Katalog

2 EKİM 2OO3 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA kultur(5 cumhuriyet.com.tr 15 UYCARLIKLARIN İZİNDE OKTAY EKİNCt Cumhurbaşkanı Sezer'in de katıldığı Tarihi Kentler Buluşması'nda korumaya 'ant' içildi İzmir'de 1922'yiyaşadılarUlusal kurtuluşumuz için Edirne'den Kars'a kadar "bağımsızhk seferberliğine katılan" kahramanlanmız, 9 Eylül 1922'de tzmir'imi- zi de kurtardıktan sonra büyük zaferi Kordon- boyu'nda buluşarak kutlamışlardı... Tarihi Kentler Birliği'nın TKB) 3 yıl önce başlattığı "kültür seferberliğine katılan" üyeleri ve dostlan da "dedelerimizin" anıla- nnı yaşarcasına "kimlikli bir vatan için" yi- ne izmir'de buluştular... Ev sahibi ve Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina aynı özlemı şöyle özetledi: "Bu buluşmamız. İznıirimizi binlerce yıllık derinliğiyle yaşatmayı amaçlayan çalışma- larımızdakj ulusal coşkumuzu daha da yük- seltiyor..." TKB Başkanı ve Bursa Büyükşehir Beledi- ye Başkanı Erdoğan Bilenser de 2000 yılın- daki kuruluştan bu yana sürekli artan bu ortak coşkunun, tzmir'de daha ileri bir "sorumluluk sözleşmesine" kavuşması gerektığini belirte- rek şu öneriyi dile getirdi; "Nasıl ki tıpta dok- torlar için Hipokrat yemini varsa, TKB üye- si olan belediyelerin yöneticileri olarak da kentlerimizdeki kültür ve çevre mirasının korunmasından ödün vermeyeceğimize da- ir yenıin edelim.." İlk Anadoluandı' Vallden... Kastamonu Valisı iken TKB'nin kuruluşun- da etkin yer alan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müsteşarı Enis Yeter, böylesine "kararlı" bir korumacılık anlayışına arma- ğan olarak tstanbul'daki tarihi birbakanlık köş- künün birliğe tahsıs edileceğini belirtirken "devletin görevini yapanlara destek de dev- letin görevidir..." diyordu... tzmır Valısi Yusuf Ziya Göksu da konuşma- sının sonundakı şu sözlenyle Erdoğan Bılen- ser'in önerdıği "Anadolu yemini"ni Cumhur- başkanı'nın da huzurunda ılk yerine getiren yerel kamu yönetıcisi oluyordu: "Burada ant içiyorum ki, tarihsel mimarlık mirasımıza vıllardır arsa gözüyle bakan anlayış, artık İzmir ilinde geçerli olmayacaktır..." Kültürpark alanındakı İsmet İnönü Kül- tür Merkezi'nde, Jznrıir Çocuk Korosu'nun önce Istiklal Marşımızı ve ardından birbirin- den güzel Izmir şarkılannı seslendirerek her- kesi duygulandırdıklan konseriyle başlayan buluşmanın sevgi odağı Cumhurbaşkanımız Ahmet IN'ecdet Sezer'di... çağdaşlığın ölçütü Toplantılann sunuşlannı yapan TRT ustala- nndan Rahmi Aygün'ün adını anmasıyla bir- likte salondaki herkesin ayağa kalkarak ve uzun alkışlarla yarattıklan güven ve bağlılık göstensi "yaşanmaya" değerdi... Nitekim Sezer, bu büyük güvenin temel ne- 'İZMİRLİ' KALARAK ÖDÜL ALDILAR - İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin başlattığı "Tarihe Saygı" ödüllerinin ilkleri TKB Buluşması'nda törenle verildi... Güzide Bakek, evini apartmanlara teslim etmeyenler arasında "Kentli tzmirli" ödülünü alanlardandı (üstte solda). Basit onarımla yaşatılan Hamit Adıbelli evi (altta) ile özgün restorasyon örneği H. A. Kabadayı evi de (üstte sağda) "başarılı koruma" ödüllerini kazandılar... denini oluşturan yurt ve ulus değerlerine bağ- lı düşünceleriyle birlikte TKB'nin hedeflerine yönelik olarak da özetle şunlan vurguluyordu: "Çağdaş uygarlığın temel ölçütlerinden bi- ri. uluslann kültürel değerlerine sahip çık- ması ve evrensel değerlerle buluşturabilme- sidir. (...) Kendi kültürünü koruvamayan ve yaşatamayan toplumlar, çağın gerisinde ka- lırlar ve geleceğe güvenle bakamazlar..." TKB tzmir Buluşması, tüm yörelerden be- lediye başkanlan, yerel yönetim kadrolan, çok sayıda vali, kaymakam, uzmanlar, meslek oda- lan ve sivil toplum temsilcileriyle birlikte yak- laşık 450 kişilik bir katılımla gerçekleşirken, 25 kadar belediye de kendi kentlerındekı tarih- sel çevre korumaprojelennı ve uygulamalan- nı tanıttıklan sergilerle yer aldılar. Buluşmadaki; "planlamada tarihsel ve do- ğal karakterin temel alınması" konusunun irdelendiği bölümün Prof. Dr. Metin Sözen başkanlığındaki ılk oturumunda, TKB üyele- ri olan Bursa, Antalya, Eskişehir, Diyarba- kır ve tzmir"deki büyükşehir belediyelerince sürdürülen planlama çalışmalan anlatıldı... Prof. Dr. Zekai Görgülü başkanlığındaki otu- rumda Prof. Dr. Yüksel Dinçer, Prof. Dr. Se- zai Göksu, Şeh. Pl. Od. adına Tuncay Kara- çorlu ve Mim. Od. adına Dr. Emel Kayın bu örnekleri irdeleyerek genel değerlendirmeler yaptılar... Arkeolojlyle yaşamak Antakya Belediye Başkanı İris Ş. Şen- türk'ün yönettiği "kent içindeki arkeolojik alanlar" konusunu ırdeleyen bölümde ise Bergama, Tarsus, Altınoluk (Antandros) ve İzmir'deki (Agora ve Tepekule) örnekler yine belediye başkanlan ve uzmanlarca anlatıldık- tan sonra, Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu'nun başkanlığını yaptığı oturumda da Prof. Dr. Fahri Işık, Prof. Dr. Emel Göksu, Doç. Dr. Gül Asatekin ve Yard. Doç. Dr. Akın Ersoy bu alanlann "kentsel yaşamla buluşmalan" üzerinde görüşlerini belirttiler. Son gün (27.09.2003) düzenlenen "tzmir Forumu" ile tüm bu tartışmalardan çıkan so- nuçlar üzerinde duruldu ve "TKB İzmir Bu- luşması Bildirgesi"nde yer alacak sonuçlar belirlendi... Mardlne destek Bildirgede; "her ölçekteki planlamada kent tarihinin gözetilmesi ve tarihi kent merkezlerindeki arkeolojik dokuların da gün ışığına çıkarılması" ilkelerine yer venl- mesi benimsenirken buluşmaya 5 gün boyun- ca katılan Vali Temel Koçaklar'ın önerisıyle Mardin'in UNESCO dünya mırası listesinde yer alması girişiminin de "daha etkin kam- panyalarla" desteklenmesine karar venldi. Forumun ardından tüm katılımcılara açık olarak yapılan "TKB 2003-güz dönenıi Mec- lis Toplantısı"nda ise adaylıklan encümence de olumlu bulunan Kemerhisar (Niğde-Bor) ve Konak (İzmir) belediye başkanlan, kentle- rinin tarihini ve çalışmalannı tanıtan sunuşlar yaptılar. Aynı meclis oturumundaki kararla da Bitlis, Giresun, Silifke (Mersin), Şişli (Istan- bul), Urla (Izmir) ve Turhal (Tokat) beledi- yeleriyle birlikte bu coşkulu bırlikteliğin yeni üyeleri oldular... Kula, Bozdağ-Gölcük, Birgi, Ödemiş, Ti- re ziyaretleri ve toplantılannın yanı sıra son gün Kuşadası'nda da etkinliklerle sonlanan Izmir buluşmasının ardından artık 123 üyeyle geleceğe yürüyen TKB. şımdi de 23-26 Ekim 2003 günlenndeki "Yalvaç (Isparta) Göller Bölgesi" buluşmasına hazırlanıyor... Etkinlik kapsamında buyıl altı kentte 21 Avrupa ülkesinden 80 kısa, 31 uzun metrajlı yapım gösterilecek Film festivali yine düştü yollara.Kültür Servisi - Ankara Sınema Derneği'nin TC Kültür ve Tunzm Bakanlığı ve Açık Toplum Enstıtü- sü'nün katkılanyla düzenlediği 9. Avrupa Filmleri Festivali yann baş- lıyor. 28 Ekim'e dek sürecek olan et- kinlik Ankara, Kayseri, Malatya, tz- mir, Bursa ve Kars kentlennde ger- çekleştinlecek. Festivalin bugün saat 20.00'de An- kapol Sineması'nda yapılacak açılış töreninde Ankara Sinema Derneğı tarafından düzenlenen 'En lyi On Türk Filmi' anketınde ilk üç sırayı alan 'Yol', 'Umut' ve 'Sürü' film- lerinin yaratıcısı Yılmaz Güney anı- sına hazırlanan plaket Güney'ın oğ- lu Yılmaz Güney'e sunulacak. Festival kapsamındaki filmler, 3-9 Ekim'de Ankara'da Ankapol ve Ka- vaklıdere sinemalannda, 7-9 Ekim'de Kayseri'de Erciyes Üniversitesi Sa- bancı Kültür Merkezi'nde, 10-12 Ekim'de Malatya"da Inönü Cniversi- tesi Salonu'nda, 10-19 Ekim'de Iz- mir'de İzmir Sanat ve Fransız Kültür Merkezi Salonu'nda, 17-23 Ekim'de Bursa'da Tayyare Kültür Merke- zi'nde ve 24-28 Ekım'de Kars'ta Kül- tür Merkezi'nde gösterilecek. Gezici festival bu yıl. 4742 km. do- laşarak 21 Avrupa ülkesinden 80 kı- sa ve 31 uzun metrajlı filmi altı kent- te göstermeyi amaçlıyor. Ödûl almış yapımlar 'Avrupa Avrupa' bölümünde ço- ğu uluslararası festivallerde ödüller almış 2002 - 2003 yapımı filmler- den; 'Uzak Işıklar' (Hans-Christi- an Schmid), 'Trendeki Adam' (Patrice Leconte), 'Güneşli Pazar- tesiler' ('Fernando Leon de Ara- noa'). 'Bir Deve İçin Daha Kolay' (Yaleria Bruni-Tedeschi), 'Albino Noi' (Dagur Kari), 'Bazı Sırlar Festivalin bugün saat 20.00'de Ankapol Sineması'nda yapılacak açılış töreninde 'En İyi On Türk Filmi' anketinde ilk üç sıravı alan 'Yol', 'Umut' ve 'Sürü' filmlerinin yaratıcısı Yılmaz Güney anısına hazırlanan plaket Güney'in oğlu Yılmaz Güney'e sunulacak. Vardır' (Alice Nellis), 'Edi' (Piotr Trzaskalski). "Benim Kasabam' (Marek Lechki), 'Gök Başımıza Düşecek' (Gunnar Vikene), 'Ütop- ya' ve 'Kusursuz Bir Ülkede BÛe Kimse Kusursuz Değildir' yer alı- yor. Ünlü Fransız yönetmen Jean-Luc Godard'ın kariyerinde önemli yer tutan beş filmi ıçeren toplu gösteri- min yanı sıra on bir filmden oluşan 'Avrupa'nın En tyileri' bölümü iz- leyicılerle buluşacak. Bu bölümde Ingmar Bergman'ın 'Bir Evlilik- ten Manzaralar', Micheal Hane- ke'nin 'Tesadüfi Bir Kronolojinin 71 Parçası', Aki Kaurismaki'nin 'Sürüklenen Bulutlar', Claude Sa- utet'nin 'Yincent, François, Paul ve Diğerleri', Bertrand Tavernier'nin "Kırda Bir Pazar', Pedro Almodo- varın 'Sinir Krizinin Eşiğindeki Kadınlar". Dardennes Kardeş- lerın 'Söz\ François Truffaufnun 'Amerikan Gecesi' ve 'Jules ve Jim', Carol Reed'in 'Üçüncü Adam' ile Roy Andersson'un 'Gi- liap' adlı filmleri gösterilecek. 'Cennettekl Cölgeler' sergisl Festival kapsamında aynca, Mar- ja-Leena Hukkanen'in Aki Ka- urismaki filmlerinden fotoğraflan içeren 'Cennetteki Gölgeler' adlı sergisı Çağdaş Sanatlar Merkezi'nde açılırken geçen yıl yitirdiğımiz Meh- met Emin Toprak'ın anısına, bu yıl Cannes Fihn Festjvalı'nde 'Jüri Özel Ödülü' ve 'En İyi Erkek Oyuncu Ödülleri'ni alan Nuri Bilge" Cey- lan'uı 'Uzak' filmi gösterilecek. Ankara Sinema Derneği, bugüne dek çekibniş 'En İyi On Türk Fil- mi'ni belirlemek amacıyla ülke ça- pında. sinemayla profesyonel olarak ilgilenen kişiler arasında düzenledi- ği anket sonucunda, Şerif Gören'in 'Yol', Yılmaz Güney'in 'Umut', Zeki Ökten'in 'Sürü', Ya\Tiz Tur- gulun 'Muhsin Bey', Zeki Demir- kubuz'un 'Masumiyet', Atıf Yıl- maz'ın 'Selvi Boylum Al Yazma- lım', Ömer Kavurun 'Anayurt Oteli', Metin Erksan'ın 'Susuz Yaz', Lütfü Akad'ın 'Gelin' ve Nu- ri Bılge Ceylan'ın 'Uzak' filmleri de festivalde izlenebilecek. Hiroshima Film Festivali'nin ku- rucusu ve yönetmeni Sayoko Kinos- hita'nın bu yıl Avrupa Filmleri Fes- tivali için hazırladığı 'Kinoshita'nın Seçtikleri' adlı bölümde ise 12 film yer alıyor. Festivaldeki diğer bir özel bölüm ise dünya canlandırma sinemasmm en önemli ustalanndan Raoul Serva- is'nin filmlerinden oluşan toplu gös- terim. Bu bölümde yönetmenin 1963-2001 yıllan arasında çektiğı 10 film izleyicilere sunulacak. Aki Ka- urismaki'nin çektıği fotoğraflardan oluşan sergi ile Kaurismaki'nin 1986-91 yıllan arasında yönettiği kı- sa filmlerden oluşan toplu gösterim de festival programında yer alıyor. ODAK NOKTASI AHMET CEMAL Sanatçımn Gücü... Alman ressam Albrecht Dürer (1471 -1528), İn- san Orantılan Üzerine Kitap" adlı eserinin girişin- de şöyle diyor: "Güzellik nedir, bilmiyorum, hem de pek çok şeyle ilintili olmasma rağmen. Onu ese- rimize getirmek istediğimizde, çok güç bulabiliyo- ruz. Onu uzaklardan ve enginlerden toplamak zo- runda kalıyonjz... Biri, iki veya üçyüz kişiarasında araştırma yapabilir ve yine de bunlann arasında gü- zelliğe ilişkin ve kullanılabilir nitelikte olan ancak bir ya da iki nokta bulabilir... lyi olan herhangi bir şey, ancak güzel olan çok sayıda şeyden elde edilebi- lir, tıpkı balın çok sayıda çiçekten toplanması gi- bi..." Peki nedir sanatçıyı güzeli arayışında bunca ti- tizliğe iten? Bir güzelliği yaratma uğoına en akıl al- maz uçsuz bucaksızlıktaki enginlere açılmaya yö- nelten? Bu, nasıl birgüçtür? Bu sorunun en iyi ya- nıtlarından birini de sanırım Dürer'in çağdaşı olan Leonardo Da Vınci (1452-1519) "Not DeÜerle- n"nde, "Evren, sanatçımn zihninde ve ellerindedir" başlığı altında verrniş: "Ressam, büyüleyicigüzel- likler görmek istediğinde, onlan üretme gücüne sahiptir. Korkutucu ya da gülünç ucubeler görmek istediğinde, onlan yaratma gücüne ve yetkesine sahiptir. Kentler ve çölleryapmak istediğinde, sı- cak mevsimde serin ve gölgeli yerler veya serin mevsimde sıcak yerler arzu ettiğinde, bunlan ya- ratabilir... Gerçekten de, evrende olgu, eylem ya da imgelem bağlamında ne varsa, ressam onlara önce zihninde, sonra da ellerinde sahiptir. Elleriöy- lesine yetkindir ki, bize ayn ayn gerçek nesnelerin ne denli kusursuz orantılı uyumlar sergileyebilecek- lerini eşzamanlı olarak gösterebilir..." Çevreden, dünyaya bakış'ın çerçevesine sığdı- rılanlar arasından her defasında seçim yapmak ve ardından seçılen'i ya da seçilenleri biryegâne'de, eşsiz'de, biricik olan'da eser niteliğiyle somutlaş- tırmak -sanatın ve yaratma eyleminin tanımı de- ğil, fakat yalnızca betimlenmesi, sanırım ancak böyle olabilir; ve bugüne kadar hiçbir zaman ye- terince tanımlanamamış olan sanatı tanımlama uğruna daha fazla didiklemektense, sanat, sanat- çı ve yaratıcı eylem bağlamlarında, somut sonuç- ları göz önünde tutarak betimlemeye gitmek, çok daha anlamlıdır. Sanatçı ve onun yaratma gücü üzerinde ne za- man düşünsem, aklıma en sıklıkla gelen örnek, günlük yaşamda ansızın karşılaştığım kimi yüzler- dir. Bir köşe başında, bir kuyrukta, sokakta öyle- sine yürürken ya da birtaşıt aracına binerken rast- ladığım yüzler. Birkaç saniye sonra görüş alanım- dan silinip giden, gitmeye yargılı yüzler. Ve bunlar arasında -ender olmakla birlikte- öyleleri vardır ki, onlan büyük bir olasılıkla bir daha hiç görmeye- ceğim düşüncesi, benim için hüzün, hatta acı kay- nağı olur. Sanatçıyı, benim bu bağlamdaki çaresizliğimi çekmek zorunda olmayan kişi diye nitelendiriyo- rum. Çünkü aynı konumdaki sanatçı, birkaç sani- yelik bir süre içersinde zamandan ve mekândan silinip gidecek olan yüzü sonrasızlaştırma gücüne sahip; benim o yüzle karşılaşmamın sonrasında sadece çok büyük bir olasılıkla onu bir daha gör- meyeceğimi bilmenin acısı yatarken, sanatcının sonrasında o yüzü sonsuz kılabilme gibi bir seçe- nek, müthiş bir seçenek var ve bu seçeneğe yal- nızca ve yalnızca ona özgü olan yaratma gücüyle ulaşabiliyor. Elbet Dürer haklı, sanatçı çok, hem de pek çok anyor kendi güzeli için işeyararolanı. Fakat önem- li olan, aramak zorunda olması değil, bir kez ara- dıklannı bulduğunda, artık onlardan kendi güzeli- ni yaratabilmesi. Tıpkı, rastladığı ve silinmesini is- temediği yüzleri sabit kılması gibi. Sanatçımn bana olan üstünlüğü bununla da bit- miyor. Benim, o yüzü hep "birisinin" yüzü diye anımsamak zorunda kalışıma karşılık, sanatçı ese- rinde o yüzü kendince ve yeniden yaratarak, artık kendisinin kılıyor. Yüzlerce, binlerce yüz arasından seçtiği biri, artık eser aracılığıyla, eserden önceki yaratım sürecindeki işleyişle, tümüyle onun oluyor. Tıpkı, yüzyıllardır okunan "Hamlet"\ satırlar arasın- dan çekip çıkartmayı ve kendinde artık yalnızca o- nun olabilecek, öyle anımsanabilecek bir Ham- let'e, kendi Hamlet'ine dönüştürmeyi başaran ya- ratıcı-oyuncu gibi! e-posta: ahmetcemalasuperonline.com acem20" hotmail.com Edebiyatçılar buluşuyor • ADANA (Cumhuriyet) - Çukuro\alı edebiyatçılar. Çukurova Edebiyatçılar Derneği'nin (ÇED) düzenlediği iki etkinlikte bir araya gelecek. ÇED'in yeni dönem çahşmalan Taşmekân Sanat Galerisinde düzenlenecek Çukurova ŞiirGünleri' ile başlayacak. Yann saat 18.30'da. 4 Ekim'de ise saat 18.00'de birçok şair kendi şiirlerini sunacak. Ikinci etkinlik ise yine 4 Ekim'de saat 14.00'te Inşaat Mühendisleri Odası'nda gerçekleşecek. 'Sanatta Edebiyatta Yerellik, E\Tensellik" konulu panele konuşmacı olarak Prof. Dr. Erman Artun, H. Hüseyin Gündüzalp ve Osman Yıldız katılacaklar. Edouard Vuillard sergisi • PARİS (.\FP) - Pans Grand Palais, bugüne dek yapılmış en genış Edouard Vuillard sergısıne e\ sahıplığı yapıyor. Sergide sanatçımn tablo, çizim ve fotograf çalışmalanndan oluşan 230 yapıtı yer alıyor. Öncü sanat akımının önemli topluluklanndan Nabis'ı oluşturanlardan Vuillard. arkadaşlan gibi Paul Gauguin ve Emile Bernard'dan etkilendi. İzlemmci ve doğalcı akımlan reddeden, aralannda Pierre Bonnard, Felix Valloton ve Paul Serusier'nin de bulunduğu bu sanatçılar, resmin tasanm ve renk öğelerinin düzenlenmesinden başka bir şey olmadığını savunuyorlardı. Sergide, sanatçımn dünyada bir ilke ımza atarak gerçekleştirdıği tiyatro dekoru ve sahne düzenlemesi çalışmalanndan örnekler de yer alıyor Daha önce Washington ve Montreal'de açılan sergi, gelecek yıl Londra'da yinelenecek. BUGÜN • BABYLONda 21.00'de Ziptstanbul partisi. (0 212 292 73 68)