Katalog

SAYFA CUMHURİYET 23 ŞUBAT 2003 PAZAR 14 KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr Opera sanatçısı Bülent Bezdüz Avrupa sahnelerinde başandan başanya koşuyor vrensel olan bizimdirFİDAN ÖZEN KÖLN-Kölnope- rasında bir Giacomo Puccini akşamı: La Bobeme. Salon tıklım tıklım, tek kişilik boş yer yok. Perde kapanır, salon yavaş yavaş ay- dınlanır, alkışlar bit- mek bilmez... Rodol- fo'yu oynayan esmer tenli genç sanatçı Puc- cini'nin Italyasında doğmuş olmah. Hayır, hayır, bu gülüş Doğu- lu. O oynadığı rolün ru- hunu giyen Bülent Bez- düz. Bülent Bezdüz 1987 yılında elinde sazı Gazi Üniversitesi'nin müzik bölümüne girmeye çah- şırken bir gün Londra Kraliyet Operası'nda ya da Paris'te, Amsterdam'da, Köln'de ve da- ha birçok operada başrol oynayacağını, "Miizüi Oscan" sayılan Grammy Ödü- lü"nü alacağını tabii ki bilmez. Zaten o gü- ne kadar opera da izlemertıiştir: "Anne- min sesi çok güzeldi, sanat ve halk müziği- ni çokseviyordu.Onunyönlendirmesiyle An- kara'da Hamoy Halk Müziği ve Oyunlan Araşürma ve "Eğttün Derneği'ne gittim. 1987'de Gazi Üniversitesi Mûzik Bölümü yetenek suıavına girdim. Seçmelerde bir bozlak söylemiştim. Sesim hocalann dikka- tini çekti hemen şan bölümüne alalun de- diler. Yirmi yaşımdaydım." 'Avrupa deneylmlertm çok önemll' Bülent Bezdüz Gazi Üniversitesi'nde okurken daha sonra "hayaaında çok büyiik yeri var" dıyeceğı Polonyah hocası Ro- man VVeünski ile çalışmaya başlar. Üni- versitenin birinci sınıfindayken Devlet Çok- sesli Korosu'nun sınavlannı kazanır. Oku- lu bitirince Mersin Devlet Opera ve Bale- si'ne girer. 1995'te, 1. Leyla Gencer Şan Yanşması'nda jüri özel ödülüyle Avrupa Bir- liği'nin desteklediği Leonardo Da VTnci bursunu alarak Manchester'a gıder. Avru- pa yolları açılmıştır artık. Birçok kentte sahneye çıkar, Ingiliz kraliyet operasında söyler. 1999'da Paris Uluslararası Şan Ya- nşması'nda ikincılik ödülünü, 2001'de Londra Senfoni eşliğinde söylediği Troya- Ular operasının canlı kaydıyla müzik dün- yasının Oscar'ı sayılan Grammy Ödülü'nü alır. "Bu işe başlarken. önemti olan güzel şar- \a sö>lemekti. Tabii çok çahşryorum, yap- üğun şeyin iyi obnasııu istiyorum. Benim avantajım Poloııyah hocanı Roman YVelins- ki ile çalışmak oldu. Halen kendisi Mer- sin'e geür, ben Polonya'ya giderim, biıük- te çahşınz. Elbet,Avrupa 'da edindiğinı de- ne>imler de çok önemJL" • "Türkiye'de opera bizim kültürümüz değil düşüncesi hâkim. Futbol da bizim kültürümüz değildi. Ama ilgi gördükçe ne büyük yetenekler çıktığım görüyoruz. Evrensel olan her şey bir o kadar bizimdir. Türkiye'de opera sanatı adına çabalar çok güzel; devletin desteği var, ama özel kurumlardan destek yok. Avrupa'da sponsorlukla yürüyor bu işler. Böyle olunca kalite de artıyor." Bezdüz, Köln Operası'nda sahnelencn 'La Boheme' operasında Rodolfo'yu oynuyor. Bülent Bezdüz oynadığı tüm rolleri se- verek seslendiriyor La Traviata'da (Alfre- do), La Boheme'de (Rodolfo), Troyahlar'da (Hellenus). Don Giovanni'de (Don Ottavio), Lucia di Lammermoor da (Edgardo), Fals- tafTda (Fenton) birçok farklı rolü seslen- diren sanatçının bir arzusu da Gounod'un Faust'unu ya da Romeo'sunu söylemek. Tabii günün binnde Türk halk müziğini opera biçiminde seslendirmek de istiyor. Oynadıflı fcaraktere ruh verlyor " Bazen bir temsilden sonra beş-alo saat uyuyamam. Bdki o karakterin içimden çık- ması gerekiyor. Örneğin La Bohem'de; şa- ir Rodolfo âşık oluyor. Sevdiğini kaybede- ceği zaman sevginin ne kadar önemli oldu- ğunu. ölüm karşısında ne kadar aciz oldu- ğunu, acı çektiğini görüyoruz. Gerçek ha- yatta da sevdiğimizi kaybedeceğimiz za- man aynı duygulan hissederiz. Ben bunu çok kanşık görmüyorum. Sadece o anın içine girmeye çalışıvorum. O zaman Ro- dolfo sizin bedeninizde hayat buluyor." Bülent Bezdüz 'ün önümüzdeki iki yılı oldukçayoğun. Köln'den sonra Türkiye'ye, Mersin'e dönecek. Ardmdan Türkmenis- tan turnesi. sonra Almanya, Belçika, Ant- vverpen, îtalya, Londra ve Amerika... Ül- keler, sahneler, roller değişiyor ama sanat- çının yalnızlığı sürüyor... "RenktigöninenbubayatmiçindebEger- çekten yalnızız. Uğraşıp hazıriadığnuz bir eser Ud saatte tüketiliyor. Bir atunhk kur- şununuz var. Yerini bulmak zorunda. Sesi- mizle çalışağınız için kendinizi korumak zorundasuıız. Gittiğüıiz ülkenin iklimi psi- kolojik durumunuz, her şey şarkı söyleme- nizi etkiliyor. Bazen birer gün arayla 10 temsile çıkıyorum. Zor bir hayat.. Başan- h olmakiçin birçok bedelödüyorsunuz, Ör- neğin eşimi, çocuklannu ayiarca görmedi- ğün oluyor. Bazen iki tenısil arasında uça- ğa atlayıp Istanbul'da buluşuyonız. Karşı- üklı özveri söz konusu. Sadece kendi haya- ümdan değJL onlarm hayaündan da bir şey- ler çaldığım duygusuna kapıuyorum." Bezdüz'den Türk izleyicisine eleştiri: < Halhmız sanata ilgisiz Bezdüz'e göre opera, bale, tiyatro, resim, heykel gibi güzel sanatlara önyargısız yaklaşmak gerekiyor: "Türkiye'de insanlar sanata gereken ügni göster- miyor. Televizyondan kopup sanaâa biraz daha ilgi- lenmek hayaü daha güzel ve yaşanıbr küacak. Avru- pa'da insanJar operayı hayadannm bir parçası ola- rak görüyor. Türkiye'deopera bizim kültürümüz de- P düşüncesi hâkim. Futbol da bizim kümlrümüzde- ğfldi. Ama ilgi gördükçe ne büyük yetenekler çıkn- ğını görüyoruz. E>Tensel olan her şey bir o kadar bi- zimdir.BfaTürkçeoperalarda söylüyoruz. Yalnız İtal- yanca ya da Fransızca değil. Türkiye'de opera sana- tı adına çabalar çok güzel; devletin desteği var, ama özel kuruıtüardan destekyok.Avrupa'da spoosorhık- la yürüyor bu işler. Böyle olunca kalite de arnyor. Ay- nca Türkiye'deki bir kısım izleyiei de bizim yapbğı- mız işin farkmda değfi. Kendi ülkeoıizde Avnıpa'da olduğu kadar onore edünüyonız. Dünya sahnelerin- de Leyla Gencer 'Türk Tannçası' diye isim yapar- ken o zamanuı yetküıieri mesleğini yapmasmı engeJ- lemişlerdi Bir de bizde bravoculuk hâkim. Hak eden de et- meyen dealkışlanıyor. Böyleceiyrvi de, kötüyüdesah- ne\c çıkarrnjş oluyorsunuz. Biz Marsilya'da çok rvi bir oyun sergiledik.ama seyirciler rejiyi beğenmedik- leriiçinyuhaladılar. Avrupa'da bunuyapıyorlar.Ben buna karşı değilim. Herkes yapnğı işe gereken öne- mi vîrmeli \e hak etmeyen ödül ahmaaahT Turidye'nlnfcüttürpolrtlkası bellrtenmeir Bülent Bezdüz'e göre kültürdeki yozlaşmayı en- gellemek için devletin bir kültür politikası belirle- mesi gerekiyor: "Atatürk sonrası çok güzel bir kültür potitikası vsnta. Mesela halke\leri \urdi. Yetenekli çocuklar yurtdışma gönderiüyordu. Onlarda Türkiye'ye dön- düğundeoeğıamisonrakikuşaklaraaktany'oriardL Mesela Ulvi Cemal Erkin, Adnan Saygun.. jiırtdı- şmda eğitim ahnış insanlar. Şu anda de\1etin bir ça- bası yok. Özeffikle özel televizyon kanaflan çıkbktan sonra, ber gün sahneye çıkıp sanatçı diye pohpohla- nan insanlar çoğakh, Herkese sanatçı deniyor. Sanat bu kadar ucuz ohnamah. Bugün Türk halk müziği sdyleyen birçok insan o müziği katJediyor. De\ letin bir kültür politikası behrlemesi lazım. Neler mi ya- pılmab?Tı>atro-opera ve bale sanatçılaruu memur- laşorankadro u>gubmasından vazgeçiüp Avrnpa'da- ki gibi, rekabete açık, ber yıl yenflenen kadro siste- mine geçümeh*. Bmük kentlerde operalar açıhnah. Milli Eğitim Bakanoğı okuOardaçocukkorolan kur- malı veteşvikeöneJLBurabrda sadecetörenlerde marş söyleyen çocuklar değil; zevk için, payiaşmak için şarkı söyleyen çocuklar yeüştirilmelL"1 Bülent Bezdüz 7-9-15-19-21 Mart 2003 tarihle- rinde, Köln Operası 'nda "La Boheme "de sahneye çıkacak. Usta müzisyen, İsîanbııllulara îutku dolu bircaz akşamıyaşaîacak Camilo'nunromantik yüzüKültür Servisi - Latin müziginin dünyaya açılmasında önemli bir rolü bulunan yorumcu ve besteci .VBchel Canuk) 28 Şubat cuma akşamı saat 19.30'da Iş Sanat Kültür Merkezi'nde Istanbullu müzikseverlerle buluşacak. Sanatçıya basta Chaıîes Flores \ e da\Tilda Horacio El Negro Hermandez eşlik edecek. Karayip müziklerinin dünyada tanınmasuıda önemli rol oynayan müzisyenlerden biri olan Camilo, cazda olduğu kadar klasik müzikteki yeteneğiyle de tanınıyor. ABD, Karayibler, Japonya ve Avrupa'da duzenli olarak verdiği konserlerle caz dünyasınm çarpıcı figürlerinden biri olan sanatçı Dominik Cumhuriyeti'ndeki Ulusal Senfoni Orİcestrası'na Rimsky - Korsakoff. Beethoven ve Dvorak'ın eserlerini çaldırdı. 200O'de Spain isimli albümünü çıkaran Michel Camilo, 2001 'de Fernando - Trueba'nın yönettiği CaOe 54 isimli filmde rol aldı. 2002'de basta Anthonv Jackson ve davulda Horacio El Negro Hernandez'ın yer aldıgı Triangulo albümünü çıkaran Camilo, bu albümü ile En İyi Enstrümantal Caz Albümü kategorisinde Herbie Hancock, VVâyner Shorter, Mc Coy Turner, Dave Holland gibi ustalarla birlikte Grammy adaylan arasına girdi. Son çahşması Triangulo'da sadeleşen bir çizgi izlediğini belirten sanatçı, bu albümde romantik yüzünü yansıttığını söylüyor. (0 216 454 15 55) MichelCamilo28 Şubatakşamı saat 19.00'da İş SanatKültür Merkezi'nde. L DVP / VCP Vonilar Aslı SELÇUK J Patton (General Patton) / Yön: Franklin J. Schaffner /Oyn.: George C. Scott, Karl Malden, Michael Bates, Stephen Young J 1970, renkli, 170 dakika. Çift DVD, Geniş Ekran / 20 th Century Fox-Tiglon. General Omar N. Bradley'in "A Soldıer's Story" (Bir Askerijı Öyküsü), Ladislas Farago'nun "Pattoa: Ordealand THumph''undan (Patton: Yargı ve Zafer) esürlenerek sinemaya aktanlan, Amerikajc tarihini etkileyen epik bir savas fîlmi Patt cn. 2. Dünya Savaşı'nda Amerikalı General Patton"ın çarpıcı portresini, savaştaki insanı başanyla yansıtan 8 Oscar'lı filmin Özel Bölümlerı de aynca zengin: Patton'm Yapım BelgeseH'nde yönetmenin özel bakışıyla Patton, filmin sinema tarihindeki yeri, senaryo yazımı, oyuncu seçüni, çok zorlu çekim aşamalan, savaş sahnelerinin koreografisi, müziklendirme yer alıyor. Schaffner'a Saygı'da yaratıcı kadro Schaffiıer'ın yöneönenliğini. yapım aşamalannı yorumluyorlar. Jerry Goldsmith'in bestelediği müziğin tümü. "Patton", "Longest Day" ve "Tora, Tora, Tora" filmlerinin fragmanlan da var. Filmi aynca Patton Derneği'nin kurucusu ve Başkanı C. Province'ın ilginç açıklamalanyla baştan sona izleyebiliyorsunuz. ••• Day For Night (Gecenin Ötesi / Amerikan Gecesi) / Yön: François Truffaut / Oyn: Jacqueline Bisset, Jean-Pierre Aumont, Nathalie Baye, Jean-Pierre Leaud, Valentin Cortese/1973, renkli, 112 dakika / VVarner Home Video - Tiglon. Nice'teki Victorine stüdyolannda Fransız yönetmen Ferrand, Amerikalılarla bir ortak yapım çekmektedir. Unutulmaz Truffaut bize bir filmin A'dan Z'ye tüm yapım aşamalannı, gündelik zorluklannı anlatıyor. Sinema sanatına ve ona duyduğu aşka adadığı bu dramatik komedisinde yönetmen şu soruyu da soruyor: Sinema gerçek yaşamdan üstün müdür? Yan belgesel bir yaklaşımla çektiği çalışmasında işlediği film olgusu ona 73'ün en iyi yabancı film Oscar'ım da getirdi. Özel Bölümler'de sinema yazan Serge Toubiana'nın anlatımıyla filmin çıkjş noktası, senaryonun oluşumu, oyuncu seçüni, set görüntüleri, gişe getirisi, Cannes'daki gösterim, Oscar ödülü ve Truffaut'nun uluslararası başansı aktanlıyor. Bu önemli filmi oyuncu Nathaiie Baye'ın yorumlarıyla da baştan sona keyifle izleyebiliyorsunuz. Suna Kan Kültür Üniversitesi'nde • Kültür Servisi -Dünyaca ünlü keman virtüözü Suna Kan, Elşad Bagırov'un şefliğini yaptığı Bakırköy Oda Orkestrası'yla birlikte Istanbul Kültür Üniversitesi Konser Salonu'nda 28 Şubat günü saat 20.30'da bir konser verecek. Güzel Sanatlar Uygulama Merkezi tarafından düzenlenen konserde Suna Kan, Mozarfın 'Bir Gece Müziği" ve Keman Konçertosu', Karayevin 'Cç Dans' ve Ilhan Usmanbaş'm 'Küçük Bir Gece Müziği'ni seslendirecek. (0 212 639 30 24) Hendrix'in son günlerifilmoluyop • LONDRA (BBC) - 1970 Eylül 'ünde 27 yaşında yaşama veda eden Jimi Hendrix'in son günlerini konu alan bir sinema filmi çekilecek. Filmin yönetmenliğini tartışma yaratan 'Bloody Sunday'in yönetmeni Paul Greengrass yapacak. 'Cross Town Traffic' adını taşıyacak olan yapım 'Ingiltere Film Kurulu Geliştirme Fonu'nun parasal desteğiyle çekilecek. 'Yalandan Kim Ölmüf • İSTA.\BUL (AA) - Tiyatro Kedi'nın yeni oyunu 'Yalandan Kim Ölmüş", Profilo Kültür Merkezi'nde 27 ve 28 Şubat günleri saat 21.00'de tiyatroseverlerle buluşacak. Hakan Altmer'in yönettiği oyun 1, 2, 6, 7, 8, 9, 20, 21, 22 ve 23 Mart tarihlerinde de sahnelenecek. Başrollerini Nuri Gökaşan, Nedret Güvenç ve Ebru Cündübeyoğfu'nun paylaştığı oyunda, fabrikatör Roy Lewis'in ailesine söylediği yalanlar üzerine başına gelen komik olaylar anlatıhyor. (0 212 216 93 14) Ehris Prestey'i anma gecesi • Kültür Servisi - Elvis Presley'i anmak için Kadıköy Liman Kahvesi'nde 25 Şubat günü saat 21 .OO'de Elvıs Presley Gecesi düzenlenecek. Fan Kulüp ile ortaklaşa düzenlenen gece ücretsiz olarak izlenebilecek. Bu gece için Liman Kahvesi'nin mekânına uygun olarak Elvis Türk Fun Club tarafindan Presley'in denizcilikle ilgili film ve şarkılanndan oluşan bir gösten hazırlandı. (0 216 349 98 18) Jagger ve Lennon'dan bkıes • LOÎVDRA (BBC) - Mick Jagger ve John Lennon'ın bir blues klasiği olan 'Too Many Cooks'u beraber yorumladığı bant kaydı Cooper Owen Gallery'de Rock Legends Müzayedesi'nde satışa sunulacak. Daha önce yayımlanmamış olan 1974 tarihli kayıtta, Jagger şarkıyı seslendirirken, Lennon gitar, Ringo Starr ıse davul çalıyor. Jagger'a göre parça. New York Record Plant Sfüdyosu'nda kaydedilmişti ve David Bowie ile Lou Reed de stüdyodaydılar. Müzayedede, seattle tarzının en güçlü temsilcilerinden Kurt Cobain'in 'Nevermind' albümünün tanıtım turnesinde kullandığı bir Fender Stratcoaster gitarla, "The Doors" topluluğunun kuruculanndan Jim Morrison'ın el yazması şiirleri ve Dudley Moore'un piyanosu da satışa sunulacak. Diyarbakır'da 'Gulyabani' • DİYARBAKIR (AA) - Diyarbakır Devlet Tiyatrosu'nda (DDT) 'Gulyabani'nin provalanna başlandı. Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın romanmdan Lale Oraloğlu'nun uyarladığı ve DDT Müdürü Tayfun Erarslan'uı sahneye koyduğu oyun. 6 Martta Orhan Asena Sahnesi'nde Diyarbakırh sanatseverlerle buluşacak. Boş inançlara saplanmış kişilerin durumlanyla bu inançlardan yararlanan açıkgözlerin giriştikleri oyunJann anJatıIdığı 'Gulyabani'de Selda Özler, Gözen Müftüoğlu. Selim Bayraktar, Mine Metya Haktanır, Puıar Gün, M. Lebib Gökhan ve Sertel Uğur rol alıyor. Oyunun dekoru BehJüldane Tor'a, kostümü Fatma Görgü'ye, ışık düzeni ise Izzetin Biçer'e ait. Arguvan türküleri yarışıyor • Kültür Servisi - 4. Geleneksel Arguvan Türküleri Ses Yanşması bugün Yeditepe Üniversitesi Konser Salonu'nda yapılacak. Saat 14 00'te başlayacak yanşma, Arguvan Kültür Vakfi Halk Oyunlan Ekibi'nin gösterisiyle açılacak. Yanşmacılar rürkülerini söyledikten sonra; Arif Sağ, Zafer Gündoğdu, Ali Yılmaz, Tuncay Tokcan, Erol Köker ve Ebru Kayhan Kılıç'tan oluşan Seçiciler Kurulu dereceye girecek yarışmacılan belirleyecek. Izlence, Muharrem Temiz ve Cengiz Özkan'ın Arguvan yöresi deyiş ve türkülerinden oluşan dinletisiyle sona erecek.