Katalog

SAYFA CUMHURlYET 23 OCAK 2003 PERŞ, 14 LJJK. kuttur@cumhuriyet.com.tr Türk aydınlanmasmm ve sanatmın önemli öncülerini sonsuzluğa uğurladık 'ergileryitMerimizi anıyorHÜRRİYETYAŞAR Kültür. sanat ve yazın dergüenmi- zin ocak sayılan, unutulmaz yitikle- rimizı sonsuzluğa uğurlayan yazı, çi- zi ve şiırlerle çıktılar. Gösteri'nin Melih Cevdet Anday için hazırladığı dosyada Yücel Kayı- ran, Hayri K. Yetik, Mustafa Iri, Ba- ki Asütürk,HalukOral, Anday'ınya- şamını, şıınnın özelliklerini, Türk şi- irindekı öncüllük, yol açıcılık işlevi- ni konu edınıyorlar. Varhk'ta Refıka Altmkulaç, An- day'ın romanlannı ve oyunlannı ta- mtırken, Füsun Akatü da şairin çok yönlü sanatçı kişiliğini değerlendiri- yor. MustafaŞ. Onaran. Variık'ta, ona ilişkin anımsadıklannın da yardımıy- la Anday'ın aydın kişiliğini, E'de ise, şairin yapıtlannda 'zaman'ın nasıl yer tuttuğunu anlatıyor. Berfin Ba- harda H. Hüseyin Yalvaç, Öner Yağ- a,Ka\TamKarmaşa'datbrahimBerk- soy, Kum'da AhmetInam, büyük şa- irimizi okurlara tanıtırlarken, Berfin Bahar'da Abdullah Gürgün-Erol Se- ver, "Lütfü Özkök ile Melih Cevdet Üzerine* söyleşıyor; Yaşar Miraç, Adam Sanat'ta, Adil îzci, Variık'ta şairimızi birer şiirle uğurluyorlar. Resim sanatımızın büyük adlann- dan Neşet Günal ve çok erken yitir- digimiz büım ınsanı aydınımız Bülent Tanör, en son yitirdiğimiz öykücü-ro- mancı FaikBaysaTla birlikte anılıyor Berfin Bahar'da. Gösteri'de Memet Fuat'ı Necati Güngör, yaşam çizgilerinin kesişme noktalanndan anlatırken, Adam Sa- nat'ta Nazar Büyüm, Fuat'ın değeri- ni vurguluyor. E'de Feridun Andaç, unutmamamız ıçin Faik Baysal'ın ya- pıtlannı kısaca anımsatıyor. Nâzım Hlkmet üzerlne yenl Incelemeler 2002 yıh bır başka yitiğimizi, bü- yük Türk ozanı Nâzım Hikmefi an- ma yılıydı. Dergılerimizın Nâzım'a ilişkin çahşmalan sürüyor. Adam Sa- nat'ın, Yüksd Pazarkaya'nın katkıla- nyla hazırlanan ocak sayısı, anılara dayalı yazılarla. ılgınç bir Nâzım Hik- met sayısı olmuş. Cevat Çapan, Re- fikDarbaş,MüsfiınÇefik,Suna\ Akm, Ali AskerBarut, OnurCaymaz"ın şi- ırlennın de bulunduğu son sayıda M. SadıkAslankara, YaşarKemaTin son iki romanını tanıtıyor. Virgül'ün ocak sayısı da Nâzım ağırlıklı. KeremKaraboğa, Nâzım'ın tiyatro oyunlannı, Behçet Çelik "hi- kâyeJeştirdikleri''ni, A. Ömer Türkeş romanlannı, Orhan Koçak, Nâzım şiirindekı Yahya Kemalve Mayakovs- ki etkısıne ilişkin görüşleri konu edi- nırken, Tamer Erdoğan, Nâzım'ın 'keder'inı, \ecmiyeAlpay 'siyasalet- kfleri'ni, irdelıyor. AK Galip Yener'ın, Octavio Paz'ın "ÇifteAlev:AşkveErotizm" adlıde- neme kitabını tanıttığı Virgül'de Çi- çek Öztek, "tspanya'da yayımlanan Türkedebiyaü çevirileri üzerine", Is- panyol çevirmen Rafael Capintero Ortega ile söyleşiyor. Seçme öyküler. şllrler Varhk'ta Eridn Canpotat, "Oğuz Atay'möyküevrenrni; NihatAteş,M. Ş. Esendal'dan BehçetÇetik'e kurdu- ğu köprüyle, bu iki öykücümüzün iş- ledıği orta sınıf ınsanlannı karşılaş- tınrken; NedretT.Öztokat,Zeynep AB- ye'nin VahşiKetebek; Ahmet Günbaş, HasanÖzkıhç'ınŞerul'daBeklemek; Fıgen Özdemir, Tahir Abacı'nın Sev- davî; YavuzÖzdem,AytenMuÜu'nun Taş Ayna adlı kitaplannda topladık- lan öykü ve şiirlerini tanıtıyorlar. Var- lık'ın söyleşileri Ühan Berk, Zeynep Aliye ve Muzaffer tzgü ile. YusufÇo- tnksökeo'in "dünya düi" nitelemesi- ni tartışmaya çağırdığı Varlık'ta Za- fer Donık'un öyküsü; küçük İsken- der, Cem Uzungüneş, A-ÖmerErdo- ğan, tsmail Uyaroğlu'nun şıırlen de var. E'nin soruşturmakonusu, '20O2'de hangi kitaplann öne çıktığı ve hangi olayın 'yıhnedebiyatolayı' olduğu. 20 yazannyanıtının bulunduğu soruştur- ma, Feridun Andaç'ın yıla toplu ba- kışıyla somutlanıyor. Denemeye say- falannı her zaman açan E'de Şule TankutTuğcu'nun, KutiuTunca'nın soru soran, tartışan klasik denemenin tadını yeniden anımsatan denemele- ri, Zafer Donık'un öyküsü, derginin ekinde de VeyselÇolak'ın seçimleriy- le 2002 ŞiirYılhğı var. Roman. öykii ve denemeler Gösteri'de Özdemirtnce, Adonis'ın bir yazısını alıntılayarak, Arap kültür ve düşüncesine dinin etkilerini; Tur- gut Göğebakan, Atrilâ tlhan'ın "Al- lah'ın Süngüleri" adlı son romarunı; MehmetErgüven,NevhizTanyeH' nin resimlerini yazıyor. Mehmet Zaman Saçhoğlu ile Rüzgâr Geri Getirirse adlı son öykü kıtabı üstüne Ayça Ati- koğhı'nun söyleştiği Gösteri'de, kimi dil ve yazım sorunlan üstüne başla- yan tartışma, Kemal Bek'in Hûrriyet Yaşar'a yanıtının ilk bölümüyle sü- rüyor. KavramKarmaşa'da Haüm Şafak, şairErgülÇetin'in şiırini değerlendi- riyor, Çetin'le söyleşiyor. ÇiğdemSe- zer, Zeynep Uzunbay, Hüseyin Peker, Bedrettin Aytan, Celal Soycan, Arif Madanoğlu, Metin Cengiz, Ahmet Günbaş'ın şiirlerinin de bulunduğu dergide, Osman Hakan A., AB'ye, ABD'ye ve küreselleşmeye teslim oluşa direnmeve çağınyor. tnsancd'da fnci Aydın, Hakan Şe- nocak'ın Naj adlı öykü kitabını eleş- tiriyor. Afşar Timuçin ve Burcu Up- rak'ın öyküleri, Berrin Taş, Güngör Gençay'ın şiirlerinin bulunduğu ocak sayısında, CengjzGündoğdu'nun "Yü- dız Güncesi" ile, tnsancıl Atöryesi şi- ir çalışmalannın ürünü şiırler var. Akatalpa'da Hüseyin Peker, Halim Şafak'ın 'Saptamaİar,Vurgular', tb- rahim Berksoy'un "Akınnya Karşı Aykın Düşünceler" adlı deneme ki- taplannı tanıtıyor. İhsan Üren' in ha- zırladıgı bır şiir seçkisini ek olarak ve- ren dergide Hasan Efe, Özdemir Asaf ın 'Üçün' adlı şiırini incelerken, Halim Hayal de intiharkonusunu oku- yuculanyla paylaşıyor. Sırlar ülkesinin büyücüsü Genç sanatçı Ayhan Yılmaz'm 'Faili Meçhuller Anıtı' yarm Uğur Mumcu'nun evinin karşısmdaki parkta yerini alacak Gecede, yaşanu, öykûcûlüğû üzerine konuşulacak. aynca üç şiiri okunacak. Sabahattin Ali yapıtlanyla New York'ta KüJtür Ser\isi - Türk öykücülüğünü ve edebiyatını, New York'ta yaşayan her kuşağa tanıtıp öğretebılmek amacıyla düzenlenen 'öjicülü Geceler' adlı etkinlikler dizisınin üçüncüsü bugün New York Türk Kültür Evi'nde saat 19.00'da gerçekleştırilecek. Bu gecenin konuğu Sabahattin AB. Daha önceki etkinliklerin konuklan Sah Faik Abasrvanık ve Aziz Nesin olmuştu. Ali'nın öykülerinin ana tema olarak ahnacağı 'Öykülü Gecekr', Türk Amerikan Demekleri Federasyonu sponsorluğunda, Eüf Özmenek ve Buket Şahin tarafından hazırlanmakta. Türk yazın dünyasının ustalaruıı ele alan bu etkinlik üç ana bölümden oluşmakta. tlk bölümde Sabahattin Ali'nin yaşamı ve öykücülüğü üzerine Ece Elif Özmenek ile Eda Akm birer konuşma yapacaklar. Deniz Tura ile Uğur Uğural ıse Ali'nın Sıcak Su ve Duvar öykülerinı, Buket Şahin de üç şıirini okuyacak. Bora Yaşar - Okay Seren ikilisi 'Mezopotamya'dan Anadolu'ya, Anadolu'dan Dümava Notalanmn KardeşBği' adlı müzik dinletisınden sonra New York'ta yaşayan Türklerin oluşturduğu 'Öykü Atölyesi' programı içinde Nur Güreralp'in 'Bir Cinayetin Ö>1cüsü' ve Üç Kadın - Üç Hikâye okumalanyla Öykülü Geceler son bulacak. • Ayhan Yılmaz gizemler içerisinde kaybolmayı seviyor. Bir bakıma taşm içinde sakladığı sırlar onu bu yolda ilerlemeye yönlendiriyor. Diğer yandan insanoğlunun ilk adımlanndan bu yana geçen zamanı içinde saİdayan taşın büyüsünü, yapıtlannda somutlaştırmayı deniyor. DtLEKŞENER Günümüz sanatçısı düş gücünün engın sınırlannda özgünlüğü yakalama çaba- sı içinde bir tutum sergiliyor. Yaratıcı ey- lemin ortaya koyduğu veriler, sanatçının içınde yaşadığı toplumun, kültür kat- manlannın ve kendı hayatının arasında geziniyor. Zamanın sırlannı çözümle- mek, sayfalar arasına sıkışan puslu anı- lan unutulmuş köşelerinden çekip çıka- rarak somutlaştırmak ve geleceğe aktar- mak sanatçının başvuru kaynaklan ara- sında yer alıyor. Tüm bu düşünceler bizi geçen ay gör- düğümüz bır heykel sergisıne götürüyor Çünkü, sadece gözün algıladığı biçim- lerden oluşmuyor karşımızda duran ya- pıtlar. Ayru zamanda metalin, ahşabın ve taşın içinden yükselen tınılann gücü- nü hissedıyoruz. Sergidekı bu derece güçlü etkiyi yaratan genç bır sanatçı: Ay- han Yılmaz. Elındekı murç, çekiç, teste- re ve daha nıce zorlu malzemeye can ve- ren aletle, yaşamını paylaşıyor sanatçı. 'Çağdaştotemlere'imza atıyor Ayhan Yılmaz, öncelıkle zamanın büyüsünün içinde gizlendiği Ankara Taşı'mn (andezit) ona sağladığı atmosferde gezinmeyı seviyor. Mermer- den daha sert bir yapıya sahip olan bu malzeme- de kendi kişiliğıni, gizemlenni çözümlüyor. Böy- lece, taşın, bronzun, polyesterin, ahşabın birbı- rine kanştığı "çağdaş totemlere" imza atıyor. Yapıtlarındaki malzeme seçimini çabuk kın- lan. bozulandan yana değil de sağlam ve kahcı olandan yana kullanıyor. Yılmaz, çağdaş anlam- da "kunt" olgusunun yanında olduğunu her za- man vurguluyor. Kunt kelimesıni karşılayan' TaifiMeçhuIferAnıb'üIkennzmsonçeyrekyiizyıhnmbiryıtnsanasL lam. ağu* dayanıkh ve kahn" anlamlan. andezit taşının yapısıyla örtüşüyor. Sanatçı, malzemenin işlenişindeki zorlukla savaşırken aslında "kah- cıhk" adına geleceğe göz kırpıyor. Heykelin "sağlam ve rutarlı" malzemelerden oluşması ge- rekliüğine olan inancıyla, sanatında tercihini zo- ru denemekten yana kullanıyor Konuyu buraya taşımışken bir heykeltıraş kımlığiyle değil de "sırlar ülkesinin büyücüsü" gözüyle yaklaşıyo- ruz Ayhan Yılmaz'a. Neden mi? Çünkü gizem- leri ve gizemler içerisinde kaybolmayı seviyor. Bır bakıma taşın içinde sakladığı sırlar onu bu yolda ilerlemeye yönlendiriyor. Diğer yandan zaman akıp giderken içinde banndırdığı sırlann şifrelerini elındekı murçla çözümleme- yi, daha doğru bir deyışle insanoğlunun ilk adımlanndan bu yana geçen zamanı içinde saklayan taşın büyüsünü, yapıt- lannda somutlaştırmayı deniyor. Konu "heykel sergisi" olunca Türk plastik sanatlannda heykelin bugüne ka- dar uzanan sürecinin tozunu belleğimiz- de kaldırmaya çahşıyoruz. îlk Türkhey- kel hocası thsanÖzsoyun öğrencisi olan HadiBara,Zühui Muridoğhı \ e daha son- ralan Belling ile süren Şadi Çahk, Hüse- yin Gezer ve tlhan Koman gibi isimle- rin bugüne taşıdıklan özveriyle örülmüş çizginin sözünü etmeden geçemiyoruz. Bugünün heykeltıraşlanyla gerek küçük boyutlu, gerekse anıt-heykel geleneğinin öncüleridir bu isimler. Yapıtlanna esin kaynağı olan temalar, üzerinde yaşadık- lan toprağın kökenlerine dayanır. Yılmaz için de aynı durum söz konusu. Sadece heykelk yaşamakistiyor Kısa bir bellek yoklamasından sonra günümüze dönersek; genç yaşına karşm hızlı ama kararlı adımlarla sanatında ye- niliklerle ilerleyen Ayhan Yılmaz için şu- nu söyleyebiliriz. "Yapıtlannın özünü yaşadığı toprağın verimh' konu dağara- ğı yapılandmyor." Her heykelin çıkış noktası Anadolu referanslanna dayanı- yor. Tarihten seçıp aldığı görsel notlan bugünün dünyasına taşıyor. Dünün kim- liklerinı çağdaş adlar altında yeniden değerlendiriyor. Yerel ya da motifsel kaygılardan hareketle e\Tenselliği ya- kalama amacı olmadan sadece heykel- le yaşamak istiyor. Ayhan Yılmaz için ilk planda önem taşıyan heykelin kendisi. tşin dü- şünce boyutuysa malzemenin çoksesli yapısına, sanatçının parmaklan arasında kayıp giden ta- şın öykusüne kanşıyor. Yaşam zamanın çarkla- n arasında akıp giderken Ayhan Yılmaz, sanatı için gereklı olanlan eleyip heykellerinin özüne yerleştiriyor. Sanatçının son çalışması "FaiHMeçhuDer Am- ü" adını taşıyor. Ulkemizin son çeyrek yüzyıh- nın biryansıması olan bu anıt-heykel yann Uğur Mumcu'nun evinin karşısmdaki parkta yerini alacak. Ayhan Yılmaz'ın sergisi ise 28 Şubat'a dek îş SanatParmakkapı Galerisi'nde görülebilır. (0 212 29213 13) Vıncent Van Gogh 150 yaşınt • Kültür Servisi- Vincent Van Gogh'un 150. doğum yıldönümü kapsamında bugün saatl8.3O'da Akbank Kültür Sanat Merkezi'nde bir etkinlik yapılacak. Bu kapsamda şair yazar Sunay Akın ünlü ressamın Türk şairleri üstündeki etkisini ve bu yazarlann yazılannda Van Gogh.'a yaptıklan göndermeleri anlatacak. Ressam Yusuf Taktak ise Vincent Van Gogh'un resim dünyası üzerine bir konuşma yapacak. Aynca, Istanbul Quartet de ressamın yaşadığı döneme ait parçalar seslendirecek. (0212 252 35 05) Pera'daki müzayede bugün • Kültür Servisi - Kıtap, sanat ve kültürel yapıtlar için müzayede yapan Librairie de Pera, bugün saat 19.00'da Pera Palas'ta 'Yeme Içme Kültürü' başlıklı kültürel kavram müzayedesiyle buhışturuyor sanatseverleri. 500'den fazla yapıtın görücüye çıkacağı damak zevki konulu müzayedede, yemek kültürünün önemli parçası olan mönüler ve insanlann yemek hallerini konu alan eski gravür ve fotoğraflann yanı sıra besin ve içki teknolojisiyle ilgili yüzlerce eski ve önemli kitap bulunuyor. Müzayedede aynca, Türk ve dünya mutfak tarihi açısından önemli birtakım tarihsel belge ve nesneler, 1976 Chateau Mouton Rothschild, 1990'h yıllann başlannda şişelenmiş Dourthe şaraplan, Tophane lüleleri, eski Istanbul birahanelerinin amblemlerini taşıyan çeşitli evrak, tuğralı gümüş sofra eşyası, Istanbul Beykoz, Viyana, Paris yapımı opalin ve cam eşya, erken Osmanlı ve Selçuklu dönemi bakır ve bronz sofra ve mutfak malzemelerini de görmek mümkün. Davulcu Bill Brırford CRR'de • Kültür Servisi - Efsanevı caz rock davulcusu Bill Bruford ve grubu Earthvvorks, Majör Müzik organizasyonuyla yann saat 20.00'de Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda. Avrupa cazına Ingiltere'den katılan Bill Bruford, her ne kadar King Crimson ve Yes gibi progresif-senfonik rock gruplannın davTilcusu olarak ün yapmışsa da, hamuru cazla yoğrulmuş bır müzisyen. Bruford birlikte solo çahşmalannı gerçekleştirdiği grubu Earthworks'ü 1986 yılında kurdu. Grup, çıkardığı albümlerle kısa zamanda çevresinde kendine özgü bir caz-fusıon meraklısı kitle yarattı. Yaptıklan denemelerle hem rock, hem de caz dinleyicilerini ortak zevk alabilecekleri bir noktada buluşturan Earthvvorks, özellikle Bruford'un özgün, poliritmik akustik mizacı ve diğer müzisyenlerin şaşırtıcı ses örgüsü ve sololan ile dikkat çekiyor. Davulda Bill Bruford, tuşlu çalgılarda Ste\ e Hamilton, saksofonda Tim Garland ve basta Mark Hodgson'un çaldığı konserin bilet fiyatlan 10 ve 7.5 milyon lira. (0 212 232 98 30) • Kültür Servisi - Tiyatro Istanbul, Mary Orr ve Reginald Denham'ın 'The WısdomOf Eve1 adlı yapıtından John Baker'ın uyarladığı 'fhtiras' adlı oyunu bugün ve yann saat 21.00'de, cumartesi saat 15.00 ve 21.00'de, pazar saat 15.00 ve 18.30'da Profilo Ahşveriş Merkezi'nde sahneleyecek. Gencay Gürün' ün yönettiği, Nurseh Idiz, Alev Gürzap, Inci Türkay, Argun Kınal, Levent Ulukut, Tiraje Başaran, Şencan Güleryüz, Yunus Güner ve Burcu Çoban'ın rol aldığı o>oın ihtiraslı genç bir tiyatro oyuncusunun önlenemeyen yükselişini konu alıyor. (0 212 216 44 00) 'Kanlı Nigâr 1 tzmirte • Kültür Servisi - Istanbul Şehır Tiyatrosu, 'Kanlı Nigâr'ı bugün saat 20.00'de İzmit'te sahneleyecek. Sadık Şendü'in yazdığı, Engin Gürmen'in sahneye koyduğu oyunda Zihni Göktay, Metin Çekmez, Ayşe Kökçü, Şenay Saçbüker, Melahat Abbasova, Defne Gürmen, Emrah Özertem, Feriha Eyüboğlu, Caner Çandarlı, Ali Gökmen Altuğ ve Nevzat Çankara rol alıyorlar. 29 Ocak - 2 Şubat tarihleri arasında Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi'nde sergılenecek olan oyunda, genç kızlığında başından geçen talihsiz bir olay yüzünden 'Bıtlı Nigâricen 'Kanlı Nigâr' olan Nigâr ve yanında çalıştırdığı kızlann hikâyesı anlatıhyor. (0 212 240 77 20)