Katalog

S\YFA CUMHURİYET 24 EKİM 2003 CUMA CHP KURULTAYI DimADABUGUN ALt SÎRMEN CHP Manzaraları "Kendinden geniş kitlelerin beklentilerini yanıt- la'abilmek için CHP ne yapmalı" sorusunun yanı- tın aramaya geçmeden önce üç somut olaydan söz etnek istiyorum. 10 Ekim gecesi üniversite arkadaşım, Prof. Dr. Dev- rim Ulucan ile konuşuyorduk, söz döndü dolaştı, CHP'ye geldi. Devrim Ulucan'laaramızdaşu konuş- ma geçti: - Geçen seçimlerde CHP barajın altında kalıp, Ge- nd Başkan değişip de Altan Öymen ekibi işbaşı- nageldiğinde yeniden yapılanma hamlesine girişin- ce altmış kadar öğretim üyesi arkadaş CHP'ye üyelik için baş-vurduk, kaydımızı Genel Başkan Al- tan öymen yaptı. • Eee?.. - Biz deleg&lik, adaylık talebimiz olmadığını sa- dece çalışarak katkıda bulunmak istediğimizi söy- lecik. - Sonra ne oldu? - Sonra yine bir kurultay... yine Deniz Baykal... yi- neeski tas eski hamam... - Siz ne yaptınız? - Biz de bu koşullarda, yaranmız olamayacağını düşünerek istifa dilekçesi verdik. - Işleme koydular mı? - Hayır. -Neden? - Çok basit, "Siz istifa edemezsiniz, çünkü üye- lik kaydınız bile yok" dediler. • • • Ikinci olay bundan on, on beş yıl öncesinde geç- ti. Bir arkadaşımın, Beyoğlu bölgesinde oturan an- nesi, nasıl olmuşsa, daha doğrusu bir delege ağa- sı avukat aracılığıyla CHP'ye delege olmuş. Bir gün, ilçe seçimlerinde oy kullanmaya gitti. Döndügünde sorduk: - Hanımefendi kime oy verdiniz? - Bizim avukat kimleri söylediyse ona verdim de- di. Sonra daekledi: - Ama bir de kendim beğendiğim bir kişiyi seç- tim. - Kimi seçtiniz? -AytekinKotil'i... - lyi bir seçirn dedim, deneyimli bir politikacıdır. Peki hangi yönünü beğendiğiniz için seçtiniz? - Burada görevliyken Beyoğlu'nu pisliklerden te- mizlemek için çok uğraştı adamcağız, ama biliyor- sunuz sonra sürdüler. Gülmemek elde değildi. Hanımefendi, Aytekin Kotil ile Sadettin Tantan'ı birbirine kanştırmış, Ko- til'e, Tantan diye oy vermişti. Zaten kadıncağızın, meyli daha ziyade sağ par- tilere idi, seçimlerde pek CHP'ye oy verir bir hali yok- tu. CHP'nin son yıllarını bilenler, ne zaman anlatsam bu öyküyü hiç yadırgamamışlardır. • • • Üçüncü olay, bu yılki Istanbul il yönetimi seçim- lerinde oldu. Recep Tayyip Erdoğan'a karşı kitaplı belgeli muhalefet yürüten Mehmet Bölük'ün seçilemedi- ği il seçimlerinde, birçok eski il başkanı ve bir de eski genel başkan Altan öymen de bulundular. Bunlann il kongresinde söz alıp konuşma istek- leri engellendiği gibi, aralanndan hiçbirisi, kurultay delegelegine seçilemedi. Türkiye'nin en büyük seçim bölgesinin il başkan- lığını, partisinin genel başkanhğını teslim ettiği kişi- lere, bir kurultay delegeliğini çok gördüler, il delge- leri. Böylesine garip bir sonuç nerede görülmüştür ki?.... Söyler misiniz, bu kişilerin hiçbirinin kurultay del- geliğine neden layık gö rülmediklerini açıklayan her- hangi bir yönetici oldu mu? Şu üç somut olayı alt alta sıraladığınız zaman or- taya çıkan manzara ne oluyor dersiniz? CHP delegesi, ne zaman kendi seçimi ile potan- siyel seçmeninin tercihlerinin bağdaşmadığını an- layıp da, tercihlerini kamuoyunun isteği doğrultu- suna yönlendirme gereğini duyacak acaba? Kapıkulu değilim, üyeyim' KesMn konuştu tansiyon yükseldi OKTAYAPAYDES ANKARA - CHP'nin 30. Kurultayı liste tartış- malan ve muhalefetin uz- laşma arayışlan arasında geçti. Muhalefet, aday sa- yısını bire indiremedi. Ge- nel başkan adaylığından çekilen Erol Tuncer gün boyu liste çıkarmak için kulis yürüttü. Coşkunun az olduğukurultayda, mu- haliflerden Adnan Kes- kin'in konuşması sırasın- da tansiyon yükseldi. Kurultayın ilk günün- de muhalefet beklendiği gibi sesini yükseltti. tlk tartışma CHP Genel Mer- kezi'nde yaşandı. Kurul- tayda oluşturulan tüzük değişikliklerini görüşe- cek komisyon toplantı- sında Eıtuğnıl Günay, muhalefet adına 100 im- zah dilekçe vererek deği- şikliklerin gündemden kaldınlmasını talep etti. Ancak, Komisyon Baş- kanı Kemal AnadoL di- lekçeyi işleme koymadı. Bunun üzerine muhalif- ler ve çarşaf listeden ya- na olan il temsilcileri, de- ğişiklik teklifıne muhale- fet şerhi koyarak toplan- tıyı terk etti. Kurultayda, çalışma raporuna muha- lefet şerhi koyan eski Ge- nel Sekreter Keskin, ko- nuşma yaptı. Keskin, ko- nuşma süresırun 10 daki- ka ile sınırlanmasına kar- şı çıkarak "Bupartiye40 yıhmıverdiın''dedi. Ger- gin bir ortamda konuşan Keskin, Baykal'dan AKP'ye gösterdiği tole- ransı parti içi muhalefe- te de göstermesini isteye- reku Ben CHP'nin kapı- kuhı üyesideğfl, özgür bir üyesryim'' diye konuştu. Keskin, faaliyet rapo- ru üzerinde söz alarak yaptığı konuşmada, Bay- kal'ın laikliği anlatırken genelde Türkiye'de tutu- cu çevrelerin tanımını doğru olarak sunduğunu iddia etti. Partinin ide- olojik çizgisine yönelik açıklamalara işaret eden Keskin, Kemal Derviş'i eleştirerek "Bu düşün- celeri ortaya koyanlar ki- me sordular da CHP'nin programmısulandınyor- lar" dedi. Tüzük konu- sunda söz alan Ertuğrul Günay da Baykal'ın tü- zük önerisini anlatmak için özel uçakla Türki- ye'yi dolaştığını belirte- rek "10 yıl önce Mok lis- teye karşı çıkmışö. Parfj- yi yeniden bloklaşürma- ya çalışmanın gerekçesi nedir?" dedı. Atatürk Spor Salonu'ndaki kurultayda pankart ve dövizlerie 'laiklik ve cumhuriyet' vurgusu yapan bazı delegeler Uğur Mumcu'nun posterini taşıdL Ba> kam salona eşiyle geldi (Fotoğraflar: SERDAR ÖZSOY) Genel başkanlık çekişmesinin yaşanmadığı CHP kurultayına tüzük değişikliği tartışması damgasını vurdu DenizBaykal'ı 'liste'zorladıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -CHP liden Deniz Baykal, CHP'nin dün başlayan 30. Olağan Kurulta- yı'nda genel başkanlığı konusunda bir sıkıntı yaşamamasına karşın blok- çarşaf liste tartışmalan sırasında zor- landı. Önce işari (el kaldırarak) oy- lama yapılırken ret ve kabul oylan- nın birbirine çok yakın olduğu gö- rülünce "tek tek isim okutularak" ya- pılan oylama sonucunda ıstenilen tüzük degişıklikleri kabul edildi. Il ve ilçelerde blok liste uygulanması başkan adaylığı için delegelerin en az yüzde 20'sinin imzasının alınma- sını öngören tüzük değişikliği 257 ret oyuna karşılık 924 oyla kabul edildi. Grup Başkanvekili An" To- puzun da aralannda bulundugu 18 milletvekili blok listeye *hayır" der- ken 7 Parti Meclısi (PM) üyesi blok liste aleyhine oy kullandı. Genel Başkan adayı Erol Tüncer. başkan- 257 ret, 924 kabUİ CHP'nin dün başlayan 30. Olağan Kurultayı'nda blok liste uygulaması ile genel başkan adaylığını zorlaştıran tüzük değişikliği 257 ret oyuna karşılık 924 oyla kabul edildi. Grup Başkanvekili Ali Topuz'un da aralannda bulundugu 18 milletvekili ile 7 Parti Meclisi üyesi blok listeye "hayır" dedi. Kurultayda bugün yeni yönetim belirlenecek. lık seçimi öncesi adayhktan çekildi. CHP'nin 30. Olağan Kurultayı dün Atatürk Spor Salonu'nda yapıl- dı. Kurultayın ilk gününde genel başkan seçilmesinin zorlaştınlması, Parti Meclisi üye sayısının 80'e çı- kanlması ve yönetim organlannın çarşaf yerine blok listeyle seçilme- sine ilişkin tüzük değişiklikleriyle ge- nel başkan seçimi yapıldı. 1500 delege katıldı Tartışmalı tüzük önerilerinin ele alındığı lcurultaya 1300 delege ka- tıldı. Delegeler sabah saatlerinden başlayarak salonu dolduımaya baş- ladılar. Genel Başkan Deniz Bay- kal, beraberinde Genel Sekreter Ön- der Sav ve Genel Başkan Yardımcı- sı Eşref Erdem ile birlikte geldi. Görüşleriyle tartışmaiara yol açan tstanbul Milletvekili Kemal Derviş salona, Zülfii LrvaneB ve Fikret Ün- lii ile birlikte geldi. Kemal Derviş in, yönetünin bulundugu ön sıralara de- ğil, arka koltuklara geçmesi dikkat çekti. Parti Meclisi üyesi Erol Tun- cer kurultay a Adnan Keskin ile bir- likte geldi. Genel başkan adaylann- dan Bedri Baykam ise salona eşıy- le el ele girdi. Abdullah Emre İleri 81 il başka- nının önerisi üzerine oybirliğiyle di- van başkanlığına seçildi. Divan baş- kanlığından sonra tüzük komisyonu ile temel sorunlar ve temel çözüm- ler komisyonu oluşturuldu. PM üye- si HalukOzdalga'nın verdiği tüzük değişikliği önerisi de komisyona ha- vale edildi. Sert tartışmalar yagandı Deniz Baykal'ın konuşmasının ar- dmdan çalışma raporu üzerinde gö- rüşmeler yapıldı. Ardından oluştu- rulan komisyonlann raporlan ele BAYKAL PARTtNÎN ÖNEMtNt VURGULADI: CHP düşmeden Türkiye düşmez BAHARTANRISEVER A\K\RA - CHP Genel Başka- nı Deniz Baykal, partisinin 30. Ola- ğan Kurultayı'nda yaptığı konuşma- da, "Türkiye'nin düşürülemeyen en önemK kâlesi CHP'dir. CHP für- krve'nin deniz fencridh-" sözleriy- le partisinin siyasal yaşamdaki ta- rihsel önemine vurgu yaptı. "Tür- kiye, CHP düşmeden düşmez" di- yen Baykal, devleti tıkamakla suç- ladığı AKP hükümetine yüklendi. Konuşmasında laikliğin önemi- ne işaret eden Baykal, hukuk ve eğitimin dinin etkisinden annması gerektiğini anlattı. Dine saygının gereği olarak devletin koridorlan- nın yıpratılmamasının önemine dik- kat çeken Baykal, "Siyaseti kendi- miz için degiltophunudegiştirmek için srvaset yapıyoruz. l lusal du- \*arhhk hiçbir zaman dümada ça- ğın gerisinde bir anlaviş olarak de- ğeıiendirilemez. tnsan sry-asetin kıb- fcsidir. Sosyaldemokrasmin temelde- ğeridir'' dedi. Cumhuriyet korunarak güçlü bir demokrasiye ulaşılabileceğini beür- ten Baykal. AKP'nin bazı şeylerden rahatsız oldugunu vurgulayarak Mil- li Eğitim Bakanlığı kadrolannda hiçbir ıktıdar dönemınde böylesi değişiklık yapıhnadığını söyledi. Atatürkçü, laik demokratik kadro- lann uzaklaştınldığını bildiren Bay- kal, "Gençlerin beyinlerine eKmi uzatabilir miyim uzatamaz mıvım, bununla meşguOer. İ küdar nıilü eği- tim ve biHnım kontrohinü sağlamak için kabuledilmesi zor arayişiar sür- dürüyor. TÜBİTAK'ı işleyemez ha- le getiriyor. De\1eti tıkrvor. Kaygrva yol açan yaklaşımlan var" dedi. Türkiye'de yolsuzluklann üzeri- ne ancak siyasi kararlılık \arsa gi- dilebileceğini anlatan Baykal. ikti- dann bilinen yolsuzluklar etrafin- da nutuk athğını söyledi. Baykal, "42 milyar dolarbk yolsuzluk var, deni- yor. MiDetin parasmı abn öyley%,eti- nizi rutan mı var? Hukuk mu yet- miyor, yasa çıkarûn. Eğer alanu- yorsamz çeküin, biz gelip alalım" diye konuştu. Dokunulmazlıkları kaldırın Öncelikle dokunulmazlıklann kaldınlması gerektiğini anlatan Ba\- kal, "MillervekiB ve bakanlar hak- kındaki 43 ceza dosyası savcıhk raf- lannda uvııtuluyorsa bunu vapan- lar yolsuztukla mücadele etmhor demektir. Bırakm ünh ersrteleri. kal- dınn dokunulmazlıkları, arkasın- da ne yolsuzluk varsa görelim'* de- di. Türkiye'nin Irak'a asker gön- derme karan almasına karşın ABD'nin Geçici Konsey'i ikna ede- mediğini anlatan Baykal, "AKP Türkiye ileoynadı. Türldye'yiisten- meyen ülke konumuna getirdi Hü- kümeti kmryorum" diye konuştu. CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, yaklaşık 2 saat süren konuşmasında AKP'u 1 \ uklendi. alındı. Tüzük değişikliği önerileri sert tartışmaiara yol açtı. Değişiklik- lerin aleyhine söz alan delegeler, Baykal'ın tüzük değişikliklerini an- latmak için özel uçakla il il dolaş- masını eleştirdiler. Il ve ilçe kongrelerinde blok liste uygulaması getiren ve başkan aday- lığı için gerekli imza sayısını kong- re delege tam sayısının yüzde 5'in- den yüzde 20'sine çıkaran madde için önce işan oylama yapıldı. Oy- lama sonuçlan konusunda görüş ay- nlıklan ortaya çıkınca, Divan Baş- kanı Ileri. ad okuyarak tek tek dele- gelerin oyunu soracağını bildirdı. Delegeler. delege kartlannı göste- rerek tek tek oylannı kullandılar. Kabul oylan üye tamsayısının (1300) yandan fazlası olan 651 'i aşınca tü- zük değişikliği önerisi kabul edilmiş oldu. Kabul edilen maddeye göre, il ve ilçe kongrelerinde aday olabil- mek için üye tamsayısının yüzde 20'sinin yazılı öner- gesi gerekecek. Bir dele- ge, adaylardan sadece bi- ri için imza verebilecek. İl ve ilçe kongrelerinde seçimler blok ya da çar- şaf liste ile yapılabilecek. Bir blok listede yer alan- lar başka bir listede yer alamayacak. 18 milletvekili hayır dedi Bu öneriye 18 milletve- kilinin ret oyu vermesi dikkat çekti. Blok listeye "hayır" diyen millerve- killerinin adlan şöyle: Mustafa Gazalcı, Ah- met Güryüz Ketenci, Nu- rettin Sözen, Berhan Şim- şek, Mustafa Sayar, Mu- zaffer Kurtulmuşoğlu, Abdülkadir Ateş, Hasan Fehmi Güneş, AH Topuz, Muharrem Toprak, Meh- met Yddınm,Muharrem Eskiyapan, Sefa Sirmen, Muharrem Doğan,Turan Tüysüz, Vedat Melik, Mehmet Nuri Sav gun, Sı- dıka Aydoğan. Parti Meclisi üyelerin- den Adnan Keskin, De- met Işık, AykutOray, Ha- luk Özdalğa, Merâl Sa- ğn-, Erol Tüncer ve Hida- yet Uras öneriye "hayır" derken Nazh Era>' ile Zey- nep Arat çekimser kaldı. Parti Meclisi üye sayı- sının 72"den 80'e çıkanl- masına ilişkin değişiklik önerisi kabul edildi. PM'nin yedek üye sayısı 36'dan 20'ye düşürüldü. IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@cumhuriyet.com.tr TÜYAP 22. Kitap Fuan cumartesi günü Istanbul Beylikdüzü'nde başlı- yor. Her kitap fuan bir kitap şenliği. Türkiye gibi kıtabın yıllarca suç unsu- ru olarak kabul edildiği bir ülkede gi- derek büyüyen ve gelişen kitap fuar- ları iyiye işaret. Kitap Fuan başlarken ben de yeni çı- kan bazı kitaplan sizlerle payiaşmak is- tedim. Yıllarca oda arkadaşlığı ve kö- şe komşuluğu yaptığım Aydın Engin şu anda aktif gazetecılik yapmasa da boşdurmuyor. Iş Bankası Kültür Yayın- lan'ndan çıkan "BirKoltukta Kaç Kar- puz" başlıklı kitap Halit Kıvanç'ın ya- şamöyküsü. Kıvanç'ın renkli yaşamın- dan kesimleraktaran uzun söyleşi Ay- dın Engın'in. Saadettin Paşa'nm Anılan'nı (Rem- zi Kitabevi) meraklaokudum. Birtarih- sel belge niteliği taşıyan bu anılar 1896 tanhli. Saadettin Paşa, Ermeni-Kürt olaylannı ıncelemek için gittiği Van'da görüp yaşadıklarını ve kendi yorumla- rını aktarıyor. Sami Önal'ın tarıh lite- ratürümüze kazandırdığı ve ilk kez ya- yımlanan bu anılar, tarih araştırmacıla- Kitap Fuan ve Kitaplar nna katkıda bulunacak zengin bilgiler içeriyor. Enver Sezgin'in "Batman Bolşoy" (Gendaş Kültür) kitabı da bir devrim- cınin anıları. Sezgin'in kitabı; Siirt'in Kurtalan ilçesinde başlayan, Batman'da devam eden, iki askeri darbeye tanık olan birçok sosyalist örgütün ve par- tinin kuruluşunda görev alan bir sos- yalıstin Moskova'ya kadar uzanan se- rüveninı anlatıyor. Erdal Atabek. "Modern Dünyada DeğerKayması ve Gençlik" (Alkım Ya- yınları) kitabında insanhk değerleri, Cumhuriyet değerleri ve üretim değer- lerinden tüketim değerlerine kayan bir süreci değerlendiriyor. Atabek, "Insan- lar; değerieriyle yaşar, toplumlar de- ğerlehyle var olurlar. Insanlık tarihinin birikimi olan 'uygartık değerleri' de 'ev- rensel emanetler' olarak kuşaktan ku- şağa aktarılır. Bunlar 'temel değer- \er'dir, özellikleri kalıcı olmalandır" di- yerek anlayışını özetliyor. Şeyh Sart'in torunu, Adnan Men- deres'in Demokrat Partisi'nin en genç milletvekili, DYP'den yeniden Meclis'e dönen, ömrü sürgünlerde ve hapisler- de geçen Abdülmelik Fırat'ın yaşa- möyküsü "Mezopotamya Sürgünü" (Anka Yayınları) gayri resmi tarihe bir katkı. Ferzende Kaya'nın hazırladığı kitap, bir insanın kımliğinde bu ülkede 70 yıldır yaşanan acıları ve direnişi an- latıyor. Güler Kazmacı'nın "Aşk Sensin" (Nuhun Gemisi Yayınlan) yazıları, ka- dın gözüyle aşka bakışı dile getiriyor. Kazmacı'nın pazar günleri Posta ga- zetesinde yer alan yazılan, kendi de- yişiyle hayatı boyunca edındiği aşk gözlemlerini içeriyor. Erendiz Atasü'nün "Imgelerin Izi" (Can yayınlan), edebiyat üzerine yaz- dıkları makalelerden oluşuyor. Atilla Keskin, 30 yıl sonra sürgünden dön- düğü ülkesindeyaşadıklannı, gördük- lerini, sevınçlerinı ve hayal kınklıklannı "Otuz Yıllık Hasret" (Gendaş Kültür) kitabında anlatıyor. Özkan Mert, isveçli kadın şairierin aşk şiirlerini derieyip Türkçeye kazan- dırmış. "ElbetAcı DuyarTomurcuklar" (Papırüs Yayınlan) başlıklı kitapta 7 ka- dın şairin şiirleri yer alıyor. Koreli bir ik- tisatçı olan Ha-Joon Chang'ın "Kal- kınma Reçetelerinin Gerçek Yüzü" (lle- tişim Yayınlan) kitabında, kalkınmış ül- kelerin onlan yukan çıkaran 'merdive- ni ittiklehni' ve böylelikle daha yoksul olan ülkelerin kalkınma şanslarını elle- rinden aldıklannı öne sürüyor. Mehmet Ali Aybar'ın ölümünden sonra onun adına 1997 yılından bu ya- na "Aybar Sempozyumlan" düzenle- niyor. Gündüz Vassaf, 1997-2002 yıl- lan arasında düzenlenen sempozyum- ların konuşmalarını "özgürleşmenin Sorunlan" (Tarih Vakfı) başlığı altında toplamış. Çok sayıda aydının çeşitli konulardaki görüşlerıni topariayan bu kitap tarihe bir katkı nitelığinde. Metis Yayınlan iki dikkat çekici kadın kitabı yayımladı. Fatmagül Berktay, "Tarihin Cinsiyeti" başlıklı kitabında ka- dın bakış açısıyla erkek egemen cinsi- yetçiliği eleştiriyor. Yaprak Zihnioğ- lu'nun "Kadınsız Inkılap" kitabı; Cum- huriyet döneminin öncü kadınlanndan Nezihe Muhittin'in mücadelesine, ya- şamına ilişkin belgesel bir araştırma. Ufuk Uras'ın yeni sol arayışlar üze- rine konuşma ve yazılannı içeren "Baş- ka BirSiyasetMümkün"kAabı Ithaki Ya- yınlan'ndan. Immanuel Kant'ın "Etik Üzerine Oers/er"i ise Pencere Yayınla- n'ndan. Tabii ki yeni kitaplar bu yazdık- larımla sınıriı değil. Bunlar benim elim- dekiler. Zengin bir kitap fuarı dilekle- rimle. • • • Not: "Arkeolog Filiz'in Başına Ge- lenler" başlıklı yazımda, Almanya'da yaşayan ve Türkiye'de arkeoloji çalış- malan engellenen bir bilim kadınının sı- kıntılannı anlatmıştım. Filiz Bilgili, gön- derdiği açıklamada kendisinin arkeolog değil jeofizikçi oldugunu belirtti. Düzel- tirım.