Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 21 NİSAN 2002 PA2AR
OLAYLAR VE GORUŞLER olay.gorus(n cumhuriyet.com.tr
EVET/HAYIR
OKTAYAKBAL
Belge Gfti Bir Açıklama...
Değeriı gazetecı dostum Ortian Karaveli'den
bırmektupaldım Israıl-Fılıstınkanlıolaylannınya-
şandığı şu gunlerde konuya aydınlık getıren bır
çeşıt belge
Israıl devletının, kuruluşundan bu yana surdur-
duğu genışleme, Arap halkı sındırme, hatta "yok
etme" polrökasının anlamını duyuran bır açıklama
Karavelı'nın mektubunu okurtanma olduğu gıbı
sunmakta yarar gordum.
"Sevgılı Oktay,
Başlangıçta Ingıltere, sonralan Amenka'nın gı-
nşım ve desteğıyle Fılıstın'ın -neredeyse- tama-
mına sahıp çıkan Israıl'ın hayalı acaba nerelere ka-
dar uzanıyordıye duşunurken yıllaronce tanığı ol-
duğum bırproje çalışmasını anımsadım
1973 bahanydı Merkezı Tel Avıv, şubelen ıse
Cenevre, Pans, Roma ve Bnıksel'de bulunan ve
kısaca 'C I D' olarak bılınen Israıl 'Barış Derne-
ğı'nın Cenevre burosunu zıyaret etmıştım
BırFransızdıplomatınyonetımındekıC.I D 'nın
Cenevre ofisıyoğun bır çalışma ıçındeydı ve der-
neğın hedeflennı değışık dıllerde ustalıkla hazır-
lanmış broşurieryoluyla dunya kamuoyuna açık-
lıyordu
Buna gore 2000'lıyıllann başında ıddıalı bır 'Or-
tadoğu Ortak Pazan' kurulmuş olacaktı Israıl ve
Fılıstın'ınyanı sıra -Trakya dışında- Turktye, Sun-
ye, Lübnan, Urdun, Mısır, Ubya, Irak, //an, Sudan,
Suudı Arabıstan, Etıyopya, Yemen, Korfez şeyh-
lıklen ve Kıbns, nûfusu 200 mılyonu geçecek bu
'Ortak Pazar'a katılacaktı Resmı başkent Beyrut
ısede 'fıılı başkent' TelAvıv'dı Ankara, uçakula-
şım ağından, Kudus ıse bı/ım, dın ve teknolojı ça-
lışmalanndan sorumlu olacaktı
Uye ulkelenn ağıhıklı faalıyet konulan da belır-
lenmıştı örneğın Sunye besın ve tekstıl, Mısır
otomotıv, Irakpetrol alanlannda uzmanlaşacaktı
Ortak Pazar'ın 'beynı' tabıı kı Israıl'dı ve ozellıkle
bılgısayar, tıp, sılah ve uzay araştırmalannda on-
cüluk edecektı
Turktye'ye karayollan konusunda da gorev ve-
nldığı anlaşılıyordu 'Ortak Pazar'ın ılk ışlennden
bın Kuzey Afnka'yı Hopa'ya ve Basra Körfezı'nı
Avrvpa'ya bağlayan ekspres yollan hızmete sok-
makolacaktı Bır dığerekspres yoldaSudan'ılran'a
bağlayacaktı
'Fılıstın sorunu' 'bırlığe' dahıl bır Arap ülkesınin
bunyesınde veya ayn bır devlet kurularak çozu-
lecektı Çocuk ölümlen sıfır duzeyıne ındınlecek,
cehalete son venlecek, kansenn koku kurutula-
caktı Ülkelenn ulusalgeltn 1973rakamlannınçok
uzenne çıkanlacaktı
'Ortadoğu Ortak Pazan' bırkalkınma, banş ve
tunzm cennetı olurken Asya ve 'Magnp'fe kurul-
ması ozendınlecek benzen bırlıklenn ıletışımını de
sağlayacaktı Kısacası, Atlantık kıyılanndan Pası-
fik Okyanusu'na kadaruzanacakçok ıddıalı bırpro-
jeydı 'Ortadoğu Ortak Pazan' ve butün bunlar
'farkh ve kutsanmış bır ırk olarak yaratılan' Yahu-
dılenn 'beyın' gorevını üstlenmesı sayesınde ger-
çekleşecektı
Selam ve sevgıler
Orhan Karavelı "
Devrimci Kuşaklan Yetiştiren Temel Yapıt: Tarih...
HüseyinYÜCEBAĞ
C
umhunyetı kurma
başansını gosteren ıs-
tencın (ıradenın) ta-
nhe bakışı, 1931-
1941 yıUan arasında
hselerde okutulan tanh kıtaplann-
dakendısınıbuluyor Yenıkurulan
Cumhunyetın tanh tezı, ılk kez
1931 yılında ders kıtabı durumu-
nageönlıyor Tanhkıtaplanndakı
konular olabıldığınce aynntıh ış-
lenmış Ozellıkle, dunyamn olu-
şumu, ınsanın yaratılışı, ınsanb-
ğmgeçmhğıevreler Islamıyetmdo-
ğuşu ve Muhammed'ın peygam-
ber oluşu konulan, gunumuz tanh
kıtaplan> la karşılaştınldığında, ta-
mamen farklı ıla fiknn çaüşması
olarak ıfade edılebıhr
1931-1941 yıllan arasuıda hse-
lerde okutulan4 cüthk tanh kıtap-
lan Kaynak Yayınlan tarafindan
yenıdenyayunlandı Kıtap.ükya-
yımlandığı yazı karaktenyle, say-
fa duzenıyle ve cıltle sunuluyor
Tanhsel havası korunan kıtapta,
sadece bugun kullanılmayan soz-
cukler sadeleştınlmış
Esenn 1 cıldınde, ınsanlık tan-
hınegınş, kâınatın ve tabıatın olu-
şumu, ınsanın evnmı, Tûrk tanhı
ve medenıyeu, Çın, Hun, Iskıt,
Hınt, Kalde, Elam, Asur, Mısır,
Anadolu, Fenıke, îbranı, Iran, Ege,
Etruks medenıyetlen yer almak-
tadır
2 cıldınde, Islam tanhı, ortaçağ
Asya ve Avrupa sında Turk me-
denıyetlen, ılk Müsluman Tûrk
devletlen, ortaçağda Anadolu'da
Turk devletlen yer almaktadır
3 cıldınde, Osmanlı devletının
kuruluşu, yüksehşı ve genlemesı,
14 asırdanl9 asnn sonuna kadar
Avrupa, Osmanlı tmparatorlu-
ğu'nun dağıhnası ve yıküışı yer
almaktadır
4 cıldınde, Tûıkıye Cumhunye-
tı'nın kuruluşu, Istklal Harbı. dev-
nmler\ e reformlar >er almaktadır
Kıtabın yenı baskisına Doğu ft-
rinçek tarafindan yazılan sunuşta,
şu göruşlere yer venlıyor ".Jft-
rih cahşmalanndaki seferberlik,
1929 yıhnda Ataturk tarafindan
baştaökh. 1930yıhnda. Afennan'm
deyişiyle 'genış bu- tanh araşhrma-
lan devn' açıkh. 23 Nisan 1930 gû-
nfi Türk Ocaldan'mn VT Kurul-
tayi topiandı ve AtatünVun isteği
ûzaineTurkTarihiHejçd'nmotaş-
turuhnası karariasnnkh. TurkTa-
rihi Hevetiiheleri 1930yıhndaon-
cetikle Turk tarihi uzerine daknlo
bir metin hazuiadılar. İlk haznia-
nandaknlomemiinceleyen \tatiirk.
sayfalara kendi ehyle düzeitmeler
ve ekler vazdı. Kimi zaman da \ a-
nında bulunanlara yazdırdL Boy-
lece Türk Tarıhının Ana Hatlan
başhğnia seçkmfer için basılan ki-
tap ortayaçıkn.Bu kitap,dahason-
ra yapılan tarih çaltşmalan ve ya-
ymılanan tarih kıtaplan için krfa-
voz işievi gördü.
1931 yıhnda ilk basımı yapüan li-
se tanh kitaplan. \taturk"un Av-
rupa merkezcı tanh tezlenne kar-
şıuhısal-devnmcı tanh teorisini in-
şa etme amacıyla başJatûğı tarih
çakşmalanıun en onemh urunle-
rinden biridir.
Kemaüst ondertik. cumhuriyeti
emanetedeceğigenç kuşaklan 1931
yıhndan 1941'ekadar bu khaplar-
îa.veöştirdLBu nedenkitsetarihki-
taplan, devrimci kuşaklann ıde-
oiojisini beluieven temel eser ol-
makla buükte, Kemahst devrimin
ideoiojisiniincelemekisteyeııleriçin
de eşi buhınmavan bir kaynakûr.
Lise tarih kitaplan. evrenın ve
insanın varauhşı teorisini çunıtü-
yor ve bu sureçien butunüyle, bi-
Kmsel verikrie açıkhvor. Cumhu-
riyetintiseöğretimi, İslamiveOn dı-
şmdan yazrimış bir Islam tarihini
içeriyor. Islam, dogaustu bır kuv-
vctindeğü,fakat tarihsel-sos> oktjik
gefişmelerin ürünü olarakinceleni-
jor. SelçukJu ve Osmanb feodalite-
ieri ise suufsal tarih anla> ışı>la ele
ahıuyor_"
1930'luyıllarda okutulanbtap-
larla gunumuzde okutulankıtaplar
a)Tintılı olarak ıncelendığınde bu-
yukfarklılıklarbulunmaktadır Bu-
rada beürtebıleceğınuz en belır-
gın farklılık, eskı tanh kıtaplann-
da. dunyamn ve ınsanın oluşumu
\ e evnmı aynntılı olarak mcelen-
mekte Evnm kuramlanndakı go-
ruşler, çok net olarak belırtılmek-
te Hurafeler\eTann konulan ta-
mamen sosyolojık olarak ele akn-
makta ve ıncelenmektedır
u
^ u n u kabul etmek lazımdır
ki hayattabtatmdtşmdangeinnş de-
ğildir ve tabiatm üstundebir nede-
mn esen değikiir. Havat, üpkı su-
yun buhar ohnası. bazı cısimleriıı
biDur hatine geçmesi, hararet tesi-
ri>1etopragmısınması gibi zorun-
hı bir tabıat hadisesıdır ve ortava
çıkması için gereken tabii sebepier
mev cut olduğu zaman kendihğin-
den oluşmuştur.
—Insaıuu ve bıivıık mavmunla-
rm ortak bir atalan vardır. Bu ata
dahi daha basit şekiflere sahip bir
nesflden,ilk memeh hayvan cinsle-
nnın birinden av nhvor. Bu meme-
lihayvan da birçeşityerde sunuıen
hay-vandan ve nihayet bu da bahk-
laridan ^fiv»r." (s 5)
"_Ata korkusu, yeriniyavaşya-
vaş anlaşdmaz bir surette Kabıle
Allahı korkusuna bırakn. İnsan-
larda ata korkusu, tehtikeu hav-
vanlara karşı korku ıle kanşû. Bu
surede 4üahkavTamının başlangıç
hah oian ul\ ıleştınhnış ata' tem-
sih olarak çeşitfi hayvanlara ait şe-
ldDerverildL"(s 21)
*_^iıtun bu ortakâdetier v e ina-
njşlar ınsanlann araianndazıhnive
hissi botakım bağiar kurdu ve in-
sanlan ortak düşunce ve ortak ha-
rekete sevketti.İştebu hadiseye biz
bugundinadınıvıeriyx)nız_''(s 23)
Bu konular gunumuz tarih kı-
tabmda hıç yer almamakta Tanh
oncesı dönemler, \ontma taş dev -
nnden başlatılarak çok genel bıl-
gılerle geçıştınlmektedır Buna kar-
şın Muhammed ın hayatı ve pey-
gamberuğı ve Islamıyetle ılgıh ko-
nular dın kıtaplannındılıyleve Is-
lam Ansıklopedısf nden yapılan
alıntılarla ele alınmaktachr
Aynı konulara 1932 yıhnda ba-
sılan Tanh H'de tamamen bılımsel
olgulara dayamlarak gemşçe yer
venlıvor
"İslam rivaj'eflerinde bu avetle-
rin Muhammed"e Cebraıl adında
birmeiekaracıhğnla Ailah tarann-
dan vahıv, yam ılham edildiğı ka-
bul ohınur. Tarihi açıdan da ince-
lendigi zaman goriiİûvor ki: Mu-
hammed birdenbire 'Allah'ın re-
suluvum diyerek ortaya çıkma-
nuşûr. O. \raplann ahlak ve âdet-
lerimnpekkotü,pekilkeJveiyUeş-
tirmeyemuhtaç olduğunu anlanuş.
bunlaniyüeştırnıek ıçın tenhayer-
kre çekiİerek seneferce duşunmüş
veyıllarca duşunduktensonraken-
deiiHİevahıv vcflhamfikridoğnmış-
tur."
Yazunızı eskı tanh kıtabının ye-
nı baskısına yazılan sunuştan bır bo-
lumle bıtunyoruz
"-Lisetarih kitaplan. kuşkusuz
devrimci-miDiyetçı onyargılan da
jçermektedü"; aynca 1930'lu villa-
nn larih bilgishiesuurndır. Ne v ar
ki,bugıinku miDieğitimin bukitap-
lan temel alan bir uvgulamaya gj-
rişmesL oğretimastemindedevTİm
anlanuna getir."
Tayyip Erdoğan Olayı...
Prof. Dr. Coşkun ÖZDEMİR
Tayyip Erdoğan ın sozlen bence çok doğnı yo-
rumlanmıyor, doğru tartışılmıyor ve bunun ıçın
buyuk \e gereksız zaman harcanıyor
Maksadını aştı, sert konuştu, agresıf davrandı,
yanlışını anladı, artık çok değıştı, gerçeklen kav-
radı, bunlar gerçekçı yaklaşunlar değıl
Bence gerçek şu, Tayyip Erdoğan çok sayıdakı
benzerlen gıbı laık cumhunyetı asla benımsemı-
yor, ona şıddetle karşı, halk egemenlığıne razı ol-
muyor Hâkımıyet halkın değıl Allah'ındır, buna
ınanıyor Elbette demokrasıyı de benımsemeyecek
ve onu ancak bır araç olarak kabul edecektır 0nun ^
yıllardır bu goruşlennde tutarlı olduğunu düşunu-
yorum Yasaiar engellemese daha açık konuşacak
Ataturk'unonderlığındeTurkıye Allah'uıyolun-
dan saptınlmıştır Burası danılharp halıne gelmış-
tır, yenıden Islama donmelıyız dıyecektır Bu ka-
dannı soyleyemıyor, polıhkada kalmak \ e kendı ro-
lunuoynamakısnyor Böylecetakıyyevapmayazor-
lanıyor Bırçok benzen gıbı davranıyor FethuUah
Hoca gıbı eskı Kaysen Beledıye Başkanı gıbı, la-
ıklenn ya da onlann deyımı ıle laikçilerin zuimü
ve baskısı altındafirsatbuldukça \ e fırsat bulabıl-
dığı kadar konuşarak, lanını ıçınde tutarak ınandı-
ğı hedefe doğru yol aünak ıstıyor Bence sorun bu
kadar açık ve yalındır
PENCERE
Deprem ve İnsan
Insan deprem karşısında ne yapar?
"Modern deprem jeolojısını kuran buyuk Amen-
kalıjeolog Profesor Kerry Sieh dıyor kı
"- Istanbul'dayaşanacak depremde 100 000 can
kaybı olabılır"
Pekı, sonra ne olur?
"Şımdı ekonomık knzden canı yananlarbugunle-
n mumla arayabılırler, depremın neden olacağı sı-
kıntı ve Sılahlı Kuvvetler'e deprem sonrası düşecek
ağırgorevler Turkıye'nın bagımsızlığını tehdıt ede-
cek güçte olabılır "
"Beklenen Istanbul depremı Turkıye 'nın belını bu-
kecek en buyük tehlıkedır "
Yukarıda tırnak ıçındekı tumcelerı 'Cumhunyet Bı-
lım Teknık ekınde Profesor Celal Şengör'un koşe-
andenaldım Dunya Bankası'ndan deprem hasarona-
nmı ve koruması ıçın venlen odeneğın de Ankara
burokratlannca kım vurduya getırıldığını oğrendım .
•
Koşe yazıları basında ıbadullah
Tetıkçı, uçuk, kaçık, şantajcı koşe yazarlan med-
yayı sardılar
Bızım 'Bılım Teknık' ekı ıse bılım ve felsefe uzen-
ne koşe'yazılanna açıldı1
llgıyle ızlıyorum ama, bır depremde 100 000 ın-
sanımızı yıtırmek tehlıkesı bıze vız gelıyor
Ne kadar yazarsan yaz1
Toplum umursamıyor
•
Kamuoyu yoklamalannda AKP bınncı gooınuyor,
gelecek seçımde ıktıdara en yakın partıdır
AKP lıden Recep Tayyip Erdoğan 1992'de bır
konuşma yapmış, bakalım neler soylemış
• Mınareler sungumüz, kubbeler mığfenmız, ca-
mıler kışlamız, mumınler asker
• Turkıye'nın televızyonu zehır kusuyor, Ayşeler-
le, Fatmalann vucutlannı teşhıretmeksuretıyleade-
ta her eve bır kerhane kurmuş durumda
• Ikıbınlı yıllar dunyada dıne dayalı sıstemlerın ık-
tıdar olacağı yıllar
• Bush, Papadopulos, Apostol, hepsı Bız Hıns-
tıyanca yaşamak ıstıyoruz derken bızım ulkemızıyo-
netenler bız laık yaşamak ıstıyoruz dıyohar
• Afganıstan'da ıslam Cumhunyetı kunıldu, teb-
rık edıyorum, ama bıtmedı Bak şımdı Tacıkıstan da
ayakta Inanıyorum kı onlar da zafere koşacak..
•
Yazının bınncı bolumunde 100 000 ınsanımızı yok
edebılecek deprem tehlıkesı karşısındakı umursamaz-
lığımızın altı çızıldı
Sonra kamuoyu yoklamalannda bırıncı gorunen
partı lıdennın soylevı sergılendı
Bu ıkısı arasında bağıntı var mı
1
?
Olmazolurmu
1
Dıncılık, toplumu bu kadar sarmasa depreme kar-
şı bu kadar yazgıcı olur muyduk?
•
Dıyeceksınız k/
- Tayyip Erdoğan artık polıtıka yapamayacak, ya-
saklandı
Ya Tayyıp'ten lıder çıkaran dıncı kesımın çağdışı-
lığı nasıl aşılacak?
Gozlerı nasıl açılacak?
kalbinize iyi gelir...
sırtınıza iyi gelir.
k UykubolunTOİEfivebelağrılarıylabaşlayansıkıntılar kasveıskeletsıstemıhastalıklarıyla
sonuçlanabıhr Bunun ıçın yatak tercıhınızı yaparken, oncelıkle vucut sağlığınızı goz
onunde bulundurmalısınız Tam beş farklı yay sıstemı ıle Bellona vucut yapınıza en uygun
yatak seçeneklerını sunar Antıalerjık ve antıbakterıyel ozellıklere sahıp Bellona yatakları
ıle sız de sağlıklı bır vucut yapısına ve duzenlı bır uyku ortamına kavuşabılırsınız
Bellona yatakları ayakta uyutmaz, yatakta uyutur.
Üstelik Flaret'le güvenle uyutur!
TC Sanayi Sadartıgı ntn 25 06 l994 6rtıı«21940sayı iBttö hukûnjenns uygun o&ak yaprimeHadr
> l d B O ' T A Ş A Ş O S B 2OJ No 3OT0 Kaysen Brtona. Boyttf *.Ş nkıMsdDI matiınxlr