Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET \AKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yavın Yönetmeni: İbrahim Yıldız # Yazıişleri Müdürü: Safim AIpaslan#Sorum]u Müdür Mefamet Sucu # Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara Istıhbarat. Cengiz Yıldırım # Ekonomı: Öz- lem Yüzak 9 Kültür: Egemen Berköz # Spor Abdülkadir Vücelman • Makaleler: Sami Ka- raören 9 Düzeltme: Abdullah Vazıcı 9 Bıl- gı-Belgc Edihe Buğra • Yurt Haberlerr .Meh- met Faraç 9 A\rupa Temsilcısi Güray Oz Yayın Kuıulu: İlhan Selçuk (Baş- kan). Emre Kongar (Danışman). Orhan Erinç, Hikmet Çetin- kaya. Şükran Soner. İbrahim Yıİdız, Orhan Bursah. Musta- fa Balba\, Hakan Kara. Ankaıa Temsılcisı Mustafa Balbav Atatürk Bulvan No. 125, Kat:4, Bakanhklar-Ankara Tel. 4195020 (7 hat), Faks:41950279IzrrurTemsilcısi SerdarKrak, H.ZıyaBlv 1352 S 2 3 Tel, 4411220. Faks. 4418745 9 Adana Temsilcisi Çetin Yiğenoğhı, tnönü Cd 119 S. No:l Kat.l.Tel 363 12 11. Faks. 363 12 15 Müessese Müdürü Erol Erkut 9 Koordınatör: Ahmet Korulsan 9 Mu- hasebe: Bülent Vener9 Idare- Hüseyin Gürer 9 Satış Fazilet Kuza REKLAM: P.M. Ltd. Şti. • Genel MudürGülbtn ErduranOKoordnıator Reha Işıtman • Genel MudürYrd Se\da Çoban 0 Fmansman Müdürü Çetin Erduran Tel 0212 514 07 53- 513 84 60-61. Faks- 0212 513 84 63 Yayımlaymn: Yenı Gun Haber \|ansı Basm \e Ya>ıncılık \ Ş. Baskı: Sabah ^ a\uıcıhk A.Ş Tüfkocaiı Cad 39 41 Cagaloğlu 34334 Istanbul PK 246 - Sırkecı 34435 tstanbul Te! 10212) 512 05 05 (20hal) Faks: (0 212ı 513 85 95 13 EYLUL 2002 tmsak:5.O5 Güneş: 6.35 Öğle: 13.07 Ikindi: 16.38 Akşam: 19.27 Yatsı: 20.49 Pfaja açılan pencere • Haber Merkezi - Ispanya'da bugün sona eren moda haftasının son konuklan mayolardı. Birbirinden ilginç mayolann görücüye çıktığı defilelerde 2003 yazının plaj modası beğeniye sunuldu. Tasanmcı Andres Sarda'nın yaz modası için tercıhıni pencereli modellerden yana kullandı. Sarda'nın ilginç mayolannı önümüzdeki yıl plajlarda giyecek olanlann ıse mayo izlerine dikkat etmesi gerekecek! Strese yenilmek... • İSTANBUL (ANKA) - Bugüne kadar stresle mücadele yollannı anlatan uzmanlar, bu kez strese yenılmenin yöntemlerini esprili bir şekilde dile getırdı. Psikolog Prof. Dr. Zuhal Baltaş, Remzi Kitabevi'nden çıkan "Verimli îş Hayatının Sun: Stres" adlı kitabında strese yenilmek için şu öğütlerde bulundu. Spor yapmayın, istediğiniz her şeyi yiyin, bol bol uyancı alın, insanlardan uzak durun... Bodrum'un sınrı çözüldü • İSTANBUL (ANKA)- Tutkulu aşklann yaşandığı Bodrum'un sırn çözüldü. Uzmanlara göre geleneksel değerler nedeniyle eşlerini aldatınca ya da günübirlik ilişki yaşayınca bundan rahatsızlık duyan, dedikodu yapılmasından korkan kadınlar farklı kentlerden "partner'" buluyor. Psikolog Alanur Özalp, özellikle kadınlann günübirlik ılişkilerinde daha çok yaşadığı kent dışından ya da yurtdışından birilerini tercih ettiğini söyledi. Müzeye Zeugma • GAZİ\NTEP(AA)- Zeugma antik kentinden çıkanlan mozaikler ve diğer buluntulann bir bölümünün de sergilendiği Gaziantep Müzesi'nı bu yıl 8 ayda 35 bin 906 kişinin ziyaret ettiği bildirildi. Müze ziyaretçıleri arasında öğrencilerin ilk sırada yer aldığı, yurtıçi ve yurtdışından gelen ziyaretçi sayısının da belirgin bir artış gösterdiği belirtildi. Muhteşem konser • SIVAS(AA)-Ünlü piyanist, besteci Tuluyhan Uğurlu, Sıvas'ta verdiği konserde izleyenlerini büyüledi. Uğurlu, Cumhuriyet Cniversitesi Kültür Merkezi'nde, son albümü ıie aynı adı taşıyan "Senfoni Türk" isimli konser verdi. "Senfoni Türk"ü yazan piyanist besteci Uğurlu. verdiği muhteşem konserinde eserde yer alan 7 parçayı çaldı. Gençler gönüllü hizmetlerde çalışarak yabancı dili yerinde öğrenecek Avrupa kapısı açıkAYHAN ŞİMŞEK ANKARA-Avrupa'nın kapılan gençlere aralanıyor. 18-25 yaşları arasındaki gençler, gönüllü hizmetlerde çalışmak üzere Avrupa ülkelerine gidebilecekler. 3-12 aylık dönemlerde çalışacak gençlere, dil ya da meslek eğitimi alabilmeleri için de olanak sağlanacak. Gönüllülerin bannma ve temel giderleri çalışacaklan kurumlar tarafindan karşılanacak. Türkiye, Avrupa Konseyi'nin (AK) 175 No'lu protokolünü önceki gün imzalayarak gençler için önemli bir firsat yarattı. AK'nin, geleceğin Avrupası'nı yaratacak genç ler arasında anlayış ve dayanışmayı güçlendirmeyi amaçlayan 175 No'lu "Gençler tçin Uzun Vadeti Bir llus Ötesi Gönüllü Hizmet Geliştirilmesi Avrupa Sözleşmesi'', 18-25 yaş arasındaki gençlenn Avrupa ülkelerinde 3-12 aylık dönemlerde gönüllü hizmetlerde çalışmalanna olanak veriyor. Sözleşmeye göre, "özel hukuki starüde" olacak gönüllülerin bannma ve temel gereksinimleri gönüllü kabul eden kurum tarafindan sağlanacak. Gönüllülerin dil, kültürler arası ve mesleki konularda gelişmeleri için yeterli olanak verilecek. Gönüllülere haftada en az bir tam gün izin verilecek. Gönüllüler, gönderen ve kabul eden kurumlann üzerinde mutabık olacaklan yeterli miktarda "cep harçhğı'' alacak. 175 No'lu Avrupa Konseyı sözleşmesini bugüne kadar Türkiye ile birlikte Fransa, tngiltere ve Lüksemburg'un da aralannda bulunduğu 7 ülke imzaladı. Sözleşmenin yaşama geçirihnesi için 4'ü tam üye, 5 Avrupa Konseyi ülkesinin onay işlemlerini tamamlaması bekleniyor. Zoru başardiy Kahlo oldu Sinema oyuncusu Salma Hayek, Meksikalı ressam Frida Kahlo'nun yaşamını konu alan filmin hem yapımcısı hem de başrol oyuncusu olarak >ıUardır beklediği düşünü gerçekleştirdi. Senarist erkek arkâdaşı Edvvard Norton'a filmin senaryosunu yazdıran Meksikalı aktris, yapımcıhk için olduğu kadar. daha önce Frida Kahlo başrol için gündeme getirilen oyuncu ada\ lan Madonna ve Jennifer Lopez gibi ünlüleri de alt etti Sinema dergisi Premiere'de vayımlanan söyleşide "Frida" filmhle kendi gücünü yeniden keşfetögini söyleyen 36 yaşındaki yıldız, sürreaİLSt ressama ABD'ye yerleşmeden öncesinde anavatanı Meksika'da vaşarken hayran olduğunu anlato. Üniversite kayıtları başladı ANKARA (Cumlnıriyet Bürosu) - Üniversitelere kayıtlar başladı. Yeni kayıt yaptıracak öğrenciler için kayıt tarihi 18 Eylül'de sona erecek. Bu yıl kayıtlar, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi'nin (ÖSYM), adaylann fotoğraflı sınav sonuç belgelerini üniversitelere de göndermesi nedeniyle sınav sonuç belgesi olmadan da yapılabilecek. Üniversite kayıtlannın başlamasıyla birlikte, Yüksek Öğretim Kredi ve Yurtlar Kurumu'na (Yurt-Kur) bağlı yurtlara da kayıtlar başladı. Yurtlara asil listeden yerleştirilen adaylann kayıtlan, 25 Eylül Çarşamba'ya kadar sürecek. En avantajlı değişim Beko bayilerinde! Markası ne olursa olsun eski beyaz esyanızı getirin. Yepyeni Beko'iara sahip olun. Buzdolaplarını 48.600.000 Bulaşık makine!erini 49.500.000 TV'leri 49.300 000 Çamaşır makineierini 47.800.000 Fmnları 39.700.000 TL'den basiavan ve 1 4 a y a varan taksitlerle aiın . •, - isterseniz değiştirme yapmayın. İndirim çeki kazanın. Bu fsrsatı kagrrnayınl Bekohımetmericezi wwwbekocomtr SÖYLEŞİ 1 ATTİLÂ İLHAN 'Mazlumlar'ın 'Ulusallığı' Kimden duymuştum acaba. 'San' Mustafa dan (Börklüce) mı, yoksa Ha- san'dan (Tannkut) mı; bilemiyoaım, bil- diğim, binsınden 'duymam' gerektiği, çünkü o tanhte ne doğru dürüst belge var, ne bılimsel çalışma! Hangisı söyle- diyse, aşağı yukan, şöyle demiş olrnalı "-...Halk Iştirâkiyûn Fırkası, Istanbul'da Doktor'un (Şefik Hüsnü) kurduğu fırio- ya benzemez; Islâmcı temâyülleri var- dırf" Hadi bakalım. olacak şey mı bu? 01- muştur! Yıllar sonra Mete'nın (Tunçay) eserinden, aynen şu satırlan okuyacak- tım: "... Türkiye Halk Iştirâkiyûn Fırkası 'nın savunduğu fikirlerde, bu memleketin koşuliannı göz önüne alarak, Komünist Teon 'den bazı sapmalaryapıklığı, sezin- lenmektedir. Bir kere, işçilerie yetinil- meyerek, harekete sınıflararası birnite- lik vermek ve belki özellikle köylülerı sol devrimciliğe çekmek istenmiştir. Sonra yine geniş halk kütlelerinin (ve Mec- lis 'deki HalkZümresi/Yeşilordu meb 'us- lannın) desteğini kazanmak amacıyla, Islâmiyet'in sola yakınlığı üzerinde du- rulmuştur..." (Türkiye'de Sol Akımlar', s. 188/189, Bilgi Yayınevi, 3. basm, 1978) Aynı sayfadaki dip/notta, 'program'a, şu Islâmî ilkeler'in alındığı kaydedilmış: "...asr-ı saadet samimiyet-i müştereke- si, iâde ve ihyâ edılecek; hurâfeler ve bâ- tıllaha mücâdeleye ginşilecek; âile hu- kuku şeriât dairesinde mahfûz ve nikâh muhterem tutulacak...r (a.g.e.) Gerçek bu! İlk TBMM'de kurulan, ilk iki siyasi partınin ikisi de 'sosyalist' ol- makla beraber; bu nıtelığın 'küreselliği', II. Enternasyonal ın Batı yandaşı/Em- peryalist 'beynelminelliği'nden çok; III. Entemasyonal'a o yıllarda egemen olan ('Bakû Kuruttayı') 'Mazlumlar'ın 'Ulu- sallığı'na dayanmaktadır: dolayısıyla Suttan Galryefe yakındır. Buna şaştlır mı? Hayır! Çünku Iştirâkiyûn, Şerif Mana- tof un Rusya'dan Anadolu ya taşıdığı mayayla kurulmuştur; Manatof'un Ga- liyefle bağlantısı biliniyor Mustafa Sup- hi Bey'ı Galiyef'e tanıştıran da, yanıl- mıyorsam odur. Iştirâkiyûn'un bir farkı vardı ama... Iştirâkiyûn Fırkası resmen 7 Aralık 1920'de kurulmuştu: 'Muvakkat Reis' To- kat Meb'usu Nâzım Bey. Kâtıb-ı Umû- mısı 'Baytar' Binbaşı Hacızade Sâlih Bey; diğer kurucular, Bursa Meb'usu Şeyh Servet Efendi: Afyonkarahisar Meb'usu Mehmet Şükrü ve Ziynetul- lah Nûşirevân beyler vs. Aslında bu fır- ka Mustafa Suphi Bey'ın Eylül'de Azer- baycan'da kurduğu Türkiye Komünist Fırkası'nın üç ayağından binsını oluştu- ruyor; Istanbul'daki ayak Dr. Şefik Hüs- nü'nün -daha çok Spartakist- fırkası; ikin- cisı, Bakû'dakiler, Mustafa Suphi'nin takımı; üçüncü ayak ıse, Eskişehir, An- kara ve diğer on vılayette örgutlenmış olan, -gizli Komünist-lştirâkiyûn'culari Türkiye Komünist Fırkasının, (An- kara) Komünist Fırkası'ndan en önem- li farkı; 'ulusallığınf, dünya ölçeğinde bir 'Mazlumlar beynelmilelliği'nın, içine katmak arzusu idı. Gâzi'nin de ulusla- rarası ışbırliğınetaraftarlığı bilinirde(Bkz. Tevfik Rüştü'nün ıfadesi), bu yandaşlı- ğın 'ulusallığı' -yanı 'tam bağımsızlığı'- örselemesıne katlanamaz; ona göre böy- le bir müdahâle".. Sovyet Sosyalist Şû- ralarCumhuriyeti'nden gelse dahi, Em- peryalist bir fıkrin mahsulü olmak leke- sinden hiçbir şekilde kurtulamaz ve hiç- bır tevil ile kabûl olunamaz!" (R.N. lleri, 'Atatürk ve Komünizm', s.192: Gâzi'nin Moskova'daki Hariciye Vekili Bekir Sâ- mi Bey'e talimatı) Tarih, Gazi Mustafa Kemal'i haklı çı- karmıştır. Tel örgüler, kurt köpekleri, . ; sürgünde ölüm.. c... -,'fy- Ömek/1. O yıllann Azerbaycan ın- dakı, 'Ingilizci' Müsavat Fırkası iktida- rı; Nerimanof un komünist 'Himmet Fırkası', Kızılordu'yla işbiıiiği yapınca, Resûlzade'yi devirip ülkeyi SSCB'ne kattı; sonuç nedır, a/ yaptığını hayatıyla ödedi, onu 'tasfiyeettıler', b/Azerbay- can bağımsız sosyalist bir ülke olama- dı, Moskova bağımlısı bir uyduya dönüş- türüldü. Kıssadan hısse; Iştirâkiyûn Fır- kası, Anadolu'da iktidar olsaydı; ülke- nin ve 'Baytar1 Salih Bey'ın kaderi, Azer- baycan dan ve Nerimanofdan acaba farklı mı otacaktı? Gazi, birmanada, 'ırf- kun arkasını görerek', bu fırkayı tatil et- miş, yöneticilerini mahkemeye vermiş- ti: 'Baytar' Salih Bey'in. SSCB'ne ilti- câımalumdur. Ornek/2. Nâzım, o şiirini çok kişi bil- mez, oysa bu olaydakı vahameti doğru- layan, acı bir kanıttır; bunu daha adından anlarsınız: 'HacıoğkjSâlih', nam-ıdiğer, Baytar' Binbaşı Hacızade Sâlih Bey! "...hacı oğlu sâlih memleketımdendi I karadeniz'den I kocaman gözlü koca- man bunınluydu I dazlaktı I komünistti ondokuzdan I dövüştü I hapse düştü I yattı ankara 'da kırşehir'de I sonra geç- ti bu yana I yani ikinci vatana I baytar- dı kirofabad köylerinde hasta keçilere baktı I yıllar eğhlen biryün ipliği gibi ak- tı I namuslu çalışkan parmaklanndan I sonra 49'da moskova'da martın onun- cu gecesı I oturmuş engels'i okuyordu I geldiler götürdüler I sürdûler alay bu- cağına I ne bir dağ devrildi içinde I hat- ta ne bir toprak parçası kaydı /yalnız in- me indi sağına I altmış yedi yaşındaydı I altı yıl hacı oğlu sâlih I kutladı inkılâbın yıldönümünü I tel örgüler ve kurt köpek- leriyle çevrili I ve öldü bir bahar günü I ellı kişilik barakasında I bu akşam mos- kova'da bayram eyledik I kutladık inkı- lâbın yıldönümünü I dolaştı türku söy- leyerek meydanlan marks I engels I ie- nin I ve temize çıkma kâğıdı sâlıh'in!.." {Moskova, 1956 / Narodna Proseveıa, citt Il,sayfa81,1967) Uzun sözün kısası nedır? Iştirâki- yûn'un o zamankı 'ulusallığı' bile. son- radan Moskova'nın 'Baytar 1 Salih Bey'e. 'Sovyet Sosyalist Şûralar Cumhunye- ti'nden gelse dahi, Emperyalist bir fik- rin ürünü olmak lekesinden hiçbir şekil- de kurtulamayacak' bir müdahâlesine yol açmış ve sürgünde ölmesine neden olmuştur. Gâzi doğrusunu görmüştü: mıllet de benimserse, Sosyalizm'e evet ama, -'Mazlumlann Ulusallığı' içinde olsa ve kalsa bile-, mutlaka özyönetimci, öz- gürlükçü ve tam bağımsız! e-mail:tilahan <; isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88 .ofbc-fi, qu«»ru sotu, «-* rnar k a s ı