Katalog

$ ŞUBAT2003 CUMAFtTESİ CUMHURtYET SA> dishab(gcumhuriyet.com.tr Türtâye ISAFı devnediyor • ANKARA (Cumhuriyet Bûrosn) - Türkiye, Irak operasyonu ötcesinde Afganistan îda kcmutayı devredıyor. Almanya ve Hollanda, Uluslararası Güvenlik Destek Gücü'nün (ISAJ) komutasını pazartesi günü Türldye'den daiaiacak. Komuta devir tesiim törenine katılmaJc için Ankara'dan bir heyet pazar günü Kabil'e gidecek. Milii Savunma BaJcanı Vecdi Gönül'ün yanı sıra Genelkurmay Başkanlığı 'ndan bir grup ile Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu Dairesi Genel Müdürii Büyükelçi Tahsin Burcuoğlu da heyette buiunuyor. Torene Almanya ve Hoiianda savunma baJcanJannın yanı sıra Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai de kahlacak. Törenin ardından heyet, ISAF komutanı TümgeneraJ Hilmi Akın Zorlu'yla birlikte aynı gün Türkiyeye dönecek. Türkiye, güç bünyesinde ] 82 asker bulunduracak. Ko/ombiya'da kaza üstüne kaza • BOGOTA(AA)- Kolombiya Sosyal Yardım Bakan» Juan Luis Londono'nun bulunduğu uçakla teJsiz bağlantısımn kesildiği, özel uçağın düşmüş olmasından korkulduğu bildirilirken, Londono'yu arayan heükopter de düştü. Bir arama helikopterininse, kalkıştan hemen sonra düştüğü bildirildi. Londono, kabinede aynı zamanda çalışma bakanı ve sağlık bakanı olarak da görev yapıyordu. 'Busfı, sanal saldıroya hann' • VVASHEVGTON (AA) - Washington Post gazetesi, ABD Başkanı George Bush'un hüküraete, düşman bilgisayar ağlanna siber saldınnın kurallannın belirlenmesi talimah verdiğini iddia etti. Haberde, Bush'un geçen temmuzda, yabancı bilgisayar sistemJerine nasıl sızılarak bozulacağının kuraJlannın sıralandığı bir rehber hazırJannıası konusunda önerge imzaladıgjnı yazdı. Siber savaş kurallannın, Pentagon'un savaşa girmesı halinde Irak'a karşı bilgisayar operasyonlan düzenlemeyi düşündüğü iddiaJaruun yapıldığı sırada hazırlandığı belirtildi. Arnavutfuk'un • TİRAN (AA) - Arnavutluk, NATO'ya giriş çabalannda yardını etmesı için ABD'li bir hukuk firmasıyla anlaştı. Pauge E. Reffe ile yapılan anlaşma çerçevesinde firma, kamu yönetiminde ve çeşitli örgütlerde fahşanlan eğitecek. Ajnavutluk'un hukuk Trmasına ödeyeceği para ıçıkJanmazken gazeteler, 40 bin dolarlık bir ontrat imzalandığını elırttiler. fuhafiffdere [ ANKARA (AA) - yanmar'ın muhalif leri Aung San Suu a, basuı ve ifade gürlüğünü savunan SD kuruluşu gürlük Forumu'nun milyon dolarlık ilüne layık görüldü. bel ödüllü Suu Kyi, san haklan ve •okrasi için lerdiği banşçı •lardan dolayı" di. ABD Başkanı, BM derhal eyJeme geçmezse Washington'ın gerekeni yapacağını bildirdi Bush'tan üJtimatomREMZtGÖKDAĞ \VASHINGTON - ABD Başkanı Geoı^ge Bush, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi 'ne sert bir ültimatom vererek, "Irakdiktatörü Saddam Hüseyin size meydan oku- yor, alayediyor. ABD, BIYÎ'den ikin- ci bir karar çıkmasını desreklivor. AncakBMbir an öncehareketegeç- mezse, biz gerekeniyapacagK" me- sajını iletti. Dışişleri Bakanı ColinPowefl, ön- ceki gün konseydeki sunumunda, Irak'ın BM silah denetçilerinden si- lah programlannı sakladığını anlat- masının ardından Beyaz Saray'da Bush ile bir araya geldi. Bush. görüşmenin ardından ga- zetecilere yaptığı açıklamada, BM'ye meydan okudu. Güvenlik Kon- seyi'nirı harekete geçmemesi duru- munda ABD'nin ve desteği her geçen gün artan koalisyonun Irak'ı silah- sızlandırmak için ne gerekiyorsa ya- pacağını kaydeden Bush, Konsey'e "Saddam Hüseyin size meydan oku- yor. alayediyor. ABD, ikincikarar çık- masını desteklhor. Ancak BM bir an önce harekete geçmezse, biz gerekeni yapacağK" mesajını iletti. Irak'a saldın için Konsey karannı bekJeyeceklerini, ancak Konsey'in çı- karacağı karann sorunun çözümüne yönelik olması gerektiğini söyleyen aşkan Bush, Güvenlik Konseyi'ne verdiği ültimatomda, Saddam Hüseyin'in kuTumla alay ettiğini söyleyerek Irak'a da 'oyun bitti' mesajı gönderdi. Bush, bütün dünyayı tehdit eden Saddam Hüseyin'in durdurulması gerektiğini söyledi. Bush, Saddam Hüseyin'i de uyararak, "Oyun bitti" dedi. Povvell da Konsey'in alacağı bir ka- rann ABD'nin bölgedeki konumu- nun güçlendirilmesi anlamına gelece- ğini söyledi. 'BekJemeyecegiz' Bush, Povvell'ın Irak konusunda güçlü kanıtlar ortaya koyduğunu be- lirterek, "ABD, BMden ikincibir ka- rar çıknıasuu memnunrveüe karşıla- vacakür" dedi. ABD Başkanı, "11 Ey- İÜJ2001 'de, teröristlerin nelervapabi- leceğini gördük. Terörist bir devletin nelervapacagmjgörmekiçinbekleme- yecegiz. Oyun bitti. BM, isterse ama- cmıyenileyebflir'' ifadesıni kullandı. BM'nin 1441 sayılı karannın Sad- dam 'a "son şansmı" verdiğini ve Sad- dam'ın bu şansı çöpe attığmı söyle- yen Başkan, şunlan dedi: "SaddamHüseyinseçiminiyapıyor. Şimdi Konsey seçimini yapmah. Son dönemdekaynakJanınız,Saddam 'ın, komutanlannakimyasaJsilahlan kul- lannıayetkisiverdiğinisöylüyor. Kinı- yasal, biyolojik ve nükJeer kapasiteti silahlann, teröristlerin eline geçme- sinden de endişe ediyoruz." Bush, Irak'ın, BM'nin 1441 sayıh ka- rannı ihlalinin çok açık oldugunu be- lirtti. Irak'ın, en az 7 adetbiyolojik si- lah üretebilecek mobil fabrikası oldu- gunu söyleyen Bush, Irak'ın bu suç- lardan hiçbir şekilde sorumlu tutul- madığıru belirtti. Saddam'ın Irak'ı bir "cezaevi, zehir fabrikası ve işkence merkezine'' çevirdiğini belirten Bush, liderleriningitmesinden en çokIrak hal- kuun yararlanacağuıı söyledi. 'Irak,EIKaide'yieğitti' ABD Başkanı, Irak'ın, El Kaide ör- gürüne, kimyasal, biyolojik silahlar- la ilgili eğitim verdiğini, bomba yap- mayı öğrettiğini de söyledi. Saddam'ın teröristleri ülkesinde ba- nndırdığını, Bağdat'tan operasyon- lannı sağlamalanna yardım etriğini sa- vunan Bush, Saddam'ın koruduğu te- röristlerin, bir Amerikah diplomatın öldürülmesinin yanı sıra Fransa, Is- panya, îtalya, Almanya, Gürcistan ve Rusya'daki terörist eylemlerden so- rumlu oldugunu da kaydetti. Bush.u Saddamtehdidibüfün dün- yaya ulaşıvor.Saddamdurdurulmah" dedi. Bush'un sözleri, BM Güvenlik Konseyi'ne, "hemen" yeni birkarar çı- kanlabilirse, bunun ABD tarafindan destekJeneceği, aksi takdirde ABD'nin, 1441 sayılı karan yeterli sayarak ha- rekete geçeceği mesajını iletti. ALMANİSTÎHBARAT7:ALMAN IJJIlHÖAKAri: f l • • 7 1 • • PoweU'm ıkıncı karan kımse ıstemıyor kanıtlan şişirme Dış Haberler Senisi - Al- man istihbarat yetkilileri. ABD 'nin çarşamba akşamı Birleşmiş Milletlere sun- duğu Irak belgelerinin, siya- si amaçlarla "ş^arianiş" ol- dugunu düşünüyor. Süddeutsche Zeitung ga- zetesine konuşan bir yetki- li, "ABD, siyasi tntumunu, gfcüserviderdengelen unsur- laria güçlendirmek istedi" dedi. ABD Dışişlen Baka- nı CohnPöw«ffl'ın, Irak'la El Kaide örgütü arasındaki bağ- lantıyı, Urdünlü Ebu Mu- sab Zarkavi'nin temaslanna dayandırdığını belirten baş- ka bir istihbarat yetkilısi de. "Temaslarobnuşoiabilir,an- cak buniar Arap dünyasın- da nornıaJ şe>1erdir. femas olması, bağianöyı kanıtla- maz" diye konuşru. Alman istihbarat senisi BND'nin bu tür temaslan yıllardır iz- Iediğini belirten istihbarat- çı, "Bunlarmardında hiçbir şey olnıadıgınainamyoruz" ifadesini kullandı. BND yet- kilileri, Povvell için istihba- rat raporlan hazırlayan yet- kililerin, tek taraflı bir bakış açısı taşıdıklannı ve "ham verüeri kanıtJara çevirdik- lerini" öne sürdü. ABD'nin, Irak ve komşu- Iannda yıllardır doğrudan istihbarat kaynaklan bulun- madıgınadikkat çeken istih- barat yetkilileri, CIA'nın, Suudi Arabistan, Pakistan. Ürdun ve Sudan'daki bağlan- tılannın. "işitmek istenen şeyleri vüzde 150 \*rdiğmi" belirtnler. Alman istihbarat- çılan, ABD'nin kanıt diye sunduğu şeylerin, "ham bfl- gi" olarak değerlendirilebi- leceğini vurguladılar. ABD ve İngiltere'nin Irak'a saldın konusunda bir uzlaşma zemini sağlamak için formüle ettiği çözümü diğer ülkeler benimsemiyor '1 NUMARALI TERÖRİST BUSH'- Bötûn dunyada ABD ve savaş karşırı gösteriler sûrfiyor. Dün Filipinler'de yapılan eylemde göstericiler, 'ABD ve Bush 1 numarah teröristtir" yazıh pankartiar taşıdı. (Fotoğraf: AP) Dış Haberler Servisi - ABD Başkanı GeorgeBush'un, BM Güvenlik Konseyi'nde yaptığı sert konuşmada "ABD, BM'den üdnci bir karar çıkmasını desteklhor. Ancak BM bir an önce harekete geçmezse, biz gerekeni yapacagız'1 mesajını vermesinden sonra, diğer ülkeler de ikinci BM karan ile ilgili görüşlerini açıklamaya başladılar. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, Bağdat'ı denetçilerle işbirliği yapması konusunda uyararak hâlâ savaş dışında bir çözüm bulunmasının mümkün oldugunu söyledi. Çin deviet tele\izyonu, Çin Deviet Başkanı CiangZemin ve Fransa Cumhurbaşkanı Chirac'ın "denetçilerin Irak'ta çafaşmalanm sürdfirmesi'' konusunda görüş birliğine vardıklannı duyurdu. 'Bush'un ne Lstediğini biliyoruz' Alman hükümeti sözcü yardımcısı Hans Langguth, Irak konusunda ABD Başkanı George Bush'un istediği gibi ikinci bir BM karan ıstemediklerini söyledi. Langguth, "Hayn; bu isteğe ohunhı bakmadık. Çünkû Bush'un bunu ne anlamda istediğini bilhoruz. Biz bu vönde bir karar istemhonız. BM Güvenlik Konseyi'nin birçok üyesi gibi bizler de Iraktaİd BM silah denetçilerinin çahşmalannı daha da sürdürmesini istiyoruz" diye konuşru. Rusya Dışişleri Bakanı Igor İvanov ise, Irak'a yönelik askeri müdahaleye zemin oluşruracak bir BM karannı gerekli görmedikJerini ve sorunun diplomatik zeminde çözülebileceğine inandıklannı açüdadı. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Yfari Fedotm' ise, Irak'ın silahsızlanması konusunda şimdilik ikinci bir Güvenlik Konseyi karanna gerek olmadığıru söyledi. Ingiltere Başbakanı TonyBlair ise önceki akşam, silahsızlanma yükümlülüklerini çiğneyen Irak'a operasyon düzenlenmesi yönünde çıkabilecek yeni BM Güvenlik Konseyi karannın veto edilmeyeceğini düşündügunü söylemişti. IrakJı gözlemciler oknaksızın 4 bilim adamının, ilk kez yalnız sorguJanması Blk'i memnun etti: Bağdat9 denetçilerle işbirliği içinde DışHaberler Servisi - Birleşmiş Mil- letler(BM) silah denetçıleri dün ilk kez bir bilim adamını, Iraklı gözlemciJer ol- madan sorguladı. Dün de 3 bilim ada- mı daha denetçilerle özel olarak görüş- tü. BMsilah denetçilerinin başkanı Hans Bfa ise Bağdat yönetiminin, denetçi- lerle belirgin şekilde işbirliği yaptığını söyledi. Bağdat'taki denetçilenn sözcüsü Hi- roUeki. Iraklı bir biyologla 3.5 saat bo- yunca özel olarak görüşüldüğünü açık- ladı. Ueki, "Irakh biyologla baş başa yapdan görüşme yaklâşık 3.5 saat sûr- dü. Görüşme sırasında birçok konu ele • Bugün Bağdat'a gidecek olan Hans Blix ve Muhammed El Baradey, Iraklı yetkililer ve denetçilerle temasJarda bulunup 14 Şubat'ta sunacaklan ikinci raporu hazırlayacak. afcndı"dedi. BMdenetçileriyle eşgüdüm- den sorumlu Iraklı yetkililer de göriiş- meyı doğruladılar ve SinanAbdülhasan Muhi adlı biyoloğun, BM uzmanlany- la görüşfüğünü belirttiler. 27 Kasım'da denetimlere başlayan BM uzmanlan. 15 kadar bilim adamıy- la özel görüşme yapmak istemiş, ancak bilim adamlan. Iraklı yetkililer olmadan görüşmeyeceklerini beürterek bu öne- riyi reddetmişti. ABD ise Irak yöneti- mini bilim adamlanna baskı yapmakla suçluyor. Avusturva'nın başkenti Viyana'da açıklamalarda bulunan Blıx, denetçile- nn bilim adamını yalnız sorgulama ola- nağı bulmalannın, Irak'ın işbirliği için çaba harcadığını gösterdiğini söyledi. Irak yönetiminden daha fazla işbirliği görmek istediğini belirten Blix, Irak'ın başanyla sılahsızlanmasının, Bağdat yönetimininişbirligiyledaha çabuk ola- cağını söyledi.Blix, BM Güvenlik Kon- seyi'ne 14Şubat'ta sunacaklan ikinci ra- pordan önce bugün, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed Baradey ile Bağdat'a gidecek. ABD Dışişleri Bakanı CohnPtmefl'ın, BM denetçilerini yeterli çalışmamakla suçladığı bir dönemde, Blix'in bir haf- ta sonra sunacağı rapor büyük önem ta- şıyor. Değerlendirmeraporunun, Fran- sa ve Rusya gibi Güvenlik Konseyi'nin daimi üyelerinin, "savaşı destekleyen yeni bir karar çıkarma wv a denetimle- rin sürmesi" çerçevesinde verecekleri kararda etkiJi olması bekleniyor. AÇIKÇA ŞUKRU SINA GUREL Tulumbacılar Tayyip Erdoğan, bazen davranış ve sözleriyle es ki Istanbul'daki "tulumbaa" ruhunu canlı tutmaJ istermiş gibi görünüyor. Baksan/za, ABD'nin ulus lararası hukuka uysa da uymasa da Irak'ı vurmj niyetine uygun hazırtıklara onay veren AKP'nin tu- tumunu hangi sözlerle açıklamış: "Benburada tüm mahalleliyi bu yangını söndürmeye davet ediyo- rum,seyretmeyedeğil."Busözler, "tulumbaa"an- lay/ş ve ruhunu yansıtıyor, ama yangına tulumbay- la, suyfa yetişmekyerine, körûkle grttiğine il/şkin yay- gın kuşkuyu söndürmeye yetmiyor. Yetmiyor, çünkü, kimi temsil ettiği belli olmadan çıktığı Amerika ve Avrupa seferferinde, dev/etin belleğine geçirmeden, yanında yalnız Zapsu gibi "öze/"danışmanlan olduğu halde, Amerikalı ve Av- rupalılarla neler görüştüğünü, hangi pazarlıklara girişip nelerin karşılığında ve kimin adına ne söz- ler verdiğini bir türlü açıklayamıyor. "Tulumbaa<"'anlayışı sergileyerek deviet işlerine yetkisiz ve sorumsuzca bulaşmış olduğu gerçeği- ni örtmeye çalışmak, beklenen sonucu vermiyor. Vermiyor, çünkü, en önemli ulusal konularda takı- nılmış bulunan tutum herkesin gözleriönünde ser- gilenmiş durumda.Avrupalılara hoş görünmek için Kıbns'ı veen önemli güvenlik konulannı pazariık ko- nusu yapabildiyse, "ulusal çıkartar" konusunda duyarlı olduğuna bizi inandırmasr da olanaksız ha- le geliyor. Kendi evinde yangın çıkartanın "tulum- baa reisliği", başka yangınlarda işe yarar mı? Denktaş'ı olmayacak sözlerle görüşme anında ar- kasından yaralayanlar, biryandan kendi kalelerine attıkları gollerfe övünürken, öte yandan da "takım kaptanlığı" yapabilirler mi? Ya Başbakan Gül'e ne demeli? Doğruysa, ABD Başkan Yardımcısı ile görüşürken, "Ben bu halka aynızamanda hem Irak'ı, hem deKıbns7kabulet- tiremem" demiş. Doğru değilse, yalanlanmalı. Doğ- ru ise, o zaman da ne denilmek istendiği aç/klan- malı. "Bu halka" Irak'la ilgili olarak neyin kabul et- tirilmek istendiği artık belli: Göstermefik banş ça- balanndan sonra "Günah bizden gitti" denilip, adım adım haksız, delice birsavaşa sürüklenmek. Peki, Kıbns konusunda "kabulettirilmesiistenen" nedir? Herhalde Denktaş'a kabul ettirilmek istenen ne ise, "bu halka" da o kabul ettirilmek isteniyor. Bu konudadaartık, "Avrupa", "çözüm", "halkınira- desi" gibi sözlerin arkasına saklanamayacak ka- daraçığa çıktı gerçek. Bakjnız Klerides nelersöy- lemiş: "BizAnnan Planı'nda hiçbir değişikliğika- bul etmeyiz. Çünkü, bu plan ve ekleri, bizim hiç- bir zaman razı olmayacağımız bir yeni ortaklık devleti oluşturmuyor, tam tersine yalnızca ana- yasa değişikliğiilebizim devletimizîn devamınıön- görüyor." Klendes'in sözleri, aslında pek çok konuya açık- lık getiriyor Arkasından vurulan ve yalnız btrakı- lan Denktaş karşısında, Rum liderkendisini herza- mankinden güçlü hissetmekte ve artık açık konuş- maktadır. Bunun için, Annan Planı'nın aslında han- gi amaçla ortaya konduğunu ve ne işe yarayaca- ğını da açıkça belirtmektedir. Bu plan, Kıbns Türk halkının egemenliği ve siyasal eşitliği esasına da- yalı bir yeni ortaklık devletinin oluşturulması için yapılmış değildir. Bu, Kıbns Türkünü, zayıf ve eri- tilmesi kısa zamanda gerçekleşecek bir azınlık olarak, toprağı ve egemenlik hakkı elinden alına- rak, Rum devletine yamamak için oluşturulmuş bir plandır. Şimdi, AKP iktidan sorumlulannın, 18 Şubat'tan, yani Irak ile ilgili asıl önemli karann TBMM tara- findan afınmasından önce açıklamalan gereken- ler var. Türkiye Cumhuriyeti, "komşudaki yan- gjn"a, yangını başlatanların tasanlan doğrultu- sunda mı müdahale edecek, yoksa yangının ken- di evine sıçramasını engelleyici önlemlerle mi? Yangından sonraki zararlanmızla ilgili şimdiye ka- daryapılan görüşmeler, Tayyip Erdoğan'ınkilerde kapsanarak, devletin belleğinde mi? Tayyip Erdo- ğan ve Abdulları Gül, Klerides'in açıklamalanyla ilgili olarakne düşünuyorlar? Tayyip Erdoğan, "çö- züm" derken, ne istiyordu? Şimdi Kıbns'ta ve böl- gede ne olsun istiyor? Artık acemice sergilenen birtraji-komik "müsa- mere"üegibiyiz. Üstelik "komik"yanı da hiçkim- seyi güldünmez oldu. AKP iktidannın tulumbasın- dan su yerine havayla kanşık acayip seslergeliyor... Aziz'den ABD'ye uyarc Irak yeni bir Stalingrad olur Dış Haberler Servisi - Irak Başbakan Yar- dımcısı Tank Aziz, "Irak, Amerikahlar ve İngilizJericin ikinciSta- hngrad otacakör" de- di. Rus ızvestiya gaze- tesine demeç veren Aziz, "Kremfin yöne- timinin, Irak savaşına karşı çıkmaya devam edeceğiniuma- nz, çünkü bu savaş, Rus- ya'nmbö^ede- ki çıkarlanna da zarar vere- cektir" diye ko- nuşru. Irak'ın bugün îsrail'i vuracak güce sahip ol- madığmı da söyleyen Aziz, "1991'deuzun menzflKiuzelerinuzvar- ch, ama hepsi denetçi- lenn isteği üzerine im- ha edildi. Kuvevt'i de vurntaya nn etimiz yok, ama Kuve\t'teki AJme- rikan biıüklerini vunı- ruz" dedi. Aziz, ABD'yle bir- TankAaz kaç müttefikinin Irak'ı yok etmek istediğini, bu karann çoktan alın- dığını söyledi. Başbakan Yardımcı- sı. Bağdat'ın BM silah uzmanlannın "aşağıla- yıcı" denetimlerine bo- yun eğmiş olmalanna karşın saldınya uğra- yacaklanm bildirdi. Tank Aziz, "Irakbizim va- taıumız. Kan> nuzmsondam- lasına kadar savaşınz. Lide- rimizdeülke>i terketmez,so- nuna kadar mücadeJe eder" diye ko- nuşru. İkinci Dünya Sa\^aşı'nda 1942 yılında 250 bin Alman IVazi askeriyle Sovyetler Birliği ordusu arasında Stalingrad önlerinde çok şiddetli çatışmalar ol- muş, Sovyetler yüz bin- lerce can yitirmesine karşın HiÖer ın ordusu- na geçit vermemişti.