Katalog

SAYFA CUMHURİYET 14 EKİM 2002 PAZARTESİ DIZI DSP'den istifa edip YTP'yi kuran ekip, Derviş'in CHP'de karar kılması üzerine büyük düş kınklığma uğradı Troykarüyası erkenbitti f zkan 'ın DSP'yiterketmesinin ardından Ecevü'ten beklediği çagnyı alamayan Cem, 11 Temmuz'dapartisinden vegörevinden istifa etti. İstifacüann ve kamuoyutuın beklentisi, kurulmasına kathda bulunduğu YTP'ye fasa süre sonra Derviş 'in de kaalmasvydu Ama beklenen olmacti. Derviş, uzun arayışlardan sonra CHP'yi tercih etti. Yaşanan hayalfanklığı öyle büyüktü ki, önce YTP'denfireler başladı, ardından Özkanf la Cem arasında 'soğuk riizgârlar' estiği söylentüeri kuhslereyayddı. YTP'lüer duygulannışöyle anlattyordu: "Boş havuza atladık." TÜREYKÖSE Hüsamettin Özkan ve ekibi DSP'yi terk eder- ken, Dışişlen Bakanı ismaflCem çok acelecı dav- ranmadı. Birkaç gün boyunca Başbakan Bülent Ecevit'ten çagn bekledi. Ancak beklediği bu çağ- n gelmedi. Cem'e DSP'de genel başkanlık yohı açılabilecegi beklentileri gerçekleşmedi. Hüsa- mettin Özkan'dan boşalan başbakan yardımcılı- ğına Şükrü Sina Gürd'in atanması, Devlet Baka- nı Kanal Derviş'in deıstifayazorlanması.Cem'in karannı kesinleştirmesini sağladı. 11 Temmuz günü, partisinden ve görevinden istifa etti. Cem, 12 Temmuz günü AnkaraGazetecilerCemiyeti'nde bır basın toplantısı düzenledi. Toplantıya oğlu Kerim'le birlikte geldi, yanında hiçbirpartili yok- tu. Özkan ve Derviş'le birlikte yenı birhareket baş- latma karan aldıklannı açıkladı. Derviş'in konu- munun gerçeklerine saygılı olduklannı açıkladı. Bu süreçte, Derviş'in katüımına kesin gözüyle ba- kılıyordu... Moraller yüksekti. Cem'in kısa sürede başba- kan olacağı, ANAP desteğiyle AB eksenli yeni bir hükümet kurulacağı hesabı yapüıyordu. Cem son derece iddialıydı. 0 günlerde aynen şunlan söylüyordu: "Rü>agörmüyorum.Ayaklanmyerebasyor.\^- püan kiıni anketierde bize verilen destek yüzde 50-60 arasmda çıkıyor. Ancak söylediğnn gfflri,bn- tün bunlan ihtiyatb karşıhyorum." Ancak günler geçiyor bir türlü ilan edilen 'troy- ka" tamamlanamıyordu. Derviş 10 Ağustos gü- nü bakanlıktan istifa etti. Ama YTP'ye gelmek- te acele etmiyor, solda birlik turlan anyordu. Cem, bu turlara pek sıcak bakmıyordu, "gerçeklerle'' il- gilendiğini söyleyerek birlik arayışlannı ciddiye almıyordu. Bu arada, CHP lideri Deniz Baykal da bir bütünleşme çağnsı yapn. Cem bu çagnyı cid- diye almayınca Derviş karannı kesinleştirdi ve 21 Ağustos günü "CHPTP oldu... Pervls'ln klmllk bunalımı' Derviş Türkiye'ye geldiğinden bu yana parti- ler arasında paylaşılamayan isim oldu. ANAP, DSP ve CHP kendisine sürekli sıcak mesajlar gönderirken; Derviş siyasal kimliği konusunda çe- lişkili mesajlar verdi. "Sosyal demokrat", "de- mokratik sofcu" olduğunu söyledi, bazen bu iki sözcüğü birlikte kullandı. Almanya'da yayımla- nan Die Zeıt gazetesine nisan ayında verdiği de- meçte ise şunlan söylüyordu: "Tabfi ki Başbakan Ecevk'e bir bagüık hisse- diyorum. Bu, dostiukve saygıylaflgOLBen Kberal sosyaMemokranm. bu yüzden Ecevit'in partisi dünya görüşü oiarak da bana en yakm olan. Ama umudum yeni bir orta sol ittifakta yaüyorf Daha sonra "sosyalHberalsentez" sözlerini kul- landı. Son oiarak da, ekonomik raporlannda sert eleştirilere hedef olduğu "sosyaldemokrat"bir par- tide karar kıldı. Yere çakıldık1 Derviş'in karan YTP'de şok etkisi yaptı. Mil- letvekilleri ilk günlerde büyük bir çöküntü için- deydi. Içlerinden biri durumlannı şöyle anlab- yordu: "Derin bir havuza atiadık. tçi boşmuş. Ye- re caküdık_" îstanbul Milletvekdli ZaferGüler ise "denizeat- ladddannı" söylüyordu: "Denize atladık, sonra bir gemiye bindik. Ece- Başlarda mutiu bir beraberlik görüntüsü veren Özkan, Cem ve Derviş troykasunn ömrü uzun sünnedi vit, Enver Paşa gibi Sankamış'ta tek kurşun ata- madan donmayabıraknbizlDSFde hiçbirşeyya- pamadık. Genel merkeze bfle gidemiyorduk. Bizi dinleyen yokru. Birikimiınizi kullanamrvorduk. Biz de Sankamıştan kaçuk. Yaşamak için başka cephede mücadele veriyoruz." YTP'deki hayal kınklığının ardından istifa eden- leroldu. Gaflar\âkm ve GönülSarayAlphan aday- lıktan çekildi. Bırçok mılletvekıli de "namusbe- lasma,ayTpolmasuı"dıyepartıdekaldı Bu süreç- te özkan ekibi seçimlerin ertelenmesi için aktif mücadele yürüttü. Cem ise "Sedmlerin ertden- mesi partimin lehine, ülkenin aleyhine" diyordu. Cem ile Özkan arasındaki "soğuktuk" dikkat çe- kıcı boyutlara ulaştı. 'özkan. Cem'l takmıyordu' DSP'den YTP'ye gidip hemen aynlanlardan Ha- san Fehmi Konyah. derin bir hayal kınklığı yaşa- dığını anlanyor. Hüsamettin Ozkan grubuyla "hiç- hn-agki nftmartıgm^vıiTgulayan Konyalı, bu süre- ci şöyle özetledi "Özkan gnıbunun DSP'den ay- nhnasmı da ohımlu görmüştüm. Ben zaten onlar- b aynfanadnn.tsmaiBey'ebağhydık.odabize,'Bir- kaç gün bekleyin' dedL DSFde yeni bir yapılanma olurdiye bekJedikönce. Ama Cem istifa edince ben deistifa etâm.tlktopianadaanladıınki,partide Öz- kan damgası var. Ozkan gend başkanı takmıyor- du. Topbnalarda cep tdefonu çabyor, gend başka- nm yanmda açıpkonuşuyordu. tsmafl Bey de hava- lanmış gkUyordu. Parti vitrininden rahatszdım. Gendbaşkana, "Bunlarvakıfbüe kuramaz. Bırge- cekonduda genel merkez tutsanız, yanınıza Kemal Derviş'ı ahp yıpranmamış yüzlerden bır\itrin oluş- tursani7 umut olur. Banka batıran bunlar, devleti baüran bunlar, şimdi suyun başında bunlar' de- dim. Özkan görünmez gend başkandı, ikinci sı- rada Istemihan Talay geiiyordu, tsmail Cem 3. sıradaydı. Cem, çok kibar adam. Hep dinledi. Yeni bir parti olduğumuzu söyledi Son oiarak 'Sizinle gend başkanhk pazarhğı mı yapolar, par- tiye kanşma, ofur genel başkanhk yap' mı de- diler diye sordum. Cevap vermedı." Ecevlt, Caffar Yakın'ı aradı... Yüzde 40-50'ler bekleyen YTP, baraj korkusu- na girince özellikle Gaffar Yakın ve Gönül Saray Alphan, seçimlerin ertelenmesi için açık müca- deleye girdi. Bu süreçte Yakın, Başbakan Ecevit'e "Seçimler ertdensin, azınhk hükümeti kurubun. Irak operas\t>nu sırasında siz başbakan otmaha- mz" mesajını ilettı. Yakın'ın rande\-u ısteğıne Ece- vit'in yanıt vermediği ve DSP Genel Saymanı Medt Şekerdoğlu'na görüşlerini ılettiği "resmen" açıklandı. Ancak diziyi hazırlarken görüştüğü- müz Yakın, bu süreçte Başbakan Ecevit'in de ken- dısinı aradığını söyledi. Erteleme için çabalar yürütülürken "son" hü- kümet formülleri de ortalıkta dolaşmaya başladı. Yakın aracılığıyla Ecevit'e seçimlerin ertelenme- si durumunda DSP azınlık hükümetine destek ve- rileceği mesajlan iletıldi. Bazı DSP'lı bakanlarda bu yönde girişimlerde bulundu. Ancak tüm bu gi- rişımler sonuçsuz kaldı ve 1 Ekim'de TBMM ye- nıden tatıle gırdı. Seçım göründü.. BİTTİ 6 Şaşkııı 9 ırulletvekiüeriraıı DSP'nin parçalanma sürecinde tarihe bazı milletvekillerinin şaşknılık ve tutarsızlıklanyla ilgili ilginç notlar da düşüldü. Işte bunlardan bazılan: • DSP Genel Başkan Yardımcısı Rahşan Ecevit'e giderek Hüsamettin Özkan'la ilgili dosyalar veren Antalya Milletvekili Sancar Saym, DSP'deki deprem başlayınca hemen "YTP trenine binmekte" sakınca görmedi. Sayın, Rahşan Ecevit'e "Ozkan görevden abnsm" dediğini unutuverdi. • DSP Zonguldak Milletvekili Tahsin Borav Baycık, hızlı karar değiştirme rekortmeni oldu. 8 Temmuz günü sabahı DSP Genel Merkezi'nde düzenlenen toplantıda Rahşan Ecevit'e, "Şimdiye kadar saldınlara suskun kaldık Arük izin verin, kendimizi koruyahm. MHP'de Türkeş'e, Bahçeli'ye karşı bir tepki olunca hemen kafa göz yarıp işi bitiriv oriar. Biz de gerektiğinde kendimizi böyle savunmatayız'' diye radikal önerilerde bulundu. Aynı gün akşamüzeri DSP'de kopmalar başlaymca hemen fikrini değiştirip, ilk istifa edenler arasına katıldı "YeniTürkiye iktidarmda" ilkyer kapanlar arasında olma fırsatını kaçmnak ıstemedi. • Adana Milletvekili AB Tekin, "genç milktvekiDeri" oiarak Ecevit'e destek açıklaması yapmak için girişimde bulundu. Sonra, destekten vazgeçip istifa etti ve YTPTi oldu. Ancak orada da Cem kendisıni "hayal lankhğma uğratü" ve ANAP'a geçti. • Ecevit'e destek açıklaması yapmakta yanşanlar, birkaç gün sonra bu açıklamalannı unutmakta da yanştı. Kadın Metin Bostancıoğlu milletvekilleri adına yapılan bağhlık açıklamasını okuyan Esvet Özdoğuile toplantıya katılan Gönül Saray Alphan ve Perihân Ydmaz, istifalar başlayınca yem oluşuma "koştu". Ecevit'e yazılı destek açıklaması yapan Mılli Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu. açıklamasını unutup istifa etmekte sakınca görmedi. • DSP îstanbul Milletvekili ZaferGüler, önce DSP'den istifa etti. sonra aynı gün gen aldı. "Bu hareket sol bir hareket değil. Arkasuıda daha önce mücadele verdiğimiz mihraklar var. Milletvekilliğiıni bir sol partide tamamlamak isterim. O dolaşan isimlerle bir arada ohnamız söz konusu değfl" dedi. Yaptığımız telefon görüşmesinde. yeni oluşumun arkasuıda Mehmet Ağar'ın olduğunu söylüyordu. Ancak birkaç saat sonra yeniden fikir değiştirip yeni oluşuma katıldı. • Eski Devlet Bakanı Mustafa Yılmaz da bir kararsızlık süreci yaşadı. Yeni oluşumun Meclis'teki toplantılanna katıldı. Ancak daha sonra "Çay içmeve gittik, hepsi arkadaşnmz. Vazgeçtim. Yeni oluşumda yer almayacağım. Seçmenlerim razı ohnuyor" dedı. Sonra, CHPr ye geçtı. • YTP'ye katılanlardan Rahmi Sezgin ve Hasan Fehmi Konyah, daha sonra partıden aynldı. Konyalı, "Cem ve Derviş eksenli yeni bir kadroyla yeni bir oluşum bekhyordum. Ama, YTP Hüsamettin Ozkan hizibinin partisL Özkan, partinin görünmez genel başkanı. Ha>allerim vıkıldı'5 diye konuştu. AFFAR YAKIN 'Senaryo'dan yakınan bir 'oyuncu' Seçimlerin ertelenmesi için çaba gösteren, bu süreçte YTP grup başkanvekilliği vc adaylıktan çekilen Gaffar Yakın, seçime gi- dilen süreci şu ana başhklarla anlaöyor: • EMF Başkanı Fkher, Dünya Banka- sı'nda başkan yardımcısı Kemal Derviş'in adını Ankara'daki yetkililere Merkez Ban- kası Başkanı olması için fisüdadı. • Eski ABD Büyükelçisi, Derviş'in eko- nomiden sorumlu devlet bakanlığı için uy- gun olacağmı Ankara'ya fisıldadı. • Derviş Ankara'ya kurtancı oiarak gel- di. Baykal, Derviş'in 6 ay önce kendisine emekli olup CHP'de siyaset yapmak istedi- ğim söyledığini açıkladı. • Mart-Nisan 2002'den itibaren millet- vekillerini ziyaret eden ABD Büyükelçüi- ği'nin müşavirlerinin AKP'yle ilgili olum- lu yaklaşımı dikkatimi çekmeye başladı. • Mayısta Başbakanımız hastalandı. • 18Mayıs2002'deHeraldTribune'debir makaleyayımlandı. "ABD'ninlrakoperas- you kaçınümazdır, Türkiye'nin yardnnı oJ- madan ABD operasvon \apamaz~ diyordu. ^ 9 Mayıs'ta Mustafa Kemal Tuğme- ner'm, evinde Derviş'e verdiği yemeğe ka- üldım. Derviş ilk defa o yemekte sonbahar- da seçünden söz edince, ben "Erken seçim iktklar için felaket olur. Ekonomik progra- nimryinetkelerialınmadanyapılacakbirse- çimde iktidar kaybeder" dedim. Ertesi gün Derviş'in seçünle ilgili demeci çıktı. \/ Derviş'i, Irak'a operasyon yapmak is- teyen güçler konuşturuyor, yorumunu yap- nm. • Başbakan'ın rahatsızlığı sırasında Oran'daki eve ziyarete gittiğimizde Rahşan Ecevit'e Irak operasyonu sırasında Ecevit'in başbakan olması gerektiğini anlatnm. \/ Özkan istifa edince ben de kendisine duyduğum dostiuk nedeniyle destek ver- mek için tamamen duygusal nedenlerle is- tife ettim. Ozkan, poliükayı bırakıp Istanbul'a dönmek istiyordu. Kendısini arayan Derviş, sıyasetı bırakmamasını istedi. • YTP'nin kuruluşu aşamasında görüş- tüğüm Derviş'e kendisinin lider olması ge- rektiğini söyledim. YTP'nin programı ken- disine gönderildi, tek kelime bile eklemedi. i/ ABD'den dönen Derviş söylemlerini de- ğiştirdi, derin CHP'li olduğunu hatırladı. ı/ Sayın Başbakan'm "Shasiyaşamunda böylesmigörnıedim" dediğı gibi, ben de bu kadargüzel oynanan birsenaryo görmedim. Bu değerlendirmeler, Yakın'ın da bir di- zi çelişkisini ortaya koyuyor. "ABD senar- >viannmadamıdediğıniz,Derviş'egendbaş- kanhkönerfyorsunuz,buçdişkideğimi'' di- ye sorduğumuzda, "Oiayiann içeriande ta- nıdık" diyor. Yakın, seçim sürecinde YTP çalışmalanna katılmayacağını, siyasal gele- ceğiyle ilgili karannı 3 Kasım'dan sonra ke- sinleştireceğıni sözlenne ekliyor... Enfazla parti 1999da... Çok partili 14. seçimANKARA (AA) - 3 Kasım'da yapılacak seçimler, çok partili siyasi yaşama geçilmesinden bu yana yapılan 14'üncü milletvekili genel seçimi olacak. Genel seçimlere en fazla parti 1999'da kanldı. Bu seçimlerde 20 parti, seçmenden oy istedi. 3 Kasım seçımlen ise 18 parti ile ikinci sırada yer alacak. 1950 ve 12 Eylül sonrasında yapılan 1983 seçımlerine ise 3'er parti katıldı. Çok partili siyasi yaşamın geçildiği 1950'den bu yana yapılan genel seçimlerde oylann dağılımı şöyle oldu: DP CHP CMP 1950Stcimkn Pırb Adı Khmn Oj Oruı DP 4.241393 5268 CHP 3 1-656! 3945 Bağımsız 383 282 4 76 MP 250414 311 iMP MJlet Pares;) -1954Secimleri 5 151550 57 61 3161696 434 085 137 318 57 011 (TKP Türfaye Köylü Pamsı CMP Cumhunyetçı Mılleı Pamsı) -1957 Seçimkri 4 372 621 47 88 3 753 136 652064 350597 ,12 4994 (HP Hüır.)eı Paresı ı -1961 S^imkri 3 724 752 36 74 3 527435 1415.390 1 391 934 81732 TKP DP CHP CMP HP CHP AP CKMP YTP BatımsLz 3536 4 85 154 064 4109 7.14 3.84 0 05 34-rç 13 96 13 73 0 81 AP CHP MP YTP Bagraısız TtP CKMP (MP Mıllet Pamsı TtP Türlaye Lşçı Pamsı) KP CHP GP 4 921235 2 675 785 582 704 346 514 296 528 276101 208696 (CKMP Cumhunyetçı Köylü Mıllet Pamsı. YTP YemTürfcıye Pamsı I 52 8" 28 7 5 6 26 3.72 3.19 297 2 24 4 229945 4655 2 487 163 27 37 598013 658 511097 5 62 MP 293 849 3 23 MHP 274225 3 02 BP 254 708 2 80 TtP 243 797 2 68 YTP 197 912 218 (GP Güven Pamsı BP- Birlik Pamsı) -1973 Sttimfcri CHP 3 570583 33 30 AP 3.197 897 29 82 DP 1275502 1189 MSP 1265 771 1180 CGP 564343 5 26 MHP 362.208 3.38 Bagımsız 303.218 2 83 TBP 121759 114 MP 62377 058 (CGP Cumhunyetçı Guven Pamsı TBP Türtaye Bıılık Pamsı) -1977 Stçimkri CHP 6136P1 4138 AP 5 468202 36 88 MSP MHP Bagımsız CGP DP TBP TtP «ıNAP HP MDP Bağımsız 1269 918 951544 370 035 2 " 713 856 642 2İ0 187 185 0 39 014 58 540 20 565 1983 Scpmleri " 833148 4514 5 285 804 4 036 970 195 588 3046 232^ 1.13 (HP Halkçı Pam MDP- MJlıyetçı Demobası Partsı) <VNAP SHP DYP DSP RP MCP LDP Bagımsız DYP ANAP SHP RP DSP SP Bağımsız RP ANAP DYP DSP CHP MHP HADEP Bagımsız YDH MP YDP IP YP DSP MHP FP ANAP DYP CHP HADEP BBP Bagımsız ÖDP DTP LDP DP MP BP ÎP EMEP YDP SİP DEPAR DBP -1987 Seçimleri 8 704 335 5 931000 4 587 062 2044 576 1717425 701 538 196 272 89421 -1991 Stcinkfi 6 600 726 5 862 623 5 066 571 4 121 355 2624 301 108 369 32 721 -1995Scpnleri 6 012 450 5 527288 5 396 009 4 118 025 3 011076 2 301343 1 171623 133 895 133 889 127 630 95.484 61428 36853 6919670 5 606 583 4 805 381 4 122 929 3 745417 2716 094 1482196 456.353 270265 248 553 179871 127.174 92.093 79.370 78.922 57.607 51756 44.787 37 680 37 175 24 620 3631 24 74 1914 853 716 2 93 0 82 0 3" 2" 03 24 01 20 75 16 88 10 75 044 013 2138 19 65 1918 14 64 1071 8 18 417 048 048 045 034 022 013 2219 17 98 1541 13 22 12 01 8 71 4 75 146 0 87 0 80 0J8 041 030 025 025 018 017 014 012 012 008 CÜRKAN. KARAA, ARABACI: DSP'li 9'lar haklı çıktı DSP'de "9Tar" oia- rak anılan milletvekil- leri arasında yer alan UhıçGörkan,EminKa- raa ve AI Arabaa, Dev- let Bakanı Tayfün tç- K'nin kendilerini hedef alan sözlerine tepki gös- terdi. Üç milletvekilinin açıklaması şöyle: "'Rahşan Ecevit'inva- km çevresT oiarak andı- ğuuz kişilerin bu arada Tayfun Içli beyin, ne bfl- pratiğiyiesolüzerindeko- nuşmaya nakkı olamaz. Bu kişilerin DSP'li 91an bB-fireverdikkribahane- siyiedeştirmderi dehad- lerine değfldir. DSP'de bu'yakın çe\- renın' mületvekfli aday- lannın bemienmesinde çaplanyla uyumhı sağhk- sızyöntemleri, sol seçme- nin oylarrvia parlamen- toyataşmanDSPTimiBct- vddDerinin herdönemde yanyayakmmın sağpar- tilere transferi sonucunu doğurmuştur. Bu sağjık- sızvapılandırmadan 9Ta- rmpayınadabir fire düş- müştür. Bugün getinen nokta- da 9'larm her söylediği doğrulanmıştır. 9'lann 'Ecevıtlenn öncülüğün- de, Ecevitsız yaşama ge- çiş' öngörüsüde, merkez solda ulusalcılık ve na- musluluk temelinde güç- birliği' arayışı da DSP'nin seçim kampan- yasının temeüni oluştur- maktadB*.Ancak9'larta- rafindan doğru zamanda söylendiğinde reddedil- diği için inandıncıhğuu yitirmiştir. 'Yakın çevre' bu projelerin reddedfl- mesini de bugün deştir- dikleri Hüsamettin Öz- kan ve ekibiyle sarmaş dolaşhaldeve 9'lar hak- kmda EcevMer'e 'Bunlar partiyi sizin elinizden alacaklar' dedikodusu- nubir arada>aparaksağ- laımşlardır. Ötesinde, Tayfun Içü bey '9'lar 0 zaman güçlü genel sekreter istiyorlar- dı. PM'yi ele geçirelim, diyoıiardı' buyurmuş.Bu fikir sahibi olma cüret- kârlığıdır.91ar,gend sek- reterin, tüzük değişikKği yapılarak doğnıdan ku- rultayda seçilmesini, DSP'nin sürekhTiğinin\ç geteceğetaşmmasgmböy- lecesağlanacağmı savun- muştur.Bu koşuDardage- nd sekreterin gerçekten güçlü olması için yanşa- caldarmı saklamamışlar- dır. Böytesi bir >anş için partitabanmdayeterince de göçlüydfiler. Nitekim, Tayfun tçjti bey, 'Bazı kı- şileri partiden atsaydık linç edilırdık' diyerekta- bandaki bu güç ve deste- ği itirafeönektedir. Tayfun tçh beyin, gene 9'lardan söz ederken, "Grubu böldüler, içimiz- de Truva atlan bu^îktılar. Bu,birtaktikti' sözfcriise tekkehmeytekendmibfl- memektir. 9'lardan DSP'de kalanikiarkada- şmuzpartinin nüBervdd- B ada>idır. Partinin aday- lan arasında Truva an' arayan bir anlayış sağhk işareti değfldir."