Katalog

3 EKİM 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr 11 bgiliz polisinin taskesi düştü I Dış Haberler Servisi- iailtere'de. BBC tevizyonu muhabirinin çfcctiği görüntüler, îngiliz f lisinde giderek artan nçılığın boyutunu gözler cüne sererken haberlerin jyımlanmasının aiından 1 polis memuru iafa etti, 4 polis memuru a.ga almdı. BBC mhabiri Mark Daly'nin, dşişik bir kimlikle grüntülerini çektiği 8 püs memuru arasında, bşına bir yastık kılıfı gçirip kendisine "Ku Krx KJan" süsü veren pciisten "Hitler girüşlerinde hakhydı" di enine kadar her türlü pcis memuru bulunuyor. Pcis memurlanndan biınin, yaklaşık iki yıl öıre ırkçı bir saldın soıucu öldürülen bir smh gencin katiline "dplomatik docunulmazlık istemesi" veolen gencin "ölümü ha; ettiğini" söylemesine, biçok izleyici sert tepki göıterdi. Fransız gazeteci •••••• ••• • •• olluruldu • \BtDJAN/PARİS (AA) - Rıdio France Inttrnarional (RFI) radyosunun Fildişi Saüli'nin başkenti Abdjan'daki temsilcisi Jeaı Helene, önceki akşam üniforma giymiş silahlı bir kişi tarafından öldirüldü. Polis kaynaklan, gazeteci Jean Helene'in, Polis Teşkilatı binası yakınlannda, gÜBİerce gözaltında tutüduktan sonra serbest bırakılan 11 muhalifle röportaj yapmak üzere çılaşlannı beklerken başmdan vurularak öldürüldüğünü kaydetti. ABD seçimden memnun değil • WASHINGTON (AA) - ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Adam Ereli, ABD'nin Azerbaycan'da geçen hafta yapılan seçimlerden "derin hayal kınklığına uğradığını" söyledi. Seçimlerin uluslararası standartlan karşılamaktan uzak olmasından kaygı duyduklanm ifade eden Ereli, seçim sürecinin olumlu yönlerinin, "muhalif adaylara eşit muamele yapılmaması, seçim öncesi devrede polisin neden olduğu, şiddet" gibi gelişmeler yüzünden gölgelendiğini savundu. Rusya-Ukrayna • MOSKOVA (AA) - Rusya'nın Azak ve Karadeniz'i birbirine bağlayan kanal üzerinde baraj inşaatı için bent inşa etmesi, Rusya ve Ukrayna arasındaki ilişkilerin gerginleşmesine yol açtı. Ukrayna Devlet Başkanı Leonid Kuçma, iki ülke arasındaki gerginliğin tırmanması üzerine Latin Amerika ülkelerine yaptığı geziyi yanda keserek ülkesine döndü. Ukrayna, Rusya'nın iki ülke sının arasında kalan kanala Kerç Boğazı'nda yapacağı baraj için bent inşa etmesini. toprak bütünlüğüne tehdit olarak değerlendiriyor. Rusya ise Kiev yönetiminin bu yakJaşımı üzerine Ukrayna'dan Tuzla Adası'nın kendilerine ait olduğunu gösteren belgeleri sunmasım istedi. Genel kurulım 'Uluslararası hukuka aykırıdır' kararına karşın inşaat sürecek BM îsrail 'duvanna' çarptı Israil, BM Genel Kurulu'nun 'güvenlik duvan' inşaatmın durdurulması çağnsına karşın Israil inşaatın süreceğini bildirdi. Filistin yönetiminin "banş süreci açısından zafer" olarak nitelediği karara genel kurulda Türkiye de destek verdi. Dış Haberler Servisi - Birleşmiş Mil- letler Genel Kunılu, Filistin'in, Israil'ın "güvenlik duvan" inşasının durdurul- masını isteyen bir karar tasansını ka- bul etti. Filistin yönetimi, Türkiye'nin de "evef dediği tasannın kabulünü memnuniyetle karşılarken Israil, duva- nn inşasıru sürdüreceğini bildirdi. BM Genel Kurulu tarafından önce- ki gece kabul edilen tasanda, tsrail'in işgali altuıdaki toprakları da içerecek şekilde bir duvar inşa etmesinin ulus- lararası hukuk kurallanna aykın oldu- ğu vurgulanıyor ve inşaatın durdurul- ması isteniyor. Tasan üzerinde genel kurulda yapılan oylamada 144 ülke "evet", 4 ülke "hayır" oyu kullandı, 12 ülke çekimser kaldı. Türkiye tasanya "evet" oyu verirken "hayır" diyenlerden ikisini ABD ve Israil oluşturdu. Yaptınm gûcfi yok Arap ülkeleri önceki gün, BM Genel Ku- rulu'na bir karar tasansı sunarak Israü'in inşa etmekte olduğu güvenlik duvannın tsraiL, yurttaşlanıun "güvenliğini sağlamak" için inşa ettiği duvarla Filistinlileri "açık cezaevine" koymuş oluyor. (Fotoğraf: REUTERS) uluslararası hukukun ihlali olduğunu ifa- de etmişlerdi. Genel kurul kararlannın güvenlik kon- seyi kararlan gibi yaptınm gücü bulun- muyor ve kararlar sadece uluslararası top- lumun göriişünü yansıtmakla kalıyor. BM karannın ardından Filistin Devlet Bakanı ve görüşme heyetinin başkanı Sa- ib Erakat "Genel kurul karannı memnu- niyetle karşıhyoruz. Bu, ahlaken, siyaseten ve hukuken çok önemlT diyerek karan, banş süreci ve uluslararası hukuk açısın- dan zafer olarak gördüklerini belirtti. Israil ise, BM karanna rağmen, duva- nn inşasını sürdüreceğini bildirdi. Başbakan Yardımcısı Ehud Olmert, "inşaatın süreceğini ve vatandaşlan- nın güvenliğini düşünmeye devam edeceklerini" söyledi. Duvarda ısrarlı olan Israil, Gazze ve Batı Şeria'daki operasyonlannı şid- detlendiriyor. Israil' in Gazze Şeridi'ne pazartesi günü düzenlediği ve birçok sivilin ölümüne yol açan operasyona çeşitli ülkelerle birlikte Türkiye'den de tepki geldi. "Israil aşın ve aynmsız güç kuDanmamah" açıklaması yapan Dışışlen Bakanlığı, taraflarasorunaba- nşçı yoldan çözüm aranması ve itidal çağnsında bulundu. Ramallah'a baskın düzenlendi Israil, önceki gece de Batı Şeria'nın Ramallah kentine baskın düzenledi. Filistinli kaynaklara göre, Israil bir- likleri yaklaşık 40 araçtan oluşan bir zırhlı konvoy ile Ramallah'a girdi ve sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Ken- tin en büyük camisi Abdül Nasır'ı ku- şatan tsra.il askerleri, Filistinlilere kar- şı göz yaşartıcı bomba ve gerçek mer- miler kullandılar. Olaylarda en az 12 kişinin yaralandığı, yaralılann duru- munun ağır olduğu belirtildi. Israil birliklerinin, dün Batı Şe- ria'nın Kalkilya ve El Halil kentle- rinde yaptıklan baskınlarda 3 Filistinli öldürüldü, 18 Filistinli tutuklandı, ça- tışmalarda 2 tsrail askeri de yaralandı. Kaçmaya çalışırken öldürülen Filistin- lilerden birinin Filistin Halk Kurtuluş Cephesi, diğerinin El Fetih üyesi oldu- ğu kaydedildi. Örgütün Ankara temsilciliğinde saldın kaygısı: Çalışanlara güvenlik eğitimi veriliyor Birleşmiş Mflletler diken üstünde • Ankara temsilciliği, BM'nin kuruluş yıldönümü nedeniyle düzenlenecek olan paneli iptal etti. • Bir yetkili, panelin iptal karannın arkasında, Türkiye'nin Irak'taki istikrar gücüne katkıda bulunması konulannda amacını aşan tartışmalann yaşanması kaygısının da olduğunu belirtti. Dış Haberler Servisi - Türkiye'nin Bağdat Büyükelçiliği'ne geçen hafta düzenlenen saldınnuı ardından Birlemiş Milletler'in Ankara'daki temsilciliğinde tedirginlik arttı. BM'nin kuruluş yıldönümü nedeniyle düzenlenecek olan panel iptal edildi. BM çalışanlanna da güvenlik eğitiminden geçme zorunluluğu getiril di. NTV'nin haberine göre üst düzey bir BM yetkilisi, 24 Ekim'de örgütün 58'inci kuruluş yıldönümü nedeniyle Ankara'da düzenlenecek bir panelin Dışişleri Bakanlığf yla da yapılan danışmalardan sonra güvenlik kaygılanyla iptal edildiğini açıkladı. Sınırfa kutlama "Panelde, BM'nin rolü tarüşılacakn" diyen aym yetkili, iptal karannda, BM ve Türkiye'nin Irak'taki istikrar gücüne katkıda bulunması konulannda amacını aşan tartışmalann yaşanması kaygısının da etkili olduğunu belirtti. Kuruluş yıldönümü etkinlikleri, Anıtkabir'i ziyaret ve bir resepsiyonla sınırlandınldı.BM çalışanlanna, güvenlik eğitiminden geçme zorunluluğunun getirilmesi de dikkat çekti. Eğitim, ilk yardım, mayınlardan korunma, gece seyahatlerinde izlenecek kurallar, kaçınlmalann önlenmesi gibi konulan içeriyor. Örgütün Ankara'daki temsilciliğinde, olası patlamalara karşı camlara fılm de taktınldı. .RAK CEHENNE.VIİ - Irak'ta kayıplar arttıkça, askerlerin morati daha da bozuhıyor. Sürekli saldın korkusu altındaki Amerikan askeıierinin en büyük dileği bir an önce evlerine dönebilmek. Son olarak Irak'ın kuzeydeki Balad kentinde bulunan Anaconda Kampı'nda meydana geİen patlamada 1 ABD askeri öldü, 1 asker yaralandı. Bağdatta da bir tünele yerleştirilen bombanm paüaması sonucu 2 ABD askeri yaralandı. Felluce'de yol kenanna yerleştirilen bir bomba ABD askeri araçlarını hedef aldL Irak'taki işgal güçlerinin srvü yöncticisi PauJ Bremer'e göre, ülkede El Kaide ve Ensar El İslam militanlannın savısı da artn. Izne çıkan asker dönmüyor ABD'li 28 er, kendilerini Irak'a geri götürecek uçağa binmeyerek 'firar etti'. Cumartesi günü Washington ve San Francisco'da savaş karşıtı dev eylem yapılacak Dış Haberler Servisi - tzinlerini kullanmak üzere Irak'tan aynlan ABD askerlerinden 28' inin çeşit- li nedenlerle görevlerine dönme- diği bildirildi. ABD Kara Kuvvetleri yetkilile- ri, en az 28 askerin kendilerini gö- türecek uçağa binmediğini sapta- dı. Vietnam Savaşından bu yana ilk kez Amerikan ordusunda 25 Eylül'de askerlerin ülkelerinde izin yapmasına izin verilmişti. Bu programdan 1300 asker yararla- nıyor. Savunma Bakanı Donald Rumsfeki. bu askerlerin zamanın- da dönmeyişinin izin programına bir etkisi olmayacağını belirtir- ken, Genelkurmay Başkan Yar- dımcısı PeterPace, bazılannın evi yandığı için, kimilerininse uçak bağlantılannı kaçırdığı için gele- mediğini öne sürdü. Öte yandan, ABD'de savaş kar- şıtlan, cumartesi günü başkent Washington ile San Francisco'da eyleme hazırlanıyor. Gösteriye binlerce kişi kaülacak Organizatörler, 140 kentten bin- lerce kişinin katılımını bekledik- lerini, amaçlanmn Irak'taki ABD birliklerinin geri dönmesi olduğu- nu söylediler. Gösterinin, Başkan George Bush'un Irak'ta savaşın so- na erdığini ilan ettiği 1 Mayıs'tan bu yana düzenlenecek en büyük gösteri olması bekleniyor. Banş ve Adalet için Birlık (UFPJ) örgütünün yetkilisi LesHe Cagan, göstericilerin Beyaz Saray ve Ada- let Bakanlığı çevresinde yürüyüş yapacağını belirtti. ANSWER (Act Now to Stop War and End Racism- Şimdi Harekete Geçerek Savaşı ve Irkçılığı Durdur) örgütünden Bri- an Becker de, "Belki Irak bir Viet- nam değil ama bu yönde ilerüyor. ABD'nin çekümesmi sağlamak için savaş karşıü hareket beürtevici si- yasi rol oynayabifir" dedı. ANKARA. IRAK İÇİN HERKESTEN PARA TOPLAYACAK ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - Türkiye, Irak'ın yeniden yapılandınlmasına kaynak sağlamak amacıyla bugün Madrid'de yapılacak Donörler Konferansı'nda kesenin ağzını açacak. Türkiye'nin, Irak Özel Temsilcisi Büyükelçi Osman Korutürk ile Irak'ın Yeniden Iman Koordinatörü Büyükelçi Ahmet Ökçün tarafından temsil edileceği konferansta oluşturulacak uluslararası fona katkı ve çeşitli alanlarda doğrudan yardım taahhüdünde bulunması bekleniyor. Ankara, Irak için 40 proje taslağını tamamladı. Türkiye çapında başlatılacak kampanyayla, devlet kaynaklannın yanı sıra hükümet dışı kuruluşlar, sivil girişimler ve yurttaşlardan yardım toplanması planlanıyor. Madrid'deki toplantıya 75 ülke ve uluslararası kuruluş katılacak. Toplantının ilk gününde "ihtiyaç fisteteri" çerçevesinde yardımlann hangi alanlara yöneltileceği belirlenecek. Türk heyeti, "insani yardım. sağhk, eğitim, altyapı. madenciHk. endüstri. su, koDut" başlıklannı kapsayan komitelenn çalışmalanna katılacak. RÎYAD-İSLAMABAD Gizli nükleer anlaşma• The Washington Times'taki bir makalede, gelecekte Türkiye dahil Ortadoğu ülkelerinin nükleer silahlanma yanşına girebileceği belirtildi. Dış Haberler Servisi - Amerikan The VVashington Times gazetesi, Pakistan ve Suudi Arabıstan'ın gizli "nükleer işbirliği'' anlaşması yaptığını öne sürdü. Gazetedeki bir makaledeyse, Türkiye'nin de aralannda bulunduğu Ortadoğu ülkelerinin nükleer silahlanma yanşına girebileceği, ABD'nin bunu engellemesi gerektiği belirtildi. Üst düzey Pakistanlı bir yetkiliye dayanan gazeteye göre, anlaşma uyannca Pakistan, Suudilere nükleer silah teknolojisi sağlayacak ve karşılığında bu ülkeden ucuz petrol alacak. Habere göre, geçen hafta Suudi lider Prens Abdullah bin Abdülaziz Pakistan'a 1 günlük ziyarette bulundu. Pakistanlı kaynak, "Her iki ülke de anlaşmayı yalanlayacak. Ama gelecekte yaşanacak olaylar, İslamabad'ın Rhad'a nükleer ca>dıncılık için kullanılacak mal/enıe sağlanıarn kabul ettiğini doğruiayacak" dedi. Uzun zamandır, Riyad'ın Islamabad'dan nükleer teknoloji sağlamaya çalıştığı öne sürülüyordu. ABD yeterü çabayı göstermiyor Kaynak, Sünnı Suudi Arabistan'ın, Şii tran'ın nükleer silah arayışından vazgeçmeyeceğine inandığını, tslamabad'ın da rakıbi Hindıstan'ın nükleer güç Israil ile yaptığı silah anlaşmasından kaygı duyduğunu söyledi. Kaynağa göre, bölgesel tehditlerden duyulan kaygılar iki ülkeyi işbirliğine itti. Öte yandan, gazetedeki makalede, 21. yüzyılın ortalanna doğru, Türkiye dahıl Ortadoğu ülkelerinin nükleer silahlanma yanşına girebileceği belirtildi. ABD'nin Ortadoğu'daki nükleer yanşı engellemek için yeterli çabayı göstermediği belirtilen yazıda şu görüş dile getirildi: "tran, İsrail, Rusva, Hindistan ve Pakistan'ın yanında nükleer güç olarak orta>a çıkarsa, chardaki diğer de\ letlerin nükleer silah progranılannı hızlandırma>a direnmeleri çok güç olacaktır. \lisu-, Surhe, Suudi Arabistan ve Türldve'nin de aralannda bulunduğu nükleer silaha sahip 4,5 ya da 6 de\ ktli bir Ortadoğu, 21. yüzyüın ortalannda gerçek olabilir. Böyle bir sonucu kimse istememeli." RAN'DAN ABD'YE 'Komployu boşaçıkurdık' Dış Haberler Servisi - îran, AB üyesi üç ülkeyle önceki gün imzalanan nükleer anlaş.mayı "4BD'vi tecrit eden bir zafer" olarak değerlendirdi. Iran televizyonuna göre, îran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) temsilcisi Ali Ekber SaHhi, ABD'yi, îran'ın nükleer programını BM Güvenlik Konseyi'ne taşımaya çalışmakla suçlayarak "Büviik bir kompk) boşa çıkanldı ve ABD tecrit ediky dedı. Salihi, "Anlaşma VVashington'a. konulann savaşla değil dh^logla çözülebileceğini gösterdi. Bu, bir zaferdir" dıye konuştu. Fransa, Ingiltere ve Almanya dışişleri bakanlan Tahran'da temaslarda bulunmuş, Iran yönetımı de Nükleer Silahlann Yayılmasını Önleme Anlaşması'nın (NPT) ek protokolünü imzalamayı ve uranyum zenginleştirme çahşmalannı askıya almayı kabul etmişti. UAEA. Iran'a 31 Ekim'e kadar süre verdi. İran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi. meclisin, protokolü onaylaması gerektiğini söyledi. Anlaşma mecliste kabul edilse de muhafazakârlann denetimindeki Anayasayı Koruyucular Konseyi'nin onay vermesi gerekiyor. ABD Dışişleri Bakanı CoBn Povvell, Iran'daki geli^melere temkinli yaklaşarak "Onemli olan sonuçtur" dedi. Powell, Kenya'da yaptığı açıkJamada, "GeHşmelerden memnunuz, ancak Tahran'a giden bakaıüara 'önemli olan sonuçtur' dedim" ifadesini kullandı. ABD Başkanı George Bush ise. önceki gün tran'daki son durumu "çok olumlu gelişme" olarak değerlendırmıştı.