Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11 ŞUBAT 2002 PAZARTESİ OLAYLAR VE GORUŞLER olay.gorus(a cumhuriyet.com.tr MÜMTAZ SOYSAC Cumlıuriyetçi Sol BÖYLE bir söz eskiden tuhaf gelebilirdi her- kese. Özellikle mutlakiyetçi krallıklar sonrası- nın cumhuriyetçiliği elbet düzen değişıkliği an- lamında "sol" demektı; solun da alfabesi el- bet "cumhuriyetçi "Ytk olacaktı. Ama, artık pek öyle değil. Terimleri daha ti- tiz kullanmak gerekiyor. Çünkü, şu çağda kay- malar, kaypaklıklar çok. Oysa çağdaşlık, öy- le sanıldığı gibi bulanıklık ve kargaşa demek olmamalı. Onun adı, olsa olsa "postmodernizm" ola- bilir. Yaz başı Fransa'da Millet Meclisi seçimle- ri var: 9 ve 16 Haziran'da iki turlu. Daha önce, 21 Nisan ve 5 Mayıs'ta, iki turlu cum- hurbaşkanlığı seçimi. Cumhurbaşkanlığı için şimdilik önde görü- nen iki aday. CumhurbaşkanıJacques Chi- rac ile Başbakan Lionel Jospin. Birincisi, merkezsağın, "de Gaulle"cügeleneğindeva- mısayılabilir, ikincisı ise sosyalist. Ama. Fran- sa'nın yan-başkanlık sistemınde, ikisi de uzun süre iktıdarda olmanın yıpranışına uğramış sa- yılabılir: Chirac, son olarak Paris banliyösüne i/işkin birSchuller skandalı dolayısıyla sürek- li darbe yiyor ve bu yüzden halk yoklamaları- na göre desteği yüzde 23'lere düşmüş du- rumda; Jospin ise, ekonomik sıkıntılarla bir- likte eğitim ve Korsika konulanndaki tutarsız- lıklanyla soldan eleştiri almakta. Birde Jean-Pierre Chevenement var: Sos- yalist Parti'den ayrılıp "Vatandaşlar Hareke- ti"ni kuran eski Içişleri Bakanı. Ekonomik ve sosyal konularda en az Jospin kadar solcu, Av- rupa Birliği ve Atlantik konularına en az eski "de Gaulle"cü\er kadar kuşkuyla bakan, tek para "euro" konusundahalkıntepkilerinipay- laşan, bölge dilleriyle eğitimde ve Korsika özerkliği sorununda müthiş ulusalcı, üstelik sicilı de tertemiz. Bu niteliklerinden dolayı, çok kişiye göre gerçek "cumhuhyetçi" o: "Cumhuriyetçi de- diğin, kirli politikadan, kokuşmuş düzenden, küreselleşen sermayeden, Almanya esiri bir Avrupa'dan, etnik konularda geri adım atan bir Fransa dan yana olamaz" diyenler var. Öbür iki adayın puanları düşerken Chevene- ment cumhuriyetçiliğine destek yüzde 15'ler- den öteye yükseliyor. O " yle ki, şöyle bir sonuç artık hiç de olasılık dışı sayılmaz: llk turda Chirac'ın silinme- si ve Jospin'le Chevenement arasındaki ikın- ci tur yarışında, solculuğu ulusalcılıkla birleş- tiren bu yeni cumhuriyetçi anlayışın genış halk yığınlanndan alacağı destekle, bir "Vatandaş- lar Hareketi" zaferi! Kimilerine göre "yeni birnasyonalsosyaliz- min ayak sesleri". "Alnımızda hep yenifgimıyazacak?" diyen- lere göre ise, "halkın gerçek özlemleriyle bu- luşan sağlam ve doğrv bir cumhuriyetçilik". Küreselleşme ve İlaç Gerçeği... Dr. AK RlZa ÜÇER Tıp Kurumu Genel Sekreteri • laç, tıbbi maLzeme ve tıb- I bı teknolojı üreten ve pa- zarlayan şirketlerle hekim- ler arasındaki ilışkilerin etik açıdan sorgulanmaya başlaması ve "Nataşalı promos- yon" gibi haberlerin basının gün- demine girmesinin yanı sıra Sağ- lık Bakanı Osman Durmuş ile eczacılar arasında ortaya çıkan yüzde 10 iskonto payının kaldı- nlmasına ilişkin bunalım (knz), bu alandaki gelişmelerin mercek altına alınmasının da gereklili- ğinı ortaya koydu. Örneğin. Tür- kiye'de ilaç endüstrisi verileri son yıllarda hangi yönde gelişim ya da gerileme göstermektedir? Ulkemizde de dünyada olduğu gibi ilaç harcamalannda hızlı bir artış eğilimi görülmektedir. Dün- yada 2000 yüında yapılan toplam ilaç harcaması üretici fiyatlany- la 363 mflvarABDDûlan'dır. (393 mflyar Euro) (1). Türkıye'de ise 1988 yıluıda üretici fiyatlanyla ılaç tüketimimiz628 mıfyon ABD Dolan'yken 2000 yüında 4 kat ar- tarak, 2.7 miryar ÂBD Dolan ol- muştur (2). Her ne kadar ilaç tü- ketimimiz dünya ilaç tüketiminin küçük birbölümünü oluştursa da ilaç pazanmızda çok hızlı bir bü- yüme eğilimi olması, ulus ötesi ilaç tekellerinin dikkatini çek- mektedir. Zira Türkiye ilaç paza- nnın büyüme eğilimi 196O'lı ve 70'li yıllann Amerikan ılaç pa- zan ile benzerlik göstermekte ve ulus ötesi şirketler için çekici bir rekabet alanı olmakta. yani par- lak bir gelecek vaat etmektedir. Sağlık harcamalanmız içinde başat bir konumda olan ilaç har- canıalan öncelikle irdelenmesi gereken alandır. Bir yandan ulu- sal ilaç harcamalanmız reel ola- rak ve ABD Dolan bazında hız- la artarken diğer yandan da ma- mul ilaç ve hammadde ürerimin- de gerilemeler, dışsatunın (ihra- cahn) dışalımı karşılama oranın- da hızlı bir düşüş ile hızla tekel- leşen ulus ötesi ilaç şirketlerinin ulusal pazarda egemen olması söz konusudur. Aslında ilaçta yaşananlar sek- senlerin başından beri ivmele- nen küreselleşme sürecinin her alanda getirdiklerinden farklı de- ğiJdır. Dışa açılma pohtikalany- la dış ricaret rejiminin serbest- leştirilmesi, dışalıma (ithalata) getirilen sınırlamalann gevşeme- si, Türkiye'de pazarlama şirkefi kuran ulus ötesi şirketlerin sayı- sının artması \ e dışalımlı ithal üaçlar için fiyadann güncel ola- rak belirienmesi böylesı bir ba- ğımlıhğın geliştinhnesini kolay- laştıncı etmenler (faktörler) ola- rak göze çarpmaktadır. Ulusal pazanmızda dışalımJı ilaçlann payı 1990 yılında yüzde 5.8 iken 1998'de yüzde 18.5'eyükselmiş- tır. Oysaki Cumhuriyetin ilanın- dan sonra 1928 'de çıkanlan 1262 sayılı yasayla ilaç dışahmı ve üre- timinde devlet denerimi kurul- muş, yerli müstahzarlara da dış- tan alman ilaçlarla rekabet ola- nağı sağlanınca ilaç endüstrimiz gelişmeye başlamıştır.fldnciDün- ya Savaşı gibi sıkıntılı bir dö- nemde bile ilaç endüstrimizde gözle görülür bir gelişme sağla- nabilmiş, ülke gereksiniminin önemlice bir bölümü yerli ilaç üretimi ile karşılanabilmiştir. ilaçta yerli üretimin gerileme- si ve yok olması süreci Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaş- ması'nın ekierinden biri olarak gündeme gelen Hizmet Ticareti Genel Anlaşması (GATS) ile da- ha da hızlanmıştır. GATS, 1947 yılında 23 ülke tarafindan imza- lanan ve 1948'de yürüriüğe giren mal ticaretinde liberalizasyonu amaçlayan Ticaret ve Tarifeler Genel Anlaşması'nın (GATT) hizmet sektörünün liberasyonu- na ilişkin uzantısıdır. GATS im- zacısı her devlet, Dünya Ticaret örgütü'nün (DTÖ) uzlasmazhk çözme ve tahJdm yeddlerini ka- bul etme yükümlülüğü altına gir- miştir. Dünya Ticaret Örgütü üye- si devletler, var olan liberalizas- yon düzeyinde serbestliği daral- tıcı-kısıtlayıcı değışiklikler ya- pamayacaklardu-. Bu küreselkıs- kaç ile ülkemizde 1979 yılında yürüriüğe giren \e 27 Haziran 1995 tarihine kadar yürürlükte kalan thtira Berafj Kannnu'na göre patent koruması kapsamı dışındaki ilaçlar da patent kapsa- mına alınmış oldu. Bu anlaşma- Kredi kartı faiziriflle de kbank nınekıolanTRIPSanlaşmasmuı 70. maddesi gereğince Türkiye, 1 Ocak 1995 tanhinden itibaren ilaçlarla ilgilı patent başvurula- nnı işleme ahnaya başladı. Hiz- met Ticareü Genel Anlaşması' run yanı sıraA\Tupa ile Gümriik Bir- liği'nin koşullannj belirleyen 6 Mart 1995 tanh ve 1 95 sayılı Ortaklık Konseyi Karan. 1 Ocak 1999'dan itibaren patent koru- masuıı öngörmekteydi. Bu ge- lişmeler ve uluslararası yüküm- lülükler kapsamında 23 Eylül 1995 tarihınde yürüriüğe giren 566 sayılı Kanun Hükmünde Ka- rarname ile ılaç patentlennin ko- rumasının 1 Ocak 1999'da baş- layacağı hüküm altına ahndı. An- cak 1 Ocak 1999'da yürürlüğe giren patent kapsamı. ılaç ürün- leri ve ilaçta usul (proses) pa- tentlerine aıttir. Ilaç aşamasını tamamlayan ürünler ıçın patent yaptınmlannın etkisi ise 2004- 2005 yıllannda görülmeye baş- lanacaktır. Bu tanhten itibaren yerli ilaç şirketlerimiz daha da hızla ulus ötesi şırketler tarafın- dan devTe dışında bırakılacak ve ulusal ılaç pazanmız tümüyle ya- bancı ılaç tekellerinin denetimi al- tına girecektir. Türk Patent Enstitüsü'ne 31 Aralık 1999 tarihı ıribanyla 1617 ilaç patenti başvurusu yapılmış ve 487 adet patent verilmiştır. Başv-urularuı ve patent verilen ülkelerin yaklaşık olarak yüzde yetmişini sırasıyla ABD, Alman- ya, Isviçre ve Ingıltere oluştur- maktadır. Patent gerçeğüün an- laşılabibnesinde 1999 yılında ve- rilen 487 patentin yalnızca 4'ünün, yani yüzde birinden azj- nın Türkiye'ye ait olması açıkla- yıcı olacakttr. Tanımladığım bağımlılık sü- recmde ulusal ilaç endüstrimiz- deki somut gerilemeler ise Ilaç Endüstrisi tşverenleri Sendika- sı'nın verilerine göre şöyledir: Üaç endüstrisinde hammadde üre- timimız 1995 yılında 12.600 ton iken 2000 yılında yüzde 60 ora- nında gerileyerek 4980 tona düş- müşfür. Türk ilaç endüstnsinin istihdam profili de artan dışa ba- ğımlıhğı teyıt etmektedir. Ilaç endüstrimizde 2000 yılında is- tihdam edilen 19.307 kişinin 8805'i (yüzde 46) pazarlama, 4444 "ü (yüzde 23) yönetim bö- lümünde çalışırken yalnızca 6058 kışı (yüzde 31) üretim ve ham- madde bölümlerinde çahşmakta- dır. Ilaç endüstrisinde dışsatımın dışalımı karşılama oranı 1988 yı- lında yüzde 21.4 iken 2000 yılın- da yüzde 93'e gerilemişrir. Ma- mul ilaç dışalımı 1988 yılında 45 milyon ABD Dolan iken 2000 yılında 15katartarak 683 milyon ABD Dolan "na yükselmiştir. Öaç dışalımımızm 1988 yıünda yüz- de 16"sı mamul ilaç iken 2000 yılında bu oran yaklaşık olarak üç kat artarak yüzde 45'e yük- selmiştir. Ulusal ılaç sanayimizin ıçine düştüğü bu durum nede- nıyle 1988 yıünda 293 milyon ABD Dolan olan hammadde ve mamul ilacı kapsayan toptan it- halatımız 2000 yılında 5 kat ar- tarak 1-511 mflyar ABD Dolan olmuş, toplam ıthalatımız üreti- ci fiyatlanyla toplam ilaç tüke- timimizm yüzde 56'sına ulaşmış- tır. Sonuç GATS gibi küresel kıskaçlar- la ulusal ekonomimizin daha da bağımlı durumagetırihnesi, sağ- lık alanında ve ılaç sanayıımizin patent, know-how ve başka en- telektüel marka haklanyla yok edihnesi sürecinde bağımsız ulu- sal politikalann yaşama geçiril- mesi gerekmektedir. Çözüm için uzun soluklu ulusal ilaç politika ve stratejilerinin oluşturulması zorunludur. Bu pohtika ve stra- tejıler ulusal çıkarlanmızı gözet- meli, ilaç üretimimizi teşvık et- meli, teknolojik yatınmlan ve araştırma geliştirme etkinlikle- nni desteldemeli, etkili bir fıyat denetım mekanizmasuıın oluş- ruruhnasını sağlamalı, ulusal ilaç pazanmızı yabancı tekellerin gü- dümünden kurtarmalıdır. Üaç için ayırdığımız kaynaklann toplum sağlığımızın geliştirilmesinde akılcı biçimde yönlendirilebil- mesi için etkin ve verimli kulla- nımı temel hedef olmalıdır. ll) Avrı/paIlaçEndüstrilerive Bir- liklen Federusyonu (EFPIA) ThePhar- maceutical Industry in Figures. Key Data 2001 Lpdate (2) Türkiye de tlaç 2001. Üaç En- düstrisi tşverenler Sendikası ve tElS 1988 Yıh htatisnkieri. Olmaya Devlet Cihanda... %7.25 ıkbank müşteriteri, her tlanda öncü bir bankanın dost ıı'zmetinden yararlanırlar. [redi kartı faizinde de bu böyle ilacak. En düşükfaız |ranından yine önce Akbank lüşterileri yararlanacak. ı fai2 o; am rer K^edı kartı rçın ilk hesap kesım tarihinden itibaren geçerlı olacaktır. "aiz oranlars ayîıktır ve yasa( yiikümlütükler hariçtir. muşterısı olun, onceliklı olun! Hastalık, (Sevgıli Ba- şaranın dilinde sa>nlık) aman dinlemeyen, en bü- yük düşman. Şimdi bu düşmanla sa- vaşımı anlatacağnn kısa- ca: Bundan bir buçuk ay önce olacak bacaklarırun üstünde sapasağlam du- ran ben, bir külçe halin- de yere yığıhvermişim birden. Hastaneye kal- dırmışlar. Bir ayı aşkın bir yaşam içi, yaşam dışı bir süreç içinde çogu kez bilinç- siz yaşayıp durmuşum. Üstüme ölü toprağı ser- pilmiş gibi yatakalmışım, serumla besleJierek. Son- ra birden gözümü açıp yaşama sanknışım. Yaşam içi, yaşa dışı bu süreçte gözümü açtığım- da yakınlanmı bulmu- şum. Bu süreç doktor ve hemşire gözetimi, ilaç tüketimi ile süregelmiş. Aşağı yukan 25 gün bo- yunca kız kardeşim Mib- rimah, yeğenlerim Ren- gin ve Zerrin "in evlerin- de kaldıktan sonra Ce- vizli'deki evime döndüm. Yüriimekte bü>ük sıkm- tı çekerek. Bu iki aya ya- kın yatalakiık boyunca Sayın Hüse>in Şimşek'in koruyucu gölgesı altın- da Özel Marmara Hasta- nesi Başhekimi Dr. Mi- kaflKaya'run yönetimın- de tüm doktor ve hemşi- relerden gördüğüm ya- kınJığa, duyduğum min- neti dile getirirken, bu süreç içinde hatır sorma- ya gelen tüm dostlara "İyi ki varsınız" demek istiyorum. Dostlann bu güzel ilgisi bana yeni- den yaşam ve mutluluk getirdi. Onun için mut- luluğa da selam olsun di- yorum. Başta Metin Gökyokuş ve TürkerGe- dik olmak üzere tüm öğ- retmen dostlanma, Ha- san Üzey'e, başta Sami Karaören olmak üzere tüm Cumhuriyet gazete- si yandaşlanma, özellik- leMüneverOğanileÜ- han Seiçuk dostuma bir kez daha merhaba de- mek istiyorum, yaşama merhaba demek istedi- ğimgibi... VedatGÜNYOL AKBANK www.akbank.com.tr BAKIRKOY 3. SULH HUKÜK MAHKEMESt'NDEN DosyaNo: 2001-709 Da\acı Irfan Gökalp tarafindan mahkememizde açı- lan vası ta>ini davasında verilen karar geregınce, Istanbul ili. Fatih ilçesı. Imrahor, Cût No:33. Hane No:1506'da nüfusa kayıtlı Irfan ve Nesıme oğlu 9 1.1972 d.lu Türksei Gökalp'in mevcut hastalığı se- bebıyle hacır altına alınarak kendisının ayni yerde nü- fusa kayıtlı Mehmet ve Münevver oğlu 1934 d.lu ba- bası Irfan Gökalp'ın velayetı altına konulması, tasar- ruflar konusunda uın alınmasına yer olmadıfına daır karar verilmiştır. llanolunur. Basırı: 7522 KADIKÖY 2. SULH HUKUK MAHKEMESİ'NDEN Dosya No: 2001-862 Vasi Tay. Mahkememizce verilen 11. 12.2001 tarih ve 2001-862- 1015 E.K. sayılı ilamı ile Istanbul. Beşik- taş, Ortaköy'de nüfusa kayıtlı Abdurrahman Şevki ve Sıtıka oğlu 1929 d.lu Ayhan Bayraktar M.K. 355. maddesi gereğince vesayet altına alınarak kendisine kızı Berna Ayşe Tokad vasi tayin edılmiştir. Kevfı- vet ilan olunur. 25.12. 2001 Basın: 7282 Hikmet ÇETİNKAYA İRTİCANIN KA&A YÜZÜ G ü n i z i Y a y ı n c ı l ı k Te(: 0212-512 42 19 Faks: 512 11 72 j\ BİR AYOA 4.BASIM MILITAN ATATÜRKÇÜLÜK Vural Savaş MİLİTAN Vural Savaş, Atatürkçülüğûn, sadece laiklık için irtica ile mücadele etmek olarak algılandığı gûnümüzde, onun "antiemperyalist", "ulusçu", "devrimci" ve "halkçı" niteliğini vurgulayarak, gerçek Atatürkçûleri göreve çağırıyor: "Ülkemizın ekonomik, sosyal ve kültürel alanda bir kaosa sürüklendiği, hatta bağımsızlığımızın bile tehlikede olduğu bir dönemde tek kurtuluş yolumuz Militan Atatürkçülüktür!" 1. MILJTAN DEMOKRASI (Genışletılmış 13.bs.) 95OOooo- 2. MİUTAN ATATÜRKÇÜLÜK (4 bs.) 9800ooo - j www.bilgiyayinevi.com.tr BİLOİ miNEVJ MeTrutiyet Cad. No 46,A Yenışehır- 0M20/ANKARA Tel: (0-312) « 4 49 98 • 434 49 M Faks. (0-312) 431 77 58 BİLGİ DAÖIT1M Nariıbahç« Sok. No:17, Kat:1, Cağaloğlu • 343U/İSTANBUL Tel: (0-212) 522 52 01 • 520 02 59 Faks. (0-212) 527 4119 BİLGİ KİTABEVİ SaKa/ya Cad. N0.8/A Kaıtty • 06420/ANKARA Tel: (0-312) 434 41 06 - 434 41 07 Faks: (0-312) 43319 3C Prof.Or. Şerafettin Turan'ın 10 yıl süren çalışması TURKDEVRJMTARİHİ, 5 kitapla 2600 sayfada tamamland/. IW.v KIV • • OEİTOSt I |r\RIHlBBTARIHl| ŞERAFETTİN TURAN TÜRK DEVRİM TARİHİ 5.KİTAP ÇAĞDAŞLIK YOLUNDA YENİ TÜRKİYE (27 MAYIS 1960-12 EYLÜL 1980) Çağdaşlaşmayı amaç edinen 'Yeni Türkiye'nin tarihini, duygusallıktan uzak, nesnel bir bakış açısıyla yansıtan, herkesin yararlanacağt vazgeçilmez bir başyapıt Türk DevrimTarihi. Prof.Dr. Şerafettin Turan'ın kitaplan • TÛRK DEVRİM TARİHİ/1 BOOOooo •İmparatoriuğun Çöküşünden Ulusal Direnişe' • TÜRK DEVRİM TARİHİ/2 (2 bs) 8OOO000- "Ulusal Direnışten Turkıye Cumhurıyetı'ne' • TÛRK DEVRİM TARİHİ / 3 8OOO000 •Yeni Türkiye'nin Oluşumu" 1 Bolüm • TÜRK DEVRİM TARİHİ / 3 8OOO000, •Yeni Türkiye'nin O/uşumu" 2. 8ölûm • TÜRK DEVRİM TARİHİ/4 BOOOooo, "Çağdaşlık Yolunda Yeni Tiirkıye" 1 Bölüm • TÜRK DEVRİM TARİHİ / 4 SOOO000 •Çağdaşlık Yolunda Yeni Türkiye' 2. Bölüm "1999 Sedat Sımavi Sosyal Bılımler Ödüllü" • TÜRK DEVRİM TARİHİ / S IBOOOooo- •Çağdaşlık Yolunda Yenı Türkiye1 • TÛRK KÜLTÜR TARİHİ (3bs.) 9500ooo.- T ü * Kültüründen Türkiye Kultürüne ve EvrenseHiğe" • KANUNİ SÜLEYMAN DÖNEMİ TAHT KAVGALARI (2 bs) - 4900ooo, www.bilgiyayinevl.com.tr BİLOİ YAYINEVI Meşrutiyet Cad No-46JAYenisehir-06420/ANKARA Tel: (0-312) 434 49 98 • 434 49 99 Faks: (0-312) 431 77 58 BİLGİ DAĞITIM Nariıbahçe Sok, No:17 Ka1:1. Cağaloğlu • 34360/İSTANBUL Tel: (0-212) 522 52 01 - 520 02 59 Faks: (0-212) 527 4119 BİLBİ KİTABEVİ Sakarya Cad. No:8;A Kjzılay - 06420/ANKARA Tel: (0-312) 434 41 06 - 434 41 07 Faks: (0-312) 43319 36 KORSAN KİTAP BASANA DA SATANA DA ACIYINIZ. ER GEÇ YAKALANACAK VE 4-6 YIL HAPİS CEZASIALACAK! Bilim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek BirUği (BESAM)