Katalog

17KASM2002PAZAR CUMHURİYET SAYFA MUZIK Buzuki Orhan eski günlere veda etti. Şimdi albümüyle dünyayı dolaştırıyor Müzikle devr-i âlem • HATÎCE TONCER "Buzuki Orhan" olarak tanınan Orhan Osman artılc "esld günlere" veda etti ve müzik yaşa-nuıda kendıne yeni bir yol çizdi. Orhan Osman "Devr-i Âlem" adh ilk albümünde buzukisine yeni renkler katarken dinleyiciyi dünya müziğini keşfe çağınyor. Orhan Osman, ailesı Almanya'da işçi olarak çalışan Batı Trakyalı bir ailenin çocuğu. 13 yaşında ailesiyle birlikte Almanya'dan Gümülcine'ye dönen Orhan Osman, bir tahta parçasma dört çivi çakıp aralarına ip gererek ilk müzik aletini kendısi yapmış. Gönlü hep buzukıdeymiş, ama pahalı olduğu için müziğe gitarla başlamış. Sollst kızınca Atina'da garson olarak çalıştığı tavernada yaşlı müzisyen hastalanınca sahne macerası başlamış. Solıstın bir tartışma üzerine mikrofonu bırakmasıyla da şarkı söylemeye ilk adımmı atmış: "Müziğe başiamak_. Bu macera bir rüya gibL Bu duyguyu ben de anlatamam. siz de yazamazsııuz. Bunu sayfalara sığdırmak zor. Siz örneğin 'Nasıl gazeteci oldunuz' desem bunu bana anlatamazsııuz. Mutiaka çok koşturmuşsunuzdur. Şu an güzel bir rüyadaynn ve uyanmak da istemiyorum." Ben gldiyorum Müzik tutkusunun yanı sıra yolculuk tutkusunun önüne geçemeyince "Ben gidiyorum" deyip yollara düşmüş. Balkan ülkelerinden başîayıp Amenka'dan Kazakistan'a kadar seyahat etmiş. Yanından ayırmadığı buzukisiyle para kazanmayı başarmış: "Araşürmak için değil, çahnak için gittinı. Kazakistan'da bir Kazak'la çahnak, Japonya'da bir Japon'la çabnak nasıl olur anlamak istedim. hepsiyle anlaştım. Konuşmamıza gerek kalnmordu, enstrümanlanmızla anlaşıyorduk." Türkiye'ye 6 yıl önce gelen Orhan Osman, kalmayı düşünmüyormuş, ama daha geldiği gün âşık olmuş ve hiç pJanda yokken evlenmiş: "Aşk ve yolculuk. Bu iki şey beni ve müziğimi anlatnr. Aşk, yolculuk ve miizik._ Hayatun bu üç şey üzerine kuruludur." Magazln günlerl Tavernalarda yaptığı müzikle "Buzuki Orhan" adıyla magazin dünyasında popüler olan Orhan Osman. televizyonda bir magazin programına çıktıktan sonra yeni bir şeyler yapmaya karar vermiş. Böylece "BuzuJd Orhan" intıhar etmiş: "tntihar etti belki ağır bir cümle, ama müziğimi en iyi şekilde yapmamn yoDannı aradım. Ararken iyiyle de körüyle de karşdaşük. Taverna çanşmalarun medyatik oldu ashnda. Yunanistandan yeni gelmiştim, Türkiye'yi tanımryordum. Ufak şeyler farkmda ohnadan insanı başka yeıiere taşıyabüiyor. Buzuld deyinca akla hemen taverna geüyor. Buzuki, şelale gibi akan güzel bir enstrüman." Etnik müzik "Türk çalgıSL, Vunan çalgısı diye düşünnıedim. Kendi çalgun gibi çaldnn. Gitar, keman kimin çalgısı diye nasü düşünülmüyorsa ben de buzukiyi sevdim." "Baİkan Ekspres" adıyla kurduğu grupta Balkan müzikleri yapan, • Ortıan Osman, ailesi Almanya'da işçi olarak çalışan Batı Trakyalı bir ailenin çocuğu. 13 yaşında ailesiyle birlikte Almanya'dan Gümülcine'ye dönen Orhan Osman, bir tahta parçasma dört çivi çakıp aralanna ip gererek ilk müzik aletini kendisi yapmış. Müzik tutkusunun yanı sıra yolculuk tutkusunun önüne geçemeyince "Ben gidiyorum" deyip yollara düşmüş. Balkan ülkelerinden başîayıp Amenka'dan Kazakistan'a kadar seyahat etmiş. Yanından ayırmadığı buzukisiyle para kazanmayı başarmış. • Orhan Osman özel konsertere kalabalık bir grupla çıkıyor. Günden güne büyüyen etnik müzik merakıyla dünyanın çeşitli ülkelerinden yerel çalgılan gösterisine katıyor: "Sahnede buzukiden başka sitar, cümbüş, çalıyorum. Sahne şovuma güveniyorum." "Arnacım 'Biz özgür müzisyenleriz' demek. Sözün kısası 'Kapılar hep açık, biz uçanz' demek istiyorum. Bugün buradayız, yann trendeyiz, öteki gün Afrika'dayız. Kanatlı bir müzisyenim ve müzik aynmı yapmıyorum". • Orhan Osman, Almanya'da katıldığı bir etnik müzik atölyesinin etkısinde kalmış: "Ahnanya'daki atölye benim için dönüm noktası oldu. Etnik müzik üzerine çahşük. tstanbul'da gezerken Karadenizü, Doğulu İ ürkiyenin her yerinden insanlar gördüm. Dünyanın her yerinden hatta Afrika'dan insanlar gördüm. Karar verdim ve 'Yıllar sonra Buzuki Orhan olmayacak Orhan Osman ve projesi olacak' diye düşündüm." Orhan Osman özel konserlere kalabalık bir grupla çıkıyor. Günden güne büyüyen etnik müzik merakıyla dünyanın çeşitli ülkelerinden yerel çalgılan gösterisine katıyor: "Sahnede buzukiden başka sitar, cümbüş çahyorum. Sahne şovuma gü\eni\orum. 24 kişitik bir orkestram var. Mehteran, Karadeniz müzikleri, semazenler, Yunan, Hint asıihlar gösteride yer ahyor. Bazen flamenkocu kızlar dans ediyor. Özgünlüğe önem veriyorum. Enstrümanları kendi ülkelerinden getirtiyorum, çalanlar da ustalan ouıyor." Devr-I Alem Orhan Osman, bir gün müzisyen arkadaşlanna telefon eder ve enstrümanlanyla bırlikte evıne çağınr. •'Buzukinin peşine talohn" der ve çalmaya başlar: "Bir baktnn ki yavaş yavaş arkama takıldılar. 1çimden öyle geldL Müzisyenleri de serbest bıraktmı. Çok farkü fikuier getişti." Böylece stüdyoya girerler. Buzuki, mey, kanun, ud, yaylı tambur, kemanla Türkiye, Balkan, Hint ezgilerinde dolaşarak "Devr-i Akm"i ortaya çıkanrlar. Balkan ezgılennın ağırlıkh olduğu albümde Orhan Osman, anonim ezgilerle çeşitli coğrafyalarda dolaşırken, aralara sıkıştırdığı bestelerle parçalara kendi duygulannı katıyor: "Amacun 'Biz özgür müzisyenleriz' demek. Sözün kısası Kapılar hep açık, biz uçanz' demek istiyorum. Bugün buradayız, yann trendeyiz, öteki gün Afrika'dayız. Kanatlı bir müzisyenim ve müzik aynmı yapmıyorum. tlk de böyle obnah demiyonım ama bildiğim coğrafyalardan müzikleri tadımnk olarak vermeye çahşnonım." Yolculuk başlıyor Devr-i Âlem'in ilk parçası "Yokuhık", Dersimli yaşlı bir kadının ağıdıyla başîayıp, Goran Bregoviç'in düzenlemesiyle bildiğimiz bir Sırp halk şarkısıyla de\r am ediyor. Arkadan mehter ritmi duyuluyor, Ispanya havası alıp, Hındistan'a gidiyoruz. Orhan Osman'ın bestesi "Düşüncder''den sonra Hint etkisinı hıssettiğinuz "Groove"a geçiliyor. Selanik'in Florina bölgesinden anonim bir şarkıdan esinlenilen "Ege'den Karadeniz"e parçasında buzuki ve kemençe buluşuyor. "SaDasana MendiHni"ye Orhan Osman eklemeler yaparak Istanbul'u anlatmak istemış: "Ölümlü dünya. Ne kadar çok kültüıie, insanla tamşırsan o kadar uzun ömüıiü olursun diye düşünüyonım. Bütün amacım insaıüarla tanışmak, konuşmak müzik yapmak. De\T-i Alem projesiyle, sanki jet uçağun var. Her yere anmda ulaşabiliyorum. Trenle şünlerce gidilecek yere ben bir dakikada gidiyorum. O atmosferi yaşaüyorum. Devr-i Âlem ilk albüm olarak böyle mozaik bir çahşma oldu. Yann İrlandah müzisyenlerle çabşınm, öbür gün başka bir ülkeden. Ben belki İrlanda'ya gidemeyeceğim, ama kendime bir ışın aracı bukium. Gözümü kapaüyorum ve hissediyorum.'' Ihtiyar delikanlılar dünya turnesinde Grammy ödülleri şubatta verilecek Kümır Servisi - 45. Grammy müzik ödüllerinin 23 Şubat'ta New York Madison Square Gar- den'da düzenlenecek galada da- ğıtılacağı bildirüdi. Adaylar ise 7 Ocak'ta açıklanacak. Grammy ödülleri, eski New York Bele- diye Başkanı Rudolph Giuüani ile ödül komitesinin eski baş- kanı MfcnadGreene arasında- kı anlaşmazlık yüzünden, 1998 yılından bu yana New York yerine Los Angeles'ta dağıtılıyordu. Organızasyon komitesi, ödül- lerin uzun bir aradan sonra yenidenNew York'ta dağıtıla- cak ol- ması nede- niyle şubat ayuıda New York'un 5 bölgesin- de bir ay sürecek pop müziği konserleri venleceğini açıkladı. Bunlar arasında Dünya Finans Merkezi'nde venlecek ücretsiz konser ile Harlem'de yapılacak müzikli gösteri ve fonografin bulunuşunun 125. yılıru kutla- ma törenleri yer alıyor. Grammy ödüllen, 23 Şubat gecesı CBS televızyonundan canlı yayım- lanacaİc. Ödül töreninin, New York kentine en az 40 milyon do- lar gelir getireceği bildirildi. Bazı çevrelerce müzik en- düstrisinin en prestijli ödü- lü sayılan Grammy, ka- yıt sanat ve bilim dal- lannda mükemmelli- ği ödüllendirmek için üyeler tarafin- dan verilen oylar doğrultusunda her yıl Recording Aca- demy tarafindan veri- liyor. Bu ödül, sanatçılar ve teknik profesyoneller tarafindan meslek- taşlarına satış gra- fıklen veya liste- ler değil. artistik veya teknik gelişmeleri göz önünde bulundurularak ve- rilen bir onur. Grammy ödül tö- reni, dünyanın her yennden mü- zik endüstnsınin yarahcı ve tek- nik profesyonellerinı bir araya getıriyor ve ödül töreni yayın yo- luyla 180 ülkeden 2 milyar iz- leyiciye ulaşıyor. Ihtivar delikanlılar dünya turnesinde j Rolling Stones, yolda geçen yaşam Kültür Servisi-Rock mü- ziğinin efsane\i grubu Rol- Kng Stones. 12 yılda kazan- dığı 1 5 milyar dolar nede- nıyle kıtaplara konu olma- yı sürdürüyor. Eylülde yeni bir dünya turnesıne çıkan grup hak- kında son olarak Patrick Eudeüne'ın 'Gonzo, 1973- 2001 Rock Yazdan', Fran- çoisBon'un' Rolling Stones, Bir Bi- yografî', DoraLoewenstein ve Jo- "oIsHonand'ın 'The Rolling Stones, \blda Geçen Bir Yaşam' kıtapla- n çıktı. Le Figaro Magazine, kırk >ıldır zirveden inmeyen Rolling Stones hakkındaki bu üç kitabı inceledi. 'Gonzo' başlığı altında topladığı vazılarında Patnck Eudeüne, Rol- ling Stones'un neden hâlâ ilgi gör- düğünün yanıtlannı anyor. Françoıs Bon ise 'Rolling Sto- nes, Bir Biyografi'de efsane gru- bun 6O'lı yıllardakı halini yeni- den canlandınyor: NotFadeAwa>', Satisfaction. Ruby Tuesday. Jum- pin'Jack Flash. vb. Belgelenmiş, özel olaylar, müzikal tarih, mali du- rumlar kitapta bir araya geliyor: Redlands'te Keith Richards'tapo- lis baskını, uyuşturucu kullanmaktan MickJagger'ın hapse gırmesi, havuz- daBrianJones'unboğulması. 1969'da Altamont konserinde Hells Angels'lar tarafindan linç edilen bir ızleyıcinin ölümü. vb. Bon, 80'li yıllann başın- da Rolling Stones'u dinlemeyı "Emo- tional Rescueya da Undercover'm ça- murunda bata çıka yürümek" olarak niteliyor. Bon, kitabı yazma amacını şöyle açıklıyor: "Ük gençUk yıllanm- da Rolling Stones bunu oynuyordu, bunu ahyordu, böyle araba kullanı- yordu, şimdi, bu 'müzilc para ve şa- şaa yığım'nda bunlan yeniden yarat- mak, yeniden yaşatmak, anlamak is- tijonım." Grubun menajeri Rupert Loewens- tein'üı kızı Dora Loevvenstein ve Jo- ols Holland'ın birlikte yazdığı 'The RoUing Stones, Yolda Geçen Bir Ya- şam'da kariyerlerinin başlangıcı olan 6O'lı yıllardan 90'lann sonuna turne- lerinin hikâyesi'nı grubun başvuru ki- tabı olarak anlatıyor. Kitapta, grubun maceralan ve sırlan açıklanarak cesur, ağırbaşlı bir işbirliğı yapılıyor: Uk konserleri, hoteller, boş zamanlan, in- zivaya çekilmeleri, aileleriyle ilişkdle- ri vb. Zengince resımlendirilmiş ya- pıtta, yahıızlık, kulis, ilgisızlilc, ken- dinden geçme hissediliyor. Britney Spears bu yılki listesine Gummie Bear şekeıiemekri ekledL Müzik vıldızları Onlann istekleri bitmez!Kültâr Servisi - Bugün kitleleri peşinden koşusturan pop müziğin prenseslerinin özel istekleri, konser ve turneieri düzenleyen kuruluşian güç dunımda bırakıyor. Hijyenik ve konforlu odalar, kokulu mumlar, bitmeyen aynntılar... tstekleri doğrultusunda yeni kurallar koyan divalar, turne sürecüıde kendilerini evlerindeki gibi rahat hisssetmek istiyor ya da kişisel isteklerinin gerçekleşmesinden mutluluk duyuyor olabilirler. Ancak müziğin yıldızlannın uzun turnelere çıkması ve geçmişe oranla çok sayıda konser vermesi de bu istek listesinin uzamasına neden oluyor. Ünlü şarkıcı Cher'in listesinde, peruklannın bulunduğu odanın son derece sıkı güvenlik önlemleriyle korunması yer alıyor. Kendisine turne süresince bir doktorun eşlik etmesini isteyen yıldız, odasmdaki televizyonun Cher \ 2 lı 1 f i i m i e r i n "" yayımlandığı TV kanallanna bağlı olmasuıı şart koşuyor. Country ve pop şarkıcı sı Shania Twain ise olası bir bombalı saldm için önlem almaktan yana... Turne ve konserler süresince, özel eğitilmiş bir köpeğin ona eşlik etmesini istiyor. Şarkıcı Dbde Chicks için önemli olan ise, turne programlanna dahil olan kentlerdeki yerel golf klüplerine serbest giriş kartı sağlanması. Madonna, Dido ve Destiny's Child... Kişisel istekleri uzun listeler oluşturan başanh isimlerden bazılan da onlar. Gençliğin gözdesi Britney Spears, 1999 yılında bir tortilla cipin özel kullanımına tahsis edihnesini isterken, bu yılki listesine Gummie Bear şekerlemeleri ekledi. Janet Jackson bir doktor, hemşire, burun - boğaz uzmanı bir doktor ohnadan konsere çıkmıyor. Özel istekleri yerine getirildiğinde kendini daha iyi hissedenler sadece kadın sanatçılar değil. Elektronik müziğin önemli isimlerinden Moby, giyinme odasında bir düzine boxer şortun bulundurulmasuıı istiyor. Son yıllarda müzik dünyasmda birçok örneğine rastladığımız erkeklerden oluşan topluluklardan NSYNC Cüyelerinin isteği ise sahnenin hemen yanına bilgisayar oyun makinelerinin yer aldığı bir oyun odası kuruhuası. Shania Twain