekleme Der- neği Ulusal Eğitime Destek Kam- panyası. Yetişkın Okuma Yazma Kur- su "Kadın ve Banş" konulu bir pa- nel düzenleyecek ve ÇYDD'li kaduı sanatçılar müzık duıletisi sunacak. Ankara da "Kadın Erkek Eşidiği Politikalan ve Medyanın Rolü" ko- nulu panel 14.00'te başlayacak. Pa- nele Çahşma ve Sosyal Gü\enlik Ba- kanı MuratBaşespoğhı da katılacak. Bangladeş'in bile gerisindeyiz Meclis'tetemsü oranlan düşük FIRATKOZOK ANKARA - Türkiye'de kadınlann yüzde 40'ı görücü usulüyle evlenirken, yüzde 20'si evliliğini resmi nikâh olmadan sürdürüyor. 100 kadından yalnızca 2 'si yükseköğrenim görürken, 64'ü hamilelik döneminde doktor yüzü görmüyor. Kadınlann Meclis'te temsil oranı da oldukça düşük. Kadınlar, son seçımlerin ardından yüzde 4.3 oranında temsil hakkı kazandı. Bugün 8 Mart Dünya Kadınlar Günü. Bundan 146 yıl önce 1857'de New York'ta yaşayan bazı işçı kaduılar, iş koşullannı protesto etmek için greve gittiler. Polisin müdahalesı sonucu çıkan yangında 140 kadın işçi yaşamını yitirdi. Kadın işçilerin cenaze törenine 100 bıni aşkın kişi katıldı. 1910'da Kophenhag'da toplanan 11. Sosyalist Kadınlar Kongresi'nde Clara Zetkin, 8 Mart'ın "Dünya Kaduılar Günü" olarak kabul edilmesini önerdi. Öneri, 1977'de BM Genel Kurulun'da kabul edildi. ^ ^ _ O günden bu yana elde • 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nün ilan edilişinin 26. yıldönümünde Türkiye'de kadınlann yüzde 40'ı görücü usulüyle evlenirken yüzde 64'ü hamilelik döneminde doktor yüzü görmüyor. araştırmalar, hâlâ kadına gereken önemin verilmediğini gösteriyor. Dünyada mutlak yoksulluk sınınnın altında yaşayan 1.3 milyar kişinin yüzde 70'ini kadınlar oluşturuyor. Dünya kadınlannın yüzde 20'si, fıziki ya da cinsel saldınya maruz kalıyor. Dünya Kadınlar Günü'nün ilan edilişinin 26. — — ^ — ^ — ^ ^ ^ — yılında Türkiye 'deki ' kadınlann durumu ise şöyle: • Aile içi suçlann yüzde 87'si kadnılara karşı işleniyor. Ailelerin yüzde 34'ünde fiziksel yüzde 53'ünde ise sözlü şiddet görülüyor. • Lise ve üstü eğitimli 15-24 yaş grubunda bulunan kadınlann yüzde 39.6'sı işsiz. • Kadmlann yüzde 65'i sivil iş gücü içinde yer atayor. Sigortaİılann ve sendikahlann yaklaşık yüzde 12'si kadınlardan oluşuyor. • Yaklaşık 8 milyon kadın okuma-yazma bilmiyor. Eğitim gören 100 kadından yalnızca 2'si yükseköğrenim görüyor. • Kadmlann yüzde 4O'ı görücü usulüyle, yüzde 30'u da dini nikahla evieniyor. Kadınlann yüzde 20'si nikâhsız evlilik sürdürüyor. • Kadınlann yüzde 64'ü hamilelik döneminde doktor yüzü görmüyor. Anne olmak için yaşamını yitiren kadın sayısı yılda 2 bin 500. Kadınlar nüfuslanna orantılı sayıda vekille Meclis'te temsil edilemiyor. 3 Kasım seçimleri sonucunda 74 ilden kadın temsilci Meclis'te yer bulamadı. Geçen seçimlerde 23 kadın milletvekili seçilmeyi başanrken, bu dönem bu sayı 24'e çıktı. Son seçimlerde kadınlann temsil oranı yüzde 4.3 olarak yansırken, bu oran, Isveç'te yüzde 42.7, Danimarka'da yüzde 37.4, Bangladeş'te yüzde 9.1. Sigortasız çalıştırılıyorlar En güzelhediye işgüvencesi Haber Merkezi - Türkiye'de çalışan kadınlann yüzde 72'sinin sigortasız ve her türlü güvenceden yoksun olduğu belirtildi. Iş hayatındaki kadınlann, yüzde 17'si özel sektörde. yüzde 9'u da kamu kesiminde istihdam ediliyor. Çahşma ve Sosyal Güvenlık Bakanı Murat Başesgioğlu, Türkiye'de kadın ışsiz sayısının 1 milyonu geçtiğini bildirirken Hak-lş Genel Başkanı Sanm Ushı, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nde kadınlara verilecek en güzel hediyenin Iş Güvencesi Yasası'nı 15 Mart'ta hayata geçirmek oldugunu söyledi. DtSKe bağlı Birleşik Metal-Iş Sendikası'nca yapılan araştırmaya göre, her bin çalışanın yalnızca 301 'i kadın. 2002'de işsizlik _mmm^^_^^_^^^_m^ oranı yüzde 9.9 iken, • Hak U Genel kadınlann işsizlik , l T oranı ıse yüzde 12.2. Başkanı Uslu, Memur-Sen Kadınlar Günü'nde tarafından Harb-Iş verilecek en güzel Konferans Salonu'nda , •• • + düzenlenen hediyenin îş -Türkrye'de Çahşan Güvenlık Yasasi'mn Kadının Sorunlan" 15 Mart'ta hayata adlı toplantıda geçirilmesi konuşan ,, . •• i j - Başeseıoğlu,Turkıye Oldugunu soyledl. d e kadınlann ıstıhdam oranının yüzde 28.7 oldugunu belirtri. Başesgioğlu, şöyle konuştu: "Çataşabilir çağdaki kadın nünısun yüzde 25.1'ine karşıhk gelen 5 mihon 900 bini çataşmaktadır. 25 yaş üzerindeki kadinlarda işsizlik oranı >1izde 7.7 iken 15-24 \^ş grubunda işsizlik oranı yüzde 19.9'dur. İş arama>ıp işbaşı yapma>a hazır olanlar ile iş arayıp son 3 ayda iş arama kanatanı ku0anma>'an kadınlann toplamı 361 bindir. Kadın açık işsiz sayısı olan 739 bine bu rakam eklendiğinde işsiz sa>isınuı 1 mihonu geçtiği görülmektedir." tş Yasası taslagına son şeklınin verildiğinı belirten Başesgioğlu, "Bugün bu taslağunız Meclis'e se\ k edilmek üzeredir" dedi. Hak-lş Genel Başkanı Salim Uslu böyle bir günde kadınlara verilecek en güzel hediyenin Iş Güvencesi Yasası'nı 15 Mart'ta hayata geçirmek oldugunu söyledi. Türk-Iş'ten yapılan açıklamadı ise "Kadmlanımz çok ağır koşuDarda, çoğu sosşyi güvencelerden yararlanmadan, çok daha düşük ücrederle çalışmak \e yaşamını sürdürmek zorunda kalnor. Bir 8 Mart'ı da bu koşuHarda kudamanm burukluğunu y^şıyonız" denildi.