Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 20 EYLÜL 2002 CUMA
8 HABERLERlN DEVAMI
G U N C E L CÜNEYTARCAYÜREK
M Baştarafı l.Sayfada
Her şey yerl yerine oturuyor.
• • •
Recep Bey'n (FİTE) yakasını yargıdan kurtar-
ma çabaları br.ip tükenmeyecek gibi görünüyor.
312'den sıyırdğını savladığı sıralarda; bu kez bir
başka engel karşısına dikildi.
Anayasa ıle milletvekili seçimı yasaları 3 Ka-
sım'a katılmasnı engellerken bu kez kimi yorum-
lar, Recep Bey' n yaşam boyu Meclis'e ancak "zi-
yaretçi statüsü' ile girebileceğini öne sürüyor. ör-
neğin Anayasa Profesörü Süheyl Batum,
RTE'nin -anayasanın 76. maddesine göre- "ya-
şam boyu 'yasaklı' olduğunu" söylüyor.
Dahası var. Istanbul Ağır Ceza Mahkemesi mü-
başirlerı, Recep Bey'in adını bağırarak adliye ko-
ridorlarını şenlendirmek üzere. Yargıdan kurtuluş
zor!
Ama Recep Eey, Kasımpaşalı. (Kasımpaşalı, a-
ma Kasımpaşa dan aday değil) Yasa onun için
masa. Anayasa mı efendim, ne tasa!
"Demokrasi için gerektiğinde bedel ödemesini
-de- biliriz" diye meydan okuyor.
AKP milletvekili adaylarına yaptığı konuşmayı
bizim gazete, "Yasağı kabullendi" diyeyorumla-
dı. Üstelik, bir bakıma o konuşma Recep Bey'in
siyasal vasiyetıni andırıyor.
Özetlersek; ecağızıyla seçıp aday eyledikleri-
ne "Ate olursa osun yolunuzdan dönmeyin " diye
seslentyor. Yanı başındakilerin içlerinden geçen-
lerı anlamak, kavramak elbette olanaksız ama üç
kişi var ki. (örnegin Abdullah Gül, Bülent Annç
ve Vecdi Gönül beyler) Recep Bey'in genel baş-
kanlığı bırakmayacağını biliyor, ama; hiç kuşku
yok, gönülleri, kafaları başbakanlık düşüyle ren-
gârenk!
* • •
Siyasal yaşamına mal olduktan sonra şiirlere
düşkünlüğü azalmış görünüyor eskı belediye baş-
kanı Recep Bey in; ne ki, -konuşmasını kim ha-
zırlıyorsa- şiırsei akıcılıkta kimi cümlelerle katı
gerçekleri hafifçe yumuşatmayı pekâlâ beceri-
yor.
Öyle cümleleri var ki adaylara yaptığı konuşma-
da, Leyla'sını arayan Mecnun gibi yollara düşe-
ceği ızlenimini veriyor. Ne yaparlarsa yapsınlar
diyor Recep Bey; "bir sevdalısı olarak Anadolu
yollannda koşacağını ve haJkından AKP için oy ta-
lep edeceğini" söylüyor.
Oysa umut dağm ardında. Halk, ömür boyu mil-
letvekili, başbakan olamayacak biradamın peşin-
de koşmaz. Aksini düşünmek eşyanın dogasına
aykırı.
Recep Bey'i ancak ve ancak 300'ün üzerinde
milletvekili ile oluşacak AKP'nin tek parti iktidarı
kurtarabilir. Anayasanın 76. maddesi, Milletveki-
li Seçimi Kanunu'nun 11. maddesi değişmedik-
çe.. bu maddeleri koalisyon dönemlerinde de-
ğiştirmenin zoriuğu da ortada... Recep Bey'e par-
lamento haram!
•••
Halk "mazlumun yanında yer alacak" mı alma-
yacak mı, 4 Kasım sabahı göreceğiz. Kimine gö-
re Recep Bey'in mi/letvekilliğı sorunu AKP'ye oy
getirir. Kimine göre getirmez.
Bir gün önce özel bir şirketin yaptırdığı öne sü-
rülerek bir gazetemizde bu konuyu irdeleyen bir
anket yayımlandı. AKP'nin RTE'siz "kemik oyu"
yüzde 16.75. Kararsızların tümü AKP'ye oy ver-
se yüzde 19.5.
Vatan'da dün aynı konuyu araştıran ikinci bir
ankette okuduk. Siyasi, Ekonomik, Sosyal Araş-
tırmalar ve Strateji Geliştirme Merkezi'ne (SE-
SAR) göre, AKP, "emanetçi bir genel başkanla
seçıme girerse", daha önce açıklanan sonuçla-
rın tersine "başanlı olamayacak".
Ne var ki; RTE, emanetçi bir genel başkanla yo-
\a devam etmeyecegini açıkladı.
Bundan böyle anketlerin RTE'nin milletvekili
veya başbakanlık sorununu hesaba katarak dü-
zenlenmesi gerekiyor.
Bu sonuçlar -bir noktada- gerçeği yansıtıyor-
sa; AKP, aslına, Milli Görüş'le rüzgâryakalayan bir
zamanların RP'sine dönüşüyor demektir.
Şaşılacak bir yanı yok bu sonucun; her şey as-
lına döner diye bir kural yok mu?
SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN
• BaştarafıArka Sayfada
kiye'nin Avrasya kapısını, Emperyalizm'e
açacağı tahmin edilmiş; Çeçenistan, Abhaz-
ya, Dağıstan ve benzeri uyuşmazlıkların, Rus-
yaFederasyonu'nu bunaltacağı hesaplanmış-
tı; buna Orta/Doğu'daki sorunlan da (Filistin,
Irak) eklerseniz, amacın ne olduğu aydınlanır:
"...Türkiye'nin kesin bir biçimde çemberiçine
alınması ve kuşatılması!"
Gâzi'nin ülkesine düşen, ona biçtikleri Tru-
va Atı' rolünden silkinmek; 'Sistem'in çıkarla-
rına uygun değil, Türkiye'nin -ve Mazlum-
lar'ın- çıkarianna uygun bir Avrasya Açılımı
tasarlamaktı; zira Gâzi'nin Türkiye'nin kesin yok
edilmek projesi saydığı 'Kafkas Seddi' projesi-
ni, NATO Müttefikleri bu defa ona, onun Silah-
lı Kuvvetleri'ne uygulatmayı planlıyorlardı.
Peki, sonra ne oldu da, Türkiye intibaha gel-
di? Bunu eğer uygulamaya geçilirse, sonucun
ne olacağını 'Reis Paşa'dan okuyarak öğrene-
biliriz; öğrenince de, Cihet-i Askeriye'nin, ne-
den dolayı Avrasya'da, Gâzi'nin 'Temel' Sa-
vunma Projeksiyonu'na dönmeyi karaıiaştır-
dığını anlamak kolaylaşır.
Bir deneyelim mi?
e-mail:tilahan(5 isnet.net.tr
http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan
Faks:0-212 / 260 19 88
Üyemiz, Denetleme Kurulu Üyesı,
değerli eleştirmen-yazar
MUZAFFER
UYGUNER'İ
yitirdik.
Cenazesi Burhaniye'de toprağa verildi.
Tüm üyelerimize, okurlanna ve sevenlerine
bassağhğı dileriz.
TÜRKtYE YAZARLAR SENDlKASI
Schily, Kaplan'ın iadesine sıcakBERLİN (AA) - Alraanya
tçişleri Bakanı Otto Schily,
yasadışı Islami Cemiyet ve Ce-
maatleri Birliği'nin (ÎCCB),
Dûsseldorf Cezaevi'nde mah-
kûm bulunan yöneticisi Merin
Kaplan'ın. Türkiye'ye iade
edilmesine sıcak baktığını söy-
ledi. Schily, "Kara ses" olarak
bilinen Cemalettin Kaplan'ın
oğlu Metin Kaplan tarafindan
yönetilen yasadışı lCCB'ne ait
olduğunu tahmin ettikleri 2 ör-
güt hakkında, dernek yasalan-
na aykın davranmak suçundan
soruşturma başlattık-
laruıı açıkladı.
Schily, 5 eyalette
ICCB'nin lokalleri-
nin aranmasıyla ilgi-
li olarak dün başkent
Berlin'de yaptığı
açıklamada, yaklaşık
100 lokal, cami, dernek misa-
firhanesi ve evin arandığını be-
lirtti. Aramalardan sonra, ÎC-
CB'nin devamı niteliğindeki
16 derneğin kapatıldığııu kay-
deden Schily, Kuzey Ren Vest-
falya ve Baden-Württemberg
eyaletlerinde 5'er,
Hessen Eyaleti'nde
3, Rheinland-Pfalz
Eyaleti'nde 2, Aşağı
Saksonya Eyale-
ti'nde de 1 derneğin
kapatıldığını söyledi.
Aramalar sırasmda
bir miktar dernek parasına da
el konulduğunu açıkladı.
Aşağı Saksonya Eyaleti tçiş-
leri Bakanlığı'nın bir sözcüsü
de Hannover kentinde yaptığı
açıklamada, Osnabrück ken-
tindeki bir camide arama yap-
tıklannı belirterek "Geçmişte
bu camide, tCCB ile ilişkili
olarak çeşitli faaliyetlerin
sürdürüldüğünü tespit ettik.
Ayrıca ÎCCB'nin eski üyele-
rine ait çok sayıda evi ara-
dık" dedi. Schily, Frankfiırt
kentinde yaptığı açıklamada
ise Metin Kaplan'ın, Türki-
ye'nin iade talebine olunılu ce-
vap verilmesi ihtimalinin yük-
sek olduğunu belirtti. Schiyy,
ICCB 'ye ait cami ve lokallerin
aranmasında geç kahndığı
eleştırilerini kabul etmedi.
îrficayla mücadele aksıyor
• Baştarafı 1. Sayfada
sal düzenlemenin, Medeni Ya-
sa'da değil, Vakıflar Genel Mü-
dürlüğü Teşkilat Yasası'nda de-
ğişiklik yapılmasıyla gerçekleş-
tınlmesi.
• Yurtdışında kurulan ve irti-
cai faaliyet gösteren vakıflann
yöneticileri hakkında bulunduk-
lan ülkelerce işlem yapılmasma
ilişkin yasal düzenleme müm-
kün olmadığından ilgili lcurum-
larca söz konusu ülkeler nezdin-
de girişünde bulunulması.
• llave basın savcılıkları ku-
ruhnasına ilişkin tedbir kapsa-
mında Adana, Bursa, Diyarba-
kır. Malatya ve Samsun'da kuru-
lanlann dışında yeni basın savcı-
Iıklan kuruhnası.
• Kapatılan demeklerin yöne-
ticilerinin yeni dernek kurama-
malannın mevzuat değişikliği ile
sağlanması.
• Ekonomik durumu zayıföğ-
rencilere bannma ve kurs olana-
ğı sağlanması, yurtlann denet-
lenmesi, inkılap yasalannm ve
5816 sayılı yasa ıhlallerinin ön-
lenmesi, Kuran kurslannın izlen-
mesi, il denetim sisteminin işle-
tihnesi, mahalli idarelerin iktisa-
di faaliyetlerinin denetlenmesi.
• Bağış ve yardım toplanma-
sı. yasaya uymayan vakıfve der-
nek gibi vergiden muaf kuruluş-
lara uygulanacak cezalann arttı-
nlması ile ilgili yasal düzenle-
melerüı yapılması.
• 12 yılhk temel eğitim ile
yurtdışına gönderilecek öğren-
ciler konusunda yasal düzenle-
me yapılması.
• Bakanlıklarda, müşteşar
başkanlığında Teftiş Kurulu Baş.-
kanı ve gerekli görülen üst düzey
personelden oluşan izleme gnıp-
İannın ırticai faaliyetlerin tespi-
ti ve önlenmesı ile görevlendi-
rihnesi.
• SPK tarafından, şirketlere
inceleme yapılması.
• Özel finans kurumlanna da
bankalann tabi olduklan hü-
kümlerin uygulanmasını sağla-
yacak önlemlerin alınması.
• Doçent ve yardımcı doçent
atamalannınYOK tarafindan ya-
pılması konusunda gerekli titiz-
lığin gösterilmesi.
• Toplumun dini konularda ay-
dmlatılmasına, din görevlilen-
nin kalitelerinin yükseltibnesine
devam edilmesi.
• Fahri imam konusunun göz-
den geçirihnesi.
• Vakıflar Genel Müdürlü-
ğü'ne yeni bir şekil veribnesi ve
genel müdürlüğe irticai vakıfla-
n denetleyecek yeni müfettişler
atanması.
• Laiklik aleyhtan eğitim ya-
panlara venlecek cezalann arttı-
nbnasını amaçlayanTCY Ön Ta-
sansı'nın 417. maddesinde de-
ğışiklik yapılması.
• Devlet MemurlanYasası 'nın
12. maddesinde. Dahiliye Me-
murlan Yasası'mn 23. maddesin-
de, Hâkim ve Savcılar Yasası "nın
69. maddesinde, KİT Personeli
Hakkındaki Kanun Hükmünde
Karamame'nin 45. maddesinde
değişüclik yapılmasına ve irticai
faaliyette bulunduğu belirlenen
kamu görevlileri hakkında yasal
ışlem yapılmasına yönelik dü-
zenlemelerin yapılması.
• Tekke ve Zaviyelerin Kapa-
tılması ve şapka, bazı kisvelerin
giyilmeyeceği hakkındaki yasa-
larda değişiklik yapılması.
• İrticai yayın yaptığı belirle-
nen gazete ve dergilere resmi i-
lan \erihnesini önleyecek yasal
düzenlemenin uygulanmasının
takip edilmesi.
• Diyanet Işleri Başkanlığı
Teşkilat Yasası'nda değişiklik
öngören yasal düzenleme.
Ecevit: IMF'yle son 2 yıl içindeyizANKARA (Cumhu-
riyet Bürosu) - Başba-
kan Bülent Ecevit, me-
murlara verilen zammı
tatmin edici bulduğunu,
toplu görüşmelerin Tür-
kiye tarihinde ilk kez
gerçekleştirilmesi açı-
smdan da önemli oldu-
ğunu bildirdi. IMF prog-
ramına yönelik eleştiri-
leri de değerlendiren
Ecevit, "IMF'ye muh-
taç olnıak hiçbir ülke-
nin işine gelmez. Zan-
nederim 2 yılda, IMF
ile işlevsel bir ilişkimiz
kalmayacak, ama şim-
di buna gereksinimi-
miz var" dedi. Ekono-
miden sorumlu eski
Devlet Bakanı Kemal
Derviş'e yönelik eleşti-
rilerim de sürdüren Ece-
vit, yeni bakan Masum
Türker'in daha başanlı
olduğunu söyledi.
Başbakan Ecevit,
DSP'Iı bakan ve millet-
vekilleri ile birlikte C-
NN Türk'teki canlı ya-
yma katıldı. Siyaset,
ekonomi ve dış politika-
ya ilişkin sorulan yanıt-
layan Ecevit'in özellikle
IMF ve eski Devlet Ba-
Başbakan Ecevit, Kemal Derviş'i hem övdü hem eleştirdi. (Fotoğraf: AA)
kanı Derviş'e yönelik
değerlendirmeleri dik-
kat çekti.
Ecevit. güncel geliş-
melere ilişkin göriişleri-
ni şöyle aktardı:
IMF;SonuçtaIMFile
ilişkilere muhtaç olmak
hiçbir ülkenin işine gel-
mez. Türkiye, ciddi bir
krizden geçtiği için IMF
ile ilişkilere önem ver-
mek zorunda kaldı. Sos-
yal ve ekonomik alanda-
ki atılımlan zamanında
sonuçiandırabilirsek,
zannederim yaklaşık 2
yılda IMF ile işlevsel bir
ilişkide bulunmamıza
gerek kalmayacak. Ama
şimdi buna gereksinimi-
miz var. Türk ekonomi-
sini sağlıklı bir yola çı-
kardığımız zaman IM-
F'ye gerek kalmayacak.
AB ile ilişkiler:
AB'ye üyelik sürecinde
yaptığımız çalışmalar
ile Türkiye, AB'ye tam
üye olma hakkını elde
etti. Bu bizim hakkımız-
dır. AB ülkelennin, bi-
zim ilişkilerimizi ertele-
meyecekleri kanısında-
yım.
Irak; ABD, Irak'a yö-
nelik askeri harekât ta-
sansını açıkça dile getı-
riyor. Nasıl sonuçlana-
cağı belli değil. Irak'a
askeri harekât olursa,
Türkiye o harekâta gir-
mese bile uygulamada
bu harekâtın etkisi altın-
da kalacaktır.
Irak'ın BM Güvenlik
Konseyi'nin bütün is-
teklerini kabul edeceği-
ni açıklaması umut veri-
ci gelişme.
Yolsuzluklarla sava-
JtGaranti 1. ULUSLARARASI
+bonuscard KOMEDİ FİLMLERİ FESTIVAÜ
Film Programı
^ ^ ^ \ £ V L Ü L
I I 1 SEPTEM8ER
/ \ I ClBI
' ^PJr ^V^f^p J^MjEL M.^^^^l
wb-j- * ^ ^ ^ ^ ^ 1
"Cherbourg Şemsiyeleri"
Gösterimler ücretsadır. Seanslara
gösterımden 30 dakika önce yer
numarası venlmeye başlanacaictır.
BEYOĞLU SİNEMASI
14.00
16 30
19.00
21.15
Cherfaourg Şemsiyeleri
The Umbrellas of
Cherbourg
Yaramaz Harry
Deconstructıng Harry
Rochefort'un Genç
Hanımları
The Young Gırls of
Rochefort
Genç Hanımlar
25 Yasındayfcen
The Young (3irls Turn 25
FRANSIZ KÜLTÜR MERKEZİ
14.00
16.30
19.00
Toto Ev Arıyor
Toto Lookıng for a House
Toto Eş Arıyor
Toto Lookıng for a Wıfe
Ali Baba ve Kırk
Haramiler
Ali Baba and the Forty
Thıeves
SİNEMA TÜRSAK LEVENT
14.00
1630
19.00
21.15
Ali Baba ve Kırk
Haramiler
Ali Baba and the Forty
Thieves
Rastlantının Böylesi
Sliding Doors
Lola
Lola
Ookunma Bana
Touch Me Not
1
ALMAN KÜLTÜR MERKEZİ
14.00
16.30
19.00
VVallace ve Gromit-
Harika Tatil
VVallace&Gromit-
A Grand Day Out
VVallace ve Gromit-
S'mek Kaydı
VVallace&Gromıt-
A Closa Shave
VVallace ve Gromit-
Yanlış Pantalonlar
VVallace&Gromıt-
The VVrong Trousers
türsak
Bu ılan Cumhuriy»!'ın değeriı katkılan ıle yayınlanmıştır
TÜRKİYE SİNEMA VE AUDİOVİSUEL KÜLTÜR VAKFI
Tefc (0212) 25167 70 - 244 52 51 - 2518481 Fa>c (0212) 292 03 37
şım: Yolsuzluklarla mü-
cadele konusunda karar-
h davrandık. Ancak bir
süre sonra takipte bir ya-
vaşlama çıktı. Çünkü
belli bir noktadan sonra
hükümet bir şey yapa-
mıyor. Yargı bağımsızlı-
ğı zedelenmeden yeni
önlemler alınması gere-
kir.
Kemal Derviş. Kriz-
den çıkma aşamasuıda
büyük katkılan oldu.
Ancak daha sonra bek-
lendiği kadar yeterli ça-
lışmalar yapamaz duru-
ma gelmiştir. Ekonomist
olarak yetenekleri oldu-
ğu kuşkusuz. Ama yo-
ğun çalışması gereki-
yordu. Derviş ise ekono-
mi ile ilgili çalışmalara
fazla vakit ayumadı, bir
kere.
Memur nıaaşlan:
Memurlann, öğretmen-
lerin sağlıklı ilişkiler ge-
liştirebilmesi için eli-
mizden geleni yapaca-
ğız.
Anketler; Hiçbir za-
man anketlere güven-
medim. Türkiye kaypak
bir siyasal ortama girdi
son aylarda.
TOBB
geleceğini
arıyor
ANKARA (Cumhu-
riyet Bürosu) - TOBB,
yeni dönemdeki misyo-
nunu tartışmaya açıyor.
Bugün başlayacak ara-
ma konferansında, TO-
BB'nin geleceğini ortak
akıl çerçevesinde araya-
caklannı belirten TOBB
Başkanı Rifat Hisar-
cıklıoğlu. TOBB'ye
bağlı kuruluşlann da
masaya yatınlacağını
söyledi. Hisarcıklıoğlu,
"DEÎK, ÎKV gibi yan
kuruluşlar, birliğin
üniversite projesi de
tartışmaya açılacak"
dedi.
TOBB'nin yeni dö-
nem politikalannın şe-
kılleneceği arama kon-
feransı bugün Ilgaz'da
başhyor. Üniversite, ba-
sın dünyası ve işadam-
lanndan 60'm üzerinde
katılımcının yer alacağı
konferansta, TOBB'nin
yeni dönem misyon ve
vizyonu değerlendirile-
cek.
G Ü N D E M MUSTAFA BALBAY
• Baştarafı 1. Sayfada
imza atılmıştı kı, dönemin yöneticilerinden birine
takılmıştım:
- Bakû-Ceyhan Boru Hattı anlaşmaları için atı-
lan imzalarda, hazırlanan belgelerde ku/lanıian kâ-
ğıtlarla boru yapsaydık, şimdiye değil Ceyhan,
Rotterdam'a kadar boru döşerdik!
Önceki günkü temel atma töreniyle projenin
ayaklan toprağa değdı, gerçek anlamda düğme-
ye basıldı. Gelinen nokta pek çok bakımdan önem
taşıyor.
1 - Hazar bölgesı Orta Asya uzantısıyla birlikte
dünyadaki bilinen petrol rezervleririm yüzde 18'ine
sahip. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalarda
bilinenin ötesinde çok daha büyük rezervlerin bu-
lunduğu ıddiası var. Bakû-Tiflis-Ceyhan'a (BTC)
başta ABD ve Japonya olmak üzere, önde gelen
Batılı ve Doğulu ülkelerin destek vermesindeki
nedenlerden biri bu. Kesin verilere göre, Kazakis-
tan 95-101 milyar, Azerbaycan 31-38 milyar, Türk-
menistan 34 milyar varil rezerve sahıp.
2- ABD, 199O'lı yılların ortasında Orta Asya ül-
kelerinin çoguyla petrol araştırma, çıkarma, pazar-
lama anlaşmaları yaptı. Bunlaröyle 3-5 değil, 30-
40 yıllık anlaşmalar. ABD bölge petrolünün Rus-
ya, Türkiye, Pakistan gibi değişik yollarla pazar-
lanmasını ıstiyordu. Böylecetek bir yola bağlı kal-
mayacak, boru hattı ülkelennin gücünü parçala-
mış olacaktı. Ne var ki, geçen süreç Pakıstan'ın
ve Rusya'nın çok istikrariı olmadığını gösterdi. Her
şeye karşın Türkiye, ABD'nin güvenebifeceği ül-
kelerden bıri olarak öne çıktı.
3- Japonya, böylesi büyük yatırımlara girerken
deyım yerındeyse kılı kırk değil, seksen yarar. BTC
boru hattına Japonlann da ıki firmayla katılması
projenin gücünü arttıran bir unsur. Japon Itochu
firmasından sonra temel atma töreninin yapıldığı
gün lnpex fırmasının da katılması. Japonlann böl-
geye olan çok yönlü ilgisinin önemli bir yansıma-
sı. Zıra Japonlar özellikle Kazak petrollerinin ba-
tıya değil de doğuya kurulacak boru hatlarıyla ta-
ş/nmasından yanaydı.
4- Kazakıstan petrolleriyle ABD'nin yanı sıra
Fransız, Italyan ve Japonlar da ilgili. Her üç ülke-
nin BTC'de de olması, boru hattının Hazar'ın ya-
nı sıra etrafındak/ çemberleri de içine alabileceği-
ni gösteriyor.
Rusya faktörü
5- Şu andakı gidışin olumsuz yönlerinden biri
Rusya'nın devre dışı kalması. Rusya, Hazar pet-
rollerinin çıkarılmasına ortak, BTC'ye ortak değil.
Rusya, petrolün kendi topraklarından Karadeniz'e
ulaşan boru hatlarıyla taşınmasında ısrar ediyor.
Bu durum boru hattının sağlığı açısından olumlu
değil. Hattın ete kemiğe bürünmesıyle birlikte
Rusya'nın da devrede olması beklenebilir.
6- ABD'den Ingiltere'ye belli başlı ülkelerin dev-
let başkanları temel atma töreninı kutlarken Rus-
ya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in sessiz kalma-
sı soğukluğun göstergesi. Türkiye ıle Rusya'nın
gerek Kafkaslar'da gerekse Orta Asya'da karşı
karşıya olması bizim açımızdan olumlu sonuçlar
vermez. Orta Asya ife iiişkilerde ikinci on yıla gi-
rerken birinci on yılın olumsuzluklanndan ders al-
mış olmamız gerekiyor.
7- Yaklaşık bin kilometresi Türkiye sınıriarından
geçecek 1730 kilometrelik boru hattının güvenli-
ği ne durumda?
Türkiye açısından sorun yok. Azerbaycan da
öyle. Yumuşak karın Gürcistan. Rusya bu ülkede-
ki dengelerle kolayca oynayabilecek güçte, bilgi-
de. Gürcistan içindeki kimi etnik gruplarla zaten
oynamaya devam ediyor. Bu ülkenin istikrarı bo-
ru hattının da kaderini etkileyecek.
8- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Azer-
baycan Cumhurbaşkanı Haydar AJiyev ve Gür-
cistan Cumhurbaşkanı Eduard Şevardnadze'nin
aynı anda düğmeye basarak temelini attığı BTC,
sadece petrol değil, banş, kültür ve uygarlık hat-
tı da olabilir.
Bütün dileğimız o ki, Hazar'a nazar değmesin,
bölge ü/kelen küçük düşünüp birbiriyle uğraşmak
yerine büyük düşünüp ekonorniyi genişletsin!
ankcum@ttnet.net.tr
Kapkaççılar
polisle çatışü
• Baştarafı 1. Sayfada
polis ekipleri, aracı ya-
kalamak amacıyla Fa-
tih Sultan Mehmet
Köprüsü'ne lOOmetre
kala yolu keserek
"dur" ihtannda bu-
lundu. Polisin ihtanna
uymayan çalıntı oto-
mobilin içindeki 2 ki-
şi ile polis arasında
açılan karşıhklı ateş
sonucu 34 AL 3557
plakalı kamyonetin şo-
för kabininde oturan
Semra Kayacan (31)
adlı kadın, başına isa-
bet eden tek kurşunla
yaşammı yitirdi. Ça-
tışma sırasında trafik
polisi Erhan Işık (36)
da kolundan hafif şe-
kilde yaralandı.
Olayda, polisle çatı-
şan iki kişiden birinin
yaralandığı, ancak bu
kişilerin çalıntı oto-
mobili Soğuksu mev-
kiinde terk ederek Pa-
şabahçe yönüne yaya
olarak kaçmayı başar-
dığı bildirildi. Öte
yandan olayda yaşa-
mmı yitiren Semra
Kayacan'ın bir avuka-
tın yanında sekreter
olarak çahştığı ve
kamyonetle hacze git-
tiği öğrenildi. Semra
Kayacan'ın cesedi,
önce Özel Erdem Has-
tanesi'ne. oradan da
Adli Tıp Kurumu mor-
guna gönderildi.
Türkiye işkenceye
duyarsız
M Baştarafı 1. Sayfada
porda, Türkiye'de kul-
lanılan işkence yön-
temleri arasında elekt-
rik şoklar, Filistin as-
kısı ve ağır cinsel ta-
cizlerin bulunduğu id-
dia edildi.
Af Örgütü aynca,
gözaltına alınanlann
çoğunun tutukluluk
süresinin ilk gününde
işkence gördüğü savı-
na da yer verdi. Buna
karşın Türkiye "de bazı
olumlu işaretlerin de
olduğu belirtilen ra-
porda, bu çerçevede
gözaltına alınanlann
nezarethanede geçire-
cekleri sürenin kısaltıl-
dığına dikkat çekti.