Katalog

SAYFA CUMHURİYET 7 MAYIS 2002 SALI OLAYLAR VE GORUŞLER olay.gorus(« cumhuriyet.com.tr EVET/HAYIR OKTAY AKBAL "Cumhurıyet, Murekkeplı Bır Kağıt Değıldır dıye yazmıştım 12 Mart'takı kopuşun son yazısıydı Nadir Bey ayrılmıştı, llhan Maltepe'deydı "Cumhurıyet" tehlıkelı bır donemeçten geçıyordu Bır şaşkınlık gunlerınde ıdık Tam bır yıl surdu bu kopuş, koparılış Yenı koy'de Nadir Bey ve Bemn Hanım'la oturup dertleşıyorduk Bu, boyle gıtmeyecektı Ulkenın ıçı ne suruklendığı durum er geç duzelecektı Sağduyu ağır basacaktı "CumhurıyeV'm devrımcı çızgısıyle oynanamazdı Bu gazete yalnız sahıplerının değıldı Çalışanların da yazarlarının da değıldı Kemalıst ılkelere bağlı tum okurlarınındı, yanı halkındı 79yaşınageldık Kendımı "Cumhurıyet"\r\kardeşı, ağabeyı sanırımi Bırhkte doğduk, bırlıkte buyuduk Bu yaşa geldık Ama yaşlandık mı^ Sayılara bakarsanız oyledır' Ama kışının ya da bır gazetenın yaşı yılların geçmesıyle mı ölçulur? Yetmış dokuz yıl oncekı "Cumhurıyet"\e bugunun "Cumhunyet"\ arasında bıraynm goruyor musunuz? Yazarları, çızerlerı, çalışanları, okurlarıyla, bır butundur, bır aıledır Cebınde Cumhurıyet taşımak, kımı gunlerde tehlıkelı olmuştur Kımılerı ıçın de bır onurdur, bır ayrıcalıktır "Cumhurıyet" alıp okumak, okuduğunu da gostermek 12 Eylul'u de unutmak zor1 Içımızden uç arkadaşın, Orhan Apaydın, Ali Sirmen ve Erdal Atabek'ın uzun aylar boyu ıçerde konuklanması, altmış beş yaşındakı Mehmet Kemal'ın gunlercegozaltındatutulması, benım bıle "Anayasa taslağına oy verılmesın" dedığım ıçın cezalandırılmami "Cumhurıyef'm kapatılması Hepsını yaşadık1 Kımı zaman ıçımızde yanlış yollara sapanlar da oldu Kemalıst temele dayanan bu gazeteyı başka yönlere suruklemeye kalkışanlar1 Yanı ıhanetler, korkaklıklar, kendını pahalıya satma gırışımlerı Hepsını yaşadık Yunus Nadı'nın şu sozlerle belırledığı çızgı, o gun bu gun değışmemıştır "Insanları kızdırmak ıçın değıl, gerçeklerı surdurmek ıçın " Gerçekler ne kadar acı, korkutucu, yıldırıcı olsa da susmamak Uygarlığın, çağdaşhğın etkısını arttırmak, tum topluma benımsetmek ıçın savaşmak Nadir Nadı, Yunus Nadı'nın çızgısını yaşam boyu surdurdu Bugun yetmış dokuz yaşında, ama gençlığını hıçbır zaman yıtırmemış "Cumhurıyef'm onemını, Nadir Nadı'nın şu sozlerınde aramalı "Ana ılkelerım, daıma gerçeklerı öğrenmeye çalışmak, objektıf olmak ve bunu halka olduğu gıbı anlatmak oldu Tabıı Ataturk'e bağlı kal mak, Ataturk devrımlerının ulkemız ıçın çok önemlı, çokyararlı olduğuna ınanmışımdır hep Amaç, Turk halkını daha lyı yaşatmak, çağıngerçeklerının ve gereklerının daha lyı kavranması ve ona gore davranılmasını sağlamak " "Cumhurıyet" bugun de yazarı, çızerı, çalışanı, her zaman gazetesının yanında yer alan sevgılı okurlarıyla, aynı yolda, aynı çızgıde Atatürkçü Ideoloji Çıkmadan Önce... Prot. Dr. Sina AKŞtlN 79 Yaşında Bir Genç! O nceıdeolojınınneolduğuna bakalım Bu, bır ınsan topluluğuna sı yasal yon vermeyı amaçlayan, dızgcli (MStemlı) bır duşunceler butunudur Ataturk'un bır ıdeolojı oluşturma ya heveslı olmadığı soylenebılır Çunku Nutuk'un en başında soylcdığı gıbı, o, kafasında tasarladığı dcvnmı, varmdk istedıgı creklenoncedenılanetmemıştır Sırası geldıkçe, ortamı elvenşlı bul dukça, o yone gıden adıııılar atnıış tır Ama bır yandan da Cumhunyetın uygulamalannı, ıdeolojı olarak değılse de, dızgelı bır duşunce olarak sunma gereksınımı de duyuluyordu (, unku bu çağda Avrupa muthış bır ıdeolo]iler sava^ımına sahnc oluyordu Bıryandakomunizm, sosyalizm, sosyal demokrasi obur yanda liberdJizm, faşizm, nasyonal sosyalizm Bubuyuksavaijiııı Turkıye'ye de yansıyor, yaıı daşlar kazanıyordu • • Boylece devrimin iikelennı belirleme, saptama çabası hasjıyunlu. Ataturk'un bu ışten çok da hoşlan madığı yonunde bır soylentı var sa da, kendısı ve partısı bu yonde çahşnıaktan gpri kalmamı^lardıı Nıtekım 1927 C HP Kurultayı'nda dort ılke saptandı (cumhunyetçıhk, mıllıyetçılık, halkçılık, laıklık), 1931 Kurultayi'ndaaltıyabu tunlendı Partının belırtkesı (amblemı) alü ok oldu Bır yandan da 1912'de yuksekoğretımde devnm Bızler, Ataturk ılke ve devrımlerı doğrultusunda yetüjmi)}, yurt ve ulus sevgısıyle donatıl mii}, çağda^hğı, laıklığı, ulasal bağımsızlığı hep savunmus,, yaşamını, emeğını, mesleğını, ulu suıuın çotuklarına vermiij, Mıllı eğıtımın basamaklannı bırer bırer tırmanarak çıkmış, bakanlık mufettışlığı karıyerıne uld!}mi!>, ıkı yıllık eğıtım enstıtusu mezunlarıyız Bu konumumuzdan dolayı geçmışte bızlere 318 s KHK ıle bır derece, yıne 418 s KHK ıle de 3600 ek gosterge verılmıştır Ne yazık ve ne audır kı, bızler son duzenlenen 631 s KHK derslen venlmesı karan alındı Tuı k devnmını Mahmut Esat Bozkurt, onun dunyadakı yerını Recep Peker anlatıyordu Bu ıki kışının yaklaşınıı haylı farklıdır Peker, 193S te yayımlanan kıtabında Ataturk'u yalnızca dort kez anıyor Devnm "Turkİnkılabrdır, "Ataturk İnkılabı" değıldır Bozkurt'a gelınte, 1940'lardd yayımlanan çalıs.masında ütnhı kahramanlann eseri olarak goruyor Carlylegıbı Her ıkj yazar da toplu olarak alüokuzerındepekdurmamışlardır Ataturk boyle bır kahramandıı ve devnm "Ataturk ihülalTdır Benım lısede okuduğum 5O'lı yıllann ılk yansında devnm deyınce ınlı ufaklı "devrinTlerden oluşan bır dev rımler lıstesı (şapka, yazı, takvım, dıl, muzık vb ), bır de uzun boylu açıklama gereksınımı duyulmadan alü ilke sıralanıyordu Ataturk donemınde Ataturkçuluğu ıdeoloııye donuşturmek ıçın cıddı bır gıns,ım olmadı değıl Bu, 1932 ıle 1935 arasında çıkan Kadrodergısındegerçekleştınlmek ıstendı Kadro hareketının onde ge len kısısı Şevket Sureyya Aydemir'dır I932'de çıkan inkılapve Kadro kıtabında "Turk inkdabTm (Ataturk Inkılabı değıl) şoyle ozetlıyor 1 Bağımsızlık 2 Devletçılık, 3 Somurgecıhğın tasfıyesı Dıkkat edılırse aydınlanma, kultureğıtım, daha bd!>kd bır çerçeveden bakarsak, ağalıkşeyhlık duzenının ya da ortaçağın tasfıyesı bura da soz konusu edılmıyor Demek kı Aydemır'e gore onemlı olan ıktısadî, maddî kalkınmadır Buna ekunomi/m denebılır kı butun sorunlan ıktısada ındırgemek anlamındadır Yıllar sonra, 20 Aralık 1961'de Yon dergısının ılk sayısında yayımlanan unlu Yön Bildirisi'nın de aynı çızgıde olduğu soylenebılır Burada, Ataturk "devrimleriyle" amaçlanan çağdaş uygarlık duzeyıne ulaşmanın, eğıtım davasını sonuçlandırmanın, demokrasıyı yaşatmanın, sosyal adaletı gerçeklestırmenın antak "isü'hsal seviyesini" (uretım duzeyını) hızla yukseltmekle elde edılebıleceğı belırtılıyordu Klılıt kavram "istihsal scviycsini hızia yuksdtmekntı Her şey buna bağlıydı Uretım duzeyını yukseltmck ıçın ıse belırlı bır "kalkınma fdsefesine" gereksınım vardı Bu telsefe "devletçilik" olarak anlatılıyordu Bu yak laşımla kapsamlı bır planlama, koklureformlaryapılacaktı Bıldınnın genel gorunuşune bakılırsa, Ataturk ya da 1 urkıye bır devnm yapmamış, Ataturkçuluk dıye bır duşunce yokmuş gıbıdır Ataturk yararlı kımı "devrimler'' yaprruş gıbı gostenlıyor, fakat sankı bunlar, basıt uygulamalar, polıtıkalar duzeyınde şeylerdır Oysa Aydemır ve Kadrocular ıçın Ataturk Devnmı pek soz konusu olmasa da bır Turk Devnmı vardır, onun yorumlanması, bır ıdeolojıye donuşturulnıesı gerekmektedır Bu, ıkı hareket arasındakı onemlı farktır En onemlı ortak nokta ıse ekonomizm'dır Her şey ıktısada, devletçılığe ındırgenmıştır 6O'lı yıllar, 5O'lı yıllann karanlık baskı donemının son bulmasıyla, gıtgıde hızlanan bır sosyalist akım'ın gelışmesıne tanık oldu 1961 'de Turkıye lşçı Partısı kuruldu 1964 'te uzun yıllardır ılk kez Nâonı Hikmet'ın bır şun yayım landı Bu sıralarda yoğun bır ılgı çeken bırçok sosyafistyayınlar çıkmaya başladı Sosyalızmın çekıulığıne kapılan aydınlar, Ataturk Devrınn'nı olmuş bitmiş, başanlmış bir hareket olarak goruyor, şımdı yenı çevrenlere (uhıklara) yanı sosyalızme koşmak ıstıyorlardı Ne var kı, aydınlar ne denlı sosyalızme ılgı gosterseler de, halk sosyalızme yuzvermıyordu 1965 seçımlennde Turkıye lşçı Partısı ancak yuzde 3 oy alabıldı Bunun etkısıyle ve transa'dakı 1968 gençlık olaylannın Turkıye'ye de yayılmasıyla, solcu unıversıte gençlığının eylemcıhğı başladı Sandıktan sosyalizm çıkmayınca, ıküdan zorla ele geçırme hevesı uyanmıştı 12 Mart 1971 asken darbesı buna karşı yapıldı Bu arada 1970'te Necnıettin Erbakan ılk şenatçı partıyı kurdu 1974'te Ecevit'ın başkanı olduğu CHP, Erbakan'la karma hukumet oluşturdu Boylece Ataturk'un partısı dıncı partıye saygınlık kazandırmış oluyordu Bundan sonrakı yazımda Ataturkçu ıdeolojının ortaya çıkışını anlatacağım yıllık obur yuksekokullar da bulunmakta ıdı O gunun koşullarında çok başanlı olan oğretmenler okul muduru, mıllı eğıtım muduru, genel mudur, musteşar vc bakanlık mufettışı olarak gorev ahrdı Bu bakanlık mufettışlerının atamalan uçlu kararname ıle yapılırdı Cumhurbaşkanı, başbakan ve mıllı eğıtım bakanı bu atama kararnamelenne ımza koyardı Sayın Bakanım, okul anılannıza gen donersenız belkı de sızı yehştıren oğretmenlennız arasında ıkı yıllık eğıtım enstıtusu mezunu oğretmenlerınızın olduğunu anımsarsuuz PENCERE Karataştan Su Damla Damla Akar.. Nadir Nadi sakın bır ınsandı, sesını yukselttığını bıle bır gun duymadım Ancak bu halı başyazarımızın gerılımlı bır kışı olmadığını kanıtlamaya yetmez, ruhunda kım bılır ne fırtınalar kopardı, sanatçı bır doğası vardı, Mozart'a yakınlaşan bır duyarlığı Nadir Bey bugunku medyayı gorse ne yapardı bılemıyorum, ama, sonuna dek ısyan edeceğını kestırmek zor değıl1 Tepkısı sert olur, sanırım basını basın olmaktan çıkaran koşullarla sonuna dek savaşmaktan kendını alamazdı Bır zamanlar Babıâlı'de gazete sahıplerı hem başyazar hem patron ıdıler Huseyın Cahıt, Ahmet Emın Yalman, Necmettın Sadak, Alı Nacı, Falıh Rıfkı, Selim Ragıp, vb Nadir Bey bu turun sonuncusudur • Dunya elbette tekduze bır kalıp değıldır, zamanla her şeyın değışmesı doğaldır Yanıp yakılmaya gerek yok1 Artık ne Babıâlı var Ne de elı kalem tutan gazete sahıbı Ancak bızde bır başka tuhaflık da yaşanıyor, bır tek gazetesı olan patron da yok1 Gunumuzdekı gazete sahıbı patronun holdınglerı, bankaları, muteahhıtlık şırketlerı, duzıne duzıne dergılerı, ırılı ufaklı radyoları, surusune bereket televızyonları, gazetelerı var, Babıâlı medyaya donuşurken ıpın ucu kaçtı, tut tutabılırsen Pekı, bu yenı yapılanmanın sonucu ne? Eskıden basın (ya da medya) ozgurluğunun karşısına antıdemokratık yasaları ve baskı uygulamalarıyla devlet çıkardı Şımdı bır tehlıke daha var Tekelleşme1 Turkıye'dekı medya yapılanması basın yayın ozgurluğunun tepesınde 'Damokles'ın kılıcı'na donuşmek uzeredır, bu yoldakı gıdış tekelleşmeye heves edenlerı de pışman edecek bır eğık duzeyden aşağıya doğru kaymaya başlamıştır Tekelcı basın ne halkın ışıne yarar Ne de ış dunyasının Yaratacağı tepkılerı ıse şımdıden hesaplamak olanağı yok gıbıdır Medyada (dıncı basın bıryana bırakılırsa) bağımsız tek gazete Cumhurıyet1 Çunku artık gazete yok "Grup" var Pekı, Cumhurıyet tek başına bu haksız rekabet ortamında ne yapacak? Bu ortamda bankalarla mı rekabet edecek? Bağımsızlığını nasıl koruyacak? • 78'ıncı yaşını doldurup 79'uncu yılına gıren Cumhurıyet, medyadakı yozlaşmaya karşın, bağımsızlığını koruyabılmek ıçın bır 'model' oluşturdu, okurlarımıza dayanarak bu dar boğazı aşmak ıstıyoruz, uçuncu sayfadakı duyuru ve çağrı bu amaçla duzenlendı Elbırhğıyle bunu başaracağız, çunku Cumhurıyet, çalışanların ve okurlarındır Yazımı unutulmaz 'Sıs' şaın Tevfik Fikret'ın dızelerıyle noktalıyorum "Koşan elbet varır, Duşen kalkar Kara taştan su damla damla akar Bırıkır, bır gumuş yol olur" O gumuş yolda el ele yurumek Cumhurıyetçılerın aydınlık eylemıdır • Maliye Bakanı Oral'a... Kemal OCAK ve 3564 s KHK ıle "eşit işe eşit ucret" kapsammda çıkanlan "görev la/nıinatr odeneğınden ve onurundan yoksun bırakılmış bulunmaktayız Dostoyevski'mn dedığı gıbı, "Suçıımu/, insan olmak değilmiş" Suçumuz ıkı yıllık eğıtım enstıtusu mezunu M t B mutettış.ı olmakmış Gerçek şu kı Cumhurıyet'ın kuruluşundan sonra açılan ve lısans duzeyınde olan bu yuksek okullarda oğretun suresı ıkı yıldı Ancak buralarda venlen eğıtım ve oğrctım programlan dort yıllık fakulteler duzeyınde ıdı Gunde ortalama altı saat yoğunlaştınlmış dersler verılırdı Akşamları da etut saatlerı uygulanırdı Tez ve laboratuvar çalışmalan tatıl gunlerınde yapılırdı Bu aşamadan sonra da başanlı olanlar hselere, oğretmen okullanna ve ortaokullara oğretmen olarak atanırdı Hatta bu donemde ıkı • Saatini seç ç { © Sabit ücret " En ucuz ı tarifeye geç Saat Saat Aria Tarifesi Dakikası 21:00 24:00 BEYOĞLU 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN üosyaNo 1999/770 Davacılar Nt|la Lrdoğan kcndı adına asaleten Oznur vc Okan hrdogan a velayeten davalılar hmrullah Canbay Melımct Koçyığıt aleyhıne açılan tnaddı ve manevı tazmınat davasına esas olmak uzere, Uavalı hmrullah C anbay ın Sanayı Mahallesı, Merkez Camıı Cdddesı Çdğlayan Pasd|i, NÜ 1/1 Kağıthdne Istdnbul ddresıne ve Buyukı>ehır B Mahallebi B Blok 37/1 Bcyhkduzu adresıne dava dılekçesının adrcsınde bulunamadığından ılancn tcblığe verılmiij olmakla, davacı vekılının muvekkıllerı ıçın talep ettığı maddı tazmınat mıktarının 9 71ÜÜÜÜ 00011 olarak ısldh ettığıne daır ıslah dilekçesı vermıi} olmakld ddvalı bmrullah ( anbay'a ısIdh dılekçesının de ıldnen teblığıne kdrdr verılmı^ olmakla Duruijina gunu olan 2S 06 2002 gunu saat 10 00 da mahkememızde hazır bulunmdni7 bulunmadığıni7 veya bır vekıl taratından temsıl edıl medığinız takdırde İIUMK nın409 maddesı gereğınce durui}manın yokluğunuzda devam edıleceğı hususıı ıslah dılekçesı teblığı yerıne geçmek uzere ılan olunur 01 0S 2002 Basın 2669<i İsteyin yeter. AriaMerkez 4 4 4 1 555 ister 06:0012:00, ister 12:0015:00, ıstersentz 21.0024:00 saat dilimlerinden en çok konııştuğunuzu set;in, Saat Saat Aria Tanfesı'ne geçisı. Yıırtiçinde ister sabit, ister başka bir GSM numarasını arayın, dakikası sadece 199.000 ''3ya konuşun. Diğer zamanlarda tum aramalannız yine tek fiyata, dakikası 580.000 liraya. Üsteük iki ay boyunca diğer bcr operatorden Ana'ya geçip bu tarifeyi seçep'e e haî Dedava 199.000 TL OIV d.ıhil dcğildi www.aria.com.tr *+