Katalog

2 2 EYLÜL2001 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA SAVAS KORKUSU 13 TİSK: TÜPkiye rekabette zayıfhyor • ANKARA(ANKA) - TİSK, işgûcü maliyetlerindeki arüşlar nedeniyle Türk ekonomisinin dünya pazarlanndaki rekabet gücünü kaybettiğini belirterek sürekli enflasyon ve işsizjiğin de bu nedenle ortaya çıktığını savundu. "2000 Yıh Çalışma Istatistikleri ve Işgücü Maliyeti" araştırması somıçlannı açıklayan TÎSK, Türkiye'nin 1995-2000 döneminde dünya piyasalannda rekabet eden 27 ülke içinde birim işgûcü maliyeti artışı en yüksek ikinci ülke konumunda bulunduğu belirtildi. Habur1 da krtz endişest GAZİANTEP /DİYARBAK1R (Cmnhuriyet) - Gaziantep Ticaret Odası (GTO) Başkanı Mehmet Aslan, Irak'ın Habur Suur Kapısı'ndan Türkiye'ye motorin sevkini durdurmasının, Güneydoğu Anadolu'da tedirginlik yarattığını söyledi. Irak'ın olası bir savaş ihtimaline karşı stok yapmak amacıyla böyle bir karar aldığını belirten Aslan, "Bu karar bölgemizi olumsuz yönde etkiledi. Habur Sınır Kapısı'ndan 45 bin araç bu amaçla giriş-çıkış yapıyor. 500 bin kışi bu alanda istihdam ediliyor" dedi. Kannı alacaklan piyasayı kffltJedi • İSTANBUL(AA)- tstanbul Ticaret Odası (ÎTO) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldınm, kamunun taahhüt alacaklannı geciktirmesinin, piyasalan kilitlediğini bildirdi. Yıldınm, yaptığı yazılı açıklamada, müteahhitlerin ve devletle iş yapan çeşitli özel sektör firmalannın, kamukurum ve kuruluşlanndan alacaklannı zamamında tahsil edemediklerini, bunun ekonomiyi olumsuz yönde etkilediğini kaydetti. TÛPfc-Moğol İş Konseyi kuruldu • İSTANBUL(AA)- Tûrk Moğol İş Konseyi kuruluş anlaşması Istanbul'da imzalandı. DEÖC bünyesinde faaliyet gösterecek Türk-Moğol İş Konseyi'nin kuruluş anlaşmasına, Tûrk Moğol İş Konseyi Başkanı Ali Rıza Arslan ile İş Konseyi Genel Sekreteri Baldorj Tserendorj imza koydular. Devlet Bakanı Abdulhaluk Mehmet Çay, Türk Moğol İş Konseyi'nin 1. ortak toplantısında yaptığı konuşmada, Moğolistan'da Türk yannmlannın 1.5 mifyon dolann altında olduğunu belirtt Maliyecilere vergikursu AIVKARA(AA)- Maliye Bakanlığınca yönetilen OECD Ankara Çok Taraflı Veıgi Merkezi'nde 8 ülkenin 30 Maliye görevlisine katma değer veıgisi ve elektronik ticaret konusunda eğıtim verilecek. OECD, Ingiltere ve Hcllandalı uzmanlar tanftndan verilecek olan kursta, KDV ve elektronik ticaret, ekonomik çevre ve paar yapılan, yerel paarlann rekabetinin kuılması, elektronik ticaretin vergi tahsilatı gili konular işlenecek. Uzmanlara göre Usame bin Ladin'in arkasındaki finans ağı çökertilmeli îslami fonlara dikkat• Islami yatınm fonlarının da terörû besleyen fınansman kaynaklanmn arasında olduğunu belirten BM Güvenlik Uzmanı Jacquard, "Yalnızca Londra'da 168 tane benzer fon bulunuyor. Bunların önemli bir bölümü yardım kuruluşlan ve sivil toplum örgütleri, hatta dini okullar kanalıyla terör örgütlerinin kasasına giriyor" dedi. Ekonomi Servisi - Uzmanlar, ABD'ye düzenlenen saldınnın ardın- dan dünyanm bir numaralı aranan adamı olan Usame bin Ladin'in, ulus- lararası terorizmde kullanılmak üze- re yeterli parayı çok kolay sağladığı- nı ve yönettiğini belirttiler. Suudi Ara- bistan asıllı milyarder terörist konu- sunda uzman olduğu belirtilen Birleş- miş Milletler Güvenlik Uzmanı Ro- land Jacquard'a göre uluslararası te- rörün finans fonlannı bizzat Bin La- din kendisi yönetiyor ve bu kaynakla- n kurutmak için verilecek mücadele hiçde kolay değıl. 'Islami yaürun fonlan'nın da terö- rü besleyen finansman kaynaklanmn arasında olduğunu belirten Jacquard, kontrolü olmadan milyarlarca hatta trilyonlarca dolann kaçtığını vurgu- layarak şunlan söyledi: "Yalnızca Londra'da 168 tane benzer fon bulu- nuyor. Bunlann önemli bir bölümü yardun kuruluşlan ve sivil toplum ör- gütleri, hatta dini okullar kanabyla te- rör örgütlerinin kasasına guiyor." AFP'de yer alan habere göre, Bin Ladin'in finansman ağını araştırmak- la sorumlu ABD'li bir kuruluşun es- ki başkanı VVılKam VVechsler ise 'Ha- wala' diye tanımlanan bir sistemden söz ederek tahminlerin ötesinde bü- yük miktarlann el değiştirdiğini ileri sürdü. Yine uzmanlara göre ABD Başkanı George Bush'un şu anda ön- celik verdiği konu, milyarlarca dola- ra ulaşan bu servetin kaynaklannı bul- mak. Bu bağlamda ABD devletinin, ma- li hesaplan çok daha sıkı bir kontrole alacağı, bunun da askeri bir müdaha- leden daha faydalı olabileceği söyle- niyor. Ancak öncelikle mevcut ulus- lararası kurallann 'kontrol' açısında yeterli olmadığı da belirtiliyor. Ulus- lararası terorizmin finansal ayağı ABD'nin müttefiklerini ve dostu ül- keleri doğrudan etkilediğinden, daha önemli bir hal alıyor. Bu dostlardan bin olan Suudi Arabistan'ın, Islamm tüm dünyaya yayılması için yaptığı mali destek, tran'ın desteğini geçmiş durumda. Dünyamn en zengin ailesi Wall Street Jornal'm haberine göre, bin Ladin'in ailesine ait Binladin Group, Motorola'dan General Electrik'e kadar dünya devleri ile ortak ya da onlarla iş yapıyor. Yıllık kân 5 milyar dolar olan grup en çok inşaat, gıda ve telekom alanında faaliyet gösteriyor.Grup yüzde 4O'ı finans devi ABN Amro'nun elinde bulunan Suudi-Hollandi Bank'aı ana ortağı. tsbuni yatmm fonlanrun, terörü besleyen finansman kaynaklannın arasında olduğunu belirtliyor. (Financial Times) ABD pazannda sıkıntılar yaşandığını belirten ÎHKİB Başkanı Nuri Artok: Mevcut siparişler dıırdıırıılduEkonomi Servisi - tstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon th- racatçüan Birliği (İHKlB) Baş- kanı NuriArtok ABD'deki sal- dınlar sonrasında Türkiye'nin bu pazarda sıkıntılar yaşadığı- nı belirterek bu konuda hükü- metin önderlik edeceği bir acil izleme komitesinin kurulması- nı istedi. Türk fırmalanna yeni sipariş verilmediğini belirten Artok, "Amerikan fırmalannca mev- cut siparişlerin, ürctimin hangi aşamasuıda olursa olsun dur- durulması istenmektedir. Mev- cut siparişlerin miktaruun azal- ülması talep edibnektedir. Baa Amerikan firmalan Türkiye'yi riskli ülkenstesinedahiletmiş ve inşkilerini en alt düzeye indirme kararı almıştır. Amerika'ya uçuşlarda sorunlar bulunduğu için birçok ürün yükkme yapı- lamadığınrian depolarda ve gümrüklerde bekletilmekte- dir" açıklamasında bulundu. Nuri Artok, ismini verme- diği dünyarun en büyük fir- malanndan birinin iç yazış- masında "Geçki olarak bölge- ye olan hağımhlığın azalülma- sı gerekrvor. Türkiye'den az mal almması da şirket politi- kasmın gereğidir'' ibaresinin BazıAnierikanrinııalanTüridye'yiriskfiü yer aldığına dikkat çekti. Bu aşamada hükümete bü- yük görev düştüğünü ve Türki- ye'nin bu dönemi değerlendi- rirken politikalannda sap ile sa- mannı kanştınlması tehlikesini göz önünde bulundurması ge- rektiğini söyleyen Artok, "Türkiye'nin İslam ülkeleri arasında farklı bir yere sahip oJ- duğunuo, terörist ülkelere kar- şı ABD'nin yanuıda bulundu- ğunun ABD kamuoyuna iyi an- lanlması gerekir. Türkiye Müs- lüman, ama 80 yddır demokra- sryieyönetiliyor velaik bir ülke" dedi. Kendimizi anlatmanm bü- tün yollannm denenmesi ge- rektiğini ifade eden Nuri Ar- tok, Amerikan gazete ve tele- vizyonlanna ilanlar vermenin buna dahil olduğunu, İHKtB olarak destek vereceklerini belirtti. PATRONLARZtRVEDENtYlMSERAYRILDI 2002'de büyüme sürecine girilecekEkonomi Servisi - Eczacı- başı Holding Yö netim Ku- rulu Başkanı Büknt Eczacı- başı, dün yapılan İş Çevresi Grubu'nun toplantısına katı- lan Devlet Bakanı Kemal Derviş'in, ekonominin 2002 yılında büyüme sürecine gi- receğini, enflasyonun düşe- ceğini, ancak enflasyon he- defi konusunda 1MF ile an- laşmaya vanlama- dığına işaret ettiği- ni dile getirdi. Türk özel sektör temsilcilerinin meydana getirdiği İş Çevresi Gru- bu'nun 5. toplantı- sı, dün Eczacıbaşı Holding'in ev sa- hipliğinde gerçekleştirildi. Toplantıya, Bülent Eczacıba- şı başkanlığında, Rahmi M. Koç, Rifat Hisarcıkboğlu, Tuncay Özflhan, Hüsamettin Kavi, Refik Baydur, Aydın Doğan, Ersin Ozince, Meh- met Ali Yalçmdağ, Mustafa Koç, Ömer Sabancı, Ali Sa- bancı, Ferit Şahenk, Ömer Dinçkök, luğrul Kutadgobi- lik ve Mehmet Emin Kara- mehmet'in katıldığı, Sakıp Sabancı'nın yurtdışında ol- ması nedeniyle toplantıda bulunamadığı bildirildi. Bü- lent Eczacıbaşı, toplantıya ilişkin yaptığı açıklamada, İş Çevresi Grubu'nun eylül ayı olağan toplantısına Derviş' in de kaüldığını belirterek, Der- viş'in ekonominin son duru- mu ve özellikle Londra'da yapılan değerlendinneleri de içine alan konular- da açıklamalarda bulunduğunu ve İş Çevresi Grubu üyelerinin sorulan- nı yanıtladığmı kaydetti. Derviş'in gelecek yüa ilişkin beklen- tilerini anlattığını dile getiren Eczacıbaşı, gele- cek yü yüksek oranlı ohnasa da yeniden büyüme sürecine girileceğini açıkladıgını be- lirtti. Eczacıbaşı toplantıyla ilgili olarak "Saym Derviş ay- nca, döviz kurunun belirgin- ok kazanmasımn yaürımlar ve ekonominin getişmesi açt- smdan büyük önem taşHhğı konusunda işadamlan ile ay- nı görüşte olduğunu vurgu- ladı" dedi. DB^DEN YOLSUZLUK DEĞERLENDİRMESİ Türkiye mücadelede doğru yolda EkonomiServisi- Dünya Ban- kası, Türkiye'de mali sektör re- formu ve kamu harcamalan ala- nındaki reform çalışmalannın yönetimkalitesini arttırarakyol- suzluklan azaltacağını, Türki- ye'nin bu reformlarla ekonomi- sinde dengeleri düzeltmesinin yanı sıra yolsuzlukla mücadele- de de önemli bir adım attığını bildirdi. ODTÜ'de, Hazine Müsteşar- lığı, Başbakanlık Teftiş Kurulu baş- kanüğı ile çok sayıda bakanlık temsilcile- rinden oluşan Yön- lendirme Komite- si'nin düzenlediği "Türkiye'de Etkin Yönetim ve Yolsuz- lukla Mücadele Konferansı"nın konuşmacılan arasında yer alan Dünya Bankası Başkan Yardım- cısı Johannes Linn, ABD'deki terör olayı yüzünden toplantıya gelemezken Linn'in hazırladıgı konuşma metni, Banka'nın Tür- kiye Temsücisi Ajay Chhibber tarafindan okundu. Mali sektör reformunun Dün- ya Bankası yardımlan içinde en önemli alan olduğuna işaret eden Linn, "Bankalann denetimi ko- nusunda AB ve dünya standart- lannayaklaşümışür. Yasalve dü- zenkyki yapı güçkndirilmiştir. Bankacüıksistemiönemliölçüde yenid^yapılandnrdmışbr" dedi. Linn, BDDK'nin oluşturulması ve etkin olarak işlemesi için ya- pılan yardımlann kahcı etkiler yaratacağını da sözlerine ekledi. Linn, hükümetin hazırladığı kamu harcama reformunun da harcamalarda şeffaflık ve etkin- lik getireceğini yeni kamu satınalma ve ihale yasasının Türki- ye'de bu alanda yol- suzluğu azaltarak ile- riye adım atabilmek için önemli bir fırsat sunacağını vurguladı. Aynca konferansa Av- rupa Konseyi yolsuzlukla müca- dele uzmanı Roberto Lamponi. Hong Kong yönetimi yolsuzluk- la mücadele uzmanı Alan Lai Dünya Bankası'nın yolsuzluk konusundaki uzmanı DanielKa- ufinann, Ekonomik Işbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Rainer Geiger, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Başbakan Bülent Ecevit de bir mesaj gön- derdı. ABD havayolları 18 milyar dolarlık yardıma onay Ekooomi Servisi-Be- yaz Saray, terörist saldı- n sonrası iflas noktasına geldiklerini açıklayan ve 100 binden fazla çahşa- nının işine son veren ABD havayolu şirketle- rine, toplam 18 milyar dolar yardım yapma ka- ranaldı. Havacıhk sektörünün hükümetten 15 miîyar dolaryardım talepetme- si üzerine dün konuyu gündemine alan Ameri- kan Kongresi, hüküme- tin acil bir yardım pake- ti çıkarmasını onayladı. Hazirlanan pakette, ha- vayolu şirketlerine fede- ral bütçeden 5 milyar dolar nakit aktarüması, 10 milyar dolar da kredi verilmesi karariaştınldı. Kongre aynca, saldın sonrası oluşturulan 40 milyar dolarlık fonun 3 milyar dolannın hava- alanlanve uçaklarda gü- venlik önlemlerinin art- unlması amacıyla kulla- nılmasını kararlaşttrdı. Terörist saldırmın ar- dmdan kapalı kalan ABD havayolu şirketle- ri, bir hafta içerisinde 1 müyar dolar zarar ettik- lerini açıklamışlardî. Sektörün borsadaki bis- selerinin büyük kayba uğramasının ardından şkketler, 15 müyar do- larlık bir yardım yapıl- madığı takdirde iflasla- nn başlayabileceğini açıklamış, masraflannı küçültmek için işten çı- karmalara başlamıştı. Bu arada, Northwest Airünes'tan yapüan açıklamada, lObinkişi- nin işten çıkaniacağı ve hizmetlerin yüzde 20 oranında azaltılacağı bildirildi. İŞÇİTNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Gozu Donmuş Amerikalı bile değil, TürMye'den bir borsa yupisi ön- ceki gün televizyonda, borsalann gidişi üzerinde yorum yaparken aynen şöyle dedi: "Galiba Godot'yu beklergibi, ilk bombanın inmesi- nibekleyeceğtz. Ama Godotbirtürtügelmiyor. Ge/mez- se ne olur, düşünmek bile istemiyorvm." Ekonomiyi borsa hareketleri olarak gören ve dünya düzeninin para hareketlerine odaklanmasını isteyenle- rin kara senaryolan Amerika'nın savaş açmaması, ye- •terince radikal davranmaması, intikam almaması üze- rine... "Amerika onlann deyimi ile pasifkalır, terörû sineye çekerse, dünya dûzeni, ekonomisi ûzerindeki iktidan- nın sonu olur. Zaten 11 Eylül'den önce ekonomisi zo- ra girmişti. Durgunhjk, borsa düşûşleri yaşanıyordu. Gûven bunalımı ile Amerikan borsalan, parasmın de- ğerinde çöküşyaşanır. Bu da dünya ekonomisinin, bû- tün ûlkelenn borsalannın çöküşünü getirir." "Savaş, savaş, bomba bomba..." olarak gözü dön- müş paragözier korosundan yükselen seslere, kaybe- decek çok şeyteri olan zengin Kuzey'in bireyterinin ego- su ile beslenen, btze görüntü olarak "Büyük Amerika", "UygarAB", "Terörist Islam" olarak yanayan çığlıklar eşlik ediyor. Görüntüsü "terörist /s/amc/"ya benzediği için öldürülen Hintli, Amerika'da, Avrupa'da tslamctla- ra yönelik bireysel terör eytemleri, olayın sadece görü- nenyüzü. Bugüne kadar kendilerini güvenlikte, ayncalıklı gören zengin Kuzey'in bireylerinin korkusu, güven bunalımı- nın uygar Bat'yı, demokrasilerini ne hale getirebilece- ğinin, dünyayı nasıl bir cehenneme çevirebileceğinin ilk işaretleri, 11 Eylül sonrası insan haklan, demokrasi kar- şıtı alınan bir dizi karann, sorgulanmacten onay görme- si ile anlaştlmıyor mu? ABD, terör örgütlerine karşı savaş ilanındazengin Ku- zey'in, NATO'nun onayını aldıktan sonra güvenli; diğer ülkelere bastınyor. Kayrtsız şartsız verilecek destekte ödüllendırilmelerolacak, karşı çıkışlara ekonomi başta, siyasal, askeri cezalandırmalarla yanrt verilecek. Bu tabloda en zor durumda olanlar ABD'nin en yakı- nı, aynı zamanda Islami teröre en bulaşık üikeler, örgüt- ler. ABD'nin geçmişte en yakını şimdi en büyiık düşman, ilk hedef Usame bin Ladin, Taleban, doğal olarak itti- faktaAmerika'ya en yakın Pakistan ile, Suudiler ile iç içe- ler. Amerikancı Islami üikelerve örgütleri iki arada bir de- rede kaldılar. Afganistan'ın Taleban yönetimi karşıtı resmi Türkiye temsilciliğinden venlen bilgiler çok çaıptcı. Usame bin Ladin'in, ABD desteğinde kurduğu, bütün Islam ülke- lerinde örgütlülüğü olan, uluslararası birpartisi var. Eğer örgutü yapmışsa, kı ABD bunu şiddetle saviıyor, 11 Ey- lül terörünü yaratan büyükpara, teknoloji, örgütlülük bi- rikimi dünyayı çevreliyor. Ustelik ABD, zengin Kuzey'in her anlamda desteğinde otuşmuş, sonra uyuşturucu, si- lah ticareti ile palazlanmış çarklar işliyor. Afganistan'da Taleban, ıktidannı, Pakistan yolundan ABD, Suudiler ağırtıklı olarak aldığı destege borçlu. Ta- leban ve Ladin güçleri uluslararası destekle oluşmuş. Afganistan resmen dışardan Islami terör örgütleri ile ra- dikal Islamcılann işgalinde. Halen Taleban'ın para, var- lık kaynağı Ladin. En büyük destekçisi Pakistan. Pakis- tan, Afganistan'daki Taleban'a destek veren askerieri- ni çekse. Pakistan'da odaklanmış Islami terör örgütleri ile bağlantılar kesilse, Suudilerden Taleban'a, Ladin'e gelen gerek silah, para gerekse militan desteginin yolu tıkansa, Afganlılar, hem Taleban'ın hem de Ladin'in işi- ni bitirecekler. Açtkçası, ABD gerçekten 11 Eylül'ü yaratan terörte it- keli, anlamlı birsavaşıma niyetlense, yapması gereken- ler, yapacaklan çok başka. Şimdilık ABD ve zengin Ku- zey adına izlenen yol, politikalar çok başka. Neden ta- kıntılı birbiçimdesavaştan, düşmandan, bombalardan, teknolojik güç gösterisinden söz ediliyor? Dünyada besbelli ki kendi desteklerinde, ama so- nuçta onlara da çok zarar veren, çok güçlenmiş Islami terör örgütleri var. Elbette Sovyetler Biriığı'ne, ülkelerin parçalanmasına, iç sorunlara yönelik olarak kullanıldık- lanrîda çok işe yanyortar. Bu terör örgütleri Islamın fel- sefesinden palazlanmadılar. Yoksul, yoksun, batl or- tamda, çok yönlü destekle büyüyüp serpildiler. Batak- lık kurutulmaya çalışıldığında insaniık adına savaşılma- sı gereken terönjn kökleri kazınabilir. Ama terörün zengin Kuzey'e yarayanı ve de yarama- yahı gibi bir aynmcılıkla hesaplar yapılacaksa, çok da- ha önemlisi, bugünkü büyük sömürü temeline oturmuş dünya düzeninin devamı aranacaksa... Tek ölçü dün- yanın petrol yataklan çevresinde ABD ve zengin Ku- zey'in iktidannı, tek kutuplu dünyayı, askeri gücü ege- men kılacak girişimler olacaktır. Denetimden kopanls- lami terör örgütleri, küresel jandarmanın iktıdar gücünü gösteren operasyonlarla temiztenip sadakatini kanıtla- yanlaıia yola devam edecektir. Bu tabloda Müslümanlar, daha çok uzun yıllar AB- D'nin yanındaki üikeler ve terör örgütleri ile ABD'nin yo- luna çıkmış, yok edilmesi gerekli iktidar ve örgütler olarak birbirierini yemeye, sürekli bedel ödeyen en alt- takiler arasında olmaya aday gözüküyoriar. [email protected] 4000 kisinin isine ara verildi Tekel işçisinden yemek boykotu Ekonomi Servisi - Tekel bünyesinde çalı- şan 4 bin kadın işçinin, işlerine ara verilmesi- ni protesto eden 30 bin civanndaki Tekel işçi- si, pazartesi günü öğ- len yemek yemeyecek. Uyan niteliğinde yapı- lacak yemek boykotu- nu başka eylemlerin takip edeceği ileri sü- riildü. Tekel'in özelleştiri- lerek hızla tasfiyesi yo- lundaki hazu"hklan ve bu amaçla ortaya çıkan işgûcü azaltılması so- runlannı görüşmek üzere 20 Eylül tarihin- de bir araya gelen Tek Gıda-lş Sendikası Baş- kanlar Kurulu bir dizi karar aldı. Tütünün Türkiye'de 3 milyon 500 bin kişinin geçimi- ni sağladığuun dile ge- tirildiği açıklamada, Tekel'in pek çok işlet- mesinde yaklaşık 13 yıldu- daimi işçi gibi aralıksız çalışan 4 bin kadın işçinin, yaptınla- cak iş olmasına karşuı işlerine ara verdirildiği belirtildi. Işçiler bun- dan sonra Mdeal işleme sezoou' olarak tanımla- nan mayıs-eylül döne- minde çalıştınlacak. Tekel'in özelleştiril- mesi ve Tütün Yasa Ta- sansı konusunda hükü- metin yanlış ısrarlı dav- randığı savunulan açık- lamada, "Başkanlar Kurulu durum değer- kndirmesi yapnuşttr. tlk olarak 24Eylül 2001 Pazartesi günü Tekel iş- yerlerinde uyan mabi- yetinde,yemek yemeye- ceklerdir. Sonuç alına- maması haUnde tepki- krimiz niteak ve nke- ük değiştirerek sürekB- lik kazanacaknr" denildi.