Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 26 MART 2003 ÇARŞAMBA
10 DIŞ HABERLER dishab@ cumhuriyet.com.tr
Kimyasal silah
kullanılacak savı
• VVASHINGTON
(AA) - Irak yönetiminin
başkent Bağdat'ı
savunan Cumhuriyet
Muhafızlan'na kimyasal
silah kullanma yetkisi
verdiği ileri sürüldü.
Amenkan CBC
televizyonu, önceki gün
Amerikan yetkililerine
dayanarak verdiği
haberde, Irak
yönetiminin başkent
Bağdat etrafinda bir
"larmızı hat" belirlediği
ve Cumhunyet
Muhafızlan'na
Amerikan birlikleri bu
hattı geçtiğinde kimyasal
silah kullanma yetkisi
verdiğini iddia etti.
ümm Kasr için
4.8 milyon dolar
• VVASHINGTON
(AA) - ABD, Irak'ta
savaş bitmeden savaş
sonrası ihaleleri
vermeye başladı. ABD
Uluslararası Gelişme
Ajansı (USAID), halen
çatışmalann devam
ettiği Irak'ın Umm Kasr
kentindeki limanın
idaresi için, bir
Amerikan şirketi ile 4.8
milyon dolarlık anlaşma
imzaladı. Anlaşmarun
ABD'nin Irak'ta savaş
sonrası iman için
yaptığı ikinci anlaşma
olduğu bildirildi.
Kameramanm
eşi yardım istedi
• LONDRA (AA) -
Irak'ın güneyinde
kaybolan tngiliz ITN
televizyonunun Fransız
kameramanının kansı,
eşinin bulunması için
Fransa hükümetinden
yardım istedi. Fred
Nerac'ın bulunması için
Fransa Devlet Başkanı
Jacques Chirac'tan
yardım isteyen Fabienne
Nerac. "Onlann, Iraklı
siyasetçilerle iyi
ilişkileri olduğunu ve
Fred'in yerini bulmak
için izin alabileceklerini
düşünüyorum" dedi.
Afganistan'da
hava saldınsı
• BAGRAM(AA)-
Afganistan'daki ABD
askerlerinin, Taleban ve
El Kaide üyelerini
yakalamak için hava
saldınsı başlattığı
bildirildi. Amerikalı
askeri sözcü Albay
Roger King, Bagram
üssünde yaptığı
açıklamada, hava
akınının, Irak'taki
savaşla aynı zamanda
başlayan operasyon
çerçevesinde yapıldığını
söyledi. Operasyonun,
Taleban'ın eski kalesi
Kandahar'da
düzenlediğini belirten
sözcü, hava akınının
Samigar dağlanna
yapıldığını bildirdi.
Kıbrıs'ta 6
tutuklama
• LEFKOŞA
(Cumhuriyet) KKTC'de
muhalefetteki
Cumhuriyetçi Türk
Partisi (CTP) ile bazı
sendika ve sivil toplum
örgütü temsilcilerinin
dün akşam Güzelyurt'a
bağlı Doğancı köyünde
gerçekleştirdikleri
eylem sonucunda 6 kişi
polis tarafından
tutuklandı. CTP Genel
Sekreteri Ferdi Sabit
Soyer'in elinde tuttuğu
sembolik sandığı halka
uzatarak, Annan belgesi
çerçevesinde bir çözüme
'evet' ya da 'hayır' oyu
istemesi üzerine polisin
olaya müdahale etmesi
sonucunda 4 sendika
başkanı, bir politikacı ve
bir de dernek başkanı
polis tarafından
tutuklanarak 24 saat
süreyle gözaltına alındı.
Tutuklamalar ardından
çok sayıda örgüt eylem
karan aldı. Kamu
sendikası ile işçi
sendikası bugün greve
gideceklerini apıkladı.
Irak TV'si 2 pilotu gösterdi
Irak televizyonu, pilot
üniformab 2 Amerikah
askcrin görüntülerini
yayımladı. Ülkenin
güneyindeki Kerbela'da
düşürülen Amerikan
Apaçi tipi hclikopterin
pÛotlan olduğu bildirilen
askeriere kameralar
önünde soru sorulmadığı
belirtüirken.
sunucunun "Bu savaş
esirleri Cenevre
Sözteşmesi'ne uygun
şeküde muamele
görecekler'* dediği
beiirtUdi. Amerikan
Savunma Bakanhğı da
pUonann, 30 yaşındaki
David tt uüams'la 26
yaşındaki Ronald Young
Jr. olduğunu belirttL
ABDBlerin de Iraklı
esirieri göstermesi aynca
sorgulanıyor. (Fotoğraflar:
REUTERS/AP)
Irak'ın, işgal güçlerinin kuşatması altmdaki ikinci büyük kentinde su ve yiyecek yok
Basrayaşamsavaşıveriyor
• Uzun süredir elektrik
ve su alamayan kentin
halkı bombardımandan
kaçarken elindeki kıt
kaynaklarla yetinmeye
çalışıyor. 2 milyon kişiye
su sağlayan istasyonun
denetimini ele geçiren
işgal güçleri, kenti askeri
hedef ilanetti.
1 RAK'INBMBÜYÜKELÇİSİMUHAMMED EL DURİ:
Acılanmızdan Annan sorumlu
Dış Haberier Servisi -ABD ve In-
giliz güçlerinin kuşatması altında-
ki Irak'ın ikinci büyük kenti Bas-
ra, insanlık dramıyla karşı karşıya.
BM yetkilileri, saldınlar nedeniy-
le üç gündür su ve elektrik verile-
meyen kentte 5 yaşın altındaki 100
bin kadar çocuğun yaşamının teh-
dit altında olduğunu açıkladılar.
BM'nin uyansının ardından bölgede çar-
pışan Ingiliz güçlerinin kente girmekten
vazgeçtikleri ancak Basra'yı hâlâ askeri he-
def olarak gördükleri yönünde çelişkıli
açıklamalar geldi. "Askeri hedef," bir as-
keri gücün "tehdit ve tehh'ke altında" ol-
duğu iddiasıyla bundan sonra "asker ve si-
vil aynmı gözetmeden gerekli önlemleri
alacağT anlarruna geliyor. tşgal güçleri, bu-
güne kadar Basra'ya yardım götürülmesi-
Dış Haberier Servisi - Irak'ın
Birleşmiş Milletler Büyükelçisi
Muhammed El Duri, BM'yi
"petrol karşılığı gıda"
programını durdurarak
Iraklılann acılarını arttırmakla
suçladı.Associated Press
ajansına konuşan El Duri,
"Annan'ın programı
durdurarak ve personeiini geri
çekerek, milyonlarca Iraklının
yaşammı teriükeye atnğınr
söyledi. Annan"ı "sebepsiz yere
programı durdurarak halkm
temel gereksinimlerinin
lasıtianmasına'' neden olmakla
suçlayan El Duri, "Irak
halkının çektiği acılardan Genel
Sekreter sorumludur" dedi.
Irak Ticaret Bakanı Mehdi
SaHh de, ABD ve Ingiltere'yi,
"Irak'a gıda ve ilaç
ulaştmbnasuıı durdurması için
BM'yi zoriamakla" suçladı.
Salih, "Petrol karşıhğı gıda
programını engeDeyen ABD ve
Ingütere'nin bu insanlık dışı ve
ahlaki olmayan davranışuu
kmryonız" dedi. Salih, suıırda
ve Urdün'de bulunan gemilerde
gıda ve ilaçlann bulunduğunu
belirtti. Salih, Iraklılann en az
6 aydan fazla dayanacak gıda
ve ilacı bulunduğunu
belirterek, "Irak halkının, ABD
ve tngüiderin yardımuıa
ihtiyacı yok. Çocuklarunızı ve
kadınlannuz] öldüren,
aftyapınuzı yok edenlerden
yardım kabul etmeyiz" dedi.
BM Genel Sekreteri Kofi
Annan, "petrol karşıhğı gtda"
programını, Irak saldınsının
başlamasıyla birlikte geçen
hafta durdurma karan almıştı.
reken önlemlerin alınması çağ-
nsında bulundu ve "O büyük-
lükte bir kent elektrik ve içme su-
yu ohnadan uzun süre dayana-
maz" diye konuştu.
UNICEFkaygüı
nı sağlayacak bir güvenli koridor da oluş-
turamadılar. 2 milyon kişiye su sağlayan
istasyonun işgalci güçlerin denetiminde
olduğu bildiriliyor.
Bu su istasyonuna enerii sağlayan elekt-
rik hattı tahrip olmuş durumda. Bu istas-
yona ulaşamayan Kızılhaç yetkilileri ted-
bir olarak çe\Te nehirlerdeki suyu temiz-
leyerek halka dağıhyor.
Kentte insani felaket uyansında bulunan
Kızılhaç, Basra'daki diğer su tesislerinin
kentin gereksiniminin yüzde 40'ını karşı-
layabildiğini ve bu tesislerin su kalitesinin
düşük olduğunu belirtiyor. 2 milyon nüfus-
lu Basra'da bugünlerde hava sıcaklığının
40 dereceye kadar ulaştığı kaydediliyor.
Uzun süredir elektrik ve su verileme-
yen kentte, halk hem bombardımanlardan
korunmaya çalışıyor, hem de kıt kaynak-
larla yaşam mücadelesi veriyor. BM Ge-
nel Sekreteri Kofi Annan, kente elektriğin
ve içme suyunun sağlanması için derhal ge-
BM Çocuk Fonu UNICEF,
kentte yaşayan 5 yaşın altındaki
100 bin kadar çocuğun içme su-
yunun kesilmesinden dolayı sal-
gın hastalık tehdidi altında bulun-
duğunu duyurmuşru.
UNICEF, Ürdün'ün başkenti
Amman'dan yaptığı yazılı açık-
lamada, "UNICEF, Basra'daki
içme suyu ve elektrik kesintisi-
nin uzamasuıdan dolayı kaygj-
b" ifadesi kullanıldı. Yazılı açık-
lamada, salgın hastalıklann ya-
yılmasının özellikle 5 yaşın al-
tındaki çocuklan tehdit ettiğine
dikkat çekildi.
Dünya Sağlık Örgütü (WH0) sözcüle-
rinden Fadile Şeyb de, Amman'da düzen-
lediği basın toplantısında, örgütün içme su-
yu kesintisinin sağlık koşullanna etkisi
konusunda kaygılı olduğunu belirtti.
Temel gereksinimler konusunda gide-
rek artan kaygılar karşısında Ingıltere Sa-
vunma Bakanı GeoffHoon, "Basra'daki alt-
yapının koalisyon güçleri taranndan vu-
rulmadığuu'' öne sürdü.
YİYECEK SIKJNTIS1 BAŞLADI
Kuzey Irak'ta
salgın tehlikesi
MAHMUTORAL
FERİTDEMİR
DİYARBAKIR/TUNCELİ-
Savaştan zarar görecekleri en-
dişesiyle Musul ve Kerkük
kentlerinden Kürt bölgesine
kaçan Türkmenler için, pro-
vokarif bir saldınya karşı özel
güvenlik önlemleri almdığı
öne sürüldü. Kuzey Irak'ta gı-
da ve ilaç sıkıntısı büyük bo-
yutlara ulaşırken salgın has-
talık endişesi yaşanıyor.
KDP kaynaklan ABD'nin
Irak'a yönelik saldınsının baş-
lamasından önce Musul, Ker-
kük ve dolaylann- _ _ _ _
dan Kürt bölgesine
göç eden kişilerin
Dohuk kenti yakın-
lannda Zawita, Sü-
leymaniye ve Ran-
ya yakznlannda oluş-
turulan kamplarda
barındınldıklannı
belırttıler. KDPliler,
göç edenlerin arasın-
da Arap ve Asurile-
rin de bulunduğunu.
er geçen
gün gıda ve
ilaç sıkıntısı
artıyor.
Hastanelerde
doktor bulmak
imkânsız hale
geldi.
Türkmen olduğu belirlenen-
lerin özel güvenlik alanlanna
yerleşririldiklerini ve peşmer-
ge güçleri tarafmdan korun-
duklanru belirttiler.
KDP'H kaynaklar, bununla
Türkiye'nin Kuzey Irak'a gir-
mesine gerekçe yaratacak pro-
vokatıf bir saldınnın önüne
geçilmesinin amaçlandığını
dile getirdiler.
ABD'nin Irak'a yönelik sal-
dırısının ardından Kuzey
Irak'ta halk kendi olanaklany-
la yaşamaya çalışıyor. Her ge-
çen gün gıda ve ilaç sıkıntısı
artıyor. Hastanelerde doktor
bulmak imkânsız hale geldi.
Saldınlarla birlikte BM'nin
petrol karşıhğı yaptığı gıda
yardımı durunca, halka dağı-
tılan iki aylık yardım paketi
eksik verildi.
Yağ, mercimek, nohut, fa-
sulye. süt, un gibi gıda mad-
deleri alamayan yöre insa-
nı."Eumizdeki gıda bittiğinde
ne yapacağH"diyerek endişe-
lenni dıle getirdi.
Bölgeye yalnızca îran'ın Ha-
cı Ümran Kapısı'ndan kısmen
gıda malzemesi getiriliyor. An-
cak bunlar çok pahalı satıldığı
için yoksul aileler yararlana-
mıyor.Bölgedenah-
nan haberlere göre
halk özellikle taze
sebze ve meyve ko-
nusunda da büyük
sıkıntı yaşıyor. Du-
hok, Zaho gibi kent-
lerde sebze ve mey-
ve fahiş fiyatlara sa-
tılıyor. Savaş öncesi
1 dinarolanbenzinin
litresi de 2-3 dinara
çıktı. Bu tablo için-
de özellikle çocuklar ciddi teh-
like altında. Yeterli derecede
besin alamayan, sağlık kontro-
lünden geçirümeyen çocuklar-
da salgın hastalıklar yaşanma-
sından endişe ediliyor. Bu ara-
da Duhok'ta kimi e\ lere hır-
sızlık için girilmesi halkta yağ-
ma korkusunu da arthrdı.
ABD saldınsından önce Ku-
zey Irak Parlamento 'sunun al-
dığı olağanüstü hal uygulan-
ması karan da bölgede etki-
sini göstermeye başladı. Özel-
likle kırsal alanlara sivil ge-
çişler kontrole ve izne tabi tu-
tuluycr.
Yunuslar
cepheye
sürülecek
ABD, Irak'ta
denizalüna ma>ın
yerieştirilmesi
olasıhgma karşı yüksek
teknolojiö araçlar
yerine >ıınuslan
kullanacak. Amerikan
ordusundan Yüzbaşı
Mike TOIotson, L mm
Kasr'da gazetecilere
yaptığı açıklamada,
doğai sonar yetenekleri
nedeniyle 3 ya da 4
\ unusun deniz dibinde
oiabilecek mayuı ve
diğer patla>ıcılan
arama işleminde
kullanuacaklannı
söyledi. (Fotoğraf: AP)
Basra'da ayaklanma iddiaları
TAHRAN(AA)- Iran'da üstle-
nen Iraklı rejim muhalifi Şü grup Irak
İslam Devnmi Yüksek Konseyi
(IÎDYK). Basra'daısyan başladığı-
nı iddia etti. IİDYK sözcülerinden
Muhammed Hadi Asadi, "Bas-
ra'da ayaklanma başladığını doğ-
ruluyoruz. ancak, şu an daha faz-
la bilgi veremeyiz" dedi. Irak
Enformasyon Bakanı Muhammed
Essahafise Basra'da halk ayaklan-
ması başladığı yönündeki haberle-
ri yalanladı. Ingiliz televizyonla-
nnda Basra'da, Devlet Başkanı Sad-
dam Hüseyin güçlerine karşı isyan
başladığı yönünde haberier yer alır-
ken. Amerikalı ve Ingiliz yetkililer
de haberleri direkt olarak doğrula-
madılar.
Basra kentinde Saddam Hüseyin
rejimine karşı isyan başladığı yö-
nünde Ingiliz askeri sözcülerden
çelişkilı açıklamalar geliyor. Ka-
tar'daki koalisyon güçleri merkez
komutanlığından bir Ingiliz kayna-
ğı, Basra kentinde halk isyanı oldu-
ğuna dair bilgisi bulunmadığını
söylerken, Ingiliz Sky televizyonu-
na konuşan yine Katar'daki bir baş-
ka Ingiliz sözcü, Basra'da isyan ol-
duğuna ilişkin haberier duyduğu-
nu kaydetti.
Sky televizyonuna konuşan Ingi-
liz sözcü Al Lockvvood, Ingiliz güç-
lerinin isyana yardımcı olmaya ça-
lıştığını söyledi. Lockvvood, "Şu
an durumu çok dikkatli değerlen-
diriyoruz ve kesinlikle eminim ki
yakında bazı hareketler olacak"
dedi.Ingiltere Savunma Bakanlığı
da Saddam'a bağlı askerlerin Bas-
ra'da sivillere ateş açtığını ileri sür-
dü. Kuveyt'tekı Ingiliz askeri söz-
cülerinden Chris Vernon, da Ingi-
liz güçlerinin, Irak'ta iktidardaki
Baas Partisi'nin Basra kenti üst dü-
zey yetkililerinden birini esir aldı-
ğını söyledi.
Şülerden cihat fetvası
Dünya Şiilerinin merkezi Irak'ın
Necef kentinden ABD ve tngilte-
re'ye karşı cihat fetvası yayımlan-
dı. Dünya Şiilerinin öncüsü sayılan
Ayetüllah El Uzma Ali Hüseyni
El Fistani ve Muhhammed El Ha-
kani tarafından imzalanan fetvada,
Irak topraklannagiren Amerikan ve
Ingiliz düşmanlanna karşı savaşma-
nın bir görev olduğu belirtildi.
İngiliz Enstitüsü:
Sıra
Iran 'a
gelecek
• IISS uzmanı Samore,
"ABD, Irak savaşı sona
erdiğinde büyük olasılıkla
îran'ın uranyum
zenginleştirme programının
durdurulmasına
yoğunlaşacak" dedi.
TOK\'O(AA)-Merkezi
Ingiltere'nin başkenti Londra'da
bulunan Uluslararası Stratejik
Araştırmalar Enstitüsü (IISS)
uzmanı Gary Samore, ABD'nin
Irak savaşından sonra dikkatini
îran'ın nükleer silah programma
çevirebileceğini kaydetti.
Japonya'nın başkenti Tokyo'da
düzenlenen silahsızlanma
sempozyumunda konuşan
Samore, îran'ın nükleer
programını ilerletmesi içm
birkaç yıla daha gereksinim
duyduğunu belirtti. Samore,
•*ABD buna rağmen, Irak savaşı
sona erdiğinde büyük olasılıkla
tran'uı uranyum zenginleştinne
programının durdurulmasına
yoğunlaşacak" dedi. Samore,
güvencelerine karşın tran'ın sivil
nükleer program adı altında
nükleer silah seçeneğıne devam
etmesinin mümkün olduğunu
belirterek "Bu program
silahlann >a\ılma.sı riskini
taşımaktadır ve dola\ısı\la
durdurulmalıdır" ıfadesını
kullandı. Samore aynca, büyük
güçlerin Irak'a savaş
konusundald görüş aynhklanna
rağmen, Iran dosyası konusunda
görüş birliğine varabileceklerini
de kaydetti.
ABD'li komutan:
Kitle imha
silahı
bulamadık
ESSEYLİYE KAMPI (AA) -
Amerikalı Komutan Tümgeneral
Victor Renuart, Iraklı savaş
mahkûmlan için esır kamplan
kurmakta olduklannı söyledi.
Renuart, Katar"daki ABD
karargâhında Irak savaşıyla ilgilı
yaptığı değerlendirmede,
Uluslararası Kızılhaç
Teşkilatı'nın esir kamplanna
girişine izin verileceğini de
belirtti. Amerikalı yetkililer,
koalisyon güçlerinin elinde 3
binden fazla Iraklı savaş esiri
bulunduğunu bildiriyor. Renuart,
kitle ımha sılahlanyla ilgili bir
soruya karşılık, koalisyon
güçlerinin, daha önceden de
şüphe duyulan bazı tesislen
kontrol ettiğini, ancak şu ana
kadar kitle ımha silahı
bulunduğunu
doğrulayamayacağını kaydetti.
Renuart, cephede ele geçirdikleri
Iraklı komutanlan yeru bılgıler
elde etmek için sorgulamayı
sürdürdüklerini de sövledi.
ABD'ye gidiyor
Blair'in
paçası
tutuştu
Dış Haberier Servisi - tngiltere
Başbakanı Ton>' Blair'ın ABD
Başkanı George W. Bush'tan acil
görüşme talebinde bulunduğu, iki
liderin bugün ABD'de bir araya
gelmeleri bekleniyor.
Ingiliz basını, 17 Ingiliz askerinin
ölümü ve 2 sinin kaybolmasından
sonra Blair'in Bush'u arayarak,
savaşın gidişatı konusunda
görüşmek üzere randevu
istediğini duyurdu. Bush ile
Blair'in, Irak savaşmdaki
stratej ileri ve savaştan sonra
yapılacaklan gözden
geçirecekleri bildirildi.
Ismini açıklamak istemeyen
ABD'li bir diplomat, Blair'in
bugün Washington'a geleceğini
söyledi. Söz konusu diplomat, iki
liderin yann da Bush'un Camp
David'deki çiftliğine
geçeceklerini ve görüşmeye
orada devam edeceklerini belirtti.