Katalog

24 MART 2003 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA H l A J v A S A L J j L R I dishab@cumhuriyet.com.tr 11 ABD ve İngiliz askerleri Bağdat yolunda beklemedikleri bir direnişle karşılaştı Irakgeçitvermiyor A BDve Ingiltere'nin hava akınlannda Basra'da 77, MusuPda 4, Tikrit'te 4 sivil ölürken 35O'ye yakın kişi yaralandı. Nasıriye, Umm Kasr ve Necef'te şiddetli çatışmalar yaşandı. ABD, 10 civannda askerinin öldüğünü, 12'sinin kayıp olduğunu açıkladı. Ihş HaberlerServisi- Irak'a sal- dınlannı sürdüren Amerikan ve ingiliz güçlerinin hava bombardı- manlaruıda çok sayıda sivil yaşa- mını yitirirken başkent Bağdat'a ilerlemeye çalışan askerler büyük direnişle karşılaşıyor ve kayıplar ve- riyor. ABD'li komutanlar, en şid- detli çarpışmalann dün yaşandığı- nı bıldirdi. Bağdat. dün gece de ağır bombardıman altında kaldı. Önceki gece ve dün sabah saat- lerinde Bağdat. Basra, Musul ve Tikrit bombalanırken Basra "ya yö- nelik önceki geceki bombardıman- da 77 sivilin misket bombalanyla öldüğü ve 336 kişinin de yaralan- dığı bildirildi. Tikrit'te 4 kişi öldü, 13 kişi yaralandı. Musul'da da 4 Cr- dünlü öğrenci yaşamını yitırdi. Bağdat'ta dün sabaha karşı ve ge- ce gerçekleşen bombardımanlarda en az 5 si- vil yaralandı. Irak'ın en ünlü üniversitelerin- den 13. yüzyıla ait Mustansiriya dün TSt 14.00'te Bağdafa düzenlenen hava akınmda isabet aldı. Bombalardan biri, üniversitenin gi- rişinde 10 metre genişliğinde ve 3 metre de- rinliğinde dev bir krater açtı. Binanın önün- den geçen 3 kişi yaralandı. Basra'ya dün öğleden sonra düzenlenen ABD güçleri zorlukla ilerliyor 1 'BAĞDAT Bir İngiliz uçağı ABD tarafından düşürüldü. Irak güçleri de Bağdat üzehnde bir İngiliz uçağı düşürdü. IRAK BAĞDAT SUUDİ ARABİSTAN direnişle karşılaşıyor. Bombardıman 7e//// ve Nasıriye'deki uçak pistleh ele geçirildi. Ingilizlerin elinde Bataklık Göl Şiddetli çatışmalar Anayollar Otobanlar bombardımanda da çok sayıda kadın ve ço- cuk yaralandı. Başkentte ağır bombardıman Dün akşam 18.00'den itibaren Bağdat ve Mu- sul "a yönelik bombardımanlar yeniden baş- ladı. Bağdat ve çevresi ağır bombardıman al- tında kaldı. Bağdat'ta, daha önce de vurulan başkanlık sarayının bir bölümü ve bakanlarku- rulu isabet aldı. Irak Enformasyon Bakanı Muhammed Sa- ki EI Sahaf. Basra'ya yönelik önceki günkü hava saldınsında, çoğu misket bombalan se- bebiyle 77 sivilin öldüğünü, 336 kişinin de yaralandığını bıldirdi. "Salkım bombasT ola- rak da bilinen, 30 çeşidî bulunan misket bom- balan, sivillere çok fazla zarar verdiği için şid- SAZLDCTA KOVALAMACA - Saddam Hüseyin'in uçak düşürenlere ve askerleri esir aianiara ödül vereceğini açıklamasının ardından yüzlerce kişi nehirde pUoÜann peşine düştii. (Fotoğraflar: AP REUTERS) detle eleştiriliyor. Bomba, yere ya- kınken havada patlıyor ve çevreye yüzlerce mini bomba saçılıyor; bun- lar da geniş bir alanda çarpnklan yer- de infilak ediyor. Önceki gün Basra yakınlarında iki arkadaşıyla birlikte ateş altında kalan ingiliz ITN televizyonunun deneyimli muhabiri TerryLJoyd'un öldüğü açıklandı. Bağdat'a ilerleyen Amerikan ve in- giliz güçleri ise beklemedikleri bir direnişle karşılaşıyor. Askerlerin iler- lemesi pek çok noktada durduruldu. ABD 10 askerinin öldüğünü, 12'si- nin kaybolduğunu açıklarken Irak 25 Amerikan askerinin öldürüldüğü- nü öne sürdü. Katar'daki Amerikan güçlen ko- mutanlığından Tuğgeneral John Abi- zaid, müttefik güçlerin Nasıriye'de büyük bir direnişle karşılaştıklannı söyledi. Abizaid, Amerikan deniz piyadelerinin Irak güçlerinin bir sal- dınsını püskürttüklerini ve bu ça- tışmalarda "10'dan az ölü verdilde- rini", bazı askerlerin yaralandığını söyledi. Abizaid, düzenli birlikJerin bir Amerikan destek birliğine bas- kın yaptığını. bu baskında bazı as- kerlerin yaralandığını, 12 askerin de kayıp olduğunun bildirildiğini ve esir düşmüş olabileceklerini söyle- di. Savaşın en zor gunü Abizaid. "yakında Bağdat kapda- nna ulaşılacağını" da ileri sürdü. " Planlanmızyolundagkfiyor" diyen sözcü, buna karşın Saddam Hüse- yin rejiminin kontrol altında tuttu- ğu tüm unsurlan tamamen denetim altına almalannın uzun süre alaca- ğını kaydetti. John Abizaid, El Kut kenti ya- kınlandaki bazı Irak güçlerinde kimyasal si- lah olduğu yolunda bilgiler bulunduğunu söy- ledi. Sözcü, Irak askerlerinin koalisyon asker- lerine karşı çeşitli hilelere başvurduklannı da belirtti. Sözcünün verdiği örneklerden birine göre sivil giysili Irak askergrubu, Amerikalı asker- lere yaklaştı ve saldınya geçti. Sözcü, "Bir başka olayda da, birBkkrimKİn topçu ateşi sonu- cunda karşıdan teslim olur gibi yapan Irakfcaskeriergekü, ardm- dan, kendjkrini hoşgörü ile kar- şılayan askerierimizi tuzağa dü- şürdüler" dedi. Tümgeneral Vınce Brooks da *KoaMswn güçleriiçinzorbn-gün oldu" dedi. Irak ise Nasıriye'de 25 Ame- rikalı ve ingiliz askerinin öldü- rüldüğünü açıkladı. Nasıriye'de 5 bin ABD aske- rinin 500 Irak askerine karşı sa- vaşhğı belirtilirken 100 Irak as- kerinin öldürüldügü öne sürül- dü. Necef ve liman kenti Umm Kasr'da da son derece şiddetli ça- tışmalar yaşanıyor. 4 gündür stratejik önem taşıyan kenti al- maya çalışan müttefik güçleri. büyük bir direnişle karşılaşıyor. Kentte koalisyonun üç askeri- nin öldürüldügü Öne sürüldü. ingiliz birliklerinin komutanı General Brian Burridge, Umm Kasr'da "Irakblann küçükgrup- lar haKnde canla başla savaşüğj- nı" sövledi. Bağdat üzerinde düşürülen savaş uçağının mürettebatı paraşütle atladı EKcle layüarında pilot avıDış Haberler Servisi- Irak•ın başken- ti Bağdat'm bombardımanı sırasında koalisyon güçlerine ait bir uçak düşü- rülürken halk, Dicle Nehn yakınlan- na düşen uçaktaki 2 pilotu bulmak için seferber oldu. Bir grup Iraklırun dün öğleden sonra. nehrin ba- tı kıyısına inen paraşütlü askerler gördüğünü söy- lemesi üzerine, halk ve si- lahlı askerler, pilotlan bul- mak için "insan avT baş- lath. Pilotlann, sazlıklann arasına gizlendiği yönün- deki haberlerin ardından önce rasgele ateş açıldı, ardından da sazlıklar ate- şe verildi. Iraklı askerler, teknelerle ve nehre gire- rek arama çalışmalannı sürdürürken pilotlan linç etmelerinden korkulan halk da olay ye- rinden uzaklaştınldı. El Cezire telev iz- yonu, pilotlardan birinin yakalandığı- nı, diğerininse arama çalışmalannın sürdürüldüğünü bıldirdi. Kayıp pilotu arama çalışmalan saatlerce sürdü. Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in uçak düşürenlere 100 milyon, ABD veya ingiliz askeri esir alanlara da 25 milyon dınar verileceğini açıklaması, arama çahşmalanna sivillerin de katıl- masınaneden oldu. Uçağın Ingiltere mi ABD, İngiliz uçağı düşürdü Dış Haberfcr Servisi - Körfez'de göreve giderken kaybolan ingiliz savaş uçağının "dost ateşjyte" Amerikan Patriot fûzesi tarafindan vurulduğu bildirildi. Katar'daki ABD Merkez Komutanlığı sözcüsü, ingiliz Kraliyet Güçleri'ne bağlı bir uçağın, dün erken saatlerde Kuveyt sının yakmlannda Patriot fiizesiyle vurulduğunu açıkladı. Sözcü, uçak mürettebatımn kaybolduğunu söyledi. Körfez'deki ingiliz birliklerinin sözcüsü Yüzbaşı Al Lockvvood da, iki ülkenin olayla ilgili ortak soruşturma başlarhklannı kaydetti. Lockwood, uçağın görevinin ne olduğu hakkmda bir bilgi vermedi. Ingiltere Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Mark O'Brien ise, düşen uçağın tipinin Tornado olduğunu ve uçakta 2 kişinin bulunduğunu belirtti. yoksa ABD güçlerine mi ait olduğu henüz kesinleşmezken, Amerikalı üst düzey yetkililerinden çelişen açıkla- malar geliyor. Savunma Bakanı Do- nald Rumsfeld, NBC televizyonuna yaptığı açıklamada, Irak Savaşı'nda bir koalisyon uçağının kaybol- duğu yönünde haberler ol- duğunu kaydetti. Uçağın Amerikan ya da ingiliz uçağı olabileceğini belirten Rumsfeld, pilotlan arama çahşmalanna ilişkin görüntülerle ilgiliyse söyle- yecek hiçbir şeyi olmadığı- nı belirtti. ABD Genelkur- may Başkanı RkhardMyers ise "Irakblann iddia ettiği gibi, hiçbir pilotun Bağdat üzerinde uçarken paraşütle atiamak zorunda kahnadı- ğı" ifadesini kullandı. Özel güçler Bağdat 1 ta' Bağdat'a 160 kilometre uzak- lıktaki Necef kenti çevresinde de askerlerin ilerlemesi durduruldu. Amerikan ve Irak askerleri Ne- cef'in 70 kilometre güneydoğu- sundaki çölde çatıştı. Necef, Bağ- dat'a en yakın noktada bulunuyor. Basra'nın baösının koalisyon güç- lerinin denetiminde olduğu, an- cak kent çevresinde şiddetli ça- tışmalar yaşandığı bildirildi. Irak Savunma Bakanlığı, 5 uçak ve 2 helikopter düşürüldüğünü, uçakJardan 4'ünün Bağdat, diğe- rinin Basra üzerinde vurulduğu- nu öne sürdü. 10 tank ile 20 zırh- lı personel taşıyıcırun etkisiz ha- le getirildiği belirtildi. ingiliz The Observer gazetesi, "Amerikan özel kuvvetlerinin Bağdat'a gir- dfldermi" öne sürdü. Gazete, Pen- tagon kaynaklanna dayandırdığı, "askeri istihbaratabağlıöze) kuv- vederin Bağdat'ta okhıklarT id- diasına dikkat çekti. Haberde, bu güçlerin rolü, hedeflerin belirlen- mesi ve savunma hazırlıklannın gözetlenmesine yardımcı olmak olarak belirtildi. Bir ingiliz sa- vunma kaynağı, bu gece ya da ya- nn Bağdat'ta kara saldınsı bekle- diklerini kaydetti. BIÇAK SIRTI EROL MANtSALI Kuzey Inak'ta AB-ABD Ortaklığı - ABD, Türkiye'nin Irak'ın kuzeyine girmesine karşı. Ancak insani nedenlerle sınııiı önlem alabilirsin diyor. - Almanya (ve AB) da, her ne sebeple olursa olsun Türkiye'nin sının geçmesine tepki göstenyor. Işi, "müeyyide" uygulamaya kadar götürüyor. Halbuki Irak'ın kuzeyinde artık Irak bulunmuyor. 11 yıldır Kuzey Irak Bağdat'tan zaten kopanlmış. Kuzey Irak'ta ABD ve Ingiltere'nin, Körfez krizinden beri yavaş yavaş hazııiadığı bir kukla devlet var. Geçen yıl Başbakan Bülent Ecevit'in ifadesi ile, "sadece ilan edilmemiş" bir kukla devlet var. - Amerika (ve Ingiltere) yakında, askerleri ve üsleri ile Irak'a ve kuzeyine egemen olacaklar; orada yerleşik bir düzene geçecekler. Ve ondan sonra da kukla devleti ilan edecekler. Bir, iki, bilemediniz üç yıl sonra. Süresi de önemli degil. Türkiye, ABD ve Ingiltere'ye karşı savaş mı ilan edecek? 11 yıldır kukla devletin göz göre göre oluşturulmasına fiili bir tepki gösterilmemiş; ABD'nin Ingiltere askerleri ile Kuzey Irak'a iyice yerleştikten sonra fiili tepki gösterme olanağımız olabilir mi? Avrupa Birliği niçin ABP ile beraber? ABD'nin Irak'a saldınsı konusunda karşı çıkan ve Amerika'nın yanında yer almayan Almanya ve Fransa, Türkiye'nin Kuzey Irak'a girmemesi konusunda nasıl birfeşebiliyoriar, ABD ile ortak bir zemin oluşturabiliyortar? Zaten 1992'den beri AB, ABD ve Ingiltere ikilisinin Kuzey Irak'ta bir kukla devlet oluşturmasına da hiç tepki göstermemişti. Çünkü AB, ABD-lngiliz ikilisinin başlattığı Kürdistan projesini destekliyordu. Bölgede güçlü ve etkili birTürkiye yerine, Kürdistan ile bölünmüş ve tamamen ABD ve AB'nin himayesi altna sokulmuş yeni bötgesel yapıyı tercih ediyorlardı. Işin gerisinde bu projeyi destekleyen Israil ve Ermenistan ile onların ABD ve Avrupa'daki lobileri de bulunuyor. Tabii, AB'nin üyesi Yunanistan ile ABD içinde etkili Yunan lobisini de unutmamak gerekir. Hem AB, hem de ABD işte bu nedenle, "Türkiye'nin Kuzey Irak'ta oluşturulmak istenen kukla devleti engellemesine karşı çıkıyorlar"; bu nedenle, tamamen otorite boşluğu yaşanan ve yakında ABD ve Ingiltere'nin denetimine sokulacak olan Kuzey Irak'a Türk askerinin girmesini istemiyorfar. - ABD önce Türkiye'yi tehdit etti. Ancak savaş halinde olduğu için Türkiye'yi de karşısına almak istemedi. Şimdilik, o da sınır güvenliği için "sınırlı vesüreli" geçişe izin verdi. "Hava köprüsünden "işi bitirip "köprüyü geçinceye kadar!" Işi brttikten ve askerlerini Kuzey Irak'a yerleştirdikten sonra Ankara'ya, "Artık biz burdayız, sen geri dön, aksi halde karşında biz oluruz" diyecekler. Kıbns'ta Rumlan uluslararası anlaşmalara aykın olarakAB'ye ilhak ederken, "garantörve uluslararası anlaşmalardan doğan hakkını kullanan ve Kıbns 'a banş getiren Türkiye'ye 'sen işgalcisin' diyebilen AB ve ABD" acaba yann Irak'ta Türkiye'ye neler demez! Esas sorun 1989'da başladı Türkiye soğuk savaş sonrasında Batı'dan dışlandı. 1989'da AB kapısından geri çevrildi. Ve ondan sonra "Sessiz Darbe" başlatıldı. Türkiye içeri alınmayacak, ancak tek yanlı bağlı tutulacaktı. AB kapısında oyalanacaktı. Ege, Kıbns, Ermeni tasanlan, Güneydoğu Anadolu ve bugün Kuzey Irak (Kürdistan) meseleleri halen sürdürülmekte olan sessiz darbenin unsuriandır. Ermeni ve Yunan (Rum) taleplerinin karşılanması, Kürdistan projesi, Fener Patrikhanesi meselesi zaten belgeli olarak Avrupa Birliği'nin ve ABD kurumlarının (temsilciler Meclisi ve Senato) gündemine girmiş ve çoğundan da geçmiştir. Avrupa Parlamentosu 1993 yılından bugüne kadar yukandaki konularda Türkiye aleytıine kararlar almıştır.n ABD ise Ermeni meselesinde hem Eyalet Meclislerinde hem de Senato'da önemli ileriemeler sağladı. Batı'daki bu gelişmeleri "inatla görmek istemememiz" Türkiye'nin esas sorunudur. Bu şekilde sorunlar ertelenmekte ve bir kartopu gibi büyümektedir. Ecevft hükümetinin düşürülmesinden sonra AKP hükümetinin Kıbns ve Irak politikalanndaki zikzaklann arkasında yatan temel neden, "kurulmuş olan tek taraflı bağlardır". Siyasete, bürokrasiye ve sermaye çevrelerine kadar uzanan bu bağlar, "Türkiye'nin ulusal inisiyatif olmasını engellemektedir". Tek taraflı bağlan dengeleyecek yeni polftikalar geliştirmekzorundayız. Aksi halde, "Kuzey Irak'tan ve Kıbrıs'tan tetiklenecek dramatik gelişmelerle"bölünmekten ve himaye altına alınmaktan kurtulmamız imkânsız olacaktır. C) Sessiz Darbe, E. Manisalı, Derin, 2002-2003 www.isfanbul.edu.tr/iktisat/emanisali Müslüman askerin cinneti Amerikalı, kendi yurttaşlanna saldırdı Dış Haberler Servisi - Kuveyt'in Irak sının yakınlanndaki Pennsyl- vania Kamprna dün sa- baha karşı düzenlenen saldınyı, Müslüman bir ABD'li askerin düzen- lediği ortaya çıktı. ABD 101. Havatn- dirme Tümeni'ndeki askerler, çadırlannda uyudukları sırada el bombalı saldınya uğ- ramış, olayda bir ABD askeri ölmüş, 15'ı de yaralanmıştı. Asken bir kaynak, olayla ilgili bir Müslüman askerin gö- zaltına alındığını kay- detti. Kaynak, şüpheli- nin saldınyı "Savaştan doia\ı yaşadığıöfkene- deniyle gerçekleştirmiş olabileceğini" söyledi. Bir başka askeri yet- kili de saldırganın ABD'li bir yüzbaşı ol- duğunu ve bacağından vurularak gözaltına alındığını bildirdi. ABD Merkez Komu- ta Karargâhı'ndan yapı- lan açıklamadaysa, gö- zaltına alınan kişinin, Müslüman bir ABD as- keri olduğu doğrulandı. Saldırının tanıklann- dan Time dergisi muha- biri Jîm Lacey, askerin soyadının "Arapçaya benzediğini'' belirterek şüphelinin, saldından önce "tuhaf davran- dığuu" bildirdi. y