Katalog

SAYFA CUMHURİYET 29 AĞUSTOS 2001 ÇARŞAMBA 10 DUNYA VE TURKIYE Bjn ton ölü balık kıyıyavırdu • KUVEYT(AA)- Kuveyt'te, henüz belirlenemeyen bir nedenle ölen yaklaşık bin ton balık kıyıya vurdu. Sağlık Bakanı Muhammed Ahmer el Carallah, KUNA ajansına yaptığı açıklamada, Kuveyt kıyılannda şu ana kadar bin tondan fazla ölü balık bulunduğunu söyledi. Kuveyt'teki çevre uzmanlan, ülkede gölgede 50 dereceye ulaşan hava sıcakhğının balıkJann ölûmûne yol açtığını düşünüyor. Büyükelçi tkin basma veda etti • WASHINGTON(AA) -Türkiye'nin VVashington Büyükelçiliği görevi eylül ortasında sona erecek olan Baki llkin, görev yaptığı 4 yıla yakın süre içinde, Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerin stratejik ilişki düzeyine çıkanldığmı söyledi. Baki Ilkin'in Washington Büyükelçiliği görevi sırasında, iki ülke arasında devlet ve hükümet başkanlan düzeyinde üç gezi gerçekleştirildi ve Ermeni soykmmı tasansının ABD Temsilciler Meclisi'nden geçmesi engellendi. ABO elçisinin cipi çalındı • SOFYA (AA)- ABD'nin Sofya Büyükelçisi Richard Miles'in "Mitsubishi Pajero" marka cipi çalındı. Sofya'daki Kempinski -Zografski Oteli'nde cumartesi günü yemeğe katılan Miles'in, otele yakın park ettiği aracınm çahnmasından sonra, Bulgaristan Orgütlü Suçlarla Ulusal Mücadele Servisi, aracın yurtdışına çıkanlmasını önlemeye çalışıyor. Günde ortalama 15 otomobilin çalındığı Sofya'da, FPC Levski Sofya ile Galatasaray futbol maçını izleyecek Türk gazetecilerini taşıyan otobüs de çalınmış, bir gün sonra bulunmuştu. Uçaklar hayada çarpıştı: 2 iüü • SAN FRANCISCO (AA)-ABD'nin California eyaletinin kuzeyinde, orman yangınını söndürmek için havalanan iki uçağın havada çarpışması sonucu, pilotlar öldü. Kazanın meydana geldiği Mendocino bölgesi yetkilileri, kazanın, 4 evin yandığı Ukiah kenti yakınlannda meydana geldiğini söylediler. Sırbistan'da toplu mezar • BELGRAD (AA) - Sırp polisi, 1999 Kosova savaşının kurbanlannın bulunduğu sanılan 4 toplu mezardan şimdiye kadar 340'm üzerinde Arnavut'un kemiklerinin çıkanldığını bildirdi. Belgrad Emniyet Müdür Yardımcısı Dragan Karleusa, yaptığı basın toplantısında,kazı çalışmalannın devam ettiğini, kurban sayısının çok daha fazla olduğunu sandıklannı belirtti. Makedonya'da öldürülen İngiliz askerin babası NATO operasyonunu sorguluyor Oğlıuıı ııiçiıı öldü?Dış Haberler Servisi - NATO'nun Makedonya'da sürdürdüğü Esas Ha- sat operasyonu başlarken öldürülen ingiliz askerin babası acı içinde. "Oğhım niçin öldü" diye soran Ke- vin Collins, NATO'nun Makedon- ya'ya müdahalesini doğru bulmuyor. Operasyona katılan en büyük gü- cü oluşturan İngiliz birlilderine men- sup Ian Collins (22), pazar akşamı gençlerden oluşan bir grubun saldı- rısına uğramış ve Collins. kafasına atılan betondan aldığı ağır darbeler- le önceki gün ölmüştü. "Oğlumun bu üikede işi yoktu" diyen baba Kevin Collins (44), in- giliz yayın kuruluşu BBC'ye yaptı- ğı açıklamada ingiliz ordusunu eleştir- mediğini ısrarla vurguladı. Collins asıl sorunun NATO birlikleri- nin bir "iç meseleye" müdahalesi oldu- ğu görüşünde. Sheffield yakınlannda Ki- veton Park'ta yaşayan Baba Collins, ima- latçılık yapıyor. Oğlunu "ordu için yaşa- yan bir eylemadamr olarak tanımİayan ö,Idürülen ingiliz askerin babası Kevin Collins, NATO'nun Esas Hasat Operasyonu 'nu sorguluyor. Collins, Mahedonya 'ya yapılan bu müdahaleyi doğru bulmuyor. Collins, onu kaybetmenin kendisi ve eşi Susan CoDim'e (42) çok büyük bir acı verdiğini söylüyor. Kuzey Irlanda ve Kosova'da da görev yapnıış olan oğluyla gurur duyduğunu be- lirten acılı baba. "Askerierimizin orda olmasını doğru bulmuyorum. Kosova farklrvdı. Bu ise iki tarafin kendi arala- Ian Collins 'in (22) ordu için yasadığım belirten acılı baba katillerin adalete teslim edileceğine inanmıyor. Kevin Collins, Ian 'ın daha önceK. Irlanda ve Kosova da üstlendiği görevlerinfarMı olduğunu düşünüyor. nnda çaüştığı bir iç uyuş- mazlık" diyor. Collins NATO'nun mis- yonunun bu çatışmayla da ilişkisi bulun- madığmı ve orada yalnızca silah topla- mak için bulunduğunu belirterek oğlu- nu belli bir amacı bulunmadan, sadece kendisine verilen görevi yerine getirirken kaybettiğini ifade ediyor. "TV'de onun AVUSTURYA Denktaş Annan1a görüştü Dış Haberier Servisi - KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş dün Avusrurya'nın Salzburg ken- tinde Bırleşmiş Milletler Genel Sekreten Kofi Annan ile bir ara- ya geldi. Kıbns sorununa çö- züm bulmaya yönelik görüşme- lerin yeniden başlamasının he- deflendiği Denktaş- Annan gö- rüşmesinden önce Denktaş, AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Günther Verhe- ugen ile önceki gün Isviçre'nin Zürih kentinde görüşmüştü. Denktaş Verheugen'le yaptığı görüşmede AB- Kıbns ilişkile- rinin ele alındığını ve her iki ta- rafın durum değerlendirmesi yaptığını açıkladı. KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, Kofi Annan ile de bi- raraya geldi. Denktaş, 1 saat 25 dakika süren görüşmenin ardın- dan yaptığı açıklamada, son de- rece samimi bir ortamda yapılan görüşmede, Annan tarafından. BM Genel Sekreteri'nin Kıbns Özel Temsilcisi Alvaro de So- to'nun Kıbns'a giderek temas- larda bulunma talebinin iletildi- ğini söyledi. De Soto'nun 30 Ağustos'ta adaya gireceğini be- lirten Denktaş, özel temsilcinin iki tarafla yapacağı görüşmeler- de müşterek nokta olup olma- dığının belirleneceğini bildirdi. Rum tarafi endişeli Öte yandan Rum kesimi Türk tarafiyla yapılan görüşmelerden rahatsız. Rumlar, görüşmelerde Türklere "fazla'' taviz verilme- si endişesi taşıyor. Denktaş'ın Annan 'la görüşmesi öncesi An- kara'yla ortak strateji belirle- mesi ve "Rumlann AB üyeliği gerçekleşirse Lahey'e başvunı- ruz" sözlerine tepki gösteren Rum Kesimi Dışişleri Bakanı Yannis Kasulides "AB için Ku- zev Kıbns'tan vazgeçUmeveceği- ni" ifade etti. Taraflar arasında Kasım 2000 de kilitlenen görüşmelerin yeniden başlaması için Denktaş net koşullar öne sürüyor. KKTC Cumhurbaşkanı. Kıbns'a uygu- lanan ambargolann derhal kal- dınhnası ve iki toplumun eşitli- ği esaslannın kabul edilmesin- de ısrarlı. Makedonya'da halk, gelen yardımlan almak için kuyruklar oluşhıruyor. öldürfildûğünü söylüyorlar. Öldü- rülmedi. KatlcdiJdi. Ona o kayayı atan ber kimse. ne yaptığını biliyor- du. Benim gözümde, önceden plan- Ianrruş bir katiiamdı" dıye konuşan baba. oğlunun katillerinin adalete tes- lim edileceğine inanmadığını da söylüyor. KatiPerbellidegi] Bir ordu sözcüsü, Ian'a saldrran gençlerin Makedon mu yoksa Ar- navut mu olduğunun henüz tespit edilemediğini açıklarken Ingiltere Başbakanı Tony Blair'in ailesiyle bırlikte Fransa'da yaptığı tatilini ke- serek Makedonya Devlet Başkanı Boris Trajkovski'yle bir telefon görüşme- si yaptığı belırtıldi. Blair'in olaym detay- lı olarak incelenmesi ve sorumlulann ya- kalanması konusunda ısrarcı olduğu kây- dediliyor. NATO operasyonu, ölüm ola- yının meydana gelmiş olmasına rağmen başlamış ve herhangi bir ertelemeye gi- dilmeyeceği belirtilmişti. Türk birlikleri Üsküp'te ÜSKÜP (A.A) - NATO'nun Esas Hasat Zamanı Operasyonu kapsamında Makedonya'ya gönderilen Türk birliklerinin bir bölümü hava yoluyla Üsküp'e vardı. Karayoluyla gelenler de Blaçe suıır kapısından geçti. Türk birliklerinin Blaçe'den Makedonya'ya geçişi sırasında sınır kapısına ulaşan Makedonya güvenlik güçleri komutanı Risto Galevski, Tuzla'dan gelen Türk askeri birliklerine "Hoş geldiniz" dedi. Galevski, A.A muhabirine "Makedonya'da Türkiye için engel olamaz. Öteki NATO birliklerine konulan barikatlar, Türkiye için geçersizdir. Türkiye, Makedonya'nın en samimi dostu ve anayasal adıyla tanıvan ilk NATO ülkesidir" dedi." Türk birliklerine kalacaklan kışlaya kadar eskort etmek üzere, özel güvenlik mensuplan da sınır kapısına geldi. Türkiye'nin eski avukatı Prof. Dr. Çağlar, süreci Cumhuriyeft değerlendirdi Kıbns'ta AIHM kıskacı BAŞAK TARAKTAŞ Kıbns sorunun çözümü için çabalann tekrar tekrar yoğun- laştığı şu günlerde, Kıbns ko- nusundaki bir sorunu da Avru- pa Insan Haklan Mahkeme- si'nin (AlHM) verdiği tazminat cezalan oluşturuyor. 4. Rum Başvurusu ve Loizklou gibi yük- sek tazminatla sonuçlanan da- valann ardmdan AİHM'ye 1500 yeni başvuru yapıldı. AİHM'de Türkiye'nin avukatlığını yap- mış olan Prof.Dr. Bakır Çağ- lar, Türkiye-AİHM ilişkilerini Cumhuriyet'e değerlendirdi. Loizidou davasuun önemi ne- dir? - Türkiye'ye karşı açılan da- valar, Rumlann Türk tarafına geçmek istemesiyle başladı. Chrysostomos davası, "Türki- ye taraf mı?" sorusu açısından önem taşıyordu. Dava BM'nin hazırladığı, 2 toplumun eşitli- ğine dayanan buffer zone (tam- pon bölge) anlaşmasının çiğ- nenmesiyle ilgiliydi. Avrupa Insan Haklan Komisyonu, bu davada KKTC'nin "de facto" bir rejim olduğunu kabul etti v e Türkiye'yi haklı buldu. Loizi- dou davası da Chrysostomos gi- bi, tampon bölgenin çiğnen- mesiyle ilgiliydi, ancak dava sı- rasında Denktaş'ın yaptığı *çö- zümsüzlük çözümdür" gibi açıklamalan davanın kaybedil- mesine yol açtı. Davalarda Türkiye'nin hu- kuki yardışı nedir? - Duruşmalarakatılmaması! Bu "savunacakbirşeyimyok" demek. Türkiye Güney Kıb- ns'ı (GKRY) tanımıyor. Ama Tazminatlar ödenmezse ne olur? - Türkiye, Avrupa Insan Hak- lan Sözleşmesi'ni imzaladığı için cezalan ödemek zorunda. Odemezse Avrupa Konse- yi'nden (AK) atılmayı göze al- malıdır. Ama AK'den ihracı AB-Türkiye ilişkilerini kopar- tır. Türkiye o zaman Avrasya se- çeneğine dönebilir ama IMF'den de yardım bekleyemez. AlHM, • Rum kesiminden Türkiye'ye karşı açılan davalara her gün bir yenisi eklenirken Prof. Dr. Bakır Çağlar, Ankara'nın verilen tazminat cezalarını ödemekten başka şansı bulunmadığını söylüyor. Rum kesiminden yargıcın ol- duğu AlHM'yi tanıyor. Bu bir paradoks. Türkiye'nin "davanın muha- tabı KKTC'dirtezigeçerlimi? - Geçersiz; çünkü KKTC bir "puppetstate" (kukla devlet). Türk kuvvetlerinin varlığı, Tür- kiye'nin adadaki kontrolünü açıkça gösteriyor. Rum kesiminden bir Türk'ün Güney'e geçmesinin engellen- mesiyle ilgili bir davada Rum- lan da mahkûm etti. Güney Kıb- rıs tazminatı ödeyeceğini açık- ladı. AlHM kararı kuzeye ve güneye geçişleri serbest bırak- h. Bu Türkiye'nin de mahkûmi- yeti demektir. AB'nin Türkiye'yi AİHM üzerinden sıkıştırmak istediği sövienebilir mi? - AB'nin fikri şu: Güney Kıb- ns 2004'te üye olursa kuzey- de Kıbns pasaportu olanlar adayı terk eder. Geriye Türki- ye'den gelenler kalır. Enteg- rasyonla, Türkiye kuzeyin ma- li külfetini üstlenirken, zengüı Güney, Rumlara ve AB'ye ka- lır. Bu arada Türkiye AGSK'ye karşı çıkarsa resmen "işgalci" ilan edilir. Adada Rumlara kar- şı işlenmiş tüm suçlardan so- rumlu tutulur. Rumlann plam nedir? - Rumlar Kıbnslı Türkleri Rumlaştırmak istiyor. Kıbns'h Türkfcr ne istijor? - Federasyon ve serbest do- laşım hakkı istiyorlar, enteg- rasyon değil. Ama ada nüfusu- nun yansı Türkiye'den gelen Denktaş yanhlanndan oluştu- ğu sürece. sandıktan Denktaş karşıtı bir yönetim çıkmaz. Oy- sa adadaki 40 sivil toplum ör- gütü de Denktaş karşıtı. PekiTCneyapabilir? - Denktaş politıkasından kur- tulur, tazminatı öder ve pazar- lığa oturur. Konfederasyon ve entegrasyon tezleri Garanti An- laşması'na aykın. u ^ m mM ALİ ŞEN, AZİZ YILDIRIM'a ders verdL V I D v İ K °^ uz ^ ^ " Fa2la tar a (Tia| a r dan kaçının" f • f\ I 11% dedi- UĞUR DÜNDAR LAİLA'nın m -m± W . " %^^.A y erini b«miyormuş-. UTİF DEMİRCİ, MUAllllDOM ^(lES BEY'in GÜLLÜSÜ'nü abone yaptL | \ r \ P % I V | f ^ f ^ - BİROL BAYRAM futboligi, GÜR PINAR topoşları, ZAFER TEMUÇİN kale arkasını çizdL Kız kurutan sayfaları işgal edip "SÜSLÜ KRAMPON'a çevirdL 8EŞJKTAŞ, FENER8AHÇE, GAUTASARAY "CAPTAIN"den vazgeçtL SUNAY AKIN yine kalecileri kotladu ATİLLA ATALAY; "Ben (itboldan annamam, ne yazabilirim ki ?" dedi. EN KAHRAMAN RIOVAN'dan selam var. HAKAN DİLEK'ten "GÜZEL ABİLER- MUSA'nm 6'lı muhabbeti 5'te kaldı. LEVENT ödüllü bulmacayı hazıriadı. APTÜLİKA hep uyudu. LOİZİDOU DAVASI 4. RUM BAŞVURUSU NETÇE ITIBARIYLEr YIRTIK KRAMPON'UN 2. SAYISI ÇIKTLl! Türkiye'yefaturası 500 bin dolar Rum kesiminden Bayan Loizidou'nun, Türk askerinin kuzeydeki denetimi nedeniyle mülkünü kullanamadığı gerekçesiyle 1996'da açtığı davada Türkiye 500 bin dolar tazminata mahkûm edildi. Loizidou, "Kadınlar Eve Dönüyor" yürüyüşüne katılarak tampon bölgeyi geçmiş ve Türk yetkililer tarafından durdurulmuştu. Cezanın ardmdan, resmi rakamlara göre AİHM'ye 2450 başvuru yapıldı. Rumlann tazminat hakkı saklı Geçen mayısta sonuçlanan 4. Rum başvurusuyla Türkiye. Avrupa Insan Haklan Sözleşmesi'nin 1,2, 3,5,8,9.10 ve 13. maddelerini sürekli olarak ihlalden suçiu bulundu. Davada, Loizidou'nun mahkûmiyet gerekçelerine "kavıp ve\a yetierinden edümiş kişiter, mülkiyet hakla ve Karpaz Eîölgesi'nde yaşayan Rumlann yaşam koşullan" eklendi. Rumlann tazminat hakkının saklı tutulduğu dava sonrası 1500 başvuru daha yapıldı. Türkiye her iki davada da tazminat ödemeyi reddediyor. Türkiye menzilde CIA: Füze tehdidi artıyor • İran'ın Şahab-3fiizesinin,kısa zamanda kullanıma hazır hale geleceğini belirten CIA Başkan Yardımcısı, Bağdat'ın elinde de hâlâ bir miktar uzun menzilli El- Hüseyin füzesinin bulunduğuna inandıklannı kaydetti. WASHLNGTON (AA) - ABD Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) Başkan Yardımcısı John McLaughlin, Iran ve Irak'ın, karadan karaya atılan füze olanaklannı ilerletmesi sonucu, Türkiye ve lsrail'e bu ülkelerden yönelen füze tehditlerinin arttığını bildirdi. McLaughlin, Alabama'nın Huntsville kentinde düzenlenen 4'üncü yıllık Uzay ve Füze Savunma Konferansf nda yaptığı konuşmada, iran'ın denemelerini başanyla tamamladığı Şahab-3 füzesinin, kısa zamanda kullanıma gireceğini belirtti. CIA Başkan Yardımcısı, iran'ın, Kuzey Kore'nin No Dong füzelerinin teknolojisiyle geliştirdiğı Şahab-3'ün, 1300 kilometrelik menziliyle, Israil'in tamamına. Türkiye ve Suudı Arabistan'ın da büyük bir kısmına erişebileceğine işaret etti. Irak'ın da füze çalışmalannı gizlilikle sürdürdüğünü kaydeden McLaughlin, Bağdat'ın elinde hâlâ bir miktar uzun menzilli El-Hüseyin füzesinin bulunduğuna inandıklannı belirterek 650 kilometre menzilli bu fTizelerin, Türkiye. lsrail ve Suudi Arabistan'ı vurabileceğini anlattı. McLaughlin, "Sonuç olarak, İran ve Irak'ın füze imkânlannı geliştirmesl, bölgedeki ABD müttefîklerine vönelen fiize tehdidini önemli ölçüde arttırdı" dedi. 'Kalkanşart' CIA'nın üst düzey yetkilisi, ABD açısından risk taşıyan bazı başka ülkelerin de. karadan karaya atılan balistik füzeler açısından, en bü>ük tehdidi oluşturan Kuzey Kore, İran ve Irak'ın sadece birkaç yıl gerisinde olduğuna dıkkati çekti. McLaughlin, Iran ve Irak füzelerinin. eski Sovyet füzeleriyle kıyaslandığında, hedefe vuruş ihtimali. taşınabilecek savaş başlığının büyüklüğü ve güvenilirlik açısından daha zayıf olduğunu, ancak fırlatıldığında "serseri mayuı" etkisi taşıyan bu füzelerin, yine de önemli tehdit unsuru taşıdığını belirtti. John McLaughlin, halen Rus ve Çin füzelerinin erişebileceği ABD topraklannın, 10-15 yıl içinde Iran, Irak ve Kuzey Kore füzelerinin de menzilinin içine gireceğini ifade ederek füze kalkanı projesinin gerçekleştirilmesinin yararlanna işaret etti. ABD'den misilleme Irak'ta iki askeri hedef vuruldu Ihş Haberier Servisi - ABD, Irak'ın güneyinde uçan pilotsuz keşif uçağının önceki gün düşürülmesi üzerine, Irak'a hava saldırısında bulundu. ABD Savoınma Bakanlığı Pentagon'un bir yetkilisi. "Irak'a gereken zaman ve yerde gereken operasyonu yapma hakkunızı saklı tutuyoruz" demişti. Pentagon yetkililerinin yaptığı bu açıklamanın ardından ABD uçakJarı dün Irak'ın güneyinde iki askeri hedefi vurdu. Pentagon yetkilileri, düşürülen uçağın enkazının bulunduğu yolundaki Irak iddiasını da doğruladılar. Enkazın Basra yakınında bulunduğu belirtildi. Irak, Predator tipi 3.5 milyon dolar (yaklaşık 5 trilyon TL) değerindeki insansız hava aracının uçaksavar bataryalannca düşürüldüğünü belirtirken, ABD'li yetkililer. aracın düşürülmüş veya kendiliğinden düşmüş olabileceğini ifade etmişlerdi. Ancak her durumda Washington'daki askeri uzmanlar. Irak'ın hava savunma olanaklannm, ABD ve İngiliz uçaklan için de önemli bir tehlike halıne geldiğini vurguladılar. Gelişmiş hava savunma olanaklanyla övünen Irak ise ABD ve ingiliz uçaklannın bundan sonra da düşürüleceğini bildirdi. Irak Başbakan Birinci Yardımcısı Tank Aziz, "Irak, haksız ambargova karşın askeri kapasitesini güçlendirmeye, Amerikalı ve ingiliz saidırganlara daha çok kayıp verdirme>e kararüdır'" dedi.