Katalog

İAYFA CUMHURlYET 3OMIART20O1CI OLAYLAR \E otay.gorus@cumhuriyet.com.tr 'Makûs' Talihimizin Yenildiği înönü Zaferi H*>< AbduUahTEKİN Y ann 31 Mart 31 Mart,Türk lanhı açısından bûyük önem uşır. Ulusun "ma- kûs" (=kötü giden) talihi ikiolay boyutundayön de- ğiştirmış ve bugünlere ulaştnamıza or- tam ve olanak hazıriamışnr. Bunun ılki, 31 Mart 1921 tarihli îkın- ci İnönüzaferidir. 31 Mart 1921 tanhin- de Ikinciînönüzafen ile düşrnanın Ana- dolu içlerine giımesi önlenmiştir. Birinci tnönü zaferi ile püskürtülen düşman, 23 Mart 1921 tarihinde Bursa veUşak'tanhareketederekAnadolu'nun ıçlenne girmeyeçahşmıştır. AncakMus- tafaKemaTkeşgudümlübirboyutta ça- hşan İsmetBey (=Inönü) yönetıminde- ki birlikler buna izin vermemış, bu sal- dınları ağır kayıplar verdirterek önle- miştiı. 31 Mart 1921'de Türk güçleri düşmanayönelık saldın düzenleyipbü- yükbırzaferelde etmiştir. Atatürk'ünka- leme aldığv görkemli Nutuk bu zaferi şöyleanlatır "BusuretietarihiHiküab»- noran bir sahifesi İkinci tnönü zafcriyle inuaedfldi.''(ı) Zafer sonrasında lsmet Bey, Anka- ra'ya bır telgraf gönderir. "Saat 630. Metretepe'dengördüğümvariyet; Gün- dûzbe> şimannde sabahtan beri sebat eden ve dümdar otanası muhtemel bir düşman müfrezesi sağ cenah grubunun taamızhiegayrimuntazamçektiyor.Bo- züyük yamyor. Düşman, binlerce mak- tuÜeriyledcildurdnğumuharebemeyda- nını sflaMarmuza terketanştir." (2) Mustafa Kemal'in bu telgrafa verdi- ği yaıut oldukça anlamlı ve güzeldir. "Garp Cephesi Knmandanı tsmet Pa- şa'ya: Bütîin tarihi âkmde sinn Înönü meydanmuharebeterindederuhteetti@- niz vaâfe kadar ağpr bir vazife deruhte etmişknmandanburenderdir,MSIetmn- zinistildalvehayaadahiyaneidarenizal- tHMİaşerefkvanfekrinJgörenVaurıandan ve sibth arkadaşlannızuı kalb ve harni- yetine bûyük emniyetie istinad ediyor- du. Siz oradayahuz dâşmanı degfl mfl- letin makûs talihini de yendmiz. Nanu- ıvmtaribjnkitabeiınefabirineka\deden ve bütün nülkti hakkuuzda ebedi min- net ve şükrana sevkeden gaza ve zaferi- nizitebrik ederim." (3) Bu olaylardanöbürüıse, aslmda 13 Ni- san tarihini taşıyan 31 Martgerici ayak- lanmasıdır 13 Nisan 1909 tanhınde ger- çekleşen ayaklanma, Rumı tanhitibany- la 31 Mart 1325'e rasıladığı için bu ad- la anılmaktadır. Ayaklanma, "meşruti- ye^i'''yaklasunlann odaknoktasıkonu- mundaki "lttîhat ve Terakki Cemrye- ti"nin, bağnaz din adamlan ve "ateyü" subaylar tarafından hedef seçilmesiyle başla^lır. Bu doğrultuda Deniş Vahde- ti'ninçıkardığı "Volkan" gazetesı. gen- ci bır örgüt olan "tttihadı Muhammedi Cemiyeti T 'nin yayın organı konumuna dönüşmûştü. Kışkırtmalaramacmaulaşırveeskitak- vimle 30Mart'131 Mart'abağlayan ge- ce, Taksun Kışlasrndaki askerler ayak- lanarak kendilenne önderlik ve eşlik edenduıadamlanylabııükte Mecüs-iMe- busan'uı önünde toplanıp ülkenın şeri- atla yönetilmesi gercktığini söylemeye başlarlar. Bu söyletnler, "tttihatçı" su- baylarla Meclis üyelennin öldûrühnesi bıçımindeki eylemlere dönüşür. tstan- bul'da dağılan İttıhat ve Terakki, Sela- nık'tekı 3. Ordu'yu harekete geçırir ve MahmutŞevketPaşakomutasındakiHa- reket Ordusu'nun Kurmay Başkanı da Mustafa Kemal'dir. Hareket Ordusu bu ayaklanmayı bas- tırmayı başanr. Buordudayeralanve ola- yıntaruklardan olantsmetBey (=lnönü) bu ayaklanmayı anımsadığında "hepbü- yükbir binanmvTkkhğmf görûr gjbiolur. (4) "31 Mart faciası Osmanh tarihmin en büyük irtka hareketkrinden biridir. Emsaligibidin veşeriat nanuna \e sh-a- si, askeri ıslahat akyhine yapümıştır. 1. Ordu Komutanı Mahmut Muhtar Pa- şa'nın karargâhındaki askeri müzeden getirüen eski Osmanh miğferieri, yani orhhbaşbklarşapkadiye halkaveaske- rekarş zehiriipropagandakonulanndan biri olarakkuUanılnuştır. \olkan ismin- dcki irtka gazetesi iman ehlini dinsizle- re karşı çılpn bir surette körüktemiştir. 31 Msrl isyanııun askeri ve siyasi hsça- tmuzdaki tahribatı derindi. Vakın ve en büyük zarar ordubünyesinde otanuştur. Yedi sekiz avdan beri İstanbuldaki 1. Ordu'yu bir gösteriş ve latmdançıkanpbirmüdafaa ttne getirebflmek içinçokç t ge ç ç ç ş g . teçhiz edilmiş, tstanbui'un ve Anado- lu'nungüzele\latlarmdanmürekkeştHi hevesfiyeniorduvTi insanseyretmeye d^ yamazdı. Buordu Edirne%-eSetanBc'ftiı gelenen i\iTürk askerteriyk çarpışBuş, en çok zarar tstanbul'dakine olmakla beraber bepsi harap ounuştu.31 Mart'ı her hatuiadışm zamanbirbüyükbina- nm yıkıknğuH cörûrüm." (5) Mustafa Kemalve lsmetlnönü'nûnde içindebu- lunduğu Hareket Ordusu olmasaydı şe- riaünegemenliğisürecekve ^mfletiama- knstanhi"yöndeğiştiremeyecekti. Mil- letın "makus"taühininyenildiği 31 Mart tarihinde Atatürkvelsmetînönü'yü sev- gılerle, özlemle anıyoruz. (1) M.Kemal Atatürk Nutuk tkinci Cilt, s.580. (2) a.g.e., s.S80 (3) a.g.e., s.58l (4) Cıhan, Ali Rıza - Tekin, Abdullah. Çağdaş DevletAdamı îsmet tnönü, S.14(5) İ.înönü. Hatıralar. Birinci cilt, s.58. PENCERE Anadolu Sigorta, Iş Kulelerînde... Yeniyerinde, yine zirvedel Anadoîu Sigorta 1 mn yönetım merkezı tş Kuleleri'ne taşmdı. Bu taşırvma, Türk sıgortacüık sektörünün zırvedeki kuruluşu Anadolu Sigona için yeni bir dönem'ide simgehyor: Cumhuriyet Tûrkiyesi'nin yarattığı değerlerm temınau olma sorumlulugunu, ikibinlerin Türkiyesi'nde de aynı güçle, aym heyecanla, aym kararhlıkla sûrdûrmek .. Bin beşyûzû aşan hizmet noktasıyla, insanlann muüuluğu ıçın, Turkıye ile tek yûrek gibi çalışmak, Türkıye ile birlikte yükselmek... Anadolu Sigona, yeni zırvesmde; geleceğin Tûrkıyesi'ni kurmak için çahşan herkesin gûvencesı olma görevine tıazır. Anadolu Sıgöru bu T0RKİYtta««KASI kutulusudur ANADOLU SİGORTA IşKuklen Ku!e-2 Kaı 21-26 4 Uvenı. 80620 ISTASBLLTeHO 2lî> 350 0 350 Faks (0 212) 35O0Î55 w*wanadoiusıgona com ıx Picasso Pazarlayan AşiretReisi... Meclis, Van Milletvekili Mustafa Bayram'r do— kunulmazlığını "ezici bir çoğunlukia' kaldırdı Neymiş? Bayram, "çalıntı Picasso tasblolannı" bırilerine satmak istemiş... Vay sen misin Picasso'^u pazariamak isteyen?_. Polisler Bayram'ın yakasna yapışmışlar!.. Medya durur mu!.. Van milletvekilnın "cernazyülewet" or- taya dökülüp saçıldı. Hazrat, aşiret resı imiş, ı^ ka.- nsı varmış, vaktiyle uyuştarucmdan kovuştutnaya uğramış, yapmadığı marifet yokmuş, ANAP'tan polttikaya girmiş, neler yapnrnş; neler, maydanozlu köfteler... Üstelik demiş ki: "- Tablo değil mi, alınırda &atıhr da..." it Her şey tyi de parlamentoda dokunulacak ntce kişivarken piyangonun Bayrarn'a çıkmasınabiraz bozuldum. Bizim çok partili rejimde, yanm yüzyıl- dan buyana, demokrasi adındaki reiımi oluşturan- lar Bayram gibi polıtikacılardır; aşiret beyı olacak- sın, çok kanlıyaşamını sürdüreceksın, aşiretn oy- Ian cebinde bulunacak, hangi partiye geçersen bölgende o kazanacak, silahlı adamiann buluna- cak, astığın astık, kestiğın kestik olacak, başında bulunduğun toplum için devlet de sen olacaksın, hükümet de sen olacaksın, herkes bunu bilecek; ama, oy için gözlerini kapatacak... Bu düzeni bilmeyen, tanımayan, tçine sindirme- yen politikacı var mı?.. Bayram'ın suçu ne?.. Picasso'yu pazariamak istemesi mi?.. Doğrusuya, öyle de olsa, böyle de olsa, Van mil- letvekilinin resme merakı, bizim siyasal hayatımız- da yeni bir aşamayı gööermiyor mu?.. Pablo Picasso yaman adam!.. Resim sanatında, deyimyerindeyse devrim yap- mış bir kişi!.. Nasıl bir devrim bu?.. Bir gerçek öy- küyle vurgulanabilir. Picasso*nun bir sergisini ge- zen bayan, bir balık resminin önünde durmuş; res- sama sormuş: - Ne biçim balık bu?.. Balığa benzemiyor. Picasso: - Bu balık değil, resim!.. * . Kimi zaman bir tabloda, kimi zaman yaşamda aslınabenzemeyen gönintülerie karşılaşırsınız. Bi- zim demokrasi aslına benziyor mu?.. Aşiret reiste- riyte, tarikat şeyhleriyle. cemaat bilmem neleriyle, matya babalanyla demokrasi olur mu?.. Olursa işte böyle olur. Bayram'ın Picasso i\eilişkisi müzebekçisinin re- sim sanatıyla ilişkisi gibidir; bekçi resimleri korur- ken bizimki de pazartarken konuya değişik bıçim- de yaklaşıyorlar; çerçevelenen yapıtın içeriği ikisi- ni de pek ilgilendirmiyor. Söylenenlere bakılırsa Bayram'ın pazarladığı Pi- casso'lar Körfez Savaşı'nda Iraklılann Kuveyt sa- raylanndan yağmaladıklan resımlermiş... Peki, Kuveyt Sarayı'nda Picasso ne arıyor?.. Çünkü Latin Amerika' dan Ortadoğu'ya kadar dün- ya enflasyonâ kâfşı rĞsim koleksiyonun'a pâra ya- tıran zenginlerie dotuptaşıyor... lyı mi, kötü mü?.. Birşehirde aynı gün cenazelerle düğünlerin sa- yısı artarsa, çıçekçilerdeki bütün çiçekler satılır... lyi mi, kötümü?.. Birleşik Rehberlcr Turizm KttTt R GEZİI.ER» PROGR\M1 OlNbaı PjMotator ı Zn-rek Csmııl. Fatft Kûllnesı Ya\uz Selim. Pamnvakanaos, lUnve, Anentas andanlan. vs Lrf», \emml. Sogmaar Şıuıp Şehn. Haıran. \1tan5ehiT Yraıfi Kövlen. Mardra, Dara. Deyr-SI Zifaran. Mıdyal. Hasankevf. Dıyırtate 12-ZQMi)u U-»Mıy» l4-HM«sts Odessa. Ott>ıs. Khersotı. Bahçesan). > Sı\astopol. Mangup. Çuful K»k >.e PanonmiMûzesı ile bır tuva! tjvmys«na )okuluk. SIRİVE-ÎRBÎN Pen», Madab», \mman. Nebo Dağı, Öiûdnnj. Jerash. Boa» Ştm. MaluHa. Palmıra. Homs. Cnck dcChavaiıer, Uıiavt, UganL Eb\a. Hjlep. Sam Sımeon Pakra». Monrealfe. Seceso. Tnpanı. S \adısv). \gnseolo. Eıma. Sıracusa. Taornum, U Valetla. Mdını Oagmlet KuSübû ık, Eraırura. \$\. \dikoaz. Kef Kalesı Mıial, Nemnıt ıTatvanHenmjH. Muş. Han»» ve ElanJ'8 >apaca|ımız BCT vılUra beUtklenje ialacA cınsıen bır gs;ı (ö-l«HuJr.« MtDeco'dan Mozarabe've, Gohkten Mı»k)«r'»ımman snllen» g y gün. ber gece soluklawlı|ı lspanyol sehıtlen StMİSa. Corioba. Gıaada. Vladnd \e Barcetona.. tİ5ttC«4.19*5 ^fam: • tST. TA (211)25265% - T» - ?r«n.k«ltureezikri.c()B infocı e-mailCELL \olla.yoUa volU TURKCE»