Katalog

11 NİSAN 2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA / ekonomi(a cumhuriyet.com.tr 13 Birliğe bağlı 80 oda başkanı hükümetin istifasını isterken Miras, kimi çıkar gruplannın kollandığını ileri sürdü TOBB Başkanı'ndaıı zehir gibi sözLerANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), oybirliğiyle hükümetin istifa- sını istedi. Genelkurmay Başkanı Orge- neral Hüseyin Kıvnkoğlu'yla görüşme- sinin ardından gözlerin çevrildiği TOBB Başkanı Fuat Miras, siyasetin dibe vurduğunu ve bugüne kadar uya- nlara yanıt vermeyen hükümete güven ve itimatın kalmadığını vurgulayarak "Hükümet gereğini istifa ederek yerine getirmelidir. Her türlü demokratik hak- kımızı kullanmaya kararlryız. Seçim ve siyasi partiler yasalan değiştirilerek kı- sa sürede secime gidecekyeni bir oluşum d TOBB'ye bağlı 300 oda ve borsa baş- kanının katıldığı Hilton Otel'deki istişa- re toplantısında, hükümete güvenın kal- madığı vurgulandı. 80 oda başkanı, hü- kümetin istifasının istenmesi için dilek- çe hazırladı. Divana sunulan dilekçe, sonuç bildir- gesine eklenerek oylamaya sunuldu. Oybirliğiyle alınan sonuç bildirgesinde hükümetin istifası istenirken gereğinin yapılmaması halinde stratejik eylem planının devreye konulacağı belirtildi. "Ekonomik programın açıklanacağı- nı basmdan öğreniyoruz.Ama bançıkar gnıpiantedbirierinionagörealacaklar. Neden şeffafhk ükesine riayetedümryor" diyen Miras, sokağa dökülmeden yapa- bilecekleri eylemleri "tişörtbasma,du- varilanlanveafişlerhazırlama,maçlar- Türkiye Odalar ve Borsalar Bhüği'nin toplantjsına birlik başkanı Fuat Miras'ın yanı sıra İstanbul Ticaret Oda» Başkanı Mehmet Yridırun ve Ankara Ticaret Odası Başkanı Zafer Çağlayan da kaöldı. Oybirliğiyle alınan sonuç bildirgesinde hükümetin istifası istenirken gereğinin yapılmaması halinde stratejik eylem planınm devreye sokulacağı belirtildi. (Fotoğraf: AA) da dev bezler açma, üniversitelerde kon- ferans verme" olarak sıraladı. Hükümetin istifaya çagnldığı TOBB istişare toplantısında konuşan Fuat Mi- ras, ülkenin geleceğinin Seçim Yasası ve Siyasi Partiler Yasası'nın değişme- sine bağlı olduğunu söyledi. Göreve başlarken "Bu kûrsüyü siya- sete alet etmeyeceğiın'' sözlerini anım- satan Miras, "Benim vaşım siyaset yap- maya uygun değiL Ulkedeki tabloyu gö- rünce siyasete girmek de istemem zaten. TOBB, bugüne kadarbaşbakan, bakan- lar çıkardL Ama sizin desteklerinizk çı- kardı" dedi. 'Gûveniniz yoksa istifaya hannm' Oda başkanlanna seslenen Miras, "Bana güveniniz yoksa istifa etmeye ha- zmm" dedı. Oda başkanlanndan *Ha- yır" yanıtım alan Miras, ülkenin top- lumsal kenetlenmeye gereksinimi ol- duğuna işaret ettı. Miras, işçi, esnafey- lemlerine, ulkedeki işsiz sayısının 8 milyonu aştığına, metropollerin gece- kondularla çevrelendiğine işaret eder- ken "Bu kadar olumsuzluğa karşın tu- rizm hâlâ canlı ise rezervasyonlar dol- muşsa. 'sokağa çıkalım, yürüyelim' dt- yebİKrmiyim? En ufakkrvılamda, kim- se bunun önüne geçemez. fTO Başkanı üegörüşüyonım. Tabanını durdurmak- ta zoıiandığuu söylüyor. Halk da hakh. Çareyi odalarda arryor. Bunlan görme- yen hükümetin gözü kör olmuş" diye tepki gösterdi. Miras, Başbakan BülentEcevit ıle gö- rüşmesinde "1978 ve 1999 yıllannda 2 büyükşansyakaladınız. Özelsektörola- rak size destek verdik. Yâd edilmek is- tiyorsaruz, demokrasi istiyorsanız ülke- nin önünü açın, seçim ve siyasi partiler yasalaruu değiştirin" dediğini belirtti. Ecevit'e eteştiri Başbakan Ecevit'in ise buna yanıt vermediğini söyleyen Miras, "Bunun- la ne yapmak istiyorsunuz. Anlanuş de- ğüim" karşılığını aldığını kaydetti. Miras'm bu sözleri üzerine Ecevit'e yönelik tepkiler arttı. TOBB oda baş- kanlannın 4 kademeli seçimden geldi- ğine dikkat çeken Miras, "Seçim Yasa- sı ve Siyasi Partiler Yasası'nı çıkarmak için hertürlü eyleme hazınz, sokakgös- terisi ohnamak şartryla" dedi. Yolsuzluklara da dikkat çeken TOBB Başkanı Miras, hükümetin bu konuda gereken mücadeleyi vereme- diğini söyledi. Miras, kur dalgalan- maya bırakılmadan 1-2 gün önce Merkez Bankası kaynaklanndan önemli miktarda döviz çıkışı olduğu- nu vurgulayarak "5-10 milyar dolan kimler almışor ve hangi kurdan al- mıştir. Bunu kimler uçurmuştur? Bu iddiayı doğrulayan yerler de vardır. Bu konuda önernli spekülasyonlar ya- pdmaktadır. Hükümet, bunu muüaka açıkiamahdır. Bu husus topluma mut- laka açıklanmahdır" dedi. Mesut Yılmaz: Istifadan TOBB zarar görür KrizMGK'de patlakverdi ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - TOBB'nin hükümeti istifaya çağır- masının ardından kritik bir duruma gelen ekono- mik krizi ateşleyen geliş- me, Başbakan Bülent Ecevft'in 19 Şubat'taki MGK toplantısında Cum- hurbaşkanı'nın hüküme- te yönelik "yargrya mü- dahale ve yolsuzluk zanh- lannı koruma" suçlama- lanru kamuoyu gündemi- ne taşıması oldu. 19 Şu- bat'tan bugüne ekonomik krizle ilgili gelişmeler adım adım şöyle yaşandı: • MGK'deki krizin ar- dmdan bankalar 4 milyar dolarlık döviz satışı yap- tı. Repo faizleri yüzde 3000'lere firladı. Hükü- met ortaklannın 12 saat süren toplantısından de- valüasyon karan çıktı. • 24 Şubat'ta Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçd, ardından da Hazi- ne Müsteşan Sdçuk De- miraip istifasını sundu. • 27 Şubat'ta hükümet ortaklan, Dünya Bankası Başkan Yardımcısı Ke- mal Derviş. üzerinde an- laştı. Derviş, ABD'den Türkiye'ye çağnldı. • Kemal Derviş, 6 Mart'ta Dünya Banka- sı'ndan istifa etmek için ABD'ye hareketinden önce düzenlediği basuı toplantısmda oluşturula- cak programın ulusal ni- telikte birprogram olaca- ğını, halktan fedakârhk istediklerini söyledi. • Derviş, 13 Mart'ta acil önlemler listesini açıkladı. Böylece zam dalgası da başlamış oldu. • ABD'deki temaslan sırasındaABDve IM- F'nin koşullu desteği ile karşılaşan Derviş, "Keş- ke 15 Nisan'a kadar 15ya- sa çıkarabusek" dedi. • Esnaf, çiftçi ve işçi, eyleme başladı. "Ara re- jim'' tartışmalan başladı. • 4 Nisan günü Anka- ra'da 10 bin esnaf, Kızı- lay'a yürümek istedi. • 9 Nisan'da toplanan Bakanlar Kurulu, esnaf ve çiftçinin kredi borçla- nnı erteledi. • TOBB 10 Nisan'da hükümeti istifaya çağırdı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Yar- dımcısı Mesut Yılmaz. TOBB Başkanı Fu- at Miras'ın hükümeti istifaya çağıran açık- lamasını yadırgadığmı belirterek "Bugün hükümetin istifasından en fazla zarargöre- cek kurumlaruı basında herhalde TOBB getir" dedı. Yılmaz, TOBB'nin açıklama- sında herhangi bir çözüm ışığı, çözüm öne- risi göremediğini belirtti. Hükümetin soru- nun aşılması için yoğun bir çaba içinde ol- duğunu anlatan Yılmaz, "Sadece tepkisel davranışlar, çözümeyardımcı olmaz, bizim işimizi kolaylaşbrmaz" dıye konuştu. Yıhnaz, gazetecilerin "Eylemlerden sonra bazı stvil tophun örgütfcrinin de bu talepleıie ortaya çıkması 28 Şubat öncesi- ni anımsaüyor mu" sorusu üzerine, "Ha- yır. Ben bunu daha çoktabandan gelen tep- Idlerin bu kuruJuşlar tarafindan frenlen- memiş ohnasına bağlrvonım. Ama bu ku- rumlanyöneten kişikrden. yöneten organ- lardan bu konuda bize >ardımcı olmalan, çözüm önerilerinde bulunmalan, destek ohnalan bekknir" dedi. Başbakan Bülent Ecevit "bugün yapı- lacak grup toplantısında konuşacağmı'" belirtmekle yetinirken MHP Genel Baş- kan Yardımcısı Şevket Bülent Yahnici, Miras'm, oda başkanlannı itidalli olma- ya davet eden bir kişi olduğunu anlatarak şöyle konuştu: "Bugün böyle bir tavn, neye bağhgörmeklazun onu kestiremiyo- rum. Hükümet bugün istifa etse, böyle bir ortamın neye mal olacağmı hep beraber düşünmek lazım." Toplantıda sert tartışmalar yaşandıANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - Tansiyonu yüksek geçen TOBB toplantısında, Başkan Fu- at Miras'ın açıklamalannı tatmin edici bulmayan oda başkanlan sert eleştirilerde bulundu. Sonuç bildirgesinde hüküme- tin istifasını isteyen oda başkan- lan, TOBB'nin hükümete sert yaptınmlar uygulaması gerekti- ğini vurguladılar. TOBB Başka- nı Miras'ı önceden bildirge hazır- lamakla suçlayan Ankara Ticaret Odası Başkanı (ATO) Sinan Ay- gün, "Bizi niye toptadmız. Önce- den sonuç bildirgesi zaten hazır- lanuşsuuz" deyınce, Muras, "Ya- zddarolsun,şovyapıyorsun n söz- leriyle tepki gösterdi. 5.5 saat süren istişare toplantı- sında gerilimli anlar da yaşandı. îstanbul Ticaret Odası Başka- nı Mehmet Yüdınm. TOBB Baş- kanı Fuat Miras'a "Geçdeolsası- rat-ı müstakimi buhnuş diye dü- şünüyorum, inşallah bundan son- ra da kaybetmeyiz!" sözleriyle tepki gösterdi. Özelleştirmelerin bugünden itibaren durdurulma- sını isteyen Yıldmm, "Hangi özeUeştirmeden ne alacaksunz? Para bırakmadüar bizde. Hangi parayla alacaksunz? Düğme ala- cak paramız yok. Hangi banka bize para verecek? Kime gidecek bu özelleştirme" dedi. Yıldmm, Devlet Bakanı Kemal Derviş'e 5 görev verildiğini, ancak görevle- ri alınan bakanlann hâlâ maka- rrunda bulunduğuna işaret etti. İstanbul Sanayi Odası Başkanı Hüsamettin Kavi, Türkiye'nin ateşini dış borçla düşürme ahş- kanlığmdan vazgeçilmesini iste- yerek "Kim size her yd 1 mihar doiar verecek" dedi. Toplantıda üyelerin konuşma- ATO Başkanı AygütVden Miras a -. Önceden sonuç bildirgesi hazuiamışsınız. Bizi niye topladımz? TOBB Başkanı Miras: Yanklar olsun. Şov yapma! İTO Başkanı Yıldırım: Miras geç de oka sırat-ı müstakimi bulmuş. ÖzeUeştirmeye karşı çıkalım. Ne alacağız ki! Para bırakmadüar bizde! lan devam ederken ATO Başka- nı Sinan Aygün söz almak istedi. TOBB Başkanı Fuat Miras, "Herkesin sırası var. Sırayla ko- nuşulsun" deyince, ATO Başka- nı Sinan Aygün, elinde tuttuğu kâğıdı sallayarak "Siz sonuç bfl- dirgesini çoktan hazuianuşsuıız. Bu insanlan niye konuşturuyor- sunuz" dedi. Miras, bu sözler üzerine "Bildirgede konuştuğu- nuzşeyler yer ahnamışsaozaman söylersiniz bunu. Yazıklar olsun size. Şov yapmaya gerek yok" di- ye tepki gösterdi. Aygün'ün "Şov yapmıyorum'' diye karşılık ver- mesi üzerine TOBB Ticaret Oda- lan Konseyi Başkanı Ekrem De- mirtaş araya girerek salondaki- leri sakinleştirdi. Denizli Ticaret Borsası Başka- nı İlter Panayut, "Bir pilot 2 de- fa uçak düşürürse ona yeniden uçak veriBr mi?" sözleriyle Baş- bakan'ı eleştirdı. Izmir Ticaret Odası Başkanı Nihat Gürer, "Yapürun gücümüzü kuUanmab- yız. Hükümet ile TOBB'ııin irti- baü kopardmah. Üretim ve yao- nmdan gelen gücümüzü kuUana- lım. Baskı kurma mücadeksi ve- relim iş işten geçmeden" dedi. Ga- ziantep Ticaret Odası Başkanı Mehmet Aslan da "Açıklanacak program neohırsa olsun hüküme- te güven yok. Seçim ve Siyasi Par- tiler Yasasf nın değişmesi için he- pimiz siyah şapka takahm" dedi. RecaiKutan: Siyaset budanıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - FP Genel Başkanı Recai Kutan, ekonomik bunalımın temelinde "halk iradesine iktidar yolunun kapaülmasuun'* yattığıru savunarak "Siyaset budanıyor" dedi. Kutan, partisinin grup toplantısında, ekonomik pakette önceliğin "demokratikleşme ve idari yapüanmada yenilenmeye" tanınmasma ilişkin görüşünü yineledi. "1960 yıhndan bu yana millet iradesi sürekli olarak engellenivor, siyaset budanıyor" diyen Kutan şunlan söyledi: "Türkiye ekonomisi gerçek anlamda iflas etmiştir. Bunun en gerçek sebebi millet iradesine iktidar yolunun kapaülmasıdır.'' Kutan, Istanbul'daki esnaf ziyaretinde büyük ilgi gördüğünü, ancak "kartel medyasuun" 9 sütun manşetten haber yaptığı kışilerin, "Yaşasm hükümet'" diye bağıran 5 kişilik provokatör bir grupla sunrlı olduğunu savundu. BlLGt TÜSÎAD hükümette revizyon isâyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara'da temaslarda bulunan TÜSlAD Başkanı Tuncay Ozilhan, hükümette re\ızyon isteklerini Başbakan Bülent Ecevit'e ilettı. Hükümetin istifasına gerek ohnadığını söyleyen Özilhan, Ecevit'in, revizyon konusunda menfaatlarını ilgilendiren konularda görüşmüşjerdirr şeklınde değerlendirdı. Özilhan başkanlığındaki TÜSlAD heyeti, dün Ankara'daki temaslannı sürdürdü. Özilhan, Başbakan Ecevit ile yaptığı görüşmenin ardından basına açıklama yaptı. Özilhan, "Bir ortaklarının düşüncesini dikkate TUSIAD kan değişimi sağlayarak güven aldığını kaydetti. Özilhan. TOBB ortamı sağlanması açısmdan da Başkanı Fuat Miras ile Genelkurmay Sayın Başbakan'ın bir değişim Başkanı Orgeneral Hüseyin yapmasuun faydah olacağı Krvnkoğlu'nun görüşmesini "ülke inanandayım" diye konuştu. Sonuc bildirisi Siyaset dibe vurduTürkiye'de siyasetin nkandığı, dibe vurduğu vurgulanan sonuç bildirgesinde şöyle denildi: "Sryasetin yeniden yapdmasma karşı direnmek demokratik parlamentcr rejimin kullaıulmasııu zedetemektir. Bunun için en kısa zamanda oluşturacağnnız stratejik eylem planlanmızı ülke genetinde beraberce adun adım uygulamaya koyacağız. Bakanhk sayısı 22'ye indirilmelidir. Hükümet, krizi önlemede geç kakmşor. Yanguıın her tarafi sarmasına seyird kaluumştır. 50 gundürhicbirşey yapüamamaktadır. Hükümete güven azalmışör. Gereğini istifa ederek yerine getirmelidir. Yönetinuerin kraaüna karşı hoşnutsuztuktan dfle getirmek shH toplum örgüüerinin demokratik hakkı ve gorevidn-. Bu nedenk her türlü demokratik hakkunızı kuBanmaya kararhyız. Biz inanıyoruz ki, Türtdye Büyük Millet Medisimizdeki çok değerfi mffietvekilterimiz Siyasi Partiler Yasası ve seçim kanunlannı değştirerek devietin yeniden vapdanmasına, hukukun üstünlüğünün sağlanmasuıa, sosyal dengeferi sağlayacak milli eğitim, sağhk, işci-menıur-esnaf, red ve mali sektör, asker-çiftçi- emeldüün sorunlannı çözebüecek, üretim ve istihdam ihracatı hızlandıracak yasal düzenkmeieri gerçekieştirerek kısa sürede seçime gidecek yeni bir oiuşum sağlayabüirier. Yüce Atatürk'ün bize armağan ettiği büyük Türkiye Cumhuriyetf nin laik, demokratik ve paıiamenter yaptsuu her şeyimizle koruyarak gehşmiş. dünyayla bütünlesmesini tüm toplumla bütünleşerek başaracagK." TOBB'nin siyasî ağırlığı ANKARA (Cumhuriyet Büro- su)-Genel olarak yapısı sağ ağır- lıklı olan Türkiye Odalar ve Bor- salar Birliği (TOBB), tarihi bo- yunca başkanlannın milletvekili ve bakan ohnası, destekledikleri kişilerin siyasette yükselmesi, hü- kümet düşürüp hükümet kurdur- maya kadar uzanan girişimleriy- le "sâvasette" etkisini hissetördi. Yahm Erez'in başkanhğı döne- minde siyasetle ilişkisi nrmarur- ken örgüt 28 Şubat sürecinde 51i srvil girişim içinde yer alarak RE- FAHYOL hükümetinin düşme- sinde etkin rol oynadı. TOBB, IMF'yle yürürlüğe koyduğu prog- ram nedeniyle bu hükümete de, "Türkiye Enflasyonu Yenjvor" kampanyasıyla destek verdi. TOBB'nin siyasetle bağlantısı, yaklaşık 50 yıldır aktif politika yapan eski curnhurbaşkanı Süley- man Demirel'le kapaülan RF'nin siyasi yasakh son genel başkanı Necmettm Erbakan'a kadar uza- nıyor. Demirel, başbakan olduğu 1969 yılmda seçimsiz bir genel kurulda seçim yaptırarak Odalar Birliği BaşkanlığYna gelen Erba- kan'ı, polis zoruyla binadan çı- karttı. Bu olayla görevini bırak- mak zorunda kalan Erbakan, TOBB Başkanlığı'nda yalnızca 2.5 ay oturâbiİdi. Mehmet Yazaı; ErsinFaralj^h,MCoşkunve Ya- hm Erez TOBB başkanlığı yapıp milletvekili olan kişiler. TOPLUMUNA DOGRU/ÖZLEM YÜZAK ozlemyu(« yahoo.com Kitlesel işten çıkar- malann yaşandığı dönemin içindeyiz. Her sektörden oluk oluk insan, kendi- ni bir anda kapının önünde buluyor. Kriz, mavi yakalı diye tanımlanan işçiden eğitim- li ve nitelikli çalışana kadar herkesi etkili- yor. Bilgisayar programcılan, bankacılar, işletmeciler, turizmciler, mühendisler Tür- kiye'nin işsiz ordusunun yeni neferleri. Öy- lece bekliyoriar. Gazetelerin insan kaynaklan sayfalan neredeyse bomboş. Yeni bir işe girme ola- sılıklan en azından önümüzdeki 3-4 ay için yok denecek kadar az. Bunlann çoğu ya- bancı dil bilen, iyi egitimli, nitelikli, bir bö- lümü yurtdışında yüksekögrenim görmüş insanlar. Kimileri ile sohbet ediyoruz. A. E. Boğaziçi Üniversrtesi mezunu, 33 yaşında. Bilgisayar programcısı. Açık isminin gaze- tede yer almamasını rica ederek anlatıyor: "İşten çıkanldığımı duyduğumda önce sarsıldım. Ardından benim gibi birçok in- sanın olduğunu anlayınca biraz rahatla- dım. Birikimlerimle birkaç ay çalışmadan yaşanm. Ama ya sonra?.." Tekstilci olan eşinin işlerinin de kriz yüzünden bozuldu- ğunu söyleyen A. E., "Türkiye'de ileriyi artık hiç göremiyoruz. Geçen hafta gidip Kanada Büyükelçiliği'nden göçmen baş- vunı formu aldım. Kabul edilirsek ailece Beyin Göçü oraya yerleşeceğiz" diyor. A. E. ömeklerden yalnızca biri. Kriz son- rasında yurtdışında yaşayıp çalışmayı dü- şünenlerin sayısında büyük bir artış oldu- ğu gözleniyor. Özellikle Kanada ve Avust- ralya büyükelçiliklerine son haftalarda çok sayıda başvurunun yapıldığı belirtiliyor. Krizle birlikte her ne kadar büyük bir gü- ven sorunu yaşansa, belirsizlik ortamı art- mış olsa da Türkiye'nin zaten önüne geçi- lemeyen, daha doğrusu geçilmesi için ça- ba bile sarf edilmeyen bir "beyin göçü" sorunu yar. ODTÜ Endüstri Mühendisliği'nden Prof. Dr. Osman Coşkunoğlu, eski bir öğrenci- sinin açmazını şöyle anlatıyor "Pmi ptnl, yetenekli birgenç. Bizim bölümden mezun olduktan sonra büyük bir bankanın ısran ile orada işe başladı. Geçen gün odama gel- di. Almanya'dan önemli bir iş teklifi aldığı- nı söyledi. Danışmak istemiş. Yaptığı işin kendisini tatmin etmediğini, başka herhan- gi bir kişinin de pekâlâ aynı işi yapabilece- ğini, kendi bilgisinden daha farklı ve verim- li bir şekilde yarahanılabileceğini anlattı. Alman firmanın kendi değerini anladığını biliyor. Ama biryandan da Türkiye'de ka- lıp bu ülkeye yarariı olmak ve mesleğini burada icra etmek istiyor..." Gerçekten de Türkiye'nin en önemli so- runlanndan biri "beyin göçü". Kriz ortam- lannın, günü kurtarma çabalannın arasın- da yitip gidiyor. Eski ODTÜ Rektörü Süha Sevük, bilgisayar bölümündeki öğrencile- rin önemli bir kısmının doktorasını tamam- lar tamamlamaz yurtdışına gittiğini anlatı- yor. ABD ve Kanada gibi ülkelerin kalifiye eleman gereksinimleri, Avrupa'da genç nü- fusun gıderek azalması Türkiye'den bu ül- kelere sürekli bir beyin göçünü körüklüyor. Bu bir gerçek, ancak işin en üzücü yanı; kimi gelişmekte olan ülkeler bu göçü ter- sine çevirmek üzere çaba sarf eder, yeni politikaJar gerçekleştirirken Türkiye'nin parmağını bile kıpırdatmaması...