Katalog

24 KASIM 2003 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYF/ ROPORTAJ AHLAK ARANIYOR TURHAN SELÇUK 51 M ı z. KOİAY, / o ^ . ]A f M ı 21 CrîB' KÛMU_ Camideki HEM DE KRİSTAL KanuniSultan Süleyman hn kaptanı deryalanndan veIkinciSelim 'in damadıPiyalePaşa'nınyaptırdığı camide minare, birgemi direğigibiyapının içinden çıkıyor. Peki, camidekişarap kadehinereden çıkıyor? - y » r n d ı n ı dunyanın en bu- m^r vuk ımparatoru olarak M£ goruyor ama ımpara- m ^L torluğunun başkentı JL. J L . surlann ıçıne sıkışmış vesurlann dıbıne sığınmış Kanu- nı Sultan Suleyman, nufusu gıderek artan Istanbul u bıraz olsun ferahlat- mak ıçın \enı mahalleler yaratmak ı<sıyor O de\ ırde mahalle kurma- nın volu kullıye kurmaktan geçı- yor Bırcamı bırmedrese bırtek- ke bırhamam bırçarşı, bırdesebıl yapıldığı zaman çe\resınde de ın- saılarev yapmaya başlıyor EvfijaÇelebi'nın anlattığına gore Kanuni Sultan Süleyman Kasımpa- şa'dakı tersanenın epey arkasında, Ocmevdanı'nın bıraz altında kuJlı- yt kurma gorevını, yenne geçecek oğ- luSefim'den alarak torunu Gevher ıle evlendınp sara\ a damat olarak aldı- ğıPıvale Paşa >a \enyor Zannetme kı guldur ne de lale \eş doludur, tutma yanarsın Kar- şuda şu gulgun piyale \hmet Haşim'ın dızelenndekj pı- yde, knsta) şarap kadehıdır Pryale Paşa ıse kaptanı derya Kipıcıbaşılıktan kaptanlığa Iuna kıvısında Tolna'da dunyaya gden Piyale Mehmet yıne Tuna kı- yunda \tacar Kralı Layoş'un 1526 da Kjıunı \e yenıldı|ı Mohaç Sa\a- şı ndan »onra saraya gınyor Sara- yagınşı sultanın gozune gırdığı ıçın oltuğu kadar de\ şınldığı ıçın de ola- bıır Otekı devşırmelerle Ende- nn da \edstinliyor \ma babasuıın acnın Abdurrahman olduğu da soy- len\ orh boylece dev şınlmemış olu- yc1 5 ıyale Mehmet, 1547'de saraya ka- pı ıbaji 1554 te donanmav a kapta- tıılerva oluyor lUrgut Reis'le bır- lılte \elken açıp, Italya kıyılannda ?p) kale alıyor CezayırBe>lerbey- ıg ne getınlıyor 156O'ta Kanu- ııun sarayına damat gınvor o yıl rrgut Reis in \kdenız dekı ussu I""be\jası nı \ndreaDoriakomu- aaıda rfaçlı donanması ele geçın- 'c Kaptanı Derya Piyale Paşa gı- lr adavı gen alıyor Haçh donan- nsındanaldığı esırlen de Istanbul'a envr PıvalePaşa Kanuni olduk- = sonrz kayınpeden II Selım tara- ıdan kaptanı dervalıktan alınıp •çncu%ezıryapılıyor 157OteKıb- ns ın alınmasına katılıvor 1571 'de ıkmcı vezırlığeyukselı>or\ebugo- revmdeyken 15 78'de oluyor Omru ıkbal ıçınde geçıyor Piyale Paşa Kasımpaşa'nınarka- sındakı semte adını \eren kullıyeyı 1573 te yaptırmış Piyale adı gu- numuzde daha çok "maJıarna" mar- kası olarak bılındığı ıçın camının adındakı knstal şarap kadehını pek bılen yok E\lı>a Çelebı nın anlattıklanna bakarsak Kanuni nın verdığı gorevı Piyale Paşa Kanuni nınolumunden >edı yıl sonra yenne getırebılmış Kullıvedengunumuzecamısı vetur- besı kalmış Piyale Paşa Camısı ıçınden mı- nare geçen bır camı Galıba ornegı olmayan bır mıma- n \ Iınareler camıfenn vanından >aık- selırken Piyale Paşa Camısı nde ıçın- den çıkıyor Camının ıçınden yuk- selen mınarenın kaıdesının bulun- duğu gınntıde muezzın mahfılı yer alıyor Nıye boyle sorusunun yanıtı bı- lınmıyor Belkı de yukandan bakınca ıçın- den mınare çıkan aitı kubbelı camı, tek dıreklı bır gemıyı andınyordur Camının mıman da tam olarak bı- Iınmıyor Camıyı Mimar Sinan'ın yaptıgı sanılıyor, Mimar Sinan'ın gozetı- mınde bır kalfasının yaptıgı sanılı- yor Osmanlı mımansıyle ılgısı ol- mayan Batı dan gelmış bır mımann >aptığı sanılıyor Selçuklu'nun ulu camHeri Mimar Sınan ın ustahğının doru- ğunda olduğu bır donemde ınşa edı- len camı, dış gorunuşu ıle Mimar Si- nan'ın elınden çıkmışa pek benzemı- yor Dıkdortgen plandakı camının kes- me \ e moloz taşlarla orulu dış du\ ar- lan sıvanmadan bırakılmış Kub- belerde tuğla kullanılmış Camının ustu eşıt buyuklukte altı kubbe ıle orrulmuş Ve buyuk bır kutle ola- rak oturtulmuş Bu tarzın "arkaik" olduğu soylenıyor donemıne gore çok daha eskı çaglardan esınlenıl- mış Selçuklu nunson Osmanlfnın ılk donemlenndekı "ulu cami"Iere ben- zetılıyor Piyale Paşa, kullıyeyı kurmuş ama Kanuni nın hesabı rutmamış, halk buraya gelıp yerleşmemış Daha doğrusu, verleşenler de mahalleyı bırakıp gıtmış Bugun, tohumlan 1950 lerde atılmış bırbınne yapışık gecekondudan bozma bınalann \e apartmanlann yukseldığı Pıyalepa- şa semtının \ aktı zamanında nıye ıtı- bargormedığı sorusunun >anıtı, so- kak tabelalanndan bınnde duruyor "SelSokagj" Yukandakı Okmeydanı'ndan ko- pup gelen sel sulannın alryapı olma- Mıhrabın çınıleri tznik'ten (ustte solda), mınare caminİD ıçınden çjJayor (ustte sağda), Pı\alePaşaarka bahçedekı turbesmde yatı>or (solda), avludakı sütunlarustu ortulunce cemaate namaz içın \er kazand«ı\or (sağda) dan \erleşıme ızın vermedığı anla- şılıyor Aslında Piyale Paşa, kendı- ne gore bır alrv apı hazırlatmış Kul- lıyenın yennde paşanın tersanesı var- mış tersaneden Halıç e Pınpaşa De- resı nı ıslah ederek kanal olarak kul- lanmış Ne \ar kı Piyale Paşa'dan sonra derenın bakımı yapılma>ınca sel kaçınılmaz olmuş Artık sel yenne, sel gıbı otomobıl- ler akıyor Şışlı den Kasımpaşa'ya ınen \ e Pı> ale Paşa nın adını taşıyan buh ar sabah akşam >oğun Camı dıkdortgen 55 metreye 45 metre \-ar 2 bın 500 metrekareye ya- kın bır kapalı alan \ma bır o ka- dar dadışanda ustu kaparılabılıralan var \\ luda, camının genış kenan bo\iinca 20 tane mermer başlıklı su- tun uzanıp gıdıyor Ustune, tahta- dan bır korunak yapabılır >a da bır ortu serebılırsınız Yan katlardakı su- runlu galenler de hakeza Zaten son onanmlardan bınnde ustu ah- şapla kapatılmış A.cababu yan ga- lenler de "gemi"nın yan guvertele- nnı mı andmyor9 Camının ıçınden ıkı kocaman gra- nıt sutun vuksehyor Bunlar doku- zar metre çapındakı kubbelen taşı- vor Piyate île Cağaloğlu Mıhrap donemının en guzel tznık çınılenyle ve en goz ahcı şekılde suslenmış Mınberdekı taş ışçıhğı ıse sadelı- ğı zarafetle bırleştırmış Camının ıçı aydınlık Ferah PıvalePaşa. 1560'taCerbeAdası'nı Haçlı donanmasından gen almıştı >a Istanbul'a getırdığı Haçlı esır- ler vardı hanı Piyale Paşa nın Is- tanbul a getırdığı esırlerden bın de Kont Cigala'nın oğlu Seipione» Seıpıone Cıgala, Kanunı donemın- de Enderun 'da de\ şınhyor ve Yusuf Sınaneddın Paşa adıvla HL Murat'ın kaptanı deryası olurken gende Ca- ğaloğlu adını bırakıyor 1 Camırun ge- nış bır bahçesı \ar Turbe camının arkabahçesınde PıvalePaşa kan- sı Ge\her Sultan \e yedısı oğlan dordu kız 11 çocuğuyla turbede ya- tıyor On bahçenın bır koşesınde Kuran kursu açılmış 'Vman Kuran okuyan çocuklar ca- mının adının knstal ıçkı kadehınden geldığını duymasın1 GEÇMIŞTEN GELECEĞE ORHAN ERİNÇ Bayram ve Öğpetmenlerimiz Bugun oğretmenler gunu kutlanacak, yann da Şeker Bayramı başlayacak Son haftanın gergın ortamının ardından once bız- len yetıştırenlere teşekkur borcumuzu anımsaya- rak sonra bayramın gorece de olsa sevecen dav- ranmayı gerektıren havasını duşunerek tartışma- ları bıraz mayna etmekte yarar var Zaten buyuklenmızın "Hasmın sıtemın anlama- makhasma sıtemdır" demelennın gerekçelennden bın de bu olmalı Dun hemen hemen oğleye kadar Marmara'yı etkıleyen yoğun sıs, Şehır Hatlan işletmesı'nın Ka- dıkoy-Karakoy ve Emınonu hatlarındakı vapurla- nn/n ust uste ıskelelere bağlanmasını zorunlu kıl- mıştı Kadıkoy den karşıya geçebılmek ıçın kullanıla- cak tek denız taşıtı olarak dolmuş motorlan vardı Ağız ahşkanlığıyla dolmuş motoru dedım ama epeydır bınmeyışımden kaynaklanan bıryanlışlık- la karşı karşıya olduğumu gordum Çunku hem mo- torlar modernleşmış hem de bılet alınarak bınılı- yor Kadıkoy'den kalktıktan sonra Haydarpaşa'ya uğrayıp Emınonu'ne doğru yola çıktık Karakoy Koprusu nun altından Halıç'e gınp eskı Yemış Is- kelesı nın yenne yakın bır kıyıya yapılmış olan ozel ıskeleye ındık Indık ama yurumek, buyuk olçude manfet ıstı- yor Kalabalık, ınsan selı denebılecek yoğunlukta Her yanı ışporta ve yer tezgâhlan kaplamış Sankı barnbaşka bır istanbul dayız Insanlann bu- yuk bolumu yann başlayacak Şeker Bayramı on- cesının son tatıl gununde kendısıne ya da çoluk çocuğuna bayramlık alma telaşında Gelırdağılımındakı uçurumun etkılennı yalnızca gormekle kalmıyor aynı zamanda da yaşıyorsu- nuz 10 mılyon lıraya yaftalanmış botlar ıbadul- lah Ne kadar dayanır bılınmez ama bayramda ye- nı gıymenın uğuruna ınananlar ıçın fiyatının çekı- cılığı onde gelıyor Gazeteden bır arkadaşımla kalabalığı guçlukle aşarak caddeye ulaşmayı başarıp kendımızı bır taksıye attık Bıraz sonra onunden geçtığımız Yenı Camı'nın onundekı meydan, Istanbul'un koylu yanını kanıt- lamak ısteyen bır gorunum sergılıyordu Şeker Bayramı'na boyle bırgoruntude gınyoruz Kurban Bayramı anfesınde daha da karmaşık bır gorunumle karşılaşmaya hazır olmalıyız Çunku mart ayında yerel yonetım seçımlen var ve orgut- lu olanlar beledıyelerın oy deposu oluşlannın kar- şılığını daha kolay almanın yollannı bılıyorlar Bu ızlenımı bırşıkâyet olarak değıl, bırsaptama olarak aktarıyorum Çunku gelır dağılımındakı uçurumları gıderme- dıkçe hıçbır zorlayıcı onlemın yararı ve şıkâyetın de haklı olmayacağını bılenlerdenım • • • öğretmenlerımız bugun daha çok polıtıkacıla- rımız tarafından anılacak Yıllardır soylenege/en ve neredeyse klışeleşmışsozlerde kendılenne du- yulan soyut saygı dıle getınlecek Ama saygının somutlaştınlması oğretmenlenn yaşam savaşından bunalmış bır durumdan kurta- nlması ıçın gereklı adımların atılması yıne ertele- necek Surgunlen, kıyımlan gerçekleştırenler partıyan- daşlarına yer açmak ıçın çaba gosterenler yıne ekranlarda ve meydanlarda olacaklar Ağızlanndan ballar damlayacak Butun oğretmenler adına oğretmenlenmın elle- rınden opuyor ve saygıyla selamlıyorum oerinc(Ş cumhunyet.com.tr FA1İH1. ASLİYE HUKUK HÂKtMLİĞİNDE,\ DosyaNo 2<XB 541 Davaci Hatite Muazzez lşmenın vekıllen tarafından açılan gaıplık da\asinda Davacı dava dılekçesmde ılk e\Iılığınden doğma Ayşe Sahıre Işmenm saıp oldufu kendısmden uzun suredır haber alınamadı|ı \yşe Sahı- re Işmen ın hayatta olup olmadı|ı hakkında malımatı olan kışılenn MK nun ^2 maddesı geregmce ılan tanhı m muteakıp 6 a> ıçınde mahkememıze muracaat etme lerıne ılanen İcarar %erılmış olduöu ılan olunur 21 10 200? Basın 58293 SALİHLİ SIXH HUKUK YARGIÇLIĞEVDAIN Dosya No 2003 V9 \ etkılı davacı Salıhlı Guçlerbırlığı Inşaat Tunzm Gı- da \ Ş tarafından mahkememıze açılan veraset davası- nın yapılan yargılamasında \enlen ara karan gereğınce 8 7 1959 tanhınde vefat eden Mervarn Gulnarın mıras çısı Mehmet Gulnar'ın sağ eşı Medıha Gulnar \ksoy mahallesı 194 hokak No ^ Salıhlı adresınde mukım çı- kanlan davetıyenın bıla teblığ lade edıldığı yapılan ara^tırmalara rağmen de adresı de tespıt edılemedıjhn- den mırasta mulkıyet hakJcını mı mtıfa hakkını mı tercıh edeceğı yonunde beyanı alınacağından duruşma günü olan 18 12 200' gunu saat 9 40 da mahkememızde hazır bulunması gelmedığı \eya kendısını bır vekılle temsıl ertınnesı, aksı halde muns Mehmet Gul nar dan ıntıkal eden mırasta mulkıyet hakkını teruh etmış sa>ılacağına karar \enlece|ı hususu ıhtarlı davetıve yenne kaım ol mak uzere ılanen teblıS olunur Basın 5825^ SUNGITÎLU KADASTRO MAHKEMESİ'^VDEPs 1993 91 Esas 1994 262 Karar Davacılar Bahn Belmen Nıvazı Beğık Rıfat Be|ık tarafmdan davalılar fbrahım Keyvan Avşe Keyvan Mutuliah Keyvan aleyhıne Sungurlu ılçesı *\ncı Koyü ko> onu me\kıınde kaın '80 parsel sayılı wrla nıtelığın deİcı taşınmazın Kadastro tespıtının ıtırazı davası açıl- mış mahkememızce japılan açık jargılamalan sonun- da Davaci Rıfat Beğık \e mırasçılan Ekrem Şuayıp Huseyın Ruzıye Hamıde Elznas ve Melıha Begıkın kok munsten hısse duşmedığınden davalannm reddıne dığer da\acılann davasının kabulu ve hısselen oramnda tapuya tescılıne 28 12 1994 tanhınde karar ven/dığı da vacı Nıyazı Beğık mırasjılanndan Bahn Beğık Emıne Beggı Yemen Beldek Unal Begık ve Sadettın Beğık mırasçılan Mervem Beğık Nuh <\h Beğık Hacer Be ğık Bahar Beğık Murat Begık ıle davalı Fırdevs Key van rmrasvilan Durmuş Ke^an ve Lnal Kevvanın ıa bıtaca adreslen tespıt edılemedığınden adı geı,enlere ge rekı,el[ karann teblığ yenne geçmek uzere ılanen teblığ olunur Basın 5 7 7 "