Katalog

11 TEMMUZ 2002 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA StYASETTE SARSINTI Avrupa Birliği sözcüleri, gelişmelerin yaratacağı etkilerden çekindiklerini vurguladı Reformlar unutulacakHaber Merkezi - Hükümet ortağı DSP'de ıstifalar dün de sürerken Av- rupa Birliği (AB) Komisyonu Sözcü- süJean-ChristopbeFflori, Türkiye "de- ki nyasi gelişmeleri "son dereceyakm- dan takip ettiklerini" söyledi. AB Ko- msyonu sözcüleri, günlük olağan ba- sır. toplantılannda, Türkiye konusuna değinmediler. Sözcüler, konuya iliş- kir sorulara, "gelişmelerin iziendiğini, bugünkü aşamada her türiü açıklama- nınspekülasyonolacağınr söyleyerek yanıt verdiler. AB Türkiye'de erken seçimin ise üyelik süreci açısından riskli olduğu- nu düşünüyor. Avrupa Parlamento- sunun eski Türkiye raportörü Han- • AB Türkiye'de erken seçimin ise üyelik süreci açısından riskli olduğunu düşünü- yor. Avrupa Parlamentosu'nun eski Türkiye raportörü Hannes Swoboda, seçim ko- nusunda endişesini dile getirerek "Böyle bir atmosferde kimse reformlan düşün- mez, AB reformlan ikinci plana düşer" diye konuştu. nes Swoboda. seçim konusunda endi- şesini dile getirerek "Böyle bir atmos- ferde kimse reformlan düşünmez, AB reformlan ikinci plana düşer" diye ko- nuştu. AB'lı diplomatlar da Türki- ye'nin üyelik müzakereleri hedefı için yıl sonuna kadar siyasi kriterleri kar- şılaması gerektiğine işaret ederek se- çim ortamında bunun zorlaşacağına dikkat çektiler. AB hükümetteki par- çalanma ve seçime dönük gelişmeleri yakından takip ediyor. AB Komisyo- nu Başkanı Romano Prodi'nin 18 Tem- muz'da Türkiye'ye geleceği v e üst dü- zey temaslarda bulunarak "önemK ve acil konulan" görüşmeyi öngördüğü, ancak "sağhklı bir mesaj alışverişi or- tamı bulunmadığı takdirde" bu ziya- retini ertelemesinin düşünülebileceği- ne dikkat çekiliyor. Ancak Komisyon Sözcüsü Jonathan Faull dün AA mu- habirinin sorusunu yarutlarken "An- karadan ve Brüksel'deki Türk Dışiş- leri yetkililerinden sürekli bilgi aldıkla- ruu. gelişmeleri çok yakmdan izledik- lerini, AB Komisyonu Başkanı Pro- di'nin gelecek hafta Türkiye'ye yapa- cağı resmi ziyaretin şimdilik iptal edil- mediğini, önümüzdeki saat ve gûnler- degörülecek getişnıderegöre durum de- ğerlendirmesi yapıIacağmT söyledi. "Türkiye'nin iç poötika işleri söz ko- nusudur" diyen AB Komisyonu söz- cülerinden Filori ise "Tûrk siyasi ku- rumlanmn, reformlann devamı için gerekli olan siyasi istikran konıyacak yapıda olduğuna inanıyoruz" diye ko- nuştu. Komısyon'un, Türkiye'nin AB üyeligi yönünde attığı adımlann ve yaptığı reformlann sürmesini istediği- ni belirten Filori, bu alandakd ileriye doğru hareketinfrenlenmemesidileği- ni yansıttı. Türkiye'nin AB'ye tam üyelik süre- cinde gerçekJeştirdiği ve gerçekleştir- mesi gereken reformlann önemine sü- rekli değinen Komisyon kaynaklan- nın, yorumlannda Kopenhag zirvesi beklentilerinden söz etmekten özenle kaçmdıklan dikkat çekiyor. DUNYA ANKARA'YI IZLIYOR Türkiye erken seçim yohuHİa ERGİN YILDIZOĞLL LONDRA-Türkiye'de- ki siyasi bunalım, Ingiliz basınında da geniş yer buldu. The Guardian ga- zetesi haben, "tş Yapa- maz Hale Gelmiş Hükü- met Dağıldı" başlığıyla verdi. Haberde, sayılan 17'yi bulan istifalardan sonra Başbakan Bülent Ecevit'in partisinin ko- alisyonda azınlığa düştü- ğü belirtildi. Haberde şöy- le denildi: "Once Ecevit'in sağ ko- lu olarak bilinen Hüsa- mettin Özkan isrifa etti, diğerleri onu izledi. Isti- falar AB'ye ve Abdullah Öcalan'm idamımn en- geUenmesine karşı olan MHP Hderi Devlet Bah- çeli 'yi hükümetin en bü- yük partisi konumuna ge- tirdl Bahçeti, tatüdeki par- lamentoyu olağanüstü top- lanOya çağırmak için im- za toplamaya başlayacağı- nı söyledi ancak en azın- dan kuramsal olarak isti- falar Bahçeh'yi Başbakan oknanın eşiğine getirdi. ANAPDeMHParasında- Id gorüş farkhhklanndan dolayv hükümetin çökme olasılığı daha yüksek. ts- tikrarsızlık ekonomik so- runlan daha da derinleş- tirecek. Bugün piyasalar açıkhgında borsadaki dal- galanmalann daha da şid- detlenmesi bekleniyor." The Times gazetesinin başlığında "Hasta Ece- vit'in Partisinden İstifa- lar, Türkiye'yi Erken Se- çim Vbluna Soktu" denil- di. Times'ın haberinde. Ecevit'in partisinin da- ğılmaya başladığı, Tür- kiye'nin derin bir ekono- mik krizden çıkmaya baş- ladığı, ancak Ecevit'in sağlığırun piyasalann gü- \enıni sarstığı, piyasalar- dald sert dalgalanmala- nn IMF'nin Türkiye'ye açtığı 17 milyar dolarlık kredinin geleceğmin sor- gulanmasma neden oldu- ğu kaydedildi. Haber şöyle devam edi- yor: "Ecevit'in partisin- den istifalar, koaüsvon için- de Kopenhag kriterleri- ne ve Türkiye'nin Avnı- pa'ya girmesine karşı olan MHP'yigüçlendirdl Bah- çeli, Avrupa'nın Türki- ye'yi bölmeyi planladığı- na inanıyor. Bahçeli ge- çen hafta erken seçimden başka çare kalmadığını açddanuştL Seçimlere sağ- hk açısuıdan tükenmiş bir lideıie girmek istemhor- sa, DSP'nin kendine yeni bir başkan bulması gere- kiyor. Adaylar arasından. Ismail Cem ve Kemal Derviş'in adlan geçiyor. Yeni liderin seçimlerde yenmek zorunda olduğu adam ise Recep Tayyip Erdoğan. Kamuoyuyok- lamalan Erdoğan'ın şim- dilik açık bir sekflde ön- de gittiğini gösteriyor." BBC'de ise haber "Tür- kiye'de Siyasi Kriz Derin- leşiyor" başlığıyla veril- di. Haberde, hükümette- ki önemli politikacılann istifasından sonra Ece- vit'in görevi bırakması- nın beklendiğine ve isti- falann ardından DSP'nin Meclis'te en çok sandal- yesi olan parti konumunu kayberriğıne yer verildi. Türk Lirası'nın bir gün- de yüzde 4.7 değer kay- bettiğine dikkat çekilen haberde, ABD'nin geliş- meleri ilgiyle izlediği be- lirtildi.Haberde, "Amerika'nın uluslara- rası çıkarlan ve özeüikk deptanlannıaktaobn Irak operasyonu açısından. ço- ğiınluğu Müslünıan bir NATO ülkesi olarak Tür- khç'nin siyasi istikran bü- yük önem taşıyor" denildi. Istifalar Başbakan Ecevife isyanın göstergesi Dümanın ileri gelen haber ve fotoğraf ajanslanndan Reuters, DSP'deki istifalan Başbakan Bülent Ecevit'in iki \ anında >ardımcılan Devlet Bahçeli ve Hüsamertin Özkan ile 1 Temmuz günü basma açıklama vapöğı sırada çekilen fotoğrafla duvıırdu. Özkan'ı "Üç partüi geçimsiz koalisyonu, üç yılı aşkm süredir bir arada tutan kilit adam" olarak nitelendiren Reuters, istifalan ise Ecevit'e karşı yapdan "mini isyan" olarak yorumladL (Fotoğraf: REUTERS) Fransa, Kanada, Azerbaycan ve Japon basmı istifalara geniş yer verdi Hükümette yıkılıııa tehlikesiEhş Haberler Servisi - Türkiye'deki siyasi bunalım Fransa, Kanada, Azerbaycan basının- da da yer aldı. Fransa'da yayımlanan Le Figa- ro gazetesi, DSP'deki istifalan, "Başbakan'ın SağKohı tstifa Etti* başlığıyla verdi. Hüsamet- tin Ozkan ve arkadaşlannm Başbakan Ece- \ it'in sağlıgıyla ilgili eleştirilere yamt verme- mekle suçlandığını belirten Le Figaro, koalis- yon ortağı MHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeü'nin kasım ayında erken seçim yapılması için başlattığı ginşıme de dikkati çekti. Japonya'nın en yüksek tirajlı gazetesi Yomi- uri Şimbun, gelişmeleri, Türkiye'de Kabine- den 4 tstifa» Başbakan'ın lstifası tsteniyor.. Koalis>on \ ıkünıa Tehlikesi Yaşı\w" başlığıy- la duyurdu. Gazetede, istifalarla DSP'nin, MHP'den sonra ikinci parti konumuna geldi- ğine dikkat çekildi. Asahi Şimbun da "Türkiye'de Siyasi İktida- nn Yıkdması TehükesL. Kabineden 4 Kişi ts- tifa Etti" başlığıyla verdiği haberde, istifala- nn gerekçesinin, mayıs ayından bu yana teda- visi devam eden Ecevit'in istifasını ıstemek ol- duğu ifade edildi. "Celecefle endlseyle bakıvorlar' Haberde, "Başbakan, 2004 yınndagörevsü- resinin sonuna kadar yönetimde kahnayi sür- düreceği simalleri verirken yalnız muhalefet değfl.avıuzamanda koalisyvn içerisinden de tep- kiler artmakta ve EcevH yönetimi yıkdma teh- likesi yaşamakta" denildi. "Üçlü koalisyonun geleceğine endişeyie bakıldığmı" yazan gaze- te, "Başbakan'ın çekUmesinden sonrakiHder- lik yanşmda koalisyonun yıkılması durumun- da, srsasi istikrarsızhktan yararlanarak bir İs- lamcı partinin tekrar başa geçmesinden de en- dişe duyuhnakta" ifadesine yer verildi. Azerbaycan'da yayımlanan Ekspress gaze- tesi, gelişmeleri, "Ankaraİstifalann Şokunda" başlığıyla ilk sayfadan duyururken, Ecevit ile Özkan'ın son 11 yıldır birlikte olduklan anla- tılarak ıstifalar üzerine "koalisv'on hükümeti- nin sonuna yaklaşöğT yorumunda bulunuldu. Bızim Asr gazetesi ise "Türkiye Erken Seçi- me Gidjyor" başlığıyla verdiği haberde, erken seçimin Türk siyasetindeki son birkaç ayın en önemli gündem maddeleri arasında yer aldığı ve çeşitli senaryolann dile getirildiği belirti- lerek bazı partilerin bu yöndekı hazırlıklannın yanı sıra istifalarla erken seçim sürecinin baş- ladığı ifade edildi. Gelişmeler. Hürriyet gaze- tesinde "Türkiye'de Hükümet Krizi" başlığıy- la verilerek Ecevit'in rahatsızlığı, Bahçeli'nin erken seçim konusundaki açıklamalan ve is- tifalann, erken seçime giden süreçteki önem- li aşamalan oluşturduğu belirtildi. Gelişmeler, Kanada basınında da yankı bul- du. Kanada ulusal radyo ve televizyon kuru- luşu CBC, haberi, "Türkiye'deKoa&j'on Çök- menin EşJğüıde" başlığıyla verdi. UNANİSTAN'DA BASINGELİŞMELERİYAKINDANİZLİYOR AB süreci tehlikede MURATİLEM AltNA- Türkiye'deki hükümet bunalımı Yunan basınında geniş biçimde yer aldı. Yunan basmına göre, "Türkiye'de erken seçim için düğmeye basıkü™" Hüsamertin Özkan'ın önceki gün istifa etmesinın ardından hükümeti sarsacak boyutlara varan kriz, Yunan basınında geniş yer buldu. Kathimerini gazetesi "Türkiye krizde" başlığı ile verdiği haberde Ecevit'in partisine karşı yeni bir hareketin varhğından söz etti. Apoyevmatini gazetesi "Ecevit hükümette son günlerini yaşıyor" .^ başlığını kullanırken Ta Nea gazetesi "Türkiy€'de Kriz rierinkşiyor'', To Vima gazetesi "Türkiye'de Siyasi ve Ekonomik Kriz" başlıklan ile gelişmeleri bırinci sayfalanndan duyurdu. Vradini gazetesi "Türkiye'nin Siyasi Sahnesi Sarsıhyor" başlığım kullanırken Etnos gazetesi "Türkiye Seçimlere Doğru Yola Çıkü" başhğı ile gelişmelere iç sayfalannda yer verdi. Türkiye'deki krizin Başbakan Bülent Ecevit ile eşi Rahşan Ecevit'ten kaynaklandığına dikkat çeken Yunan basını, gelişmelerin Başbakan Kostas Simitis hükümeti tarafından dikkatle izlendiğini vurguladı. Gazeteler, Özkan'ın ardından gelen istifacı milletvekillerinin sayısının önümüzdeki günlerde daha da artacağını beürttiler. Krizle birükte Türkiye'nin AB'ye yakınlaşma süreci ve bu çerçevede demokratikleşme yönünde atılacak adımlann da tehlikeye girdiğine dikkat çeken Yunan medyası, krizden yeni Jsimlerin kârh çıkacağını ifade ediyor. Bu isimleri Dışişleri Bakanı Ismafl Cem, ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş ve Hüsamertin Özkan olarak gösteren gazeteler, ekim ya da kasımda yapılacak seçimlerden sonra bu isimlerden birinin başbakan olarak partisi ile iktidara gelebileceğini vurgaladılar. INANCIAL TIMESONCE 'YIKICI'SONRA 'YAPICF İki farklı yorumEkonomi Servisi - Ingiliz Financial Times gazetesi, DSP'de Hüsamettin Özkan'ın istifasıyla başlayan ve var olan siyasi belirsizlik ortamını körükleyen istifalar zincınnı "Bu gelişmelerin sonuçlan yıkıcı ofanaktansa >apıcı olacakûr" sözleriyle değerlendirdi. înternet sitesinde yayım ladığı ilk haberde Özkan'ın istifasını "Türidye'deki büyüyen belirsizlik LMF progranunı tehdit ediyor" sözleriyle aktaran gazetenin daha sonra Türkiye'ye olumlu mesaj vermesi de dikkat çekti. Medyanın Ankara'daki gelişmeleri "deprem" olarak değerlendirdiğini aktaran •—=—Einancial Times, gelişmelerin yapıcı sonuçlar doğurabileceğini belirterek "Sonuçta, fmans piyasalanndaki kargaşaya rağmen görevinden avTrimamakta direneo Sayuı Ecevit yüzünden Türkiye geçen iki ayı politik belirsizlikler içerisinde geçırdi" dedi. "Bülent ve Rahşan Ece\ it'in çeük disiptinryie*' şekillenen DSP yapısmın önceki gün çatladığını ifade eden gazete, "Türk poötikacılann otokratik parti Bderlerine me\ dan okuması da sürpriz verid ve sıra dışı bir gefişme" diye yazdı. Özkan'ın istifasuun hemen ardından çıkan ilk haberde ise Financial Times, gelişmelerin süren belirsizlik ortaımm giderek büyüttüğüne dikkat çekerek IMF programının tehlikeye girebileceğini yazdı. Haberde, analistlerin bu konuda endişeli olduklan belirtilirken gazete ikinci haberinde bu endişeyi yalnızca finans piyasalannın taşıdığını söylemekle yetindi. Erken seçim konusunda da yorum yapan gazete, seçimlerin 2004'ten önce yapılmasının büyük bir olasılık olduğunu belirtti. Gazete, 2003 yılında yapılabilecek bir erken seçim için ise Kemal Derviş'in siyasi belirsizliği gidermek için çaba göstereceğini açıkîadığını hatırlatarak Derviş'in DSP'ye ya da CHP'ye üye olabileceğini ifade etti. DUZYAZI ORHAN BİRGtT Nedeni Gerçekten 'İnarmı? "Ecevüler'in inadı DSP'yiparçaladı." ..."Birinat uğruna hükümet gidiyor." DSP'deki "yaprakdökümü"nü, dün belli baş- lı gazetelerimiz bu tür başlıklarla veriyor. Oysa, dünkü yazımda, pazargünkü "Sabah" gazete- sinde Yavuz Donat'ın "Ecevit'e Veda Senaryo- su" başlıklı haberinin ilk paragrafına yer vererek sadece başbakanlığına değil; DSP Genel Baş- kanlığı'na da yönelik bir iç darbe planının, hâlâ tekzip edilmeyen belgesini kayıtlara geçirmek is- temiştim. Benim kuşağım, üstelikTBMM üyeliğim sıra- sında bir 9 Mart 1972 ve 12 Mart 1972 olayla- rına tanık oldu. Birincisinde çogunluğu Hava Kuvvetleri'nden TSK'deki devrimci subaylann mü- dahale hazırlığı eyleme geçirilecekti. Dönemin Genelkurmay Başkanı Tağmaç, bu girişimi öğ- renince karşı bir operasyon ile hazırlığı etkisiz bı- raktı ve ardından 12 Mart müdahalesini gerçek- leştirdi. DSP'de Ecevit'i bertaraf etmek, MHP'yi hü- kümet dışı bırakmak, yerine DYP'yi alıp yeni başbakanlığa Hüsamettin Özkan'ı oturtmak planının önünü, DSP Genel Merkezi tıkadığı için inatçılık suçlamasını içime sindiremiyorum. Nasrettin Hoca'nın hamam çıkışı soyulduğu- nu görenlerin, malına sahip çıkmadığı için onu eleştirmeleri karşısında "Hırsızın hiç mi suçu yok" yanıtını, Ecevit'i başbakanlıktan uzaklaş- tırmak için yola çıktıklan söylenen eski arkadaş- lannm yalanlamadıklarını görmek, tek kelime ile üzüntü veriyor. Üstelik bir halk adamı olarak ta- nıtılan özkan, kendisine bu konuda suçlama yapan DSP'li yöneticileri "muhatap kabul et- mediğini" söyleyebiliyor. Aslında öyle bir hazırlığın, şu anda bile yata- ğına çekilmiş bir nehir görüntüsü vermediği apa- çık ortada değil midir? önceki gün özkan ve ar- kadaşlarının istifalarını yorumlayan ANAP söz- cülerinin sıkıntılarını, Sayın Mesut Yılmaz aynı gece Kanal D'deki Teke Tek programında ade- ta perçinledi. Yeni bir hükümet için ANAP, DYP ve DSP'den ayrılanlarla birlikte hareket edilebi- leceğini söyledi. Bu hükümetin asıl amacının, AB'ye girişi her bakımdan hazırlamak olacağı- nı ve seçime gidileceğini yuvarlak sözcüklerle de olsa açıkladı. Sayısal çogunluğu yetmeyecek bu olası iktidar için Tayyip Erdoğan ile Ku- tan'dan destek aranabileceğinden söz etti. Öylece, şimdi her birisi 'Vefa"sızlıksuçlama- sı ile DSP'den aynlan milletvekillerinin önüne, ye- ni bir iktidar güneşinin doğabileceği umudu müj- deleniyor. Koalisyon ortağı ANAP'ın genel baş- kanı, politik etiği çiğnemekten çekinmeden, DSP'nin parçalanmasına adeta ağzı sulanarak tanıklık etmek istiyor. Ve DSP'li '9'lar. Parti içindeki bunalımın ilk günlerinde ortak bir basın toplantısı ile Ecevitler'e, kendi önderlikle- rinde partinin yeni yönetimi için yeşil ışık yakma çağnsında bulunan 9 milletvekili, dün yine bir- likte yaptıkları açıklama ile bugün de DSP'li ol- makla övündüklerini söyleyerek hem gidenleri suçladılar hem de genel başkandan seçimli ola- ğanüstü bir kurultay için harekete geçmesini is- tediler. 9 milletvekilinin, partiden ayrılanlar için'en çok ağlayanlar, en çok alkışlayanlar" benzetme- si, siyasal tarihimizde bir kara mizah örneği ola- rak özkan ve arkadaşlannm yakalarında kala- cağa benziyor. Genel merkeze yakın kaynaklar, Ecevit'in °9'lar"a sempati ile baktığını söylüyorlar. Aynı kay- naklar, istifalarla Ecevit'in sağ kolu değil, DSP nin sağ kanadının ayrıldığı değerlendirmesini yapıyorlar. Bu sağ kanat, ayrı bir siyasal partide birleşe- bilecek mi? O partinin programı ne olacak ve özel- likle bir erken seçim ihtimalinin güçlenerek söz konusu yapıldığı sırada örgütlenme, istifalar ka- dar hızla gerçekleşebilecek mi? Buna ihtimal vermenin ne kadar güç olduğu- nu, Sema Pişkinsüt ya da Murat Karayalçın örnekleri kanıtlarken galiba eski DSP'lilerin bir bölümünün Anavatan Partisi'ni adres seçmele- ri de fazla şaşırtıcı olmayacak. Ya benim cevap hakkım? Sevgili meslektaşım Fatih Çekirge, cumar- tesi günkü Star'da, hiç gerçekleşmemiş birolay- da benim adımı vererek Rahşan Ecevit'i suç- ladı. Yazısında hakkımdaki övgü sözcükleri ara- sında "Eğeryanlışım varsa, düzeltilmesi kaydıy- la.." diye bir de not düşmüştü. Sözde Sayın Bülent Ecevit, 1999 seçimlerin- de benden milletvekili adayı olmamı isteyerek Ankara'ya çağırmış, evinde öneride bulunmuş; ama Rahşan Ecevit, bu öneriyi duyar duymaz eşine öyle bir şey yaparsa, pencereden atlaya- cağını söylemiş! Çekirge'ye, bu anlatılanlann baştan aşağı bir hayal ürünü olduğunu, hem aynı gün birfaks me- sajı ile ilettim, hem de telefonla aradım. Yanıtımı kaybetmediğini ve dürüst gazeteci- lik ilkesine sadık kalarak yayımlayacağına olan umudumu beslediğimi söylemek istiyorum. Faks: 0212- 677 07 62 [email protected] TGS 50. KURULUŞ YILDÖNÜMÜNÜ KUTLUYOR 10 Temmuz 1952'de kurulan Türkiye Gazeteciler Sendikası'nın kurucuları, başkanlan ve yöneticileri 50 yıllık bilgi bi- rikimlerini, anılarını aktarmak üzere ara- mızda. 10 Temmuz 2002 Çarşamba günü (Bugün) saat 14.00'te Istanbul, Cağaloğlu Basın Sarayı Konferans Salonu'nda eski- yeni tüm üyelerimizle buluşacağız. TGS'nin yanında olan basın örgütlerini, sendikaları ve tüm dostlan bekliyoruz. TÜRKİYE GAZETECİLER SENDİKASI YÖNETİM KURULU