Katalog

Cumhuriyef İmtiyazSahibi: CUMHURIYET \ÂKFI admaİLHANSELÇUK Genel Yavın Yönetmeni: İbrahim Yıldız • Yaaışleri Müdürü: Safim Alpaslan#Sorumlu Müdun Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürü. Hakan Kara Istıhbarat. Cengi2 Yıldırım 0 Ekonomı Öz- lem Yüzak 0 Kultur Egemen Berköz 0 Spor Abdülkadir Yücelman 0 Makaleler Sami Ka- raören 0 Düzeitme Abdullah \ azıcı 0 FSıI- gı-Belge Edibe Buğra 0 Yurt Haberlen Meh- met Faraç 0 Avrupa TemMİcısı Gürav Öz YayınKurulu tlhan Sdçuk ı Baş- kan). EmreKongar(Danışman). Orhan Erinç, Hikmet Çetin- kaya, Şükran Soner, tbrahim Yüdız, Orhan Bursalı, Musta- fa Balba>, Hakan Kara. AnkaraTemsılcısı MustafaBaft>a\ AtatuABuhanNo !25.Kat4. Bakanlıklar Tel 4195020("hatı. Faks 4l95027#lzmırTemsılcısı SerdarKızık.H Zı\aBh 1352 S 2? Tel 4411220. Faks 4418745 #AdanaTemsıkısıÇelinViğenoğlu. InonuCd I19S \ o 1 1 Tel 363 12 II Faks 163 12 15 AntaKaTemsılcısı Ahmet Oruçoğhı Cumhumet Cad 80 3 Tel U242 24i>0057 Fax 2430509 Mues^ese Muduru. Erol Erkut • Bılgı İşlem Ahmet Korulsan # Sa- tış Fa/ilel Kuu G e n d M a d u r Genel Vludür m Tüla\ MutliıOoien • Mudur >rd ırınans »e Operas\ on ı Erhan Özdemir • D azar!ama Dı- rektoru Tüla>T<mınTel 0212 354^00 Faks Y»yun|j>aır'ıenıGuııHaber\jansıBasın\e>avıncılık A S Turkocam Cad 39 41 CafaıoSlu Faks n2l2)~n^95 Bash: Meltez Gazele Dera Basım \ avıncılık San leTıc *Ş Bartıare, T4 Ijanbul Pk. 246-Suiso *-44«la Tel 10 Cı2i; J2 U5Or OOtaı *Ş Bartıare, Bulvan V> 125 Beşıktas-Nl Dagltım: Maiez Dagıam Pazartama San \eTıc \ Ş 24KASIM2003 Imsak. 5.22 Gûneş 6 54 Ögle 11 58 Ikındrl4 25 \kşaml6 48 Yatsı 18 14 Trafige dikkat Burnunuzdan gelmesin ANKARA (AA) - Türkiye'de son 5 yılda Şeker ve Kurban Bayramı tatillerinde meydana gelen 990 trafik kazasında toplam 1398 kişi yaşanunı yıtirirken, 2 bin 433 kişi de yaralandı. Ankara Ticaret Odası (ATO) tarafindan hazırlanan rapora göre 1999 yılındakı 9 günlük Şeker Bayramı tatilinde 153 kazada 239 kişi, 2000'dekı 4 gûnlük Şeker Bayramı tatilinde 57 kazada 78 kişi yaşamını yitirdi. Rapora göre 23 Aralık 2000-1 Ocak 2001 tanhlen arasındaki 10 günlük bayram tatilinde 146 kazada 195 kişi, 2001 yıh sonundaki 4 günlük bayram tatilinde 44 kazada 59 kişi, 2002'deki 4 günlük bayram tatilinde de 68 kazada 99 kişi yaşamını kaybetti. İstanbuVda namaz 07.48'de ANKARA (AA) - Diyanet Işlen Başkanlığı'nın verdiği bilgiye göre, bazı illerde ba>Tam namazı saatleri şöyle: AdanaO7.1O, Ankara 07.29, Antalya 07 28, Bota 07.37, Bursa 07.45, Çanakkale 07 55, Diyarbakır 06.53,07.12, tstanbuİ 07.48, Jznrir 07.47, Kocaeli 07.43, Koma 07.24, Muğla 07.38, Nevşehir 07.17, Ordn 07.12, Rize 07.02, Sakarva 07.42, IVabzon 07 05, T\inceB 06.59, Şanturfa 06.57, Uşak 07.39, Van 06.42, Zonguldak 07.38. Aksaray 07.19, Kınkkale 07.26, Barman 06.50, Şırnak 06.43, Iğdır 06.44, Karabük 07.34, Yalova 07.46, Osmaniye 07.06, Düzce TSE'den pastacûara... ANKARA (ANKA) - Türk Standartlan Enstitüsü (TSE), pasta imalatında çalışan personele fülar takma zorunJuluğu getirdi. TSE, pastacılara getirdiği standartta, çırağm en az ilköğretim mezunu ve 19 yaşından gün almasını önkoşul olarak getirdı. Pastacı çırağının dört işlem gerektiren matematik hesaplannı yapması istenen standarda göre çırak; Türkçeyi doğru kullanacak, okuduğunu anlayacak, düşüncelerini sözlü, yazılı, resim ve çizimlerle anlaşılır biçimde ifade edecek, işletmeyle ilgili mesleki sırlan saklamayı ahşkanlık haline getırecek. Eminönü ve Mahmutpaşa'da adım atacak yer yok. Fiyatlar büyük alışveriş merkezlerine göre çok ucuz Dargelirlinin 'Akmetkez'i E snaf 'En ucuz, en kaliteli mal burada' diye bağırıyor, yurttaş kesesine uygun bayramlık arıyor. Her bayram olduğu gibi iğne atsan yere düşmeyecek denli kalabalık Mahmutpaşa ve Eminönü. Fiyatlar ise 5 ile 30 milyon arasında değişiyor. ÖZLEMKASA SEVCANÖZDEMtR Dar gelıriilerin alışvenş mekânı Eminönü ve Mahmutpaşa'da dün yıne, her bayram öncesı yaşanan görüntüler vardı. Adım atmanm olanaksız hale geldiği pazarlarda, tezgâhının başında malını satmak isteyen esnaf "En ucuz, en kaliteli mal burada" dıye bağınrken yurttaşlar bayrama birkaç gün kala kesesine uygun alışvenş yapmak istiyordu. Esnaf, bayram öncesi yoğunluğa karşın "Esld ba>Tamlann tadı yok, kuru kalabalık var" dıye yakınıyor. Yurttaşlar ıse alun güçlerimn düşük olması nedenıyle tezgâhlara yaklaşamıyor. Esnaf Şİkâyetçi Her kesimden yurttaşın tercih ettıği bu pazarlarda 5-30 milyon arası kazak, gömlek, pantolon, ayakkabı bulabıhnek mümkün. Yoğun kalabalığın görüldüğü Eminönü'nde pazar esnafı. insan sayısı fazla olmasına rağmen işlenn geçen yıla oranla daha durgun olduğundan şikâyetçi. Tezgâhında yedi buçuk mılyona gömlek satan Yasin Fırat, "İnsanlarda para mı yok, almak mı istemiyorlar anlamadun. Geçen seneld fhatiaria saüş yapıyoruz alan yok" diye dert yanıyor. Alışveriş yapan yurttaşlar ise fiyatlann uygun olduğunu, ama alım güçlerinin yetersiz olması nedeniyle ancak zorunlu ıhtiyaçlanm alabıldıklenni söylüyorlar. 5 toruna 5 kazak Pazar, dedenin kesesine uymadı Mahmutpaşa'yı pazarlık yapılabildiğı için tercıh ettığını behrten üniversite öğrencisi Emrah Pblat şöyle konuşuyor: "Her istediğbnizi alamasak da fiyatlar diğer yerlere göre daba uygun." Eşınin işcı olduğunu söyleyen ev hanımı Sevda Ozdemir, ıki çocuğundan ancak birisine bayramlık elbise alabildığini dile getiriyor. Torunlanna bayramlık ahnaya gelen yaşlı bir amca ıse "Beş tane torunum var beş milyondan bir kazak almaya kalksam 25 milyon eder, hiçbir şey alamadun" dedı. llık ve vağışsız Havalar şeker gibi ANKARA(AA)-Türkıye'nin bugun ve bayram süresınce nıs- peten ılık havanın etkisı altın- da kalacağı bildınldi. Marma- ra Bölgesı ve yurdun iç kesım- lerinde sabah saatlerinde yer yer görülecek sis nedeniyle özellikle süriicülenn dikkatli olması istendı. Bugün (arife günü) ve bay- ram süresince bdlgelere göre hava durumu şöyle olacak. Marmara: Parçalı bulutlu, sabah saatlennde yoğun sısli. sı- cakJık 16-18 derece. Efle: Bugün parçalı bulutlu. bayram süresınce az bulutlu v e açık. İç Ege yer yer sıslı. Hava sıcaklığı 21 -23, denız suyu sı- caklığı 18-20 derece. Akdeniz. Bölgenin büyük bir bölümünde hava parçalı ve az bulutlu. Bayramın birincı günü Doğu Akdenız'de kısa sürelı yağışlar görülecek Bay- ramın ıkıncı ve uçüncü günü hava güneşli. İÇ AnadOİU: Genelde parça- lı \e az bulutlu. Sabah saatle- nnde yer yer yoğun sisli, bay- ramın bırinci günü bölgenin Güneydoğusu hafıf yağışlı, ha- va sıcaklığı 13-18 derece. Karadenlz: Bayram süresin- ce bölgede yağış yok. Hava par- çalı \e az bulutlu. Doğu AnadOİU: Bugün ha- va az bulutlu. sabah saatlenn- de yer yer sıslı. Bayram süre- sınce yağışlı.Hava sıcaklığı 13- 16. dogusunda ıse 7-10 derece Cüneydoğu Anadolu: Ba>- ram süresince yağmurlu. Bay- ramın üçüncü günü yağışlar et- kısinı azaltacak. Işletmeciler 9 günlük tatilden umutlu Tııristin bayram tathsı: Kayak GURKANATA ERZURUM - Erzu- rum'da bir süre önce ani- den bastiran karyağışı ya- şamı felç ederken turizm- cinin yüzünü güldürdü. Kar kalınlığının 70 santi- metreye ulaştığı Palandö- ken'deki tesıslenn bay- ramda tam kapasite çalış- ması bekleniyor. Istan- bul'daki bombalı saldın- lar rezervasyon ıptallenne yol açmaz- ken, Israilli turistlerin bölgeye ilgisı sü- rüyor. Bölgedeki tesisler ılk kez bir bayram- da tam kapasite çalışmaya hazırlanıyor. Ancak ışletmecıler Erzurum'a TK\' se- ferlerinin arttınlmasını ve kent merke- zinden tesıslere ulaşı- mın kolaylaştınlması- nı istiyorlar. Palan Otelı Genel Müdürü LeybMudu- tûrk, "Sanıyorumson yıüarda ilk kez Şeker Bayramı'nda Palan- döken kayak tesisle- rinde turistpatiaması vaşanacak" diye ko- nuştu. Polat Rönesans Ote- lı Genel Müdürü Ziya Cihan da pıstle- n kar araçlanyla ezdiklerini ve ka\Tna- ya uygun hale getirdiklerini anlattı. Istanbul'dakı terör saldınlannın re- zervasyon iptallerine yol açmadığını be- lirten Cihan, tesisin ilk müştensının de Israılliler olduğuna dikkat çektı. SÖYLE$I ATTİLÂ İLHAN Jsmet Paşa: 'Atatürk Yalnız Kalmıştı'!,." PARTİLER2.GÜNBAYRAMLASACAK ANKARA (AA) - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Şeker Bayramı'nda Ankara'da olacak. Siyasi partilerin genel başkanlan ise uzun tatili. seçim bölgelerinde ya da Ankara ve Istanbul'da geçırecek. Başbakan Recep Taj^ip Erdoğan'ın bayram programı netlik kazanmazken CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, bayramın üç gününü de seçim bölgesi ve memleketı Antalya'ya ayu-dı. DYP Genel ' Başkanı Mehmet Ağar. bayramın ilk gunünde, seçim bölgesi Elazığ'da seçmenlenyle birlikte olacak. Ağar, ikınci gün partisinin genel merkezinde, bayTamm son gunünde ıse DYP tstanbuİ ll Başkanlığı'nda partililer ile bayramlaşacak. MHP Genel Başkanı Devlet BahçeK, bayramı Ankara'da, ANAP Genel Başkanı Ali Tan'p Özdemir ise tstanbul 'da geçirmeyi planlıyor. Partiler arası geleneksel ba>Tamlaşma ise bayramın ikinci gunünde gerçekleştiplecek. Cumhuriyet'in o ilk buhranlı yıllannda, Kurtuluş Sava- şı'nın öncü kadrosunda cıddı bir 'çatlak' belirmiştı; deyım ye- rindeyse, 'muhalefetin başını Hüseyin Rauf Bey (Orbay) çe- kiyor'; dığer üç general, onunla beraber Karabekir Kâzım Paşa, Ali Fuat Paşa, Refet Paşa! Lausanne dönüşü, bes- bellı Musul Meselesi yuzunden, Ankara ciddı bir ısyan ha- reketiyle karşı karşıya kalmıştır (Şeyh Sart Isyanı); mahiyeti ıtibanyla Kürd isyanı sayılabilecek, ama arkasında ingiltere bu- lunduğu için, 'Şenat Isyanı' olarak kendini gösteren, bir isyan; işte böyle gergın ve gerilımli bir dönemde, Rauf Bey (Orbay) ve arkadaşlan, muhalefeti netleştirir ve sertleştırırter; galıba Is- met Paşa'ya kulak vermek, daha lyı olacak; "... bence Rauf Bey ile Atatürk arasında olan ihtilâf, iki sebepten geliyordu: birincisi, reformlardan! Atatürk'ün yap- makta olduğu reformlan; Rauf Bey, kendisinin hazm ede- meyeceği ölçüde, kanaatinin dışında görüyordu. Bunlar söyienir söylenmez veya tatbike konulup meydana çıkar çıkmaz, Rauf Bey üzerindeki tesirteri ağır oluyordu... Ikin- cisi; önde bulunmuş, birinci derecede hizmet etmiş bir insan olarak; iktidarda bulunduğu zaman da, bulunma- dığı zaman da, yapılacak işlerden, kendileri ve arkadaş- lan haberdar olsunlar ve bunlar üzerinde müzâkere edil- sin, tarzında bir usûlü iltizam etmesidir..." "... gerek Rauf Bey, gerekse diğer arkadaşlar, Atatürk'ü neleryapacağı bilinmeyen bir insan olarak kabul edryor- lar. Başından beri böyle tanımışlar ve bunun için ondan korkariardı; onu frenleyecek ve nihâyete kadar emniyet verecek tek çareyi, ne yapacaksa, yapmadan evvel ken- dilerinin muvâfakatini almasında görûyorlar; kendileri ne vaziyette bulunurlarsa bulunsunlar, böyle olmasını isti- yoriardı..." (Ismet inönü, 'Hatıralar 2', s. 184. Bilgi Yayınevi. 1992) Paşa 'bermutad' tarihin gerçeğini, kişilerin beşen kişilıği- ne indirgeyerek basitleştiriyor; öyle anlattyor; aslında. olayın mahiyeti hem çok daha kapsamlı, hem de vahim ve tehlike- li! Câzl'yl cunta' lclnde denetlemek .. Bu 'itırazlar' Lausanne'de sonuç alındıktan sonra, Anka- ra'nın 'merkez-ihükûmetilân edilmesi', ve Cumhuriyefin ufuk- ta belirmesı arasında oluyor; Ismet Paşa dıyor kı."... Lausan- ne Konferansı bittikten sonra, Atatürk'ün bir an evvel memlekete dönmem için isticâl ettiğini söylemiştim; bu isticâlin sebebini, döndüğüm günlerde anladım: Atatürk yalnız kalmıştı!.." Bu yalnızlığın, ne mertebe cıddı ve önem- li olduğunu anlamak için; insan ancak. -Ismet Paşa'nın yıne sıradan ve gündelık bir şeymış gibi anlattığı- olayı, görüp de- ğerfendırdiği zaman anlayabiliyor; meselâ diyor ki Paşa: "... Fevzi Paşa ile bugünlerde bir mülâkat hatırlanm. Iki- miz başbaşa konuşuyoruz. Fevzi Paşa bana, bundan sonra yapılacak ıslahat ve icraat için, Atatürk'ün eski ar- kadaşlan ile; ileri gelen arkadaşlarla görüşülüp yapılacak işleri beraber kararlaştırılması usûlünü rttihaz etmesini teklrf etti. Kendi aralannda bunu görüşmüşler; Fevzi Pa- şa vâsrtası ile bana da teklrf ediyoriar. Ben de evet der- sem, Fevzi Paşa Atatürk'e gidip karan söyleyecek ve bundan sonraki çaltşmalann böyle yürütülmesiniteklif ede- cek. İşte bütün ihtilaflar bundan çıkıyor." (a.g.e. s. 171) Elbette farkettiniz, 'öneri' hıç de o kadar basit değıl; ger- çekte Gazi'nin Cumhuriyet'e ve 'tam bağımsız' ve 'özgüf bir devlete -daha açıkçası Batı'dan uzaklaşmaya- doğru grttiğini gören 'Batcı' takım; onu, kendilerinin çoğunluk- ta olduğu, bir 'cunta' içine çekmek istiyorlar; böylece, hem frenleyecek, hem de istedikleri istikamete yönlendirecek- ler. Olayın zamanlaması da ılgınç: Şeyh Sait Isyanı, Ingılız kışkırtması ve desteğiyle başlamış; üstelik, teşebbüsün ıçin- de bulunan generaller, o tarihteki düzene göre, aynı zaman- da, Meclis'te milletvekili! ismet Paşa, Fevzi Paşa'nın gızli önerisine. ret cevabı ver- miştir "»• Devletin resmi müesseseleri, devlet işlerinin, ter- tiplerin konuşulacak, müzâkere edilecek ve mütâbık olu- nacak zamanlan ve vazifelileri tayin edilmiştir; benim ha- yatım boyunca inandığım usûl budur; bunun için, bir iç müessese {'cunta' demeye dılı vaımıyor) ile devlet reisini kordon altına almanın doğru olmadığı mütalâasında- yım.."(a.g.e. s. 172) Made fn England' olmasın? Ismet Paşa'nın reddı, aslında Batı yandaşı olan Hüseyin Rauf Bey 'muhalefeti'nin, ağırlığını koyabilmek ıçın, başka yol- lar aramasına neden olmuş; bundan bılahare Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası doğmuştur; Şeyh Sart Isyanı da, sürüp gıdiyor. Peki, 'Batı Yandaşlığı'nt nereden mı çıkardım; ilâhı, içi- nizde Ingilizce bılmeyen yok, o günlerde Londra basınında, Gazi'nin nasıl yerilip, Hüseyin Rauf Bey'in nasıl övuldüğü- nü, bir göz atsalar, göreceklerdır. Ortamın ne kadar aleyhimize olduğunu anlayabilmek ıçın, sözü ihtiyatıyla meşhur İsmet Paşa'ya bırakalım mı? "... Ingilizlerle münasebetierimiz ryi gitmiyor. Gergin bir vaziyetteyiz. Musul'u mütareke hükümlerine aykın ola- rak işgal etmişlerdi. Geçen sene Süleymaniye'yı' bombar- dıman etmişler, bu yakınlarda da işgal eylemişlerdi. Biz bu olayı protesto ettik. Nastûrileri kışkırtıyorlar, bundan dolayı hudut sarkıntılıkları oluyor. Hülâsa Istanbul'da gö- rüşmeler başlamış ama, Musul meselesi açıkta bulunu- yor: Ingilizlerle aramızdaki gerginlik ve münâsebetlerimi- zin düzelmesinde tereddüt uyandıran haller devam edi- yor..." (a.g.e. s. 190) lyı de, Hüseyin Rauf Bey 'muhalefeti' ve Gâzi'yi 'cunta' cenderesine almak teşebbüsü de; Şeyh Sait ve Nastûri Is- yanları (Hakkâri) gibi, o 'tereddüt uyandıran haller'öen bın- si, hatta başlıcası değıl midir? Hepsi Made in England olmasın? e-maihtilahan'f' isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88