Katalog

SAYFA CUMHURİYET 17EKİM2002 PERŞEMBE 14 KULTUR [email protected] JaimeMarchan' Yazgım İstanbul'da, Ekvador'dan Türkiye'ye ıızanan bir uyuşturucu kaçakçılığını anlatıyor Kültürler vekıtalar arası aşk• 'Yazgım îstanbul'un çevirmeni Yıldız Ersoy Canpolat, "Romanın dengeli kurgusu, özenli dili, konu zenginliğinin yanı sıra Jaime Marchan'ın roman kişilerinin aracılığı ile Türkiye hakkındaki yanlış kanılan çürütmeye çalışmış olması ilgimi çekti. Pek çok Batılı yazar gibi îstanbul'a egzotik bir şeyler aramaya gelip gerçek dışı bir evren yaratmaya kalkışmıyor' diyor. AYÇATEZER Ekvadorlu yazar Jaime Marc- han'ın 'Yazgım İstanbuT adlı kita- bı, Yıkbz Ersoy Canpolat1 ın çeviri- siyle Kükür Bakanhğı Yaymlan'ndan çıktı. Hacettepe ve Ankara üniver- sitelerinde uzun yıllar öğretim üye- liği yapan Yıldız Ersoy Canpolat, PioBarojanın 'BilgiAğacr romaru- nın çevirisiyle 1982 Yaşar Nabi Çe- viriÖdühVnükazandı. IspanyaKra- lı JiıanCarlos tarafindan Ispanyol Ii- yakat Madahası ile, Arjantin hükü- metınce de Sivil Hizmet MadaKası ile ödüllendirilen Canpolat' ın Ispan- yol ve Latin Amerika yazınlan üze- rine çok sayıda makalesi ile 'Çağdaş tspanyol Romanı 1 ve 'tç Sarvaş Son- rasa İspanyol Romanı' adlı incele- me kitaplan bulunuyor. tspanyolca- dan pek çok yazı, roman, şi ir ve öv- kü çeviren Canpolat ile 'Yazgım fs- tanbul' ve yazan Jaime Marchan üzerine konuştuk. - 'Yazgım İstanbul'u Türkçeyeka- zandırma düşüncesi nasıl doğdu? YILDIZ ERSOY CANPOLAT - (Fotoğraf: KEREM GEZER) Jaime Marchan kimdir? Yazarlığının yanı sıra, Ek\'ador Dışişleri Bakan Yardımcısı olan Jaime Marchan, mesleğine Madrid'deki Ekvador Büyükelçiliği'nin ikinci sekreteri olarak başladı. 1994'te yayımladığı ilk romanı 'Öteki Giysi' ile Latin Amerika Pegaso Edebiyat Ödülü'nü kazanan Marchan, 1998'de Madrid'de çıkan 'Yazgnn İstanbuT ile tspanyol eleştinnenlerin beğenisini kazandı. 2000 yılında 'Tren Tarifesi' adlı kitabı yayımlanan yazar, yakında yeni bir öykü kitabı çıkaracak. Dışişleri Bakanlığı'nın isteğiyle Kül- tür Bakanhğı Yayımlar Dairesi, ro- manın çe\Tİlmesinin ülkemiz açı- sından yararlı olup olmayacağını in- celememi önermişti. Ben de oku- yunca beğendim ve çevirmeyi kabul ettim. Bir post-boom akımı yazarı - Bir akademisyen olarak Ekvador yazmmı nasıl buluyorsunuz? CANPOLAT - Ne yazık ki ülke- mizde pek tanınmıyor. Oysa ki öte- ki Latin Amerika ülkeleri yazmla- nyla atbaşı gitmektedir. Aynı akım- lar, altmışlı yıllarda büyük bir pat- lama yapan 'boom hareketi'. bu ya- zında da görülür. Jaime Marchan da 'post-boom' akımı yazarlanndandır. - Jaime Marchan'ın yazarhğmı na- sıl buluyorsunuz? CANPOLAT - 'Yazgım İstan- bul'un yazan Jaime Marchan'ı, ön- ce yapıtıyla, daha sonra da Cervan- tes Enstitüsü'nce 6 Mayıs 2002 gü- nü istanbul'da düzenlenen yapıtın tanıtım töreninde tanıdım. Roma- nın dengeli kurgusu, özenli dili, ko- nu zenginliğinin yanı sıra Jaime Marchan'ın roman kişilerinin aracı- lığıyla Türkiye hakkındaki yanlış kanılan çürütmeye çalışmış olması ilgimi çekti. Pek çok Batılı yazar gi- bi Istanbul'a egzotik bir şeyler ara- maya gelip gerçekdışı bir evren ya- ratmaya kalkışmıyor İstanbul'u iyi tanıyan bir Türkoloji öğrencisi ile kenti adım adım geziyor. Yaşanmış deneyimlere dayanarak yazıyor: ge- nellikle gerçek, kurguya üstün geli- yor. îstanbul'un, Boğaz'ın, camile- rin yanı sıra; kadın kahramanı Sha- ir ya da Türkiye'de yaşayan Yahudi ozan Gregory gibi roman kişileri aracılığıyla kültür evrenini de göz ar- dı etmemiş oluyor. Türklerin yarat- tığı uygarlıklan, özellikle de roman- da büyük bir yer tutan on altıncı yüz- yıl Osmanlı şiirini ortaya çıkarmak istiyor. Osmanlı kültürü ile Cumhu- riyet kültürümüzü çok iyi örmesini biliyor. - Yazar, kitabında çok farkh kül- tûr ve çevrelerden ild insanın aşk öy- küsünü Fuzuü'nin Leyla ile Mec- nun'u ile süslüyor... CANPOLAT - Romanın kadın kahramanı Shair, on altıncı yüzyıl Türk edebiyatı üzerine bir doktora tezi hazırladığı için yazar bu des- tansı aşk öyküsüne kolayhkla girmek- tedir. Kuşkusuz yirminci yüzyılın sonlannda böyle bir aşk öyküsü dü- şünülemez. Ama insanlann böyle romantik öyküleri sevmesi ve bir öl- çüde etkisi altında kalması doğal- dır. Yazar, Shair'le Edgar arasında ye- şeren aşkın içine bu romantik öykü- yü ustaca yerleştirerek Edgar'ın hiç azalmayan aşkının ve yenilgiyi ka- bul etmemesinin doğal karşılanma- suu sağlıyor. Latin Amerika öykü seçklsl - Bu vapıün Ekvador ile Türkiye arasmdakiflişkUerigüçlendirdigisöy- lenebilir mi? CANPOLAT - Size Jaime Marc- han" ın bu konudaki düşüncelerini aktarayım. "Destino Estambul'un Türkçeye çevrfleceğini hiç düşünme- miştim, Türkçe bilmiş olsay dım bu dilde yazmayı yeğlerdim. Ülkeleri birbirine bağlayan kültürdür. Benim kitabım Türkiye ile Ekvador arasın- da, halklann birbüierini daha iyi ta- nıyacaklan ve daha \ akın duyumsa- yacaklan bir kardeşİik köprüsü kur- du." - Gelecekle ilgjM tasanlaruuz? CANPOLAT - Yakında Kültür Ba- kanlığı Yayınlan arasında yeni bir^e- virim çıkacak: 'Latin Amerika Oy- kü Seçkisi'. Bu kitabın içinde Ekva- dorlu yazarlann öyküleri de bulunu- yor. Trafikkazasındaöien 53yaşmdaki res- sam Arttstanbul Fuan'na hazınaıuyordu. Lütfü Cülcül yaşamını yitirdi Kültür Servisi - Ressam Lütfü Cülcül, önceki gün geçirdiği bir trafik kazası sonucu yaşamım yitirdi. Salı gecesi saat 02.00'de Kadıköy'de meydana gelen kazada yaşamını yitiren Cülcül, 53 yaşındaydı. Cülcül'ün cenazesi yann Maltepe Camii'nde kılınacak öğle namazının ardmdan toprağa verilecek. 1970'te Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu Resim Bölümü'nden mezun olan Cülcül, çok sayıda karma ve kişisel sergi açtı. Birçok yapıtı yerli ve yabancı özel-tüzel koleksiyonlarda bulunan sanatçının 'saklı kentler gibi sakh bir ldşfliği' olduğunu söylüyor tsmail Tunah. Tevfîk Ihtiyar'sa "Hak ettiği ölçüde tanmamamış ve çelebi tavnyla bunu pek de umursamayarak sanat üreten ve yapıflanyla ön saflarda yer alan bir sanatçı" olarak tanımlıyor Cülcül'ü. Lütfü Cülcül, resimlerinde yarattığı kırmızı/mavi, kendine özgü mekânlanyla özgür ve yaratıcı bir alan sunar izleyiciye. Hep kendi yenisinin peşinde olan Cülcül, dışavurumcu soyut resimleriyle yaşama farklı bir duyarlılıkta bakışının karşılığuıı arar sürekli. Son yapıtlannda büyük boyutlu Datça görüntülerine yer veren ressam, simgeleşmiş keçileri, leke şeklindeki çalılan ile yaratmıştı kendi dünyasını. Lütfü Cülcül, Antik Sanat Galerisi'nin sanatçısı olarak Artlstanbul Fuan'na katılmak üzere son çalışmalarını hazırlıyordu. Etkinlik, sinema aracılığıyla halklar arasındaki iletişimi güçlendirmeyi amaçlıyor 5. Kalamata BelgeselFilm Festivali... • 53 ülkeden 285 belgeselin katıldığı festivalin 40 bin Euro tutaruıdaki Altm ve Gümüş Zeytin ödülleri sekiz ayn kategoride verilecek. ASLISELÇUK Yunanistan'ın Peloponnes yanma- dasının güneyinde yer alan, tarih- çesi MO 2600 yıllanna dayanan Kalamata, ülkenin en temiz plajla- nna sahip; su sporlan, balık avı için ideal, turistik bir yer. Her yaşa ve beğeniye göre eğlence olanaklan- nın sayısız olduğu bu güzel kıyı kentinde 1998'den beri de bir Bel- gesel Film Festivali düzenleniyor. Geçen yılki etkinlikte yer alan 48 belgeseli bir hafta süresince 16 bin meraklı izlemiş. 53 ülkeden 285 belgeselin katıldığı bu yılki 5. Ka- lamata Belgesel Film Festivali 20- 26 Ekim 2002 tarihleri arasında ger- çekleştiriliyor. Uluslararasıjüride yer alacak üç yabancı sinemacıdan bi- ri olarak kahlıyorum bu etkinliğe. îki Yunanlı ile birlikte 5 sinemacı- dan oluşan uluslararası jürinin baş- kanlığmı ünlü Italyan yönetmen Francesco MaseDi yapıyor. Altın - Gümüş Zeytin ödülleri Italya'nın en eski ve önemli sine- ma okulu Centro Sperimentale'yi 1949 yılında bitiren Maselli, Anto- nionive Viscontigibi ustalann asis- tanlığını yapmış. Italyan Yeni Ger- çekçilik akınunın ünlü senaristi Ce- sare Zavattini ile yaptığı ortak ça- lışma "L'amore in citta"nın (Şehir- de Aşk' 1953) "La storia di Cateri- na" (Caterina'nın Öyküsü) bölü- münde yer aldı. Ilk uzun metrajı "GfisbandatTyı 1955'teçekenMa- Walther Ruttnıann'ın imzasuıı taşıyan 1927 yapımı 'Bertin, Büyük Bir Kentin Senfonisi', festivalde canh müzik eşliğinde gösterütvor. selli, romancı AlbertoMoravia'nın "flgkİTİik Zamanrnı da beyazper- deye (1964) uyarladı. Filmlerinde toplumun politik ve ideolojik eleş- tirisini yaparak sosyal suçlamalar- da bulunan usta yönetmen, 1986'da çektiği "Storia d'amore" (Aşk Öy- küsü) filmiyle Venedik Film Festi- vali'ndejüri özel ödülünü kazandı. Maselli başkanlığındaki uluslara- rasıjüri 40bin Euro tutanndaki ödül- leri festivalin katılımcılanna 8 ay- n kategoride dağıtacak. Etkinlik, 20 Ekim Pazar günü perdelerini Aa- ron Lubarski ve Alessandra Petos- si'in yönettikleri "Journeys with George" (George'la Yolculuklar) filmiyle açıyor. Bu ilginç olduğu kesin çalışma George W. Bush'un seçim öncesi kampanyasına değinen oldukça iğneleyici. alaycı, eleştirel biryaklaşımla gerçekleştirilmiş bir çalışma. Yanşma dışı yer alacak yan etkinliklerde Rus Tefik Şakver- diyev"in 5 fılmi: Zafer Marşı, Rus- ya"nın Çocuklan. Alkışlayan Ulus İçin, Stalin Bizimle ve Aşka Giriş gösteriliyor. Alman Yönetmenlere Saygı'da, Wim VVenders'in bizde de ilgiyle karşılanan "Buena Vlsta SodalChüVı, \\uhberRuttmann ın "Bertin, Büyük Bir Kentin Senfoni- si", VVerner Herzog'un "Karanb- ğın Dersleri" ve Volker Koeppun filmleri var. "Berlin, Büyük Bir Kentin SenfonisT canlı müzik eşli- ğinde sinemaseverlere sunulacak. Yunanlı Dimitris Mavrildos'un "Doğu Bilmecesi", "Polemonta", "Akdeniz ve İonya'nın Boyutiandı- nlmış Resminin Köprüsü" çalış- malan var. Bu belgesellerin yanı sı- ra "temah belgeseOer'' de gösterim- de olacak: Sınemada Dans, Huzur- suz Balkanlar, Eski Yunanistan'da Olimpiyat Oyunlan, aynca 15 ül- keden de çağdaş örnekler. Uygariığm ışıklan sinema Yöneticisi Costas Skouras, festi- valin 5'inci yaşını kutlamaktan ötü- rü çok gururlu: "5'indyaşBnızı mum- lan, ışıklan söndürerek kutiamıyo- ruz, tersine, amaamız daha çok ışık yakmak, çevremizi apaydnıhk kıl- mak. Sinema ışıklannı. yani uygar- uğuı ışıklannı daha da güçlendir- mek isthoruz. FestivaDerin sorum- luluğu ve göırvi sinema salonlanna I d t k ^ cekınekobiıaİLKi&feri brk- h toplumlann görsel yarabcıhğuun kdnesokarakyakuılaşQrmak.evTen- sel bir yaklaşınüa toplumlar arasın- da doğrudan doğruya bir üetişim kurmak." Kalamata'da film gösterilerinin yanı sıra, besteci-müzisyen Nikos KyiK>urgos'un konseri, Mema Spyratouve Lambros Liavas'ın "Ka- ragöz Müzikali", çocuklar için de hazırlanmış bir etkinlik olan Kara- göz atölyesi, "Savaşve Sinema" ad- lı film afişleri sergisi yer alıyor. Festivalin sponsorlan ise Gelişim Bakanhğı, Yunan Turizm Derneği, Onasis Vakfı, Alpha TV kanalı, Yu- nan Film Merkezi, Fuji Film. 1998'den bugüne dek Kalamata Belgesel Film Festivali'nde 480 fıhn gösterildi, 45-55 ülke katıldı, 350 yönetmenin çalışmalarını ise 60bin kişi izledi... 18 DERNEK TÜRKÎYE FOTOĞRAF FEDERASYONU'NU KURMAK ÎÇÎN TOPLANDI Fotoğraf sanatçılan tek çatı altındatZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Profesyo- nel ve amatör fotoğraf sanatçılan, Türkiye'yi uluslararası düzeyde temsil edilebilmek için tek çatı altında toplanıyor. Türkiye FotoğrafDemekleri Birligi (TFDB) top- lantısı 18 kuruluşun katılımıyla Edremit'te ger- çekleştirildi. Toplantıda Uluslararası Fotoğraf Sanatı Federasyonu'na (FIAP) üye olmak için ge- rekli düzenlemelerin yapıldığı ve kurucu üyele- rin belirlendiği açıklandı. Türkiye Fotoğraf Demekleri Birligi Ege Böl- ge Sorumlusu ErolOzdayı ve Izmir Fotoğraf Sa- natı Derneği (IFOD) Başkanı Tayfun Kocaman. 18 dernek başkanıyla bir araya gelerek resmi oluşum için gerekli çalışmalan tamamladıklan- nı söyledi. tFOD Başkanı Kocaman, ülkeyi uluslararası dü- zeyde tanıtıcak federasyonun oluşumu için tüm derneklenn "kabul" oyu kullandığını belirtti. Türkiye Fotoğraf Demekleri Birliği'nin bugüne dek çalışmalarını gayri resmi olarak sürdürdüğü- nü vurgulayan tFOD Başkanı Tayfun Kocaman sözlerini şöyle sürdürdü: u Yıllardırboşluğu his- sedilen, ancak > asalar gereği bir türlü gerçekleş- mesine izin verilmeyen federasyonun yapüan ka- nun değişikliğjyle nihayet kurabili) oruz. Kurula- cak olan Türkiye Fotoğraf Federasyonu'yla, ül- kemizde bulunan tüm fotoğraf sanatçılanve der- nekler uluslararası düzeyde kendikrini temsil et- me hakkuıa sahip olacak." Nâzım Rusya'da anılacak • Kültür Servisi - Nâzım Hikmet'in 'Bir Aşk Masalı' yapıhnı sinemaya aktaran Rus yönetmen Ejder Ibrahimov'un eşi, dramaturg Margarita Malayeva, 13-17 Kasım günleri arasuıda Moskova'da düzenlenecek olan Nâzım Hikmet , etkinlikleri hakkmda . bilgi vermek için Istanbul'daydı. Moskova'daki Dünya ve Kültür Yaratıcı Merkezi'nin genel başkan yardımcısı ve direktörü olan Malayeva, Nâzun Hikmet'in 100. doğum yılı nedeniyle düzenlenen konser, oyun, söyleşi ve îbrahimov filmlerinin de yer alacağı etkinliğe Türk sanatçılan da davet ediyor. tbrahimov'un yönettiği 'Bir Aşk Masalı' filminde rol alan Türkan Şoray başta ohnak üzere Zülfü Livaneli, Ataol Behramoğlu, Kıymet Coşkun ve Atilla Coşkun davetliler arasında. 1993 'te yitirdiğimiz Ejder îbrahimov, aynca Nâzım Hikmet'in yapıtlanndan Enayi, Banş Savaşçısı (Evde Banş), Bir Mahallede tki Delikaniryı da filme çekmişti. ^ardiyan' Diyarbakır'da • DtYARBAMR (AA) - Diyarbakır Devlet . Tiyatrosunda (DDT) sezonun ikinci oyunu 'Gardiyan'ın provalan aralıksız sürüyor. Turan ' Oflazoğlunun yazdığı ve Ismet Hürmüzlü'nün yönettiği 'Gardiyan'da, Turgay Kılıç, Orhan Özyiğit, Sertel Uğur, Engin Özdemir, Kamil Gençtürk ve Hakkı Kuş rol alıyor. Dekor ve kostüm tasanmı Sertel Çetinel, ışık tasanmı ise Zeynel Işık'a ait olan oyun, 24 Ekim günü saat' 20.00'de Diyarbakır Devlet Tiyatrosu Orhan ' Asena Sahnesi'nde tiyatroseverlerle buluşacak.' Yadigâr-ı Kütahya' sergisi açdA • Kühür Servisi - Tarihi Galata Kulesi yarunda açılan Anemon Galata Butik Oteli'nde dün açılan Sıtkı Olçar'ın 'Yadigâr-ı Kütahya' sergisi, 6 Kasım'a kadar devam edecek. Daha önce Beylerbeyi Sarayı'nda sergilenmiş olan 'Yadigâr-ı Kütahya' dizisi, yaklaşık 33 parçadan oluşuyor. .- Amerika'dan Japonya'ya, Fransa'dan A\-ustralya'ya kadar birçok ülkede koleksiyonerleri bulunan Sıtkı Usta'nın son \ dönem üretimleri 'Bizans Mozaikleri'nden, 'Piri Reis Haritalan'ndan esinlenilerek meydana getirilmişti. Anemon Galata Butik Oteli: BereketzadeMah. Büyükhendek Cad. No: 11 Kuledibi/lstanbul. (0 212 293 23 43) Ttokaktaki Ses' ses getipdi • ADANA (AA) - Adana'daki sokak çocuklanndan oluşturulan tiyatro topluluğu, yaşamlannı anlatan 'Sokaktaki Ses' adlı oyunu sergiledi. Ezgi Şen'in yazdığı ve Mehmet Arpalıgil'in yönettiği, üçü kız toplam 14 sokak çocuğunun sergilediği oyun büyük ilgi gördü. Sokak çocuklanna yaklaşık bir yıldır ücretsiz Ingilizce dersi veren ve eşi Çukurova Üniversitesi'nde öğretim üyesi olan • Ingiliz Pamela Richardson da, oyunda, çantası . çalınan bir kadını canlandırdı. Salonda konser ; veren sanatçı Umut, yeni kasetinin gelirinin bir, bölümünü Sokak Çocuklan Demeği'ne , bağışladığını açıkladı. 'Büyük Adam Küçük Aşk' Kahire'de • tSTANBUL (AA) - Yönetmenliğını Handan Ipekçi'nin yaptığı "Büyük Adam Küçük Aşk' adlı filmin, yann başlayacak Kahire Uluslararası Film Festivali "ne katılacağı bildirildi. Yeni Yapım Film şirketinden yapılan yazılı açıklamada, 25 Ekim gününe kadar devam edecek festivalde, geçen günlerde kaybettiğimiz sanatçı Şükran Güngör'ün de rol aldığı fihnin 'Altın Piramit' ödülü için yanşacağı belirtildi. Açıklamada, yönetmen tpekçi ile filmin oyuncusu Füsun Demirel'in katılacağı festivalin 'en iyi erkek oyuncu' adaylan arasuıda Şükran Güngör'ün de bulundugu kaydedildi. BUGUN • CEMAL REŞtT REY KONSER SALONU'nda 20.00'de Kazakistan Almaü Kühür Günleri' kapsamında Abay Kazakistan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu'ndan 'Freskler' adlı bale. (0 212 232 98 30) • ATATÜRKKİTAPLIĞrnda 18.00'de 'Çilek Soshı Müzik: Strawbs Konseri' adlı '33 Devir Dinleti'. Konuklar:SercanGürler,Cahit Erdoğan (0 212 249 09 45) • FRANSIZ KÜLTÜR MERKEZİ'nde 19.30'da 'TehBkeHİHşkiler' adlı filmin gösterimi. (0 212 252 02 62) • AKB.\NK KÜLTÜR SANAT MERKEZİ'nde 16. 00'daÖmerYümaz(tenor), Hande Tuncer(soprano) ve Fügen Serbest'den (piyano) 'Opera Aryalan' adlı konser. (0 212 252 35 04) CEZİCİ FESTİVAL • ANKAPOL SİNEMASI'nda 12.15'te 'AyazdaBirYürek', 14.30'da 'Dantelacı Kız', 17.00'de 'KısaFUmler', 19.00'da 'Bumerang' ve 21.15'te 'Taraf Tutmak'. (0 312 419 39 59)