Katalog

SAYFA CUMHURİYET 15 AĞUSTOS 2002 PERŞEMBI 14 KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr 55. Locarno Film Festivali'nde Altm LeoparIain Dilthey'm 'Arzu'filmine verildi üri dünya sinemasmı seçti• Diego Lerman "ın ilk çalışması 'Birden'leGümüş Leopar kazandığı festivalde Yunan Ybrgos Karayannis 'En fyi Erkek Oyuncu', Iranlı Taraneh Allidousti 'En lyi Kadın Oyuncu' seçildi. 'Ben Taraneh, Onbeş Yaşındayım' filmi ise Jüri Özel Ödülü'nü aldı. GÖ\ÜL DÖIVMEZ-COLIN 11 Ağustos Pazar akşamı sona eren Locarno Film Festivali'nde bu yıl ya- nşmah bölüınde Avrupa sinemasın- dan örneklere geniş yer verilmişti. Oy- sa tsviçreli oyuncu Bruno Ganz, Ma- car yönetmen Bela Tarr ve ABD'li eleştirmen Emanuel Levy'nin yanı sı- ra Hindistan'tn en popüier oyuncusu Aamir Kban, Iranlı genç yönetmen Ja- far Panahi ve yine Iranlı yönetmen Muhsin MakJımalbafın "Kanda- har" fılmindeki önemli rolüyle ken- dini tanıtan Afgan dogumlu oyuncu Nelofer Pazira'dan oluşan Seçicı Ku- rul, ödülleri dagıtırken kıtalararası bir yelpaze açıldığı gözlemlendi. Altın Leopar alan "Das V T erIangen" (Arzu) bir Alman yapımıydı. Iskoçya- lı Iain Diltney *in üçlemesini tamam- layan bu film yalnızlık üzerine kuru- lu bir yapıt. Daha önceki ikı filmde düş- lenen aile yuvasını arama çabalanna karşın bu film aile kavTamını sorgu- luyor. En iyi ikinci filme venlen Gümüş Leopar'ı alan "Tan de Repente" (Bir- den) ise bir Arjantin yapımı. Diego Lerman bu ilk çalışmasında sıradışı ilişkilerin çarpıcı bir dille anlatıldığı Macar yönetmen Kornel Mundruczo. Yunan Giorgos Karayannis, İraniı Taraneh Allidousti, Alman yönetmen Iain Dilthey (Altın Leopar) ve Arjanrinli yönetmen Diego Lerman (En İyi İkinci Film). bir yol filmi kotarmış. Film aynı za- manda Uluslararası Sinema Kulüple- ri Federasyonu'nun ödülünü de aldı. Jüri Özel Ödülü alan "Ben, Ta- raneh, Onbeş Yaşındayım" Hate- mi'nin cumhurbaşkanı oluşundan bu yana az da olsa gevşeyen sansür ku- rallannın biraz rahatlattığı tran sine- masından, kapalı toplumlarda genç ve modern kadınlann yaşam savaşını ir- deleyen yürekli bir yapıt. Daha önce, "Spor Ayakkabüı Kız" fîlmiyle bas- kıya dayanamayıp evden kaçan kızla- nn öyküsünü perdeye getiren Rassul Sadr-Ameli, bu filminde çocuğunu babasız yetiştirmeye kararlı bir genç kızın topluma karşı verdiği savaşımı anlatıyor. Genç oyuncu Tareneh Al- lidousti, geçen Uluslararası Iran Film Festivali'nde (Fajr) olduğu gibi Lo- carno'da da En iyi Kadın Oyuncu Ödü- lü'nü alırken genç seçiciler de "Çev- re, Yaşam Niteliğini Tanımlar" kav- ramını en iyi bıçimde sergiledıği için filme özel bir ödül verdi. En lyi Er- kek Oyuncu Ödülü ise "Zor Elveda- lar-Babam" filmindeki rolü için Yu- nan Yorgos Karayannis e gitti. ilk fılmlere verilen Gümüş Leopar'ı Macaristan'dan Kornel Mundruc- zo nun "Szep Napok" (Keyifli Gün- ler) filmi aldı. Demirperde'nin yıkı- lışının ardından gittikçe azan "asi gençlik" sorununu, filmdeki yaşamı gerçekten de yaşayan bir oyuncuya yiikleyen Mundruczo, gerçekçi bir ya- pıt kotarmış bu ilk uzun konulu filmin- de. Üç yönetmenli 'Savaştan Sonra' Türkiye "den Ümit Ünal'ın " 9 " fil- mınin de katıldığı vıdeo bölümünde ödül alan iki filmden biri, tkinci Dün- ya Savaşı'm yaşayan üç Asyaülkesin- den üç yönetmenin savaş ve etkileri üzerine düşüncelerini yansıtan "Sa- vaştan Sonra" fılmiydi. Binnci bölüm- de Japon yönetmen Suvva Nobuhiro, Hiroşihima'yı yaşayan üç kişinin bö- lük pörçük yaşamlannı izlerken; ikin- ci bölümde, Koreli Mon Seong-VVo- ok, bir borsacının kişisel savaşını ser- giliyor; üçüncü bölümde ise Çinli yö- netmen VVang Xiaoshuar, 11 Eylül'ün beklenmedik etkilerini irdeliyordu. Ödül alan ikinci film ise Jennifer Dworkin'in, bir kara derili Amerikan ailesinde üç kuşak boyu yaşanan uyuş- turucu tutkunluğunu belgeleyen "Lo- ve and Djane" adlı filmiydi. Yannın Le- oparlan-Yeni Isvıçreli Yetenekler bö- lümünde "Diiğıin Gecesi" adlı kısa fil- miyle Olga Bailiff Altın Leopar, Pi- erre Monnard da "Değiş Tokıış" fil- miyle Gümüş Leopar aldılar. Uluslararası Film Eleştirmenleri Fe- derasyonu, En iyi Film ödülü için Fran- sa'dan Alain Raoust'un ilk uzun ko- nulu filmi "Kafes"i seçti. Adam öl- dürmekten genç yaşta girdığı hapis- ten yeni çıkan birgenç kadının yeni bir yaşam kurma çabalannı yahn bir an- latımla dile getiren bu film, konusu bir yana, her şeyden önce ruh özgür- lüğünü kutlayan bir filmdi. Folklorik kültürler ve edebiyat Kültür Servisi - Halkbilim, etnoloji. antropoloji, müzikoloji, tarih ve edebiyat alanlannda yazılar yayımiayan üç aylık kültür dergisi, 'Folklor/Edebiyat'ın 8. cildi Uluslararası Eğitim-Öğretim Yayınevi tarafından yayımlandı. St. Petersburg'da yaşayan Türk topluluklannın sosyo-demografik yapısı, sessizliğin oyun yazan Harold Pinter'in Türkiye serüvenleri, 20. yüzyıl edebiyat kuramlannın yazara bakışı, etnomüzikolojinin yeniden şekillenmesine doğru, Kjrman Yörükleri, 'Öteld'nin tarihçesi, yağmur duası ritüelleri, kamusal alan olarak pazar yeri, aralannda Seyit Sertçelik, îbrahim Yerebakan, Metin Turan, Musa Seyirci, Sibel Özbudun, gibi yazarHüseyin Türk, Hanife Aliefendioğlu gibi yazarlann yer aldığı ve Henry Glassie ve Timothy Rice'dan çevirilerin bulunduğu, üç ayda bir yayımlanan derginin ana başlıklanndan sadece birkaçı. Dergi, toplumlanrı folklorik kültürlerini ortak bir paydada _ buluşturarak mevcut kültürel birikimlerin varlığınm sürekliliğini sağlamayı ve paylaşımcı bir tavır guderek genç kuşaklann kendi kültürlerine 'yabancılaşmasının' önünü kesmeyi hedefliyor. 'Stuart Little'm soundtrack'i hazır Albümün kgz Celine Dion *Kültür Senisi - 'Altıncı His' filminin yönetmeni ve senaristi M. Night Shyama- lan "ın çocuklar için yazdığı ilk 'Stuart Little' filmi bek- lenenin üzerinde bir hasılat yapınca, yapuncılar serinin devam filmi için hemen kol- lan sıvadılar. Çok yakında ülkemiz sinemalannda da gösterime girecek olan fil- min, Sony Pictures'ın bu yıl göste- rime sunduğu ve yüksek bütçeli tanı- tımia desteklediği 'Örümcek Adam' ve 'Siyah Adamlar 2' kadar ilgi gö- receğine kesin gözüyle bakılıyor. ikinci filmin yönetmenliği Rob MinkofTa prodüktörlüğü ise Lucy Fishera ait. Filmdeki çizgi karak- terlere ise Hollyvvood'un önemli oyunculan sesleriyle hayat veriyor. Stuart Little'ı Michael J. Fox, Snow- bell'i Nathan Lane, Magalo'yu Me- lânie Griffith, Falcon'u James VV'o- ods seslendirirken Geena Davis'in sesi ise Eleanor Little karakterinde. Filmden önce piyasaya çıkan so- undtrack albümün en büyük kozu Ceh'ne Dion.. Yepyeni parçalar- dan oluşan son albümü 'A New Day Has Come' ile bugüne kadar yedi milyon- dan fazla bir satış yakala- yarak müziğe iddialı bir şekilde geri dönen Kana- da asıllı yıldızın bu albü- münde de yer alan T m ABve' şarkısı bu soundtrack albümün ilk single'ı. Ayrıca son dönemin en popüier genç yıl- dızlanndan Mandy Moore, soul-R&B'ninse- vimli ikilisı Mary Mary, Shawn Colvin, Steppen Wolf ve Chantal Krevi- azuk'dan oluşan al- büm, küçük müzikse- verlerle bırlikte yetişkin- lere de hitap ediyor. Iskendeıiye Mısır'a yine hayat verecek Iki bin yıl sonra yeniden kurulan kütüphane 16 Ekim'de törenle açılacak Bilginin tapınağı Iskenderhe Ktirüphatıesi dört binadan oluşan görkenıli bir yapı. Tarihin en büyük ve rakip iki bilgi yuvası Iskenderiye ve Bergama Kü- tüphaneleri'ydi. Birbirinden değerli, ender görülen elyazmalannın yer aldı- ğı bu iki kütüphaneden I. Attalos'un yaptırdığı Bergama Kürüphanesi ta- mamen unutuldu, Demetrios de Pha- lere'nin M.Ö. 297 yılında yaptırdığı İs- kenderiye Kütüphanesi ise yirmi yüz- yıldan uzun birsüre belleklerden silin- dikten sonra yeniden inşa edilerek dün- ya kültür kervanına katıldı. Iki binyıl sonra yeniden kurulan Is- kenderiye Kütüphanesi, 16 Ekim'de Mısır Başkanı Hüsnü Mübarek ile Fransa Başkanı Jacques Chirac tara- fmdan törenle açılacak. Bütünüyle yıkılan rakibinin 2002 de 85.000 metrekare alan üzerine 11 kat- lı ultramodern görkemli bir yapı ola- rak yeniden doğmasına karşılık günü- müze kadar gelmeyi başaran Bergama Kütüphanesi, yıkıntı olarak varlığını sürdürüyor. Dört binadan oluşan gele- cekçi bilginin tapınağı Iskenderiye Kü- tüphanesi'nde, dört konferans salonu, 14-18 yaşlar için tasarlanan bir kitap- lık, yaklaşık 250parçanın sergılenece- ği küçük bir müze, 99 kişilik bir geze- gen gözlemevi var. Fransa tarafindan inşa edilen kütüphane yapılannın için- de bir gökbilim enstitüsü ve bir doğa bilimleri müzesı de bulunuyor. 17 asan- sörlü binanın okuma salonlannda ses geçirmeyen özelliğinden dolayı meşe parke kullanılmış. Baa duvarlan ses ge- çirmeyecek biçimde hava boşluklu ya da siyah Zimbabvve graniri kaplanmış olan kütüphanenin çatısı ise 98 gör- kemli kolonun üstünde duruyor. Dünyadaki ilk halk kütüphanesi Insanlann bilgi toplama eğiliminin ilk somut Örneğı olan Iskenderiye Kü- tüphanesi. geçmişın izlerini en üst dü- zeyde koruma isteğini ortaya çıkan- yor. Dünyadaki ilk halk kütüphanesi olan Iskenderiye Kütüphanesi 'nin yok olması değişik dönemîerde gerçekleş- miş. IÖ 47 yılında Julius Cesar'ın Is- kenderiye'ye girişi sırasında 40.000 ila 400.000 rulo yakılıp kül edildiği bili- niyor. I.S.4. yüzyılda, Iskenderiye pıs- kopozu Theophile de 'putperest ka- lıntılar' olarak nitelendirdiği kütüp- hanenin yıkılmasına katkıda bulunur. VII. yüzyılda ise Halife Ömer zama- nında kalan 700.000 rulo halk hamam- lannı ısıtmak amacıyla yakılır. Projenin Genel Koordinatörü Moh- sen Zahran, kütüphanenin sonsuz bir güneşin doğuşu gibi su yüzüne çıkan bilgi ışığı olduğunu ve Mısır'ın geliş- mesi için bir kaldıraç görevi üstlene- ceğini söylüyor. Al Ahram gazetesinin yazan Ahmad Youssef ise kütüphane- nin kente hayat vermesi gerektiğini \-urguluyor. Fakat eleştiriler de yok degil. özel- likle Mısırlılar kütüphanenin açılışı- nın sürekli ertelenmesini eleştiriyor, 1,4 milyar frankı bulan inşaat maliye- tini de çok yüksek buluyorlar. Aynca, kafalarda işleyişle ilgili bazı soru işa- retleri de var. Kütüphanede, Mısır'da ve Arap dünyasında yasaklı olan bazı bilgileri içeren kitaplar da bulunacak mı? Başka öncelikler yok muydu? Ör- negin, Kâhire Müzesi 'nin depolannda gizlenen arkeolojik parçalan halka ta- nıtacak ve kazı depolanndaki yapıtla- n yağmadan koruyacak yeni bir müze kuruJamaz mıydı? (Le Figaro'dançe- virip derieyen Ayça Tezer) Poyrazoğlu Ege turnesinde • Kültür Servisi - Ali Poyrazoğlu, yanndan ıtibaren. geçen yıl büyük ilgi gören oyunlan 'Ödünç Yaşamlar' ve 'Orta Şekerli'yi tiyatroseverlerle buluşrurmak üzere Ege'de rurneye çıkıyor. Yann Bodrum Kalesi'nde, 22 Ağustos*ta Izmir Karşıyaka Açıkhava Tiyatrosu'nda, 23 Ağustos'ta Hatay .Amerikan Koleji Açıkhava Tiyatrosu'nda ve 24 Ağustos'ta Çeşme Kalesi'nde saat 21.30"da 'Ödünç Yaşamlar'ı sahneleyecek olan Poyrazoğlu, 19 Ağustos'taDatça Açıkhava Tiyatrosu'nda ve 21 Ağustos'ta Bornova Açıkhava Tiyatrosu'nda "Orta Şekerli" ile seyircisiyle buluşacak. Edinburgh Festivali sürüyor • LONDRA (BBC) - Lluslararası Edinburgh Festivali, klasik müzik, opera, tiyatro ve bale etkinliklenyle sürüyor. Geçen pazar günü Iskoç Kraliyet Ulusal Orkestrası'nın ve Prag Filarmoni Orkestrası'nın verdiği konserlerle açılışı yapılan festival 31 Ağustos'a dek sürecek. Amacınm, sanatseverlere her festivalde farklı yapımlar sunmak olduğunu söyleyen festival yöneticisı Brian McMaster, bu yılki programında operanın klasiklerinden modern dans düzenlemelerine kadar farklı disiplinlerden örneklere yer verdiklerini belirtti. Wagner'in 'Parsifal' adlı operası, 'Kuğu Gölü'. Iskoç Operası'ndan 'Siegfried" ve Luc Bondy'nin sahne düzenlemesiyle 'The furn of the Screw', etkinlik kapsamında sahnelenecek eserler arasında. Shakespeare'in Macbeth'i ise Rotterdam'dan katılan Hollandalı bir tiyatro topluluğunun yorumuyla sunulacak. Hindistanlı oyuncu Indian Pritham Chakravarthy ise ülkesinin yoksul ve zorlu bir yaşam süren insanlannı konu alan tek kişilik bir gösteriyle etkinliğe katılacak. Antalya'da korsan kitap • ANTALYA (AA) - Yazar Celal Hafifbilek, piyasada korsan baskısı yapılan 200 kitabın satışından elde edilen 100 trilyon liralık gelirin, 43 trilyon lirasının korsan yayına gıttığini kaydetti. Antalyalı yazar Hafifbilek, eleştirmen-yazar Ahmet Tüzün ve öykücü SafTet Uysal, Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Akdeniz Şubesi Gazeteci E\ i'nde basın toplantısı düzenlediler. Yazarlar adına açıklama yapan Hafifbilek, korsan üretim yapan yayınevlerinın popüier kitaplan basmayı tercih ettiğini anlattı. Türkiye de korsan baskı için sadece 200 kitabın seçildiğine dikkati çeken yazar, Türk insanının kültür ve edebiyat anlamında sadece bu kitaplardan yararlandığını kaydetti. Korsan yayıncıhk nedeniyle birçok yayınevinin kapanma noktasına geldiğini bildiren Hafifbilek, en çok korsan kitap satışının Istanbul, Ankara ve îzmir'de yapıldığını söyledi. Afiırnas Festivali başlıyor • KAYSERİ (AA) - III. Ağırnas Kültür ve Turizm Festivali, 17-18 Ağustos tarihlerinde yapılacak. Ağırnas Belediye Başkanı Mehmet Osmanbaşoğlu, 17 Ağustos'ta başlayacak ve 2 gün sürecek festivale, Yunanistan'ın Gümülcine kentine bağlı Susur Ilçesı Belediye Başkanı Sait Erdoğan'ın yanı sıra 1924 yılında Ağırnas'tan Yunanistan'a göç eden ve aynı adla kurduklan köyde yaşayan Rum ailelerin 7 yakınının katılacağını söyledi. Festival kapsammda, Kültür Bakanhğı Türk Sanat ve Türk Halk Müziği sanatçılan, Kırşehir Abdallar Topluluğu ve mahalli sanatçı Ahmet Kaplan konser verecek. Mımar Sinan'ın eserlerinin fotoğraflanndan oluşan bir serginin de açılacağı etkinlik kapsamında, Mimar Sinan'ın evi ile Ağırnas yeraltı şehrine geziler düzenlenecek.