Katalog

22 EKİM 2003 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA KULTUR kulturtğ cumhuriyet.com.tr 15 ALLEGRO EVİN İLYASOĞLU Mersin'de güz festivaliMersin'de bir festival başlatmak flcri rahmetli Hanri Atat'tan doğ- ıruş. Bu kentte doğup büyümüş, ya- şaaını orada kurmuş bir Mersin sev- cklısı. Mersin"e sahip çıkmak ve rut- kınu olduğu klasik müzıkle kenti znginleştırmek amacını gütmüş. Kiltür ve sanat etkınJikJen çoğaldık- ç; genç kuşaklara <±a kendi kentleri dha alımlı gelecek. büyük kentlere gıçü de önlenebılecek, diye düşün- miş. Kendısı gıbı Mersin'i çok se- v«ı dostlanyla birleşip kentin ileri gdenlennden sponsorluklar bulmuş vt geçen yıl 1. Mersin Festivali'ni başlarmış. Ne yazık ki, Bay Atat'ın iknci festivali görmeye ömrü yetme- m ş ve Temmuz 2003 'te, bu yılın ha- zıdıklan içindeyken vefat etmiş. Şindi onun kızı Ayla Atat Mersin Kiltür Merkezi Derneği'nin başında. Dığal ki bir festival düzenlemek ko- la} ış değil. Hele sürekliliğıni sağla- mzk, giderek düzeyini yükseltmek iyire zor. Her şeyden önce sırtını da- yavacağı bir ana sponsora gereksınım vaı Örneğın Istanbul, Ankara ya da Iznır gıbi bir vakıf yok arkasında he- nüı. Ama sevindirici olan Mersin'de- ki czel ve resmi kuruluşlarla nice gö- nüllünün el ele vermesi. Mersin Va- Iisı Atilla Osmançelebioğlu'nun her etlcnliği baştan sona gelip ızlemesi! Büvükşehir Belediyesi ve çevre bele- diyderin, Sanayi Ticaret Odaları, Mersin Üniversitesı, Mersin Liseli- ler Derneği ve Garnizon Komutanlı- ğı'rın sahip çıkması. Halen başkan- lığı Tülay Bardakçıoğlu yürütüyor. Mersin Operası'nın müdürü Suat Arıkan da sanat yönetmenlığini üst- lerunış. Kanlı Dlvane'de llk Ronserler Ana etkinliklerin yapıldığı Mer- sin Atatürk Kültür Merkezi beş yüz elli kişilik küçük bir salon. Oysa kentin çevresindeki antik alanlar araştınldıkça gösteri ve dinletilere elvenşli mekânlar artacaktır. Örne- ğin iki yıldır ılk kez kullanılan Kan- lı Dıvane antık alanında yer alan Okay Temiz ıle Yıldız İbrahimova ve Ivo Papazov grubunun sunduğu konser çok etkıleyıci olmuş. Kanlı Divane, antik çağlarda insanların as- lanlara atıldığı sanılan bir alan. Ge- niş çukurda sanatçılar çalıp söyle- B1 u yıl ikincisi düzenlenen Mersin Festivali için Mersin'deki özel ve resmi kuruluşlarla müzik gönüllüleri el ele verdi. Etkinliğin diğer müzik festivalleri bittikten, yaz sıcakları geçtikten sonraya, yeni mevsimin başladığı ekim ayına konulması çok iyi bir seçim. 2003 Temmuzu'nda yitirdiğimiz Mersin Festivali'nin kurucusu Hanri Atat'ın (yanda) görevini şimdilerde kızı Ayla Atat üstlenivor. Festival kapsamında Tarsus'taki St. Paulos Müzesi'nde Viyana Salon Orkestrası (üstte) bir konser verdi. miş, dinleyiciler ise çukurun çevre- sınde oluşan harika akustikte konse- ri izlemişler. Mevsim olarak yakıcı sıcaklann geçtiği ve Türkiye'nin başka yerin- de festivalin olmadığı, aynca konser mevsiminin yeni başladığı ekım ayı- na konulması çok iyi bir seçim. Ben Tarsus'un St. Paulus Müzesi'nde yapılan Viyana Salon Orkestrası konserini izledim bu festival kapsa- mında. Doğrusu hiç böylesi niteliklı bir toplulukla karşılaşacağımı umma- mıştım. Her bın çalgısının ustası ve Viyana'da önemli bir orkestranm üye- si. Pınl pınl bir entonasyonla on çal- gıdan keyifle valsler ve polkalar din- ledik. Festival programının genelın- de genış bir yelpazeye özen göstenl- mış: Mozarfın Requiem'ınden Fla- menco'ya, Folklorama'dan, büyük senfoni orkestralanna ve oda orkest- rası konserlerine kadar. Fazıl Say hem bir resitalle katılmış hem de açılış konserinde Mersin Devlet Opera Balesi'nin orkestrasıy- la ıbrahim Yazıcı yönetıminde Çay- kovski konçertosu çalmış. Bu orkest- ranın bir başka konsenni de Murat Kodallı yönetmiş, solist gitarcı Ri- cardo Moyano, Rodrigo'nun kon- çertosunu çalmış. Son konseri de Rengim Gökmen yönetıminde, Gülsin Onay'ın solist- liğinde Bilkent Senfoni Orkestrası üstlenmiş. Mersin Üniversitesi'nin Oda Or- kestrası umarız en yakın gelecekte senfonik kadroya kavuşur. Bu toplu- luk da Cem Mansur yönetıminde ve kemancı Samoylenko solıstliğınde bir dinletiye katılmış. Mersin Festivali'nde şimdilik oda müziğı eksik. Trio. kuartet, kentet gi- bi topluluklar festivalleri zengınleşti- rir. Bir de festival kitapçığının daha özenle hazırlanması gerekıyor. Ge- rek tngilizce, gerekse Türkçesi göz- den geçırilmeli, hatalardan annmalı. Gelecekyıllarda daha çok çevre alan- lara yayılmış, daha geniş dinleyicı kitlesine seslenecek, hatta çevre kent- lerden turistleri de çekecek, zengin programlı bir Mersin Festivali dile- giyle. Nusret işpir ve Ysauye Dörtlüsü Avrupa'nın en ünlü kuartlerinden biri olan Ysauye Dörtlüsü'nün \veb sitesıne uğrarsanız dünyanın pekçok önemli konser durağı arasında Istan- bul konserlerini de görebilirsiniz. Boğaziçi Üniversitesi Albert Long Hall'de geçen hafta verdikleri konser kusursuz bir disiplin örneğıydi. Bu topluluk Paris Konservaruvan'nda o- da müziği dersi veren üyelerden olu- şuyor. Bir kuartet nasıl var edilir, na- sıl yaşar. nasıl başanya ulaşır? Her- halde tek bir anahtar sözcük var: Di- siplin. îşte Ysauye Dörtlüsü'nün ses- lendirisinde bu disıplını somut olarak duyabiliyorsunuz. Klarnet sanatçı- mız Nusret tşpir, uzun yıllardır Fransa'da yaşıyor. Aslında müzığe çok geç başlamış. Ama Avrupa Uluslararası Klarnet yanşmasında birincilik kazandığın- da bütün dikkatleri üstüne çekmiş. Pek çok çağdaş bestecinın -ki Türk- ler de bunun içınde- yapıtlannın ilk seslendınsını yapıyor. Cnlü topluluk- lara solist oluyor, ünlü şeflerle çalı- yor. Nusret Işpir'in de Ysauye Dört- lüsü'ne katıldığı Mozart'ın klarnetli beşlisini uzun zaman kulaklanmız- dan silemeviz. [email protected] GUZELİN ARDINDA BERTAN ONARAN Yalancı Dolma Demokritos'un can gözüyle görüp dile getirdiği olasılık- gereklilik ikilisi dolayısıyla, doğacağım ül- keyi, edineceğim kişıliğı seçmek elimde değildi el- bet; ama onların benı Anadolu'da, bir Türk olarak oluşturmasından öyle hoşnutum ki! Biliyorsunuz, düşünce ancak dille var olabiliyor: Diliniz ne kadar an duru ışıltılıysa, bilinciniz de o ka- dar parlak, yaratıcı olabiliyor. Insanlık tarihinin en parlak bilinçlerinden biri, ne mutlu ki, Anadolu'da açtı: Atatürk. Türk adını taşı- yan varlıklann yeryüzünde belirişinden beri işlenen Türkçe, onun şaşmaz istenciyle yeniden can bul- duktan sonra, sayısız ustanın yanında, Ataç, Sa- bahattin Eyuboğlu gibı kılavuzlarım da oldu. Şükür, az da olsak, bu yolda candaşlanm, yoldaş- larım, ülküdaşlarım var. Bunlardan biri Cengiz Öza- kıncı. Her çalışmasında ayakta tutuyor dil-düşün- ce birliğini. 'Dolmakalem Savaşlan' adlı kitabın- da, anadiline yılan dili uzatan ve Türkçemiz ne ya- zık ki soyut kavramlarkonusunda yeterince gelişme- miştir. Türkçe felsefe, hukuk, biyoloji, fizik vb. gibi birçok alanlarda (şu bilgisizliğe bakın: Tümcenin bu- rası,... fizik gibi birçok alanda olacaktı!) yeterli keli- meyi türetememiştir, diyen Bay Z'ye şu yanıtı veri- yor: Türkçe soyut kavramlar türetemedi, yetersiz kal- dı,derken;Türklerinyapacaklannı, Türkçe'yikişileşti- rip ondan bekliyor Bay Z. Şurası bir gerçek ki, bü- tün dillerdeki soyut kavram adlan, hep o dillerdeki somut nesne adlanndan türetilmiştir. Bir dilin söz- lüğünde yeterli sayıda somut nesne adı varsa, dili kullananlaristedikleh sayıda soyut kavram adı türe- tebilirler, demektir. Bunu somut bir örnekle anlata- lım: Günümüzde bilim, düşün alanında kullanılan kavram adlannın hiçbiriyeni uydurulmuş sözcükler değildir. örneğin eski Yunanca kökenli 'Elektron' sözcüğü, günümüzden 2700 yıl önce yaşamış Tha- les'in dilinde de vardı ve o yıllarda yalnız tespih ta- nesi yapılan taşlaşmış reçinenin biryere sürtüldük- ten sonra yakınındaki saman çöplerini çekişi gözle- nerek bu reçineye Yunanca 'da 'saman kapar' an- lamına gelen 'elektron' adı verilmişti. Bu Yunanca sözcükjhales'ten 2500 yıl sonra, 1891'de, G. Johnstone Stoney adlı bilgince soyut kavram adı- na dönüştürülmüştür. Benzerbirdurum, Farsça'da dagörülür. Katılaşmış reçinenin Farsçaadı 'keh'fsa- man), 'rüba' (çeker,kapar) sözcüklerinin birleşmesin- den oluşan 'kehrüba' (saman kapaıjdır. 19.yüzyıla dek 'kehrüba' sözcüğünü yalnız katılaşmış reçine- ye ad olarak kullanan Farslar, bundan sonra ona 'elektrik' anlamını yükleyip soyut kavram adına dö- nüştürüp kullanmaya başlamışlardır. Demekki2700 yıl öce somut nesne adı olan bir sözcük, soyut kav- ram olarak kullanılabiliyor. Sonuçta görülüyor ki, 'Türkçe'miz soyut kav- ramlar türetmekte yetersiz kalmıştır' savı da yan- lıştır. Türkçe'mizdeki sözcük dağarcığı, en az ya- bancı dillerdeki ölçüsünde, kendilerinden soyutkav- ram adı türetilmeyi, kendilerine soyut kavramlaryük- lenmeyi bekleyen yerli somut nesne adlanyla dolu- dur. Ancak,söz dağarcığımızdakiyerli sözcüklerimi- ze kavramsal anlam giydirmeleh ve bu sözcükleri bi- rerkavram taşıyıcısına dönüştürmeleri gereken Türk aydınlannın (?) çoğu, böyle yapacak yerde, yaban- cılarca türetilmiş yabancı dillerden kavram adlannı alıp Türk diline sokmakta yanş etmektedir. Yetersiz- lik Türk dilinde değil, bunlardadır. Bilirsiniz, dolmanın sahicisi de yalancısı da lez- zet, yaşam kaynağıdır; insanın bilgisızı, yalancısı ise sözün tam anlamıyla zehirdir Gücünüz yetiyorsa, bu zehirden uzak durun. sbonaran </ hotmail/yahoo.com İstanbul'a yeni bir şenlik BUGUN Kültür Servisi - ÎTÜ Dr. Erol Üçer Müzik tleri Araştırmalar Merkezi'nin (MÎAM), Garanti Bankası sponsorluğunda düzenlediği 'Divertimento' müzik şenliği 6-20 Kasım tarihleri arasında yapılacak. Etkinlik, 6 Kasım'da Sabahat Akkiraz konseriyle başlayacak. Halk müziği sanatçısına MİAM Oda Orkestrası eşlık edecek. Erkan Oğuz, 7 Kasım'da Borromed Yayh Çalgılar Dörtlüsü'yle birlikte sahneye çıkacak. Arif Sağ ise 8 Kasım'da MİAM Doğaçlama Grubu eşliğinde Divertimento'nun konuğu olacak. MİAM eşbaşkanlanndan Kamran İnce 13 Kasım'da bir oda müziği dinletisi verecek. înce'ye, ünlü kemancı Cihat Aşkın, viyolonsel virtüözü Reyent Bölükbaşı ve dans ustalan Zeynep Tanbay ile Emre Çelik eşlik edecek. Son yıllarda adı sıkça duyulan Baba Zula topluluğu 15 Kasım'da, kemençe sanatçısı Neva Özgen ve MİAM Elektroakustik'le birlikte sahneye çıkacak. Klasik Türk müziği ve tasavvuf müziğinin önemli icracılanndan Kani Karaca, 19 Kasım'da Michel Galante yönetimindeki Argento Oda Müziği Topluluğu'yla birlikte konser verecek. Divertimento'nun kapanış konserini Laço Tayfa gerçekleştirecek. Klarnet ustası Hüsnü Şenlendirici'nin yöneteceği topluluğa MİAM Doğaçlama Grubu eşlik edecek. ITÜ Maçka Binası'ndaki Mustafa Kemal Amfisi'nde gerçekleştirilecek konserler, saat 20.00'de başlayacak. Biletler Biletix satış noktalanndan sağlanabilir. (0 212 296 60 06) KÜLTÜR • SANAT (0212) 293 «• 7» ÇATI PASSAGE RESTAURANT Eskı Sokagmda â lat neytae, şnptae, bar, Üst kat canlı muzüi.4nsit. HerPazartest:üsta|va5aygı,anrianyolcuU Hazrtıyaı:P«iyU21K EJL 2 5 Q d P i d yçmeöeri w sir gecebfi Ozel gûnterinizrJe. sizeozei Beyoğtu teyfinı yaşatryor. Pazar dahıl 1 2 00 - 02 00 arası açıktır TefeO(212) 25100 00 FacO(212| 252 75 M E mit MoecaftwtıurMt.CMn SES-1885 ORTAOYUNCULAR ISTTKLAL CAD. N0:140 TEL: (0 212) 25118 65-64 FAX: (0 212) 244 43 27 www.ortaoyuncular.com Ferhan Şensoy'un * # • • psi-komîk oyun FERHAN ŞENSOY - ALI ÇATALBAŞ - ELİF DURDU giysi: SOLANGE DEN VONOEL müzik: VANINA MİCHEL Cuma-Cumartesi 20.00 Pazar 15.00 ve 18.00 Ferhan Şensoy'un BIRIBIZIDIKIZLIYOR 30 Ekim Perşembe 20.00 KULTÜR BAKANUĞI'NIN KATKILARIYLA FERHANGİ ŞEYLER'i gördün mü? Hayır, fırsat olmadı. 18 yıldır oynuyor! Evet. Başladığında çocuktum. FERHANGİ SEYLER 28 Ekim Salı 20.00 2004 yılındo. her hangi bir puan lüründen 160 puan alın yeter. ZORBAY ŞERIF tRDAY YÖDehmınde Sıderı Mİmarllk v e Gvz6ı Mnoıtann butun bolu MOOGARANTIU HAIIRLIYORÜM Kazandıramodıçım o^gnnmn viemış olduğu ücretı o\nen gen ıodt ednorum Profosyorul Mesltk Eâmmtk ısteytn hcries İÇ MİMARİ S&iModdisi GRAFİKER Hıfta KI « Hıftı sotı kjrthrncij son Wta. 293.24.66 12.15-14.30-16.45-19.00-21,15 348 24 12-349 04 90 Kvşffili Cd. Karadvt Sk.Ne:39 Alttyol-KADIKÖY YEDİTEPE OYUNCULARI Haluk Isık TIPKI SEN H UTIPKIBENYönetert: Şakir Gürzumar HAOi ÇAMAN, HAUT AKÇATEPE, SUNA KESKiN, AYÇA BiNGÖL Cuma, C.tesi: 20.30; Pazar: 15.30 /> HADİ ÇAMAN TİYATROSU Teşvitiye Cad No. I60 Nişantosı f . Tel: (0-212)246 17 77-219 36 29 ^ www.hadicoman.com E F E S PUsen'in kültür ve sanata katkıları artarak sürecek • BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ ALBERT LONG HALL BİNASInda 19 30 da Orhan Şallıel yönetifnindeki Bursa Devlet Senfoni Orkestrası konseri. Solistler: Bülent Evcil(flüt), Rahşan Güvençer (viyolonsel). (0 212 28 7 02 32) • BABYLON'da 22.00'de 'Indian Nights: Admires of Kali'. (0 212 292 73 68) M MİMAR SİNAN LNİVERSİTESİ FINDIKLI ODİTORYUMU nda 14 00te 'Cumunuriyetin 80. Yıldönümiinde Türkiye'de Eğitim' konulu panel. Oturum Başkanı: Prof. Dr. Esin Kuntay. Konuşmacılar: Esin Türkoğlu. Arş. Gör. Dr. Firdevs Günıüşoğlu. Prof. Dr. Türkan Saylan. (0 212 252 16 00) • YAPI KREDİ SERMET ÇİFTER SALONU'nda 18.30'da 'Karşı- laşmalar/Gülriz Sururi' adlı söyleşi. Katılımcılar: Gfilriz Sururi, Tilbe Saran. (0 212 252 47 00) • TURKCELL BİNASInda 18.30'da Ömer Kavur'un 'Göz'ün Yolculuğu' adlı filminin gösterimi. (0 212 252 47 00) K Ü L T Ü R • Ç İ Z İ K K Â M I L M A S A R A C I EFES Bilet Satış/Rezervasyon: Ortaoyuncuiar Gişesi / 0 212 25118 65-66 İlanlarınız İçin (0212)293 89 78 perareklam@perareklam com.tr perareklam@superonline com www.perareklam.com.tr İlanlannız İçin (0212)293 89 78 perareklam@perareklam com.tr I perareklam@superonlıne com www perarekbm com.tr •\ ^ TIYATRO ISTANBUL • GENCAYGÜRÜN MARC CAMOLETT1 Turhcesı CAN KAPYAU GENCAY GURUN 23-24-25-26-30-31 EKİM Pwj«mbe-Cuma/;1 00 • C Iesı15 D0-Z1 00 • Paar/15.DO-H.3O GiŞE 0212. 2 1 6 4 0 7 0 PROFILO ALIŞVERIŞ MERKEZI-MECIOIYEKÖY KREDİ KARTIYLA REZERVASYON YAPILIR. EFES PUsea'in kültür ve sanata katkıları artarak sürecek