Katalog

18 ŞUBAT 2002 PAZARTESİ • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI CUNDEM MLSTAFA BALBAY U ^Baştarafı 1. Sayfada Programı" içınde yer alan "kısa vadeli" sözlerin yeri- ne çgetırilmesi için öngörülen sürenin dolmasına bir ay kalcjı TürkCeza Yasası'nın 312 ve 159. maddelerınde ya- pılan tartışmalı değışiklik, Terorle Mücadele Yasa- sı'n*dakı planlamalar, kamuoyunun tartışmasına sunu- lan Basın Yasası, ıdamın kaldınlması için surdurülen ça- lışrnalar... Bunlann tümü, yukarıda sözünü ettığımiz kı- sa-orta vadenin kısa devre yapan konuları! 3 12 ve 159, MHP'nın karşı çıkması ıle göz kırpması arasınca Meclıs'ten geçti, Cumhurbaşkanı'nın masa- sındaduruyor. Basın Yasası, bır sure daha devam ede- cek tartışmalar, eklemeler-çıkarmalar eşlığınde Mec- lis'e geiecek. LJzennde kavganın kopacağı değişiklik ise ıdamda çjönunüyor. Bu konudakı çalışma kara mizah kokuyor. Olu rn cezası -venlirse Meclıs tarafından onanması dı- şında- daha once anayasamızda yoktu. Geçen son- bah-ardakı anayasa değişikliğı paketine şöyle bır mad- de eklendı: "Savaş, çok yakın savaş tehdidi ve terörsuçlan hal- leri dışında ölüm cezası verilemez." B u değışıklığın yasalara da uyarlanması gerekiyor. Bızde böyle; anayasa ayn değışiyor, yasalar ayn. Oy- sa, bin değışırken oteki de ona uyarlansa hem zaman kaytoının hem de görünüm kaybının önüne geçmiş ola- cagız. Hükümetin DSP-ANAP kanadından gelen haberler, teror suçlan kavramının çok geniş olduğu, bunun da- raltıtabileceğı yönunde. MHP kanadı ise "Bizım görü- şümüzbelli. Yasalardayapılacakdeğişikliken çokana- yasadaki çerçeve ıçinde olur" diyor. DSP-ANAP'ın de- diğınin olabılmesi için anayasa degışikliği de şart. MHP buna hayır dıyor. Eğer geçen eylülde anayasaya kon- marnış olsaydı, sorun da olmayacaktı. Hükümetimiz arada bır "kendıniayağından vurmayı" sevdiğı ıçın böy- le bır ek yapmayı uygun görmüş olmah! Siyasilerin sorumluluğu Bürtun bu yaşadıklanmızın özetı şu: Değişiklik sancısı! Ekonomıyı düzenleyen yasalarımızdan toplumsal yaşama yon verenlere kadar her alanda değişiklik ge- rektığını goruyoruz, ama gerçekleştirmek sancılı olu- yor. Bünu da yadırgamamak gerekir. Boylesi değışimle- ri paldır kuldur yapan ülkelerin daha buyuk sıkıntılar çektiğını gorduk. Geçen haftanın haberlerinı att alta koyduğumuzda ise şöyle bır çelişkıyı yaşadığımız ortaya çıkıyor: Dünyanın farklı medeniyetlennı buluşturma, çelışkı- lerı olabıldığınce kaldırma ıddiasındakı Türkıye, kendi içındekı sorunlara aynı gözlükla bakmakta zorlanıyor! HLJkümet ortaklannın birbirıne yönelik tavnna bakı- yoruz; en çok ve en rahat kullanılan sözcük neredey- se vatan hainliğı... Bu hükümetle olmaz, biz daha lyi yapanz dıyenlerın hayal ettıği Türkiye'ye bakıyoruz; kafalarındakı yasak- ları meşru kıldınmak için referandum oyununa başvu- racak kadar katılaşabılıyorlar... Anadolu zengınliğınin can daman Alevilerle ilgıli atı- lan adımlara bakıyoruz; Hacıbektaş'ta devlet en üst dü- zeyde temsıl edilıyor, Ankara'da "Neyapalım, yasalar böyle, durun bırazşöyle" deniyor... Butün bunların arasında 12-13 Şubat AB-İKO zırve- sine bakıyoruz; medenıyetler buluşmasını en ıyı Türki- ye'nm gerçekleştirebileceği konusunda neredeysegö- rüşbırliğıne vanlıyor... Kamuoyunda duyulan güven en alt düzeylere ınse de bu karmaşayı düzene sokacak başlıca kurum yıne siyaset. Ûnümuzdekı günlerde başlayacak yasa degiş- tirme krizlennde partilerı, salt onümüzdeki seçımlerı değ'i, onümüzdeki nesıllerı de duşunmeye, sadece ya- salan değıl kafaları da değıştirmeye çağınyoruz! Içme gırdiğımız değışım çemberini başanyla döndur- memız gerekiyor. Yapamazsakyuvarlanırduşerız... Bu- nun arkası da ne sola ne sağa, doğru ortaçağa... [email protected] AB'ııin ödevleri bekliyorI Baştarafı 1. Sayfada Türkiye'nin müzake- relere başlama hedefine ulaşabılmesı için mart ayı ortasına kadar AB' ye taahhüt edilen yasal re- formlan mutlaka ger- çekleştirmesi gerekiyor. AB'nin bekJediği re- formlar arasında RTÜK Yasası, anadilde yayın konusunda uyumun sağ- lanması açısından büyük önem taşıyor. Diplomat- lar, bu konuda AB ülke- leri arasında da özel bır yasal düzenleme bulun- madığını. ortak anlayışın yasaklann bulunmaması yönünde olduğunu belir- tirken RTÜKYasası'nda yapılacak bir değişiklik- le AB'nin beklentisinin karşılanabileceğini kay- dediyorlar. AB'nin öncelikleri arasında yer alan ve bek- leyen diğer önemli re- formlar arasında Basın Yasası, işkencenin ön- lenmesine ilişkin önlem- ler, Polis Vazife ve Sala- hiyetleri Yasası ile Jan- darma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Yasası bulunu- yor. Türkiye'nin Ulusal Programı ile mart ayı so- nuna kadar yerine getir- me taahhüdü verdiği re- formlar ve bunlann ger- çekleşme durumu şöyje: Düşünce ve Ifade Oz- gürlüğü: - Anayasa değişiklik- leri: Anayasanın 34 maddesi değiştirilerek, kısa vadeli ödevlerin önemli bir bölümü karşı- landı. - Türk Ceza Kanu- nu'nun 312. maddesi: Değişiklik Cumhurbaş- kanı'nın onayını bekli- yor. - Terörle Mücadele KanunıTnun 7. ve 8. maddeleri: Cumhurbaş- kanı'nın onayını bekli- yor. -RTÜK Kanunu: TB- MM gündeminde değil. - Basın Kanunu: He- nüz taslak aşamasında. Devlet Bakanı Yılmaz Karakoyunlu. taslağı meslek kuruluşlannın tartışmasına açtı. SivilToplum: - STK'lerin anayasal güvenceye kavuşturul- ması: Tamamlandı. - Ekononıik ve Sosyal Konsey'in kuruluşu: Tamamlandı. - Kanıu Görevlileri Sendikaları Kanun 1a- sansı: Tamamlandı. - İş Güvencesi Yasa Tasarısı: Meclis komis- yonu aşamasında. tşkenceyle Mücadele: - Polis Vazife ve Sala- hiyetleri Kanunu: Ça- lışmalar hâlâ sürüyor. - Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Ka- nunu: Çahşmalar sürü- yor. - Sahil Güvenlik Ko- mutanlığı Kanunu: Ha- zırlıklar tamamlanmadı. Devlet Memurlannın İnsan Hakları Eğirimi: - Polis okullannda yasal düzenlemeler: Ta- mamlandı. DGM'lerveYargı - Savunmanın anaya- sal güvenceye kavuş- turulması: Tamamlandı. Anayasanın DGM'lere ilişkin hü- kümleri: Bekliyor. - DGM'lerin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun: Çı- kanldı. - Adil yargılanma hakkının güçlendiril- mesi için anayasal deği- şiklik: Gerçekleştirildi. -Adil yargılanma için yasal değişiklik: Hazır- hklar sürüyor. - Adli Tıp Kuru- mu'nun modernize edilmesi için yasal deği- şiklik: Çalışma sürüyor. - Yargı bağımsızlığını sınırlayan mevzuatın değiştirilmesi: Bekliyor. - Avukatlık Kanunu: Çıkanldı. Temel Özgürlükler: - Kadın ve erkeğin anayasal eşitliği: Ta- mamlandı. - ILO'nun Çoçuk İş- çiliğinin Önlenmesi Sözleşmesi: Onaylandı. - Aile Araştırma Ku- rumu Başkanlığı Teşki- lat Yasası: Çalışmalar sürüyor. - Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Teş- kilat Yasası: Bekliyor. - Yeni Türk Medeni Kanunu: Çıkanldı. - BM Irk Ayrımcılığı Sözleşmesi: Henüz onaylanmadı. Anayasa ve ilgili mev- zuatın AB'ye uyumu: - Anayasanın Avrupa İnsan Hakları Sözleş- mesi ışıgında gözden geçirilmesi: 4709 sayılı anayasa değişiklikleri ile kısmen gerçekleştirildi. Cezaevlerindeki tu- tukluluk koşulları: - Terörle Mücadele Kanunu. MHP'nin tehdit itirafi I Baştarafı 1. Sayfada Bazı sendika ve oda yöneticile- ri, MHP'nin genel kiırul süreç- lenne yasal olmayan yöntem- lerle müdahale ettiklerini, dele- geleri sürgün ve ailelerine zarar vermekle tehdit ettiklerini ileri sürdüler. MHP, yönetimlerinı ele geçır- mek istediği sendika ve odalan yakın takibe aldı. Türkıye Ka- mu-Sen'de Resul Akay'ın dü- şürülmesı sürecini başlatan MHP'nin, sendika ve odalarda kendine yakın yönetimler oluş- turmak için parti içinde millet- vekillerinden meydana gelen bir ekip oluşrurduğu öğrenildi. MHP Genel Başkan Yardımcısı Ali Işıklar'ın başkanlığını yap- tığı komisyonun üyeleri arasın- da, sendika kökenli milletvekil- len Mihrali Aksu, Orhan Şen ve Mustafa Zorlu bulunuyor. MHP, hükümete yönelik çıkış- lan nedenıyle kara listeye aldı- ğı Resul Akay'ı Türk Haber-Sen yönetiminden düşürdükten son- ra, başkanı olduğu Kamu-Sen'- den de tasfiye etmek için hare- kete geçti. MHP'nin Kamu-Sen Genel Kurulu'nda Akay'ın karşısına çıkaracağı ısimler arasında Nazmi Güzel'in adı geçiyor. MHP'nin STÖ'lere yönelik "ele geçirme planını" yalanla- mayan MHP kurmaylan, geliş- melen "Kongresürecindeher şey olabilir. Dayak da olur, tehdit de olur. Bu, kongre sü- recinin demokratik olduğunu gösterir" sözleriyle değerlen- dırdiler. MHP yönetiminin "ele geçir- me" planı yaptığı sendika ve odalardakı son gelişmeler şöy- le; Türkiye Kamu-Sen: MH- P'nin konfederasyon genel baş- kanı olarak çıkaracağı adaylar arasında Türk Ulaşım-Sen Ge- nel Başkanı Nazmi Güzel'in adı geçerken kesin adayın tüm sen- dikalann genel kurullan ta- mamlandıktan sonra netleşece- ği öğrenildi. Partinin Resul Akay dışında, Türk Imar-Sen Genel Başkanı Bayram Zen- gin, Türk Büro-Sen Genel Baş- kanı Ayhan Çivi ve Türk Eği- tim-Sen Genel Başkanı Şuavip Özcan'ın düşürülmesi ıçın de- legelere yönelik baskılannı yo- ğunlaştırdığı kaydedildi. Bayındırlık, Tanm ve Köyiş- leri gibi, MHP'li bakanlann gö- rev yaptığı bakanJıklarda ise bu tür siyasi baskılann, bizzat üst düzey bürokratlarca yapıldığı ileri sürüldü. Bu çerçevede, Ba- yındırlık ve îskân Bakanhğı Müsteşar Yardımcısı Harun Önder, Yapı Işlen Genel Mü- dürü İsmail Hatipoğlu, tller Bankası Genel Müdür Yardım- cısı Ömer Faruk İmamoğlu. Karayollan Genel Müdür Yar- dımcısı Fikri Atak'ın da MHP'lilerin delegelerle yaptık- lan toplantılara katıldıklan kay- dedildi. Hafta içinde de Ali Işık- lar, rrullerveblleri ve Sağlık Ba- kanhğı bürokratlannın, Türk Sağlık-Sen delegelerini, Süley- man Demirel Sağlık Meslek Li- sesi'nde topladığı ve yönetıme seçecekleri isimler konusunda uyardıklan ögrenildi. Türk Mühendis ve Mimar Odalan Birliği: Türk Mühen- dis ve Mimar Odalan Birli- ğı'nın (TMMOB) geçen aralık aymda başlayan genel kurul sü- recine de MHP gölgesi düştü. Halen şubeler bazında süren ge- nel kurullara katılan "meslekte birlik" gruplannın, MHP tara- fından desteklenen isimlerden oluştuğu bildirildı. MHP'nin odalara yönelik ilgısinin yeni olmadığı kaydedilirken MHP'li eski Ba>nndırlık ve îskân Baka- nı Koray Aydın ve Müsteşar Ali Helvacı'nın, makine mühendis- leri odasının 2 yıl önce gerçek- leştirilen genel kurulunda, "meslekte birlik" grubunun delege listesinde bulunduğuna dikkat çekildi. Birçok ilde, şu- be seçimlennin örgütlenmesi çahşmalanna MHP il başkanla- nnın bizzat katıldığı bildirilir- ken Elektrik Mühendisleri Oda- sı (EMO) Ankara Şubesi dün gerçekleşen seçimler öncesin- de, siyasi baskı iddialan içeren bir açıklamada bulundu. Açık- lamada. demokrat mühendisle- rin genel kurula katılmasının engellendiği belirtildi. MHP'nin, yeni sivil toplum kuruluşlan politikası çerçeve- sinde kendisine yakın olan bazı sendikalar üzerinde de baskıla- nnı arttırdıgı öğrenildi. Bu sen- dikalar arasında adı geçen Türk Metal Sendikası Genel Başkanı Mustafa Özbek'ın, MHP'nin yoğunlaşan baskılan nedenıyle CHP'yle yakınlaşma sürecine girdiği kaydedildi. LLANDA'YA BİR IKL. Y^zıp Cizen ttkia ru \na\Uz Qiz&r ffemvrtt v&üzere dı$m Otelirt hem&ıy&unda bir Türk. l k ^ tof;1c^ıtıgı da l Sonra, biraz dolâşmâkL üzere 4I k dmmuzutı Pevertter'irt, böyoiü Vıryer, ba müzû m& :; GEÇMİŞTEN GELECEĞE ORHAN ERtNÇ Meğer GAP'ı da KapOrmışız Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Türkiye'nin en önemli girişimi ve altın yumurtlayacak tavu- ğu nitelemesiyle gündeme getirilmişti. "Nurlu ufuklar" ve "Büyük Türkiye" söylemle- rinin moda olduğu günler gerilerde kaldı. Bir sü- redir "Küreselleşme" amacına yönelik dış dün- ya isteklerinı yerine getirmeye özen gösteriliyor. Amaitiraf etmeli ki, yetkililerin. "Zorluklanyen- dik, düzlüğe çıkıyoruz" gibi iddialan gerçeği yan- sıtmıyor. GAP, sulu tarıma geçme ve bu sayede artacak tarımsal üretimle hem işlenmeden hem de tarı- ma dayalı sanayi ürunlerı dışsatımıyla bölge kal- kınmasını sağlayacak bir umut ışığı olarak görü- lüyordu. Yıllar süren bölücü teröre karşın yatınmlar ınat- la sürdürülmüştü. Programda önemli gecikmeler vardı. Örneğin Harran Ovası'nın sulanması için gerekli Urfa Tü- nelleri'nin temeli 3 Nisan 1977 günü atılmıştı a- ma, tünellerden su bırakılması 18 yıl sonra, 9 Ka- sım 1994 günü gerçekleşti. Tünellerin temellerini atan Başbakan Süley- man Demirel'di, suyu bırakan da Cumhurbaş- kanı Süleyman Demirel. • • • Türkiye'nin 2000 ve 2001 yıllannda yaşadığı bunalımların, ülkeye verdiği zararların somut so- nuçlan GAP'a ilişkin sayılardan da ortaya çıkıyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğı'nin yayın or- ganı "Ekonomik Forum" dergisinın 2002 yılının ilk sayısında yer alan anket sonuçlan iç açıcı bir görüntü yansıtmıyor. "GAP 100 büyük sanayi kuruluşunun ekono- mik büyüklükleri" başlığı ile dökümü yapılan kar- şılaştırmalı veriler öncelikle işsızlik sorununu vur- guluyor. Çalışan sayısı bir yıl içinde sekiz bin azalmış. Bölgedekı geleneksel aile yapısına oranlanırsa yaklaşık 60 bin kişi açlıkla yüz yüze gelmiş de- mektir. Bunun sonucunda da yeni bir göç dalgasının tetiklenmiş olması kaçınılmaz duruma gelmiştır. Toplam net satış hasılatı Türk Lirası karşılığı 153 trilyon lira azalmıştır. Ihracat 50 trilyon lira artarken dolar bazında 15 milyon dolarlık bir azalmayla sonuçlanmıştır. Sanayi kuruluşlarını vuran krizden doğal ola- rak devlet de etkilenmıştir. 2001 yılında vasıtalı vergilerde 11 trilyon, Katma Değer Vergisi'nde de 5 trilyon liralık azalışlar olmuştur. 100 sanayi kuruluşunun net dönem kânndaki azalış ise 8 trilyon liradır. Işte ağızlara sakız yapılan ve arada içıne üfü- rülerek balon gibi şışirilmekle yetinilen "reelsek- tör"ün, Türkiye'nin ekonomik açıdan da geri kal- mış bir bölgesindeki durumu. Varın Türkiye'nin tümüne sizler oranlayın. Ikti- darın, sorunların aşılmasındaki başarısını da bir- likte alkışlayalım. oerinc@ cumhuriyet.com.tr. Türk, sansür istedi • Baştarafı 1. Sayfada önergesini yanıtlarken. ölüm oruçlannın sona erdirilmesi için her tür- lü çabanın gösterildiği- ni ve gösterilmeye de devam edildiğinı belirt- tı.Türk, 19Arahk2000 tarihinden ıtibaren, bazı cezaevlerine yapılan müdahaleye tepki ola- rak hızla artan süresiz açhk grevi ve ölüm oru- cu eylemlerimn, alınan tedbirlerle oldukça azal- dığını kaydetti. Türk, söz konusu uygulamala- nn devam etmesi ve ba- sın organlannın eylem- lere ilgi göstermemesi halinde terör örgütleri- nin çözülmesınin hızla- nacağı ve açhk grevi ile ölüm oruçlannın gıde- rek azalacağı, büyük olasılıkla 6 ay veya en geç bir yıl içinde son bu- labileceğini öne sürdü. Yann: Konsolos nerede? Erdoğan: Dogum kontrolü demedim • tstanbul Haber Ser\isi -AKP lideri Tayyip Erdoğan. dün partisinin Sanyer, Gaziosmanpaşa ve Tuzla Ilçe Başkanhğı'nın açıhşlannı yaptı. Erdoğan, basın mensuplannın, 'Doğum kontrolü tavsiyesinde bulunanlara vatan hainligi benzetmesi yaptınız. Bu konuda ısrarh mısınız?' şeklindeki sorusunu, "Ben doğum kontrolü ifadesini kullanmadım. Nüfus planlaması ayn doğum kontrolü ayn. Bu aciz yönetimler, milletin sayısının, nüfusunun bu kadar yüksek olmamasuu, kendi acizliklerinin çözümü olarak görüyor" diye yanıtladı. TİP'li Yıllar' • Istanbul Haber Servisi -Türkiye Işçi Partisi (TlP) eski Genel Sekreteri ve TBKP Genel Başkanı Dr. Nıhat Sargın, TÎP'in 1961-1971 yıllan arasındaki tarihini anlattığı 'TÎP'li Yıllar' adlı kitabıyla ilgili söyleşmek üzere dün eski TÎP'liler ve TKP'lilerle bir araya geldi. Türkiye Sosyal Tarih ,\raştırma Vakfı (TÜSTAV) tarafından düzenlenen toplantıda Sargın, TÎP'in kuruluşu ve siyasal yaşama atılmasının, Türkiye sınıf mücadeiesinin önemli kilometretaşlanndan biri olduğunu söyledi. Baldda ilişkiye 4 bin 750 kırbaç • RtYAD (AA) -Suudi Arabistan'da baldızıyla ilişkiye giren kışiye, 6 yıl hapis cezası ve 4 bin 750 kırbaç cezası verildi. El-tktisadiya gazetesindeki habere göre, liman kenti Cidde'de bir mahkeme. eniştesiyle ilişkiye giren kadını da 6 ay hapis, 65 kırbaç cezasına çarptırdı. Mahkemenin, kadının bu ilişkiye razı olmadığını, ancak ilişkinin bir evde olması nedeniyle tecavüz sayılamayacağı karan verdiği belirtilen haberde, kadının razı olmadığı ilişkiyle ilgili olarak hakkında niçin soruşturma açıldığına ilişkin yorum yapıhnadı.