Katalog

1 AĞUST0S2001 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER ROBOTEK TURHAN SELÇUK İSTAttŞUL EFEHDİSİ ABDÜLCANBA2 Ifl HARİKUIÂDE MACERALARI KIS1M TEKMİLİ BİRDEN Nükleer atıkların saklanması konusunda çevre korumayasasında değişiklikyapıldı Rusya'nınkamuoyukorkusujrvusya Federasyonu, #^çevrecilerden gelen -X. Vyoğun tepkiler üzerine çevre yasasında değişiklik yaptı. Değişikliğe göre nükleer atıkların ülkeye getirilebilmesi için uzmanlarca çevre koruma güvenliğinin kanıtlanması şartı ile radyasyon yayılma riskinin azaltıldığının ortaya konması gerekiyor. T ^ v enizcilikten sorumlu ğ 1 DevletBakanı I S Mirzaoğlu, Rusya'yı 'kirli ticaret' yapmakla suçlayarak "Dünya kamuoyunun tepkileri önlenmek üzere böyle değişiklik yapıldı, ancak bunu kabul etmek imkânsız" dedi. ANKARA (AA) - Rusya Fede- rasyonu, dünya ülkelerindeki nük- leer atıklan para karşıhğı Türk bo- ğazlanndan geçirerek saklama pro- jesinin dünya kamuoyundan tepki alması üzerine "Çevre Koruma Kanunu"nda değişiklik yaptı. Rusya Federasyonu Başkanı Vla- Son 14 yılda denizi kirleten 209'u Türk 631 gemiye para cezası kesildi Boğaz'ı yabancdar ldrletiyor ÎSTANBUL (AA) - tstanbul Boğazı'nı en çok yabancı bandırah gemiler kirletiyor. Son 14 yılda yapılan denetimlerde, denizi kirleten 209'u Türk, 422'si yabancı bandırah olmak üzere toplam 631 gemiye 3 trilyon 685 milyar lira ceza kesildi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma Daire Başkanı Mustafa Oztürk, 3 ekiplerinin 1988 yılından beri İstanbul Boğazı ve çevresinde denizi kirleten gemileri tespit ederek ceza uyguladığını söyledi. Denetimlerin başladığı 1988 yılında 50'si Türk, 10'u yabancı toplam 60 gemiye ceza kesüdiğini anlatan Öztürk, en çok gemiye ceza verilmesinin de 12'si Türk, 72'si yabancı olmak üzere toplam 84 gemiyle 1995 yılında gerçekleştiğıni bildirdi. 14 yılda toplam 631 gemiye 3 trilyon 685 milyar 63 milyon 694 bin lira para cezası uygulandığım belirten Öztürk, şunlan anlattı: "Ancak bu paraıun yüzde 80'i Çevre Bakanhğfna gidiyor, yüzde 20'si bizde kahyor. İstanbuTda kirtiliğin önienmesine yönetik her türtüfcdemeve denetim, tstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafindan yapdıyor. Çevre Bakanhğı'ndan ise bize sadece makbuz geiiyor. Bu oran tamtersiolsa, biz geceleri de kniüiği izteyen dürbün sistemleri ile denetim motorian alarak İstanbul Boğazt'ndan kuş uçurünayız." Öztürk, 40-50 bin dolar değeruıdeki bu sistemlerden 4-5 tane almak için girişimleri olduğunu ve 1.5 küometrelik alanı tarayan bu sistemin alınması halınde geceleri de denizi kirleten gemileri belırleyeceklennı dile getirdi. Istanbul'da denizi kirleten yabancı bandıralı gemiler arasında Malta birinci, Rusya ikmci, Ukrayna da üçüncü sırada yer aldı. dimir Putin tarafindan imzalanan değişikliğe göre, ışın yayan nükle- er reaktör ünitelerinin, geçici ola- rak muhafaza edilmesine veya ye- niden işlenmek üzere yabancı dev- letlerden ülkeye getirilmesine, mevzuat ile öngörülen devlet çev- re koruma ekspertizınin ve dığer kontrollerin yapılması şartı ile rad- yasyon yayılma riskinin azaltıldığı- nın ortaya konması ve çevre koru- ma güvenliğinin yüksekliğinın is- patlanması halinde izin verilecek. Rusya, yabancı ülkelerde imal edilmiş, radyasyon ışınlanna ma- ruz kalmış ışın yayan nükleer reak- tör ünitelerinin ülkeye getirilmesi- ni kontrol edecek özel bir komis- yon kuracak. 20 üyeden kurulu ko- misyonun başkanlığına ise Rusya Federasyonu Bilimler Akademisi Başkan Yardımcısı, Akademisyen, Devlet Duması Milletvekıli J. L Al- ferov tayin edildi. Yapılan değişik- TEMA Siyanürlü altm tepkisi tZMtR (Cumhuriyet Ege Bûrosu) - Bergama altm madeninde. "deneme üretimi'' adı altmda faaliyete başlanmasına yönelik tepkiler sürüyor. tzmir TEMA Gönüllü Temsilciliği, bölgenin 1. derece deprem kuşağında bulunması nedeniyle atık barajlanndan sızıntı riskinin her zaman söz konusu olduğuna dikkat çekerek bunun, bölge ekosisteminde tahribata neden olacağını bildirdi. Mahkeme kararı îzmir TEMA Gönüllü Temsilcisi Gönül Meyvacı, Bergama'da siyanür liçi yöntemiyle altın çıkartılmasına ilişkin idari işlemin tzmir 1. Idare Mahkemesi'nin karanyla iptal edildiğini anımsatarak "Devietin mahkeme kararmı gecikmeksizin uygulamasL, hukuk devleti olmanın gereğjdir" dedi. Gönül Meyvacı, Bergama'da üretime geçilmesinin, hukuka aykınlığının yanı sıra çevre ve insan sağlığı için uzun vadede risk ve tehdit unsurlan oluşturacağını vurguladı. Meşaleler dostluk içinyandı 2. Lekton Banş ve Dostluk Şöleni, Tûrkiye'nin babsındaki en uç nokta olan Babakale'de yapıldı. Türk-Yunan dostluğu için düzenlenen ve "38. Troya Festrvali" etkinliklerinin açıhşınında gerçekleştirildiğj gecede, iki ülke öğrencileri banş meşaleleri yaktuar. Türk ve Yunan halk danslan ekiplerinin gösteriler sunduğu şölende, Yunanh sanatçı Statis Oulderoğlu konser verdi. Havai fîşek gösterilerinin yapıldığı gecede, MidilK Adası'nın Molivos tatil beldesi sakinleri de ışıklannı yakıp söndürerek dostluk mesajlanna karşüık verdiler. Çanakkale Belediye Başkanı İsmail Özay, Ege'de Birlikte Varolma ve Öetişim İçin Sivil Örgüt Hareketi Başkanı Apostolos Kominakis ve Molivos tatil beldesi sakinlerinin katddığı şölende, "Bir el uzakuğındakT Ege'nin iki yakasuun birbirinden uzak tutulmaya çataşıldığuu söyledi. Şölene, Çanakkale Vaüsi Süleyman Kamçı, DSP Çanakkale Milletvekili Sadık Kırbaş, tiyatro sanatçısı Müjdat Gezen ve çok sayıda izkyici kanldı. (Fotoğraf: AA) likle radyasyon kirliliğine maruz kalmış bölgelerin rehabilitasyonu- na yönelik özel ekolojik program oluşturulacak. Yenl tanımlar Çevre Koruma Kanunu'nda ya- pılan değişiklik kapsammda, Atom Enerjisinin Kullanımına llişkin Fe- deral Kanun'a "ışın yayan nükleer reaktör ünitesi" ile "radyasvon ışın- lanna maruz kalmış ışın yayan nük- leer reaktör ünitesi" tanımlan ek- lendi. Işın yayan nükleer reaktör ünitesi, nükleer malzemeler içeren ve kontrol altında geçen nükleer re- aksiyon sayesinde ışın enerjisinin elde edilmesi için kullamlan bir makine yapımı ürün. Radyasyon ışınlanna maruz kalmış ışın yayan nükleer reaktör ünitesinin ise nük- leer reaktör içerisinde radyasyon ışmlanna maruz kaldıktan sonra nükleer reaktörden çıkanlan, tüke- tim süresi bitmiş olan, ışm yayan üniteler olduğu ifade edildi. Cüvenllk arttırılacafc Aynca güvenliğin arttınlması ve radyasyon ışınlanna maruz kalmış, ışın yayan nükleer reaktör ünitele- rinin reaktörden çıkanlmasından sonra söz konusu parçalarla yapı- lacak hareketler sırasında giderle- rin azaltılması amacıyla radyasyon ışınlanna maruz kalmış, ışm yayan ünitelerin geçici teknolojik muha- fazası ve değerli öğelerin çıkanl- ması amacıyla bu ünitelerin yeni- den işletilmesi Rusya mevzuatına göre uygulanacak. Işın yayan nükleer reaktör ünite- lerinin ülkeden çıkanlması ve ge- tirilmesi sivil hukuk anlaşmalan te- melinde yapılacak. Işın yayan nük- leer reaktör ünıtelerinin ülkeden çı- kanlması \e ülkeye getirilmesi dü- zeni hükümetçe saptanacak. 'Kabul edllemez 1 Denizcılikten sorumlu Devlet Bakanı Ramazan Mirzaoğlu ise yaptığı açıklamada, Rusya'nın çev- re koruma kanununda değişiklik yapmasını "Rusya, dünya kamu- oyunun tepküerini önlemek üzere böyle değişiklik yaptı. Ancak bunu kabul etmek mümkün değfl" şek- linde değerlendirdi. Mirzaoğlu şunlan söyledi: "Ba- nh ülkelerin nükleer atıklan izole edecek tesisleri olmasına rağmen milyonlarca dolar ödeyerek Rus- ya'ya göndermclerini iyi irdelemek lazım. Rusya'nın nükleer atıklan taşunası tamamen kirii ticaret Ba- üh toplumlann mihonda bir dahi olsa göze alamadıklan bir tehlikeyi Rusya, kendi halkma, gözü açık öne sürüyor. Avrupa insanı 1. sınıf. Rus insanı 2. sınıf değiL Kirli ticarete Rus halkı ve Rus çevrecUeri karşı çıkmalıdır." '240 yıl sürer' Bakan Mirzaoğlu, nükleer atıkla- n taşıyan gemilerin Türk boğazla- nndan geçişleri sırasında bir kaza meydana gelmesi halinde ortaya vahim bir durumun çıkacağını vur- guladı. Ramazan Mirzaoğlu, "Ka- za ile birlikte ortaya çıkacak radyo- aktif madde, akıntı ile tüm dünya- ya yaydacaknr. l zmanlar. bir rad- yoaktif maddenin bulaşmasuun et- kisinin 240yd süreceğini bildiriyor- lar" diye konuştu. GÖRÜŞ Dr. HAYRİ DAVAS Gereklî Olan Global Hümanizma Evrensel düzeyde piyasa ekonomisinde tüm dünya ülkelerinın bütünleşmesinı amaçlayan kü- reselleşme, gerçekte ıç ve dış tecımde korumacı- lığı kaldırmak istemektedir. Konunun uzmanlarına göre, rüzgârın yönü; paralann konvertibl olması, kamu yatınmlannın özelleştinlmesı, urun değerte- rinesübvansiyon uygulanmaması, pıyasaya reka- bet koşullarının egemen olması ve devletin temel görevlerinde bile küçulmesı doğrultusundadır. Böylece herkese aş, iş ve sosyal guvence olana- ğı doğacağı dıllerde dolaşmaktadır. Ancak geometnk dızı halinde artan nüfus, insan emegine gereksinimi azaltan teknolojik gelişme, hızla bozulan çevre koşulları ve merkez devletle- rin çıkarcı hesapları buna ızin verecek mi? Işsizlik ve gelir dağılımındaki bozukluk her gün biraz da- ha artarken, savunulan monolitik duzenin insanın mutluluğuna yönelik olduğu inandırıcı olabilir mi? Gerçi mali sıkıntısı olan ulkelere IMF ve Dünya Bankası aracıhğı ve prensıplenyle yardım esirgen- memektedır. Ancak globalızm potansıyel bir güç- tür. Sermaye alışkanlığı hızı ile getıri ve götürüleri doğru hesaplanmazsa yarardan çok zarar sağlar. Pragmatik gözluklerle bakmasını bilmeyen, bece- riksiz geri kalmışlık batağından çıkamaz. Biraz da globalizm, reformıze totalitanzmdır dıyen ekono- mistlere kulak vermek gerek. Bir yandan da evrensel olması gereken kültür, demokrası ve özgurluklerin; globalize olan ileti- şim, teknoloji, turızm ve ekonomi gıbı etkenlerin baskısı altında erozyona uğradığını gormek gerek. Buna karşın ızinsız dolaşan anapara ve beyın gü- cunün, emegin ve sosyal hakların değer yıtirdiği yerierde, ulusallığı ve bolgeselliğı ayağa kaldırma- sı bir uyanış değil mı? Değışık yörelerde sergile- nen değişik şıddettekı protestolar, bir başkaldın olarak nrtelenemez mi? Sonuçta, bilgı teknolojisi ve iletişim devrimleri gereği, bu süreç belki gen çevrilemeyebilir. Ama global ekonomıye entegrasyonda hesaplann dog- ru yapılması gerekır, sonucun husran olmaması için. Çünkü dünya, gelişmelere açık bir pazar ha- line gelmiş durumda. Karl Manc'ın dediği gibi, ka- pitalin vatanı olamaz, ama insan da mutsuz yaşa- yamaz. Onun için ekonomik kureselleşmeden çok, dünyanın "global hümanizma "ya gereksınmesi ol- duğunu bilmekte yarar var. Anafartalar zaferi Atatürk'ün izinden gldılecek ANKARA/ÇANAKKALE (Cumhuriyet) - Anafartalar ZaferTnın 86. yıldönümü, törenle kutlandı. Cumhurbaşkanı Ahmet NecdetSezer, Türk ulusunun Atatürk'ün izinden ılerleyerek, çağdaş uygarhğm güçlü bir ortağı olma yolundaki çabalannı kesintısiz olarak sürdüreceğinı bildirdi. Gehbolu Yanmadası Kabatepe Tanıtım Merkezı'nde düzenlenen tören, Yaralı Asker Anıtı'na çelenklerin konulması, saygı duruşu, bir manga erin saygı atışı ve Istiklal Marşı eşliğinde bayrağın göndere çekılmesiyle başladı. Törende ordu adına konuşan Üsteğmen Ekrem Yazla, her kanşı şehit kanlan ile sulanmış kutsal vatan toprağında Türk mületinin destanlaşan mücadelesi olduğunu, Istıklal Savaşı'nın temellerinin de Çanakkaîe'de kazanılan zaferle atıldığını beürttı. Tören. halkoyunlan gösterilen ve askeri bandonun konseriyle sona erdi. Törene, Vali Ekrem Ozsoy, Dıyanet Işleri Başkanı Mehmet Nuri \ ılmaz. 18. Zırhlı Tugay Komutanı Tuğgeneral Şadi Öner, Eceabat Kaymakamı Avni Mutiu, çevre belediye başkanlan ve vatandaşlar katıldılar. Mesajlar Cumhurbaşkanı Sezer, yayımladığı mesajda, Çanakkale savaşlannın Türk ulusunun tüm olanaksızhklara karşın yazdığı büyük bir kahramanlık destanı olduğunu kaydetti. Sezer, şu görüşleri dile getırdr. "Çanakkale'de Conkbayın, Anburnu ve Anafartalar cephekrinde verüen ömek savaşım ik Türk utusu, bölünmez bütünlüğünü her koşulda koruma kararülığmı dünyava duyurmuş, ulusal birükv% davan^ma icinde tüm güçlüklerin aşdabikceğini göstermiştir. Türk ulusu, yurdu için canım ortaya koymaktan kaçınmayan şehit ve gazikriıün. kahramanca sa% aşarak koruduğu bu topraklara sonsuza kadar sahip çıkacak; büyük devlet adamı yüce Atatürk'ün izinden ilerJeyerek, çağdaş u\ gariığm güçlü bir ortağı olma yolundaki çabalannı kesintısiz sürdürecektir.'' TBMM Başkanı Ömer İzgi mesajında, Anafartalar Zaferi'nın, Türk ulusunun bağımsızhğından vazgeçmeyeceğini ve varlığını sonsuza kadar koruyacağını bütün dünyaya ılan ettiğmı kaydetti. îzgi, "Türkiye Cumhurrjeti, Ulu Önder'in kendisine gösterdiği yolda, bu kararhhğını ülkenin bhiik ve bütünlüğünü koruma ve çağdaş uygariığı yakala\ıp daha da ileri noktalara götürme azmini, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da kesintısiz biçimde devzm ettirecektir" dedi. Başbakan Bülcnt Ecevit mesajmda, halkın en ağır koşullar altında bile vatan topraklanna ve bağımsızlığına sahip çıkacağını tüm dünyaya kanıtlayan bu zaferin Kurtuluş Savaşı'nın mutlaka kazanılacağının ilk büyük ışareti olduğunu kaydetti.