Katalog

S MART 2003 C U M A K T E S İ CUMHUBİYET SAYFA HABERLER Samsun İdare l\/lahkemesi: SÖZÇİZGİNİN Turhan Selçuk Kamudatürban güveni sarsar • Hastanede görev yaparken türban takmasına izin verilmeyen diyetisyen Gülşenay Yalçın mahlcemeye başvurmuştu. Mahkeme Yalçın'ın talebini reddetti. SAMSUN (Cumhuri- yet) - Samsun İdare Mah- kemesi, Sinop SSK Has- tanesi'nde görev yapar- ken türban takmasına izin verilmeyen diyetisyen Gülşenay Yalçın'ın, aç- tığı da\- ayı reddetti. Mah- keme karannda, ""Ça ğ- daş kıyafet ve görünüme ters düşen başörtüsü ve- ya türban takan kişilerin kamu görevtisi obna srfa- tının gerektirdiği itibar ve güven duygusunu sars- üğı açık bulunmaktadır" denildi. Sinop SSK Hastane- si'nde diyetisyen olarak çalışan Gülşenay Yalçm, kılık kıyafet talimatına uymadıgı gerekçesiyle kendisine iki yıl kade- me ilerlemesinin durdu- rulma cezası verilmesi üzerine mahkemeye baş- vurdu. Samsun tdare Mahke- mesi Yalçın'ın talebini reddetti. Mahkeme ka- rannda, "Dini inanç ne- deniyle boyun ve saçla- ruı örtii ve türbanla ka- panlmasının serbest ol- duğu" yolundaki düzen- lemenin Anayasa Mah- kemesi'nce iptal edildi- ğini anımsattı. Kararda, memur sta- tüsünde görev yapanla- nn kamu görevlilerinin uymak zorunda bulun- duklan kurallara tabi ol- duğuna dikkat çekildi. 15 milyon 250 bin ailenin yansından fazlası yoksulluk sınınnın altında geçinme savaşımı veriyor Türk halkıborçlayaşıyor• CHPlstanbul Milletvekili Bülent Tanla, paranın küçük bir kesimin elinde bulunmasının ekonominin çarkının dörtmesine yetmediğini belirterek "Türk halkının parası bitti. însanlanmızın borçlanacak morali, peşinat için birikimi, taksit ödemek için gücü kalmadı" dedi. İstanbul Haber Servisi - CHP Istanbul Mılletvekili Bülent Tanla, enflasyonun düşmesiyle birlikte parasızhğın ortaya çıkmaya başladığını belirterek, "Paranın küçük bir kesimin elinde bulunması ekonominin çarkının dönmesine yetmiyor. Tûrk halkuun parası bitti. tnsanlannuzın borçlanacak moraü, peşinat için birikimi, taksit ödemek için gücü kafanamıştn-" dedi. Tanla, Devlet tstatistik Enstitüsü (DİE), Türk- Iş, Dünya Bankası ve Birleşmiş Milletler (BM) araştırmalanndaki verilere göre, Türkiye'deki 15 milyon 250 bin aileden yüzde 54.4'ünün yoksulluk sının altında yaşadığım vurguladı. Yoksulluk smınndaki yüzde 30.8i oluşturan 4.697.081 ailenin üçte bırinin borcu Türkiye giderek yoksullaşıyor Tûr1ûye'deyaldaşık15mi»yon250b(naSebukjnmaktadır.Aüst9eirdûzey,Bortan«ı Gnıplar Nüfus Içindeki Payı% Özellikieri 3 milyon 88 bin kışı.Bu hanelerin yıilık geliri 69.383 dolar. Aylık hane halkı getıri 5.782 dolar. (Yaklaşık 7 milyar 300 milyon aylık gelir) 7 milyon 68 bin kişi. Bu hanelerin yübk geiin 19.933dolar. Aylık hane halkı geliri 1.661 dolar. (Yaklaşık 2 milyar 76 milyon lira aylık gelir) 1.570.777 7.068.497 21 milyon 136 bin kişi. Bu hanelerin yıöık gelin ?.004dolar. Aylık hane hafla geliri 584 dolar. (Yakiaşık 19 milyon lira aylık gelir) 4.697.061 21.136.864 25 milyon 117 bin kişi. Bu hanelerin vıllık geliri 4.265dolar. Ayiık hane halkı geliri 355 dolar. (Yaklaşık 444 milyon lira aylık gelir) &581.996 25.117.182 12 milyon 215 bin kişi. Bu hanelerin yıilık geliri 3.189dolar. Aylık hane hattagelin266 dolar. (Yaklaşık 322 milyon lira aylık gelir) 2.714547 12.215.460 Toptam/Ortalana 10O0 1&250.263 68.610.000 • 1994 DİE Gelir Dağılımı Anket Sonuçlan ve yıl ortası nüfus projeksiyonlan esas aluıınıştır. • Sosyal smıflar ESOMAR ve Araştırmacılar Derneği eslanna göre DlE'nin %20'lik gruplan dikkate alınarak uyarlanmıştır. • 2001 yılı ortalama 1 ABD Dolar kuru 1.250.000 olarak kabul edılmiştir. • 2000 yılı nüfus sayım sonuçlanna göre aıle büyüklüğü 4.5 ki^idır. bulunduğunu ifade eden Tanla, "Dünya Bankası için 'Türkiye' nin yoksulluk araştırmasrnı gerçekleştiren Prof. Sencer Ayata, yoksuflan ikiye ayınyor. Birinci gruptakfler, 'derin yoksullardan' ohışuyor. Toplam nüfusun yüzde 5- 10'unu oluşturan bu gruptaki ailekr sadece vardmıla yaşayanlardan ohışuyor. Bu afleler hiçbir getir elde edemiyor, yardnna bagınüı yaşıyor, hatta kahveye ve camiye bfle gkkmiyor. Pazara çürük toplamaya giden derin yoksullar. giyecek harcaması da yapamryor" dedi. Toplumun yüzde 10- 30'unu oluşturan ikinci grup yoksullann düşük ama düzenli gelirleri olduğunu kaydeden Tanla şunlan söyledi: Et ve sfit ürûnleri yok "Süt ve et tüketiminin olmadığı bu grupta zaman zaman ta\uk yenfliyor. Tüm yoksul ailelerin tamamma yakını bayat ekmek vemektedir. Kiralann en büvük maü sorun okiuğu bu gruptaki evkr, derin yoksullarui sağhksız yapdarma oranla daha düzenli ve işlevseldir. Bu gruptaki afleler çocuklannı okutmak isterler. 2. grup yoksul ailelerin çocuklannm suç oranı yüksektir w CHP milletvekili Tanla, Türkiye Bankalar Birliği'nin verilerinin çarpıcı bir gerçeği ortaya çıkardığını vurgulayarak, bankalarda bulunan (paralann) tasarruf mevduahnın yüzde 68. 6'sının hesap sahiplerinin yüzde 1 'inin, yüzde 87.2'sinin de hesap sahiplerinin yüzde 4.4'unün elinde olduğunu ifade etti. Harcamalar azaidı Tanla, son yıllarda tüketici kTedisinde, süt üretimi ve tüketiminde, ilaç endüstrisi üretiminde, otomobil toplam pazannda, gazete satışlannda, Türkiye TV, basın, radyo, sinema reklam harcamalannda azalma ve düşüş yaşandığuıı açıkladı. Türkiye'de artış yaşanan olaylara örnek olarak Ankara Ticaret Odası'nın icra dosyalan ile boşanmalar üzerine yaptığı araştırmayı gösteren Tanla, iç piyasalardaki kısmi canlıhğın ancak düşük gelir gruplannın gelirinin yüzde 100, orta gelir gruplannın gelirinin de yüzde 50 artmasıyla gerçekleşebileceğini anlattı. NeharTübkkKarilanu-Yanşması'ndabirincfl© MahımıtAkgün(solda)akn.(OZGÜR ÖZTÜRK) Ustayasaygı, sanatçılarapark İstanbul Haber Servisi - Beşiktaş Belediyesi ile Karikatürcüler Derneği tarafindan düzenlenen "Nehar Tüblek Karikatür Yanşması"nda dereceye girenlere ödülleri verildı. Beşiktaş Belediye Başkanı Yusuf Namoğlu. Tüblek'in ardında iz bırakan gerçek bir sanatçı olduğunu belirterek, yakında 7 sanat türünün önde gelen isimlerinin büst, heykel ve röıyeflerinin yer alacağı "Sanatçüar Parta"nı açmayı planladıklannı açıkladı. Karikatürcüler Derneği Başkanı Metin Peker, Tüblek'i saygıyla andıklannı belirterek, "O hem hoşgörünün, hem de Türk karikarürünün aydınlık yüzüydü" dedi. "Avrupa Birliği" konulu yânşmada birinciliği Mahmut Akgün, ikinciliği Birol Çün, üçüncülüğü ise Raif Gökkuş kazandı. Beriköy, yoksul aileleri uzun vadeli ödemelerle konut sahibi yapacak Paylaşan toplum projesi LEYLA TAVŞANOĞLU Gencecik iki insan... Dd kadın... îkisi de ülkelerinde insanlara ya- rarlı olacak, insanlann en temel anayasal haklannı karşılayacak bir yerleşim projesinin üzerinde canla başla çalışıyorlar. Projenin adı "Beriköy: PaylaşanToplum". Bunu hayata geçirme uğraşı ve- ren iki insan da Rukiye Devres Ünver ve Revan Gezgin Ergezen. Yükseköğrenimini ABD'de Mas- sachusetts Institute of Techno- logy'nin Mimarlık Bölümü'nde tamamlayan ve o zamandan beri de kendini toplumlar yaratan top- lumlar projelerine adayan Ruki- ye Devres Ünver üstelik evli ve bir kız bebeği var. Boğaziçi Üniversitesi Turizm ve Otelcilik Bölümü mezunu olan Revan Gezgin Ergezen de evli ve iki çocuklu. Ama bu iki kadın evlerinde oturup rahat bir yaşam sürmek yerine içinde ya- şadıklan topluma nasıl daha faz- la katkıda bulunabileceklerinin arayışı içinde, 17 Ağustos 1999 depreminden sonra Beriköy pro- jesine baş koymuşlar. Ikisine de soruyorum: "Beri- köy projesini anlatsamza," Sakarya'nın Söğiiuu Ücesinde kurulacak Beriköy projesi, 50 konut ve bir sosyal merkezli yenibir\aşam alanı olacak. Bunu hayata geçirme uğraşı veren iki insan da Rukiye Devres Ünver (sağda) ve Revan Gezgin Ergezen (soMa). "Beriköy, konut, göç, enerji gi- bi Türkiye'nin önemli konulan- nın sürdürülebUir bir kalkmma modeli çerçevesinde ele alındıgı küçük öİçekli biryerleşim merke- zi. Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfl (ÇE- KÜL), MTT (MassachusettsInsti- tute ofTechnology) ve Habitat for Humanity Intemational'mbirara- da yürüttükleri çağdaş, büinçli ve ekolojik bir örnekyaşam projesi'' "Sakarya'nm Söğüttuflçesmde kurulacak olan Beriköy, 50 konut ve birsosyal merkezden oluşan >«- ni bir yaşam alanı olacak" Peki bu proje nereden çıktı? Rukiye Devres Ünver diyor ki: "BendahaMTTteöğrenciyken üniversiteninprofesörlerinden Jan Wampler benzerbaa projeleri Pa- kistan'da, Çin'de Beijing'de, Por- to Riko'da San Juan'da, daha pek çok yerde yapti. Ben de o sırada onun öğrencisi olduğum için bu projelerin peşinde neredeyse bü- tün dünyayı dolaşom. Sonraları Türkiye'de benzer projekr yapsak, düşüncesi yeşer- meyvbaşladLBirgünKemaliye'de bir çalışmam vardı. Arkamdan birisi geldi Ne yapbğunı sordu. Meğer o zamanld Erzincan Vab- si Recep Yazıcıoğlu'ymuş. Bunun üzerine kendisine he- men bir atölye çahşması oluştu- nıp eski bir köyü canlandırabüe- cegimizi söyledim. Tam bu çahş- ma başladı, Yazıooğlu merkeze çekBdLHemenarkasmdandadep- rem oldu." Peki, bu projeden amaç nedir? "Kısıtn oianaklara sahip ailele- ri uzunyadeiödemekrle konutsa- hibiyapmak,yaşamlanm sürdür- mderi için gerekn güç ve donanı- mı sağlamak, iş alanını yaratmak ve ileriye dönüksürdürükbüir bir genşimi özendirmek. Beriköy1eaoian tohumun Tür- kiye'nin diğer bölgelerinde de uy- gulanabinr bir model ohışturma- sıvebinlerce aileyeörnekteşkil et- mesi hedefleniyor. Halkı var olan sorunlara karşı bflinçleıınüş, eği- tflmiş, enerjisinin önemli bir kıs- mını doğal yollardan üreten bir tophun olacak." Ya, işte, Türkiye'de her şey hep kötü değil. Arada bir böyle güzel şeyler de oluyv r. ARAYIŞ TOKTAMIŞ ATEŞ Sıkıldım Anük... ABD'nin, basiretsiz ve blöflere dayanan dış si- yaseti, gerçekten kabak tadı verdi. Bu basiretsiz dış politika hem ABD'den yana olanların kafalan- nı kanştırıyor, hem de ABD karşıtlannın. Adamlar ne yapacaklannı şaşınyorlar. Orneğin, yetkili gibi görünen bir ABD'li general, açıklama yapıyor. "Eğer" diyor, "Türkiye savaşa girerse, savaş bir ay sürer. Türkiye savaşa gir- mezse iki ay...". Daha sonra bir başka "yetkHi", bam- başka bir iddia ortaya atıyor. "Türkiye savaşa gir- se de, girmese de Kuzey'den cephe açacağız..." Bunlar, kendilerini ve karşılanndakini ne sanıyor- lar acaba? Savaşın bir ay fazla sürmesinin, mad- di ve moral ederini hesaplayabiliyortar mı? Kaldı ki, savaşı birkaç ayda kazanabileceklerinin garan- tisi var mı? Türkiye katılmazsa, Kuzey'den cephe açmalan hiç de kolay değil. Anlaşılan, silahlandırdıklan söy- lenen 80 bin peşmergeye güveniyorlar. Eğer ger- çekten 80 bin peşmergeyi silahlandırmış ve eğit- miş iseler, belki bir şanslan olabilir. Ama bunun dört- te birini bile eğittiklerini sanmıyorum. Ve bu neden- le; ABD'li kimi generaller ne derlerse desinler, Tür- kiye'ye gereksinimleri var. Zaten bu nedenle, "düğ- meye bastılar" ve Kuzey Irak'ta Türkiye aleyhine gösteriler başladı. Hem de bayrak yakmacasına... Bu ne menem bir politikadır ki; Kuzey Irak Kürt- leri, ABD'nin Türkiye'ye konuşlanmasını ve Türki- ye üzerinden gelerek cephe açmalannı istiyor, fa- kat Türk askerlerinin gelmesini istemiyorlar. Eğer o Türkiye olmasaydı, kaç Halepçe olabileceği akıl- lanna bile gelmiyor. • • • öyle anlaşılıyor ki; Kuzey Irak'a asker gönderil- mesi ve ABD askerlerinin Türkiye'de konuşlan- ması konusunda hükümete yetki verebilecek olan "tezkere", ya da "tezkereler", önümüzdeki gün- lerde TBMM'ye gene gelecek. Umudum, ABD "ayaklannı yere basmış olsun" ve küstah üslubu- nu bırakarak, bir müttefike nasıl davranılması ge- rekiyorsa, öyle davranmaya başlamış olsun. Aslında bir noktada şans TBMM'nin yüzüne gül- dü. Eğrisi doğrusuna denk düştü ve Türkiye'nin yü- zünü ağartan, yüzümüzü ağartan bir karar aldılar. Doğrusu, MGK aksine bir öneride bulunsaydı, her- halde bu sonuç ortaya çıkmazdı. Fakat yukarda da değindiğim gibi, her şey denk geldi ve bu gü- zel karar çıktı. • • • Aslında Türkiye, bu kararda direnebilir. Bu ka- rarda direnmenin ortaya çıkartabileceği maliyet- lere katlanabiliriz. Ve dünya banşına, gerçekten bü- yük katkımız olur. Fakat AB üyesi ülkelerin Türki- ye'ye karşı tutumlan böylesine olumsuzken vetüm gümrük kapılarında bize "vebalı" muamelesi ya- pılırken, ABD'yi böyle karşıya almaktan çekinmiş olabilirler. Bundan önceki birkaç yazımda da değindiğim gibi, ABD bir "dünya devleti" olmaya hazır da de- ğil. Yeterti küttür birikimi olmadığı gibi, deneyimi de yok. Ingiltere, Fransa gibi ülkeler, "sömürgeci" birer dünya devleti olurken; sömürge ülkelerde, kendi- lerine bağlı ve kendi kültürleriyle donattıkları birer "elit "yetiştirirlerdi. Ama ABD bu işi, "kıvıramıyor". Etkisi altındaki ülkelerde; ABD "tarzına" hayran kit- leler oluşturuyor ama, bunlar "elit" değil. Zaten bir nokta geliyor, kendi hayranlannı bile, "kınyor" ve darıltıyor. • • • Kimi süper zekâlılar aksini düşünse bile; Türki- ye'nin ne Irak topraklannda gözü vardır, ne de Irak petrollerinde. Fakat bölgede kurulacak bir Kürt devletinin uzun dönemde ortaya çıkartabileceği sı- kıntılardan endişe duyuyoruz. Haklı değil miyiz?.. Alacakaptan toprağa verildi • tstanbul Haber Servisi - Emekli Büyükelçi Aydın Güngör Alacakaptan dün Levent Camisi'nde kılınan cenaze namazının ardından Anadolu Hisan Mezarhğı'nda toprağa verildi. Cenaze törenine Alacakaptan'ın ailesi, yakınlan, dostlan ile Esenyurt Belediye Başkanı Dr. Gürbüz Çapan, Basuı Konseyi Başkanı, yazar Oktay Ekşi, gazetemiz yazarlan Deniz Som, Fikret îlkiz katıldı. Çetin Emeç anıldı • tstanbul Haber Servisi - 7 Mart 1990 tari- hinde silahlı saldm sonucu öldürülen eski Hürriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Çetin Emeç dün Zincirlikuyu'daki mezan başında törenle anıldı. Anma törenine ailesi ve dostlarının yanı sıra TGC Başkanı Orhan Erinç, Basın Konseyi Başkanı Oktay Ekşi ve gazete- ciler katıldı. Aynı saldında ölen, Emeç'in şoförü Sinan Ercan da Karacaahmet mezarlığındaki kabri başında anıldı. Özel Okullar Sınavı başvuruları • tSTANBUL (AA) - Özel Okullar Sınavı'na baş\ııru süresi 17 Mart Pazartesi akşamına kadar uzatıldı. îstanbul Sınav Yürütme Kurulu Başkanlığı, 1 Haziran Pazar günü yapılacak olan 2003-2004 eğitim ve öğretim yılı Özel Okullar Sınavı'na yoğun talep nedeniyle başvuru süresinin uzatılmasını kararlaştırdı. Çocuklara deprem eğitimi • İstanbul Haber Servisi - Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafindan 5-9 Mayıs tarihleri arasında Türkiye çapında "Bilgi ve Yaşam Haftası" uygulamasının hayata geçirileceğini belirtti. Projenin danışmanlığmı yaptığını ifade eden Işıkara, proje çerçevesinde deprem bölgesini gezerek çocuklan bilinçlı'idireceğini ifade etti.