Katalog

Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız # Yaaişleri Müdürü: Safim Aipasha •SorumJu Müdür Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürii: HakanKara Cumhııriyet Imtiyaz Sahibi: C I M H U R T I Î T VÂKFI adına İLHAN SELÇUK Istıhbarat Cengiz Vıldırım • Ekonomı Öz- lem Yüzak # Kultür Egemen Berköz # Spor Abdülkadir Yücelman # Makaleler; Sami fca- raören • Düzeltme Abdollab V azıcı 0 Bıl- gı-Belge EdibeBuğra# YunHaberlen Meh- met Faraç # A\rupa Temsıicısı Gürav Öz Yayın Kunılu. Öhan Selçuk (Baş- kan), EmreKongar (DanışmanJ. Orhan Erinç, Hikmet Çetin- kava, Şökran Soner, tbrahim Yıldız, Orhan Bursalı, Musta- fa Balbav, Hakan Kara. Ankara Temsılcısr Mustafa Balba> Ataturk Bulvan No. 125. Kat 4. Bakanlıkiar-Ankarâ Tel 4195020 (7 bat). Faks 4195027»IanırTemsdcısı: SenfarKıak, HZıvaBK 1352 S 2 3Tel 4411220. Faks 4418745 • AdanaTemsılcısi: Çetin Yigenogfu, Inönu Cd 119 S No 1 Kat 1, Tel 363 12 11. Faks; 363 12 15 Mûessese Mudüru: Erol Erkut # Koordınatör Abmet Korulsan # Mu- hasebe Büleot >entr# îdare Hüsevtn Gürer # Satış Fazilet Kuza R£KL<VM: P.M. Ltd. Şti. • MudurGulbin Erduran#Koordj Reha Işıtman • Genel Muduı Sevda Çoban • Fınansman Mu ÇetiB Erdurao Tel 0212 514 0' 5138460-61 Faks 0212513 846 Ya.vunUyur Yenı Gun Habeı Aıansı Basm ve Yayıncılık \ Ş B«skt. Sabah Vayıncıiık A Ş TüAocagj Cad 39 4! Cagaloghi 34334 Istanbul PK 246 - Sııkecı '4435 Istanbul Tel ı0212>512 05 05(20 faatı Faks (0 2121 513 85 95 4 KASIM 2002 Imsak-5 02 Güneş:6.31 Öğle: 11.55 lkındi. 14.38 Akşam: 17.06 Yatsı: 18 İlköğretim müdürü ders araç gereçlerinin daha verimli kullanılması için patentli düzenek geliştirc Hedeföğrenenokıüyaratmak Jennıfer Lopez, New York'a dönüyor • NEWYORK(AA)- Önümüzdeld ay yeni albüanü ve fifanJ piyasaya çılcacak olan ünlü şarkıcı Jennifer Lopez, M iami'de 9 mıJyon dolara birmalikâ»e satın almasına rağmen işlerinin çogunun New York'ta olması nedeniyle Tribeca semtınde 7 odalıfc>irdaire Jriraladı. Lopez yeni dairesine aylık 13 bin 500 dolar kira ödeyecek. töreni bugün • IZMtR (AA) - KarşıyaJka 'daki evinde öncekı gün yaşamını yiüren arkeolojinin duayeni Ordinaryüs Prof. Dr. Ekrem Akurgarın (91) cenazesi, bugün îzmir'in Kokluca MezarlığTnda toprağa veriliyor. Anadolu arkeolojisiyle ilgili yayımJanmış kitaplan derleyerek arkeloji kitaplığı kuran Atongal, 1948'de kazılanna başladı. Akurgal vasiyetinde, ilk lcazı çauşmalannı başlattığı Bayrakh'ya gömülmek istediğine yer "vennişti. übya'da Mernet ESRAAÇKGÖZ Üsküdar Avni Başman ilköğretim Okulu, her suufinda televizyon ve tepegözüyle, her öğrencüıin kendine ait dolabıyla diğer devlet okuJlanndan çok farkJı. Üstelik bu okulda, ders araç-gereçlerinin daha verimli kullanılabilmesi için oluşturulan ve Türk Patent Enstitüsü'nden patenti de alınan bir düzenek kullanılıyor. 500 öğrencinin öğrenim gördüğü okulun müdürü Fuat Baş, öğrencilerin ve öğretmenJenn haritalara daha çabuk ulaşabilmelen amacıyla bu düzeneği oluşturduğunu belirtti. Uluslararası patent Baş. "Hem sosyal bSgiler bem fen bi^fler araç-gereçkri var. Yani yaJdaşık 30 harita 30 da şema yer abyor. Bu düzeneği kurduktan sonra Türk Patent Enstitüsü'ne müracaat ederek •kullamlabılirlık' patentini aJdım" dedi. Baş. öğrenci ve öğretmenleruı bundan çok memnun olduğunu belirterek "Sınıflarda harita, şema bubnak bfiyük bir sorundu. Dersin büyük bir Josnu aramakla geçerdi. Bu düzenekle buıüann bepsini çözmüş olduk" dedı. Kurdugu düzeneğin uluslararası çapta dapatentini almak istediğini söyleyen Baş, ancak bunun için gerekli olan 650 milyon lirayı henüz bulamadığuıı söyledi. Takım hareketi • TRABLUS (AA) - Libyada ilk kez internet üzerinden düzenlenen güzellik yanşmastnda, Lucy Layton adlı Ingiliz, "internet güzeli" seçildi. "www. missnervvorid.tv" adresindeki sitede oy kullamlan yanşmada birinci olan Layton (20), 25 bin dolar rutanmlaki ödülün de sahibi oldu. Okullannda okul-veli iletişimini çok iyi kurduklannj belirten Baş, amaçlannı ise şöyle açıkladı: "Amacımız 'öğrenen oknl'u kurntak. Bunun için tam bir takun hareketi geretdi Biz bunu okuhunozda sağladık. Orneğin, bizde çocuğun otnrduğu saradan, doiabuıa kadar her şeyi veü anr. Bu sene veKJerin verdiği paraiaria doğalgaz yapürdık Biz de her masrafinuzı, su, elektrik, doğalgaz faturalannın fotokopüerini çekerek vefiye yoflaru. Böylece \eli verdiği paranm ne için harcandığuıı biBr." James Bond, Harry Potter'a ABD'den bile daha hızlı bir şekilde sinemasever sayısının arttığı Ingiltere'de çogunlukla îngıliz yapınu filmJer değil, Holl^ood yapjmı projeler gişe rekoru kınyor. Bu ay Ingiliz sinemaseverlerle buluşacak olan iki önemli film var. Ilki 15 Kasım'da vizyona gırecek olan Danie) Radcöffe'in rol aldıgı Harry Potter'ın yeni macerası "Harry Potter and the Chamberof Secrets". Dığeri ise ondan bir hafta sonra vizyona girecek olan yeni James Bond filmi: "Die Another Day". Filmde Pierce Brosnan ve Hafle Berrjrol alıyor. Öcisinın de kahramanlannın yaratıcılan tngilız -Potter serisinin yazan JK Ronting, Bond'un yaratıcısı Ian Fleming. The Independent gazetesinde yer alan habere göre îngiltere'dela sayılan 3 bine yakjn olan sınema salonunlannm yansından fazlası bu iki filrru gösterecek. ticı fılmin arasındakj rekabet de şimdiden başladi. Rekabetin filmler vizyona gırmeden kızıştığını göz önüne alan The Independent, kasım ayının fngıliz sınemalan ıçin son 30 yılın en başanh ve kazançlı ayı olabileceginı savunuyor. James Bond fîlminin yapımcısı Fox'un bırçok sinema salonu zincirine "Harry Potter'ın gazabma uğramamak için iki fılmm aynj sınemada gösterilmemesi konusunda baskj yapttğı, bu nedenle büyük sınemalann iki fîlm arasında tercih yapmaya zorlandığı iddia edildi. Aralık ayında "YuzükJerin EfendBPnın ıkıncisinin de vizyona girmesiyle rekabetin iyıce kızışacağı anımsanlan haberde, bu üç Fılmin tarzında hoşlanmayanlann fazla seçenegi olmayacağına dikkat çekildi. BÎN170ADAY56 Ekyerleştirme kayıtkmbaşladı A.NKARA (AA) - Üniversitelerde boş kalan örgün ve açıkögretim programlanna yerleşrinlen 56 bm 170 aday ıçın kayıt süresi bugün başladı. 2002-ÖSYS ek yerleştirmeye göre üniversıtelerin lısans ve ön lisans programlannı kazanan adaylar 8 Kasım'a kadar kayıtlannı yaptırabilecek. 2002- ÖSYS Ek Yerleştirme Sonuç Belgesi bugüne kadar ellerine geçmeyen adaylar ise bu belgeyı üniversitelenne kayıt yaphrdıktan sonra teslim edebilecek Sınıf öğretmenHğt içtn son gün Milh Eğitım Bakanlığı'nın (MEB) 5 bin 750 kadroya yapacağı smıf ögretmenı ataması için 24 Ekim Perşembe günü başlayan başvuru süresi de bugün mesaı saati bitiminde sona enyor. Öğretmenliğe başvuru işlemleri Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, fstanbul. Izmır, Kayseri, Kırklareli, Kocaeh, Konya, Samsun, Trabzon ve Van il milli eğitim müdürlüklerince oluşturulan bürolardan yürütülüyor. Öğretmen atama kılavuzu ve öğretmenlik başvuru formu, bu bürolardan alınabilecek. Adaylann, başvuru ücretıni, Zıraat Bankası Ankara Beşevler Şubesi'nın 200627 numaralı hesabına yatırmalan gerekiyor. Kadrolann 5 bınme, fen ve edebiyat fakültesi mezunu olup sertifikası bulunanlar, 750 sine de eğıtim fakültelerinin smıf öğretmenliği programmdan mezun olanlarla eğitim fakültelennin sınıf öğretmenliği dışındaki programlanndan mezun olup sınıf öğretmenliği sertifikası olanlar atanacak. Phîlîps'ten haftanın ürünleri! ina Mutfak Robotu Geniş kapasrteîidir. FarkJj aparatlarıyla doğrar, rendeier, dilimler, çırpar, yogurur. Aparat saklama sistemi sayesrnde yer kapîamaz. 7aya varan taksitlerle! SÖYLEŞİ ATTİL İLHAN 'Demokrasi', Diye 'Liberalizm' Uygulanırsa. oTOK6TİCİ OANIŞM* 0 800 261 33 02 www.philips.com.tr Tum Philıp% Ev Aletlen *e Kışael Bakjm Urunlen 2 yi garantıbdır 1 PHILIPS Nurdoğan (Taçatan), birkaç defa basılan, o kita- bını hazırlarken; 'Demokrat Izmir'de beraber- dik. zaman zaman, üzennde konuşmuşuzdur; niyeti, Hasan Tahsin 'o/aym/'aydınlatmaktı; aydınlattıda, ama bunu; öyle geniş çerçeveli bir araştırma içinde yaptı ki, kım 'Ege'de Kurtuluş Savaşı BaşJarken...'i (Mil- liyetYayınlan, 1970)okusa, Tanzimat'ınOsmanlı'yıhan- gi 'ıktısat çıkmazı'na getirip bıraktığını, çınlçıplak gö- rür. Mânidar, iki küçük 'tespit' sanınm, çok şeyi ızah edecek: Tespit/1."... bir vakrtlerIzmir'deticaretve sana- yi, tamamen Hıristiyan unsurlarelinde idi. Yılbaşı ve Milâd-ı Isa Yortulan'nda, izmir'de Türk halkı ek- meksız kalır, et bufamaz, açık birdükkân göremez- di. Bu hal milfiyetperverlere çok ağır geliyor, Türk unsuru, her taraftan, ticaret ve sanata sevkedili- yordu..."(a.g.e.s: 101) Nurdoğan (Taçalan) bu tesptt'i, 'Ege Tedm ve En- düstri Büyük Kılavuzu'ndan (s. 530/531) yapmış. yani, handiyse 'resmi' sayılır;ttcacete hevestenen Türk- lerin, 'tüccariığını'dersenız: 'bizzat', işin içindeki biri- sinin, ağzından almıştı; Süfeyman Ferit Eczacıba- şı'ndan: Tesprt/2. "Izm^deTürktüccannamıaftndaki ko- misyoncular. köytüden aldıklannı, gayrimüsfim tüc- cara aktanyordu. Daha doğrusu gayrimüsfim ihra- catçıya satryordu. Taşradaki tüccar, malı, izmir'de- ki tüccara yolluyor. Izmir'deki tüccar da, yabancı ihracatçılara satyordu. Ticaret hayatinda Türkte- rin en yüksek mevkileri buydu..." (ag.e.s: 101) Asya'lı ve Müslüman Osmanlı, zaten 'bezirgânlığa' küstü ya; onu ancak 'güç'le kontrol edebıldiğı için, ta- kat'tan düşerduşmez 'ecnebi'nin, içerdekigayrimüs- lim 'anasın'kulianarak, onun'/W/sac^af/m'denetim al- tına aJmasını önleyemiyorciu. Ittihatçı/ar'ın 'MilliIkti- sat' deneyi bile, neticede, ne sonuç vermıştir bilır mi- sıniz? Tanzimat'ta, Levanten ve Musevilenn, 'ecne- 6/'denelegeçirdiğı 'kompradortüccarlığa', budefa, Türklerinbeveslenmesisonucunu! 'Komprador' Tüc- car, her zaman 'ecnebi'nin kontrolündedir; o yüzden Milff Mücadele de 'işbirtikçi' olmuştu. Eğer "Ulusal Sermaye" dolayısıyla 'ulusal burjuvazı' oluşabilsey- di; 'Ulusal Demokratik Devrim'neden 'Devletçilik': ya da, sonraki o güzel tanfiyle, 'Kamu Öncülüğün- de Hızlı Sanayileşme' Planlaması'na yonelsındı kı? Peki, vardığımız sonuç, o 'Planlama'nm öngördü- ğü müdür? Birbirini tamamlayan üç eser... 'Demokrasi', -'Sıstem'in baskısıyla- 'Uberalizm' diye uygulanınca; tabanı karaborsacılık, tefecilik vs. olan 'Komprador Tüccarltğı', 'MontajSanayiciliğine' dönüşmüştü; sonraki gelişmenin, nasıl ülkeyi bugün, yeniden ekonomisi 'dışardan'yöneWen, yeni bir 'ikti- sat çıkmazı'na götürdüğünü; Erol (Manisalı), üst üs- te yayımladığı, üç eserinde, -herkesın anlayacağı bir dilte,- ne güzel anlatıyor. a) 'Türkiye ve Küreselleşme' b) 'Türkiye Avrupa llişkilerinde Sessiz Darbe' c) 'Dünya'da ve Türkiye'de Büyük Sermaye' (Denn Yayınevı, Molla Fenan Sokak, DerHan 40/42. Ist.) Bu kitaplar, adamakıllı ügi çekti; arka arkaya, yeni basımlar yaptılar; Media'mız o konuda, kör ve sağır; oysa, bu kıtapların birinden ('Dünya'da ve Türki- ye'de Büyük Sermaye'), şöylece alıvereceğimiz iki tespit' bile; Sistem'in, 'tam bağımstz' o 'Ulusal De- mokratik Devrim' Türkiyesi'ni; -'sessiz darbe' ıle- nasıl Osrnanlı'nın Mütareke'deki 'çtkmaz'ına soktu- ğuna daır, ıpuçlan verebilır. Tespit/3."... Osmanlı DevJeti son dönemini Av- rupa'nın iktisadi bir sömürgesi durumunda ta- mamlamıştı. Osmanlı piyasası 'ekalliyetle' (gayri- müslim) birfikte Avrupa firmaiannın fiili tekeli al- bnda idi. Mallann serbestçe girmesi, içerdeki üre- timi en alt düzeye indirmişti. Lozan Antlaşma- sı'nda bileAvrupa bir noktada ödün vermemek için direnmişti. Avrupa ülkelerinin sahip oiduğu ayn- calıklar Eylül 1928 yılına kadar devam etmişti. Bu nokta yakın tarih kitapianmızda biraz kapalı ge- çilmiştir. Lozan sonrasında yapılan nüfus deği- şimleri Cumhuriyette büyük boşluk yaratmıştı. Eski 'ekalliyet' sermayesi, Avrupa Sermayesi'nin Osmanlı'daki uzantısı gibi çalışmışt..." Yeniden eskf 'çıkmaz'a... 'Cumhuriyet' yönetimı, neden 'devfetçiliğe' ağır- )ık veriyor, tabii bundan; 'Kamu Öncülüğündeki Hız- lı Sanayileşme' planına mukabıl; 'Demokrasi Yöne- timi', ağırlığı 'liberalliğe' vererek, notayıdegıştırir; ne- den, 'Sistem'e tâbi oluyorda, ondan: Aslında ekono- miyi.zorlukiaçıkmayı başardığı, 'es/c//ay//7a'sokuyor... Tespit/4. "... seçimden zaferle çıkan Demokrat Parti'nin lideri, Türkiye Cumhuriyeti'nin hedefini, Mustafa Kemal Atatürk'ten oldukça farklı bir bi- çimde değerlendirerek, 'ilerde küçük birAmerika ofacağız' diyordu. Bat Kapitalizmi, içindeki stra- tejik coğrafyadaki Türkiye'yi, tek yanlı yöntendir- me'ye başlıyordu: "a/ ABD'den Ankara'ya gelen raporiar, 'Türki- ye'nin bir sanayi ülkesi olmamasmın gerekçeferi- ni' yazıyorlardı. b/ Mevcut sınırlı tesisler bile ka- panmalı idi. c/ Türkiye'nin ihtiyacı olanı ABD za- ten verecekf, Türkiye'de üretmeye ne gerek var- dı. d/Türkiye birtanm ülkesi olarak kalmalı idi. ABD, Ankara'ya 'Sizin balık tutmayı öğrenmenize ihti- yaç yok, balıklan ben size vereceğim' diyordu.." (ag.e. s: 61) Bu uygulama ülkeyi nereye mı getirıyor; bakın ne- reye: "... a/ Sanayi kuruluşlan sanayideki ticaret ağırlıklıfaaliyetlere kaymaya başladılar. b/ÇUŞ'le- rin kurduklan ortak şirkeüerde, yönetim ağırlık- lan' yabancı şirketlere geçmeye başladı. c/ Yerli holdingler, sınai nitelikli hisselerini ana şirkete (ÇUŞ)satmaya başladılar. Türkiye'dekiticariayak' durumuna geldiler. Sanayiciler tüccar oimaya başladılar. Ortaklıklar artık eşit taraflı ortaklıklar degildi. Dışardaki büyük sermaye (içerdeki) ba- ğımlı Büyük Sermeye'yi doğrudan dogruya yöne- tir hale gelmişti." (a.g.e. s: 77) Çok açık görulmüyormu? Vardığırnızsonuç, 'Cum- huriyefinöngördüğüsonuçdegildir Nurdoğan'ın (Ta- çalan) aktandığı, Mütarekedönemindekı 'iktisadiçık- maz'öır. 'Serbest Teşebbüs'ün 'mârifeti' isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 1988