Katalog

5AYM CUMHURİYET 12 KASIM 2003 ÇARŞAMBA 10 D I Ş H A B E R L E R dishab@cumhuriyet.com.tr Rusya'dan Erivan'a övgü • ERİVAN (AA) - Rus\a Savunma Bakanı Serge) îvancrv. 'Rusya'nınGüıey Kafkasya'dakı asıl destek- çisinın Ermenistan oldugu- nu" söyledı. Ermenistan'a giden Ivanov, iki ülke aıa- sında askeri işbirhği buhın- duğunu kaydetti. Ermeris- tan'ı. "Güney Kafkasya'da banş ve istikrar adası" ola- rak nıteleyen îvanov, Rus- ya'nın Güney Kafkasya'da- ki en büyük askeri ûssünün Ermenistan'da olduğunu anımsattı. Konsere bomba ihban • LONDRA (AA) - Türki- ye'nın Londra Büyükelçisi Akın Artuna'nm onur ko- nuğu olarak katıldıği. Londra'nın Wigmore Hall salonunda düzenlenen "Arman Trio" konseri. bomba ihban nedeniyle durduruldu. TSl21.30'da başlayan konsere katılan konuklar. bomba ıhban ne- deniyle ılk yanm saat dol- madan salonu boşaltmak zorunda kaldı. Çoğu Türk olan konuklann salon dışı- na çıkanlmasının ardından Metropolitan polis teşkıla- tına bağlı memurlar arama yaptılar. İhban, salon re- sepsiyonunu telefonla ara- yan ve kendisini Irak Kur- tuluş Ordusu üyesi olarak tanıtan bir kişinin yaptığı kaydedildi. 1ran plütonyumu azüretmiş' • VtYANA (AA) - BM'ye bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansrnın (UA- EA) yayımladığı gizli ra- porda, Iran'ın atom bom- bası yapımında kullanılma- ya uygun, küçük miktarda plütonyum ürettiğinin be- lirlendıği bildirildi. Rapor- da, tran hükümetinin UA- EA'yal999ve2002'debır elektnk şırketinde az mık- tarlarda 'uranyum heksaf- lorid"le testler yaptığı ko- nusunda bilgi verdiği belir- tildi. Raporda, Iran'ın la- zerlı uranyum zengınleştir- me tesisı kurduğunu kabul ettiği de kaydedildi. Suriye'ye karşı yaptmım karam • WASHINGTON (AA) - ABD Kongresi'nin üst ka- nadı Senato, Suriye'ye ekonomik ve diplomatik yaptınm uygulanmasını öngören karar tasansını ka- bul etti. Karar, Senato'da 4'e karşı 89 oyla kabul edildi. Senatör Richard Lu- gar, oylamadan önce yaptı- ğı açıklamada, Suriye yö- netimirun. terörist gruplan desteklemek ve bunlara ya- taklık etmeyi sürdürmekle Ortadogu'da istıkrann sağ- lanmasına katkıda buluna- cak şekilde hareket etmek arasında seçım yapması gerektiğıni söyledı. AÇIKLAMA • KKTCAnkaraBüyü- kelçisi Ahmet Zeki Bu- lunç, gazetemizde önceki gün yayımlanan "KKTC'de paralı siyaset iddiası' baş- lıklı haberle ilgıli açıklama yaptı. Bulunç'un açıklama- sı şöyle: '6 Kasım'da Ku- şadası Rotary Kulübü'nün davetlisi olarak verdiğim konferansta Kofi Annan belgesinin Kıbns Türkleri ve Türkiye için taşıdığı tehlikeleri anlattım. Kıb- ns'ta Denktaş'a karşı olu- şan muhalefete ılişkin bir soruyöneltildi. Kasımba- şında Türkiye gazetesinde de yayımlanan bir habere atıf yapıp 1974'ten 1999'a kadar AB, ABD ve tngilte- re'nin bu konuda finans- man desteği sağladığını söyledim. Aralık 2003'te yapılacak seçimlere dıştan da açıkça müdahaleler ya- pıldığını ifade ettim. An- cak haberde belirtildiği şekliyle kurum ve parti adı vermedim.' Verheugen: Önce tüm şartlan yerine getirin sonra üyeliğiniz kamuoyunda tartışüacak AB'denbir krilerdaha M,UZAKERELER NÎLGÜN CERRAHOĞLU ROMA-AB Komisyonu'nun genişleme- den sorumlu en üst düzey yetkilisi Günter Verheugen, "troikatopfcuıög'" için geldiği Ro- ma'da "Gımhuriyet''in sorulannı yanıtladı. Reform sürecine komisyonunverdiği deste- ği yineleyen Verheugen, AB'nin gelecek yıl müzakereleri açıp açmamakyönünde alma- sı gereken karara ılişkin taahütte bulunmaz- ken yepyeni bir şart ileri sürdü. Genişleme- den sorumlu komiserin açıkladığı yeni şart mealen şu: "Tûrkiye önce tüm şartlan yeri- ne getirsin. Siyasi şartlar, yasal düzey ve uy- gulamada bir kez karşüandıktan sonra üye- nğnuzABkamuoyundatarüşüacak. Son nok- tayı bu tarüşma koyacak. AB kamuoyunda- kitarbşmanın, siyasive ekonomik reformla- n bataüamayacakyönde genşmesi için, önce sizin tüm şartlan karşüamaıuz gerekiyorr Müzakerelere ilişkın son noktayı Prodi komisyonunun 2004'teki son raporu koy- mayacak yani. Bu raporla ilintili, ama ondan bağımsız olarak AB seçmenlerinı içeren "bir tartaşmadüzenlenecek!" Müzakerelerin açı- • AB Komisyonu üyesi Verheugen. AP seçimlerinin Türkiye için bir referandum haline gelebileceğini vurgulayarak "Bu, reform sürecini tehdit eden bir gelişme olabilir" diye konuştu. Kıbns koşulurm ammsatan Verheugen, "Ancak Türkiye'den imkânsızı istemeyeceğimize emin olabilirsiniz" dedi. şanacağnu" söylediniz. "BununTürldye'de ekonomikvesiyasirefornüan baltalamama- sı gprektiğHri" vurguladınız. Ne demek bu? - Almanya'da Hıristiyan Demokratlar me- sela, (Haziran 2004) Â\Tupa Parlamentosu seçimlerini Türkiye'nin AB üyeliğine ılişkin bir referanduma dönüştürmek niyetindeler. Bu, Türkiye'deki reform sürecini tehdit eden bir gelişme olabilir. AB'nin en önemli üye- lerinden birinden gelen tuhafbir mesaj ola- rak algılanabilir. Kredibilite üzerine inşa edilmiş bir süreçte inandıncılık yaralanabi- lir. Bu nedenle çok tehlikeli. - AB Komisyonu şimdiye dek Türkiye'ye "diger adaylarla eşitstatüde değeriendirildi- ğjni" söyledi. Kırk yılhk ilişkinin ardmdan yalnızTürkiye"ninüyeliği içinABkamuoyun- da birtartışma açıhrsaeşitlik zedelenmez mi? lıp açılmayacağını, bu tartışma tayin ede- cek. Bu, resmi ağızdan çıkan yeni bir mesaj. Aynca Kıbnsta "2004 Mayısı öncesinde çö- züm beklendiğini'" ıfade eden Verheugen, bunun "siyasikriterierle bagjanülandınhna- maa gerektiğini ama siyasigerçekotduğımu'' anlath. "Kıbns'ta çözümsüzlüğün, Türki- ye'ninABbeklentikrine darbeindirecegni" vurgulayan AB komisen: "KKTC seçimk- rini tanımanıakla birlikte, AB'nin Ronıa'da Türktarafina seçimkrin adilveözgür biçim- de yapıhnası gerektiğini ilettiğnır hatırlattı. Verheugen' ın yanıtlan şöyle: - "Karmaşık bir tablodan" söz ettiniz. "AB'deki siyasi güçlerin. Türkiye'nin AB'ye kaütanoiasılığınıreformpbtformu olarakkul- lanmakistediğini, ancaküyefikiçin ardından AB yurttaşlannın da kaüİacagı tartışma ya- ingiltere Başbakanından destek Blair: Türkiye'nin üyeliği çokönemli Dış Haberkr Servisi - ingiltere Başbakanı Tony Bla- ir, Türkiye'nin AB'ye tam üyelik için gösterdiğı çabayı u hakh bir takp" olarak niteîedi. Blair, ABD müttefıki olmakla AB üyeliği arasında bir seçim yapmayacağını da bildirdi. Blair, her yıl Londra'da geleneksel olarak düzenlenen ve ev sahipliğini Londra'nın City bölgesi belediye başkanının yaptı- ğı dünkü akşam yemeğinde konuştu. AB'nin geniş- leme sürecine değinen Blair, "Müslüman ve ABD'nin müttefıki olan bir demokraü'k ülkenin AB'ye girmesinin sembolik önemi çok büyüktür" dedi. Blair, konuşmasında ABD ile olan müttefıkli- ğe de açıklık getirdi. Ülkesinin dış politikasının iki temeli olduğunu, bunlan da Avrupa ve Ameri- ka'run oluşturduğunu kaydeden Blair, "Bugün tn- giltere'nin dünyadaki yerini belirteşen unsurlar, ABD müttefıkliğimiz ve AB üyeligimizdir. Her ildsi de birbirini tamamlar ve herhangibirbıi tercih et- memizsöz konusu değfldir" dedi. İngiltere Başba- kanı, Avrupa içınde ABD karşıtı görüşleri olanlara yönelik olarak da "Avrupa, dış poütikasnun, Ameri- kakaı^ıüığınaday^nrnasınaizinverirsebufelaket ohır" uyansını yaptı. Konuşmasında Irak'a değinen Blair, u Inık'1avaşananlarm,Müslümandünvaayla Baö arasmdaki ilişkikri belirley«eğini" kaydetti. GÜL-SOLANA SAMÎMİYETİ (i) - Türldye-AB Troykası toplanOsına Dışişleri Bakanı Gül, Italya Dışişleri Bakanı Frattini, trtanda Dışişleri Bakanı Covven. .\B Ortak Dış Potitika ve Sa- vunma Yüksek Temsücisi Solana ve AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Verhe- ugen katıldı. Görüşmenin ardmdan Gül ve Solana'nm samimi görüntüleri dikkat çekti. (AP) - Bu Almanya'daki Hıristiyan Demokrat- lar'a yöneltmeniz gereken bir soru. Ben bu tavn eleştirenlerdenim. - Komisyon tarafından Türidye'ye "eşit muamek" sözü verilmeden önce AB kamu- oyundaki bu tartışma talebinın de göz önü- ne alınması gerekmez miydi? - Yapabileceğim tek şey, onlara böyle bir tartışmayı başlatmadan önce göz önüne al- malan gereken unsurlan hatırlatmakhr. Tür- kiye'nin tam üyeliğine ilışkin olarak komis- yonun taahhüt etmesi gereken tek şey, ''Av- rupa stratejisne'' 15 ülkenin verdiği deste- ği garantüemek. Sözünü ettiğim "Avrupa stratejia" de Türkiye'nın tam üyelik içinka- tıhm şartlannı yenne getirmesıdır. - Brüksel'in Türki>e'de iztediği A\rupa stratejisini Roma'da "birbaşanövküsü" ola- rak nıtelendirdiniz. 2004'te müzakereler için karar çıkmazsa "başan öyküsünün" tam ter- si reaksiyonlarayol açmasından endişe duy- muyor musunuz? - AB'nin olası kararlara ılişkin Türki- ye'nin olası tepkilerini şımdiden tartışmak anlamsız. Mutabakata varmamız gereken tek şey var. Türkiye'nin siyasi şartlar için gırdığı angajmanı sür- dürmesi vebızimTürkiye'ye olan desteği devam ettirmemiz. Yapa- bileceğimiz tek şey şimdilik bu. - Arafat'tayu yanLHer zaman- kigibL - (Gülüyor) Arafat diye bir şey yok! - Türkiye'ye başanlara imza attığıru; ancak başanlan yasada bırakmayıp uygulamaya geçme- sini söylüyorsunuz. Bizden iste- nen, kısaca. tam demokrasi. "Si- \-asi kültürünüzü değiştirin, öyle gefinî" dıyorsunuz. Bir ülke, si- yasikültürünübirkaç yılda değiş- tirebilir mi? Bu gerçekçi mi? AB üyesi olup da siyasi kültürünü degiştirmemiş ülkeler var... - Çok güzel soru. İki ayn dü- zeyde değerlendirme söz konusu. lUa, Türkiye'nin geleneksel yasal ve idari yapısında yapması bek- lenen değişiklikler. Ikincisi, ger- çek ve günlük yaşamda gözlenen pratikteki değişiklikler. Tayin edi- ci olan, bu ıkinci düzlemdeki si- ciliniz olacak. Insanlann kurdu- ğu düzenlerde hiçbirşey mükem- mel değil ve bazı üye ülkelerde bi- le hâlâbirtakım açıklann olduğu- nu hatırlatmakta da siz haklısınız. Bunun farkındayız. Türkiye'den imkânsızı istemeyeceğimize emin olabilirsiniz. Türkiye-AB Troykası toplantısında üyelik için atılan adımlar övülürkenyine uygulama vurgusu yapüdı Gül: Kıbns'taçözümiçinümitliyizROMA(AA)-Türkiye- AB Troykası top- lantısmda Türkiye'nin AB'ye üyelik süreci çerçevesinde atnğı adımlar övülürken AB'nin Türkiye tlerlemeRaporu'nda yer alan "Kıb- ns şarü'' yeniden gündeme geldi. Dışişleri Bakanı AbduOah Gül, görüşmelerde Kıb- ns'ın siyasi kriterlerle ilgili olmadığını be- lirttiğini ve bunun kabul edildiğini söyledi. Türkiye-AB Troykası toplanhsı ttalya'nın başkenti Roma'dayapüdı. Toplantıya Dışiş- leri Bakanı Gül, ttalya Dışişleri Bakanı Fran- coFrattini, îrlandaDışişleri Bakanı Brian Co- AB Ortak Dış Politika ve Savunma Yüksek Temsücisi Javier Solana ve AB Ko- misyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi GünterVerheugen katıldı. Basın toplantısın- da konuşan Gül, "tierleme raporunda. Tür- kiye'deki reformlann övgüyle karşdanma- smdan dotayıkendüerineteşekkür ettim. Ba- zı gözden kaçan yanbşlan kendüerine ifade ettim.Bunlanraporolaraksunacağmuzıbe- Brttim" dedi. Gül, görüşmeler sırasında Kıb- ns'ın siyasi kriterlerle ilgilibir mesele olma- dığını belirttiğini ve bunun kabul edildiğini söyledi. Gül, bununla birlikte Türkiye'ninKıb- ns'ta çözümden yana olduğunu kaydederek "Ancakuzlaşmaikitarafbdır. Türk kesanıin- dekidemokratikseçimkr sonrasmdatemen- nimiz sorunun uzlaşmayla çözümlenmesi" diye konuştu. Gül, Kıbns sorununun çözü- münde Mayıs 2004'e kadar bir sonuca ulaş- ma konusunda ümitli oldugunun altını çiz- di. Çözümün aynntılanna gırmeyen Gül, "Çözüm Annanplanıçerçevesindemi obcak" sorusunu ise •4 BM"nin gajTetlerini destekk- diğirni/i berkes bffiyor" yanıtım verdi. Gazetecilere açıklamalarda bulunan Ver- heugen ise Kıbns sorununun çözümünde BM önerilerini "kuvveöe destediklermi'' be- lirtti. Türkiye'yi AB'ye üyelik süreci çerçe- vesinde attığı adımlardan dolayı öven VeT- heugen, "Ilk defa bir ülke demokrasi olsun, insanhakları olsun. beryönüyle tüm demok- ratik şartlan yerine geüfmek için adımlar atıyor" dedi. Verheugen, "Reformlann uy- guianması obnaksmnsadecesavunma ve gü- venük. Türkiye'nin AB'ye ahnması için bir sebep olamaz" diye konuştu. YABANCI DÜŞMANLlOl YAYGIN Yunanistan ırkçdığa karşı tasan hazırliyor • Yabancı düşmanlığının en yaygın olduğu AB ülkesi olduğu ortaya çıkan Yunanistan. Batı Trakya Türklerini, Amavut göçmenleri ve Yahudileri hedef alan "ırkçı" saldınlan önlemek için çare anyor. Dış Haberler Servisi- AB ülkelerinde yapılan araştır- ma, yabancı düşmanlığının en yaygın olduğu ülkenin Yunanistan olduğunu orta- yakoyarkenhükümetin *ırk- çıotaiardakr artışakarşı ta- san hazırladığı öğrenildi. îngiltere'de yayımlanan The Guardian gazetesi, Av- rupa Sosyal Araştırmalar Merkezi'nin yaptığı çalış- manın sonuçlanna yer ver- di. Buna göre Yunanistan, AB'deki "yabancıdüşman- bğmmenyaygm dduğu" ül- ke olarakbelirkndi. Haber- de, çoğunluğu Arnavut- luk'tan gelenler olmaküze- re, ülke nüfusunun yüzde 10'unu yabancılann oluş- turduğubelirtildi. Göçmen- lerin suç işlerken yakalan- ması halinde smır dışı edil- melerini savıınanlann oranı- nın yüzde 79'u bulduğunu yazan gazete, bu oramn In- giltere'de yüzde 41 olduğu- na dikkat çekti. Guardian, Başbakan Kos- tas Sinütis'in göçmen nüfü- sa yönelik saldınların önü- ne geçmek amacıyla yeni ta- san hazırladığmı yazdı. Yıl sonuna kadar parlamentoda onaylanması beklenen yasa, aynmcılık yapmaktan suçlu bulunanlann, bir yıla kadar hapis cezası ahnasını öngö- rüyor. Atina muhabirimiz Murat Üem, Batı Trakya' yı da ilgilendiren tasanhakkın- da PASOK'un Gümülcine milletvekili Gaüp GaHp'le konuştu. Galip aynntılannı henüz bilmediklerini kay- detti. Guardian'ınhaberinde, ülkedeki hastanelerin göç- menleri kabul etmediği, ya- bancılann ev bulmakta güç- lük çektiği belirtilirken bazı köylerde göçmenlere gece dışan çıkma yasağı uygu- landığı önf sürüldü. üba'daki Guantanamo Üssü'nde, 11 Eylül 2001 saldınlanndan hemen sonra Afganistan'da başlatılan savaşta ele geçirilen, 42ülkeden yaklaşık650 tutsak bulunuyor. Bu insanJann mahkenıeje bile çıkanlmadan aylardır tam bir tecrit içinde tutulmalan. insan haklan örgütlerince eleşürüiyor. (REUTERS) Guantananıo mahkemede Dış Haberier Servisi- ABD'de Yük- sek Mahkeme, Küba'da Guantanamo Üssü'nde aylardır alıkonulan yabancı- lann başvurusunu kabul etti. Mahke- me, Amerikan topraklan dışında esir alınan yabancılann, haklannı ABD mahkemelerinde arayıp arayamaya- caklanna karar verecek. Gözlemciler, bu yüzden mahkemenin incelemesinin çok sınırlı çerçevede kalacağına dik- kat çekıyorlar. Yüksek Mahkeme, Guantanamo'da tutulan 650 kişiyi yakından ilgilendi- ren butartışmalı konuyu Afganıstan sa- vaşından buyana ilk kezele alacak. İn- san haklan örgütleri, çeşitli dernekler, hukukçular ve eski diplomatlar, Yük- sek Mahkeme'yi başvuru bombardı- mamna tutmuşlar ve "emsal" karar çı- karabilmek amacıyla aralannda Ku- veytliler, Avustralyalılar \e Ingılizle- rin bulunduğu 16 tutsağın durumunun özellikle ele ahnmasını istemişlerdi. Eleştirilere kulak tıkayan Bush yö- netımı. "Amerikan topraklan dışuıda terör kuşkusuyla yakalandıklan, şu anda yabancı bir toprakta bulunduk- lan için bu 650 kişiyi herhangi bir suç- lamagetirmedenya da mahkemeye çı- karmadan süresizolarak rutabileceği- ni" savaınuyor ve tutuklulara savaş tut- sağı muamelesiyapmaya yanaşmıyor. Yabancılann bir bölümünün askeri mahkemekrde yargılanması bile gün- deme geldi, ancak Bush yönetimi bu- nun için de zaman vermedi. Denktaş: Muhalefet kazanırsa çekittrim • 14 Aralık seçimlerini muhalefetin büyük farkla kazanması halinde müzakereci olmayacağını açıklayan Denktaş "Ancak bunun olmayacağını büiyorum" dedi. LEFKOŞA (A.\) - KKTC Cum- hurbaşkanı Rauf Denktaş. 14 Ara- lık'tayapılacak genel seçımleri mu- halefetin büyük oy farkıyla kazan- ması halinde, çıkmaza gıren banş görüşmelerinde müzakereci olma- yacağını söyledi. Seçimleri, Annan planuıa karşı çıkmasıru destekleyen partılerinka- zanacağına emin olduğunu belir- ten Denktaş, "Muhalefetin büyük çoğunhıkia kazanmasL halkm ba- na olangüvenini yitirdiği anlamına gelir. Bu durumda niye burada ka- hp zamammı harcayayım? Ancak bununobnayacağmıbiİrvonım" de- di. KKTC Cumhurbaşkanı, ulusla- rarası toplumun, Annan planını tek çözüm yolu olarak göstermesi ne- deniyle Kıbns'ın mayıs ayına ka- dar gerçek birbirleşme şansı bulun- madığını vaırguladı. Annan planı- nın kendüerine, "kabul et veya b>- rak" temelinde sunulduğunu annn- satan Denktaş, arabuluculann, te- mel düşüncede değişiklik yapma- sı gerektiğini söyledi. tRAK YÖNETÎMÎ Barzani Konsey'i eleştirdi • KDP lideri, Irak Geçici Hükümet Konseyi'nin icraatmda eksiklikler bulunduğunu belirterek köklü reformlar yapılması gerektiğini söyledi. KAHtRE (AA) -Irak Kürdıstan Demokratik Partisı lideri Mesud Barzani, Irak Geçici Hükümet Konseyi'nde (GHK) köklü reform- lar yapılması gerektiğini bildirdi. Barzani, Esşark El Avsat gaze- tesüıe verdiği demeçte, GHK'nin icraatmda eksiklikler bulunduğu- nu belirterek Konsey'de köklü re- forma ve üye sayısının arttınlma- sına gerek olduğunu söyledi. "Ek- sikliklerine rağmen GHK'nin ye- rine şimdilik daha iyi bir alterna- rifdüşünemediğini" kaydeden Bar- zani, GHK'nin görevinin, anaya- sanın onaylanmasının ardından yapılması beklenen genel seçim- lerle biteceğini belirtti. ABDTı yetkililer, 25 üyesi bu- lunan GHK'yi, yeni Irak anayasa- sının hazırlanması gibı bazı önem- li konulann çözümlenmesinde ya- vaş davTanmakla eleştiriyor. Ame- rikan Washington Post gazetesi de Bush yönetiminın, GHK üyeleri- nin daha çok kişisel amaçlara yö- nelik olduklanm düşündüğünü ve buyüzden alternatifler üzerinde ça- hştığmı öne sürmüştü. ^ JBEBEK ÖLMÜŞTÜ Mamayı MOSSAD inceliyor Dış Haberler Servisi - îsrail'de 3 bebeğin ölümüne neden olan be- bek mamasıyla ilgili soruşturma- ya, Israil gizli ser\isiMOSSAD'uı da katılacağı bildirildi. Soruşturmayı yürüten polis ko- miseri AviMansur. "çokönemMun- suriar içerendosya topladddaruu" söyledi. Mansur, MOSSAD ile ıç güvenlik servisi Şin Bet'in de so- ruşturmaya yardım etmeye çağnl- dığmı bildirdi. Üst düzey bir yet- kili, ülkesinin "kasten" hedef ahn- mış olabileceği yönünde şüpheler olduğunu belirtti. Îsrail'de, mama- yı yiyen 3 bebek beyin hasan ne- deniyle yaşamını yitirmişti.